• Nie Znaleziono Wyników

Analiza trafności zewnętrznej skali PIL (Crumbaugh, Macholick) jako zmiennej różnicującej wyniki badania socjologicznego

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Analiza trafności zewnętrznej skali PIL (Crumbaugh, Macholick) jako zmiennej różnicującej wyniki badania socjologicznego"

Copied!
16
0
0

Pełen tekst

(1)

A C T A U H V E 8 S I T H I S L Q B Z I E N S I S F O L I A S O C l O L Û Ü I C A 20, 1 9 9 0 W o j c i e c h K o n o p a c k i * A N A L I Z A T R A F N O Ś C I ZE WN ĘT R f- NE J S K A L I PI L ( C R U M B A U G H , M A C H O L I C K ) J A K O Z M I E N N E J R Ó Ż N I C U J Ą C E J W Y N I K I B A D A N I A S O C J O L O G I C Z N E G O I W o s t a t n i c h l a t a c h k r a j o w e p e r i o d y k i p s y c h o l o g i c z n e i n f o r m u j ę o b a d a n i a c h p r z e p r o w a d z o n y c h w P o l s c e s k a l ę " p o c z u c i a s e n s u ż y c i a " ( P I L ) . N i g d z i e j e d n a k , j ak d o t ę d , n i e p r e z e n t o w a n o w y n i k ó w b a d a ń n a d a d a p t a c j ę te j s k a l i , c o - J a k w i a d o m o - w i n n o b y ć w a r u n k i e m niez b ę d n y m , p o p r niez e d niez a j ę c y m s t o s o w a n i e t e g o t y p u m e t o d w o d m i e n n y m k r ę -g u k u l t u r o w y m . W p i ś m i e n n i c t w i e f a c h o w y m z o s t a ł a r ó w n i e ż s z e r o k o o m ó w i o n a p o d -s t a w a t e o r e t y c z n a -s k a l i . P r z y p o m n ę , że s t a n o w i j ę k o n c e p c j a f r u s t -r a c j i e g z y s t e n c j a l n e j W. E. F -r a n k l a . W e d l e n i e j f -r u s t -r a c j a u c z ł o -w i e k a p o -w s t a j e -w t e d y , g d y z a c z y n a o n -w ę t p i ć -w s e n s s -w e g o i s t n i e n i a , g d y d o t y c h c z a s o w y s e n s j e g o b y t u s t a j e s i ę w ę t p l i w y . F r a n k i z a k ł a -da, iż o b o k t a k i c h p o t r z e b l u d z k i c h , j a k np. k i e r o w a n i e s i ę z a s a d ą p r z y j e m n o ś c i ( F r e u d ) , c z y z a s p o k a j a n i a " p o p ę d u m o c y " ( A d l e r ) , i s t -n i e j e p o t r z e b a “d ę ż e -n i a d o z -n a l e z i e -n i a s e -n s u ż y c i a " 1 . * % Dr, I n s t y t u t S o c j o l o g i i UL. 1 C z y t e l n i k o w i z a i n t e r e s o w a n e m u b l i ż e j t e o r i ę F r a n k l a p o l e c a m l e k t u r ę a r t y k u ł ó w k w a r t a l n i k a " Z d r o w i e P s y c h i c z n e " 1 9 0 2 , n r 1-2, p o ś w i ę c o n y c h w c a ł o ś c i te j p r o b l e m a t y c e , a t a k ż e : V. E. F r a n k i ’, N a d a ć ż y c i u s e n s , " Ż y c i e i M y ś l " 1 9 7 3 , nr 4; t e n ż e , H o m o p a -t i e n s , W a r s z a w a 19 7 6 ; J. C r o u m b a u g h , L. M a c h o l i c k , A n e x p e r i m e n t a l s t u d y in e x i s t e n t i a l i s m t h e p s y c h o m e t r i c a p p r o a c h F r a n k l s c o n c e p t of n o o g e n i c n e u r o s i s , " J o u r n a l of C l i n i c a l P s y c h o -l o g y " 1 9 64 , no 20.

(2)

B a d a n La nacJ a d a p t a c j ą s k a l i Pi l . p r / o p r o w a d z o n e w Z a k ł a d z i e Мз- iotJ i T e c h n i k B a d a ń S p o ł e c z n y c h I n s t y t u t u S o c j o l o g i i UL w l a t a c h 1 9 8 5 - 1 9 3 6 o b e j m o w a ł y . 1 ) a n a l i z ę mocv d v s k r v m i n a c y j n e j p o s z c z e g ó l n y c h p o z y c j i s k a l i , t ? w . i t o m ó w , 2 ) a n a l i z ę r z e t e l n o ś c i w e w n ę t r z n e j s k a l i , 3 ) a n a l i z ę t r a f n o ś c i z e w n ę t r z n e j . W o p r a c o w a n i u n i n i e j s z y m p o m i n i ę t o p r e z e n t a c j ę w y n i k ó w d w ó c h p i e r w s z y c h p r o c e d u r w a l i d a c y j n y c h , p r z y j m u j ą c , iż d a n e te o k a ż ą się i n t e r e s u j ą c e , al e w y ł ą c z n i e d l a p s y c h o l o g ó w . W y n i k i a n a l i z y n o r m y d y s k r y m i n a c y j n e j , ja k i r z e t e l n o ś c i w e w n ę t r z n e j s k a l i , o k a z a ł y s i ę z a d o w a l a j ą c e d l a k o n t y n u o w a n i a i n n y c h p r a c n a d a d a p t a c j ą s k a l i . P r e z e n t o w a n a a n a l i z a t r a f n o ś c i z e w n ę t r z n e j s k a l i PIL j e s t p r ó -bą u k a z a n i a w c i ą ż j e s z c z e t y l k o w n i e w i e l k i m s t o p n i u w y k o r z y s t y w a n y c h m o ż l i w o ś c i w s p ó l n y c h b a d a ń p s y c h o l o g ó w i s o c j o l o g ó w . J e s t p e w -n y m p a r a d o k s e m , iż c z ę s t o tak o d l e g ł e od p s y c h o l o g i i c z y s o c j o l o g i i d z i e d z i n y n a u k o w e , ja k np. m e d y c y n a , l e p i e j w y k o r z y s t u j ą arsenał ich m o ż l i w o ś c i p o z n a w c z y c h n i ż o b i e te n a u k i w z a j e m n i e . II B a d a n i e t r a f n o ś c i s k a l i p r z e p r o w a d z o n o o p i e r a j ą c s i ę na tzw. kry-2 terium z e w n ę t r z n y m , p r z y w y k o r z y s t a n i u t e s t u X i p o z i o m i e i s t o t n o ś ci p = 0 , 0 5 . K r y t e r i u m t y m b y ł y z m i e n n e s o c j o l o g i c z n e a n k i e t y p r z e -p r o w a d z o n e j r ó w n o l e g l e z b a d a n i e m w s -p o m n i a n ą s k al ą . C e l e m z e s p o ł u o p r a c o w u j ą c e g o a n k i e t ę b y ł a p r ó b a d o k o n a n i a an a -2 l i z y n i e k t ó r y c h p o s t a w , j a k i e p r z y j m u j ą s t u d e n c i w c z a s i e s t u d i ó w . Z a ł o ż e n i e m b a d a ń b y ł a h i p o t e z a o p o g ł ę b i a j ą c y m s i ę k r y z y s i e , ja-ki z d a j e s i ę o b e j m o w a ć ś r o d o w i s k o m ł o d z i e ż y a k a d e m i c k i e j w z w i ą z k u z b r a k i e m p e r s p e k t y w ż y c i o w y c h p o u k o ń c z e n i u s t u d i ó w . S t u d i a b o w i e m d l a c o r a z s z e r s z e j r z e s z y ś r o d o w i s k a m ł o d z i e ż y s t a j ą ^ s i ę s w e g o r o -d z a j u l u k s u s e m , a n i e r e a l n ą p e r s p e k t y w ą u z y s k a n i a w y k s z t a ł c e n i a , k t ó r e u m o ż l i w i ł o b y g o d z i w e u t r z y m a n i e i ż y c i e . F a k t n i e w ą t p l i w e g o 2 B a d a n i a s o c j o l o g i c z n e nt. " S t u d e n c i a U n i w e r s y t e t " " o p r a c o w a l i w f o r m i e r a p o r t u d l a w ł a d z UL w 19 8 6 r. dr I l o n a P r z y b y ł o w s k a i dr K r z y s z t o f K i s t e l s k i .

