Kronika

«RONIKA

POI..SB/ł

z

DZIALALNOŚCI

lonych oraz

Cęntr

.

alny Za'r

z

ąd

. Ga-. CENTRALNEJ KOMISJI zownichva zorganizowały w ~ch

KWALIFIKACYJNEJ lJ i 12 lutego 1.955 ·roh"U w Krako-DLA PRACOWNIKÓW NAUKI wie konferencję naukowo - t ech-Na XI Plenarnym posiedzeniu niczną, poświęconą zagadnieniom

Centralnej Komisji Kwalifikacyjnej eksploatacji gazu ziemnego. Na

kon-dla Pracowników Nauki w dniu 29 ferencji tej wygłoszono m. in. r e-stycznia 1955 roku przyznano tytuł feraty dotyczące zagadnień geol o-profesora nadzwyczajnego dr Józefa- . gicznych.

· Zbigniew Obuchowicz "Polskie zło­

wi Gołąbowi, a tytuł docenta dr

An-nie Czekalskiej, mgr Kazimierzowi ża gazu ziemnego";

Guzikowi, dr Oldze Pazdro i mgr Zdzisław Wilk ''Dopuszczalny pobór

· gazu ziemnego ze złóż gazowych

inż. Eugeniuszowi Wutzenowi oraz

zatwierdzono stopień naukowy kan- oraz kryteria i sposoby określa -dydata nauk mgr Kazimierzowi Łyd- nia tego poboru";

ce, który przedłożył pracę pt. "Stu- Juliusz Kaczorewski i Władysław·

dium petrograficzne permo-karbonu Kołodziej "Magazynowanie gazu krakowskiego:'. ziemnego

w.

złożach pod'ziemnych

Na XII ·Pl~nrnym posiedzeniu

·

w :

i wyrtiki pol,sldch prób w. tym

dniu 25 lutego 1955

r.

prżyżnano :ty" ·. . kie:nmku"; .

tuł profesora midiwyczajnego dr Czesław Po~ski ,;Ujęcie tneta.nu w

Hannie-Czecz~ttowej · oraz tyt•lł do-: · ~niach węgla"; ·

centa <lt Józefowi Obercowi i mgr 'Zbign1ew Grębaki ,,Pobór gazu .:ciem-··. ip.ż. Rom!UlQwi O!!ice.· · · nego z ser.ii w~glonośnej karbonu

(a) odwiertami z }:X)wierz.chni".

.ZAGADNIENIE EKSPLOATACn

. GAZU ZmMNEGO · ·

· · •

Zarząd Główny

·

stow

~

rzysz.enia

Naukowo - Techliicznego Inżinier9w

i Techhiltów Sanitarnych.;

Ogrzew-. nictw.a, Gazowni,of;'wa 'i Terenów

Zie-o . . (Aj·

{

. Z ZYCIA: GEOFIZYKOW

Katedr.a Geofizyki Geologicznej

Wydz.!.ału Geologlc

zno-.Posrzukiw.aw-czego A. G .. H .. w Krakowie zorga-·

ni7.owała w dniu 21

lutego

1955 ·

ro-ku posled2en:ie1_{.naukowe, _.na którym}

wygło5:7.ono refęra:ty:

S. Kozłow.:J.d "Zziscr.enie badań·

ma-gnetycznych dla poszukiwań skał magmowych";

St. Małoszewski "Badania magne- . tyczne w Pieninach";

K. Birkenmajer "Geologia Jarmuty". (A) ·-.·: NARADA SLUŻBY GEOLOGICZNEJ MINISTERSTWA BUDOWNICTWA PRZEMYSLOWEGO

· W <dni,.;t•Ch ·22 i .23 lutego '1S5::J ro-· ku o-d•była -się. w Kr.akowie N.ai!".a<l.a Służby Grologicznej · 1\llinistc"l·:stw.a

Budownictwa Przeoffiysłoweg() ż~rga­ nizmvana przez Zarząd. Geolo.gicz.ny Zjedn<)czenia Robót ·Wiertniczych i

Fundameniowych na której wygło-sz-ono refer.a~y ·~kowe: ·

J. Wąs ;,stratygrafia czwartc•rzędu ·i młodszego· trzeciorzędu w PO>lsce

na podstawach florystycznyeh"; W. Pogoo.y "Co ·powiQ.na zawierać

dokumentacj.a geoteehnkzna";.

