Stratygrafia młodszego trzeciorzędu w wierceniu Dzwola na Roztoczu w świetle badań mikropaleontologicznych

Ewa ODRZYWOLSKA-BIENKOW A

Stratygrafia młodszego u w wiercen

W

świetle

Dzwola na Roztoczu mikropaleonłologiczn yc h

WSTĘP

Tematem artykułu są wyniki badań mikropaleontologicznych osadów

młodszego trzeciorzędu z wiercenia Dzwola na Hoztoczu Lubelskim.

Uzyskane z p,róbek tego wiercenia materiały 'mikrofaunistyczne dostar-

czyły ciekawych danych dla ustalenia pozycji wiekowej stwierdzonych tu wapieni litotamniowych. Należy podkreślić, iż datowanie wiekowe tych wapieni oparte na przesłankach mikrofaunistycznych nie zawsze zgodne jest z ozna'czeniem wieku opartym na makrofaunie, co zostanie omówione niżej. Przedstawione opracowanie mikropaleontologiczne sta- nowi więc przyczynek do znajomości stratygrafii niezbyt dobrze tym

względem 'rozpoznanego młodszego trzeciorzędu Roztocza.

dane geologiczne dotyczące badanego wiercenia znajdują się w pracy B. Arenia (1972). W artykule niniejszym główną uwagę zwrócono na wyniki obserwacji 'mikrofauni,stycznych.

Stratygrafię utworów mioceńskich 'Oparto na nowym schemacie stra- tygraficznym miocenu Paratetydy, ustalonym przez geologów czechosło­

wackkh {I. Cicha, J. Senes, J. Tejkal, 1967) i stosowanym już obecnie w Polsce (S. W. Alexandrowicz, 1971). Schemat ten zastępuje nazwę piętra tortońskieg'O terminem "lbadenian". Nazwa piętra sarmackiego nie ulega zmianie.

CHARAKTERYSTYKA MIKROFAUNISTYCZNA .oSADÓW BADENIANU

W badanym otworze osadybadenianu zalegają z wyraźnym ścięciem

er'Ozyjnym odwapnioną opokę wieku kampańskiego. Profil osadów roz- poczyna się zlepem ostrygowym, złożonym ze źle zachowanych 'Okazów spojonych 'Ciemnym lepiszczem ilastyim (głęb. 70-69,4 m). Stwierdzono tu niezbyt liczny zespół otwornic z przewagą gatunków należących do rodzaju Elphidium. Charakterystycznym elementem t?warzyszącym

'Otwornicom są tu skorupki wieżyczkowatych ślimaków. Slimaki te to-

Kwartalnik Geologiczny. t. 16, nr 3, 1972 r.

670 ^Ewa Orzywolska-Bieńkowa

warzyszą mikrofaunie otwornicowej do głęb. 65 m. Do tej głębok'Ości

utrzymuje się podobny typ osadów, lecz z przewarstwieniami imargli.

Wyżej, d'O głęb. 63 m, mikrofauna jest niezbyt dobrze zach'Owana i charakteryzuje się przewagą elfidiów. Z charakterystycznych elemen- tów 'mikriOfauny należy wymienić ponadto zniszcz'One 'Ośródkimilioli- dów,wypełnione przejrzystym kalcytem. .

Na głęb. 6'5,5-64,0 m w twardym wapieniu lit'Otamniowym z Pectun- culus glycimeris pilosa (L.), Phacoides borealis L., Bittium deforme E i 'C h w. stwierdzono mikriOfaunę elfidi'Owo-miliolidową. Charakterys- tycznymi formami są tu Spiroplectammina acuta R e u s s i Reussella sphvulosa (R e u s s)., gatunki pO'spolite w osadach badenianu górnegO'.

Otwornicom towarzyszą 'małż'Oraczki i k'Olce jeżO'wców.

Na głęb. 64---'6'1 m w wapieniach detrytycznych z wkładkami marglu stwierdz'Ono mikrofaunę reprezentowaną przez liczne elfidia i cibkid'O- idesy. Z otwornic Z'wiązanych z 'facją rafową występują: Eponides re- pandus (F i c h t. et M ^Q 11) i O'gładz'One 'Okazy Glabratella sp., które stwierdz'Ono w tym rejonie tcvkże w próbkach z odsł'Onięć w W'Olicy i Wierzchowiskach {E. Odrzywolska-Bieńkowa, 1971).

