• Nie Znaleziono Wyników

Onomazjologiczne aspekty pewnych małopolanizwów w gwarach Lubelszczyzny

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Onomazjologiczne aspekty pewnych małopolanizwów w gwarach Lubelszczyzny"

Copied!
12
0
0

Pełen tekst

(1)

A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E Ń S I S ____ FOLIA LÏNCUISTICA 12, 1986

Halina Peloowa

ON O M A Z J O L O G I C Z N E A S P E K T Y PEWNYCH M A Ł O P O L A N I Z M Ó w ’ W GWARACH LUBELSZ C Z Y Z N Y

P o g raniczne w części wschodniej poł o ż e n i e geograficzne, p r z e ­ miany p o l i t y c z n o - a d m i n i s t r a c y j n e i ustawiczne zmiany s t o sunków ludnościowych n a L u b e l s z c z y i n i e sprawiły, ie gwary tego terenu, odb i j a j ą c w p e w n y m s t o p n i u dawne stosunki ludnościowe, od z n a c z a j ą się d u ż y m z r ó ż n i c o w a n i e m fonetycznym, m o r f o l o g i c z n y m i leksykal­ nym.

W artykule niniejszym, bi o r ą c za podstawę b a d a ń s ł o w n i c t w o g w a r o w e z t e r e n u Lubelszczyzny, chcę p r z e d s t a w i ć pewne uwagi d o ­ tyczące wielkiej rozmaitości o n o m a z j ologicznej tych gwar.

P u n k t e m w y j ś c i a moich rozw a ż a ń jest stan słownictwa, jaki i s t ­ nie j e w s p ó ł c z e ś n i e w g w a r a c h Lubelszczyzny, zaś wyniki swoich b a ­ d a ń o p a r ł a m na ma t e r i a l e t e r e n o w y m zebra n y m osobiście w latach 1976-1980 w 1 0 2 w s i a c h L u b e l szczyzny. Materiał ten zbierałam przy pomocy s p o r z ą d z o n e g o przez siebie lic z ą c e g o 180 pyt a ń k w e s t i o n a ­ riu s z a do b a d a ń s ł o w n i c t w a gwarowego. Od p o w i e d z i n a pytania p r z y ­ niosły zasób 91 w y r a z ó w p o c h o d z e n i a małopolskiego. Zgromadzone w ten sposób s ł o w n i c t w o dotyczy w zasadzie rozmaitych g r u p zn a c z e ­ niowych, o d n oszących się głównie do realiów życia w l e j e k i e g o i gr upujących się w o k ó ł zagadnień k u ltury m a t erialnej wsi.

W leksy k a l n y m m a t e r i a l e gwar o w y m z Lubelszczyzny, podobnie jak w j ę z y k u ogólnym, b o g a t o reprezentowane są zjaw i s k a h o m o n i m i i i synonimii. Z z a k r e s u hom o n i m i i p o w s z e c h n e jest pr z e d e w s z y s t k i m

"Malopolanizm" to wyraz ograniczony terytorialnie do współczesnych gwar małopolskich i tu majacy swoje centrum rozpowszechnienia w dialektach i gwa­ rach.

Terminem "Lubelszczyzna" określam tereny wchodzące administracyjnie w skład woj. lubelekiego w granicach sprzed t VI 197$ r.

(2)

zjawisko rozbieżności znaczeniowej w y r a z ó w tożsamych e t y m o l o g i c z ­ nie, jak np. blacha 'płyta kuchenna' i blaaha 'odkładnica pługa'. N a określonych o b s zarach gwarowych zróżnicowanie leksykalne nazw jednego p o j ę c i a daje jednocześnie g e ografię synonimów, czyli w y ­ razów identycznych po d w z g l ę d e m znaczenia, a notowa n y c h obocznie w tej samej wsi. (Dla w y r a z ó w uży w a n y c h oboc z n i e na s z e r s z y m ob­

szarze g w a r o w y m używam t e r m i n u "oboczniki nazewnicze " Uderza tu szczególnie d ł u gość serii nazewniczych, a w i ę c o g romna ilość nazw na oznacz e n i e jednego desygnatu, najdłu ż s z e serie (por., np. mapy I, II, I V ) s i ę gają b o w i e m liczby od 12 do 18 p o z y c j i leksykalnych, a w l i c z a j ą c w to także różne o d miany morfolo g i c z n e słów, d ł u g o ś ć serii znacznie się w y d ł u ż a i dochodzi niek i e d y do 25-35 słów.

