• Nie Znaleziono Wyników

Z dyskusji nad trzeciorzędem w Polsce

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Z dyskusji nad trzeciorzędem w Polsce"

Copied!
2
0
0

Pełen tekst

(1)
(2)

w tym samym srodowisku. Z oiekt6rych gatunk6w przytoczmy tu: Gibbula picta (E i c h w.),

MohTenster-nia div. sp., PiTe11ella picta mitToZis (Eichw.), D01'sa-num duplicatum (Sow.), ClavatuZa dodeTleini (Hoern.), Hydrobia frauenfeldi, Actaeocina ZajonkajTeana okeni (Eichw.), Mactra eichwaldi. (Lask.) , E1'vilia dissi.ta (Eichw.), Musculus saTmaticus (Gat.). Zesp6l ten jest typowy dla podpi~tra walyilskiego, spotykany zar6w-no oa Roztoczl:l Lubelskim jak i oa WoIyniu i w in-nych regionach Paratetydy. Saria detrytyczna w Dwi-kozach zakonczona jest w stropie niezgodnie lez~c~ warst~ otoczak6w wapienia serpulowego, zawierajll-c~ typowe dla sarmatu gatunki, m. in.: Modiolus in-crassatus (d'Orb.), Musculus sa1'maticus (Gat.), Moh:: 1'ensternia div. sp., HydTObia div. sp. Wi~ksze bloki tego wapienia, do 1 m srednicy, wystE:Puj~ w osa-dach detrytycznych po drugiej stronie doliny. Po tak silnie zaznaczonej dzialalnosci dynamicznej basenu nastllPilo uspokojenie i poglE:bienie zbiornika w mlod-szym poziomie wolynu (warstwy z ErviZia) , co prze-jawilo si~ w niezgodnym ulozeniu il6w stropowych (badania wlasne nie opublikowane) z autochtonicznll faunll sarmack~, m. in. - C4rdium inopinatum Griszk;

Przew8l1"stwienia piaszczyste z faun~ autochtonicz-nil spotyka siE: ponadto w Zwierzyflcu kolo Buska, w Chmielniku i in. Na Roztoczu Lubelskim sarmat rozwini~ty jest w iacji wapieni serpulowych z auto-chtoniczn~ faun~ i osad6w detrytycznych 0 r6znej ska-li rozwoju z faunll. mieszanll badensko-saa-mackll, da-jllc~ siE: analizowac na elementy pierwszego lub wt6r-nego uoza (1, 3, 11). I w tym regionie wYll"6zniano .. warstwy buhlowskie", ktare po przeanalizowaniu wkladek Uastych z faunll sarmackll pozwolily obec-nie okreslic ich wiek jako sarmacki.

Osady detrytyczne ku polundniowi z~biajll si~ z Rami krakowieckimi, kt6rych wiek nie budzi Wlltp-liwosci, a .fakt. ten jest dodatkowym dowodem na sarmacki wiek osad6w detrytrycznych. Z8ZE:bienia te majll r6zny charakter, np. W rejonie Buska ily kJra-kowieckie lezll pod warstwami detrytycznymi, kola Chmieln!ka (Andrzej6wka) ponad nimi, a w otworach okolicy Tarnobrzega lezll w stosunku do nich naprze-mianlegle (9). Podobne zjawiska zaz~biania facji· de-trytycznej i ilastej krakowieckiej obserwuje si~ na Roztoczu Lubelskim, np. w Hamerni kolo Nowin, w Miszku Frampolu i in.

Fakty te wi~zl:l siE: oczywiScie z czasem tworzenia platfOO'my akumulacyjnej na obrzeieniu G6r Swie-tokrzyskich, kt6ry przypada nie na grabowian, jak slldzi· Radwanski, lecz na dolny sarmat, scislej na g6my odcinek w poziomie z Abra reflexa i Mohren-sternia, poniewaZ wczeliniej osadzone sarmackie wa-pienie serpulowe wystepujij jako otoczaki w osadach detrytycznych. . W ilach krakowieckich strefy plat-formowej nie notowano dotychczas obecnosci pozio-mu podanomalinowego, wystE:pujllcego w osiowej strefie basenu, stlld wniosek, ze pomiE:dzy grabowia-nem a sarmatem istniala luka stratygraficzna (por. Krach W. - 12), odpowiadajllca zapewne czasowi two-rzenia siE: warstw buhlowskich na Wolyniu.

Zakon-SUMMARY

The author refers to his article "Discussion about the Tertiary· in Poland", published in ,,Przeg1lld Geo-logiczny", no. 9, 1957, in which CUl"rent problems con-cerning Polish Miocene were discussed. In view of the present accumulation of many cO'lllflicting pro-blems in Miocene literature, it seems justified to ini-tiate a discussion on the above subject in ,,l"rzegllld Geologiczny" in order to throw some new light on this problem. The question of age of detrital sedi-ments of the Sarmatian of the matrginal zone of the Carpathian Foredeep is considered here,

356

czenie sedymentacji osad6w detrytycznych przYpada na koniec poziomu z Abra TefZexa, gdyz w stropie tych utwar6w wystE:PUJIl fly wyiszego poziomu (war-stwy z ETviZia) podpiE:tra wolyIiskiego sarmatu.

LITERATURA

1. Are n B. - Miocen Roztocza Lube1skiego po-. miE:dzy Sann~ a Tanwill. Pr. Inst. Geol., 1963,

t. 30, cz. Ill. .

2. Baluk W., Radawnski A. - Dolnotortoil-skie piaski w Nawodzicach k<>lo IOimontowa, ich fauna i wyksztalcenie facjalne. Acta geol. pol., 1968, t. 18, nr 2.