(3)

a w a n s u s p o ł e c z n e g o , j a k i m j e s t u k o ń c z e n i e s t u d i ó w d l a w i e l u s t u d e n t ów, p r z y b r a k u o d p o w i e d n i c h w z m o c n i e ń e k o n o m i c z n y c h lu b s a t y s f a k -c j i z a w o d o w e j , r o d z i n a s t r o j e r e z y g n a -c y j n e i s t a n y f r u s t r a -c j i . D o s t r z e g a n y p r z e z n a u c z y c i e l i a k a d e m i c k i c h , s t a l e o b n i ż a j ą c y s i ę p o -z i o m r e a l i -z a c j i p r o g r a m u s t u d i ó w p r -z e -z s t u d e n t ó w w n i o s e k t e n t y l k o p o t w i e r d z a . S k ł a n i a to d o p r z y p u s z c z e ń , iż s t u d e n c i s ł u s z n i e n i e d o s t r z e g a j ą z w i ą z k u m i ę d z y " b y c i e m d o b r y m s t u d e n t e m " a m o ż l i w o ś c i ą p r z y s z ł e g o a w a n s u z a w o d o w e g o . N a j w a ż n i e j s z ą r z e c z ą w r e a l i z a c j i prog r a m u j e s t to, b y z a l i c z y ć ć w i c z e n i a i z d a ć e prog z a m i n y . N i e w a ż n e n a -t o m i a s -t j e s -t , w j a k i m " s -t y l u " z a l i c z a s i ę je l u b z d a j e . H i p o -t e z a o p o s t a w a c h r e z y g n a c y j n y c h i f r u s t r a c j i m ł o d z i e ż y a k a d e m i c k i e j s t a -n o w i p r z e s ł a -n k ę d o p e s y m i z m u w k w e s t i i p r z y s z ł e j p o z y t y w -n e j r o l i m ł o d e j i n t e l i g e n c j i w ż y c i u s p o ł e c z n y m . R a p o r t S t u d e n c i a U n i w e r -s y t e t h i p o t e z ę tę w z n a c z n y m -s t o p n i u p o t w i e r d z i ł . Z e -s p ó ł d o -s t r z e g ł r ó w n i e ż k o n i e c z n o ś ć w y j a ś n i e n i a p o s t a w s t u d e n c k i c h na tle s t o s u n k ó w s p o ł e c z n y c h , p o l i t y c z n y c h i ś w i a t o p o g l ą d o w y c h , w j a k i c h a k t u a l n i e p r z y s z ł o m ł o d z i e ż y a k a d e m i c k i e j ż y ć i s t u d i o w a ć . P r e z e n t o w a n e tu h i p o t e z a o " s t a n i e u m y s ł ó w " m ł o d z i e ż y a k a d e m i c k i e j , d o t y c z ą c a s p o s t r z e g a n i a w ł a s n y c h p e r s p e k t y w ż y c i o w y c h , w w y s t a r c z a j ą c y m s t o p n i u j a k s ą d z ę u z a s a d n i a ł a w ł a ś c i w o ś ć p r o w a d z e -n i a b a d a ń p s y c h o l o g i c z -n y c h s k a l ą PI L . P r z y j ę t o t a k ż e , iż: 1. W y n i k i b a d a ń s k a l ą P I L m o g ą o k a z a ć s i ę z m i e n n ą w y j a ś n i a j ą c ą p r z y j ę t e p r z e z s t u d e n t ó w p o s t a w y w o b e c s t u d i ó w , a t a k ż e w s z e r s z y m k o n t e k ś c i e s p o ł e c z n y m . T y m s a m y m w i ę c z m i e n n e s o c j o l o g i c z n e m o g ą o- k a z a ć s i ę d o b r y m w e r y f i k a t o r e m t r a f n o ś c i z e w n ę t r z n e j s k a l i . M o ż l i w y j e s t b o w i e m z w i ą z e k p o s t a w s t u d e n t ó w z p r z e ż y w a n ą p r z e z n i c h , w w i ę k s z y m i u b m n i e j s z y m s t o p n i u , f r u s t r a c j ą . 2. F r u s t r a c j a z w i ą z a n a j e s t z a w s z e z p o c z u c i e m i s t n i e n i a przesz-k o d y na d r o d z e do o s i ą g n i ę c i a c e l u . W s y t u a c j i t e j m o ż l i w e są z a -s a d n i c z o d w a r o d z a j e z a c h o w a ń 3 : - n a s t a w i e n i e na r e a l i z a c j ę p i e r w o t n e g o c e l u , z a d a n i a , m i m o p os t rz e-g a n i a p r z e s z k ó d na d r o d z e do j e e-g o r e a l i z a c j i ; - n a s t a w i e n i e na z m i a n ę p i e r w o t n i e z a ł o ż o n e g o c e l u d z i a ł a n i a [np. p o p r z e z w y c o f a n i e - p r z y p . m ó j ] , w s k u t e k p o s t r z e g a n i a p r z e s z k o d y . 3. W y s o k i p o z i o m f r u s t r a c j i m o ż e w s p ó ł w y s t ę p o w a ć ze z m i e n n y m i s o c j o l o g i c z n y m i , k t ó r e w s k a z y w a ć m o g ą na b r a k " k r y s t a l i z a c j i " ( i n -1Э1С 3°r ' « 0 641 3 S Z 6 W S к 1 T ’ ’ P s y c h o l ° 9 i a - P W N > W a r s z a w a

(4)

