Tendencje w polskim eksporcie wyrobów wysoko zaawansowanych technicznie w latach 2000-2007

Pełen tekst

(1)Zeszyty Naukowe nr. 845. 2010. Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. %RŧHQD3HUD .DWHGUD+DQGOX=DJUDQLF]QHJR. 7HQGHQFMHZSROVNLPHNVSRUFLH Z\UREyZZ\VRNR]DDZDQVRZDQ\FK WHFKQLF]QLHZODWDFK² :SURZDG]HQLH Produkty wysokiej techniki (KLJKWHFK

(2) RGJU\ZDMćFRUD]ZLĕNV]ćUROĕZKDQGOX ŋZLDWRZ\P+DQGHOZ\UREDPLZ\VRNLHMWHFKQLNLMHVWUR]SRZV]HFKQLRQćIRUPć G\IX]MLWHFKQRORJLL]DZDUWHMZGREUDFKLXVãXJDFK3RPLPR]ZLĕNV]DMćFHJR VLĕ]URNXQDURNXWUDQVIHUXWHFKQRORJLLXPRŧOLZLDMćFHJRQRZ\PSURGXFHQWRP ZGUDŧDQLHZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQRORJLF]QLHQDGDOU\QHNWHQWZRU]\ QLHZLHONDOLF]EDNRUSRUDFMLPLĕG]\QDURGRZ\FK3URGXNW\Z\VRNLHMWHFKQLNLVć UyZQLHŧFKRFLDŧZEDUG]RQLHZLHONLP]DNUHVLHSU]HGPLRWHPHNVSRUWX3ROVNL &HOHPDUW\NXãXMHVWDQDOL]DSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREyZZ\VRNR]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHZODWDFK² 3RMÚFLHZ\UREöZZ\VRNR]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH :\VRNDWHFKQLNDWRRNUHŋOHQLH]DUH]HUZRZDQHGODW\FKZ\UREyZLG]LHG]LQ SURGXNFMLNWyUHFKDUDNWHU\]XMćVLĕ]QDF]QćLQWHQV\ZQRŋFLćQDNãDGyZQDEDGDQLD LUR]ZyM'ODWHJRWHŧ]MHGQHMVWURQ\RJUDQLF]RQ\SRS\WNUDMRZ\QDZ\URE\Z\VRNLHMWHFKQLNL]GUXJLHM]DŋZVSRPQLDQHZ\VRNLHQDNãDG\QDEDGDQLDLUR]ZyM SU]\F]\QLDMćVLĕGRFLćJã\FKSRV]XNLZDĸQRZ\FK]DJUDQLF]Q\FKU\QNyZ]E\WX 6HNWRUZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLFKDUDNWHU\]XMHQDMZ\ŧV]\VWRSLHĸXPLĕG]\QDURGRZLHQLDG]LDãDOQRŋFLZSU]HP\ŋOHSU]HWZyUF]\P1-DNRNU\WHULXPNODV\ILNDFML 1. 1DXNDLWHFKQLNDZU., GUS, Warszawa 2007, s. 210..

(3) 62. %RŧHQD3HUD. SU]\MPXMHVLĕQDMF]ĕŋFLHMLQWHQV\ZQRŋþLNRV]WSUDFEDGDZF]RUR]ZRMRZ\FK=DãRŧRQRŧHNRV]W\XG]LDãXQDNãDGyZQDEDGDQLDLUR]ZyMZVSU]HGDŧ\W\FKWRZDUyZ SRZLQQ\NV]WDãWRZDþVLĕFRQDMPQLHMQDSR]LRPLH2. :\URE\LG]LHG]LQ\]DOLF]DQHGRZ\VRNLHMWHFKQLNLRSUyF]QDXNRFKãRQQRŋFL FKDUDNWHU\]XMćVLĕUyZQLHŧZ\VRNLPSR]LRPHPLQQRZDF\MQRŋFLNUyWNLPF\NOHP ŧ\FLDZ\UREyZLSURFHVyZV]\ENćG\IX]MćLQQRZDFMLWHFKQRORJLF]Q\FKZ\VRNLPL QDNãDGDPLNDSLWDãRZ\PLV]\ENLPÅVWDU]HQLHPVLĕµLQZHVW\FMLZ\VRNLPU\]\NLHPLQZHVW\F\MQ\PZVSyOQ\PLEDGDQLDPLLZVSyãSUDFćQDXNRZRWHFKQLF]Qć QDDUHQLHPLĕG]\QDURGRZHMZ\PDJDQLDPLZ\VRNRZ\NZDOLILNRZDQHMNDGU\ LURVQćFćNRQNXUHQFMćZKDQGOXPLĕG]\QDURGRZ\P3. :\URE\Z\VRNLHMWHFKQLNLPRŧQDSRG]LHOLþQDG]LHZLĕþJUXSVSU]ĕWORWQLF]\ NRPSXWHU\LQLHNWyUHPDV]\Q\ELXURZHHOHNWURQLNDLWHOHNRPXQLNDFMDŋURGNL IDUPDFHXW\F]QH PLQ QLHNWyUH DQW\ELRW\NL KRUPRQ\

(4) DSDUDWXUD QDXNRZR -badawcza, maszyny elektryczne, maszyny nieelektryczne, chemikalia i uzbrojenie4. :JUXSLHZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLZ\UyŧQLDVLĕUyZQLHŧSURGXNW\RG]QDF]DMćFHVLĕQDMZ\ŧV]ćLQWHQV\ZQRŋFLćQDNãDGyZQDEDGDQLDLUR]ZyM SRZ\ŧHM ZDUWRŋFLVSU]HGDŧ\

(5) LRNUHŋODVLĕMHMDNRXOWUDZ\VRNćWHFKQLNĕ QSDHURQDXW\NDHQHUJLDQXNOHDUQD

(6) :GUDŧDQLHLSURGXNFMDZ\UREyZXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL VćF]ĕVWRZ\QLNLHPZVSyãSUDF\VHNWRUDSXEOLF]QHJRLSU\ZDWQHJR:\URE\XOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNLE\ZDMćREMĕWHUyŧQHJRURG]DMXIRUPDPLSURWHNFMRQL]PXLLQWHUZHQFMRQL]PXSDĸVWZRZHJR3R]RVWDãHZ\URE\Z\VRNLHMWHFKQLNLPDMćFKDUDNWHU EDUG]LHMPDVRZ\6ćRQHSU]HGPLRWHPVSU]HGDŧ\ZWUDQVDNFMDFK]DZLHUDQ\FK swobodnie na wolnym rynku5. :OLWHUDWXU]HSU]HGPLRWX]QDOHťþPRŧQDZLHOHSRGHMŋþGRPHWRGRORJLLNODV\ILNDFMLG]LHG]LQZ\VRNLHMWHFKQLNL'RQDMZDŧQLHMV]\FKQDOHŧć]DSURSRQRZDQH SU]H] RUJDQL]DFMH PLĕG]\QDURGRZH 2(&' 21= (XURVWDW RUD] ]DOHFHQLD zawarte w programach Unii Europejskiej62(&']DSURSRQRZDãRGZLHPHWRG\. 2. :\URE\ Z\VRNLHM WHFKQLNL ZHGãXJ OLVW\ 2(&' 6]HU]HM QD WHQ WHPDW ]RE + 1DNRQLHF]QD.LVLHO-6WDŋNLHZLF]7HQGHQFMHZŋZLDWRZ\PKDQGOXZ\UREDPLZ\VRNR]DDZDQVRZD Q\PLWHFKQLF]QLH [w:] .RQNXUHQF\MQRŋþZKDQGOXPLĕG]\QDURGRZ\P²F]\QQLNLLXZDUXQNRZDQLD, UHG..DV]XED00DFLHMHZVNL6:\G\PXV)XQGDFMD8QLZHUV\WHWX(NRQRPLF]QHJRZ.UDkowie, Kraków 2008, s. 276; G. Niedbalska, 3RMĕFLHLNODV\ILNDFMDZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL, Å(NRQRPLNDL2UJDQL]DFMD3U]HGVLĕELRUVWZDµQU1DXNDLWHFKQLNDZ«, s. 207. 3. 1DXNDLWHFKQLNDZ«, s. 206.. 4. *UXS\Z\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL]RVWDã\Z\UyŧQLRQHQDSRGVWDZLHQRZHM]UHZLGRZDQHM OLVW\]UZHGãXJ6,7&5HY SRULELGHPDQHNV,,V²

(7) 5 6. ,ELGHP, s. 210.. 6]HU]HMQDWHQWHPDW=:\VRNLĸVND.RQNXUHQF\MQRŋþZPLĕG]\QDURGRZ\PLJOREDOQ\P KDQGOXWHFKQRORJLDPL3:1:DUV]DZD²âyGťV².

