Maria Cyrek,Krzysztof Cyrek
Łykowe, gm. Wierzchlas, woj.
sieradzkie. Stanowisko 1
Informator Archeologiczny : badania 15, 16-17
16
Warunki g e o lo g ic z n e zalegan ia m ateriałów s ą zło żo n e i w ym agają d a lsz y ch stu d iów . Z łożem pierw otnym j e s t Btrop p le jsto c eń sk iej gliny 2
dużą z a w a r to śc ią frak cji p yłow ej, z a ś г ło żem wtórnym m i oda gleb a k o palna, n o szą ca ślad y nowożytnej gosp od ark i w yp alen lsk ow ej, w arstw a g lin ia ste g o deluw ium oraz w sp ó łcze sn a gleba orna. Dwa wykopy o łą c z nej p ow ierzch n i 115 pozw oliły na rozpoznanie zaled w ie p e r y fe r y c z - nych p a r tii r o z le g łe g o obozow iska o p ow ierzch n i ok, 1 ha. P ie r w s z y z wykopów sp e łn ia ł funkcję ratow niczą, w ynikającą z p ostęp u jącej ek sp lo a ta c ji piaskow ni położonej w ob ręb ie stan ow isk a. W drugim z wykopów o d sło n ięto sk u p ien ie k am ien i, p och odzących być m oże z k onstru kcji p r z y z ie m ia k o listej budowli sz a ła so w e j oraz są sia d u ją ce z nim sk up ien ie wyrobów kam iennych.
Badania będą kontynuowane.
ŁYKOWE, gm , W ierzch la s Muzeum A rch eo lo g iczn e w oj. s ie r a d z k ie i E tn ograficzn e w Łodzi Stanow isko 1
Badania p row ad zili: m gr M aria Cyrek i dr K r z y s z to f C yrek, F in an sow ał WKZ w S ierad zu . C zw arty sez o n badań. Schyłków o paleolity с z ne ob ozow isk o i pracow nia k r z e m ie n ia r sk a o ra z osadnictw o n eo lity c z n e .
Stanow isko znajduje s i ę na w ysok iej t e r a s ie lew e g o b rzegu Warty oraz u jej p id n ó ża . Wykopy sta n ow iące kontynuację tych z la t u biegłych, objęty o b sz a r 83 m^.
Z podnóża, stoku te r a s y , pod w arstw am i; m ateriału stokow ego, p ia s z c z y s te g o torfu o ra z piasku nam ytego od stron y rz ek i, w stropow ej c z ę ś c i b ia łego mułku kontynuowano, r o z p o c zęte w s e z o n ie 1980, o d s ła nianie p o z o s ta ło ś c i drew nianego um ocnienia g r z ą sk ie g o p odłoża. Odkryta d otych czas c z ę ś ć tej k onstru kcji ob ejm uje p o w ierzch n ię 42 m 2 i sk ład a s i ę z k rzy żu ją cych s i ę b elek i b ierw ion . Pod w spom nianym w yżej "po m ostem " , w w a rstw ie mułku odkryto ślad y fa sz y n y . Na obecnym etap ie p rac teren ow ych i lab oratoryjn ych nie m ożna jed n ozn aczn ie o k r e ś lić ch ro n o lo g ii teg o in tere su ją ceg o obiektu.
W śród kilku ty s ię c y zn alezion ych na stanow isku zabytków k r z e m iennych było 99 rd zeni i obłupni oraz 173 n a rzęd zia . W śród fragm entów , w le le k r o ć ornam entow anej, ceram ik i w yróżniono zabytki fazy w ió re ck ie j kultury pucharów lejk ow atych i kultury ce ra m ik i grzeb ykow o-dołk ow ej. W śród zabytków krzem ien nych ty p o lo g iczn ie m ożna w yróżn ić elem en ty c z te r e c h , ró żn oczaso w ych kultur. N ajw yraźniej w y d ziela ją s ię : sch y łk o - w op aleolity czn y ze sp ó ł z liś c ia k a m i a h ren sb u rsk im l, ty le żakam i, p r z e - kłuw aczam i typu Zinken, ry lca m i i d rap acza m i o ra z n eolity czn y z e s p ó l
17
kultury pucharów lejk ow atych z p ó łty lczak am i, d ra p a cza m i, przekłu w a- c z a m l oraz z tech nik ą retu szu p ow ierzch niow ego i g ła d zen ia . N ieco m niej u rozm a icon y j e s t zestaw form m e zo ltty c zn ej kultury k om orn ick iej sk ład ający 8 ię z tylczaków Staw lnoga, p ółtylczak ów kom orn ick ich , odpad ków m ik ro ry lc o w czy c h 1 b yć m oże kilku d rap aczy . N ieco tr u d n ie jsze do p recy zy jn eg o w yd zielen ia s ą w yroby k rzem ien n e tw o r zą ce z e s p ó ł z c e r a m iką kultury ce r a m ik i grzebyków o-d ołk ow ej. N ależy tu z a lic z y ć p ó łty l- c z a k i typu C iołk i o ra z trójk ąty n ierów n ob oczn e - p ro sto k ątn e.