Na głęb. 61-58,9 :m 'w ciemnych marglach lit'Otamniowych z Ca,r ..

dium, Phacoides i Chlam.ys scabrella elegans (A n d r z.) 'znaleziono

mikrofaunę podobneg'O typu. Niezwykle charakterystyczne jest 1u wy-

stępowanie pO'jedynczych 'Okazów Hanzawaia crassiseptata (Ł u ,c z k.), formy przewodniej dla górnego badenianu Polski. Otwornic'Om towa-

rzyszą liczne m,szywioły i 'kolce jeżowców.

Od głęb. 58,9~58,6m we wkładce bardz'O twardeg'O zlepu wapiennego z dobrze zach'Owanym 'Okazem Chlamys lilli (P u s 'c h) w dalszym ciągu

utrzymuje się podobny typ 'mikrofauny otwornicowej 'Oraz mszywioły

i kolce jeżow'ców. W mikr'Ocfaunie przewa'żają ,elfidia i glabratelle.

N a głęb. 58,6-57,4 m 'w marglu z Phacoides borealis L. mikrofauna staje się bardziej dorodna i zwiększa się ilość egzemplarzy. Występuje tu

wył.ącznie bentO's, a n'Owymi elementami wśród 'Otwornic są liczne Cas- sidulina subglobOsa B r a d y i Cassidulina crassa d' O r b.

Na głęb. 57,4-5,6,6 m w 'Osadach marglistych jest mnóstwo otwornk z przewagą elfidiów. P'Ojawiają się tu znowu przekrystalizowane ośródki

miliolidów i bardzo liczne małżiOraczki.

W twardym 'marglu litotamniowy:m, na głęb. 56,6-56,2 m, obok Car- dium praeechinatum H i l b. i ułamków Chlamys scabrella elegans (A n d r z.), mikrocfauna nadal zachowuje podobny jak ni'żejcharakter,

pojawia się ponownie Spiroplectammina acuta R e u s s imasowiO Gla- bratella sp.

Do głęb. 53 m w 'marglaeh mniej zwięzłych 'Od poprzednich zwiększa się ilość 'małżoraczków. Pojawia się tu delikatna forma Patellina corru- gata (W i 11.). Otwornicom i małżoraczk!om towarzyszą liczne 'mszywioły.

W .osadach marglistYIch 'występujących na głęb. 53,3-49,1 m w dal- szym ciągu mikrofauna jest dO'I''Odna. Utrzymuje się przewaga f'Orm z ro- dzajów Elphidium i Cibicidoides, występują liczne małżoraczki i mszy-

wi'Oły. Z ot'wornic zwraca uwagę liczne występowanie form z riOdzaju Discorbis. Seria marglista występuje dalej - aż do głęb. 43,3m. Cha- rakter mikriOfauny w dalszym ciągu nie ulega zmianie. Pojawiają się for-

myz rodz,aju Bolivina i Bulimina. Zwraca zwłaszcza uwagę gatunek Bulimina insignis (Ł u e z k.), forma przewodnia dla górnego badenianu.

W wapieniu detrytycznym litotamniowymw)7istępującym ma głęb.

43,3-42,6 m 'fauna jest podobnego typu, ale zwiększa się ilośćmałżo­

raczków. Obficie reprezentowane są tu też 'Otwornice z r'Odzaju Melonis.

Od głęb. 39-36,2 'm w wapieniu detrytycznym obserwujemy spadek

ilości mikrofauny, ehoć charakter zespołu ogólnie nie ulega zmianie.

Sk'Orupki otwornic z rodzaju Elphidium są duże i dor'Odne. Istotnymi elementami zespołu są ponadto 'mszywioły, k'Olce jeżowców i rurki ro- 'baków.

Na głęb. 36,2-26,5 m występują margle z kulami litotamniów.

