Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna

Joanna Laszkowska

Multimedialna Biblioteka

Pedagogiczna

Nauczyciel i Szkoła 3-4 (16-17), 400-407

2002

Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna

Ludzkość w k ro czy ła w n o w ą erę, erę inform acji korzystającej z tech n ik inform atycznych i telekom unikacyjnych. W yw iera ona w pływ na kształtow anie się społeczeństw a inform acyjnego, którem u zapew ni dostęp do coraz w iększych zasobów inform acyjnych. T akie w arunki spraw iają, iż ogrom ny w p ły w na życie człow ieka i całych społeczeństw w yw iera o becnie technologia inform a­ cyjna. Jako technologia d efiniująca początek X XI w ieku, służy w szechstronnem u posługiw aniu się inform acją, kom puteram i i kom unikow aniu się. W spom aga ona także i w zbogaca rozw ój uczniów, przyczynia się d o now ego spojrzenia na ogólne cele i zadania szkoły oraz kształtuje now e um iejęt­ ności w spółczesnego nauczyciela. Funkcjonowanie technologii informacyjnej w nowej rzeczywistości je st niezm iernie złożone ze w zględu na w ielow arstw ow ość i w ieloaspektow ość zjawisk i procesów

leżących u podłoża w spółczesnej humanistyki.

Taka w łaśnie problem atyka technologii inform acyjnej stanow i głów ny n u rt książek wydanych w serii Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej przez W ydaw nictw o A dam a M arszałka. Seria ta istnieje ju ż od 8 lat i w je j ram ach ukazały się następujące pozycje książkow e:

• B ronisław Siem ieniecki - red.: Perspektywa edukacji z komputerem, Wyd. A. M arszałek, Toruń 1999,

• B ronisław Siem ieniecki: Komputery i hipermedia w procesie edukacji dorosłych, W yd. A. M arsza­ łek, Toruń 1999,

• Bronisław Siem ieniecki - red.: Komputer w diagnostyce i terapii pedagogicznej, Wyd. A. M arszałek, Toruń 1997,

• B ronisław Siem ieniecki, W ojciech Lew andow ski: Internet w szkole, W yd. A. M arszałek, Toruń

2001

,

• B ronisław Siem ieniecki, W ojciech Lew andow ski: Micrografx krok po kroku, Wyd. A. M arszalek, Toruń 1999,

• B ronisław Siem ieniecki: Komputer w edukacji. Podstawowe problemy technologii informacyjnej,

Wyd. A. M arszałek, Toruń 1999,

• W ojciech Lew andow ski: Program prezentacyjny Charisma 4.0, Wyd. A. M arszałek, Toruń 1997, • A leksandra Skarbińska: Snapgrafx w praktyce nauczycielskiej, Wyd. A. M arszałek, Toruń 1997, • A leksandra Skarbińska: Multimedia w Logo Komeniuszu, Wyd. A. M arszałek, Toruń 2001, • B ronisław Siem ieniecki, Joanna Buczyńska: Komputer w rewalidacji, Wyd. A. M arszałek, Toruń

2001

,

• Stanisław Juszczyk: Statystyka dla pedagogów, Wyd. A. M arszałek, Toruń 2001,

• Stanisław Juszczyk: Metodyka nauczania informatyki w szkole, Wyd. A. M arszałek, Toruń 2001. M ultim edialna B iblioteka Pedagogiczna zaw iera publikacje przeznaczone d la nauczycieli, stu­ dentów kierunków pedagogicznych, ja k i innych osób zainteresow anych p roblem atyką zw iązaną z w ykorzystaniem technologii inform acyjnej oraz m etod i środków inform atycznych w edukacji. Pozycje książkow e, które ukazały się dotychczas w ram ach tej serii z aw ie ra ją n ie tylko elem entarne inform acje na tem at technologii inform acyjnej oraz problem ów w ystępujących w e w spółczesnej edukacji funkcjonującej w w arunkach pow szechnego w ykorzystania kom puterów , lecz również praktyczne w skazów ki i porady dotyczące efektyw nego w drażania różnych technik kom putero­ w ych w procesie edukacyjnym . A utorzy (prof. B ronisław S iem ieniecki, d r A leksandra Skarbińska,

Joanna Laszkow ska - M ultim edialna Biblioteka P edagogiczna

401

dr Wojciech L ew andow ski, m gr Joanna Buczyńska) publikacji s ą pracow nikam i naukow ym i, z doby­ w ającym i w ciąż n ow e dośw iadczenia w pracy ze studentam i w ram ach zajęć, które odbyw ają się w Z ak ład zie T echnologii K ształcen ia Instytutu Pedagogiki U n iw ersy tetu M ik o łaja K o pernika w Toruniu. Ich praca i zaangażow anie, indyw idualny rozwój i zgłębianie w ciąż now ych technologii przyczynia się do tego, iż książki ich autorstw a s ą interesujące, kształcące i bardzo tw órcze. W p ro ­ w adzają oni w ątki now e, które dotychczas nie były podejm ow ane, a które m ają przede w szystkim na celu ukazać n ow oczesne i w szechstronne narzędzie ja k im je s t kom puter, je g o p ełne w ykorzysta­ nie i zaprezentow anie n a tle now ej nauki, ja k ą je st kognityw istyka (cognitive science).