A. Michalik "Osuwigka w Sadowiu•';

A. Michałik., Zb. Dobr~ i · Zd. Dy.bCżak· · ;.;I;Iokumentacja

geolo-giczno-geoteohn!czna problemu Filipowice". ·

W dnłu 23 lutego odbyła się

wy-cieczka u<:zest.n.lków narady dQ

Sa-dowia. w nawiązaniu do referatu

A. Micllali:ka.

Z 2YCIA PTG

(A)

Zarząd Folskiego Towarzystwa

Geologicznego w Kratkowie

zorgani-zował w lutym i marcu posiedzenia

naukowe z następującymi I"eferata:.

mi:

14.2 S. Klimek i L. Koszarski

"W sprawie wieku dolomitów ze

Zbrzy";

21.2. J. Kinle "Próba

systema-tyki hiemglifów organicznego

po-chodzenia fli$'ZU karpackiego" ;

28.2. K. Bogacz. "Północna krawędź

rowu kxze.szowickiego między

Fi-łipowicami a Krzeszowicami";

7.3. St. Dżułyński "Rola wody w tektonire";

U.S. A. Mkhaiik "W sprawie

ge-nezy zlepieńca kopersz.adzkiego

w Ta-trach";

. 21.3. K. Birkenmajer "Zasady

sy-stematyki i nomenklatury typów

warstwowań we

fliszu".-Oddział PTG w Warszawie

zorga-nizował w dniu 23.2.1955 r. posi edze-nie naukowe z referatem naukowym

M. KsiąZkiewicza na temat .,Jura

i kreda Bach.owlic".

(A) NARADA PARTYJNA W CUG

Dnia 29 III b.

r.

odbyło się w Cen-tralnym Urzędzie Geologii otwarte

zebranie partyjne, na które przybył

również zaproszony aktyw partyjno-gospodarczy oraz grono profesorów

z Wydz. GeologU UW, aktyw

partyj-no - gospodarezy Instytutu

Geolo-gicznego, Przedsiębiorstwa

Poszuki-wań Geofizycznych, Przedsiębiorstwa

Robót ·Geologicznych oraz Przedsię­

biorstwa Wydawnictwa Geologiczne.

Na zebraniu tym, Prezes CUG prof.

dr A. Bolewski WYgłosił referat pt.

"Sytuacja państwowej służby

geolo-gicznej"; .

W referacie SWYm Prezes A. Bo

-lewski omówił szczegółowo stan

or-ganizacji oraz działalność CUG za o-kres 3-lecia jego istnienia oraz

przed-stawił schemat ideologiczny współ­ działania nauk geologicznych z

go-spodarką narodową. Między innymi

referat wskazywał na konieczność

jeszcze ściślejszego powiązania badań

prowadzonych przez wszystkie za

-kłady naukowe i produkcyjne z

su-rowcowymi potrzebami ·kraju.

W ożywio1;1ej dyskusji zabrali głos:

prof. dr Olczak, mgr -Guzik, -prof.

dr Riihle, Ob. Kazimierczak, dr

Ha-licka, dr Bobrowski, mgr Szumlas,

inż. Stefaniak, Ob. Turski, Ob.

Za-wadzki, prof. dr St. Krajewski, mgr

Szczepański, dr Kowalski.

Dyskusję podsumowal Wiceprezes

CUG- mgr inż. A. Dutkowski.

JlfJ.STRI~ ·

KWAS SIARKOWY

Z ANHYDRYTU

(G)

Donoszą z Austrii o uruchomieniu

210

fabryki kw.asu 6iarkowego z

anhy-drytu wydobywanego w Alpach.