W tym interwale charakterystyczne nagromadzenie mikrofauny ,stwier- dzono na głęb. 27,30-27,10m. B. Areń (1972) oznaczył tu formy Chlamys elegans A n dr z. i Ostrea digitalina D u b. W 'Obrębie tych głębokośd

mikrofauna jest bardzo liczna. ,od głęb. 36-31 m występują tylko 'Okazy bentoni'czne. Zespół składa się głównie :z ełfidiów i cibicid'Oidesów.

Licznie występują f'Ormy należące do r'Odzaju Cassidulina i Discorbis.

Otwornice o skorupkach aglutynują,cych reprezentowane są przez nie- lkzne dobrze zachowane okazy Spiroplectammina acuta R e u s s i Tex- tularia pala C z j z e k. Z form pospolitych w górnym badenianie wystę­

puje Trijarina angulosa (W i 11.), Astrononion perjossum (C l'O d.), U vigerina tenuistriata R e u s s, Patellina corrugata (W i 11.).

Od głęb. 30 'm zaczynają się p'Ojawiać otwornice planktoniczne, repre- zentowane przez Globiger'ina bulloides d' O r b. L'kznemu zespołowi

otw'Ornic z grupy Cibicidoides i Elphidium t'Owarzyszą tu Bulimina in- signis (Ł u e z k.), Buliminella elegantissima d' O rb., Hanzawaia cras- siseptata (Ł u c z k.), Buliminella sp. Mszywioły i kolce jeżowców oraz

małż'Oraczki występują w niewielkiej il'Ości.

Na głęlb. 27,5-26,5 m w, wapieniu detrytycznym twardym otwornice

są bardzo liczne i dohrze zachowane. Z form pospolity,ch 'w górnym ba- denianie pojawia się tu także Cibicid,es tjashevkensis P i s h v.

Od głęb. 25,7 d'O 25,5 m występuje wapień marglisty szary, rdzawo i zielonkawo plamisty z fauną 'małżów ModiOla i Ervillia. Wapień ten sp'Oczywa na kruchym muszloweu z 'fauną pektenową i modiolową

z Chlamys lilli P u s c h., Chlamys scissa?, Modiola hoernesi R e u s s, Corbula gibba O l i v i. Spągową część warstwy stanowi (3-4 m miąż­

szości) ił pstry ze zgniecioną fauną modiolową i pektenową. Z uwagi na

'Obecność tak dużej iloś'CimakrO'fauny i różnice litologiczne, pobrano z tego

interwału dwie próbki (d'Olną i górną). W dolnej próbce - odpowiadają­

cej spągowej partii tego interwału - stwierdzono bogaty zes:półmikr'O­

fauny nie zawierający elementów typowych dla dolneg'O badenianu.

St'wierdzon'O natomiast sporą ilość planktonu reprezentowanego przez gatunek Globigerina bulloides d' O r b., dobrze zachO'wany zespół elfidio- wo-cibicidoidesowy, ponadtO' Pullenia quinqueloba (R e u s s), Astr'Ononion perjossum (C l Q d.), Bulimina insignis (Ł u c z k.), Patellina corrugata (W i 11.), Glabratella sp. W górnej próbce obok wyżej 'wymienionych form występują Bolivina dilatata R e u s s, Bolivi,n,a punctata d' O rb., Trijarina angulosa (W i 11.), Buliminella elegantissima (d' O r b.) i inne.

Wyżej występują litotamniowe wapienie detrytyczne, w spągu 'mar- gliste, 'Określane przez B. Arenia (1972) jako przejściowe .z sarmatu do

672 ^Ewa Orzywolska-Bieńkowa

tortonu. W interwale tym '(głęb. 25,5-20, 7m) zesp,ółmikrofauny nie ule- ga radykalnym zmianom. Bentonicznej mikrofaunie towarzyszy dość

licznie planktoniczny gatunek Globigerina bulloides d' O r 'b. W próbce z głęb. 22,50-20,70 m występują wyłącznie znisz'czone ośródkimilio!i­

dów.