Seria M ultim edialnej B iblioteki Pedagogicznej cieszy się dużym pow odzeniem . Jest to niew ąt­ pliw ie zw iązane z p o stęp u jącą technicyzacją w spółczesnego św iata oraz rozw ojem społeczeństw a inform acyjnego. C złow iek X X I w ieku m usi być bardzo elastyczny w obec zachodzących zmian, musi stw o rzy ć so b ie n ow y system w artości, który sw oim charakterem przy staw ać będzie do w ym ogów „ elektronicznej” rzeczyw istości. N auczyciele, którzy pragną uatrakcyjnić sw oje zajęcia i uczynić sw oje n auczanie bardziej skutecznym niew ątpliw ie skorzystają z oferty M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej. U czynią to rów nież studenci oraz rodzice, którym problem atyka w spół­ czesnych m ediów , sieci kom puterow ych oraz sposobów dotarcia do now ych ź ró d eł i zasobów inform acji nie po w in n a być obca. K om putery w raz z technologią inform acyjną stanow ią dla w spół­ czesnej edukacji szansę odejścia od w ąsko pojm ow anego encyklopedyzm u ku kształceniu um iejęt­ ności w y korzystyw ania w ciąż pojaw iających się nowych inform acji lub odnajdyw ania tych, które są potrzebne.

Jed n ą z pierw szych pozycji, które ukazały się w ram ach M ultim edialnej B iblioteki Pedagogi­ cznej je s t „ P e rs p e k ty w a e d u k a c ji z k o m p u te re m ” pod redakcją B ronisław a Siem ienieckiego. Publikacja ta zaw iera artykuły prezentujące problem atykę w ykorzystania kom puterów m ultim e­ dialnych, p rogram ów kom puterow ych i sieci kom puterow ych w edukacji. Syntetyczne ujęcie w y­ ko rzy stan ia te c h n o lo g ii in fo rm acy jn ej w różnych dzied zin ach nauki zap rez e n to w an e zostało w rozdziale I (Z astosow ania kom puterów ) autorstw a W. Ducha. K olejny rozdział (Skutki pow sze­ chnego stosow ania kom puterów w edukacji) B. Siem ienieckiego nakreśla obraz w ielorakich konsek­ wencji zw iązanych z w prow adzeniem kom puterów w now oczesnej szkole (skutki dla całej edukacji, dla szkoły i procesu edukacyjnego oraz dla nauczycieli i rodziców ). R ozdział III (E dukacja inform a­ tyczna w Polsce) opracow any przez dw óch autorów - J. D ałka i K. Św ięcickiego z M inisterstw a Edukacji N arodow ej prezentuje zm iany w przygotow aniu inform atycznym nauczycieli, form y edu­ kacji inform atycznej uczniów oraz w yposażenie szkół w sprzęt kom puterow y i oprogram ow anie. R ozdział IV (N auczanie na odległość stan obecny i perspektyw y rozw oju) K. W ieczorkow skiego p o ś w i ę c o n y j e s t p r o b le m o m n a u c z a n ia z d a ln e g o o ra z n o w y m m e to d o m n a u c z a n ia z w ykorzystaniem u słu g w sieciach kom puterow ych (poczty elektronicznej, list dyskusyjnych, stron W W W ). W dobie m asow ego generow ania kom puterow ych program ów edukacyjnych po­ trzebna je s t ich occna pod kątem w artości dla procesu edukacyjnego. Zagadnienie to opisane zostało w kolejnym - V rozdziale (O pew nej m etodzie kom pleksow ej oceny edukacyjnych program ów kom puterow ych) autorstw a A leksandry Skarbińskiej. O statni rozdział (K om puter m ultim edialny - zagadnienia napędów C D -R O M , kart dźw iękow ych i program ów prezentacyjnych) ujaw nia zainte­ resowania autora - W ojciecha L ew andow skiego zagadnieniem m ultim ediów . A utor om aw ia najnow ­ sze technologie z dziedziny m ultim ediów oraz aplikacje m ultim edialne dostępne na C D -ROM ach. „Perspektyw a edukacji z k om puterem ” to je d n a z pierw szych książek poruszających problem atykę kształtow ania się now ych celów edukacyjnych w dobie zw iększonego zapotrzebow ania na inform a­ cję. W yznacza ona kierunek dla kolejnych publikacji, które ukazały się w ram ach M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej.

