Kraków - Wawel. Rejony I-III, V-VIII, X-XVI

Jerzy Szabłowski,Józef

Niżnik,Zbigniew Pianowski

Kraków - Wawel. Rejony I-III, V-VIII,

X-XVI

Informator Archeologiczny : badania 20, 134-137

1986

Państwowe Z b io r y S z t u k i

aa Wawelu

B a d a n ia te re n o w e p r o w a d z ił pod nadzorem k o n s e rw a to ra e a j we lu p r o f . d r . Je r z e g o S z a b ło w s k ie g o z e s p ó ł D z ia łu A rch e o ­ l o g i i P S S , k ie ro w a n e g o p rz e z mgr· Jó z e f a N iż n ik a - A u to r sp raw o z d an ia d r Z b ig n ie w P l a c ó w k i . F in a n s o w a ły Państw o­ we Z b io r y S z t u k i , f r i y d t i e a t ? siódm y е е zon b ad a ń . G r o d z i­ sko g łó w n ie П - Х Ш w . , zamek g o t y c k i 1 now ożytny o ra z r e l i k t y o s a d n ic tw a s t a r o ż y t n e g o .

R e jo n i - d z ie d z in ie c Arkadowy

N adzór nad rozbudową i n s t a l a c j i t a l e t e c h n i c z n e j o r a z przebudową k a n a l i z a c j i . Wykonawca - e k ip a H ydrokopu. Pro w ad z ący - J . r i r l e t , d r Z .p ia n o w s k l.

C z eść wykopów wykonano na o b s z a r z e przebadanym lu b przekopanym w c z e ś n ie j. Ma t e r e n i e n i e przebadanym o r a z w p r o f i l a c h o d s ło n ię t y c h p o w tó r n ie uzyskano in f o r m a c je d o ty c z ą c e s t r a t y ­ g r a f i i n a w a r s tw ie ń o ra z a r c h it e k t u r y · Do n a jw a ż n ie js z y c h o b s e r w a c ji a a le ż y z a l i c z y ć :

1. W e r y f ik a c je poziomów użytko w ych d z ie d z iń c a w je g o p a r t i i p ó łn o c n e j, s z c z e g ó ln ie pozioma w c z e s n o ś re d n io w ie c z n e j w y le w k i zapraw y w a p ie n n o - p ia s k o w e j na p o d k ła d z ie kam iennym , k t ó r a s t a n o w iła n a w ie r z c h n ią d z ie d z iń c a r e z y d e n c ji k s l ą ż ą c e j . Boziom t a n w p ó łn o c n o - w s ch o d n ie j c z ę ś c i d z ie d z iń c a u l e g a ł k ilk a k r o tn e m u p od w yższenia /zapewne w Ш 1 w · /. N późnym ś r e d n io ­ w ie cz u n a w ie r z c h n ie wykonane z zapraw y z o s t a ł y z a s t ą p io n a p rz e z poziom y z t ł u c z n i a i m ia ło ce g Lan e g o .

2. O d s ło n lą o ie o b ra m ie n ia g o ty c k ie g o o k ie n k a p iw n icz n e g o w murze p ó łn o c n e g o s k r z y d ła p a ła c u .

3. O d s ło n ię c ie cio so w e g o c o k o łu i o d s a d z k l fundam entow ej g a l e r i i w s c h o d n ie j k ru żgank a p a ła c u renesansow eg o,

4. P e n e t r a c ją p iw n ic y , tz w . " lo d o w n i” w południow o-w schodnim naro żu d z ie d z iń c a , p o w s t a łe j w X V I w. w w yn iku p o łą c z e n ia 1 w sp ó ln eg o p r z e e k le p le n ia dwu p om ieszczeń p iw n ic z n y c h p a ła c u g o ty c k le g o .

