Spis treści RPEiS 40(1), 1978

ROK CZTERDZIESTY ZESZYT PIERWSZY

RUCH PRAWNICZY

E K O N O M I C Z N Y

i SOCJOLOGICZNY

ORGAN

UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA

I AKADEMII EKONOMICZNEJ

W POZNANIU

KWARTAŁ PIERWSZY

WARSZAWA—POZNAŃ 1978

KOMITET REDAKCYJNY R e d a k t o r z y

Stanisław Kowalski (zastępca redaktora naczelnego), Anna Michalska (sekretarz redakcji), Alfred Ohanowicz (redaktor naczelny), Stanisław Smoliński (zastępca redaktora naczelnego), Stanisław Wierzchosławski

C z ł o n k o w i e

Wiktor Jaśkiewicz, Seweryn Kruszczyński, Andrzej Kwilecki, Adam Łopatka, Władysław Markiewicz, Zbigniew Radwański, Teresa Rabska, Aleksander Ratajczak, Tadeusz Szczurkiewicz, Wacław Wilczyński, Fran­

ciszek Wróblewski, Jacek Trojanek, Zbigniew Zakrzewski

Adres Redakcji

ul. Czerwonej Armii 90, 60 - 809 Poznań, Coll. Iuridicum UAM

pokój 6, tel. 69-92-51, w. 290

Printed in Poland

PAŃSTWOWE WYDAWNICTWO NAUKOWE - ODDZIAŁ W POZNANIU Nakład 1625+125 egz. Ark. wyd. 26. Ark. druk. 22+1 wkł. Papier druk. mat. kl. V, 70 g, 70×100 cm. Oddano do składania 13 XII 1977 r. Podpisano do druku 4 IV 1978 r. Druk ukończono w kwietniu 1978 r. Zam. nr 803/62, J2/160. Cena zł 3 0 , -DRUKARNIA UNIWERSYTETU IM. A. MICKIEWICZA W POZNANIU

SPIS TREŚCI

I. A R T Y K U Ł Y

Prof. Uniwersytetu Łódzkiego, dr Natalia G a j l , Instrumenty finansowe w pro­

cesie planowania

Prof. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Wojciech Ł ą c z ­ k o w s k i , Interwencyjna funkcja systemu finansowego . . . . Prof. Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Andrzej K o m a r ,

Charakterystyka prawa budżetowego europejskich wspólnot

Prof. Uniwersytetu Warszawskiego, dr Marian W e r a l s k i , Pojęcie podatku . Adiunkt Uniwersytetu im. B. Bieruta we Wrocławiu, dr Ryszard M o s t a l s k i ,

Niektóre problemy stosunku prawnego w prawie podatkowym .

Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Jerzy M a ł e c k i ,

Prawnofinansowe instrumenty kształtowania i ochrony środowiska czło­ wieka . . . .

Adiunkt Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dr Andrzej G o m u ł o -w i c z , Zasady kredyto-wania indy-widualnej konsumpcji ludności . St. asystent Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, mgr Roman S o

-w i ń s k i , Aspekty pra-wne organizacji kombinató-w budo-wnict-wa komu­

nalnego

Adiunkt Uniwersytetu Łódzkiego, dr Ryszard T o m a k a , Udział załogi w za­

rządzaniu przedsiębiorstwem a bodźce materialnego zainteresowania .

St. asystent Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, mgr Janusz M a r c i -n i u k , Leasi-ng — -nowa metoda zdobywa-nia kapitału rzeczowego . Adiunkt Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie, dr Józef Jan S k o ­

c z y l a s , Dysponowanie wartościami dewizowymi w świetle przepisów do­

tyczących oprocentowanych rachunków walutowych

Emerytowany docent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr habil. Józef Z a j d a , Dogmatyzm i pragmatyzm w międzynarodowych stosunkach

wa-lutowych .

Adiunkt Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr Zenobia K n a k i e w i c z ,

Elementy teorii bankowej w polskim systemie pieniężnym . . . . Doc. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr Stefan O c h o c i ń s k i , Pobudza­

jąca rola programu i zasad wielkopolskiego ruchu spółdzielczości kredy­ towej

Adiunkt dr Emilia D e n e k i prof. dr Janusz W i e r z b i c k i z Akademii Eko­ nomicznej w Poznaniu, Dyskusyjne problemy finansowania działalności

socjalnej

St. asystent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Jerzy P i w o s z , Pojęcie

i zakres zakładowej działalności socjalno-kulturalnej

St. asystent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, mgr Hanna W a p n a r u k -- G r u c h m a n , Główne kierunki dyskusji o ubezpieczeniach społecz­

nych w Polsce

*

1 19 29 41 67 77 95 105 121 139 153 171 185 203 219 235 251

IV Spis treści

Prof. Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr habil. Ryszard D o m a ń s k i ,

Alternatywny model geografii ekonomicznej

Prof. dr M. A. S i e r g i e j e w , z Uralskiego Centrum Naukowego Akademii Nauk ZSRR, Założenia tematyczne i doświadczenia w zakresie komplekso­

wego planowania regionalnego

Adiunkt Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr Iwona R o e s k e - S ł o m k a ,

Wykorzystanie metody Doolittle'a do analizy regresji związku rozwoju ekonomicznego i demograficznego jednostek przestrzennych . .