K o lejn ą po zy cją z pow yższej serii s ą „ K o m p u te ry i h ip e rm e d ia w p ro c e sie e d u k a c ji d o ro s­ ły c h ” autorstw a B ronisław a Siem ienieckiego. Praca ta przeznaczona je s t d la hum anistów pragną­ cych w ykorzystać technikę kom puterow ą w edukacji dorosłych. M oże o na także stanow ić podsta­ w ą przem yśleń dla tych osób, które profesjonalnie zajm ują się inform atyką i zam ierzają tworzyć program y dydaktyczne. W publikacji m am y zaprezentow ane obszary stosow ania technik kom pu­ terow ych (rozdział II), klasyfikacją zastosow ań oraz m etod i strategii kom puterow ego w spom aga­ nia procesu edukacji dorosłych (rozdział III, IV, V ), porusza także zagadnienie w ykorzystania sztucznej inteligencji w procesie dydaktycznym (rozdział VI) oraz hiperm ediów w kształceniu (rozdział V I I ) .K o m p u te r y i hiperm edia w procesie edukacji dorosłych” m ają je d n ą bardzo w ażną cechą, a m ianow icie prezen tu ją p ew ną perspektyw ą edukacji dorosłych w dobie społeczeństw a inform acyjnego o raz podkreślają znaczenie takich procesów, ja k : kształcenie ustaw iczne, sam o­ kształcenie, dokształcanie i doskonalenie dorosłych z udziałem now ych technologii kom putero­ w ych.

„ K o m p u te r w d ia g n o sty ce i te ra p ii p ed ag o g icz n e j” pod redakcją B. Siem ienieckiego to rów ­ nież publikacja, która ukazała s ią w ram ach M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej. Jest to pozycja w yjątkow a, gdyż prezentuje jed en z pedagogicznych obszarów zastosow ań kom puterów - diagno­ styką i terapią, dotychczas nie opisyw any, a skierow any zarów no do nauczycieli, ja k i rodziców. R ozdział I (K om puterow a diagnostyka i terapia pedagogiczna - zarys problem u) B. Siem ienieckiego przedstaw ia podstaw ow e problem y kom puterow ej diagnostyki i terapii pedagogicznej, w spierając się przykładam i p rogram ów diagnostyczno - terapeutycznych i obszarów ich w ykorzystania. K o­ lejny rozdział (Z astosow anie program ów kom puterow ych w terapii pedagogicznej dzieci dyslekty­ cznych) B. Siem ienieckiego to prezentacja program ów stosow anych w terapii zaburzeń w zroku, słuchu. R o zd ział III J. B uczyńskiej (K om puter w praktyce logopedycznej) to opis program ów firm y Y oung D igital P oland w ykorzystyw anych w praktyce korekcyjno - w yrów naw czej w logope­ dii. Przedostatni rozdział (Sprząt kom puterow y i oprogram ow anie przeznaczone dla osób niepeł­ nospraw nych) rów nież autorstw a J. Buczyńskiej ukazuje m ożliw ości przystosow ania sprzętu kom ­ puterow ego do pracy z osobam i niepełnospraw nym i słuchow o, ruchow o czy w zrokow o. Ostatni rozdział je st p ośw ięcony roli kom putera w procesie rew alidacji osób niew idom ych (R ola kom putera w procesie rew alidacji niew idom ych). Jego autorka E. Szw edow ska przedstaw ia urządzenia, które m ogą być pom ocne w w ykorzystyw aniu kom puterów przez osoby niew idom e. P ow yższa pozycja książkow a je s t bardzo w artościow a i w arta upow szechniania w śród rodziców , nauczycieli i terapeu­ tów.

K o lejną publikacją, która u kazała się w cyklu M ultim edialnej B iblioteki Pedagogicznej w 1997 roku je s t książka autorstw a B. Siem ienieckiego „ K o m p u te r w e d u k a c ji. P o d sta w o w e p ro b le m y techn o lo g ii in fo rm a c y jn e j” . Jak sam tytuł w skazuje, zasadniczą część książki stanow i ukazanie roli i m iejsca technologii inform acyjnej (rozdział I) w nabyw aniu um iejętności inform acyjnych oraz stym ulow aniu do m yślenia tw órczego (rozdział III). Zaprezentow ano w niej rów nież koncepcją now oczesnej szk o ły w spieranej now ym i technologiam i (rozdział I i II), obszary zastosow ań hiper­ m ediów (rozdział V ), a także zasady dydaktyczne tw orzenia prezentacyjnych program ów eduka­ cyjnych (rozdział V I). Lektura ta przeznaczona je s t z jednej strony dla nauczycieli pragnących poznać now e zjaw isk a ery inform acyjnej, z drugiej zaś dla studentów , któ rzy w trakcie nauki korzystają z różnorodnych m etod kom puterow ych. Jest ona bardzo w artościow a dla osób zw iąza­ nych z edukacją, a pragnących zgłębić tajniki technologii inform acyjnej.