I u U Wojciech Konopacki t e y r a c j i ) c e l ó w ż y c i o w y c h , p o g l ą d ó w , n i s k ą a k t y w n o ś ć s p o ł e c z n ą , p e -s y m i -s t y c z n ą oceni; p r z y -s z ł o ś c i . N i -s k i j e j p o z i o m m o ż e w -s p ó ł w y -s t ę p o - w a ć ze z m i e n n y m i s o c j o l o g i c z n y m i , w k t ó r y c h j e d n o s t k a j e s t w y r a ź n i e n a s t a w i o n a na r e a l i z a c j ę c e l ó w , p o t r a f i j a s n o d e k l a r o w a ć s w e p o s t a -wy ś w i a t o p o g l ą d o w e c z y p o l i t y c z n e - m i m o d o s t r z e g a n i a p r z e s z k ó d , d o s t r z e g a s z a n s e s a m o r e a l i z a c j i . P o s t a w y s t u d e n t ó w w s o c j o l o g i c z n y m w y w i a d z i e k w e s t i o n a r i u s z o w y m d a j ą s i ę u j ę ć w c z t e r e c h o g ó l n y c h k l a s a c h : A) p o s t a w y w o b e c s t u d i ó w , B) p o s t a w y w o b e c p r z y s z ł o ś c i po u k o ń c z e n i u s t u d i ó w , C) p o s t a -wy w o b e c n i e k t ó r y c h z j a w i s k i p r o b l e m ó w społecznych, U) i n n e posta-wy. A_._ P os y _ wobejc s t u d i ó w W z m i e n n e j tej w y r ó ż n i o n o : 1. M o t y w y p o d j ę c i a s t u d i ó w : a) tzw. m o t y w i n t e l e k t u a l n y r o z u m i a n y j a k o c h ę ć r o z w o j u z a i n t e r e -s o w a ń i z d o b y w a n i a -s z e r -s z e j w i e d z y o g ó l n e j - 4 4 , 5 % w s z y s t k i c h w y b o r ó w ; b) m o t y w " p r o f e s j o n a l n y " - r o z u m i a n y j a k o n a s t a w i e n i e na z d o b y c i e o k r e ś l o n y c h k w a l i f i k a c j i u m o ż l i w i a j ą c y c h p o z o s t e n i e s p e c j a l i s t ą w w y b r a n e j d z i e d z i n i e w i e d z y - 1 9 , 3 * w y b o r ó w ; c) m o t y w " p r e s t i ż o w y " - r o z u m i a n y j a k o c h ę ć p o d j ę c i a s t u d i ó w ze w z g l ę d u na p o z y c j ę , j a k ą w n a s z y m s p o ł e c z e ń s t w i e z a j m u j e o s o b a z c e n z u s e m w y ż s z e g o w y k s z t a ł c e n i a - 1 6 , 5 % w y b o r ó w ; d) m o t y w " z a b a w o w y " - r o z u m i a n y j a k o c h ę ć p r z e ż y c i a k i l k u lat b e z w i ę k s z y c h k ł o p o t ó w , w s p o s ó b t y p o w y d l a s t y l u m ł o d z i e ż y a k a d e -m i c k i e j - 19, 7% . Z w i ą z e k w y m i e n i o n y c h m o t y w ó w ze s k a l ą PI L o k a z a ł s i ę i s t o t n y ^ = 3 7 , 3 8 2 p r z y df * 16). W y n i k i - p a t r z tab. 1. Z tab. 1 w y n i k a , iż n a j n i ż s z e w s k a ź n i k i f r u s t r a c j i w y k a z u j ę o- so b y , k t ó r e k i e r o w a ł y s i ę p r z y w y b o r z e s t u d i ó w m o t y w e m " p r o f e s j o -n a l -n y m " i " i -n t e l e k t u a l -n y m " . Z k o l e i w g r u p i e , k t ó r e j c e l e m - był m o t y w z a b a w o w y " , d a j e s i ę z a o b s e r w o w a ć n a j w y ż s z y p r o c e n t o s ó b w y -s o k o -s f r u -s t r o w a n y c h 4 . 4 L i c z b a os ó b , k t ó r e u d z i e l i ł y o d p o w i e d z i na p y t a n i a w y w i a d u , r ó ż n i s i ę w w i e l u p r z y p a d k a c h od o g ó l n e j l i c z b y b a d a n y c h s k a l ę PIL.

(5)

M o t y w y p o d j ę c i a s t u d i ó w a p o z i o m T a b f r u s t r a c j i e 1 a 1 M o t y w p o d j ę c i a P o z i o m f r u s t r a c j i (w X) N = 8 1 7 s t u d i ó w w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. " i n t e l e k t u a l n y “ 2 4 , 8 2 3 7 , 2 2 3 7 , 9 6 36 4 2. " p r o f e s j o n a l n y " 1 0 , 3 6 4 3 , 2 7 3 8 , 3 7 157 3. " z a b a w o w y " 4 0 , 0 0 4 0 , 0 0 2 0 , 0 0 1 61 4. " p r e s t i ż o w y " 2 8 , 1 0 4 9 , 0 0 2 3 , 9 0 13 5 Ź r ó d ł o : O p r a c o w a n i e w ł a s n e . 2. T y p s t u d e n t a z e w z g 1 ę d u n a s p 0 -s d b u c z e s t n i c z e n i a w p r 0 c e s i e d y-d a k t y c z n y m . Z w i ę z e k z m i e n n e j ze s k a l ą P I L s t a t y s t y c z -n i e i s t o t -n y ( X = 2 0 , 7 ; df = 8) p r z e d s t a w i a tab. 2. 4 T a b e l a 2 T y p s t u d e n t a a p o z i o m f r u s t r a c j i T y p s t u d e n t a P o z i o m f r u s t r a c j i (w X) N = 9 8 1 w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1 2 3 4 5 1. s y s t e m a t y c z n i e u c z e -s t n i c z y w ć w i c z e n i a c h i w y k ł a d a c h o r a z p r z y g o t o w u j e s i ę do n i c h 2 2 , 2 2 4 6 , 6 7 3 1 , 1 1 90 2. s y s t e m a t y c z n i e u c z e -s t n i c z y w ć w i c z e n i a c h i w y k ł a d a c h ; w y b i ó r c z o s i ę d o n i c h p r z y -g o t o w u j e 2 1 , 0 0 4 7 , 2 2 3 1 , 7 8 324 Р Г ! в 2 " ‘ » « « ' » C h р у

(6)

-1 a b e ł a 2 (cd . ) 1 2 3 4 5 3 m e c h o d ź i p r a w i e w c a le na w y k ł a d y ; s y s t e -m a t y c z n i e p r z y g o t o w u j e s i ę do ć w i c z e ó 12 , 8 1 4 8 , 5 0 3 8 , 6 7 101 4. w y b i e r a p e w n e w y k ł a dy, s t a l e n i e p r z y -g o t o w u j ą s i ę do ć w i c z e ń 2 9 , 2 0 4 7 , 3 0 2 3 , 5 0 29fl 5. p r a w i e w c a l e ni e c h o d z i na w y k ł a d y i n i e p r z y g o t o w u j e s i ę do ć w i c z e ń 3 4 , 0 0 4 7 , 0 0 1 9 , 0 0 168 Ź r ó d ł o : Ja k w tab. 1