C HARA,KT E RYS TYKA MIKROFAUNISTY'CZNA OSADÓW SARMATU

Osady sarmatu w badanym wierceniu nie zawierają pełnego zestawu

zesp'Ołów 'mikrofauny. Brak tu jest typowego dla pogranicza badenianu i sarmatu pozi'omu z Anomalinoides dividens Ł u e z k. Profil sarmatu rozpoczyna się na głęb. 20,7 m 'Osadami marglistymi z fauną małżów (Car- dium, Ervillia i Modiola). Ze ślimaków występują Mohrensternia sp. i Po- tamides mitralis (wg oznaczeń B. Arenia). Osady margliste występują aż

do głęb. 16,2 'm i zawierają ob'Ok wyżej wymienionych gatunków makro- fauny okazy SY'(wde'smya sp. Wyżej na głęb. 16,2-16,0 m stwierdzono

wapień 'marglisty przechodzący ku górze w ił'Ołupki. Dalej ponad łupka­

mi stwierdzon'O od ,głęb. 15,8-15,0 'm 'margle jasnoszare, a później aż do

głęb. 10,5 Im iłołupki popie1ate laminowane, przech'Odzące na głęb. 10 m w zwietrzelinę ilastą o pstrym zabarwieniu.

Występującą w tych osadach mikrofaunę należy zaliczyć do poziomu z Elphidium hauerinum (d' O r ib.), znanego i szer'Oko rozprzestrzenionego w różnych rej'Onaeh Polski. Mikr'Ofauna otwornicowa bogatsza jest w osa- dach marglistych, gdzie oboko Elphidium hauerinumwystępują bardzo dor,odne okazy Elphidiu.m reginum {d' O rb.), E. josephinum (d' O 'r b.), Dolina isa V e n g 1., Nodosaria din a Ve n g 1., Articulina problema B o g oraz eienkoskorupowe małżoraczki, rurki robaków (Serpula sp.) i szezątki ryb (elementy szkieletowe i otolity).

W wyżej leżący,ch iłołupka'ch 'brak jest pięknych okazów kolczastych elfidiów, a wzrasta ilość okazów gatunku Elphidium hauerinum (d' O rb.).

Występują tu ponadto różne gatunki mi1i'Olidów oraz gatunek Porosono- nion subgranosum (E g g.) - p oSp,o lit Y w wyższych partia'ch dolnego sar- matu Polski. Otwornicom towarzyszą pokruszone, 'cienkosk:orupowe mał­

żoraczki, otolity, zęby ryb i dr'Obne okazy ślimaka Hydr'Obia sp.

WNIOSKI

Jak wspomniano na wstępie, istnieje różnica w określeniu wieku Iba- danyeh osadów miocenu w wierceniu 'Dzwola. Inne są wnioski 'Oparte przez B. Arenia na występowaniu określonych gatunków makrofauny i inne wysunięte przez autorkę na podstawie 'występowania mik:roifauny.

Ze względu na te rozbieżności autorka prze'konsultowała Iswoje wnioski

dotyczące wieku znalezionej mikrofauny z dr E. ŁuczkO'wską-8chillero­

wą z AGH - specjaUstką od mikrofauny mioceńskiej, autorką niektórych nazw gatunkowych ,mikrofauny 'znalezionej w badanym wierceniu (E.

Łuczkowska, 19¹60, 19\64). Ponieważ opinia dr E. Łuczkowskiej-8c'hillero­

wej co d'Owieku badanych osadów pokrywała się całkowicie z wnioskami autorki, utrzymano w niniejszej pracy podział wiekJowy utworów mioce- nu oparty na występowaniu określonych poziomów otwornicowych, które

I

Mikrofauna

Wiek

Głębokość

w metrach

---~--~-~._----

Porosonion subgranosllm (Egg.) Discorbis risilla B o gd.

Oolina fsa Ve n g1.

Quinąueloculina sarmatita (Karr.) Articulina problema B o gd.

Quinąueloculina contorta Bogd.

Elphidium reginum (d'Orb.) Elphidium josephinum (d'Orb.) Nodosaria dina Vengl.

Elphidium hauerinum (d'Orb.) Otolity i zęby ryb

Rurki robaków Ostracoda sp.

Zniszczone ośródki miliolidów Elphidium macellum (Ficht. et Moll) Elphidium crispul11 (L.)