Początek X X I w ieku to okres głębokich przem ian w każdej dziedzinie działalności człowieka. Jednym z najnow szych i najprężniej rozw ijających się w ynalazków je st sieć kom puterow a - Inter­ net, która przyczyniła się do przem ian dotykających coraz więcej sfer codziennego życia, a tym

Joanna Laszkow ska - M ultim edialna Biblioteka P edagogiczna

403

także edukacji. W łączenie szkoły do sieci dało szansę rozbudow y program ów o elem enty now e, ułatw iające i uatrakcyjniające dotychczasow e m etody nauczania - u czenia się. K olejna pozycja książkow a opublikow ana w ram ach M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej, a poruszająca w łaśnie problem atykę sieci kom puterow ej to „ I n te r n e t w szk o le” autorstw a B. Siem ienieckiego i W. L e­ w andow skiego. O pracow anie to m a na celu przybliżenie zalet w ykorzystania sieci kom puterow ej - Internet, ja k o now oczesnego narzędzia w spom agającego proces k ształcenia oraz zarysow anie po­ trzeb, które sk łan iają w sp ó łczesn ą edukację hum anistyczną do kom prom isu z n o w o czesn ą techno­ logią. Publikacja ta prezentuje historię pow stania Internetu, najw ażniejsze usługi dostępne obecnie w ram ach sieci kom puterow ej (rozdział I), edukacyjne w artości hipertekstu (rozdział II) oraz rolę i m iejsce Internetu w e w spółczesnej edukacji (rozdział IV). Pow yższa publikacja je s t praktycznym przew odnikiem w kształceniu inform atycznym nauczycieli, które realizow ane je s t przez Zakład Technologii K ształcenia Instytutu Pedagogiki U niw ersytetu M ikołaja K opernika w Toruniu we w spółpracy z O SI C om puTrain S.A.

„ M ic ro g ra fx k ro k p o k r o k u ” autorstw a B. Siem ienieckiego i W. L ew andow skiego to kolejna pozycja z serii M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej, która ukazała się nakładem W ydaw nictw a Adam M arszałek. P ublikacja ta je s t przeznaczona d la osób, które p rag n ą udoskonalić swój w arsztat pracy poprzez poznanie program ów graficznych oraz program ów do składu prezentacji m ultim e­ dialnych firm y M icrografx, zakupionych w ram ach licencji dydaktycznej przez M inisterstw o Edu­ kacji N arodow ej. K siążka ta składa się z dw óch integralnych części. Pierw sza m a charakter teorety­ czno - inform acyjny, druga zaś część to płyta CD, zaw ierająca sam ouczki, opis program ów firm y M icrografx, a także 30 - dniow e w ersje program ów tej firmy. R ozdział I prezentuje kw estie zw iąza­ ne z w ykorzystaniem kom putera w sam odzielnym zdobyw aniu wiedzy. K olejne rozdziały om aw ia­ j ą poszczególne produkty firm y M icrografx: program C harism a 4.0 (rozdział II), W indow s D raw 4.0 (rozdział III), Picture P u blisher 5.0 (rozdział IV). N ależałoby rów nież zw rócić uw agę na bardzo atrakcyjną szatę graficzną, która tow arzyszy tej publikacji, sym boliczna opraw a problem ów przy­ czynia s ię do p rostszego ich rozw iązania w pracy pedagoga oraz prak ty czn eg o w yk o rzy stan ia poszczególnych narzędzi. „M icrografx krok po k roku” to na naszym rynku p ozycja unikalna, łącząca w sobie trad y cy jn ą form ę podręcznika z audiow izualnym m ateriałem sam okształceniow ym , pozycja stanow iąca podstaw ow e w yposażenie biblioteczki każdego pedagoga pragnącego prakty­ cznie w ykorzystyw ać kom puter w ram ach sw oich zajęć dydaktyczno - w ychow aw czych.

K olejną bardzo cenną publikacją, która ukazała się w ram ach M ultim edialnej Biblioteki Pedago­ gicznej je s t książka W. L ew andow skiego „ P ro g ra m p re z e n ta c y jn y C h a r is m a 4 .0 ” . Praca ta po­ św ięcona została jed n em u ze znakom itych produktów firm y M icrografx, program ow i do tw orzenia prezentacji m ultim cdilanych - C harism a 4.0. Szczególny nacisk kładzie ona na udostępnienie użyt­ kow nikom strony praktycznej obsługi program u. A utor będący specjalistą technologii kształcenia przybliża czytelnikow i tajniki obsługi i praktycznego w ykorzystania program u C harism a 4.0 oraz um iejętnie łączy teorię z p raktyką tw orzenia prezentacji m ultim edialnych. Z w ykorzystaniem po­ w yższego podręcznika naw et m ało w praw iony inform atycznie czytelnik je s t w stanie stw orzyć sw oją p ierw szą p ro stą prezentację m ultim edialną. „Program prezentacyjny C harism a 4.0 ” to lektura bardzo innow acyjna, zaw ierająca w artości poznaw cze, a przy tym tak bardzo cenna w pracy nau­ czyciela w ykorzystującego now e środki dydaktyczne w tym aplikacje m ultim edialne.