Z tab. 2 w y n i k a , iż n a j n i ż s z y poziora f r u s t r a c j i d a j e s i ę o b s e r -w o -w a ć -w g r u p a c h 3, 2, 1, a -w i ę c -w ty ph , k t ó r e -w r ó ż n y m s t o p n i u , lecz a k t y w n i e u c z e s t n i c z ę w p r o c e s i e d y d a k t y c z n y m . N a j w y ż s z y w s k a ź n i k f r u s t r a c j i d a j e s i ę z a o b s e r w o w a ć w g r u p i e p i ą t e j , w k t ó r e j a k t y w -n o ś ć z w i ą z a -n a г u d z i a ł e m w p r o c e s i e d y d a k t y c z n y m j e s t m i n i m a l n a . 3. Z a d o w o l e n i e z k i e r u n k u s t u d i ó w r o z u m i a n o w k w e s t i o n a r i u s z u j a k o p o z y t y w n ą o d p o w i e d ź na pytanie: "Czy g d y b y s t w o r z o n a s t u d e n t o m m o ż l i w o ś ć p o n o w n e g o w y b o r u s t u d i ó w , s t u -d i o w a l i b y na ty m s a m y m , w y b r a n y m k i e r u n k u [69, 7 6 % w y b o r ó w ] , cz y te ż na i n n y m " (30, 2 4 % w y b o r ó w ) . Z w i ą z e k z m i e n n e j ze s k a l ą PI L s t a -t y s -t y c z n i e i s -t o -t n y ( X 2 = 1 7 , 9 1 ; df = 2) p r z e d s -t a w i a -tab. 3. T a b e l a 3 Z a d o w o l e n i e z k i e r u n k u s t u d i ó w a p o z i o m f r u s t r a c j i Z a d o w o l e n i e z k i e - P o z i o m f r u s t r a c j i (w *) N - 9 9 8 r u n k u s t u d i ó w w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. z a d o w o l e n i z w y b o r u k i e r u n k u 2 1 , 7 4 9 , 3 2 9 , 0 691 2. n i e z a d o w o l e n i z w y -b o r u k i e r u n k u .3.1,?. 4 3 . 3

Г i ^

1

Г

L ... 307

(7)

L tob. ? w y n i k a , i i w ś r ó d s t u d e n t ó w n i e z a d o w o l o n y c h г

w y b o r u

s t u d i ó w d a j e s i ę z a o b s e r w o w a ć n a j w y ż s z y o d s e t e k o s ó b s f r u s t r o w a n y c h , 4. Ś r e d n i a o c e n z e g z a m i n ó w . Z w i ą z e k t e j z m i e n n e j ze s k a l ą P I L n i e o k a z a ł s i ę s t y t y s t y c z n i e i s t o t n y . N i e m n i e j i n t e r e s u j ą c o p r z e d s t a w i a s i ę t e n d e n c j a w y n i k ó w ś r e d n i e j o- c e n i w y s o k i e g o p o z i o m u f r u s t r a c j i . Z a l e ż n o ś ć tę p r z e d s t a w i o n o na rys . 1. Z w y k r e b u t e g o w y n i k a , iż p r o c e n t s t u d e n t ó w g ł ę b o k o s f r u - s t r o w n y c h j e s t w g r u p i e u z y s k u j ą c e j s ł a b e w y n i k i l i c z n i e j s z y w p o -r ó w n a n i u z o s o b a m i , k t ó -r e u z y s k u j ą w y n i k i p o w y ż e j ś -r e d n i e j . I С N4 Q 5 a. i r. 25 С >.-rt 3 r-i U О Ш u «o + * *a л ГЛ .'j O <-i TO £> 0) N Ы u E 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1 - g r u p a 2e ś r e d n i g z e g z a m i n ó w 3 2 - o s o b y ze ś r e d n i ą z e g z a m i n ó w 3 , 1 - 4 3 - o s o b y ze ś r e d n i ą z e g z a m i n ó w 4 , 1 - 5 R y s . 1 _ *l£S*ewy__iimbec p r z y s z ł o ś c i po u k o ń c z e n i u s t u d i ó w W z m i e n n e j t e j w y r ó ż n i o n o : 1. K o n k r e t y z a c j ę p l a n ó w p o d j ę c i a p r a c y . Z w i ą z e k u z y s k a n y c h w y n i k ó w ze s k a l ą P I L o k a z a ł się sta-t y s sta-t y c z n i e i s sta-t o sta-t n y ( X 2 = 4 0 , 8 8 ; df = B). W y n i k i p r z e d s sta-t a w i a sta-tab. 4. O b r a z w y n i k ó w s u g e r u j e z w i ą z e k m i ę d z y w y s o k i m st opn i e m k o n k r e t y z a c j i p l a n ó w a n i s k ą f r u s t r a c j ą (poz. 1, 2). P r z e c i w n i e , w p r z y p a d k u m a ł e j k o n k r e t y z a c j i p l a n ó w p o d j ę c i a p r a c y (poz. 3, 5) w y s o k i stopiert frustrac j i u z y s k a ł n a j w i ę k s z y o d s e t e k b a d a n y frustrac h s t u d e n t ó w . D y s o n a n s w o b r a z i e w y n i k ó w p o w o d o w a ć m o ż e s t o s u n k o w o n i e w i e l k i p r o c e n t o s ó b s f r u -s t r o w a n y c h , k t ó r e n i e z a m i e r z a j ą p o d j ą ć p r a c y . B l i ż -s z a a n a l i z a t e j

(8)

K o n k r e t y z a c j a p l a n ó w P o z i o m f r u s t r a c j i (w %) N- 1 U1 2 w y s o k i ś r e d n i n i s k i l. z a m i e r z a p r a c o w a ć i w i e d o k ł a d n i e g d z i e 1 2 , 3 0 5 4 , 8 0 3 2 , 9 0 73 2. z a m i e r z a p r a c o w a ć , w i e g d z i e , al e ni e d o k ł a d n i e 2 0 , 8 0 4 5 , 4 0 33, BO 423 3. z a m i e r z a p r a c o w a ć , a l e n i e w i e g d z i e 3 6 , 5 0 4 3 , 5 0 2 0 , 0 0 230 4. n i e z a m i e r z a p r a c o -wa ć . 2 1 , 3 0 4 9 , 0 0 2 9 , 7 0 47 5. n i e w i e co b ę d z i e r o b i ć po s t u d i a c h 2 9 , 3 0 5 0 , 6 0 ___ 2 0 , 1 0 239 Ź r ó d ł o ; J a k w tab. 1. g r u p y s t u d e n t ó w p o z w a l a s t w i e r d z i ć , iż m a j ą on s k o n k r e t y z o w a n e p l a -ny, n i e z w i ą z a n e j e d n a k z p r a c ą z a w o d o w ą . W g r u p i e tej d o m i n u j ą stud e n c i s t u stud i u j ą c y stud r u g i f a k u l t e t , p r z e b y w a j ą c y na u r l o p a c h w y c h o w a w -c z y -c h , lub p r z y g o t o w u j ą -c y s i ę do w y j a z d u z a g r a n i -c z n e g o . U y ć m o ż e d l a t e g o też w g r u p i e tej b l i s k o 3 0 % o s ó b u w a ż a s i ę za z a d o w o l o n e г ży ci a. 2. M o t y w a c j a d o p o d j ę c i a p r a c y z g o d -n i e 2 w y b r a n y m k i e r u n k i e m s t u d i ó w . Z w i ą z e k ze s k a l ą s t a t y s t y c z n i e i s t o t n y ( X 2 = 1 7 ,4 1; df = 6). W y n i -ki p r z e d s t a w i a tab. 5. W tab. 6 d a j e s i ę z a o b s e r w o w a ć p r o s t o l i n i o w a z a l e ż n o ś ć m i ę d z y o c e n ą s z a n s z n a l e z i e n i a p r a c y a s t o p n i e m f r u s t r a c j i . Im b a r d z i e j ta o c e n a j e s t o p t y m i s t y c z n a , t y m w i ę k s z y p r o c e n t o s ó b o n i s k i m p o z i o -m i e f r u s t r a c j i . I o d w r o t n i e - i-m b a r d z i e j p e s y -m i s t y c z n a o c e n a , t y m w i ę k s z y p r o c e n t o s ó b o je j p o d w y ż s z o n y m w s k a ź n i k u .