(8) Tendencje w polskim eksporcie…. 63. NODV\ILNDFML]DDZDQVRZDQLDWHFKQLNLZU ZHGãXJZ\UREyZOLVW\

(9) LZU ZHGãXJG]LHG]LQ

(10) 7. :LHONRĂÊLVWUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREöZ Z\VRNLHMWHFKQLNLZODWDFKļ 3ROVNDQLHQDOHŧDãDQLJG\GRF]RãRZ\FKŋZLDWRZ\FKHNVSRUWHUyZLLPSRUWHUyZ RGNLONXQDVWXODWZ]UDVWDMHGQDNMHMXG]LDãZKDQGOXPLĕG]\QDURGRZ\PW\P VDP\P]PQLHMV]DVLĕQLH]QDF]QLHG\VWDQVG]LHOćF\MćRGSDĸVWZRVLćJDMćF\FK lepsze wyniki. Nadal jednak Polska pozostaje krajem relatywnie mniej otwartym QDKDQGHOPLĕG]\QDURGRZ\QLŧZVND]\ZDãDE\QDWRZLHONRŋþNUDMXOLF]ED OXGQRŋFLLSR]LRPUR]ZRMXJRVSRGDUF]HJR8. :ODWDFK²WRZDU\WHFKQRORJLF]QHVWDQRZLã\RNJOREDOQHJR HNVSRUWX3ROVNL:JUXSLHWHMZLHONRŋþHNVSRUWXZ\UREyZQDMEDUG]LHM]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHURVãDZODWDFK²]Z\MćWNLHPU1DMZLĕNV]ć G\QDPLNĕZ]URVWX]DQRWRZDQRZODWDFKL WDEHOD

(11) 8G]LDãHNVSRUWX Z\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHNV]WDãWRZDãVLĕQDGDOQDEDUG]RQLVNLP SR]LRPLHDOH]URNXQDURNZ]UDVWDã1DSRF]ćWNXRNUHVXSU]\MĕWHJRGRDQDOL]\ ZUNV]WDãWRZDãVLĕQDSR]LRPLHZODWDFK²QDVWćSLãMHJR VSDGHN]GR3U]\F]\Q\WHJRQDOHŧ\XSDWU\ZDþZUHFHVMLJRVSRGDUF]HM2GUZVNDťQLNWHQZ\ND]\ZDãWHQGHQFMĕZ]URVWRZćDŧGRU ZNWyU\PQDVWćSLãMHJRSRQRZQ\VSDGHN WDEHOD

(12) :EDGDQ\PRNUHVLHSRPLPRQLHZLHONLHJRXG]LDãXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQHM WHFKQLNLZHNVSRUFLHRJyãHP]DREVHUZRZDQRSR]\W\ZQćWHQGHQFMĕ²Z\VRNL XG]LDãZ\UREyZXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNLNV]WDãWXMćF\VLĕQDSR]LRPLHEOLVNR produktów KLJKWHFK (tabela 1). 1DWOHNUDMyZF]ãRQNRZVNLFK8QLL(XURSHMVNLHMZVNDťQLNXG]LDãXHNVSRUWX Z\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLZHNVSRUFLHRJyãHP3ROVNLZ\SDGDEDUG]RVãDER 3ROVNDPDQDMQLŧV]\ZVNDťQLNZŋUyGNUDMyZF]ãRQNRZVNLFK8QLL(XURSHMVNLHM9.. 7. 6]HU]HMQDWHPDWZDGL]DOHWREXPHWRG]RE+1DNRQLHF]QD.LVLHO-6WDŋNLHZLF]RSFLW., V² 8. 3ROVND5DSRUWRNRQNXUHQF\MQRŋFL5ROD]DJUDQLF]Q\FKLQZHVW\FMLEH]SRŋUHGQLFK ZNV]WDãWRZDQLXSU]HZDJNRQNXUHQF\MQ\FKUHG0$:HUHVD,QVW\WXW*RVSRGDUNLŊZLDWRZHM SGH, Warszawa 2007, s. 69. 9. :ŋUyGQRZRSU]\MĕW\FKNUDMyZQDMQLŧV]\XG]LDãHNVSRUWXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHNV]WDãWRZDãVLĕQDSR]LRPLHFRQDMPQLHMRNSRZ\ŧHMZDUWRŋFLZVNDťQLNDZ3ROVFH ZUZSU]\SDGNX:ĕJLHUZ\QRVLãSRQDGHNVSRUWXRJyãHP]DŋZ:LHONLHM%U\WDQLL L,UODQGLLMDNRNUDMDFKRQDMZ\ŧV]\PXG]LDOHZ\UREyZKLJKWHFKRVLćJQćãSRQDGHNVSRUWX RJyãHP([SRUWVRI+LJK7HFKQRORJ\3URGXFWVDVD6KDUHRI7RWDO([SRUWV, http://epp.eurostat..

(13) 64. %RŧHQD3HUD. 7DEHOD:LHONRŋþG\QDPLNDLXG]LDãZSROVNLPHNVSRUFLHZ\UREyZZ\VRNR ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHZODWDFK² Wyszczególnienie. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. :LHONRŋþHNVSRUWX ZPOQ86'

(14) Dynamika eksportu (w stosunku do roku poprzedniego) 8G]LDãHNVSRUWXKLJKWHFK w eksSRUFLHRJyãHP Z

(15) 8G]LDãHNVSRUWXXOWUDZ\VRNLHM techniki w eksporcie KLJKWHFK Z

(16). 1158. 1146. 1243. 1939. 2809. 3425. 4223. 5892. 100. 99. 108. 156. 145. 122. 123. 139. 2,81. 2,60. 2,39. 2,61. 2,73. 3,11. 3,08. 2,95. 79,9. 76,7. 78,6. 77,1. 75,9. 76,6. 72,4. 79,9. ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. 6WUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHUyZQLHŧ XOHJDãD]PLDQLHZEDGDQ\PRNUHVLH WDEHOD

(17) 7DEHOD6WUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHZODWDFK ² Z

(18) Grupy wyrobów 6SU]ĕWORWQLF]\ Komputery i maszyny biurowe Elektronika, telekomunikacja ŊURGNLIDUPDFHXW\F]QH $SDUDWXUDQDXNRZREDGDZF]D Maszyny elektryczne Maszyny nieelektryczne Chemikalia Uzbrojenie 2JyãHP. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 24,0 8,0 35,0 4,0 9,0 3,0 13,0 2,0 2,0 100. 23,0 8,0 35,0 4,0 9,0 3,0 10,0 2,0 3,0 100. 15,0 7,0 47,0 4,0 12,0 3,0 8,0 2,0 1,0 100. 9,0 5,0 52,0 3,0 14,0 2,0 6,0 3,0 3,0 100. 12,0 7,0 49,0 3,0 16,0 3,0 5,0 3,0 1,0 100. 10,0 7,0 48,0 3,0 14,0 2,0 5,0 6,0 4,0 100. 12,0 7,0 48,0 3,0 12,0 3,0 5,0 6,0 4,0 100. 10,0 10,0 52,0 3,0 10,0 2,0 6,0 4,0 3,0 100. ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. :DQDOL]RZDQHMJUXSLHZ\UREyZQDMZDŧQLHMV]ćUROĕRGJU\ZDã\Z\URE\]DNODV\ILNRZDQHGRJUXS\HOHNWURQLNDLWHOHNRPXQLNDFMD:ODWDFK²LFKXG]LDã VWDQRZLãSRQDGHNVSRUWXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH:U QDVWćSLã]QDF]Q\Z]URVWXG]LDãXW\FKWRZDUyZ GRSRQDG

(19) LZNROHMQ\FK HFHXURSDHXSRUWDOSDJH"BSDJHLG BGDG SRUWDO BVFKHPD 3257$/ SBSURGXFWBFRGH 76,,5OLVWRSDGU.