Tak duża r ó ż n o rodność s ł o w n i c t w a nie jest w istocie bogact w e m , godzi b o w i e m w n a j i s t o t n i e j s z ą funkcję języka - w jego k o m u n i k a ­ tywność. Jak sądzi J a d w i g a C h l u d z i ń s k a 3 , jeśli na jakimś obszarze j ę z ykowym istnieje na oz n a c z e n i e jednego des y g n a t u 1 + x nazw, t o jest ich o * za dużo. N a terenie Lubelsz c z y z n y nadwyżkę spotyka się s t o s u n k o w o częściej niż na innych terenach. Jest ona różna d l a p o s z c z e g ó l n y c h realiów. Może to zilustrować stosunek liczbowy d e s y g n a t ó w d o nazw oz n a c z a j ą c y c h te same d e s y g n a t y , np. w zakresie r o lnictwa dla 16 de s y g n a t ó w zanot o w a ł a m 118 nazw, w dziale "świat roślinny i z w i e r z ę c y ” dla 12 d e s y g n a t ó w - 113 nazw, w zakresie b u d o w n i c t w a dla 15 d e s y g n a t ó w - 87 nazw, a przy p r a ­ cach i sprzętach domow y c h dla 10 d e s y g n a t ó w - 8 6 nazw.

N a uwagę zasługuje przy t y m fakt, że terytorialne z r ó ż n i c o w a ­ nie 3łów odnos z ą c y c h się np.. do b u d o w n i c t w a jest znacznie m n i e j ­ sze ni ż zróżnicowanie słów związa n y c h ze ś w i atem r o ślinnym i z w i e r z ę c y m lub słów z z a k r e s u p r a c i s p r z ę t ó w domowych. Łączy sie to najprawdo p o d o b n i e j ze spr a w ą dawnych w s p ó l n o t cywilizacyjnych, a także z c h a r a k t e r e m dzi e d z i n y życia, do k t ó r e j się o d noszą te wyrazy. W zakresie b u d o w n i c t w a s p o tykamy się p r z e d e w s z y s t k i m z terminami technicznymi, a zatem z t e r m o nologlą ściślej s p r e c y z o ­ w a n ą ni ż przy innych typach wyrazów.

O m a w i a n e tu p r o p o r c j e nazw do de s y g n a t ó w na p e w n o uległyby zmianie, gdyby zbadać inne grupy znaczeniowe słownictwa, w zeb r a ­ n y m m a teriale znaj d u j ą się b o w i e m także desygnaty o s t o s u n k o w o

3 J . C h l u d z i ń s k a , Zróżnicowanie fonetyczne a zróżnicowanie le~ ksyfalne i słowotwórcze Warmii, "Poradnik Językowy" 1952, z. 9, s. 29.

(3)

k r ó t k i c h seriach. P r z e c i ę t n i e na jeden desygnat p r z y p a d a s i e d e m nazw, jednak ta r e d undancja nazewn i c z a jest ogra n i c z o n a teryto­ rialnie, ponie w a ż w jednej mie j s c o w o ś c i nie notuje się więcej niż cztery nazwy.