Adiunkt Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, dr Krystyna K n y c h a ł a , Roz­

wój ekonomiczny regionów w Polsce a efektywność zawodowa kobiet

II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA

J. Wawrzyniak, Równość obywateli PRL. Warszawa 1977, PWN, ss. 256 (rec. Tomasz L a n g e r ) . . .

Krajowa Rada Narodowa. Praca zbiorowa pod red. A. Burdy, Warszawa 1976,

Ossolineum, ss. 249 (rec. Karol Marian P o s p i e s z a l s k i ) . . . . E. Heister, Haushalt und Finanzen der Europäischen Gemeinschaften, Baden­

-Baden 1975, Nomos, ss. 184 (rec. Andrzej K o m a r ) .

K. Piotrowska-Hochweldt, ONZ a Trzeci Świat. Zagadnienia gospodarcze, KiW, Warszawa 1975 (rec. Ryszard Ż u k o w s k i )

A. T. Mielnikow. Naucznyje issledowanija w promyszlennosti Japonii, Moskwa 1974, Izd. Nauka, ss. 188 (rec. Mirosław W r z e s i ń s k i )

W. I ż y k , Ruchy migracyjne w rejonie uprzemysłowionym, PAN, Komitet Badań Rejonów Uprzemysłowionych, Warszawa 1975, ss. 142 (rec. Maria G a c e k - B o r n a ) . . .

D. M. Wheatley, A. W. Unwin, Algorytmy, Warszawa 1975, PWE, ss. 135 (rec. Maria Ewa W e i n e r )

267 283 289 299 311 314 316 318 320 323 325

CONTENTS

I. ARTICLES

Dr. Natalia G a j l , Professor at the Łódź University, Financial Instruments

in Planning . . . .

Dr. Wojciech Ł ą c z k o w s k i , Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań, The Interventional Function of Financial System .

Dr. Andrzej K o m a r , Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań, The Character of Budgetary Law in the European Communities . Dr. Marian W e r a l s k i , Professor at the Warsaw University, The Notion

of Tax

Dr Ryszard M a s t a l s k i , Adjunct at the B. Bierut University in Wrocław,

Some Problems of Legal Relations in the Tax Law

Dr. Jerzy M a ł e c k i , Adjunct at the Adam Mickiewicz University in Poznań,

Legal and Financial Instruments of Forming and Protection of Human Environment

Dr. Andrzej G o m u ł o w i c z , Adjunct at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Principles of Giving Credit for the Individual Consumption of

Society

Roman S o w i ń s k i , Magister Iur., Senior Assistant at the Adam Mickiewicz University in Poznań, Legal Aspects of Organization of Combines of

Com-munal Housing

Dr. Ryszard T o m a k a , Adjunct at the Łódź University, The Participation of

Staff in the Administration of Enterprise and Stimuli of Material Interest .

Janusz M a r c i n i u k , Magister Econ., Senior Assistant at the Main School of Planning and Statistics, Leasing — a New Method of Raising Material

Capital

Dr. Józef Jan S k o c z y l a s , Adjunct at the Academy of Internal Affairs in Warsaw, Disposing of Foreign Currency in the Light of Provisions Con­

cerning Paying-Interest Currency Account

Dr. Econ. habil. Józef Z a j d a , Retired Docent at the Academy of Economics in Poznań, Dogmatic and Pragmatic Approaches to International Monetary

Relations

Dr. Zenobia K n a k i e w i c z , Adjunct at the Academy of Economics in Poznań,

Elements o f Banking Theory i n Polish Monetary System . . . . Dr. Stefan O c h o c i ń s k i , Docent at the Academy of Economics in Poznań,

A Stimulating Role of Programme and Principles of Credit Co-operative Movement in the Wielkopolska Region

Dr. Emilia D e n e k , Adjunct, and Dr. Janusz W i e r z b i c k i , Professor at the Academy Economics in Poznań, Discussable Problems of Financing

