Opracowała: mgr inż. Elżbieta Kordylewska
Szkoła Podstawowa im. Marii Konopnickiej w Wierzbocicach
Scenariusz lekcji wychowawczej Temat: Veto wobec agresji i przemocy.
Przedmiot: Godzina wychowawcza Klasa: VI
Cele ogólne:
- zwiększenie zaufania uczniów do siebie w sytuacjach potencjalnej przemocy i agresji,
- oswojenie się z różnymi formami agresji, - nauka radzenia sobie w groźnych sytuacjach.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
potrafi zbierać i właściwie selekcjonować informacje na temat agresji i przemocy,
zmieni swoje zachowanie na pozytywne,
będzie zachęcał swoich kolegów do właściwego zachowania się.
Metody:
- praca ze słownikiem języka polskiego lub encyklopedią, - pogadanka, dyskusja aktywna (burza mózgów),
- czytanie powielonych tez: Sposoby obrony przed agresją,
- dyskusja nad każdą tezą, uzupełnianie ich własnymi pomysłami.
Materiał:
- kserokopie materiałów: Sposoby obrony przed agresją i przemocą, - wycinki z prasy.
Przebieg lekcji:
1. Czym jest „agresja i przemoc"? Wielokrotnie słyszeliście ten termin w reportażach telewizyjnych, wiadomościach, czytaliście o agresji w prasie bądź stykaliście się z nią sami.
* praca ze słownikiem języka polskiego lub encyklopedią:
1
AGRESJA – świadoma chęć sprawienia komuś bólu, wyrządzenia szkody, krzywdy fizycznej lub psychicznej. Agresja związana jest z siłą, przemocą fizyczną, narzucaniem swej woli, z niszczeniem.
2. Jakie formy może przybierać agresja? (uczniowie podają przykłady – dyskusja) - obraźliwe słowa
- złość, wściekłość widoczna w zachowaniu - obraźliwe gesty
- zaczepki - bójki
- dewastacja, wandalizm
- zmuszanie innych do stosowania przemocy - przemoc na stadionach
- inne
Uczniowie opowiadają o konkretnych przykładach agresji, o których słyszeli w radiu, telewizji, czytali w prasie, odczuli na sobie lub otoczeniu.
3. Kto może stać się ofiarą przemocy, okrucieństwa, brutalności? – dyskusja
osoba, która:
- demonstruje bezradność w różnych sytuacjach i łatwo ją uznać za tzw. „ofiarę losu",
- narażona jest na kpiny z powodu swej inności, np. otyłości, wady wymowy itp.,
- jest słaba fizycznie,
- prowokuje swą postawą – nieprzemyślanym zachowaniem wywołuje agresję otoczenia,
- jest nieakceptowana z racji przynależności do jakiejś rasy (np.
czarnej, żółtej), warstwy społecznej (ludzie biedni, zamożni, pochodzący z miasta lub ze wsi), narodowości (Romowie, Rumuni),
grupy nieformalnej itd.,
- wyróżnia się z grupy, np. jest prymusem, osobą niepełnosprawną, - inne przykłady podane przez uczniów.
4. Jakie są powody, dla których młodzi ludzie zachowują się agresywnie? – dyskusja
- zaczynają dręczyć innych, bo tak każą inne osoby (silniejsze), którym ulegają w obawie, by samemu nie stać się obiektem ich ataku,
- bezmyślnie naśladują agresywne zachowania dorosłych, agresja staje się nawykiem,
- prześladują innych, by wyładować złość za swoje niepowodzenia, - sami karani i upokarzani starają się wyładować na kimś słabszym,
2
- dręczą innych z nudów, bo nie umieją sensownie zagospodarować czasu i rozwijać pożytecznych zainteresowań,
- inne przykłady podane przez uczniów.
Wniosek: Okrucieństwo wobec kolegów, koleżanek może wynikać z bezmyślności, braku przewidywania skutków własnych działań.