(20) Tendencje w polskim eksporcie…. 65. DQDOL]RZDQ\FKODWDFKVWDQRZLãRNSRãRZ\VSU]HGDŧ\]DJUDQLFĕ WDEHOD

(21) :ŋUyG QLFKGRPLQRZDãVSU]ĕWWHOHNRPXQLNDF\MQ\RUD]F]ĕŋFLLDNFHVRULDNWyUHVWDQRZLã\ ]Z\MćWNLHPUSRQDGWRZDUyZ]DNODV\ILNRZDQ\FKGRWHMJUXS\:ODWDFK LXG]LDãF]ĕŋFLDNFHVRULyZLVSU]ĕWXWHOHNRPXQLNDF\MQHJRNV]WDãWRZDã VLĕQDUHNRUGRZRZ\VRNLPSR]LRPLHZV]\VWNLFKHNVSRUWRZDQ\FKWRZDUyZWHM JUXS\%LRUćFSRGXZDJĕSROVNLHNVSRUWZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH WRZDU\NODV\ILNRZDQHZWHMJUXSLHVWDQRZLã\RGUFRQDMPQLHMRNLFK XG]LDãZ]UyVãQDZHWGRZRVWDWQLPURNXDQDOL]\F]\OLZU*UXSDWD]DOLF]DQDMHVWGRW]ZXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL'UXJćSRGZ]JOĕGHPXG]LDãXZSROVNLP HNVSRUFLHZ\VRNLHMWHFKQLNLJUXSĕVWDQRZLãVSU]ĕWORWQLF]\:SU]\SDGNXWHMJUXS\ ]DXZDŧDVLĕMHGQDNZ\VWĕSRZDQLHWHQGHQFMLVSDGNRZHM:UZ\URE\]DNODV\ILNRZDQHGRWHMJUXS\VWDQRZLã\SUDZLHSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH]DŋZUXG]LDãWHQREQLŧ\ãVLĕGR7HQGHQFMDWD MHVWW\PEDUG]LHMQLHNRU]\VWQDŧHWRZDU\]DOLF]DQHGRWHMJUXS\VWDQRZLćUyZQLHŧ XOWUDZ\VRNćWHFKQLNĕ'RJUXSRLVWRWQ\P]QDF]HQLXGODSROVNLHJRHNVSRUWX QDOHŧ\UyZQLHŧ]DOLF]\þNRPSXWHU\LPDV]\Q\ELXURZHRUD]DSDUDWXUĕQDXNRZR EDGDZF]ć8G]LDãLFKVWDQRZLãQDNRQLHFEDGDQHJRRNUHVXRNSROVNLHJR HNVSRUWXWRZDUyZZ\VRNLHMWHFKQLNL=Z\MćWNLHPUZNWyU\PXG]LDãPDV]\Q ELXURZ\FKLNRPSXWHUyZREQLŧ\ãVLĕGRRNNV]WDãWRZDãVLĕQD]EOLŧRQ\P SR]LRPLH² WDEHOD

(22) :SU]\SDGNXGUXJLHM]DQDOL]RZDQ\FKJUXS DSDUDWXUD QDXNRZREDGDZF]D

(23) XG]LDã]ZLĕNV]\ãVLĕSUDZLHGZXNURWQLHZODWDFK² SRF]\PRGU]DXZDŧRQRWHQGHQFMĕVSDGNRZćGRSR]LRPXSROVNLHJR HNVSRUWXZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLZU$QDOL]XMćFWRZDU\ZFKRG]ćFH ZVNãDGZ\PLHQLRQ\FKJUXSPRŧQD]DREVHUZRZDþŧHMDNRSU]HGPLRWHNVSRUWX GRPLQRZDã\Z\URE\]DOLF]DQHGRXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL $QDOL]DVWUXNWXU\HNVSRUWXJUXSZ\UREyZ]DOLF]DQ\FKGRXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNLZVND]XMHQD]EOLŧRQH]QDF]HQLHJUXSWRZDURZ\FKZVWRVXQNXGRSURGXNWyZ ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH'ZLHGRPLQXMćFHJUXS\²VSU]ĕWORWQLF]\RUD]HOHNWURQLNDLWHOHNRPXQLNDFMD²VWDQRZLã\SUDZLHHNVSRUWXZ\UREyZXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNLZDQDOL]RZDQ\PRNUHVLH&]WHU\QDMZDŧQLHMV]HJUXS\ZSROVNLP HNVSRUFLHHOHNWURQLNDLWHOHNRPXQLNDFMDVSU]ĕWORWQLF]\NRPSXWHU\LPDV]\Q\ ELXURZHRUD]DSDUDWXUDQDXNRZREDGDZF]DNRQFHQWURZDã\SUDZLHZ\UREyZ EĕGćF\FKSU]HGPLRWHPSROVNLHJRHNVSRUWXXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL WDEHOD

(24) :JUXSDFKW\FKJãyZQćUROĕRGJU\ZDã\QDMF]ĕŋFLHMSU]HGPLRW\NODV\ILNRZDQH ZHGãXJMHGQHMPDNV\PDOQLHGZyFKSRGJUXS3U]\NãDGRZRZJUXSLH VSU]ĕW ORWQLF]\

(25) ZUSRQDGVWDQRZLã\Z\URE\NODV\ILNRZDQHMDNRVWDWNL SRZLHWU]QHL]ZLć]DQH]QLPLXU]ćG]HQLDVWDWNLNRVPLF]QHSRMD]G\QRŋQHGOD VWDWNyZRUD]LFKF]ĕŋFL'UXJćLVWRWQćJUXSćE\ã\VLOQLNLQLHHOHNWU\F]QHLF]ĕŋFLGR QLFK,FKXG]LDãNV]WDãWRZDãVLĕQDSR]LRPLHSUDZLHRJyãXSROVNLHJRHNVSRUWX wyrobów ultrawysokiej techniki. W przypadku grupy 3. (elektronika i telekomu-.

(26) 66. %RŧHQD3HUD. 7DEHOD6WUXNWXUDSROVNLHJRHNVSRUWXZ\UREyZ]DOLF]DQ\FKGRXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL ZODWDFK² Z

(27) Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6SU]ĕWORWQLF]\. 31,0. 30,0. 19,0. 12,0. 15,0. 13,0. 16,0. 12,0. Komputery i maszyny biurowe. 7,0. 6,0. 7,0. 5,0. 6,0. 7,0. 6,0. 10,0. Elektronika, telekomunikacja. 37,0. 39,0. 50,0. 52,0. 49,0. 50,0. 49,0. 57,0. ŊURGNLIDUPDFHXW\F]QH. 3,0. 4,0. 3,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 1,0. $SDUDWXUDQDXNRZREDGDZF]D. 10,0. 9,0. 13,0. 18,0. 19,0. 16,0. 13,0. 10,0. Maszyny elektryczne. 4,0. 4,0. 4,0. 3,0. 4,0. 3,0. 4,0. 3,0. Maszyny nieelektryczne. 3,0. 2,0. 1,0. 1,0. 1,0. 1,0. 2,0. 2,0. Chemikalia. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 3,0. 2,0. 2,0. 1,0. Uzbrojenie. 2,0. 3,0. 1,0. 4,0. 1,0. 5,0. 5,0. 3,0. 2JyãHP. 100. 100. 100. 100. 100. 100. 100. 100. ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. QLNDFMD

(28) Z\UREyZE\ãR]DNODV\ILNRZDQ\FKGRJUXS\VSU]ĕWGRWHOHNRPXQLNDFMLRUD]F]ĕŋFLLDNFHVRULDGRQLHJR:RVWDWQLPURNXDQDOL]\XG]LDãWHMJUXS\ Z]UyVãGR WDEHOD

(29) 7DEHOD8G]LDãQDMZDŧQLHMV]\FKJUXSWRZDURZ\FK]DNODV\ILNRZDQ\FKGRZ\UREyZ ultrawysokiej techniki w polskim eksporcie produktów zaliczanych do wymienionej JUXS\ZODWDFK² Z

(30) Grupy towarowe. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6LOQLNLQLHHOHNWU\F]QHLF]ĕŋFLGR W\FKVLOQLNyZ 6,7&

(31). 9,0. 9,0. 6,0. 5,0. 7,0. 7,0. 11,0. 8,0. 6WDWNLSRZLHWU]QHL]ZLć]DQH ]QLPLXU]ćG]HQLDVWDWNL NRVPLF]QH UyZQLHŧVDWHOLW\

(32) LSRMD]G\QRŋQHGODVWDWNyZNRVPLF]Q\FKLFKF]ĕŋFL 6,7&

(33). 22,0. 20,0. 13,0. 8,0. 8,0. 6,0. 5,0. 4,0. Maszyny do automatycznego przetwarzania danych (komSXWHU\

(34) LXU]ćG]HQLDGRW\FK maszyn; czytniki magnetyczne lub optyczne, maszyny do zapisywania zakodowanych danych QDQRŋQLNDFKGRSU]HWZDU]DQLD WDNLFKGDQ\FK 6,7&

(35). 7,0. 6,0. 7,0. 5,0. 6,0. 7,0. 6,0. 10,0.