R e jo n X IV p rz e d _ p ó łn o c n ą e le w a c ją p a ła c u k r ó le w s k ie g o

Wykop 16/65-86, c z ą ś ć z a c h o d n ia . K o n ty n u a c ja w e r y f i k a c j i ro zpo znań A .Sz y sz k o - B o h u sz a z roku 1921. Wykonawca - D z ia ł A r c h e o l o g ii F I S . Pro w ad z ący - J , F i r i e t , d r g .P ia n o w a fc i.

w 1966 r . badano o b s z a r pom iędzy p r z e jś c ie m z d z ie d z iń c a Arkadowego na s t o k p ó łn o c n y a w ie t ą S o b ie s k ie g o . O d s ło n ię t o p ó łn o c n o - z a c h o d n i n a r o ż n ik " s a l i o 24 s łu p a c h " o r a z wewną- tr z n e L ic o p ó łn o c n e j Ś c ia n y t a j b u d o w li, wykonana z łam anego w a p ie n ia , c s ą ś c lo w o p ły to w e g o , g łó w n ie w w ątku opus s p ic a tu m . O d s ło n ię t o ró w n ie ż p o w tó r n ie r e s z t k i dwu fundamentów f i l a r ó w " s a l i " , a p on ad to o d k r y to n i k ł e ś la d y fundam entu k o le jn e g o / p ią te g o / f i l a r a , n ie z n a n e g o A . S z ysz k o -B o h u sz o w i. S tw ie r d z o n o b ra k ś c ia n p o p rz e c z n y c h , d z i e l ą c y c h p o m ie s z c z e ń la " s a l i 4f w zw iązku z tym h ip o t e z a A .S z y sz k o - B o h u s z a , z a k ła d a ją c a i s t n i o i l e 24 f i l a r ó w m t łe b y ć uznana za n a d a l a k t u a ln ą . Na p r z e s t r z e n i pom iędzy p ó łn o c n ą ś c ia n ą " s a l i * a fundamentem p ó łn o c n e j ś c ia n y p a ła c u k r ó le w s k ie g o / t j . dawnym g o ty c k im K ire m obronnym/ badano a a n ie w ie lk im o d c in k u n a w a r s tw ie n ia w c ie s n o ś r e d n io w ie c z n e , m .ln * w ew nętrzną kraw ędź n a js t a r s z e g o w a łu o b ro n neg o.

Raήon X I I - d z ie d z in ie c B a to re g o

Wykop 1/B6. Wykop sondażowy w o b r ą b ie re n e s a n s o w e j ł a f n l k r ó l e w s k i e j p r z y zachodnim s k r z y d le p a ła c u . Wykonawcy - e k ip a Hydrokopn o r a z D z ia łu A r c h e o lo g ii P I S · Prowad z ą c y - J . F l r l c t , d r z .P ia n o w s k i.

Wykop przeprow adzono d la ro z p o z n a n ia m o ż liw o ś c i p rz e p ro w a d z e n ia k o le k t o r a p rz e ła z o w eg o , p r z e c in a ją c e g o d z ie d z in ie c po o s i N - S . O d s ło n ię t o fundam enty ł a ź n i r e n e s a n s o w e j, w yb urzo nej p rze z Z .H e n d la w 1909 r . wraz z "barokow ym " k o le k to re m odpro w ad zającym wodą z d z ie d z iń c a 1 ł a ź n i . P o w tó rn ie odgruzowano t e r e n w o kó ł S-m ettowego o d c in k a muru p ó łn o c n e j ś c ia n y ro m ań sk ie ­ go k o ś c io ła Ś w .G e rso n a, и je g o wewnętrznym l i c u odpreparow ano n e g atyw kolum ny m ią d z y p rz ą e ło

-KRAKÓW - Wawel

139

-w e j. N o b r ę b i* k o r y t a r z y k a l a i n ! o r ax p o m ie sz cz e n ia p rz y z a c h o d n i* s k r z y d le p a ła c u , na g łę b o ­ k o ś c i o k o ło 1 ,5 - « a w y s t ą p i ły n u ry fundamentowe b u d o w li p rz e d ro m a rta k le j, c ią g n ą c e s i e m .in . w k ie ru n k u wschodnim , pod p a ła c k r ó le w s k i, b a ls a * b ad a n ia powinny p r i y n i e i ć In fo r m a c je d o ty ­ c z ą c e z a r y s u , a z a t s a i f u n k c j i b u d o w li, o b e c n i* a o tn a je d y n ie p rz y p u s z c z a ć , i f są to f r a g ­ menty ś w ią t y n i p o p rz o d z a ja o e J rom ański k o ś c i ó ł św .G e re o n a .