K siążka „ S n a p G ra ľ x w p ra k ty c e n au cz y c ie lsk ie j” autorstw a A. Skarbińskicj je s t kolejnym tomem M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej pośw ięconym w ykorzystaniu w edukacji znakom i­ tego oprogram ow ania graficznego firm y M icrografx, zakupionego przez M inisterstw o Edukacji N arodow ej d la polskiego szkolnictw a. System SnapG rafx je s t w yjątkow ym n arzędziem w ykorzy­ styw anym do w izualizacji treści kształcenia na różnych poziom ach nauczania: od n auczania po­ czątkow ego do kształcenia na poziom ie uniw ersyteckim . O bok charakterystyki program u

Snap-G rafx 1.0 PL (rozdział I, íl, III), publikacja zaw iera rów nież edukacyjne przykłady S n apSnap-G rafx'o- w ych program ów dydaktycznych (rozdział V) do nauczania w szkole podstaw ow ej oraz do diagno­ styki i terapii pedagogicznej. Sam w ybór przykładów n ie je s t tu przypadkow y, a w ynika głów nie z w ielu d o św iad czeń prak ty czn y ch autorki zdobytych w ram ach zajęć od b y ty ch w Z akładzie Technologii K ształcenia Instytutu Pedagogiki U niw ersytetu M ikołaja K opernika w Toruniu, a także z sugestii nauczycieli uczestniczących w w arsztatach kom puterow ych. A trakcyjność lektury pod­ w yższają je j w alory graficzne, liczne rysunki oraz zdjęcia ekranow e, które sprzyjają efektyw ności procesu kształcenia. „SnapG rafx w praktyce nauczycielskiej” to podręcznik, który m oże służyć w szystkim n auczającym , pragnącym uatrakcyjnić i uczynić sw oje nauczanie bardziej skutecznym , poniew aż ja k udow odniono w książce, SnapG rafx je s t znakom itym n arzędziem poznaw czym .

Jed n ą z najnow szych pozycji książkow ych autorstw a rów nież A. S karbińskiej, która ukazała się w cyklu M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej s ą „ M u ltim e d ia w L ogo K o m e n iu sz u ” . Prezentow ana publikacja przedstaw ia podstaw ow e procedury m ultim edialne L ogo K om eniusza oraz sposoby w ykorzystyw ania ich do tworzenia różnego oprogram ow ania m ultim edialnego, które m oże być w ykorzystane na lekcjach w spom aganych technologią inform acyjną. Z je d n e j strony je st ona niezbędna w pracy nauczyciela w szkole podstaw ow ej, gim nazjum do rozw iązyw ania różnych problem ów oraz tw orzenia dobrych scenariuszy program ów e dukacyjnych dla dzieci, zas z drugiej strony m oże ona służyć ja k o podręcznik uczniom czy studentom poznającym języ k program ow a­ nia ja k im je s t L ogo K om eniusz. K siążka A. Skarbińskiej stanow i znakom ite dopełnienie treści za­ w artych w e w cześniejszych publikacjach M ultim edialnej B iblioteki Pedagogicznej, książek: „Pro­ gram prezentacyjny C harism a 4.0 ” oraz „SnapG rafx w praktyce nauczycielskiej” . Pow iązanie Logo K om eniusza z pow yższym i program ai pozw ala tw orzyć nauczycielom w łasne oprogram ow anie dydaktyczne i stosow ać je w nauczaniu różnych przedm iotów . „M ultim edia w Logo K om eniuszu” to podręcznik napisany w sposób zrozum iały i innow acyjny, w zbogacony odpow iednim i ikonami i sym bolam i, które m a ją pom óc czytelnikow i w przysw ojeniu sobie now ych treści i term inów oraz praktycznym i przykładam i m ającym i na celu przećw iczenie danej funkcji.

O statnim tom em M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej je s t opracow anie pod redakcją B. Siem ienieckiego i J. B uczyńskiej „ K o m p u te r >v re w a lid a c ji - w y b ra n e p ro b le m y ” . K siążka ta pośw ięcona została zastosow aniu technologii inform acyjnej w kom puterow ej diagnostyce i terapii p edagogicznej, ukazuje ona m ożliw ości w ykorzystania kom puterów w procesie rew alidacji osób niepełnospraw nych o raz zachęca czytelników do ich praktycznego zastosow ania. Jest ona pew nym rozw inięciem treści zaw artych w podręczniku „K om puter w diagnostyce i terapii pedagogicznej” oraz pró b ą spopularyzow ania najnow szych osiągnięć Zakładu Technologii K ształcenia Instytutu Pedagogiki U niw ersytetu M ikołaja K opernika w Toruniu i środow iska kognityw istycznego skupio­ nego w okół czasopism a „K ognityw istyka i m edia w edukacji” . Publikacja składa się z siedm iu rozdziałów . W rozdziale I - B. Siem ienieckiego (W prow adzenie w problem atykę w ykorzystania k om puterów w rew alidacji) zarysow ane zostały obszary rew alidacji, p o dstaw ow e założenia jej prow adzenia oraz p erspektyw y zw iązane z przenikaniem now oczesnych technologii do procesu rew alidacji. K o lejn y rozdział, autorstw a J. B uczyńskiej (K o m p u tero w e pro g ram y edukacyjne, a terapia pedagogiczna) to prezentacja w ybranych program ów stosow anych w rew alidacji oraz m ożliw ości sam odzielnego tw orzenia aplikacji przez terapeutów i nauczycieli. R ozdział Ш B. Sie­ m ienieckiego (M ożliw ości i ograniczenia system ów eksperckich) to analiza system ów eksperckich stosow anych w edukacji. K olejne rozdziały zaw ierają inform acje o: sy stem ie ekspertow ym do diagnozow ania i przew idyw ania trudności w nauce czytania i pisania (rozdział IV - autorstw a E. Szali), neuropodobnym , ekspertow ym system ie doradczym - N U R O N E X T M oceniającym zabu­ rzenia osobow ości (rozdział V - J. G om uły i T. K ucharskiego), w ykorzystaniu kom putera w życiu i pracy osób niew idom ych (rozdział VI - E. Szw edow skiej) огаг now ym zjaw isku stanow iącym