(36) 67. Tendencje w polskim eksporcie… cd. tabeli 4 Grupy towarowe. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6SU]ĕWGRWHOHNRPXQLNDFMLRUD] F]ĕŋFLLDNFHVRULDXU]ćG]HĸXMĕW\FKZG]LDOH 6,7&

(37). 31,0. 34,0. 43,0. 42,0. 40,0. 41,0. 42,0. 51,0. 8NãDG\VFDORQHHOHNWURQLF]QH LPLNURPRGXã\ 6,7&

(38). 2,0. 3,0. 6,0. 10,0. 9,0. 9,0. 6,0. 5,0. 3U]\U]ćG\LDSDUDWXUDSRPLDrowa, kontrolna i analityczna 6,7&

(39). 8,0. 8,0. 12,0. 17,0. 18,0. 15,0. 12,0. 9,0. 0DV]\Q\LXU]ćG]HQLDHOHNWU\F]QH Z\NRQXMćFHLQG\ZLGXDOQHIXQNFMH LLFKF]ĕŋFL 6,7&

(40). 3,0. 3,0. 3,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. &]ĕŋFLWXUELQJD]RZ\FK 6,7&

(41). 3,0. 2,0. 1,0. 1,0. 1,0. 1,0. 2,0. 2,0. ŊURGNLRZDGREyMF]HJU\]RQLRbójcze, grzybobójcze, chwastoEyMF]HRSyťQLDMćFHNLHãNRZDQLH UHJXODWRU\Z]URVWXURŋOLQŋURGNL RGNDŧDMćFHLSRGREQHSURGXNW\ w postaciach lub opakowaniach SU]H]QDF]RQ\FKGRVSU]HGDŧ\ detalicznej, lub w postaci preSDUDWyZLDUW\NXãyZ QSWDŋP\ QDV\FRQHVLDUNćNQRW\LŋZLHFH RUD]OHS\QDPXFK\

(42) 6,7&

(43). 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 2,0. 1,0. %URĸLDPXQLFMD 6,7&

(44). 2,0. 3,0. 1,0. 4,0. 1,0. 5,0. 5,0. 3,0. 8G]LDãQDMZDŧQLHMV]\FKJUXS towarowych. 89,0. 90,0. 94,0. 96,0. 94,0. 95,0. 93,0. 95,0. 8G]LDãSR]RVWDã\FKJUXSWRZDURwych. 11,0. 10,0. 6,0. 4,0. 6,0. 5,0. 7,0. 5,0. 2JyãHP. 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0. ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. -DNZ\QLND]GDQ\FK]DSUH]HQWRZDQ\FKZWDEHOLZEDGDQ\PRNUHVLHQDVWĕSRZDã\GRŋþLVWRWQH]PLDQ\XG]LDãXSRV]F]HJyOQ\FKJUXSWRZDURZ\FKZHNVSRUFLH Z\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL&]ĕVWRSU]HELHJDã\RQHZ]EOLŧRQ\VSRVyEGR]PLDQ ]DFKRG]ćF\FKZVWUXNWXU]HSROVNLHJRHNVSRUWXDQDOL]RZDQHMJUXS\WRZDUyZ WDEHOHL

(45) 3RQDGWREDUG]RZ\VRNLXG]LDãG]LHVLĕFLXQDMZDŧQLHMV]\FKJUXS WRZDURZ\FKŋZLDGF]\RZćVNLHMVSHFMDOL]DFMLZHNVSRUFLHZ\UREyZXOWUDZ\VRNLHM techniki..

(46) 68. %RŧHQD3HUD. $QDOL]DNRQNXUHQF\MQRĂFLZ\UREöZ]DDZDQVRZDQ\FK WHFKQLF]QLHZSROVNLPHNVSRUFLH $QDOL]DNRQNXUHQF\MQRŋFL VSHFMDOL]DFML

(47) SROVNLHJRHNVSRUWX]RVWDãDSU]HSURZDG]RQDGODW\FKJUXSZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLNWyUHZODWDFK² E\ã\SU]HGPLRWHP]DUyZQRHNVSRUWXMDNLLPSRUWX10. 7DEHOD:DUWRŋþZVNDťQLNyZ5&$Z\UREyZ]DDZDQVRZDQHMWHFKQLNL ZODWDFK² Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6SU]ĕWORWQLF]\. ² ² ² ² ² ² ² ². Komputery i maszyny biurowe. ² ² ² ² ² ² ². Elektronika, telekomunikacja. ² ² ² ² ² ² ² ². ŊURGNLIDUPDFHXW\F]QH. ² ² ² ² ². $SDUDWXUDQDXNRZREDGDZF]D. ² ² ² ² ² ² ² ². Maszyny elektryczne. ² ² ² ² ² ². Maszyny nieelektryczne. ² ². ² ² ². Chemikalia. ² ². ². ² ² ². ² ². 0,99 ². 0,63 ² ². 0,18 ². Uzbrojenie. 0,06. ŊUHGQLD]Z\NãD. ² ² ² ². ŊUHGQLDZDŧRQD. ² ² ². ². ². ² ² ² ². ² ² ². ². ² ² ². 0,02 ². 0,02 ² ². ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. 3U]HSURZDG]RQD DQDOL]D NRQNXUHQF\MQRŋFL SROVNLHJR HNVSRUWX Z\UREyZ zaawansowanej techniki wskazuje na brak ujawnionej przewagi komparatywnej QDSR]LRPLHFDã\FKJUXSWRZDURZ\FK-HG\QLHZODWDFKLPRŧQDPyZLþ RSRMDZLDMćFHMVLĕSU]HZDG]HNRPSDUDW\ZQHMZKDQGOXZ\UREDPL]DDZDQVR10. -HVWWRMHGHQ]PDQNDPHQWyZSU]\MĕWHMPHWRGRORJLLEDGDQLD%DGDQLHNRQNXUHQF\MQRŋFL SROVNLHJRHNVSRUWX]RVWDãRSU]HSURZDG]RQHZ]DNUHVLHZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL6SRŋUyGZLHOX PRŧOLZRŋFL]DVWRVRZDQRZVNDťQLNXMDZQLRQHMSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHM 5&$), zaproponowany xij X j SU]H]%%DODVVVĕZHGãXJUHLQWHUSUHWRZDQHMIRUPXã\ RCAi = ln e m : M o , gdzie [LM oznacza eksij j port i-tej grupy towarowej do M-tego kraju, PLM²R]QDF]DLPSRUWi-tej grupy towarowej z M-tego kraju, XM HNVSRUWRJyãHPM-tego kraju, 0M²LPSRUWRJyãHPMWHJRNUDMX:DUWRŋþZVNDťQLNDZ\ŧV]DRG ]HUDŋZLDGF]\RZ\VWĕSRZDQLXXMDZQLRQHMSU]HZDJLZ]JOĕGQHMRUD]ZVND]XMHQDMHMLQWHQV\ZQRŋþ Sytuacja odwrotna (5&$i < 0) wskazuje na brak przewagi komparatywnej. Szerzej na ten temat zob. m.in. J. Misala, 0LĕG]\QDURGRZD]GROQRŋþNRQNXUHQF\MQDLPLĕG]\QDURGRZDNRQNXUHQF\MQRŋþ JRVSRGDUNLQDURGRZHM3RGVWDZ\WHRUHW\F]QH, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007, s. 380..

(48) 69. Tendencje w polskim eksporcie…. ZDQ\PLWHFKQLF]QLHRJyãHPPLHU]RQ\FKMDNRŋUHGQLDZDŧRQD5&$ (tabela 5). =Z\NãćŋUHGQLćDU\WPHW\F]QćLŋUHGQLHZDŧRQHZVNDťQLNyZ5&$PRŧQDSRWUDNWRZDþMDNRV\QWHW\F]QHZVNDťQLNLPLĕG]\QDURGRZHMNRQNXUHQF\MQRŋFLPLĕG]\JDãĕ]LRZHM11. $QDOL]XMćFNV]WDãWRZDQLHVLĕZDUWRŋFLZVNDťQLNyZ]URNXQDURN]DXZDŧDVLĕ ]QDF]QHLFKZDKDQLDZREUĕELHJUXSZ\UREyZMDNUyZQLHŧQLH]QDF]QćSRSUDZĕ SR]LRPX NRQNXUHQF\MQRŋFL SROVNLHJR HNVSRUWX QD NRQLHF EDGDQHJR RNUHVX WDEHOD

(49) :Z\SDGNXG]LHZLĕFLXJUXSWRZDURZ\FKZ\UyŧQLRQ\FKMDNRZ\URE\ Z\VRNLHMWHFKQLNLRNRQNXUHQF\MQRŋFLPRŧQDMHG\QLHPyZLþZSU]\SDGNXX]EURMHQLDZODWDFK²RUD]ZLU3U]\F]\QXMDZQLHQLDVLĕSU]HZDJL NRPSDUDW\ZQHMZWHMJUXSLHPRŧQDV]XNDþZPRGHUQL]DFMLSU]HP\VãXPLOLWDUQHJRZ\QLNDMćFHM]UHDOL]DFMLWUDQVDNFMLRIIVHWRZ\FK:SU]\SDGNXSR]RVWDã\FK RŋPLXJUXSZVNDťQLNLNRQNXUHQF\MQRŋFLSU]\MPRZDã\ZDUWRŋFLXMHPQH WDEHOD