(9)

T a b e l a 5 M o t y w a c j a d o p o d j ę c i a p r a c y z g o d n i e z w y b r a n y m k i e r u n k i e m s t u d i ó w a p o z i o m f r u s t r a c j i M o t y w a c j a d o p r a c y z g o d n i e z w y b r a n y m P o z i o m f r u s t r a c j i (w X) N = 9 1 4 k i e r u n k i e m s t u d i ó w w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. b a r d z o mi z a l e ż y 1 8 , 4 2 5 0 , 4 4 3 1 , 1 4 2 2 8 2. z a l e ż y mi , a l e w y o b r a ż a m s o b i e p r a c ę w i n n y m z a w o -d z i e 2 7 , 0 0 4 6 , 4 0 2 6 , 6 0 545 3. n i e z a l e ż y mi , m o -g ę p r a c o w a ć w i n n y m z a w o d z i e 3 3 , 0 0 5 0 , 0 0 1 7 , 0 0 88 4. n i e c h c i a ł b y m p r a -c o w a ć w w y b r a n y m z a w o d z i e 3 9 , 6 2 3 9 , 6 3 2 0 , 7 5 53 Î г ó d ł o: J a k w tab . 1. T a b e l a 6 O c e n a 3 z a n s z n a l e z i e n i a p r a c y o p o ż ą d a n y c h c e c h a c h a p o z i o m f r u s t r a c j i O c e n a s z a n s n a z n a l e z i e n i e p r a c y P o z i o m .frustracji, (w X) N = 1 0 0 6 0 p o ż ą d a n y c h c e c h a c h w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. b e z t r u d n o ś c i 1 2 , 3 2 4 5 , 6 5 4 2 , 0 3 13B 2. z d u ż y m i t r u d n o ś c i a -mi 1 8 , 3 3 5 0 , 4 8 3 1 , 1 9 311 3. t r u d n o o c e n i ć 2 1 , 3 0 * 5 0 , 0 0 2 8 , 7 0 2 1 6 4. w o g ó l e n i e z n a j d z i e s i ę 4 0 , 5 2 4 3 , 4 4 , 1 6 , 0 4 3 4 3 Ź r ó d ł o : J a k w tab. 1.

(10)

£ : 3 W >' w0ljec n i e k t ó r y c h z j a w i s k i p r o b l e m ó w s p o ł e c z n y c h P o s t a w y te o k r e ś l a ł y n a s t ę p u j ą c e z m i e n n e : l . S t o s u n e k d o r e 1 i g i i. Był on d e k l a r o w a n y p r z e z s t u d e n t ó w n a s t ę p u j ą c o : a) g ł ę b o k o w i e r z ą c y ■- 1 5 , 5 % o g ó ł u w y b o r ó w b) w i e r z ą c y - 62, 5% " " c) n i e z d e c y d o w a n y - 1 2 , 5 % " " d) n i e w i e r z ą c y - 9,5% " 11 Z w i ą z e k w y m i e n i o n y c h k a t e g o r i i ze s k a l ą PI L s t a t y s t y c z n i e istot-ny ; X = 2 6 , 0 7 9 ; df = 6). W y n i k i p r z e d s t a w i a tab. 7. T a b e l a 7 S t o s u n e k do r e l i y i i a p o z i o m f r u s t r a c j i S t o s u n e k do r e l i g i i P o z i o m f r u s t r a c j i w %) N * 1 0 0 2 w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. g ł ę b o k o w i e r z ą c y 1 5 , 4 8 4 3 , 2 3 41 ,29 155 2. w i e r z ą c y 2 7 , 0 0 4 9 , 8 4 2 3 , 1 6 6 2 6 3. n i e z d e c y d o w a n y 2 9 , 6 0 4 6 , 4 0 2 4 , 0 0 96 4. n i e w i e r z ą c y 2 8 , 1 0 3 9 , 6 0 32 j 30 125 Ź r ó d ł o : Ja k w tab, 1. W tab. 7 z w r a c a j ą u w a g ę d w a w y n i k i . Z a r ó w n o g ł ę b o k o w i e r z ą c y , j a k i n i e w i e r z ą c y c h a r a k t e r y z u j ą si ę n i s k i m w s k a ź n i k i e m f r u s t r a c j i . W g r u p i e g ł ę b o k o w i e r z ą c y c h j e s t on n a j l i c z n e j r e p r e z e n t o w a n y p o -n a d 4 0 % b a d a -n e j g r u p y . 2. S t o s u n e k d o m a r k s i z m u- 1 e n i n i 2 m u. Z m i e n n ą tę p r z y j ę t o r o z u m i e ć n i e w y ł ą c z n i e j a k o s t o s u n e k do o k r e ś -l o n e j f i -l o z o f i i , -l e c z t a k ż e u w z g -l ę d n i o n o w n i e j c z y n n i k p o -l i t y c z n y , z g o d n y z o g ó l n ą k o n c e p c j ą p a ń s t w a i p r a w a , W s a m y m p y t a n i u k w e s t i o -n a r i u s z o w y m -n i e m o ż -n a b y ł o z o c z y w i s t y c h w z g l ę d ó w p r z e d s t a w i ć j a -k i e j -k o l w i e -k d e f i n i c j i . P r z y j ę t o , iż r e s p o n d e n c i w i n n i r o z u m i e ć p o -j ę c i e m a r k s i z m u - l e n i n i z m u w s p o s ó b , w -j a k i -j e s t o n o w y -j a ś n i a n e na r ó ż n e g o r o d z a j u z a j ę c i a c h w c z a s i e t r w a n i a s t u d i ó w . P r z y j ę t o n a s t ę -p u j ą c y u k ł a d m o ż l i w y c h o d -p o w i e d z i :