Duża ilość n a z w * o b o c z n y c h w zakresie np. n a z e w n i c t w a roślin­ n e g o i z w i erzęcego w y n i k a ze specyfiki tego słownictwa, w kt ó r y m d u ż ą rolę p r z y p o w s t a w a n i u nowych słów o d grywają czynniki onomato- peiczne, gdy nazwy p o w s t a j ą w z w iązku z funkcją dźwięko- czy ru­ ch on aś lądowe 7.ą. O na z w i e decy d u j e w t e d y ikoniczne odbicie cechy d e s y g n a t u zawartej w jego realnej strukturze: por. takie wyrazy, jak akrsyp, ch»aęd<f, ehrsqatka 'skrzyp: E q u i s e t u m arvense'. W i ę k ­ s z o ś ć nazw, np. amrodyna, koaierba 'czeremcha! Prunus padus', bła­ wat 'Chaber: Cen t a u r e a cyan us ', аовепка, choinka, emerek, srnvee s- nik 'skrzyp: E q u i s e t u m arvense', noaek, noaka, letuszozaja rnjsz 'nietoperz, zwierzę г r z ę d u Chiropterą' czy ziemny pies 'chomik pospol i t y : Cricetuś cricetus', p o w s t a ł a na tle p r z e n o ś n i ze w z g l ę d u na kształt, w y g l ą d c z y p e ł n i o n ą funkcję lub inną cechę charakterystyczną. Zjaw i s k o to w y s t ę p u j e również w proc e s i e p o ­ w s t a w a n i a licznych w a r i a n t ó w n a z e w n i c z y c h , o c z y m ś w i a d c z ą takie przykłady, jak kcąourutek, kołoorutsk, kcyiuviKitek, ko^uvi'utek, koty- vrutek, kovroUik, koivvrutek, kamvrutek, kopovlutek, kunuorutek, кчпЯ- vrotekt копи vrutek (mapa III ) cz y konfss\ona^, konfyelonau, kunfee’ÿo- na ł, konfoeiunaą, kor.fyejunau, konfesyyortał, konfeey%unau, konfe дугой, konfesyjni, konfyeyjfił, konfeiia^ ‘konfesjonał'. Bliższe p r z y j r z e ­ nie się n a z w o m ko ł o w r o t k a cz y k o n f e s j o n a ł u o d s ł a n i a n a m dość ciekawe z j a w i s k o zróżnic o w a n i a f o n e t y c z n o - m o r f o l o g i c z n e q o obu wy­ m i e n i o n y c h słów, p o l e g a j ą c e n a w y k o l e j e n i a c h i n i e p r a w i d ł o w y m

ro z w o j u z a równo tewatu,. jak i przyrostków. U l egają one różnym p r z e k s z t a ł c e n i o m Indywidualnym. N a s t ę p u j ą znie k s z t a ł c e n i a postaci fonetycznej w y r a z u (jak p r z y kołówotku - m a p a I£I ) n a skutek i- z o l owania n a z w y w systemie l e k s y k a l n y m 1 p r z e j m o w a n i a jej w toku mówienia. W z m o ż o n a w a r i a n t y w n o ś ć zachodzi także w p r z y p a d k u b r a ­ k u motywacji danej nazw?/ czy w i e p r z e j r z y e t o ś c i jej b u d o w y e t y m o ­ logicznej. Szcze g ó l n i e r o z b u d o w a n ą ser i ę takich n a z w z a wierajacą za r ównb różnorodne leks e m y , jak i liczne ich w a r i a n t y znajdujemy na mapie II, gdzie z a n o t o w a ł a m m. in. cakie formy, jaki Sylap, Sylepujj ëel'ipakj ëuSelep, o&elepetk, uSełepok, $'§lepa, Hel'epuxa, s§l- putuja, Seife pUi, oSa^apUi, &<гщак, SuŚuuk, salek, sca^a^, ea%ka, Saya- ■pufc ' Satrapa, Salapuya, sayayutt ... ' ëpjfyek, eajut*, Kulak,

(4)

ïùlÿan.-Istotne znaczenie ma także inna cecha, mianowicie duża pro­

duktywność morfologiczna derywatów od tej samej podstawy. Doku­

mentują taki stan np. słowa z rdzeniem gtièfc-: gno$pvńice, gnuińioe,

gnujupii, д п и ^ а п к г 'boczne deski wozu'.

W a r t o .też zwrócić uwagę n a powstawanie licznych form skonta- minowanych, np. na oznaczenie ka p u s t y nie rozwiniętej w główkę z kon t a m i n a c j i form eatek i eaypit p o w s t a j e sa^ax^t (mapa II), też gacek i ńidpoyZ dają formę gaoopyt 'nietoperz', Перак i %opu%a formę Sapujp 'ognicha' (mapa I V ), a wyrazy ćfok i ptok są adi- d eacjami do formy ftok 'mały fclin ws z y t y pod p a c h ę zgrzebnej k o ­ szuli ' .

Po c z y n i o n e t u spostrz e ż e n i a dowodzą, że tak duża ilość nazw obocznych w g w a rach to p r o b l e m o n o m a z j o l o g i c z n y , nie zaś ściśle semantyczny. W y n i k a to z o d d z i a ł y w a n i a w i e l u czy n n i k ó w z e w n ę t r z ­ nych na język, a nie t y lko z w e w n ę t r z n e j struktury wyrazu, przy c z y m w i e l o ś ć n a z w dl a jednego d e s y g n a t u nie zawsze jest r e z u l t a ­ tem tylko z r ó ż n i c o w a n i a geograficznego. Musimy tu pamiętać o d z i a ­ łaniu zarówno pewnych’ zjawisk o chara k t e r z e językowym, jak i o czynnikach p o z a j ę z y k o w y c h (decy d u j ą c ą rolę o d g r y w a j ą tu m a t e r i a ­ ły, z k t ó r y c h dane pr z e d m i o t y w y konano, sposoby k o nstrukcji tych przedmiotów, jak też fakt p r z y n a l e ż n o ś c i o k r e ś l a j ą c y c h je nazw do b i e r n e g o lub c z y n n e g o zesobu s ł o w n i c t w a m i e s z k a ń c ó w wsi).