к я jo n X IV - X V - IV I od K u r z e j S to p y do b a s z ty Sana t o r ak l e j

n adzó r a r c h e o lo g ic z n y nad przebudową k a n a l i z a c j i o r a z budowa c ią g u t e le t e c h n ic z n e g o . Wykonawca - e k ip a B yd ro k o p u . Pro w adzący - mgr S . h l f a w ic k a / t a le t a c h n ik a / o ra z J . r i r l e t 1 d r l . P i e n o w s k l / k a z a l l u c j a / . '

И t r a k c i e p r a c dokonano ro z p o z n ać d o ty c z ą c y c h sposobu budowy fundamentu K u r z e j S to p y . W t y * r e j o n i e o d s ło n ię t o o d c in e k a u tu obronnego / X V I w . / I / , p o p rz e d z ające g o budowę f o r t y f i ­ k a c j i a u s t r i a c k i c h . Pom iędzy K u rz a S to p a a Jo r d a n k ą , p rz y m r z e oporow y* ogrddka k r ó le w s k ie ­ go zadokumentowano t r z y brukowane poziom y u tytk o w e t e r e n u , z k t ó r y c h n a js t a r s z y p och o d z i za­ pewne s o k re s u p rze d ro zb io ro w eg o * Ra w y so k o ś ci b ram ki pod Jo r d a n k ą n a t r a f io n o na p r z e c ię t y wykopem k a n a liz a c y jn y m k am ie n n y, g o t y c k i a u r o b ro n n y , le c z ą c y zamek w a w e ls k i z brama G ro dzka, ■air te n p o s ia d a ł gruboAd o k o ło 1 ,5 - 1,6 ■, od s t r o n y w e w n e trz n sj s tw ie rd z o n o c e g la n e przema­ lo w a n ie .

n e jo n XV - ogtódek k r ó le w s k i

N adzór a r c h e o lo g ic z n y wykopów i n s t a l a c y j n y c h / t e le t e c h n i k a 1 k a n a l i z a c j a / poszerzo nych ’ d l a p o trz e b b ad aw czych . Wykonawca - e k ip a H ydrokopu. Pro w adzący mgr S . K o z i e ł .

P r a c e o bejm ow ały w yk o n a n ie wykopć ne s tu d z ie n k o t . t . p rz y murze oporowym ogródka /wy­ kop 1/86/ o ra z p rzekop u pom iędzy p ałacem k ró le w s k im a ww. m e s s /wykopy 2/А, 2 / В , 2 /С /, w któ rym m aja b y ć z lo k a liz o w a n a s t u d z ie n k i k a n a liz a c y jn e .

U zyskano - po r a z p ie rw s z y na tym o b s z a r z e - dane d o ty c z ą c e s t r a t y g r a f i i a r c h e o lo g ic z ­ n e j o re z a r c h i t e k t u r y m u row an ej. P r z y w s c h o d n ie } e l e w a c j i p a ła c e k r ó le w s k ie g o o d s ło n ię t o c z e ś ć p a r t i i n ad z iem n ej o re z fundam entu X V I- w ie c z n y c h schodów prow adzących z pom ieszczać p a ­ ła c u na t e r e n o g ró d k a . N s u r z e opo ro w y* w y r d ln lc n o t r z y fa z y a r c h it e k t o n ic z n e · 1/ stur z o k re s u r e s t a u r a c j i p a ła c u p rz e z M e n d la: l i nadbudowę dokonaną nad e u r e * śred niow iecznym w

X V I I I w . , uobe o k o ło ro k u 1740: 3/ a u r ś re d n io w ie c z n y z p a r t i ą naziem ną wykonaną z c e g ły w w ątku p o l s k i e . J a k p rz y p u sz c z a n o j u ł w c z e ś n ie j - mor te n n a lo t y in t e r p r e t o w a ć ja k o g o t y c k ie p r z e c ^ ir z e , b ie g n ą c e pom iędzy w i e t ą buóaką a nurem 'm ie js k im * pod Jo r d a n k ą , w z n ie s io n e za- - pewne za pano w ania W ła d y s ła w a J a g i e ł ł y . Pom iędzy przedmurzem a p ała ce m g o t y c k i* i s t n i a ł wy­ b rukowany d z i e d z i n i e c . Mruk z k a m ie n ia w apienn ego zach o w ał a l e w doskonałym s t a n ie do czasów O becnych na g łę b o k o ś c i o k o ło 4 m od w s p ó łcz e sn e g o poziomu t e r e n u . F o n i t e j te g o b ruku w y s t ą p i­ ł y g l i n i a s t e i g U n la s t o - h a m ie m ls t a n a w a r s t w ie n ia I IJ I - w l o c z n s g o w a łu o bronnego, k t ó r a p r z e ­ kopano do g łę b o k o ś c i 2 ,5 n , a l e o s i ą g a ją c spągu w a łu .