(11)

a) z d e c y d o w a n y z w o l e n n i k - 1 , 243! o g ó ł u b a d a n y c h b) a k c e p t u j ą c y c z ę ś c i o w o - 5 1 , 3 7 % " " c) p r z e c i w n i k - 4 7 , 3 9 % " " 2 Z m i e n n a w s k a z u j e na i s t o t n y z w i ą z e k ze s k a l ą P IL ( % = 1 4 , 3 1 8 ; df = 4). W y n i k i p r z e d s t a w i a tab. 8. T a b e l a 8 S t o s u n e k do m a r k s i z m y - l e n i n i z m u a p o z i o m f r u s t r a c j i S t o s u n e k d o m a r k s i z - P o z i o m f r u s t r a c j i (w %) N — 8 0 6 m u - l e n i n i z i p u w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. z d e c y d o w a n y z w o l e n -n i k 0 20 80 10 2. a k c e p t u j ą c y c z ę ś c i o -w o 2 5 , 3 6 4 5 , 4 1 2 9 , 2 3 41 4 3. p r z e c i w n i k 2 7 , 2 3 4 6 , 3 3 2 6 , 4 4 38 2 t r ó d ł o; J a k w t a b . 1. W tab. 8 z w r a c a u w a g ę f a k t , iż 8 0 % b a d a n e j g r u p y z d e c y d o w a n y c h z w o l e n n i k ó w m a r k s i z m u - l e n i n i z m u to o p t y m i ś c i - n i s k i s t o p i e ń f r u -s t r a c j i . 3. S t o s u n e k d o d z i a ł a l n o ś c i K o ś c i o -ł a w a k t u a l n e j s y t u a c j i k r a j u . Z m i e n n ą tę p r z e d s t a w i o n o w a n k i e c i e b e z ż a d n y c h s u g e s t i i i n t e r p r e t a c y j n y c h . J e j z w i ą z e k ze s k a l ą P I L r ó w n i e ż o k a z a ł s i ę z n a m i e n n y s t a t y s t y c z -n i e ( X 2 = 1 3 , 3 2 7 ; df = 6). W y -n i k i p r z e d s t a w i a tab. 9. T a b e l a 9 S t o s u n e k do d z i a ł a l n o ś c i K o ś c i o ł a a p o z i o m f r u s t r a c j i S t o s u n e k d o d z i a ł a l -n o ś c i K o ś c i o ł a P o z i o m f r u s t r a c j i (w %) N = 6 9 6 w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. z d e c y d o w a n i e p o z y t y w -ny 1 6 , 8 5 4 6 , 0 7 3 7 , 0 8 178 2. p o z y t y w n y 2 5 , 6 0 4 8 , 3 0 2 6 , 1 0 3 44 3. n e g a t y w n y 2 7 , 4 1 5 2 , 3 7 2 0 , 2 2 13 5 4. z d e c y d o w a n i e negatywny 2 3 , 0 8 4 1 , 0 3 3 5 , 8 9 99

(12)

Wojciech Konopacki W tab. 9. z w r a c a j ą u w a g ę n i s k i e w y n i k i f r u s t r a c j i w d w ó c h k r a ń c o w y c h g r u p a c h , a w i ę c tam, g d z i e o s o b y tiadane d e k l a r u j ą j e d n o z n a c z -n i e z d e c y d o w a n e s t a n o w i s k o . 4. P r z y n a l e ż n o ś ć d o P Z P R l u t ) o r g a -n i z a c j i m ł o d z i e ż o w y c h . Z w i ą z e k tej z m i e n n e j ze s k a l ą PIL о к з г а ł s i ę n i e i s t o t n y s t a t y s t y c z n i e . W ś r ó d n a l e ż ą c y c h do P Z P R l ub o r g a n i z a c j i m ł o d z i e ż o w y c h m a m y j e d n a k w i ę c e j o s ó b o n i s k i m p o z i o m i e f r u s t r a c j i n i ż w ś r ó d n i e n a l e ż ą c y c h , c o i l u s t r u j e rys. 2. N 3 O a i Ul M чН C f-1 u o ro u £1 * •a Vi m 3 o u ■m ш •О Ш N *»H O E 100 90 R0 70 60 50 40 30 2 0 -1 0-1 - n a l e ż y d o P 7 P R lub o r g a n i z a c j i m ł o d z i e ż o w e j 2 - n i e n a l e ż y Rys. 2 5. P r z y n a l e ż n o ś ć d o j a k i e j k o l w i e k o r g a n i z a c j i s p o ł e c z n e j . Z m i e n n a ta j e s t r o -z u m i a n a j a k o p r -z y n a l e ż n o ś ć n i e p o l i t y c -z n a s t u d e n t ó w d o t a k i c h o r g a n i z a c j i , jak: kluby s p o r t o w e , t u r y s t y c z n e , k u l t u r a l n o o ś w i a t o w e , r e -l i g i j n e e tc . Z w i ą z e k ze s k a -l ą PI L s t a t y s t y c z n i e i s t o t n y ( x 2 = 34,489; df = 2). W y n i k i i l u s t r u j e tab. 10. Z tab. 10 w y n i k a , b l i s k o j e d n a t r z e c i a s t u d e n t ó w n i e n a l e ż ą c y c h do ż a d n e j o r g a n i z a c j i w y k a z u j e w y s o k i p o z i o m f r u -s t r a c j i . W g r u p i e d r u g i e j n a t o m i a s t 35 % o s ó b u z y s k a ł o n i s k i e w y n i k i , co ś w i a d c z y o o p t y m i s t y c z n y m n a s t a w i e n i u w o b e c ż y c i a . 6. P o s t a w y p o l i t y c z n e . Z w i ą z e k te j z m i e n n e j ze s k a l ą PI L o k a z a ł s i ę s t a t y s t y c z n i e n i e i s t o t n y . T e n d e n c j e , j a k i e s i ę tu z a z n a c z a j ą , w y d a j ą s i ę b y ć i n t e r e s u j ą c e i w a r t e pr eze n ta cj i , i m i e n n a ta powsta ła w e f e k c i e anali zy rozkładu o d p o w i e d z i na b a r d z i e j

(13)

T a b e l a 10 P r z y n a l e ż n o ś ć d o o r g a n i z a c j i a p o z i o m f r u s t r a c j i P r z y n a l e ż n o ś ć d o j a k i e j - P o z i o m 'frust ra cji (w X) k o l w i e k o r g a n i z a c j i w y s o k i ś r e d n i n i s k i N = 1 0 1 7 1. n i e n a l e ż y 3 1 , 3 4 0,1 2 0 , 6 567 2. n a l e ż y 19 , 0 --- C"" 1 ■■ ■ 4 6 , 0 3 5 , 0 4 5 0 Ź r ó d ł o : J a k w tab. 1. s z c z e g ó ł o w e p y t a n i a w y w i a d u k w e s ti onari us zow eg o. S t u d e n c i p r e z e n t o w a -li w nich s w e s t a n o w i s k a w o b e c p r z y c z y n k r y z y s u s p o ł e c z n o g o s p o d a r c z e g o . W y p o w i a d a l i s i ę także w kwestii, jakie w o b e c t y c h z j a w i s k s t a -n o w i s k o p r z y j m u j e i p r z y j m o w a ć p o w i -n -n a m ł o d z i e ż i-ntelige-n cka. W efek-c i e a n a l i z y r o z k ł a d ó w o d p o w i e d z i u t w o r z o n o n a s t ę p u j ą efek-c ą s k a l ę p o s t a w : _ o g o z y c j o n l s t a " - j e e t za d z i a ł a l n o ś c i ą n i e z a l e ż n ą m ł o d z i e ż y , k r y t y c z n i e o c e n i a w ł a d z ę , i d e n t y f i k u j e s i ę z o p o z y c y j n y m s t a n o -w i s k i e m -w o b e c p r z y c z y n k r y z y s u s p o ł e c z n o - g o s p o d a r c z e g o -w Polsce - 4 6 * o g ó ł u o d p o w i e d z i ; b) l L nL L & ™ Q L _ ^ ! l § l r z n ^ - p r e z e n t u j e p o s t a w ę i z o l o w a n i a s i ę od w s z e l k i e j a k t y w n o ś c i s p o ł e c z n o - p o l i t y c z n e j , u c i e c z k a w ż y c i e pry-w a t n e . E m i g r a n t pry-w e pry-w n ę t r z n y to j e d n o c z e ś n i e k r y t y c z n a o c e n a pry-w ł a d z i a k c e p t a c j a o p o z y c y j n y c h p r z y c z y n k r y z y s u - 3 2 , 7 % o g ó ł u wyborów; c) ^ P r o f z ą d o w y k r y t y c z n y " - j e s t za p o p a r c i e m w ł a d z y p o p r z e z p r a c ę lub w p ł a s z c z y ź n i e p o l i t y c z n e j , o c e n i a ją j e d n a k k r y t y c z n i e . A k -c e p t u j e o p o z y -c y j n e u z a s a d n i a n i e p r z y -c z y n k r y z y s u - 9 , 3 * o g ó ł u wy-b o r ó w ; d) ' V o r z ą d o w y p o p i e r a j ą c y " j e s t z a ' p o p a r c i e m w ł a d z y p o p r z e z p r a cę l u b w p ł a s z c z y ź n i e p o l i t y c z n e j , o c e n i a ją p o z y t y w n i e , a l e a k -c e p t u j e o p o z y -c y j n e p r z y -c z y n y k r y z y s u - 1 0 * w y b o r ó w ; e) L K M s e k * e n t n i e p r o r z ą d o w y " j e s t za p o p a r c i e m w ł a d z y p r z e z p r a cę l u b w p ł a s z c z y ź n i e p o l i t y c z n e j , o c e n i a ją p o z y t y w n i e , n i e a k -c e p t u j e o p o z y -c y j n y -c h p r z y -c z y n k r y z y s u - 2* o g ó ł u w y b o r ó w . J a k m o ż n a z a u w a ż y ć na г уз . 3, im b a r d z i e j p o s t a w a p o l i t y c z n a p r o r z ą d o w a (a w i ę c m n i e j k r y t y c z n a ) , t y m m n i e j s z y u d z i a ł o s ó b w w y

