Królowa Jadwiga i unia w Krewie
Królewna Jadwiga była zaręczona. W czerwcu 1378 r. odbył się w mieście Hamburgu ciekawy ślub. Przed wielkim ołtarzem kościoła hainburskiego stanęła na ślubnym kobiercu siedmioletnia królewna węgierska, Jadwiga, a obok niej drugie dziecko, Wilhelm habsburski, książę austriacki, syn owego Leopolda, który był na kongresie krakowskim za Kazimierza Wielkiego. Kapłan związał im ręce stułą z całą powagą i powiedział im, że jeszcze nie są wprawdzie małżonkami, bo do tego trzeba mieć lat 12, ale daje im ślub z góry, a po pięciu latach, jeżeli oświadczą potem publicznie, że chcą być mężem i żoną, mogą z sobą zamieszkać bez przeszkody.
Królewna przybyła do Krakowa dnia 13 października 1384 roku, a matka wydała jej ze skarbca węgierskiego żeńską koronę polską, którą też ukoronowano ją w Krakowie zaraz dwa dni po przyjeździe. Męska korona została jeszcze na Węgrzech.
Minęło już nie tylko pięć, ale sześć lat od ślubów hainburskich i oblubieńcy mieli prawo zmienić się w małżonków. Ale książę austriacki nie chciał królewny bez korony. Tym śmielej i głośniej miał się odezwać, gdy doszła wieść, że Jadwiga jest już naprawdę królową polską.
Ojciec Wilhelma, Leopold, pojechał na Węgry do królowej matki i zawarto tam umowę, wyznaczając dzień Wniebowzięcia Najświętszej Panny, dnia 15 sierpnia 1385 roku, na zamieszkanie Jadwigi z Wilhelmem na Wawelu.
Przyjechał wreszcie Wilhelm do Krakowa z wspaniałym orszakiem. Urządzono w Krakowie szereg hucznych uroczystości przedweselnych. Z Wawelu schodziła Jadwiga ze swym dworem niewieścim, a z rynku sunął Wilhelm ze swym rycerstwem. Wyrósł na przystojnego młodociana, umiał podobać się i pozyskać zupełnie serce młodocianej oblubienicy. Zakochała się Jadwiga w Wilhelmie i pragnęła go za męża.
W sam raz w tych wesołych zabaw, dnia 14 sierpnia 1385 roku, stanęła na Litwie, w mieście Krewie, umowa, mocą której Jagiełło [Wielki Książę Litewski] zobowiązał się przyjąć chrzest w kościele rzymskim wraz z całym narodem litewskim, a całe Wielkie Księstwo Litewskie z wszystkimi ruskimi księstwami lennymi wcielić do korony polskiej. Umowa taka, łącząca dwa państwa w jedno nie podbojem lecz związkiem dobrowolnym, zowie się unią.
Dnia 15 lutego 1386 roku ochrzcił się Jagiełło w katedrze przybierając chrzestne imię Władysława i wziął ślub z Jadwigą. Dnia zaś 17 lutego odbył uroczystą koronację.
Feliks Koneczny Dzieje narodu polskiego, Warszawa, 1905, str. 120-134.
Pytania do tekstu:
1. W którym roku Jadwiga została królową Polski?
2. Kto i kiedy zostałem królem Polski?
3. Dlaczego nie doszło do rzeczywistego ślubu Jadwigi z Wilhelmem?
4. Co to jest unia?
5. Jakie były postanowienia unii w Krewie?