Joanna Laszkow ska - M ultim edialna Biblioteka P edagogiczna

405

n egatyw ną reakcją na technologię kom puterow ą zw anym kom puterofobią (rozdział V II - B. Siem ie­ nieckiego). P ow yższa publikacja zarysow uje pew ną n o w ą tendencję, która w dobie technologii inform acyjnej będzie s ię w ciąż pogłębiać, a która stw arza coraz bardziej n ieograniczone m ożliw ości prow adzenia rew alidacji w sposób doskonalszy i efektywny.

M ultim edialna B iblioteka Pedagogiczna to seria książek, które pow inny w biblioteczce pedagoga zajm ow ać m iejsce szczególne, to seria bardzo w artościow a i jed y n a w sw oim rodzaju, otw arta na potrzeby w spółczesnej edukacji. Skutki w ykorzystania kom puterów w p rocesie kształcenia są w ielow arstw ow e i do ty czą w ielu aspektów. Skupiają się one nie tylko na osobie nauczyciela, ale rów nież ucznia, ja k i sam ej instytucji ja k ą je s t szkoła. N iew ątpliw ie kom puter m ultim edialny będzie tym n arzędziem , k tóre przyspieszy tw orzenie nowej jakości edukacji, stając się pow szechnie stoso­ w anym w pracy szkoły. Publikacje M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej w y ch o d zą naprzeciw tym w yzw aniom , p re z en tu jąta k w a żn ą obecnie problem atykę technologii inform acyjnej oraz w ska­ z u ją now e reguły postępow ania dydaktycznego i w ychow aw czego w dobie pow szechnej inform a­ tyzacji. Coraz w iększa ilość opracowań M ultimedialnej Biblioteki Pedagogicznej to połączenie książki tradycyjnej z elektronicznym sam ouczkiem , prezentacjam i m ultim edialnym i (płyta CD). Takie inte­ gralne zespolenie teorii z praktyką zaczyna stanow ić przyszłościow y sposób prezentacji m ateria­ łów do obsługi i w ykorzystania oprogram ow ania. W chodzim y obecnie w erę, w której narzędzia technologii inform acyjnej będą przyczyniać się do sam odzielnego zdobyw ania w iedzy oraz um iejęt­ ności obsługi oprogram ow ania.

W ydaw nictw o A. M arszałek tw orząc M ultim edialną B ibliotekę P edagogiczną je s t otw arte na zachodzące o becnie przem iany w spółczesnego świata, na rozw ój społeczeństw a inform acyjnego oraz now ych technologii. C ykl w ydaw anych przez nie książek w ychodzi naprzeciw now ym pro­ blem om edukacyjnym często om aw ianym w ujęciu kognityw istycznym . O czyw iście M ultim edial­ na B iblioteka Pedagogiczna to zb ió r opracow ań jeszcze nie zam knięty, ciągle rozbudow yw any i w zbogacany o now e pozycje stanow iące w yzw anie dla nowej „elektronicznej” rzeczyw istości. Stw orzenie po d staw teoretycznych dla procesu k ształcenia w spieranego k o m puteram i w ynika z konieczności interdyscyplinarnego ujęcia w ielu zagadnień. Na ten problem zw racają uw agę auto­ rzy tw orzący serię M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej próbujący p rezentow ać na je j łam ach swoje w łasne przem yślenia, a także św iatow e tendencje z dziedziny kom puterów , m ultim ediów i sieci kom puterow ych.

M ultim edialna B iblioteka Pedagogiczna stara się dostarczać czytelnikow i najnow szych w iado­ mości z dziedziny technologii inform acyjnej, przygotow ując coraz to now sze pozycje książkow e stanow iące w yzw anie inform atyczne d la nauczycieli i studentów. W opracow aniu zn ajdują się: • B. Siem ieniecki - Multimedia w przedszkolu i nauczaniu wczesnoszkolnym - Crayola Amazing Art.