Elphidżum jichtelianum (d'Orb.) Cibicidoides pseudoungerianus (Cush.) AstrononioJl perfossum (Clod.) Bulimina insignis (Ł uczk.) Bolivina dilatata (Reuss) Bolivina punctata d'Orb Trifarina angulosa (WilL) Patellina corrugata Will Globigerina bulloides d'Orb.

Hanzawaia crassiseptata (Łuczk.)

ReuseJla spinu/osa R e u s s Reusella pulehra Łuczk.

Cassidulina erassa d'Orb.

Spiropleetammina aeuta Reuss Cibieides lobatulus (Walk. et J ac.) Discorbis globularis (d'Orb.) Eponides repandus (F i c h t. et M o 11) Glabratella sp.

Glabratella patelliformis (Brady) Asterigerinata planorbis (d'Orb.) Melonis pompilioides (Ficht. et MolI) F/orilus boueanus (d'Orb.)

Buliminella elegantissima (d'Orb.) Gastropoda sp.

o b jaś n i e n i a:

+

ROllprzestrzenienie ważniejszych gatunków mikrofauny w miocenie wiercenia Dzwola

Dolny sarmat Górny badenian

10,50-!10,75-\ 12,00-113,00-11 15,00-j! 15,70-1 16,50

J

j

17,30-1 19,6-1 20,70

22,50-1125,50-125,70-!26,50-126,70~128,90-136,20-139,20-!43,30-149,10-153,80-!5~60-!57,40-158,60-158,90-161,0-!64,0-165'~--169,4-

-10,75 -11,00 -13,00 -14,00 -15,70 -16,20 -17,30 -18,401 -20,7/ -22,50 -25,50 -25,70 -26,50 -26,70 -28,90 -36,20 -39,20 -43,30 -49,10 -53,80 -56,20 -5/,40 -58,60 -58,90 -61,0 -64,0 -65,0 -69,40 -70,0 - - - -~---.---<r. __ ._"-~------- - - - ----_._--- --~--~- -~---

1-1---- TI ... ... ..-- ---

+ +

+

+ +

+

+ +

+

+ + + +

+ +

+ +

+

+ +

+ +

+ + + +

+ + + + + + +

+ + +

+ + + + + + + + + + + + + + + + + +

+ + +

+

+ + + + + + + + + + +

+ + +

+ + + + + + + + + + + +

+ + + + + + + + + + + + +

+ + + + +

+ + + +

+ + + +

!

+

+ +

+ + + + + + +

-+-

+ +

+

+

+ + + + + +

+ + +

+ + + + + + +

I

_{+ + + +} I ⁺ _{+ +}

+

+ + +

+ + + + + + +

+ + + +

I

+ + + + + +

+ +

+ + + + + +

+ + + + + + + +

+ + + + + +

+ + +

+ + + +

+ +

stratygrafia młodszego trzeciorzędu w świetle badań mikropaleontologicznych mieszczą się w 'Ogólnie uznanym podziale wiekowym dla 'Obszaru Polski

(autorką tegp podziału jest dr E. Łuctkowska..:8chillerowa).

Należy p'Odkreślić, iż 'środowisko rafowe, w którym żyła badana mi- krofauna, wpływa na pewną specjalizację zespołów otw'Ornic. Brak jest tu gatunków pospolicie występują'cychw zesp'Ołach uzyskanych z rów- nowiekowych utworów wyksztak'Onych w'f.acji ilastej.

W niektórych partiach badanego wiercenia widać także nie tylko gatunkowe zubożenie ze,społów otwornic, ale i il'Ośd'Owe. Znamienny jest tu jednak brak elementów mikrofauny doln~go badenianu, dobrze zna- nych z wapieni pińczowskieh obrzeżenia. Gór Swiętokrzyskkh (np. otwor- nie z rodzajów Amphistegina i Heterostegina 'Oraz typowych gatunków planktonicznych). W ,skład mikrofauny wchodzą nat'Omiast gatunki ibę­

dą,ce integralnymi elementami zespołów mikrofauny górnego badenianu.

Okazy są tu dor'Odne, o wyr.aźnie zachowanych szczegółach morfologicz- nych skorupek, co nie zawsze zdarza się u okazów uzyskanych z utwo- rów rafowych i detrytycznych.