Social Activity

Jerzy P i w o s z , Magister Econ., Senior Assistant at the Academy of Economics in Poznań, The Idea and Scope of Social and Cultural Activities in Enter­

prises

Hanna W a p n a r u k - G r u c h m a n , Magister Econ., Senior Assistant at the Academy of Economics in Poznań, The Main Directions of the Discussion

of the Social Security in Poland

17 28 40 64 75 92 103 119 138 151 169 184 201 218 233 248 265 *

V I Contents Dr. Econ. habil. Ryszard D o m a ń s k i , Professor at the Academy of Economics

in Poznań, Alternative Model of Economic Geography

Dr. N. A. S i e r g i e j e w , Professor at the Ural Scientific Centre of the Academy of Sciences of the USSR, Theoretical Assumptions and Ex­

periences in the Scope of Comprehensive Regional Planning . . . .

Dr. Iwona R o e s k e - S ł o m k a , Adjunct at the Academy of Economics in Poznań, Utilization of the Doolittle's Method in the Regression Analysis

of Economic and Demographic Development of Spatial Units

Dr. Krystyna K n y c h a ł a , Adjunct at the Academy of Economics in Poznań,

Economic Development of Regions in Poland and the Female Professional Activity

II. SURVEY OF LITERATURE

281 288 298 309 311

СОДЕРЖАНИЕ

I. СТАТЬИ Проф. Лодзкого Университета, д-р Наталиа Г а й л ь , Финансовые инструменты в процессе планирования Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, д-р Бойцех Л о н ч к о в с к и , Интервенционная функция финансовой системы Проф. Университета им. А. Мицкевича в Познани, д-р Анджей К о м а р , Харак­ теристика бюджетного права Европейских сообществ Проф. Варшавского Университета, д-р Марьян В е р а л ь с к и , Понятие налога Адъюнкт Университета им. Б. Берута во Вроцлаве, др Рышард М а с т а л ь -ски, Некоторые проблемы правоотношения в налоговом праве Адъюнкт Университета им. А. Мицкевича в Познани, д-р Ежи М а л е ц к и , Правофинансовые инструменты формирования и защиты среды человека Адъцнкт Универтитета им. А. Мицкевича в Познани, др Анджей Г о м у л о -вич, Принципы кредитования индивидуального потребления населения . Ст. ассистент Университета им. А. Мицкевича в Познани, мгр Роман С о в и н ь -ски, Юридические аспекты организации строительных комбинатов (Органи­ зационный и финансовый статус предприятий) Адъюнкт Лодзинского Университета, д-р Рышард Т о м а к а , Учaстие коллек­ тива в управлении и стимулы материальной заинтересованности в социали­ стических государственных предприятиях Ст. ассистент Главной школы планирования и статистики, мгр Януш М а р -ц и н ю к Лизинг — новый метод получения вещественного капитала . Доц. Экономической академии в Познани д-р (habilitatus) Юзеф З а й д а , Догматизм и прагматизм в международных валютных отношениях Адъюнкт Экономической академии в Познани, д-р Зенобия К н а к е в и ч , Эле­ менты банковской теории в польской денежной системе . . . . Доц. Экономической академии в Познани, д-р Стефан О х о ц и н ь с к и , Воз­ буждающая роль программы и принципов великопольского движения кре­ дитной кооперации Адъюнкт д-р Эмилия Д з н э к и проф. Януш В е ж б и н ц к и из Экономической академии в Познани, Дискуссионные проблемы финансирования социальной деятельности . . . Ст. ассистент Экономической академии в Познани, мгр Ежи Пивош, Понятие и сфера социально-культурной заводской деятельности Ст. ассистент Экономической академии в Познани, мгр Ханна В а п н а р у к -- Г р у х м а н , Главные направления дискуссии о общественном страховании в Польше * Проф. Экономической академии в Познани др (habilitatus) Рышард Д о м а н ь -ски, Альтернативная модель экономической географии 1 заместитель Председателя президиума Уральского научного центра Академии наук СССР, член-корреспондент Академии наук СССР, проф. д-р наук М. А. С е р г е е в , Тематические предпосылки и исследования в сфере ком-пексного регионального пранирования 1 19 29 41 67 77 95 105 121 139 171 185 203 219 235 251 267 283

V I I I Содержание Адъюнкт Экономической академии в Познани, д-р Ивона Р е с к е - С л о м к а , Использование метода Долитла при анализе регрессии связи экономического и демографического развития пространственных единиц Адъюнкт Экономической академии в Познани, д-р Крыстына К н ы х а л а , Эко­ номическое развитие регионов в Польше и профессиональная активност женщин II. ОБЗОР ЛИТЕРАТУРЫ 289 299 311