Adventures oraz Crayola Art. Studio i inne programy,

• W. Lew andow ski - Drugie spotkanie z Charismą - czyli multimedia w edukacji, • B. Siem ieniecki - Windows Draw 4.0 oraz Photo Magie w edukacji,

• J. B uczyńska - ABC Flowcharter w pracy nauczyciela i ucznia,

• B. S iem ieniecki, S. R uszkiew icz - Picture Publisher 5.0 w procesie edukacyjnym.

Inform acje na tem at kolejnych pozycji serii M ultim edialnej B iblioteki Pedagogicznej m ożna rów nież znaleźć pod następującym i adresam i internetow ym i:

http://w w w .pcd.uni.torun.pl http://w w w .edukacja.torun.pl http://w w w .m arszalck.com .pl

W 2001 roku w serii M ultim edialnej Biblioteki Pedagogicznej ukazały się rów nież dw ie książki autorstw a S. Juszczyka. Pierw sza z nich to „Statystyka dla pedagogów”. Składa się ona z trzech części:

• statystyka opisow a (część II),

• procedura w n ioskow ania statystycznego (część III).

C zęść pierw sza to szczegółow a analiza procedury badań. O pisana z ostała ich struktura, m etody opracow ań, organizacja badań oraz zdefiniow ano w ystępujące w badaniach term iny m.in.: problem y badaw cze, zm ienne i ich w skaźniki, hipotezy, próbę badaw czą, skale pom iarow e, szeregi statysty­ czne i w ykresy. D ruga część podręcznika zaw iera analizę problem ów statystyki opisow ej, bardzo ważnej w opracow aniu w yników badań em pirycznych. C zęść ta prezentuje rów nież m iary tenden­ cji centralnych, przeciętne pozycyjne oraz m iary dyspersji i asym etrii. Z asady w nioskow ania sta­ tystycznego to zasadniczy w ątek trzeciej części książki. O bok niego charakterystyce poddano tu takie zagadnienia, ja k : analiza korelacji zjawisk, param etryczne testy istotności różnic oraz testy nieparam etryczne.

W książce „Statystyka d la pedagogów ” autor podaje szereg szczegółow ych przykładów m ają­ cych na celu pom óc dokonać optym alnego w yboru m etod statystycznych w opracow aniu w łasnych w yników badań em pirycznych. Publikacja S. Juszczyka skierow ana je s t zarów no do nauczycieli akadem ickich, ja k i studentów pedagogiki i nauk społecznych. Pierw szym m a pom óc usystem aty­ zow ać w iedzę ze statystyki, uatrakcyjnić ćw iczenia i wykłady, drugim przysw oić ją , zrozum ieć i zastosow ać w praktyce. Statystyka je s t działem m etodologii i w pracy pedagoga je s t niezm iernie w ażna. W iększość pedagogicznych prac m agisterskich zaw iera analizę w yników badań em piry­ cznych, dlatego popraw na znajom ość zagadnień statystycznych je s t tutaj niezbędna. Prof. dr hab. W. O sm ańska-Furm anek w sw ojej recenzji pow yższego podręcznika n apisała „(...) podręcznik prezentuje solidne podstawy statystyki nie unikając trudniejszych zagadnień, wielokrotnie pomija­ nych w opracowaniach dla pedagogów zw względu na ich złożoność i matematyczne wyrafinowanie

(...)".

M yślę, iż każdy pedagog chcący dokonać praw idłow ego opracow ania swoich badań pow inien sięgnąć po książkę S. Juszczyka „Statystyka dla pedagogów ” . Jest ona bardzo w artościow a, napisa­ na przystępnym języ k iem , biorąc pod uw agę fakt, iż je j autor je s t rów nież pedagogiem .

D ru g ą p u b lik acją S. Juszczyka, która ukazała się w cyklu M ultim edialnej Biblioteki pedagogi­ cznej je s t „ M e to d y k a n a u c z a n ia in fo rm a ty k i w szkole” . K siążka ta w ychodzi naprzeciw proble­ m om edukacji inform atycznej dzieci, m łodzieży i nauczycieli. M a ona stanow ić pew nego rodzaju przew odnik, który w prow adza czytelnika w coraz trudniejsze zagadnienia m etodyki nauczania inform atyki i technologii inform acyjnej w e w spółczesnej szkole. Do książki dołączona została płyta CD z różnym i prezentacjam i m ultim edialnym i, które m ają pom óc nauczycielow i w przygotow aniu m ateriałów dydaktycznych do zajęć. „M etodyka nauczania inform atyki w szkole” to je d n a z pier­ w szy ch prac, k tó re u k a za ły się na rynku k sięg arsk im , p o ru sz ają c a p ro b le m y w prow adzanej w Polsce reform y szkolnictw a w zakresie edukacji inform atycznej i technologii inform acyjnej.