Agresywne osoby rzadko myślą o tym, że zostaną kiedyś ukarane.
5. Ćwiczenie: Przypomnij sobie jedną sytuację, gdy sprowokowałeś czyjąś agresję? ...
(uczniowie dzielą się swoimi spostrzeżeniami)
Wniosek: Zachowaniem agresywnym prowokuje się agresję innych.
6. Rozumienie przyczyn agresji nie oznacza, że ją akceptujemy. Rozumienie przyczyn jest konieczne, aby zapobiegać agresji.
Sposoby obrony przed agresją – rozdanie uczniom przygotowanych kserokopii, indywidualne czytanie postawionych tez, dyskusja nad każdą tezą, uzupełnienie własnymi pomysłami.
7. Ćwiczenie: Wymień sytuacje, w których można (a wręcz trzeba) podjąć walkę fizyczną, a w jakich nie jest to wskazane?
8. Opracowanie WEWNĄTRZKLASOWEGO KODEKSU OPIEKI NAD MŁODSZYMI.
Np.
1. Dajemy przykład dobrego zachowania w czasie przerw w szkole i na boisku.
2. Dbamy o kulturę osobistą, nie używamy wulgaryzmów i zwracamy na to uwagę młodszym.
3. Opiekujemy się młodszymi w czasie przerw, reagujemy na bójki i kłótnie.
4. Osłaniamy młodszych przed dokuczaniem starszych uczniów.
5. Pomagamy młodszym, gdy czują się zagubieni w szkole, wskazujemy miejsca i osoby, które udzielą im wsparcia.
6. Podchodzimy, gdy młodszemu dzieje się krzywda, reagujemy na jego płacz.
7. Będziemy zachęcać młodszych do uczestniczenia w zajęciach pozalekcyjnych.
8. JESTEŚMY GOTOWI NA PODANIE DŁONI MŁODSZEMU KOLEDZE.
Po przeczytaniu włączona jest piosenka „Dziwny jest ten świat” Czesława Niemena.
Literatura
- Hamer H, Oswoić nieśmiałość - Sadowska E., Lekcje wychowawcze
3
SPOSOBY OBRONY PRZED AGRESJĄ:
1. Zaniechanie prowokowania agresji zaczepkami.
2. Zamiana postawy ofiary – z potulnej, biernej i uległej – na neutralną lub stanowczą choćby przez przyjęcie wyprostowanej postawy ciała i kontakt wzrokowy, zdecydowany ton głosu, zamianę pozycji stojącej na siedzącą (często uspokaja to przeciwnika).
3. Unikanie jakiejkolwiek wymiany zdań z osobami pijanymi lub będącymi pod wpływem narkotyków.
4. Przejście na drugą stronę ulicy – unikanie konfrontacji z potencjalnym agresorem twarzą w twarz.
5. Wydawanie z siebie jak najgłośniejszego okrzyku „PALI SIĘ!!!”. Na okrzyk
”RATUNKU!!!” ludzie często nie reagują.
6. Ucieczka.
7. Telefon na policję.
8. Nauka używania w sytuacji zagrożenia miotacza pieprzu lub lakieru do włosów w sprayu.
9. Noszenie w kieszeniach piasku i umiejętne ciskanie nim w oczy napastnika.
10. Trenowanie obrony przez uderzanie dłońmi i stopami we wrażliwe partie ciała napastnika.
11. Trenowanie dowolnej techniki obrony, np. karate – także w celu lepszej kontroli własnego lęku i złości oraz dla fizycznego wyżycia się, czyli rozładowania nadmiaru energii.
12. Inicjowanie w klasie dyskusji na temat tolerancji.
13. Ustne lub pisemne informowanie nauczycieli, wychowawców, dyrekcji szkoły, rodziców, przedstawicieli radia i telewizji, prasy, policji o zjawisku fali lub o pojedynczych przypadkach dręczenia jednych uczniów przez innych.
MOJE PROPOZYCJE: ...
4