(50) 1LH]QDF]QLHEDUG]LHMNRU]\VWQLHSU]HGVWDZLDVLĕV\WXDFMDMHŋOLGDQHXOHJQć]GH]agregowaniu (tabela 6)12. 7DEHOD*UXS\Z\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHRXMDZQLRQHMSU]HZDG]H NRPSDUDW\ZQHMEĕGćFHSU]HGPLRWHPSROVNLHJRHNVSRUWXZODWDFK² Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6LOQLNLQLHHOHNWU\F]QHF]ĕŋFL do silników wykorzystywane GRVSU]ĕWXORWQLF]HJR. 0,93. 0,27. 1,18. 0,66. 0,44. 0,80. 0,89. 1,24. .DEOHŋZLDWãRZRGRZH. 0,29 ². 0,01. 0,40. 0,46. 0,69. 0,66. 1,34. 7DEOLFHSDQHOHVãXŧćFHGRHOHNWU\F]QHJRVWHURZDQLDF\IURZHJR NRQVROHSXOSLW\V]DI\GRHOHNtrycznego sterowania lub rozG]LDãXHQHUJLLHOHNWU\F]QHM. ² ² ² ² ². 0,05. 0,05. 0,34. 1RŋQLNLQDJUDQHJG]LHLQG]LHM niewymienione. ² ² ². 0,06. 0,09. 0,61. 0,33. ·. $QW\ELRW\NL. 0,24. 0,03 ² ² ². 0,01 ² ². &]ĕŋFLWXUELQJD]RZ\FK. 0,51. 1,30. 5HDNWRU\MćGURZHLLFKF]ĕŋFL sekcje paliwowe (kasety) nienapromieniowane do reaktorów MćGURZ\FK. ·. ·. 0,59. 0,18. 0,49. 1,11. 1,42. 2,29. 0,13. ·. 0,54. 5,32. 3,51. 3,94. 11. 3ROVND5DSRUWRNRQNXUHQF\MQRŋFL5RODLQQRZDFMLZNV]WDãWRZDQLXSU]HZDJNRQNXUHQF\M Q\FKUHG0$:HUHVD,QVW\WXW*RVSRGDUNLŊZLDWRZHM6*+:DUV]DZDV 12. :WDEHOL]DPLHV]F]RQRGDQHGRW\F]ćFHW\ONRW\FKJUXSWRZDURZ\FKGODNWyU\FKSU]HZDJD NRPSDUDW\ZQDXMDZQLãDVLĕFRQDMPQLHMZNLONXODWDFK.

(51) 70. %RŧHQD3HUD. cd. tabeli 6 Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007 0,24. 7RNDUNLGRPHWDOX. 0,63. 0,68 ² ² ² ² ². &]ĕŋFLLDNFHVRULDGRWRNDUHN IUH]DUHNREUDELDUHNLWS. 0,61. 0,45 ². 0DV]\Q\LXU]ćG]HQLDGRVSDZDQLDPHWDOLãXNLHPHOHNWU\F]Q\P ZW\PãXNLHPSOD]PRZ\P

(52) FDãNRZLFLHOXEF]ĕŋFLRZRDXWRmatyczne. 0,05 ² ² ². =DVDG\QLHRUJDQLF]QHSR]RVWDãH tlenki, wodorotlenki i nadtlenki PHWDOLSR]RVWDãH %URĸLDPXQLFMD. ² 0,06. 0,26. 0,01. 0,99 ². 0,04 ² ² ² ². 0,01. 0,50. 0,47. 0,10. 0,08 ² ². 0,63 ² ². 0,29. 0,31. 0,18 ². ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. 6SRŋUyGZ\PLHQLRQ\FKZWDEHOLJUXSWRZDURZ\FKQRŋQLNLQDJUDQHPDV]\Q\ LXU]ćG]HQLDGRVSDZDQLDPHWDOLãXNLHPHOHNWU\F]Q\PWDEOLFHSDQHOHGRHOHNWU\F]QHJRVWHURZDQLDWRNDUNLGRPHWDOXF]ĕŋFLLDNFHVRULDGRUyŧQ\FKPDV]\Q RUD]JUXSDFKHPLNDOLyZQLHVć]DOLF]DQHGRZ\UREyZXOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL :FDã\PEDGDQ\PRNUHVLHRGQRWRZDQR]QDF]QćSU]HZDJĕNRPSDUDW\ZQć w grupie silników nieelektrycznych stosowanych w transporcie lotniczym JUXSD

(53) RUD]F]ĕŋFLWXUELQJD]RZ\FK JUXSD

(54) =Z\MćWNLHPUSU]HZDJD NRPSDUDW\ZQDE\ãDUyZQLHŧRGQRWRZ\ZDQDZ]DNUHVLHNDEOLŋZLDWãRZRGRZ\FK (grupa 3.). W przypadku kilku grup towarowych przewaga komparatywna ujawQLãDVLĕZGUXJLHMSRãRZLHDQDOL]RZDQHJRRNUHVXQDOHŧćGRQLFKPLQWDEOLFH SDQHOHVãXŧćFHGRHOHNWU\F]QHJRVWHURZDQLDOXEUR]G]LDãXHQHUJLLHOHNWU\F]QHMRUD] QDJUDQHQRŋQLNL JUXSD

(55) :JUXSLH²ŋURGNLIDUPDFHXW\F]QH²QLH]QDF]QDSU]HZDJDNRPSDUDW\ZQD XMDZQLãDVLĕZODWDFK²LZUZ]DNUHVLHDQW\ELRW\NyZ WDEHOD

(56) RUD]MHG\QLHZUZ]DNUHVLHZ\UREyZNODV\ILNRZDQ\FKMDNRKRUPRQ\ QDWXUDOQHOXEV\QWHW\F]QHRUD]LFKSRFKRGQHF]\WHŧVWHURLG\ W kolejnej grupie (aparatura naukowo-badawcza) przewaga komparatywna XMDZQLãDVLĕMDNGRW\FKF]DVMHGQRUD]RZRDGRW\F]\ãDSURGXNWyZWDNLFKMDN NDPHU\ILOPRZH ZU

(57) F]\ZãyNQDRSW\F]QHRUD]ZLć]NLZãyNLHQRSW\F]Q\FKLNDEOLŋZLDWãRZRGRZ\FKDUNXV]\LSã\WVXEVWDQFMLSRODU\]XMćF\FKDWDNŧH QLHRSUDZLRQ\FKHOHPHQWyZRSW\F]Q\FK ZODWDFK²

(58) W najliczniejszej grupie 7. (maszyny nieelektryczne), obok wspomnianych MXŧF]ĕŋFLWXUELQJD]RZ\FKSU]HZDJDNRPSDUDW\ZQDZ\VWćSLãDZHNVSRUFLH UHDNWRUyZMćGURZ\FKLLFKF]ĕŋFLVHNFMLSDOLZRZ\FKQLHQDSURPLHQLRZDQ\FKGR.

(59) Tendencje w polskim eksporcie…. 71. UHDNWRUyZ URUD]ZODWDFK²

(60) 1DOHŧ\ZVSRPQLHþŧHW\ONRZW\FK ODWDFKZ\URE\WHE\ã\]DUyZQRSU]HGPLRWHPHNVSRUWXMDNLLPSRUWXVWćGLVWQLHMH PRŧOLZRŋþREOLF]HQLDGODQLFKZVNDťQLND5&$. W pierwszym roku analizy oraz ZGUXJLHMSRãRZLHRNUHVXSU]\MĕWHJRGRDQDOL]\ ODWD²

(61) XMDZQLã\VLĕ SU]HZDJLZHNVSRUFLHFRQDMPQLHMF]ĕŋFLRZR]DXWRPDW\]RZDQ\FKPDV]\QLXU]ćG]HĸGRVSDZDQLDPHWDOLãXNLHPHOHNWU\F]Q\P1DWRPLDVWZHNVSRUFLHWRNDUHNGR PHWDOX]DOLF]DQ\FKGRWHMVDPHMJãyZQHMJUXS\SU]HZDJDNRPSDUDW\ZQDXMDZQLãD VLĕQDSRF]ćWNXRNUHVXDQDOL]\ZODWDFK²RUD]ZRVWDWQLPMHMURNX :SLHUZV]HMSRãRZLHRNUHVXDQDOL]\ ]Z\MćWNLHPU

(62) XMDZQLãDVLĕSU]HZDJD NRPSDUDW\ZQDZHNVSRUFLHF]ĕŋFLLDNFHVRULyZPLQGRUyŧQRURGQ\FKPDV]\Q WDNLFKMDNREUDELDUNLWRNDUNLGRPHWDOLZLHUWDUNRIUH]DUNL WDEHOD

