1
W
PROWADZENIE DOU
NIX’
A/ L
INUX’
A1. Logowanie:
W tym celu korzystamy z programu PuTTy. W polu Host Name wpisujemy:
sendzimir.metal.agh.edu.pl
Po zakończonej pracy w systemie UNIX należy wylogować się poleceniem logout lub exit lub kombinacją klawiszy CTRL + D
2. Poczta z programem pine
pine jest najłatwiejszym programem poczty w systemie UNIX. Aby uruchomić pine, należy wpisać pine w linii komend. Pojawi się menu główne programu zawierające polecenia
HELP – pomoc
COMPOSE MESSAGE – tworzenie i wysyłanie nowej wiadomości FOLDER INDEX – wiadomości znajdujące się w aktualnym folderze FOLDER LIST – spis folderów
ADRESS BOOK – książka adresowa SETUP – konfiguracja pine QUIT – wyjście z programu pine
Po programie pine można poruszać się strzałkami ↑ ↓ oraz wchodzić i wychodzić z menu z użyciem klawiszy < >. Na samym dole widzimy skróty poleceń, które mogą być w danej chwili przez nas użyte.
Aby wysłać wiadomość należy wcisnąć c. Pojawi się ekran tworzenia wiadomości.
W miejsce To: należy wpisać adres osoby, do której chce się wysłać pocztę.
W wierszu Cc: wpisuje się adresy osób, do których chcemy wysłać kopie listu
Attchmnt: załączniki
W wierszu Subject: wpisujemy temat wiadomości
Można rozpocząć wpisywanie listu. Po napisaniu listu należy wcisnąć Ctrl+X aby został wysłany. Możemy się rozmyślić i zrezygnować z jego wysłania, wpisujemy wtedy Ctrl+C
Wysłana wiadomość jest również kopiowana do folderu send-mail.
Przejrzyj teraz Folder list
Odpowiedzieć na list należy wcisnąć r, żeby przesłać ten list na inny adres należy wcisnąć f.
S – zachowywanie listu w folderze saved–messages
D – usuwanie przeczytanych wiadomości, list zostanie usunięty przy wychodzeniu z programu i zostaniemy zapytani o potwierdzenie polecenia usunięcia listu.
2
Jeżeli chcesz utworzyć książkę adresową – spis adresów, w menu głównym wciśnij a ukarze się ekran Adress Book.
Aby dodać nowy adres do książki adresowej, wciśnij a wyświetli zgłoszenie:
new full name - nazwisko i imię new nickname - login
new e–mail adress – adres
Jeśli chcesz automatycznie dodawać adres nadawcy bieżącego listu do swojej książki adresowej znajdując się w ekranie Message Index, wciśnij t, wpisz pseudonim danego nadawcy i wciśnij Enter następnie wciśnij Enter dwukrotnie, aby zaakceptować nazwisko i imię nadawcy.
Jeśli na końcu każdego listu chcesz dołączyć standardowy podpis lub cytat, możesz utworzyć specjalny plik, tzw. plik podpisu. Wejdź w menu SETUP, naciśnij S, wprowadź swój wzór sygnatury, a następnie zatwierdź Ctrl+X lub odrzuć zmiany Ctrl+C
Aby wyjść z programu naciśnij q
3. Prawa dostępu
Każdy plik i kartoteka w systemie UNIX posiada atrybuty, określające prawa dostępu do takiego obiektu. Prawa dostępu są definiowane w momencie tworzenia obiektu - według maski ustawionej przez administratora systemu.
Właścicielem obiektu jest ten, kto go stworzył. Właściciel obiektu może w każdej chwili zmienić prawa dostępu do obiektu - zarówno dla siebie jak i dla innych użytkowników.
r prawo czytania plików (read)
w prawo do modyfikacji plików (write) x prawo wykonywania (execute) – brak zezwolenia
Przez prawo odczytu rozumieć należy możliwość odczytania zawartości pliku (co w przypadku katalogu oznacza możliwość odczytania listy plików znajdujących się w tym katalogu).
Prawo zapisu pozwala na dokonanie modyfikacji pliku (w tym dopisanie, zmiana lub usunięcie zawartości pliku. Przy czym usunięcie zawartości pliku nie jest tożsame z fizycznym usunięciem pliku). Dla katalogów to prawo oznacza możliwość tworzenia nowych i usuwania istniejących plików w katalogu.
Prawo wykonywania pliku pozwala na uruchomienie pliku wykonalnego, a w przypadku katalogu oznacza prawo dostępu do plików wewnątrz katalogu.
3
4. Przesyłanie plików na serwer – WinSCP
Program WinSCP umożliwia m.in. tworzenie katalogów na serwerze, kopiowanie plików i katalogów z komputera osobistego na serwer, np. w celu stworzenia strony internetowej, archiwizacji plików i przenoszenia ich między różnymi komputerami, czy pobieranie plików z serwera w „dowolnym miejscu świata”.
Logowanie:
Uruchom program WinSCP, w polu nazwa hosta wpisz:
sendzimir.metal.agh.edu.pl i wybierz przycisk Logowanie
Wprowadź nazwę użytkownika oraz hasło;
Po uruchomieniu zalogowaniu pojawia się główne okno podzielone na dwa panele (zazwyczaj: lewy – komputer, prawy – serwer). Pomiędzy panelami przemieszczamy się używając przycisku Tab (tabulator). Aby wykonać jakąś operację na pliku lub katalogu, należy ustawić belkę na danym pliku i użyć właściwego klawisza funkcyjnego:
F1 - wyświetlenie pomocy
F2 – zmiana nazwy pliku lub folderu
F4 - edycja pliku (SHIFT+F4 - utworzenie nowego pliku tekstowego) F5 - kopiowanie plików lub folderów z dysku na serwer lub z serwera na dysk F6 - plików lub folderów z dysku na serwer lub z serwera na dysk
F7 - tworzenie katalogu F8 - usuwanie plików
F9 – właściwości katalogu lub pliku F10 - zakończenie programu
Udostępnianie plików na serwerze
Aby móc udostępniać pliki na serwerze należy stworzyć katalog public_htm i nadać mu odpowiednie prawa – rwx-rx-rx (755). Można również zaznaczyć, by odpowiednie atrybuty były powielane rekursywnie we wszystkich podkatalogach i plikach.
4 Zad. 1
Dodaj do książki adresowej dwa adresy maile. Wyślij wiadomość na oba adresy jednocześnie i zachowaj list w folderze saved–messages.
Zad. 2
W swoim katalogu utwórz katalog public_html i umieść w nim pliki strony pobrany z http://sendzimir.metal.agh.edu.pl/~iolejarc/PI/3/
Nadaj odpowiednie prawa utworzonemu katalogowi, umieść w nim pobrany plik oraz spróbuj wyświetlić stronę.
Na komputerze zmodyfikuj stronę i zaktualizować plik na serwerze.