Logika dla Prawników
Ewa Niemiec
ewa.niemiec@uwr.edu.pl
Język
• Język naturalny – powstał drogą ewolucyjną w celu komunikacji międzyludzkiej. Tworzony
przez pewną zbiorowość.
• Język sztuczny – stworzony przez osobę lub grupę osób w celu innym, niż komunikacja
międzyludzka (np. język logiki formalnej, języki
programowania)
Język prawa
• Język prawny – język używany w tekstach prawnych (ustawy, rozporządzenia…). Jest
rejestrem języka naturalnego podlega jednak bardzo sformalizowanym regułom (np. reguły wykładni)
• Język prawniczy – metajęzyk (język do mówienia
o języku), służący do rozmów o prawie.
Semiotyka
Syntaktyka
Zajmuje się poprawnością formy wypowiedzi, w
językach naturalnych można ją utożsamiać z gramatyką
Semantyka
Zajmuje się badaniem relacji między słowem a jego znaczeniem
Pragmatyka
Bada relacje między wypowiedzią, a celem, jaki dzięki niej chcemy osiągnąć oraz
kontekstem sytuacyjnym
Syntaktyka
„Zaginął pies z białym ogonem do którego była przywiązana starsza pani” – błąd syntaktyczny
• Związany z niepoprawną budową wypowiedzi.
Semantyka
- Co będziesz chciała, chrzestna babciu...?
- Wypąkać się, przecież mówię wyraźnie, czy to dla was rzecz nieznana?
- Jak... wypąkać...?
- Jak to jak, zwyczajnie! W wannie!
(…)
- Jedno z dwojga - rzekła do sióstr, pijąc herbatę w kuchni. - Albo ona się chce zwyczajnie wykąpać, ale to mi się wydaje mało prawdopodobne... Albo też, jak by tu elegancko powiedzieć... Idzie o odpowietrzenie...
Joanna Chmielewska „Harpie”
Błąd semantyczny – polega na błędnym użyciu wyrazu, którego znaczenie jest
odmienne od przez nas zamierzonego.
Pragmatyka
• „Pouczającym, aczkolwiek smutnym przykładem obrazującym tę sytuację było tłumaczenie się
grupki młodych osób wykonujących
faszystowski gest wyciągniętej prawej dłoni, że zamawiali pięć piw.”
• Pragmatyczne użycie języka związane jest z
kontekstem wypowiedzi, który wpływa na jej
odbiór.
Funkcje wypowiedzi
Funkcja opisowa Opisują
rzeczywistość.
Podlegają
wartościowaniu prawda – fałsz.
Funkcja
ekspresywna Służy wyrażaniu emocji, uczuć, opinii.
Podlegają
wartościowaniu na szczere-
nieszczere
Funkcja sugestywna
Służy nakłonieniu/
zmuszeniu do określonego zachowania Podlegają
wartościowaniu Skuteczne
-nieskuteczne
Funkcja
performatywna Służy
kształtowaniu pewnej
rzeczywistości