(63) :SU]\SDGNXIUH]DUHNVWHURZDQ\FKQXPHU\F]QLHLPDV]\QGRSU]HELMDQLDG]LXUNRZDQLD LQDFLQDQLDSU]HZDJDNRPSDUDW\ZQDXMDZQLãDVLĕW\ONRZU : SU]HGRVWDWQLHM JUXSLH GR NWyUHM ]DOLF]DQH Vć FKHPLNDOLD QDMEDUG]LHM NRQNXUHQF\MQHE\ã\WRZDU\WDNLHMDN]DVDG\QLHRUJDQLF]QHWOHQNLZRGRURWOHQNL LQDGWOHQNLPHWDOL3U]HZDJDNRPSDUDW\ZQDXMDZQLãDVLĕZZ\SDGNXWHMJUXS\ ZODWDFK²'RGDWNRZRZ\VWćSLãDRQDUyZQLHŧZSU]\SDGNXSROLWHUHIWDODQXHW\OHQRZHJRZODWDFK² :ODWDFK²RUD]ZLUSU]HZDJDNRPSDUDW\ZQDXMDZQLãD VLĕZJUXSLHWRZDURZHMREHMPXMćFHMEURĸLDPXQLFMĕ -HG\Q\PLJUXSDPLWRZDURZ\PLZNWyU\FKQLHXMDZQLã\VLĕSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHE\ã\JUXSD²NRPSXWHU\LPDV]\Q\ELXURZHRUD]JUXSD²PDV]\Q\ elektryczne. 3U]HSURZDG]RQDDQDOL]DZVND]DãDUyZQLHŧQDSRMDZLDMćFćVLĕSR]\W\ZQć WHQGHQFMĕSRSUDZ\ZDUWRŋFLZVNDťQLNyZGODZLĕNV]RŋFL]GHD]DJUHJRZDQ\FK JUXSWRZDURZ\FKQDNRQLHFDQDOL]RZDQHJRRNUHVX7\ONRZQLHOLF]Q\FKSU]\SDGNDFKZDUWRŋFLZVNDťQLNyZ5&$ZNRĸFRZ\FKODWDFKDQDOL]\NV]WDãWRZDã\VLĕ QDQLŧV]\PPQLHMNRU]\VWQ\PSR]LRPLHQLŧZSRF]ćWNRZ\PRNUHVLH13$QDOL]ć REMĕWRJUXSWRZDURZ\FK $QDOL]DNV]WDãWRZDQLDVLĕSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHM5&$]RVWDãDX]XSHãQLRQD RZVNDťQLNSRNU\FLDLPSRUWXNUDMRZ\PHNVSRUWHP 7&)14. 13. 'RJUXSW\FKQDOHŧćSU]HGHZV]\VWNLPNRPSDV\LSU]\U]ćG\QDZLJDF\MQHXU]ćG]HQLD GR]DSLVXLRGWZDU]DQLDREUD]XLGťZLĕNXSU]\U]ćG\RSW\F]QHLDSDUDWXUDRSW\F]QDZLHUWDUNL GHQW\VW\F]QHNDPHU\ILOPRZHPDV]\Q\LDSDUDWXUDGRUR]G]LHODQLDL]RWRSyZZLHUWDUNRIUH]DUNL VWHURZDQHQXPHU\F]QLHF]\QRŧ\FHPHFKDQLF]QH 14. :VND]XMHRQQDVDOGRZ\ZR]XLSU]\ZR]XWRZDUyZ:VNDťQLNWHQPRŧQDZ\UD]LþMDNR X TCi = Mi ; gdzie: 7&i²ZVNDťQLNZVSyãF]\QQLNSRNU\FLDLPSRUWXJUXS\WRZDURZHMLHNVSRUWHP i WHMŧHJUXS\Xi²HNVSRUWi-tej grupy towarowej, 0i²LPSRUWiWHMJUXS\WRZDURZHM:DUWRŋþZVNDťQLNDZ\ŧV]DQLŧR]QDF]DŧHHNVSRUWSU]HZ\ŧV]DRGSRZLHGQLLPSRUW6WćGPRŧQD]DNãDGDþ ŧHGDQ\NUDMVSHFMDOL]XMHVLĕZGDQHMJUXSLHWRZDURZHMJG\ŧG\VSRQXMHRQZ]JOĕGQćSU]HZDJć.

(64) 72. %RŧHQD3HUD. 7DEHOD:DUWRŋþZVNDťQLNyZ7& dla wyrobów zaawansowanych technicznie ZODWDFK² Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6SU]ĕWORWQLF]\. ² ² ² ² ² ² ² ². Komputery i maszyny biurowe. ² ² ² ² ² ² ². Elektronika, telekomunikacja. ². ŊURGNLIDUPDFHXW\F]QH. ² ² ² ² ² ² ² ². $SDUDWXUDQDXNRZREDGDZF]D. ² ² ² ² ² ². Maszyny elektryczne. ² ². Maszyny nieelektryczne. ² ² ² ² ² ². Chemikalia. ² ². Uzbrojenie. ². ². ² ² ². ². ² ² ² ² ². ² ² ² ² ² ² ² ². 0,65 ². 0,39. ² ². ² ² ² ² ² ². 0,04 ². ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. 3U]HSURZDG]RQD DQDOL]D NV]WDãWRZDQLD VLĕ ZDUWRŋFL ZVNDťQLND SRNU\FLD LPSRUWXHNVSRUWHPRJUDQLF]DJUXS\WRZDURZHZNWyU\FKZ\VWĕSXMHSU]HZDJD NRQNXUHQF\MQD=JRGQLH]]DãRŧHQLHPDQDOL]\QLHW\ONRZDUWRŋþZVNDťQLND 5&$PDNV]WDãWRZDþVLĕSRZ\ŧHMDOHUyZQLHŧZVNDťQLN7&SRZLQLHQRVLćJDþ ZDUWRŋFLZ\ŧV]HQLŧFRŋZLDGF]\RW\PŧHHNVSRUWRNUHŋORQHMJUXS\WRZDURZHM SU]HZ\ŧV]DMHMLPSRUW :DUWRŋFLZVNDťQLNDSRNU\FLDLPSRUWXNUDMRZ\PHNVSRUWHPSRWZLHUG]DMć QLHNRU]\VWQH WHQGHQFMH ]DFKRG]ćFH Z SROVNLP HNVSRUFLH Z\UREyZ ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH:JUXSLHWRZDURZHMREHMPXMćFHMX]EURMHQLHHOLPLQXMć XMDZQLHQLHVLĕQLH]QDF]QHMSU]HZDJLZU WDEHOD

(65) -HVWWRMHG\QDJUXSD SRGREQLHMDNZSU]\SDGNXZVNDťQLND5&$, w której przy takim poziomie agreJDFMLGDQ\FKXMDZQLãDVLĕMDNDNROZLHNSU]HZDJD $QDOL]XMćFZ\QLNLGRW\F]ćFHZV]\VWNLFKZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL]DXZDŧD VLĕŧHZZLĕNV]RŋFLJUXSWRZDURZ\FKZDUWRŋþLPSRUWXZ\UREyZSU]HZ\ŧV]DLFK HNVSRUW:]DNUHVLHWRZDUyZ]DDZDQVRZDQ\FKSRGZ]JOĕGHPZ\VRNLHMWHFKQLNL WHQURG]DMLPSRUWXZGãXJLPRNUHVLHPRŧHSU]\F]\QLDþVLĕGRSRSUDZ\QLHNRrzystnej sytuacji. Import wyrobów zaawansowanych technicznie i technologicznie RUD]]DDQJDŧRZDQLHZSURFHVXPLĕG]\QDURGRZLHQLDLJOREDOL]DFMLJRVSRGDUNL. QDGSDUWQHUDPL6DPDSRSUDZDVDOGDELODQVXREURWyZKDQGORZ\FKPRŧHE\þUyZQLHŧWUDNWRZDQD MDNRZ\UD]SRSUDZ\SR]\FMLNRQNXUHQF\MQHMGDQHJRNUDMX6]HU]HMQDWHQWHPDW:%LHĸNRZVNL 5HDJDQRPLNDLMHMZSã\ZQDNRQNXUHQF\MQRŋþJRVSRGDUNLDPHU\NDĸVNLHM6HULD(NRQRPLD;;Z PWN, Warszawa 1995, s. 32; J. Misala, RSFLWV0/XELĸVNL70LFKDOVNL-0LVDOD0LDU\ PLĕG]\QDURGRZHMSR]\FMLNRQNXUHQF\MQHMJRVSRGDUNL, IRiSS, Warszawa 1995, s. 47..