(xt) NIEMCI' ZIICHODNIE

WZBOGACANIE SOLI POTASOWYCH

PRZY POMOCY FLOTACJI

W wyniku blisko dwudziestoletnich

prac uruchomiono w Niemczech

za-chodnich w Kall - Ohemie A G.

w Sehnd~ koło Hanoweru w. poło­ wi~ 1953 r. zakład wzbogacani~ soli

110tasowych metodą ilo·taeji.

Dzienny wsad stanowi 2 200

--2 300 -ton sylwinitu o zawartości 12 - 17% · K20 (co równa się

18--27% KCl). Produkt końcowy

za-wiera 59- 60.% K20. ·

NORtwEGili

NIOB

(xt)

Norwegia zajmie w 1956 r. drugie

miejsce wśród producentów niobu.

Niob występuje w Norwegii w

wa-pieniu w Sove (Telemark). Wapień

ten z zawartością 0,1 - 0,2% nio.bu

nazwali geolOdzy· norwescy sowitem.

Surowcem tym zainteresowali ISię

okupanc1 niemieccy w 1943 r. i

przy-gotowali si~ .(to eksploatacji w 1945

r. Po wojnie żadna prywatna firma

n:e ehciała angaiować pow.awych

sum w to · "ryzykowne" przedsię­

wzięcie. W 1951 r. złoże sowitt.

zo-stało przekazane· u państw ow 10-nej

firmie Norak Bergverk, którt:j

dy-rektor Bjorlykke wykazał przed

dwudziestoma laty, że sowit

za-wiera niob. Wydobycie kopaliny

J!IO-w;nno podwoić się w przyszłym

ro-ku i osiągnąć BO. tys. ton, co d~ ok.

300 ton 50-procentowego

koncemra-tu.

Przy obecnej skali pr.cdukcyjnej

z~soby sowi-tu WYSta.f!Czą n.a 100

J.a.t.

Surowiec ·podlega 1płuka.niu i niob

oddzielony j~st od siarki, magnetytu .• ·

1 wapna. Koncentrat przesyłany je>st

do zakładów Noo·sk Hydro w Hero.:.

ga, gdzie ługowaniem kwaśnym

usu-wa się resztki wapnia i siarki. Ca-łość produkcji e!Gportow.ana jest do

USA. W 1954 'l". największym

pro-ducentem niobu była Nigeria, która

wyeksportowała · 1855 ton, Kongo

belg. wyprodukowało 357 t., Malaje

.'>2 t., Uganda 14 t. i płd'. Rodezja

3

t.

(xt)

W. BR.-T IlNIII .

KWAS SIARKOWY Produkcja kwasu siarkowego

wy-nos.ił.a w W. Brytanii w 19o4 r.

2 042 492 ton (w 1953 T. 1875177 ton).

Zuż;;-cie surowców: ·

Piryty: 494,224 tony, masa Lauta

286 B07 ton, siarka (i H2S) 258,421 ton,

koncentraty blendy cynkowej 197 983.

to.n i anhydryt 176 742 tony.

Najwięcej kwaru siarkowego

m-żyto jak zwykle do produkcji

super-fosfatu (457 073 t.), siarczanu

amo-nu (290 338 t.), dwutlenku tylonu

· (211 303 t.) . i ~tucznego jedwabiu

(2~ 161 i).

(xt)

CZYSTE METALE

Z dyskusji; jaka

toczyła się

w

par~

la.m€'.11cie angielskim w dn!iu l l

ute-go

br. dowi.adujemy się, że w

An-glii QPracow.ano metody produkcji

ie1aza, ·galu i germanu w stani-E.-

wy-sokiej cł:\emicznej czystości. Prace

badawcze trwają nad uzyskaniem

czystego chemicznie chromu, mdu,

antymiimu i metaH ziem rzadkich.

. (xt)

KWAS SIARKOWY

Z ANHYDRYTU

' l

Z końcem grudnia ub. r.

urucho-miono w Bilłingham nowy oddział

fabryki kwasu siarkowego z

anhy-drytu.