Na p ow ierzch n i te r a s y c z ę ś ć zabytków tw orzyła jednorodne kultu row o sk up ien ia zlo k a lizo w a n e n a jc z ę śc ie j w ob ręb ie jam , k tórych w y p eł- n isk o tw o r zy ł p ia se k iluw iałn y z m ie sz a n y z p ró ch n icą p ierw otną. Odkryto ró w n ież jam y p alen isk o w e. Na s z c z e g ó ln ą uw agę zasłu gu je śla d z a g łę b io nego w z ie m ię obiektu o regularn ym ch o ć w ieloczło n o w y m z a r y s ie w p la n ie p ła sk im , o łączn ej p o w ierzch n i ok. 20 m 2 . B y ł to najprawdopodob niej sch yłkow opaleo lity cz n y obiekt m iesz k a ln y lub g o sp o d a rczy , w którym odbywała s i ę intensyw na obróbka k r z e m ie n ia , o cz y m św iad czy ilo ś ć i ch arak ter zn a lezio n y ch tam wyrobów.
W tr a k c ie p en etracÿjn ych p rac w o k olicy Łykow ego p rzep row ad zo no badania son d ażow e na, położonym na Π /ś r e d n ie j / t e r a s ie W arty, s t a now isku w T op orow ie. W dołkach sondażow ych i w w ykopie natrafiono na fragm en ty schyłków opal eo lity c z r y c h sk up ień pracow nianych.
P racow n ia ta w ra z z e stanowiskami w K ochlew ie /badane w la ta ch 1 9 7 5 -1 9 7 9 /, Ł ykow em , K rze czo w ie i kilkom a innym i rozpoznan ym i ju ż w te r e n ie p o w ierzch n iow o, tw o rzą in tere su ją cy kom pleks nadw arciań sk ie g o , scb y łk o w o p a leo lity czn eg o osad nictw a, sta n o w ią ceg o p rzed m iot długofalow ych i kom pleksow ych badań autorów n in ie jsz e g o spraw ozd an ia.
MICHAŁÓW, g m .B ełch a tó w M uzeum A r ch eo lo g ic zn e w oj, piotrkow skie i E tn og raficzn e w Ł odzi Stanow isko 1
t
B adania p ro w ad ziła m gr Ewa N iesio ło w sk a -S ren io w - sk a. F in an sow ał WKZ w P io trk o w ie. C zw arty s e zon badań. O sada /o b o z o w isk o / kultury k o m o rn ic kiej, e ta r s z a faza m ezo litu .
2
P rzekopano 58 m . Z ałożon o wykop p rzy leg a ją cy b ezp o śred n io do m ie js c a , g d zie w roku ubiegfym natrafiono na w yraźn e, re g u la rn e z a c ie m n ie n ia . O dkryto p o z o sta łą c z ę ś ć dwóch obiektów . Jednakże za r y sy ich były m niej cz y teln e od u b iegłoroczn ych , gdyż znaczna c z ę ś ć w arstw y kulturowej z południow ego stoku wału w ydm ow ego, g d zie znajdow ały s i ę za c ie m n ien ia , zo sta ła zdarta 1 p rz e m ie sz a n a p rzez d efla cję i w sp ó łc z e sn ą d z ia ła ln o ść ludzką. W ym iary obu prawdopodobnych obiektów sza ła so w y c h