W odpowiedzi na p y tanie o pr z y c z y n y tak dużej w a r i a n t y w n ó ś c i leksykalnej jako pier w s z y n a s u w a się w n i o s e k o w y s t ę p o w a n i u w i ­ docznej różnicy między nazwami całych p r z e d m i o t ó w i ich części. I* m n i e j s z a jest część jakiegoś przedmiotu, tym w i ę c e j ma nazw o- b ocznych. Nazwy całości, twierdzi M i e c z y s ł a w Karaś, "są z a s a d n i ­

czo mniej liczne niż nazwy części, choć i tu mu s i m y p a m i ę t a ć o różnicach w t e c h nicznych ko n s t r u k c j a c h p o s z c z e g ó l n y c h p r z e d m i o ­

tów. Niemniej j ednak istnieje p e w n a p r a widłowość, m i a n o w i c i e za­ leżność ilości nazw od wi e l k o ś c i , a raczej od funkcji p o s z c z e g ó l ­

nych części d a n e g o narzędzia. T a k ż e nazwy całych obiek t ó w są na

ogół raniej liczne niż ich części. O b s e r w u j e m y z a tem związek nazw

z rolą społeczną narzędzi, z ich d a w n o ś c i ą i złożo n o ś c i ą k o n ­

strukcji”5 .

Innym wreszcie ważnym zjawiskiem, jakie możemy zaobserwować w b a d a n y m słownictwie gwarowym, a na które zwracał uwagę m. in. tak­

5 и. К a r <i i. T e r m i n o l o g i a t e c h n i c z n a w gwa r a c h , S ł o w n i c t w o gwa­ rowe w tul tura, Wrocław 1975, s. 161;

(5)

że M. K a r a ś 6 , jest doić częste w y s t ę p o w a n i e w funkcji nazw p o ­ szcz e g ó l n y c h prze d m i o t ó w w y r a z ó w o znaczeniu b a r d z o ogólnym, np. blacha 'odkładnica pługa', gnat 'nasad sari', kaptur 'skórzane lub d r e wniane obicie bi j a k a i dz i e r ż a k a u cepci*', kółko, wózek 'kołowrotek', laaki, rączki 'dwa pręty p r z y m ocowane do grządzieli, służące oraczowi do k i e r o w a n i a pługiem', noga 'udo', nói 'nóż pługa'. N a z w tych jest d u ż o i są one różne, a interpretację te­ g o s t a n u rzeczy dał znowu M. Karaś, który pisał: "Jedne z nich są n a z w a m i mater i a ł ó w , przenieś onywi na same n a zwy przedmiotów, inne zaś to różnego r o dzaju metafory, w z g l ę d n i e nazwy jakby za­ stępcze, rodzaj s u b s t y t u t ó w leksykalnych, w y r a z ó w w i e l o f u n k c y j ­ nych, małoznacznych, n a d a j ą c y c h się s k u t k i e m tego do n a z y w a n i a

różnych, p o d o b n y c h tyl k o rzeczy. Inna sprawa, że taki stan rzeczy może m i e ć d w o j a k ą motywację. Z jednej st r o n y może to w y n i k a ć ze słabej znajomości p r z e d m i o t ó w przez informatorów, czy też u ż y t k o ­ wników, c o możliwe, z drugiej zaś, co bardziej prawdopodobne, w y ­ p ł y w a to z c h a r a k t e r u funkcji dan e g o elementu, co z kolei wią ż e się ze w s p o m n i a n ą p o p r z e d n i o zależ n o ś c i ą ilości od ich wie l k o ś c i i f u n k c j i " ; .