(66) 73. Tendencje w polskim eksporcie…. PRŧHSU]\F]\QLþVLĕGRUR]ZRMXVSHFMDOL]DFMLNDSLWDãRFKãRQQHMLSU]H]Z\FLĕŧ\þ LVWQLHMćFHRJUDQLF]HQLDZW\P]DNUHVLH 7DEHOD3R]LRPZVNDťQLND7& dla grup wyrobów zaawansowanych technicznie RXMDZQLRQHMSU]HZDG]HNRPSDUDW\ZQHMZODWDFK² Grupy wyrobów. 2000. 2001. 2002. 2003. 2004. 2005. 2006. 2007. 6LOQLNLQLHHOHNWU\F]QHF]ĕŋFL do silników wykorzystywane GRVSU]ĕWXORWQLF]HJR. 1,64. 0,94. 2,37. 1,52. 1,30. 1,97. 2,13. 2,93. .DEOHŋZLDWãRZRGRZH. 0,86. 0,68. 0,74. 1,17. 1,32. 1,75. 1,68. 3,24. 7DEOLFHSDQHOHVãXŧćFHGR HOHNWU\F]QHJRVWHURZDQLDF\IURZHJRNRQVROHSXOSLW\V]DI\ do elektrycznego sterowania lub UR]G]LDãXHQHUJLLHOHNWU\F]QHM. 0,17. 0,24. 0,53. 0,78. 0,61. 0,93. 0,91. 1,18. 1RŋQLNLQDJUDQHJG]LHLQG]LHM niewymienione. 0,61. 0,52. 0,60. 1,46. 1,16. 0,94. 0,96. ·. $QW\ELRW\NL. 0,82. 0,74. 0,71. 0,78. 0,77. 0,89. 0,66. 0,54. &]ĕŋFLWXUELQJD]RZ\FK. 1,08. 2,63. 1,32. 0,95. 1,37. 2,66. 3,63. 8,32. ·. ·. 0,83. ·. 1,44. 18,78. 7RNDUNLGRPHWDOX. 1,22. 1,42. 0,42. 0,47. 0,51. 0,47. 0,72. 1,07. &]ĕŋFLLDNFHVRULDGRWRNDUHN IUH]DUHNREUDELDUHNLWS. 1,19. 1,12. 0,59. 0,82. 0,79. 0,79. 0,65. 0,80. 0DV]\Q\LXU]ćG]HQLDGRVSDZDQLDPHWDOLãXNLHPHOHNWU\F]Q\P ZW\PãXNLHPSOD]PRZ\P

(67) FDãNRZLFLHOXEF]ĕŋFLRZRDXWRmatyczne. 0,68. 0,31. 0,61. 0,53. 1,38. 1,40. 1,17. 1,15. =DVDG\QLHRUJDQLF]QHSR]RVWDãH tlenki, wodorotlenki i nadtlenki PHWDOLSR]RVWDãH. 0,48. 0,93. 0,74. 0,80. 0,92. 0,96. 0,65. 0,81. %URĸLDPXQLFMD. 0,68. 1,92. 0,28. 1,48. 0,32. 0,58. 1,04. 0,69. 5HDNWRU\MćGURZHLLFKF]ĕŋFL sekcje paliwowe (kasety) nienapromieniowane do reaktorów MćGURZ\FK. 29,11 43,51. ŤUyGãRREOLF]HQLDZãDVQHQDSRGVWDZLHGDQ\FK]DPLHV]F]RQ\FKZED]LH&2075$'(KWWSFRPWUDGHXQRUJOLVWRSDG²JUXG]LHĸ. 1DMNRU]\VWQLHMV]DV\WXDFMD]HZ]JOĕGXQDZDUWRŋFLZVNDťQLNyZ7&]DXZDŧDOQD MHVWSRGREQLHMDNZSU]\SDGNXZVNDťQLND5&$, w grupie: silniki nieelektryczne. 3U]HZDJDHNVSRUWXQDGLPSRUWHPMDNUyZQLHŧZDUWRŋþZVNDťQLND5&$ZVND]XMć QDSRSUDZLDMćFćVLĕ]URNXQDURNV\WXDFMĕZWHMJUXSLHWRZDURZHMV]F]HJyOQLH.

(68) 74. %RŧHQD3HUD. ZGUXJLHMSRãRZLHEDGDQHJRRNUHVXWMRGU1LHSRNRMćF\MHVWMHGQDNVSDGHN XG]LDãXHNVSRUWXEDGDQHMJUXS\ZU WDEHOHL

(69) 3RGREQLH]SR]RUX W\ONRNRU]\VWQDV\WXDFMDZ\VWĕSXMHZGUXJLHMDQDOL]RZDQHMJUXSLHF]ĕŋFLWXUELQ JD]RZ\FK-HMXG]LDãZHNVSRUFLH]DDZDQVRZDQ\FKZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNL REQLŧ\ãVLĕSUDZLHRSRãRZĕQDNRQLHFSU]\MĕWHJRRNUHVXDQDOL]\ZVWRVXQNXGR U WDEHOD

(70) 3RGREQLHMDNZSU]\SDGNXXMDZQLDQLDVLĕSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHMPLHU]RQHMZVNDťQLNLHP5&$UyZQLHŧZSU]\SDGNXDQDOL]\Z\QLNyZ ZVNDťQLND7&]DXZDŧDVLĕSU]HZDJĕHNVSRUWXQDGLPSRUWHPZ]DNUHVLHWDEOLF LSDQHOLVãXŧćF\FKGRHOHNWU\F]QHJRVWHURZDQLDOXEUR]G]LDãXHQHUJLLHOHNWU\F]QHM ZODWDFK²RUD]NDEOLŋZLDWãRZRGRZ\FKZODWDFK² WDEHOD

(71) 8WU]\PXMćFćVLĕSU]H]FRQDMPQLHMODWDSU]HZDJĕHNVSRUWXQDGLPSRUWHP]DQRWRZDQRUyZQLHŧZ]DNUHVLHHNVSRUWXUHDNWRUyZMćGURZ\FKLLFKF]ĕŋFLRUD]PDV]\Q LXU]ćG]HĸGRVSDZDQLDPHWDOL ODWD²

(72) SROLWHUHIWDODQXHW\OHQRZHJR ²

(73) GODNWyUHJRSU]HZDJDNRPSDUDW\ZQDXMDZQLãDVLĕW\ONRZODWDFK ²:SU]\SDGNXSR]RVWDã\FKWRZDUyZSU]HZDJDHNVSRUWXQDGLPSRUWHP Z\VWĕSRZDãDMHGHQUD]ZFDã\PEDGDQ\PRNUHVLH 3U]HSURZDG]RQDDQDOL]DXZ]JOĕGQLDMćFDQLHW\ONRZVNDťQLNXMDZQLRQHMSU]HZDJLNRPSDUDW\ZQHMDOHLZVNDťQLNSRNU\FLDLPSRUWXHNVSRUWHPRJUDQLF]\ãD QLH]QDF]QLHOLVWĕJUXSZ\UREyZ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLH3RQDGWRZ\ND]DãD RQDŧHMDNQDUD]LHEUDNXMHZLGRF]QHMSU]HZDJLNWyUDŋZLDGF]\ãDE\RXJUXQtowanej specjalizacji polskiego eksportu w tej grupie wyrobów. Nie oznacza to MHGQDNŧHDQDOL]RZDQHMJUXSLHWRZDURZHMSROVNLHSURGXNW\QLHVćNRQNXUHQF\MQH QDNRQNUHWQ\FKU\QNDFK]E\WX8]\VNDQLHEDUG]LHMGRNãDGQ\FKZ\QLNyZZ\PDJDãRE\SU]HSURZDG]HQLDEDGDĸQDSR]LRPLHNUDMyZ 3RGVXPRZDQLH 8G]LDãZ\UREyZZ\VRNLHMWHFKQLNLSU]HGHZV]\VWNLPZHNVSRUFLHGDQHJR NUDMXMHVWF]ĕVWRWUDNWRZDQ\MDNRZDŧQ\ZVNDťQLNNRQNXUHQF\MQRŋFLMHJRJRVSRGDUNLQDDUHQLHPLĕG]\QDURGRZHM-DNZ\ND]DãDSU]HSURZDG]RQDDQDOL]DZ\URE\ Z\VRNLHMWHFKQLNLVWDQRZLćMHGQDNQLHZLHONLXG]LDãZSROVNLPHNVSRUFLHRJyãHP .RU]\VWQHZ]DLVWQLDãHMV\WXDFMLMHVWQDWRPLDVWWRŧHZŋUyGZ\UREyZZ\VRNLHM WHFKQLNLZSROVNLPHNVSRUFLHGRPLQXMćZ\URE\XOWUDZ\VRNLHMWHFKQLNL-HŋOL 3ROVNDFKFHSRSUDZLþVZRMćSR]\FMĕSRZLQQDSRGREQLHMDNLQQHNUDMHŋUHGQLR UR]ZLQLĕWHVWRVRZDþVWUDWHJLĕQDŋODGRZQLFWZDMDNRQDMNRU]\VWQLHMV]ćVWUDWHJLĕ UR]ZRMX:WZRU]RQHMJRVSRGDUFHRSDUWHMQDZLHG]\XG]LDã]DDZDQVRZDQHMWHFKQLNLLWHFKQRORJLLEĕG]LHZFLćŧZ]UDVWDãLPRŧHSU]\F]\QLþVLĕGR]PQLHMV]HQLD LVWQLHMćFHJRG\VWDQVXWHFKQRORJLF]QHJR.V]WDãWRZDQLHVLĕZVNDťQLNyZNRQNXUHQF\MQRŋFLHNVSRUWX 5&$ i 7&

(74) QDQLH]DGRZDODMćF\PSR]LRPLHMHVWF]ĕŋFLRZR ]ZLć]DQH]EUDNLHPNDSLWDãXQDLQZHVW\FMHZQRZRF]HVQ\FKJDãĕ]LDFKSU]HP\VãX.