Fabrykę budowano dwa lata.

Koszty inwestycyjne przekroczyły

dwa miliony funtów szterlingów.

Produkcja kwasu siarkowego będzie

wynosiŁa przy pełnej wydajilości

urządzeń 73 tys. ton rocznie a klin-•. kieru. 69 tys. t. rocznie. Wydobycie

anhydrytu w m-ośnie o 127 tys. t.

xocznie.

Produkcja kwasu siarkowego

o-parta na anhydrycie osiągnie w An-glii 180 t. rocznie. Jak donosi prasa

techniczna - piece cementowe nie

są obudowane. Za;;tosowano wi~c ten

system, jaki stosuje Wizów.

(xt)

SIARKA

Kryzys w kopalnictwie sia-rki na

Sycylii jest nadal bardzo ostry. Za

pa-sy przekroczyły 300 tys. ton. Pro-dukcja miesięczna wynosi 22 tys.

ton. Eksport do Francji dotychczas nie został ·wznowiony.

(xt) .

IJ§II

SYNTETYCZNA MIKA

Synthetic Mica Corporation

roz-poczęła z począ'ik.iem bieżącego

ro-ku produkcję syntetycznej miki w

il.'ysokości 1000 t. rocznie,· oo sotano-wi przęszło 10% iJ.ości obecnie im-portowanej -miki przez USA. Proces

został opracowany w ·jedRej z

pla-cówek Bureau of Mines i polega na

stopieniu w .piecu elelctrycznym w

temparaturze 1370°C mieszaniny

tlenku magnezu, tlenku glinu,

-krze-mion:Ę:i, _ fluorokrzemianu potasu

i skalenia ·potasowego._

Masa utrzymana jest w. sianie

&to-pienia w clą·gu 80 . godz:in, po czym

pozo~Stawia się ją 7 - 12 dni.

50% krysztai6w miki grubo4ci 1/iś

cala (xt).

(xt)

SIARKA

l

Szacunkowe dane ocentaJą

·wydo-bycie siarki i surowców swkonoś­

:lych w 1954 ·r. w USA na 6 600 tys.

długich ton. (Długa tona - long

ton - 1,01605 tony metrycznej).

Z tego ·metodą Frascha wydobyto

5,45 tys. tan, zregenerow.ano z g~w 350 tys. t., 400 t~. t. .pochodzi z.

pi-rytów; .a 400 tys. •ton z :innych źró­ deł.

Nowa kopalnia siarki u ujścia

Missisipi dała

w

1954 r. przeszło 500 tys. t. siarki.

(xt)

Produkcja eyrkonu metalięzuego

przeds-tawia się w USA następująco;

Rok . 1949 1P50 1951 1952 1953 1954 INDIE Produkcja

z.r

w tonach 2,25 9,20 50,10 120,00 139,00 168,00

Hinduskie Geologic,zne Biuro

Po-srukiwawcze odkryło dwa z.łorż.a pi-.. rytu (średnia zawartość siarki 43%)

w Shababad, rejon Bihar.

(xt)

Mlłł.lł.l/1:

KOLUMBIT

Ze stanu Johor donoszą o od~ry-· ciu poważnego złoż.a kolumbitu.

. (xt)

RÓ:kNE MlłlłJE

SIARKA

Zapotrzebowanie światowe na siar-kę wzrośnie w latach 1956--1965 o

4,2 miliona ton. W ol«'esie tym prze-·

widuje ~&ię spadek wydohyda siarki

metodą Frasch.a w USA, natomiast

wzrośnie powążnie produkcja siar-ki w Meksyku. Wzrośnie udz.i.ał pro-centowy siarki regenerowanej z

.ga-zów.· Przewiduje się wzrost udzi.ału

siarki wśród S111rowców siarkonoś­

nych do produkcji · kwasu

siarko-wego; jak 'l'Ówniei rozwój procesu dy.socjacji pirytu na siarkę i ąte­

tal.