Z a s y g n a lizowany tu probiera dotyczy głównie ogólnik o w o ś c i ja­ k o charaktery s t y c z n e j c e chy n a z w tych desygnatów, k t ó r e bądź w y ­ cho d z ą z użycia, bądź zanika p o t r z e b a ich n a z y w a n i a ze w z g l ę d u n a ich n i e p o d z i e l n o ś ć (jak w w y p a d k u rączek p ł u g a } lub inny spo­ sób w y t w a r z a n i a nie w y m a g a j ą c y p o s ł u g i w a n i a się n a co d z i e ń o k r e ­ ś l o n y m terminera. P y t a j ą c w s p ó ł c z e ś n i e o nazwy takich desygnatów, w p r a w i a się i n f o r m a t o r ó w w p o w a ż n e zakłopotanie z p o w o d u k o n i e ­ czności n a z w a n i a czegoś, co nie jest nazywane, s t ą d cz ę s t o p o j a ­ w i a j ą się ogólnie odpowiedzi, w s k a z u j ą c e na f u nkcję omawianego przed m i o t u , której n a z w a staje s i ę niekiedy p o d s t a w ą doraźnie u- t w o r z o n a g o terminu. W tej s fi mej b o w i e m w s i k i l k u informatorów, a n a w e t ten s a m inform a t o r laoih n a z w a ć i n t e r e s u j ą c ą n a s część ina­ czej. N ą p r z y k ł a d n a o z n a c z e n i e zewnętrznej chrząstki k r t a n i za- n o t c w a ł a m w punkcie n r ?Ci cztery określeniaj gmgułka, éi-^ak, ly- kafku, gagafka'. W t ą k i m prz y p a d k u możno niek i e d y m ó wić o r o z c h w i a ­ niu onomazjologiLcznyra nazwy, ni« możeray n a t o m i a s t powiedzieć, że n a z w a n i e występuje. J a k si ę wydaje, inforipator znał dany desy- gnat 1 c h o ciaż od p o w i e d z i jego czasami mogą n a s u w a ć wątpliwości,

6 Tamże, s. 161-162. , ^ Tajnie, s. 162.

(6)

czy udzielił właściwej informacji, czy zrozumiał tre ś ć pytania, to jednak możemy przyjąć, że podane przez n i ego wyr a z y odnoszą się do interesującego nas desygnatu. Zresztą p r z y p a d k ó w s y n o n i m i c z n e g o uż y c i a w tej samej wsi k i l k u n a z w g w arowych jest niewiele, w z e ­ b r a n y m przeze mnie m a t eriale o g r a n i c z a się to, jak już w s p o m n i a ­ łam, najwyżej do czte r e c h wyrazów. C z ę s t o jednak obok s ł owa g w a ­ rowego p o j a w i a j ą się jego synon i m y ogólnopolskie. Wiadomo, że sł o w n i c t w o o g ólnopolskie coraz częściej p r z e n i k a do s y s t e m u g w a ­ rowego n a skutek tego, że zasób leksykalny gwary zmièniâ się wraz ze zmianą o b y czajowości w3i. W takiej sytu a c j i w y r a z literacki może w y s t ą p i ć albo obocznie d o gwarowego, albo n a zasadzie w y ł ą ­ czności ,

C e c h ą znamienną om a w i a n e g o w p r a c y s ł o w n i c t w a jest p o n a d t o zna­ czna liczba n a z w sp o r a d y c z n y c h i fakultatywność ich użyć. W s p ó l n ą w ł a ś c i w o ś c i ą tych słów jest to, że są przewa ż n i e neos e m a n t y z m a m i (rzadziej neolog i z m a m i ) powstałymi bądź w drodze p r z e s u n i ę ć zna­ czeniowych, bądsS w w y n i k u d ą ż e n i a mów i ą c y c h do p r z y g o d n e g o s t w a ­ rzania nazw dla p r z e d m i o t ó w d o t y chczas nie nazwanych. M a j ą one zazwyczaj ch a r a k t e r dora ź n i e tworzo n y c h określeń. Mo m e n t d e c y d u j ą ­ cy przy n a d a w a n i u nowej nazwy odpowiedniej części p r z e d m i o t u s t a ­ nowi językowa reakcja, ludzi na p o d o b i e ń s t w o tej części d o pręta, drążka, szczebla, deski oraz n a funkcję o m a w i a n e g o p r zedmiotu, np. podpierania, s p r z ę g a n i a i w z m a c n i a n i a e l e m e n t ó w rękojeści p ł u g a (np. drut, rospora 'połączenie rączek pługa'), h u ś t a n i a dzieci (por. ko^da, kulïba, bufcofka, ЬщЛх, yuétafka 'płachtą z a ­ w i e s z o n a w p o l u n a czterech.kijach, z a stępująca kołyskę' - m a p a

I) czy p r z y k r y w a n i a kopy z b o ż a n a p o l u (pokryfka 'snop p r z y k r y w a ­ jący kopkę snopków' ).