(14)

-1

ь о

WujCi.iet.fi Konopacki с -и 3 in e •H/'S ЭС o W «л >> 2 г-> и о т и ы о о u Ч-ł о d => N ы О с ы r -i 100 9 0 80 70 60 50 40 JO 20 10 I - o p o z yc ja r ii nt a ? - e m i g r a n t w e w n ę t r z n y 3 - p r o r z ą d o w y k r y t y c z n y 4 - p r o r z ą d o w y p o p i e r a j ą c y 5 - k o n s e k w e n t n i e p r o r z ą d o w y X R y s . 3 s o k i m p o z i c m i e f r u s t r a c j i . E m i g r a c j a w e w n ç t r / н а n a t o m i a s t c z ę ś c i e j p r o w a d z i d o w y s o k i e j f r u s t r a c j i ni ż o p o z y c y j n o ś ć . 0. I n n e p o s t a w y W g r u p i e tej s t w i e r d z o n o i s t o t n y s t a t y s t y c z n i e z w i ą z e k m i ę d z y em c y w i l n y m a p o2ii ki p r e z e n t u j e tab. 11. s t a n e m c y w i l n y m a p o z i o m e m f r u s t r a c j i ( X 2 1 1 , 5 6 9 ; d f - 2). tóyni T a b e l a 11 Z w i ą z e k m i ę d z y s t a n e m c y w i l n y m a p o z i o m e m f r u s t r a c j i S t a n c y w i l n y P o z i o m f r u s t r a c j i (w X) N = 1 01 8 w y s o k i ś r e d n i n i s k i 1. m a ł ż e ń s t w o 16, 11 4 7 , 6 5 3 6 , 2 4 149 2. p o z o s t a l i 2 7 , 2 3 ł Ю CO 2 5 , 4 9 8 6 3

(15)

Д ш Ш а trainoécS zrwrivttznf’j -aka i i F'ïl 151 I tab. 11 w y n i k a , iż m a ł ż e ń s t w a s t u d e n c k i e są w i s t o t n y m s t o p -n i u m -n i e j s f r u s t r o w a -n e o d s t u d e -n t ó w p o z o s t a j ą c y c h w s t a -n i e w o l -n y m . I I I • O m ó w i e n i e w y n i k ó w b a d a ń t r a f n o ś c i z e w n ę t r z n e j s k a l i PIL A n a l i z a t r a f n o ś c i s k a l i w p o w i ą z a n i u z p r z y j ę t y m k r y t e r i u m z e -w n ę t r z n y m s k ł a n i a d o -w y s u n i ę c i a n a s t ę p u j ą c y c h -w n i o s k ó -w o g ó l n y c h . Z a r ó w n o w y s o k i , ja k i n i s k i p o z i o m f r u s t r a c j i z w i ą z a n y j e s t z tym, co n a z w a ć by m o ż n a s t o p n i e m " k r y s t a l i z a c j i c e l ó w ż y c i o w y c h i p o g l ą d ó w " . Im b a r d z i e j j e d n o z n a c z n i e c e l e te i p o g l ą d y sq o k r e ś l o -ne, t y m w y ż s z y w y n i k o g ó l n y w t e ś c i e ( n i ż s z 3 f r u s t r a c j a ) u z y s k u j ą b a d a n e o s o b y . Z a l r ż n o ś ć tę d a j e s i ę o b s e r w o w a ć w g r u p i e s t u d e n t ó w , k t ó r z y p o d e j m u j ą c d e c y z j ę o s t u d i o w a n i u , k i e r o w a l i s i ę n a j b a r d z i e j w ł a ś c i w y m m o t y w e m ze w z g l ę d u n a c e l i s e n s w ł a s n e g o k s z t a ł c e n i a (mo-ty w " p r o f e s j o n a l n y " i " i n t e l e k t u a l n y " ) . S ą d z i ć n a l e ż y , iż w g r u p i e tej n a j c z ę ś c i e j d o m i n o w a ł o p o z y t y w n e n a s t a w i e n i e w p r z y g o t o w y w a n i u s i ę do z a j ę ć . W y s o k i e w y n i k i w t e ś c i e u z y s k u j ą o s o b y , k t ó r e p o s i a d a j ą s p r e c y -z o w a n y p l a n p r a c y p o s t u d i a c h . P r -z e w i d u j ą w i ę c p o d j ę c i e o k r e ś l o n e j p r a c y , w i e d z ą g d z i e b ę d ą p r a c o w a ć , z a l e ż y im by p r a c o w a ć z g o d n i e z k i e r u n k i e m u z y s k a n e g o w y k s z t a ł c e n i a , o p t y m i s t y c z n i e o c e n i a j ą s z a n s e z n a l e z i e n i a p r a c y o p o ż ą d a n y c h p r z e z s i e b i e c e c h a c h . R ó w n i e ż w s f e -r z e p -r e z e n t o w a n y c h p o g l ą d ó w ( ś w i a t o p o g l ą d , o p i n i e p o l i t y c z n e , poglą-dy na s y t u a c j ę s p o ł e c z n ą ) j a s n o j e o k r e ś l a j ą , u z n a j ą c s i ę za o s o b y g ł ę b o k o w i e r z ą c e l u b t eż n i e w i e r z ą c e , z d e c y d o w a n y c h z w o l e n n i k ó w i-d e o l o g i i , np. m a r k s i s t o w s k o - l e n i n o w s k i e j , c z y t e ż z d e c y d o w a n y c h z w o l e n n i k ó w l u b p r z e c i w n i k ó w r o l i , j a k ą w s p ó ł c z e ś n i e o d g r y w a w pańs t w i e K o ś c i ó ł k a t o l i c k i . T a k ż e d e k l a r a c j o p o l i t y c z n e , z w i ą z a n e z p o -p a r c i e m d l a w ł a d z y , -p r z y n a l e ż n o ś ć d o o r g a n i z a c j i -p o l i t y c z n y c h ws-pół- współ-w y s t ę p u j ą z współ-w y n i k a m i współ-w s k a z u j ą c y m i na n i s k i p o z i o m f r u s t r a c j i . W r ę c z o d w r o t n i e n a t o m i a s t p r e z e n t u j ą s i ę p o s t a w y o s ó b , k t ó r e w g l o b a l n y m w y n i k u t e s t u u z y s k a ł y n i s k i w y n i k - w y s o k i s t o p i e ń f r u s t r a c j i . P r z y w y b o r z e s t u d i ó w j a k o n a c z e l n y motyw, o s o b y te p o d a j ą c h ę ć p r z e ż y c i a k i l k u l a t w s p o s ó b b e z t r o s k i m o t y w " z a b a w o w y " . W y s o k i p o z i o m f r u -s t r a c j i u z y -s k u j ą o -s o b y , k t ó r e n i e r z e t e l n i e r e a l i z u j ą p r o g r a m z a j ę ć d y d a k t y c z n y c h , są n i e z a d o w o l o n e z w y b r a n e g o k i e r u n k u s t u d i ó w , n i e m a j ą s p r e c y z o w a n y c h p l a n ó w p r a c y , j a k r ó w n i e ż n i e c h c ą pracować