P t l a d z l n l e c a e n a t r t m y / r e jo n y ! I I I , V , V I , V I I , V I I I /

N adzór a r c h e o lo g ic z n y budowy s i e c i t e l e t e c h n i c z n e j . T e re n pom iędzy W ikarów ką a b a e t t ą S ło d z i e j a k ą , w z d łu i z a c h o d n ie j e l e w a c j i W ik a r ó w k i, p rz e d Muzeum K a te d ra ln y m / n r 2 / , p rz e d bu- d y a k is a a d m in is tr a c y jn y m / n r 8 / , w z d łu t w s c h o d n ie j e l e w a c j i budynku 9a o ra· m iedzy budynkiem 9a a budynkiem n r 5 . Wykonawca - e k ip a B yd ro k o p u . Pro w adzący - N . P r a ś .

M a jw a łn ie je z a ro z p o z n a n ia dofceman* w t r a k c i e na d z o ro w an ia ro b ó t i n s t a l a c y j n y c h :

1 . O d sło n ię c ia fr t i m m ls muru fn nilzmsr i nr n j i ~ o r i e n t a c ji В- S , n a le łą c e g o do budowli w ciesn o- śrm h iio w le ccn ej o ra z przeb ad an ia kontekstu s t r a t y g r a fic z n e g o . Wykop przed Huzeum k a te d r a l­ nym.

1. O d e łc n ie c ia w y c in k a b ru k u w c z e sn o ś re d n io w ie c z n e g o w p o b l i ł u W ik a r ó w k i. B ru k te n b yć m ole s t a n o w ił poziom u ty tk o w y w okół b u d o w li, k t ó r e j fra g m e n t o d k r y to przed mzeum K a te d z aln ym .

3 . O d a ło o iś c ie fragm entów ś c ia n o r a z s k l e p i e n i a p iw n ic z n e g o IV - w ie c z n e g o budynku n a le łą c e g o do k a l e t y "M leczan ów ” / t j . a l t a r y a t ó w k a p l i c y ś w . B le w ln lą t e k , ufundow anoj w k a te d rz e przez k a s z t e la n a s a n d o m ie rs k ie g o B Ł n c z e z Rogowa/.

4 , p d s ło o t ę c ie n i e w ie lk ie g o frag m en tu je d n e j ze Ś c ia n d z ia ło w y c h budynku ' P s a l t e r i i " ufundo­ wanego p rze z Ja n a D ług osza / p rz e d w sch o d n ią e le w a c ją budynku 9 a / .

5* O d s ło n ię c ie dwu рояiomów b ruku z k a m ie n ia wapiennego p rz e d budynkiem n r 8 . s t a r s z y bruk w ią ie s i ę z okresem i s t n i e n i a domów w ik a r iu s z y k a t e d r a ln y c h k o ło b a s z t y E ł o d z i e j s k l e j , w yburzonych o k o ło 1660 r . j r z e s A u s tr ia k ó w .

6. R o zp oznanie kom pleksu n a w a r s tw ie ń ś re d n io w ie c z n y c h w p o b liż u p ołud nio w o -w scho dn ieg o n a ro ­ l ą W ik a r ó w k i,

7. o d s ł o n i ę c i e frag m en tu l i c a głów nego g o ty c k ie g o muru obronnego po p o łu d n io w e j s t r o n i e b a sz ­ t y E ł o d z i e j s k i o j i ro z p o z n a n ie w tym m ie js c u g l i n i a s t y c h n a w a r s tw ie ń X X II- w le c z n a g o w ału obronnego.

R ejo n V I /С - k o r y t a r z budynku 9b

Nadzór a r c h e o lo g ic z n y budowy i n s t a l a c y jn e g o k a n a łu p rz e ła z o w e g o, wykonawcy - e k ip y PP PK2, Rydrokopu o r a z D z ia ł A r c h e o l o g ii P I S . Prow adzący - mgr A . K u k li ń s k i .