Należy p o n a d t o stwierdzić, że p o w y ż s z e uwagi d o tyczące w i e l ­ kiej rozmaitości onomaz j o l o g i c z n e j g w a r L u b e l s z c z y z n y o d n o s z ą się nie tylko d o w y r a z ó w małopolskich| p o d o b n ą c e chą o d z n a c z a j ą się w y r a z y og ó l n o g w a r o w e nie b ę d ą c e małopolanizmami. Szcz e g ó l n i e roz­ b u d o w a n ą s e rią n a z e w n i c z ą c h a r a k t e r y z u j ą się mapy 46$ - Zakuaaek i 525 - Xożueh no mleku z a m i eszczone w rozprawie H. Bartnik, Б.

8

Bogdan, B. Chwaszcz, G. Gizy i P. Sekulskiej огаг mapy : 25

-H, B a r t n i к, E. В o g d a n , В. С h w a s г с z, G. G i z a, F. S e k u l s k a , O kilku osobliwościach leksykalnych gwar lubelskich, [y i]

;$lnopolskie Studenckie Seminarium Dialektologiczne, Kraków 22-24 II 1974. ' vifÿa referatów, Kraków .1976, gi .33-46.. ■ - . ..

(7)

Próg wozu, 75 - Warstwa zboża rozłożonego do młocki, 517 - Bagno i inne w Małym atlasie gwar polekioh.

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Halina Pelcowa

»

ONOMASIOŁOGICAL ASPECTS OF CERTAIN LITTLE-POLONISMS IR DIALECTS QF THE LUBLIN AREA

The paper presents certain remarks concerning the large onomaaiological diversity of the dialects of the Lublin area on the basis of a dialectal vocabulary recorded in the period of 1976— 1980 in 102 villages of this re­ gion.

Especially striking is the length of onomastic aeries, i.e. the large number of nemes designating one object, sometime* up to 25-35 words.

The largest number of alternative forms have been observed in plant and animal names. This is a result of a specific character of these words, often formed from onomatopoeias, especially where new «aiaès are made ap with res­ pect to their sound- and movement-rendering function* e.g. skrzyp, chrzęść, chrząstka, 'вкггур (horsetail): Equisetum arvense’ as well as with regard to the shape, appearance, performed function or other characteristic features e.g. scsenka, choinka, smerek ’вкггур (horsetail): Equisetum arvense’, nocek, nocka, letuszczaja щ а г 'nietoperz (bat); an animal of the Order Chiroptera* or *iemny pies ’chomik pospolity (hamster): Cricetus crice- tus*.

(8)

K i l r ^ Й Г ^ V ' 4A tUK(Jw*SA 1

т

.

Ч . ^ «>*< HA|ZYH

*-v,s

' e

12 »*1 15 0 .21 (PULAWÏ « V IV 23 > 2$ & « X 27 I 32 >31 • sârc »,• LUBLIN w "iOA W t W « • l , e 4 » n HA1è Л » « _ KRAŚNIK ® * 5 © М 1ф STA **ф И ( <>№ « • «6 ') 71 • 72 # »3 О )Л7* *АМо6Ч*У HIIU, / Я * »JANÓW ŁUŁ / V * М Х 'H, 10 + " I М А ta Je

I

«*1 + «El= М А « 4 F * L i S , ^■-1 *7 И » 4 II . и Д V 4 —~~-Я 31 A , / •■ c*Jie.êr__ yv ïokasz&k I A s ' > ,0W ■ ‘-'-A ■* C - H ?

koj,da; <# yp ld a ; A k o ły s k a ; à* k o ły s k a } ё гк щ у вк а ; И коЬуцт Hf-.k&kg— ца,- Л k u h j^ a i С kuf,; ►<3 кш-Чрка/ ► * kul1 i b a i * korb un/ X atoJ-^K/ V ]p» i t ä f k d ; Y ko xn t L кигитак; Т u v ^ ta k t H b u ^o fk a ; П tru ^ n o k j С blinda;

-brak naiwy

Иэоа'Х. £ffjÿc?<a 'płachta *avies*o»a w polu na czterech kijach, zastępująca ko-łyskg ’