Znaczenie technologii inform acyjnej dla dzisiejszego ucznia, a przyszłego obyw atela nakłada na szkołę olbrzym i obow iązek przygotow ania m łodych ludzi do realizacji dzisiejszych zadań w szkole i do roli, ja k ą m ają pełnić w swojej społeczności. B ardzo w ażne zad an ie m a tu do spełnienia nauczyciel - anim ator, od którego zależy sposób i efekty w ykorzystania technologii inform acyjnych w procesie edukacji. N ie w ystarczy, że w yposażym y nauczyciela w w ied zę i um iejętności obsługi kom putera i program ów kom puterow ych. Znacznie w ażniejsze je s t n auczyć go tw órczego zastoso­ w ania kom putera i program ów w procesie kształcenia oraz w skazać reguły postępow ania dydakty­ cznego i w ychow aw czego. N iezm iernie w ażną um iejętnością w spółczesnego nauczyciela je s t rów ­ nież w iązanie technik inform atycznych i Internetu z m etodyką n auczania poszczególnych przed­ m iotów . U m ie ję tn o śc i te w a ru n k u ją b o w iem w y k o rzy stan ie c o raz liczn iejszy ch kom puterów w szkołach ja k o naturalnego źródła inform acji, ja k np. książka czy notatki.

W spółczesny nauczyciel m usi być otw arty i elastyczny na zm iany ja k ie z ach o d zą w okół niego. D zięki książce S. Juszczyka m oże zdobyć i przysw oić sobie inform acje niezbędne w realizacji

Joanna Laszkowska - Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna

407

zagadnień informatycznych w ramach zajęć dydaktycznych.

Praca składa się z ośmiu rozdziałów, które poprzez swą spiralną strukturę wprowadzają czytel­ nika a coraz trudniejsze treści metodyczne, w coraz bardziej szczegółowe zagadnienia niezbędne dla nauczyciela technologii informacyjnej. Rozdział II (Technologia informacyjna w edukacji) charakte­ ryzuje problemy związane z wykorzystaniem technologii informacyjnej w edukacji, zwracając przy tym szczególną uwagę na psychologiczno - pedagogiczne aspekty nauczania informatyki, komuni­ kację interakcyjną ucznia z komputerem oraz wykorzystanie komputera do stymulowania twórcze­ go myślenia. Kolejny rozdział, autorstwa M. Pawełczyka to prezentacja podstaw informatyki, tych które jakże często przynoszą wicie różnorodnych problemów. Autor skupił się tu na zagadnieniach matematycznych podstaw informatyki, komputerowego przetwarzania danych oraz teorii algoryt­ mów. Nauczyciel edukacji informatycznej i technologii informacyjnej powinien w swojej pracy potrafić wykorzystywać różne systemy programowania. Temu zagadnieniu poświęcony został kolejny, IV rozdział przedstawiający język LOGO oraz podstawy języka HTML. Tematem roz­ działu V sa sieci komputerowe. Poczynając od zalet wynikających ze stosowania sieci komputero­ wej, poprzez profesjonalny opis podstawowych elementów sieci, ich topologii, scharakteryzowano tu również sieć terminalową i kliencką oraz możliwości wykorzystania Internetu w szkolnej praco­ wni komputerowej. Bardzo wartościowym dla użytkownika komputera jest rozdział autorstwa S. Juszczyka - Komputerowe systemy użytkowe. Opisano w nim edytory tekstów, edytory grafiki, programy prezentacyjne, arkusze kalkulacyjne, bazy danych. Systemy komputerowego wspomaga­ nia procesu kształcenia są tematem rozdziału VII. Charakterystyce poddano tu cechy i funkcje oprogramowania edukacyjnego oraz metodyki: komputerowego wspomagania procesu kształcenia, komputerowego wspomagania diagnozy i terapii pedagogicznej oraz nauczania informatyki w szko­ le podstawowej i gimnazjum. Rozdział kończą uwagi na temat kontroli i oceny wiedzy oraz umiejęt­ ności uczniów. Ostatni rozdział autorstwa W. Zwierzchowskiego przedstawia możliwości wyko­ rzystania multimediów w pracowni komputerowej. Zaprezentowano w nim m.in. zintegrowane komputerowe środki audiowizualne oraz urządzenia peryferyjne dostarczające obraz i dźwięk do komputera multimedialnego.

„Metodyka nauczania informatyki w szkole’* wzbogacona została płytą CD zawierającą prezen­ tacje multimedialne oraz w postaci stron WWW.

Podsumowując możemy stwierdzić, iż książka S. Juszczyka to doskonały materiał dydakty­ czny stanowiący pomoc w przygotowaniu i realizacji wybranych zagadnień i problemów na róż­ nych poziomach kształcenia informatycznego. Nowoczesny nauczyciel to osoba twórcza, otwarta na przemiany społeczne, kulturowe i technologiczne, łatwo się do nich dostosowująca, nieustannie podnosząca swoje kwalifikacje oraz współpracująca z uczniem, którego wiedza na temat informaty­ ki jest często bardzo bogata i wartościowa. Podręcznik S. Juszczyka ma przyczynić się do tego, aby nauczyciel potrafił wybrać właściwą drogę rozwiązywania problemów metodycznych napotyka­ nych w trakcie nauczania technologii informacyjnej.