(16)

zgodn i e z u z y s k a zgodn y m w y k s z t a ł c e zgodn i e m . Os oby t o p e s y m i s t y c z zgodn i e o c e zgodn i a j ą t a k -ż e s z a n s e m o ż l i w o ś c i z n a l e z i e n i a p r a c y o p o ż ą d a n y c h p r z e z n i e c e c h a c h . W p o s t a w a c h p o l i t y c z n y c h z a z n a c z a s i ę t e n d e n c j a w z r o s t u f r u -s t r a c j i w g r u p i e t z w . " e m i g r a n t ó w w e w n ę t r z n y c h " , a w i ę c o s ó b , k t ó -re p r z y j ę ł y p o s t a w ę r e z y g n a c y j n ą , w y c o f u j ą c ą z ż y c i a a k t y w n e g o w s e n s i e s p o ł e c z n y m , w k r ą g t zv). p r y w a t n o ś c i . W b a d a n i a c h z w r a c a t a k ż e uwa gę f a k t , i ż c z ę ś ć s t u d e n t ó w mi mc w y s o k i e g o s t o p n i a f r u s t r a c j i p o s i a d a s p r e c y z o w a n e c e l e i p o g l ą d y ż y c i o w o . 0 b s e r w ? c j ę t ę moż na w y j a ś n i ć w s p o m n i a n ą h i p o t e z ą o dwóc h f o r m a c h r e a k c j i na f r u s t r a c j ę - w y c o f a n i e z p i e r w o t n i e z a ł o ż o n e g o c e l u i k i e r u n k u c z y n n o ś c i , v e r s u s u t r z y m a n i e g o , mimo s p o s t r z e g a n i a i s t o t n y c h p r z e s z k ó d na d r o d z e j e g o r e a l i z a c j i . W o j c i e c h K o n o p a c k i A N A L Y S I S OF E X T E R N A L R E L E V A N C E OF P IL S C A L E (. C R U M B A U G H , M A C H U L 1 C K .) AS A V A R I A B L E D I F F E R E N T I A T I N G THE R E S U L T S CF S O C I O L O G I C A L S T U D Y S u m m a r y It is an a t t e m p t of a p p l y i n g p s y c h o l o g i c a l m e t h o d o l o g y in th e a n a l y s i s of s o c i o l o g i c a l v a r i a b l e s . A r a n d o m s a m p l e of a b o u t o n e t h o u s a n d s t u d e n t s of Ł ó d ź U n i v e r s i t y w a s p a r a l l e l e x a m i n e d w i t h s o -c i o l o g i -c a l q u e s t i o n n a i r e a n d so -c a l l e d s -c a l e of " e x i s t e n t i a l f r u s -t r a -t i o n " PIL. T h e a i m of s o c i o l o g i c a l s u r v e y w a s a n a l y s i s of s t u -d e n t s a t t i t u d e s t o w a r d s t h e s t u d i e s a n d a l s o t o w a r d s b r o a d e r s o -c i a l a n d p o l i t i -c a l e n v i r o n m e n t , in w h i -c h t h e y a r e to l i v e a n d study. T h o s e a t t i t u d e s m a y be g e n e r a l l y d e s c r i b e d o n t h e c o n t i n u u m as a d e g r e e of c l a r i f y i n g g o a l s a n d l i f e v i e w p o i n t s . D i f f e r e n c e s in t h e d e g r e e o f c l a r i f y i n g g o a l s a n d o p i n i o n s w e r e e x p l a i n e d by t h e a n a -l y s i s of e x t e r n a -l r e -l e v a n c e of P I L s c a -l e . T h e s c a -l e p r o v e d to be з v a l u a b l e v a r i a b l e d i f f e r e n t i a t i n g b e t w e e n s t u d e n t s ' a t t i t u d e s a n d the f e e l i n g of f r u s t r a t i o n . R e l a t i o n b e t w e e n f r u s t r a t i o n a n d t h e l e v e l of c l a r i f y i n g g o a l s a n d l i f e v i e w p o i n t s h a s a p o s i t i v e c o r r e l a t i o n .

Cytaty

Powiązane dokumenty

Badaniem, mającym na celu precyzyjniejszą ocenę trafności Krótkiej Skali Po- czucia Wpływu na Przebieg Choroby – Wersja dla Schizofrenii, objęto 59 osób ze schizofrenią:

Wyniki egzaminu zrównywane były dla obydwu części, zatem plan obejmował dwa razy więcej kolumn – połowa z nich dotyczyła części humanistycznej, a połowa

Do badania jakości prognoz często stosuje się również inny współczynnik opracowany przez Theila (U), który pozwala na porównanie efektywności prognoz ex post z prognozami

Autor przytacza agendy decyzyjne dotyczące miast w Polsce [Strategia na rzecz odpowiedzialnego rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku)] i Unii

Mimo różnych poziomów spełniania wymagania niemal wszystkie szkoły spełniają jego kryteria skła- dowe – w odniesieniu do trzech kryteriów spełnia je aż 99% badanych

In order to be able to create a user-centred design, we need knowledge about the user group — their wishes, ideas, desires, measurements and capacities — and about the

Jakie były początki, jakie problemy nurtowały ówczesnych założycieli i propagatorów odradzającej się z pożogi wojennej branży górnictwa odkrywkowego węgla brunatnego..

Here, by loading an yttrium iron garnet sphere in a one-dimensional waveguide cavity supporting both the travelling and standing photon modes, we demonstrate a signi ficant