(9)

paxzv.tà; © p a j r & ś ć ; » p a j j r u s t ; ф p a ^ f i r ; ■ S y l e p ; U Sylepu^j a iei'ipak; suSelep; ш oSelepek; № ujfełepok/ m S$lepaj ш Êeïvpuxa; ■ £.4-lj?utu- £a ; h sei' epiii ; R osa^aptli ; A śa^ffak; àfSaxîak; А £азд£к; ' ЙЬ 5и$цак;sałek; Ф ^ s a ijfe a ; ф Sajjapu^r; f ёацаоа; ф I a -ia p u ^ a ; ф s a jJ a ^ u t ; ^ sa^uti ф JSa^&uefcf +■ S u m u ro d e * ) H $uJakj ł + Ś u i j -ал,- V коцрак/ Y sa^ur; T

x r a s t ; 1 1- kaSan; E sslemet; П s iu p ,- U Arujj; - b r a k nazw y

Мара И ; Paę/irujSć ’kapusta ńie rozwinięta w główkę’ ŁUKÓW s RADZYŃ BIŁOORAJ . « А 'OMASZOW,

R

- ST

+

»

WŁODAWA^ J W 15 20

- *

в

I4

«

я »

II 27

a

21 V T 5“

а* В i

(10)

ttiKdw* * * • PAitIBW 17 V.UÄARTOW ♦ 4 Г И * « И * я?

Г

_

в •lublin**^

» ■ и И * 33 3 t _ I 8 » в *’■ « . « ■ Г * 4* * I kviasmk г* i 5SB • «v» » ■ » ■ KWASHYSTAVP®"

В

с

® pZontka; ®- pgëntkü; <& pàuntka; ® pSyntkaj -t® pi ut ка} A W z e k t Ш kç>- yf/vrvtekf m* koiovruzek; Ш- koyuvrotek; kojiuvrutek; в kalysrutok/ a feo- vrotek! a korovrul ek; » koruvrutekt на korovtutek; B kunJvrvts ,■ Э fcHau*

vxuCc-*/ » JtunuvroteJc/ Ąfconoi^rute/с/ + fcujîÀo

(11)

«AOZYN WŁODAWA LUiA^TOW *ł»k ^ 11 3‘A CHEŁM ty/ f V « *» + I m i' HRU \ Ji ZAMOSC

«.

\ Z

" . 4

Л » * „

.. ï ï X L z , % . ® - ~ w O j « £ --- У щ у

® p&ynriak; ф piyńńok; A uogńik; L ogfii^a; Ł tjogńi%a; A ognisko; 01 ret'- k a ; Я redox*: ■ reduta; ф цоток/ Q jjoraaî; % цотапсс,- ф łepak ; "▼ iepîk; ф jiXi tepak; IX jjopu^,- ** цориха > * iotkfa; Ш ïotXefka; ï zyoto; X zy- otńikj t ifiïapa; Je kolano; V koie^; Y iepuxa; ł. ryäak; T guttyca; П

ie-Sak; - brak nazwy

(12)