O b s e r w a c ji poddano n a w a r s tw ie n ia n i e p rzeb ad ane p rz e z E .H e n d ls W o k r e s i e p rz e d I w ojną ś w ia to w ą , z a le g a ją c e w o b r ę b ie z a c h o d n ie j c z ę ś c i k o r y t a r z a , w p o b liż u budynku 9 a . S t w ie r d z o ­ no rtutn , w y stę p o w an ie wy le w k i zapraw y / m ie js c a m i k ilk u p o z lo m o w e j/ , k t ó r a b y ć może s t a n o w iła poziom użytkow y z w iąz an y z o b ie k te m w cz esn o śred n iow iecz n ym budynkiem m ieszkalnym / ? / o d k ry ­ tym w 197? r . po z a c h o d n ie j s t r o n i e ro tu n d y ro m a ń s k ie j p r z y b a s z c ie S a n d o m ie r s k ie j. Pod wy- Lewką z a le g a ły n a w a r s tw ie n ia z m a te ria łe m w c z e sn o śre d n io w iecz n ym , n a to m ia s t pow yżej - z ma­ t e r i a łe m , k t ó r y można o k r e ś l i ć w s tę p n ie ja k o X I I! - w i e c z n y . B a d a n ia w tym r e j o n i e wym agają k o n t y n u a c ji ze względu aa k o n ie c z n o ś ć o k r e ś le n ia p la n u i p o d z ia łu p rz e s trz e n n e g o b u d o w li r o ­ m a ń s k ie j.

R e jo n X p rz y b a s z c ie S a n d o m ie r s k ie j /wykop 15/77-66/

K o n ty n u a c ja badań a r c h e o lo g ic z n y c h pom iędzy romańską ro tu n d ą a, rom ańskim budynkiem p r o ­ sto k ą tn ym . Wykonawca - D z ia ł A r c h e o lo g ii P E S , Pro w ad z ący - mgr A . K u k l i ń s k i .

Doprowadzono do poziomu s k a ły e k s p lo r a c ję n a w a r s tw ię w c z e s n o ś re d n io w ie c z n y c h w zachod­ n i e j c z ę ś c i wykopu 15/77-86, p o z o s t a w ia ją c m iędzy ro tu n d ą a b u d y n k i« * p ro s to k ą tn y m duży ś w ia ­ dek a r c h e o lo g ic z n y . O d s ło n ię t o d a ls z y , n i e w i e l k i frag m e n t fundam entu n a ro ż a budynku ro m ań sk ie ­ g o . D alszym etapem p r a c , p rz e w id z ia n y m na 1987 r . b ę d z ie k o n s e rw a c ja murów obydwu b u d o w li ro- mańsk i c h .

R e jo n y : V I I I , V I I , I I , X I I I - krawędź p ó łn o cn o - z ach o d n ia 1 p ó łno cna W aw elu, międzYTOurze, r e jo n bramy Herbow ej

Nadzór a r c h e o lo g ic z n y i n s t a l a c j i t e le t e c h n i c z n e j o ra z o d c in k a k a n a l i z a c j i p rz y b a s z c ie E ł o d z i e j s k i e j * wykonawca - e k ip a H ydrokopu. Pro w adzący - J . F l r i e t , d r E .P lo n o w e k l.

N a jw a ż n ie js z e u s t a l e n i a dokonane p od czas n a dzo ru ro b ó t i n s t a l a c y j n y c h :

1. Kadokum entow anis r e l i k t ó w n a s t a r e z e g o , a t a k ż e I I I 1-w iecz n eg o w a łu obron neg o v p rz e k o p ie k a n a liz a c y jn y m na zachód od b a s z t y Z ł o d z i e j s k i e j , К n a js ta r s z y m w a le s tw ie rd z o n o l i c o k a ­ miennego fundam entu /7/ wykonanego bez zapraw y m u r a r s k i e j. R e l i k t t e n wymaga b liż s z e g o zb a d an ia a r c h s o lo g ic z n e g o .

if

2. R o z w a rs tw ie n ie komplsk.su murów X V I I I i X IX - w ie c z n y c h w p o b liż u p ó łn o c n o - z ac h o d n ieg o n a r a ­ ża budynku S e m in ariu m .

3. Zadokum entowanie o k o ło S-m atrowsgo fundam entu p rzedm urza g o ty c k ie g o w p o b liż u dwo­ ru R in c z y z Rogowa /budynek n r 7, 'c z ę ś ć w s ch o d n ia/ .