(75) Tendencje w polskim eksporcie…. 75. :HZVSyãF]HVQ\PŋZLHFLHLQQRZDFMHVWDQRZLćZDŧQćGHWHUPLQDQWĕUR]ZRMXQLH W\ONRJRVSRGDUNLŋZLDWRZHMDOHLSRV]F]HJyOQ\FKNUDMyZEĕGćF\FKMHMSRGPLRtami, dlatego poprawa sytuacji w zakresie wytwarzania i eksportu wyrobów ]DDZDQVRZDQ\FKWHFKQLF]QLHZ\PDJDQDNãDGyZLG]LDãDĸQDU]HF]Z]URVWXLQQRZDF\MQRŋFLSROVNLHMJRVSRGDUNLLSROVNLFKZ\UREyZ,VWRWQH]QDF]HQLHGODUR]ZRMX SRVWĕSXWHFKQLF]QHJRZ3ROVFHPRŧHPLHþSU]HGHZV]\VWNLPUR]ZyMVIHU\%5 ILQDQVRZDQHM]IXQGXV]\SU\ZDWQ\FK'RSRSUDZ\V\WXDFMLZW\P]DNUHVLHPRŧH SU]\F]\QLþVLĕUyZQLHŧ]ZLĕNV]HQLHZ\GDWNyZQDMHMUR]ZyMNRRSHUDFMDLLQWHQV\ILNDFMD]HZQĕWU]Q\FKSRZLć]DĸSURGXNF\MQ\FKLWHFKQLF]QRWHFKQRORJLF]Q\FKQLH W\ONRZIRUPLHEH]SRŋUHGQLFKLQZHVW\FML]DJUDQLF]Q\FKDOHUyZQLHŧZVSyOQ\FK SURMHNWyZEDGDZF]\FKZ\NRU]\VWXMćF\FKIXQGXV]HXQLMQHDMHV]F]HOHSLHMSU]\ ZVSyãXG]LDOHNRUSRUDFMLPLĕG]\QDURGRZ\FK,VWRWQHUyZQLHŧZ\GDMćVLĕQLHW\ONR SURPRFMD3ROVNLDOHLSRGHMPRZDQLHG]LDãDĸQDU]HF]]ZLĕNV]HQLDDWUDNF\MQRŋFL NUDMXGODLQZHVWRUyZ]DJUDQLF]Q\FK3RGMĕWHG]LDãDQLDSRZLQQ\SU]HãRŧ\þVLĕQD LQWHQV\ZQRŋþSURZDG]RQ\FKEDGDĸZLĕNV]HSRZLć]DQLHLFK]RF]HNLZDQLDPL SUDNW\NLLZGUDŧDQLHGRSURGXNFMLQRZ\FKUR]ZLć]DĸFR]NROHLPRŧHZSã\ZDþ QDZ]URVWLQQRZDF\MQRŋFLLSU]\F]\QLþVLĕGR]PLDQ\VWUXNWXU\HNVSRUWXZGãXŧV]\PRNUHVLH1LH]Z\NOHZDŧQHZW\P]DNUHVLHMHVWWDNŧHZVSLHUDQLHSU]H]U]ćG G]LDãDĸSRGHMPRZDQ\FKSU]H]PDãHLŋUHGQLHSU]HGVLĕELRUVWZDNWyUHQDMV]\EFLHM SU]\VWRVRZXMćVLĕGR]PLHQLDMćF\FKVLĕZDUXQNyZRWRF]HQLD3RQDGWRZDŧQ\P ]DGDQLHPVWDZLDQ\PUHDOL]RZDQHMSU]H]U]ćGSROLW\FHVSU]\MDMćFHMQDSã\ZRZL EH]SRŋUHGQLFKLQZHVW\FML]DJUDQLF]Q\FKMHVWQDGDOSURPRZDQLHQDSã\ZXNDSLWDãX GRG]LHG]LQ]DDZDQVRZDQHMWHFKQRORJLLLWHFKQLNLRUD]GRVIHU\HGXNDFMLJãyZQLH WHFKQLF]QHM']LDãDQLDWHZGãXJLPRNUHVLHSRZLQQ\SURZDG]LþGRSU]\VSLHV]HQLD rozwoju gospodarczego i zmniejszenia dystansu ekonomicznego w stosunku do NUDMyZZ\VRNRUR]ZLQLĕW\FK Literatura %LHĸNRZVNL:5HDJDQRPLNDLMHMZSã\ZQDNRQNXUHQF\MQRŋþJRVSRGDUNLDPHU\NDĸVNLHM, 6HULD(NRQRPLD;;Z3:1:DUV]DZD /XELĸVNL00LFKDOVNL70LVDOD-0LDU\PLĕG]\QDURGRZHMSR]\FMLNRQNXUHQF\MQHM JRVSRGDUNL, IRiSS, Warszawa 1995. Misala J., 0LĕG]\QDURGRZD]GROQRŋþNRQNXUHQF\MQDLPLĕG]\QDURGRZDNRQNXUHQF\MQRŋþ JRVSRGDUNLQDURGRZHM3RGVWDZ\WHRUHW\F]QH, Wydawnictwo Politechniki Radomskiej, Radom 2007. 1DNRQLHF]QD.LVLHO+6WDŋNLHZLF]-7HQGHQFMHZŋZLDWRZ\PKDQGOXZ\UREDPLZ\VRNR ]DDZDQVRZDQ\PLWHFKQLF]QLH [w:] .RQNXUHQF\MQRŋþZKDQGOXPLĕG]\QDURGRZ\P² F]\QQLNLLXZDUXQNRZDQLDUHG..DV]XED00DFLHMHZVNL6:\G\PXV)XQGDFMD Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2008. 1DXNDLWHFKQLNDZU, GUS, Warszawa 2007..

(76) 76. %RŧHQD3HUD. Niedbalska G., 3RMĕFLHLNODV\ILNDFMDZ\VRNLHMWHFKQLNL, „Ekonomika i Organizacja PrzedVLĕELRUVWZDµQU 3ROVND5DSRUWRNRQNXUHQF\MQRŋFL5ROD]DJUDQLF]Q\FKLQZHVW\FMLEH]SRŋUHGQLFK ZNV]WDãWRZDQLXSU]HZDJNRQNXUHQF\MQ\FKUHG0$:HUHVD,QVW\WXW*RVSRGDUNL ŊZLDWRZHM6*+:DUV]DZD 3ROVND5DSRUWRNRQNXUHQF\MQRŋFL5RODLQQRZDFMLZNV]WDãWRZDQLXSU]HZDJ NRQNXUHQF\MQ\FKUHG0$:HUHVD,QVW\WXW*RVSRGDUNLŊZLDWRZHM6*+:DUV]DZD 2006. :\VRNLĸVND=.RQNXUHQF\MQRŋþZPLĕG]\QDURGRZ\PLJOREDOQ\PKDQGOXWHFKQROR JLDPL3:1:DUV]DZD²âyGť 7UHQGVLQ3RODQGĳV([SRUWRI+LJKO\$GYDQFHG7HFKQRORJ\3URGXFWV LQbWKH<HDUVļ While advanced technology products play an ever greater role in world trade, they RFFXS\DYHU\VPDOOQLFKHLQ3ROLVKH[SRUW7KHJRDORIWKHDUWLFOHLVWRDQDO\VH3RODQG·V H[SRUWRIDGYDQFHGWHFKQRORJ\SURGXFWVLQWKH\HDUV² 7KHDUWLFOHSUHVHQWVWKHPRVWLPSRUWDQWDWWULEXWHVRIDGYDQFHGWHFKQRORJ\SURGXFWV ZLWKLWVDQDO\VLVRIWKHYROXPHDQGVWUXFWXUHRIWKHVHH[SRUWVEDVHGRQ2(&'FODVVLILFDWLRQLQDFFRUGDQFHZLWKWKH6,7& 5HY

(77) ,QFORVLQJWKHDXWKRUGHVFULEHVWKHDUHDV RIVSHFLDOLVDWLRQRI3ROLVKH[SRUWLQDJURXSRIDGYDQFHGWHFKQRORJ\SURGXFWVKDYLQJ FRQGXFWHGUHVHDUFKRQLWVFRPSHWLWLYHQHVVRQWKHEDVLVRIWKH5HYHDOHG&RPSDUDWLYH $GYDQWDJH 5&$

(78) DQG7UDGH&RYHUDJH 7&) indices..

(79)