170 Halina Pelcow a ____ ____ __ ______________

WYKAZ MIEJSCOWOŚCI ZAZNACZONYCH NA MAPACH I-TV

1 - Ossówka, 2 - Wólka Plebańska, 3 - Wyczółki, 4 - Jedlanka, 5 - Łazy, 6 - Polskowola, 7 - Siedliska, 8 - Kołembrody, 9 - Stara Wieź, 10 - Rudno, 11 - Jabłcczna, 12 - Krepa, 13 - Czermierniki, 14 - Żuków, 15 - Rudno, 16 - Uhhin, 17 - Nowodwór, 18 - Kolechowice, 19 - Sosnovîca, 20 - Żdźarka, 21 - Zarzecze, 22 - Klementowice, 23 - Krasienin, 24 - Nadrybie, 25 - Karczmi­ ska, 26 - Ługów, 27 - Dys, 28 - Zakrzów, 29 - Radzanów, 30 - Świerże, 31 - Braciejowice, 32 - Poniatowa, 33 - Konopnica, 34 - Krepiec, 35 - Dorohu- cza, 36 - Ochoża, 37 - Wólka Czułczycka, 38 - Brzeźno, 39 - Piotrawiu, 40 - Janiszkowice, 41 - Borzechów, 42 - Bychawka, 43 — Gatdzienice, 44 - Żulin, 45 - Wereroowice, 46 - Rogatka, 47 - Kluczkowice, 48 - Wierzbica, 49 - Kieł- czewice, 50 - Krzczonów, 5« - Łopiennik Górny, 52 - Siennica Różana, 53 Alojzów, 54 - Skryhiczyn, 55 - Ksieżomierz, 56 - Sułów, 57 - Tarnawka, 58 - Rożki, 59 - Ostrzyca, 60 - Bończa, 61 - Jarosławiec, 62 - Kopyłów, 63 - Gościeradów, 64 - Trzydnik Duży, 65 - Wierzchowieka, 66 - Tarnawa Duża, 67 - Staw Noakowski, 68 - Udrycze, 69 - Rogów, 70 - Obroaiec, 71 - Stojeszyn, 72 - Wólka Ratajska, 73 - Sąsiadka, 74 - Zawada, 75 - Horyszów Polski, 76 - Malice, 77 - Cichobórz, 78 - Lipa, 79 - Momoty Dolne, 80 - Kocudza, 81 - Kawęczyn, 82 - Białowola, 83 - Zubowice, 84 - Mietkie, 85 - Ciosmy, 86 - Hedwiżyn, 87 - Malewszczyzna, 88 - Antoniówka, 89 - Małoniż, 90 - Oszczów, 91 - Hucisko, 92 - Majdan Stary, 93 - Aleksandrów, 94 - Zielone, 95 - Nede- żów, 96 - Ulhówek, 97 - Potok CSrny, 98 - Łukowa, 99 - Borowiec, 100 - Wo­ la Różaniecka, 101 - Wierzbica, 102 - Siedliska, R1 - Bohukały (.Kartoteka Atlasu gwar Lubelszczyzny, dalej: A GL), R2 - Łukowisko (AGL), R3 - Worgule (ACL), R4 - Błotków Duży (AGL1!, R5 - Lisiklerz (Atlas gwarowy województwa kieleckiego, t. 4, mapa 530 ), R6 - Grezówka (ACL ), R7 - Leszczanka (AGL), R8 - Sitno (AGL), R9 - Koezoly (AGL), RIO - Germanicha (ACL), R11 - Żabików (ACL), R12 - 2uki (Mały atlas gwar polskich, t. 11, mapa 442, dalej MAGP) R13 - Konty (AGL), R14 - Okrzeja (AGL), R15 - Branica Radzyńska (AGL), R16 - Ossova (AGL), R17 - Dubica (AGL), R18 -Kodeniec (AGI), R19 - Pogonów (AGL), R1.0 - Lubień (AGL), R21 - Osiny (AGI,), R22 - Abramów (AGL), R23 - Orchówek (ACL), R24 - Zberezie (Aü), R25 - Rudy (MAGP, t. ti, mapa 442), R26 - Ja- widz (ac-1\ R27 - Kulczyn (AGL), S28 - Stulno (AGL), R29 - Głębokie (ACL), R30 - Radawiec (MAGP, t. 11, mapa 442), R3l - Dąbrówka (badania terenowe J. Mazura), R32 - Obsza (MAGP, t. 9, mapa 442)

Cytaty

Powiązane dokumenty

Poważny udział w.upowszechnianiu tego ostatniego terminu miał D.I.Mende- lejew, który odegrał pewną rolę w inspirowaniu swymi pracami niektórych rosyjskich chemików do

nazw prymarnych (bez antroponimicznej mocji sđowotwórczej) i sekundarnych (z tak ą mocją), przyjmowaną niekiedy jako naczelną zasadĊ podziađu wszelkich onimów, w

Jako ekspert w dziedzinie prawa małz˙en´skiego i profesor Uniwersytetu Santa Croce w Rzymie Llobell skonkretyzował, z˙e w Stanach Zjednoczonych podczas pro- cesów nie

Lejos de cuestionar su utilidad didáctica –incluso como material de referencia– en un curso avanzado (para contrastar la tradición sintáctica española con la

Uznając, że jedną z ważniejszych przyczyn niewywiązywania się przez część przedsię- biorców z obowiązku likwidacji kopalni i rekultywacji terenów jest brak prawnego

Jednym z elementów strategii energetycznej Europy, ściśle związanej z bezpieczeństwem energetycznym, jest dywersyfikacja sektora energetycznego, w tym poprzez zwiększenie pro­

Porównanie polskich leksemów uznanych w tym słowniku za aproksymaty z trzema listami haseł zawierającymi słownictwo podstawowe, czyli najczęściej używane w języku polskim

The second problem is that the explanatory needs of the general public regarding depression could not ever be satisfied by the current scientific image— as I show using the