4. S t w ie r d z e n ie na o d c in k u o k o ło 35 m r e l ik t ó w w s łu obronnego w r e j o n i e bramy Hasów , tapewne j e s t to w a ł n a js t a r s z y / b ra k m a t e r ia łó w / , je g o g l i n i a s t e n a w a r s t w ie n ia z a le g a ją b ez p o ś re d ­ n i o nad p o w ie r z c h n ią s k a ły ,

5. O d s ło n ię c ie p r z y bram ie Wazów n ie w ie lk ie g o frag m en tu fundam enta z k s w le a la piaskow cow ego, n a le ż ą c e g o p r z y p u s z c z a ln ie do b u d o w li w c z e s n o ś r e d n io w ie c z n e j. p o sa d o w io n e j w n a js ta r s z y m w a le . J e s t t o n a jp e w n ie j in n y o b ie k t n iż s tw ie rd z o n y p rz e d Muzeum K a te d ra ln y m .

137

-β . O d s ło n ię c ie p rz y tz w . b a* t le w ie W ła d y sła w a IV k o a p le k ś u s i l n i e z n isz cz o n y c h murów, pocho­ d z ą cy ch i ró ż nych o k re só w . Do n a js t a r s z y c h fragm entów n a l a ł y o d c in e k muru z łamanego wa­ p ie n ia / s p o r a d y c z n ie z n ie w ie lk im i okrucham i c e r a m ik i b u d o w la n e j/ o l i c u zewnętrznym p r z e b ie g a ją c y m p ó ł k o l i ś c i e . B y ć mołe mur t e n na i e t y v i a zad z um ocnieniam i przed bram ia w z n ie s io n y m i p rz e d rozbudowa bramy d o ln e j za W ła d y sła w a J a g i e ł ł y .

Po n ad to nadzorowano o d s ła n ia n ie b ruku a u s t r ia c k ie g o p rz y murze "ceg iełk o w ym * /rsjczt X IV /, przebudowa k a n a l i z a c j i i budowa c ią g u t . t . przed p ó łn o cn a e le w a c ja p a ła c u / re jo n X IV / , wyko­ py t . t . w Je d n e j z p iw n ic p ółn o cn e g o s k r z y d ła p a ła c u / r a jo n X I / o ra z przebudowa o d c in k a c i ą ­ gu c ie p ło w n ic z e g o na d ro d z e d o jaz d o w ej od u l . B e r n a r d y ń s k ie j . Roboty t e wykonywano na obszarze u p rz e d n io przebadanym lu b przekopanym w X IX 1 X X -w iecznych w arstw ach z aa y p isk o w yc h . N ie p r z y ­ n i o s ł y one is t o t n y c h u s t a le d a r c h e o lo g lc z n o - a r c h it e k to n ic z n y c h .

KKAKÖW-TYNIEC Muzeum A r c h e o lo g ic z n e Opactwo 0 0 . Bened yk tyn ów w K ra k o w ie

s t a r y r e f e k t a r z

B e d a n la p r o w a d z ili: mgr mgr T e re sa Radwartska /a u to rk a s p ra w o z d a n ia / , E m il l a i t z , Marek C w e tsc h . F in a n s o w a ło Muzeum A r c h e o lo g ic z n e w K ra k o w ie . D ru g i sezon badart. Wczesne Ś re d n io w ie c z e , k u lt u r a łu ż y c k a .

P r a c e dwóch sezonów o g r a n ic z y ły s i c do k o n t r o l i ro b ó t b u d ow lanych , ponadto w ykonania p rz e z e k ip ą Muzeum m ałego wykopu p rz y północnym murze r e f e k t a r z a /wykop v i n , mb. 8,7 - 10,7/. P r a c e n a w ią z y w a ły do badart z 197* r . / p o r . In fo r m a t o r A r c h e o lo g ic z n y , B a d a n ia 1976, s . 107/. Mury ro m ań sk ie dawnego r e f e k t a r z a o ra z p r z y le g a ją c e do n ic h mury g o t y c k ie 1 p ó ź n ie js z e z o a t a ły o d s ł o n i c i e do s to p y fundam entowej na c a ł e j ic h d łu g o ś c i. Wykonano p om iary murów, do­ k u m en tac je f o t o g r a f ic z n ą , w z ię to p ró b k i zap raw .

