Plan interpretacji z uwzględnieniem wyznaczników rodzajowych
Wstępne rozpoznanie całości (treść, temat); umiejscowienie fragmentu w utworze (wiersza w twórczości)
Kto ? Do kogo ? O czym? Jak ? Jak?
LIRYKA - podmiot liryczny:
1. w 1. os. -liryka bezpośrednia, 2. w 1.os.l.mn. – liryka podmiotu zbiorowego,
3. nie ujawnia się- liryka bezpośrednia -stosunek podmiotu do świata
-adresat - relacja między podmiotem i adresatem dystans (ja – ty, ja – wy), identyfikacja (my, ja-my)
- bohater liryczny i sposób jego kreacji - kreacja świata
przedstawionego/sytuacji lirycznej -rodzaj wypowiedzi:
1.opis przedmiotu, pejzażu (l.opisowa) 2.scenka,fabuła,dialog (l.sytuacyjna) 3.poeta swoje poglądy wkłada w usta postaci (l.maski)
4.poeta dystansuje się od poglądów postaci mówiącej (l. roli)
- konstrukcja wypowiedzi (np. monolog, dialog, wyznanie, apel) - sposób wypowiedzi (n (np. dystans,
zaangażowanie, ironia) - język wypowiedzi - ukształtowanie (środki stylistyczne)
-cechy gatunkowe
-
- miejsca nacechowane znaczeniowo (tytuł, motto, początek, koniec)
-motywy kulturowe (zwł. antyczne, biblijne, romantyczne) - symbole i alegorie sposobem budowania sensów
-nawiązania intertekstualne do dzieł literackich (aluzja, kryptocytat) lub plastycznych -konteksty: epoki, biograficzny, twórczości autora, filozoficzny, gatunku EPIKA - narrator:
1. „cichy” – ukryty za światem przedstawionym czy
„głośny” ujawniający swój stosunek do świata przedstawionego i
bohaterów przez komentarze, oceny;
2.ze świata przedstawionego – uczestnik lub obserwator o wiedzy ograniczonej lub ponad światem – wszechwiedzący lub personalny;
3.przyjmujący postawę
sprawozdawczo – informacyjną, interpretująco-oceniającą,,dygresyjną
- adresat - czas i przestrzeń zdarzeń
- sposób kreacji świata przedstawionego i bohaterów
(w tym: konwencja realistyczna, naturalistyczna, impresjonistyczna, fantastyczna, nadrealistyczna, groteskowa)
- zasada motywacji wydarzeń, np.
realistyczna, fantastyczna, groteskowa, psychologiczna
- sposób narracji (np.
ironia, zaangażowanie) - język narracji
- forma wypowiedzi (np.
list, pamiętnik) - językowe sposoby uobecniania się narratora i adresata narracji
DRAMAT - bohaterowie
-charakter sceny z punktu widzenia jej uczestników (dialog, monolog, sekwencja monologów)
- adresat monologu
- przestrzeń (miejsce), czas - typ rzeczywistości (realistyczna, fantastyczna, groteskowa)
- przebieg wydarzeń / opis sytuacji / opis zachowań bohaterów, wyłonienie ich racji
- sposób kreacji bohaterów
-
cechy wynikające z konwencji, np.dramat antyczny, szekspirowski, romantyczny, symboliczny, naturalistyczny, awangardowy
- analiza języka dialogów - analiza didaskaliów - sposób budowania napięcia dramatycznego
Wnioski uogólniające, funkcja tekstu ( po co ? )