Zdaniem autorki najbardziej zna:mienne jest występowanie górn'O-

badeniańskiego zespołu 'Otwornicoweg'O na głęb. 34,6-2'6,0 'm (tab. 1), a więc pod warstewkąerwiliową, w 'Osadach określonyoh na podstawie

przesłanek makro:faunistycznych jaklO dolny t'Orton.

Dokładne opróbowanie wiercenia Dzw'Ola pozw'Oliło ddbrze prześle­

dzić in'teresują'ce zjawisk'O niezgodnoś,ci pomiędzy datowaniem wieku

skał na podstawie m'akro- i mikrofaunistycznych 'Obserwacji. Niestety, utw'Ory rafowe i detrytyczne Roztocza Lubelskiego są w tak małym stop- niu r'Ozpoznane mikrof auni,s:tyczni e , iż nie wiadomo, na jak wielkich je- go obszaraeh /były/by podobne sprzeczności widoczne tak wyraźnie jak w badanym wierceniu. Bezsprzecznie jest t'O jednak zagadnienie intere-

sujące i zachęcające d'O poszerz.ania obserwacji.

Zakład St'ratygrafii Instytutu Geo!ogiJclZnego Wa,rszawa, ul. Rakowiecka 4

Nadesłano dnia 25 stycznia 1972 r.

PISMlENNICTWO

ALEXANDROWICZ S. W. (11971) - Regional stratigraphy of the Miocene in the polis h part of the fore-Carpatian trough. Acta Geol. Acad. Scien.

Hungar., 15, p. 4J9---J61'. Budapest.

AREŃ B. (l!97;2~ - Pozycja stratygraficzna margli tereszpolskich w wierceniu Dzwo- la na RrOlZ,tOlCZU. Kwal'lt. geol., 16, p. 676~683, nr 3. Warszawa.

CICHA l., SENES J., TEJKAL J. (119¹67) - Chronostratigraphie und Neostratotypen.

1, M3 Karpatien. Slov. Akad. Vied. Bratislava.

ŁUCZKOWSKA E. ('1¹9'61O) - Zmiany nazw homonimów niektórych otwornic z tor- tonu Polski. ROClZ. Pol. Tow. Geol., 29, p. 3¹117-3!2i2, nr 4. Kraków.

ŁUCZKOWSKA E. (1'9¹64) - Stratygrafia mikropaleontologiczna miocenu w rejonie Tarnobrzeg - Chmielnik. Prace geol. PAN, 20. Warszawa.

ODRZYWOLSKA-BIEŃKOW A E. (.197\1) - Miocen odsłonięć Wolicy i Wierzchowisk (Roztocze Lubelskie) w świetle badań mikropaleontologicznych. Kwart.

geol., 15, p. 97,6, nr 4. Warszawa.

3Ba O,[()KHBOJIbCKA-EEHbKOBA

MHKPOnAJIEOlITOJIorwmCKASI CTPATllTPA<I>HH MJIA,$llErO TPETHq}IOrO B03PACTA B C:KBAiKMHE ,l(3BOJIH HA P03TOQbE

Pe3roMe

B pa60Te rrpep;CTaBJIe:HbI pe3YJIbTaThI MHKpOnaJIeOHTOJIOrWIeCKHX HCCJIep;OBaH'.IDi: OTJIOJKeH'Hit 6ap;eHHaHa H capMaTa B CKBa)KHH'e ,[(3BOJU{ Ha P03T01Jbe (roro-BOCTO'iHaH ':IaCTb IIoJIbum).