Mury ro m a ń s k ie j b u d o w li z ach o w ały s i ą w c z ę ś c ia c h koetkow ych do w y so k o ś ci o k o ło 1,5 m. Pundam enty o w y s o k o ś c i 1,1 - 1,6 * z a g łę b io n e b y ł y w le sso w y c a l e c . S z e ro k o ś ć c z ę ś c i k o stk o ­ w e j murów 73 cm. W aurach* północnym 1 południowym a pa g i c z ę ś c i kostko w ych z a le g a ły w zewnę­ t r z n y c h l i c a c h na n ie je d n a k o w y ch w y s o k o ś c ia c h . B ó ś n lc a poziomów d och o d z i do 1 m, co św iadczy zapewne o p o c h y ło ś c i ku p o łu d n iu ó w c z e sn e j p o w ie rz c h n i te r e n u . И północnym murze r e f e k t a r z a o d k r y to d o ln a c z e ś ć zamurowanego p o r t a l u . W idoczne j e s t p r o s te piaskow cow e o ś c l e ł e 1 p o d s ta - — wa / ła w a / p o r t a l u . Ta o s t a t n i a z a le g a w l i c u zewnętrznym 34 cm p o n iż e j spągu c z ę ś c i k o s tk o ­ w e j,

n ie d a le k o p o r t a l u , po z e w n ę trz n e j s t r o n i e r e f e k t a r z a /wykop V I I I / w y s t ą p iła w p u b iiz o spągu c z ę ś c i k o s tk o w e j i s t r o p u fundam entu w a rste w k a / I d j / d rob nych k am ie n i w apiennych z za­ p raw a m u ra rs k a , szarym p la s k ie m i le sse m o m ią ż s z o ś c i do 4 cm. zabytków w n i e j n i e z n a le z io ­ n o . W l e t a c e j n i ż e j w a r s t w ie l i a /о m ią ż s z o ś c i do SO cm /, p r z e c i e t a j zapewne p rzez fundament muru kostkow ego n i e s tw ie rd z o n o j u t grud ek z ap raw y. 2 zab ytków ruchomych w y s t ą p iły tu ułam ki naczyrt w c z e s n o ś re d n io w ie c z n y c h g łó w n ie V I g ru p y s u ro w ce , wg p o d z ia łu K .R ad w a ń sk ie g o , w tym b r z e g i typ u 19-30 1 31, p on ad to 1 ułam ek b rz u ś ca I g ru p y s u ro w ca , wym ieniona w arstw a z a le g a ­ ł a na lessowym c a l c u . N a c z y n ia z w a rs tw y I l e , j a k i u ła m k i naczyrt w c z e sn o śre d n io w iec z n y ch z n a le z io n e oa wtórnym z ło t u w m łodszych poziom ach d atow ać można g łó w n ie na X I I w,

W w yk o p ie V I I I o d k r y to g ró b u sytu ow an y w k ie ru n k u w schód-zachód, g łow ą ku zachodow i, b ez w y p o s a ż e n ia , p r z e c in a j ą c y w a rs tw ę l i a . * je g o w kopie w y s t ą p i ła o p ró cz s t a r s z e j c e r a m ik i

ró w n ie ż ś r e d n io w ie c z n a .

B a r d z ie j na p o łu d n ie o d k r y t o 2 jamy k u lt u r y ł u ż y c k i e j z a g łę b io n e w c a l e c . Od g ó ry zo­ s t a ł y one Ś c l e t e p rz e z p o łu d n io w y mur r e f e k t a r z a 1 p r z y l e g a ją c y do n ie g o od z ew n ątrz póź­ n i e j s z y m ur. W je n a c h z n a le z io n o u ła m k i n a c z y ń , u c i ę t y r ó g . U łam k i n a cz y ń k u lt u r y ł u ż y c k i e j w y s tę p o w a ły p on ad to w w a r s t w ie H a z wykopu F i l l 1 w p ó ź n ie js z y c h w a rs tw a ch .

W ys tę p o w a n ie , na badanym t e r e n i e , c e r a m ik i g łó w n ie V I g ru p y su ro w ca , k t ó r ą można d a to ­ wać na X I I w . w s k a z u je , że z tym zapewne okresem n a le ż y w ia z e ć , wobec b ra k u in n yc h elem entów d a t u ją c y c h w z n ie s ie n ie murów s t a r e g o r e f e k t a r z a .