Logika dla prawników
Podział logiczny
Podział logiczny
• zabieg myślowy, polegający na wskazaniu nazw podrzędnych w stosunku do nazwy
dzielonej, tak dobranych, by każdy desygnat
dzielonej nazwy był jednocześnie desygnatem
jednej i tylko jednej nazwy podrzędnej.
Całość dzielona
Człon podziału
Człon podziału Człon podziału
Całość dzielona – nazwa wyższego rzędu, w której skład wchodzą nazwy będące członami podziału.
Człony podziału – nazwy „niższego rzędu” wchodzące w skład całości dzielonej. Suma ich zakresów stanowi pełen zakres całości dzielonej.
Podział logiczny a fizyczny
Podział logiczny Człowiek
Podział fizyczny (na partycje) Człowiek
kobieta mężczyzna
Głowa
Tułów Kończyny
Zasady podziału logicznego
1) Według jednej, ostrej zasady
Ubiór
Wygodny Elegancki
2) Zupełny (wyczerpujący)
Ludzie
Czarnoskórzy Białoskórzy
3) Rozłączny (przynależność do jednego członu wyklucza przynależność do innego członu)
Samochód
Osobowy
Ciężarowy Sportowy
Cel podziału logicznego
Podział logiczny tworzymy zwykle w jakimś celu.
Podział musi być użyteczny.
Podział studentów ze względu na prawo do stypendium naukowego.
Studenci
Studenci płci męskiej
Studenci płci
żeńskiej (studentki)
Studenci
Ze średnią
poniżej 4,0 Ze średnią wyższą lub równą 4,0
Podział dychotomiczny
• podział według cech sprzecznych Ptak
Latający Nielatający
Podział według cechy specyfikacyjnej
• Podział ze względu na przyjętą (ostrą!) cechę (tzw. zasadę)
Pracownik
Pracownik, który przepracował mniej, niż 10 lat
Pracownik, który
przepracował między 10 a 20 lat
Pracownik, który przepracował powyżej 20 lat
Determinanda- ogólna cechę, ze względu na którą zostaje przeprowadzony podział Determinanty - wyróżnione odmiany
• Co z pracownikami, którzy przepracowali
dokładnie 10 lat?
Typy podziałów według specyfikacji
Podział naturalny
• Wyróżnienie na podstawie cech wspólnych.
Podział sztuczny
• Przedmioty w tym samym członie nie mają poza tym cech wspólnych
Zwierzęta
Kręgowce Bezkręgowce
Miasta
Poniżej 100 tys
mieszkańców Posiadające 100 tys mieszkańców lub więcej.
Klasyfikacja
Podział logiczny wielostopniowy
Organizmy żywe
Rośliny Zwierzęta Grzyby
Bezkręgowce Kręgowce
Typologia
• Czasem dokonanie podziału logicznego jest
niemożliwe ze względu na brak ostrego kryterium.
Stosuje się kryterium nieostre, przyporządkowując elementy do konstrukcji idealnych.
Koncepcje prawa
Koncepcje prawa natury
Koncepcje pozytywistyczne
Koncepcje realistyczne