B pesYJIbTaTe Ha6JIrop;eHHii: 0603H'a1JHJIOCb pa3JIHt[He MeJK,D;y p;aTHpoBaHHeM OTJIOJKeHHii: 6a- p;eHHaHa, OTIHparom;eMcH Ha MaKpo<]>aYHHCTH'lecKHii: MaTepHaJI H B03paCTOM, oupe.n;eJIeHH'bIM Ha OCHOBaHHH MHKpo<]>ayHbI, HMerom;eitcH B 06pa3n;ax. Onpe,n;eJIeI-1M capMaTCKoro B03paCTa Ha OCHOBaHHH MaKpo H MHKpo<]>ayHHCTH1JeCKOrO MaTepHaJIa COrJIacyroTCH MeJK,D;y co6oit. Pa3pe3 OTJIO)KeHHii: 6ap;eHHaHa npep;CTaBJIeH MepreJUlMH H JIHTOTaMH'HeBbIMH H3BeCTHmmMH C p;H<]><]>e- peliII.HpOBaHHoit CTeneHbro neC':IaHHCTOCTH H IIJIOTHOCTH. MHKpo<]>aYHa, rJIaBHbIM 06pa30M 3p;eCb 6eHTOHHaH, rrpep;CTaBJleHa B OCHOBHOM <]>OPaMHH'H<]>epaMH po,n;a Elphidium H Cibicidoides XOTH, B 06m;eM, rpynTIbI HBJIHIOTCH BeCbMa ,n;H<]><]>epeliII.HPoBaHHbIMH no BE;lJ;aM H COCTOHT H3 60JIb- moro KOJIH'leCTBa 3K3eMIIJUlpOB. Bo BceM paspe3e 6a,n;eHHaHa HeT y6ep;HTeJIbHbIX MHKpo<]>aYHHCTH- 1JeCKlIX p;OKa3aTeJIbCTB 3aJIeraHHH OTJIO)KeHHii: HlI)KIiero 6a.n;eHHaHa. 3aTO B 06pa3n;ax, COp;ep)KaIIJ;HX MHKpo<]>ayHy, CBHp;eTeJIbCTByrom;yIO 0 HlI)KIieM 6ap;eHHaHe, HeCOMHeHHO HMeroTcH BepXHHe 6a- p;eHHaHCKHe <]>opaMHIiH<]>epbI C Hanzawaia crassiseptata (L uczk.), HHKor.n;a He BCTpe':Iarom;HecH B JIHTOTaMHHeBbIX H3BecTHHKax HHJKHerO 6a,n;eHHaHa (JIaIiIJ;eH.n;op<]>a). B capMaTe, rrpep;CTaBJIeH- HOM rJIHHHCTO-CJIaliII.eBO-MepreJIHCToit <]>an;Heit, BCTpe1JaroTcH Tmm':IHble pyKOBo.n;Hm;He BH,D;bI (ropH30HT C Elphidium hauerinum d'Orb.), H3BeCTHble B OTJIOJKeHHHX capMaTa pa3JIHt[HbIX paitoHoB nOJIbmH.

Ewa ODRZYWOLSKA-BIENKOW A

MICROPALAEONTOLOGICAL STRATIGRAPHY OF THE YOUNGER TERTIARY IN BORE HOLE DZWOLA, ROZTOCZE AREA

Summary

The paper presents the results of micropalaeontological research of Badenian and Sarmatian formations encountered in bore hole Dzwola, situated in the Roztocze region (SE Poland).

The examinations demonstrate that some differences exist between the age de- termination of the Badenian formations, based on macrofaunistic evidences, and the age determined on the microfauna encountered in samples. There is accordance in determination of the Sarmatian age on the basis of both macrofaunistic and mi- crofaunistic evidences. The section of the Badenian deposits is represented by Litho- thamnium marls and limestones characteri . .:~d by a differentiated degree of sand content and compactness. Microfauna, mainly of benthonic nature, reveals the pre- dominance of foraminifers of the genera Elphidium and Cibicidoides, though the

S'treszczenie

assemblages disclose a lot of species and are represented by numerous individuals.

The whole Badenian section does not disclose any convincing proofs of the occur- renCe of the Lower Badenian deposits. On the other hand, in the samples, which included the determined macrofauna proving the Lower Badenian age, are found foraminifers with Hanzawaia crassiseptata (;L u c z k.), no doubt of Upper Badenian age, which never occur in the Lithothamnium limestones of the Lower Badenian (Lanzendorf). In the Sarmatian, developed in shale-marly facies, are found type guide spedes (ho;rizon with Elphidium hauerinum Id' 0 T b.), known from the Sar- ma tian deposits of various regions of Poland.