3. B i e I e c k a M. - Trzecio.rz~d poludniowo-za-chodniej cZE:sci Wyzyny Lubelskiej. Biul~ Inst. Geol., 1968, t. 7, or :1A>6.

4. C z a r n 0 c k i J. - Poziom buhlowski w Polsce, jegO stratygrafia i zwillzek z tzw. sarmatem swiE:tokrzyskim. Posiedz. Nauk PIG, 1~34, nr 39. 5. F r i e d b erg W. - Studia nad .formacjll

mio-censkll Polski, cz. V, Kosmos, 1929, t. 64, z. 11-2, ser. A.

6. F r i e d b erg W. - Plrzyczynki do znajomosci miocenu Polski, cz. I. Roczn. Pol. Tow. Geol., 1933, t. 9.

7. Ko j u m d g i e Wa E. - Gliederung· und Korrela-tion des Sarmatbildungen in den Becken der Pa-ratethys. Fi:i1dtani KtlzlOny. Budapest, 1971. 8. Ko w ale w ski K. - Stratygrafia miocenu

po-ludniowej Polski ze szczeg6lnym uwzglE:dnieniem poludniowego obrzezenia G6r SwiE:tokrzyskich . Kwart. geol., 195-8, m:- 1.

9. Ko w ale w ski K. - Trzecior~d Polski Polud-niowej. Biul. Inst. Geo!., 1966, t .. 1, cz. 4 .. 10. K r a c h W. - Stratygrafia miocenu dorzecza

g6rnej Odry i g6rnej Wisly oraz jej zwillzek z obszarem wschodnim. Kwart. geol., 1958, nr

1.

H. K It' a c h W. - Stratygrafia i fauna miocenu okolic Zaklikowa i Modliborzyc. Pr. Inst. Geol., 1962, t. 30, cz. Ill.

12. K r a c h W. - Warstwy buhlowskie i ich pozycja stratygraficzna. Kwart. geol. ,191J9, nr 4.

13. K r a c h W. - Facjostratotyp s~matu w Dwiko-zach (Gary Wysokie) kolo Sandomierza. Spraw. z Pos. Kom. Nauk Geo!. PAN w KEakowie XV/2. 1971.

14. K u c ins kiT. -. Pozycja stratygraficzna odpo-wiednik6w warstw buhlowskich w zapadlisku przedkarpackim. Kwart. geol., 1969, nr 4. 15. K udr in L. N. - Stratigraiija facii i

ekologi-czeskij analiz !auny paleogienowych i nieogleno-wych otlozeni~ Priedkarpatija. Izd. Lwows. Uni-ver., 1966.

16. l. ask a r i e w W. - Die Fauna de:r Buglowka--Schlchten in Volhynien. Mem. Com. Geol. n. ser. liv. 5, ·aOO3.

17. Ra d wan ski A. - Transgresja dolnego torto-nu na poludniowo-wschodnich i wschodnich sto-kach G6r SwiE:tokrzyskich. Acta geol. pol., 1>913

t. 23, nr 2.

PE3IOME

ABTOP HanOMHHaeT CTaThIO n.s. "JIpc.o6;reMhI Tpe-TH'iHhIX OTJIOlKeHHA: IIoJIhwH", ony6JIHKOp.aTlHYIO 13 No 9 sa 1957 r., B KOTOpoA OH saTparKBan 8KTyanh" HhIe np06JIeMLI no IIIMo~eHY IIoJIhWM. B HaCTOHIr\ee BpelllH, B CB$lSM C nOHBJIeHHelll pa)\a ny6JlHKaqIDi c npoTlU!ope'lMBhIMM IIIHeliM$llIIH no BonpocaM Ml>!O~eHa, BOSHHKna nOTpe6uoCTh B0306HOBneHM$I nHCKYCCHH.Ha

CTP8H~ax HacTo~ero my})Hana. B HaCTO$ltneii: Cl'aThe aBTOp 06cY1K,I{aeT np06JIeMy BospacTa KnaCTM'If!CKMX oTnolKeHID!: capMaTa B nepM<pepJoAeCKOA 30He IIpe,lt-KapnaTcKoro nporH6a.

Cytaty

Powiązane dokumenty

cza odsłaniają się fragm entarycznie w arstw y faunistyczne na odcinku ok. Łączna miąższość odsłaniającego się kompleksu kam bryjskiego wynosi ok.. Sytuacja

dowej. Okaz B' uległ częściowemu zgnieooniu w czasie diagenezy osadu, niektóre z pęknięć skorupki nastąpiły, jak się wydaje, na liniach wzmoc- rrlonych

Mi~zszosc tego kompleksu waha si~ w cz~sci wschodniej zapadliska od kilku do kilkunastu metrow, lokalnie w cZ~Sci zachodniej i pOlnocno-wschodniej natomiast do

łupki typu iłów krakO'wieckich. W profilu sarmackim objętym wierceniem Dzwola wyraźnie brakuje dolno:sarma'ckich elementów rafowych, not'Owanych w 'Okolicy

stępując~ masowo Anomalinoides dividens.Wysdk.ość odsłoo.ięcia wynosi. Z k.olei om6wianąlbędziie charakterystylka niektól'ychxejanów ,p zwięlk.., szających

wy opis metod ekstrakcji siarki w Ciarkowy oraz krótką historię rozwoju kopalni. Krajew, Ski prowadz;iłbadamia przydatności lIlie wy- eksploatowanych resztek złoża,

Dzieje się tak przede wszystkim dlatego, że najistotniejszym, a niezmiennie ważnym przesłaniem tego nurtu (a w szczególności jego „flagowego” gatunku – sielanki)

Najczęściej zwraca się uwagę, że kryptowaluty nie są pieniądzem emitowanym przez jakikolwiek bank centralny lub podmiot publiczny, ich wartość nie jest powiązana