Zygmunt PARCZEWSKI*
Wp³yw handlu emisjami CO 2 na procesy restrukturyzacji i koszty œrodowiskowe
przedsiêbiorstwa energetycznego
STRESZCZENIE. W artykule scharakteryzowano zasadnicze regulacje unijne i krajowe stanowi¹ce podstawê do wdro¿enia systemu handlu emisjami (SHE) CO2w Polsce. Zreferowano kolejno istotê i mechanizmy wdra¿anego handlu emisjami oraz g³ówne zasady funkcjonowania i okresowe kryteria ceny funkcjonowania SHE. Przedyskutowano obowi¹zkowe i dobrowolne mechanizmy wymagaj¹ce wdro¿enia w ka¿dej firmie uczestnicz¹cej w SHE, które omówiono na bazie nowo zdefiniowanej grupy procesów biznesowych. Podkreœlono wagê i znaczenie formalne i ekonomiczne rzetelnego przeprowadzenia procesu monitorowania emisji CO2
i rozliczenia rocznego emisji z przyznan¹ liczb¹ uprawnieñ. Wskazano tak¿e na dozwolone w Polsce elastyczne mechanizmy zarz¹dzania uprawnieniami, takie jak: bankowanie, po-
¿yczanie, przenoszenie pomiêdzy instalacjami w roku, grupowanie i wspólne zarz¹dzanie portfelem uprawnieñ. Nastêpnie przedstawiono rozwa¿ania ekonomiczne na temat rachunku kosztów i korzyœci jaki potencjalnie mo¿e nieœæ ze sob¹ zbyt szybkie wdro¿enie systemu benchmarków produkcyjnych, przy przyznawaniu uprawnieñ przedsiêbiorcom. Zasygnali- zowano problem znacz¹cych konsekwencji ekonomicznych i spo³ecznych w przypadku z³ego dokonania przydzia³u, szczególnie na rynkach lokalnych (ciep³ownictwo), czêsto o charakterze monopolu (producenta/ dostawcy). Nastêpnie zdefiniowano listê pilnych dzia³añ koniecznych do wdro¿enia w przedsiêbiorstwie uczestnicz¹cym w SHE. Sformu³owano listê procesów biznesowych i zwi¹zanych z nimi dokumentów jakie stworzy wdro¿enie SHE. Na zakoñczenie przeanalizowano mo¿liwe skutki handlu emisjami dla realizacji kluczowych celów polityki pañstwa. Wskazano na potencjalne zagro¿enia dla dostaw energii elektrycznej i ciep³a, jeœli wdro¿enie SHE bêdzie realizowane bez odpowiedniego nadzoru przez — jak dotychczas — ma³o doœwiadczone instytucje administracji rz¹dowej. W za³¹cznikach do artyku³u zesta- wiono wartoœci produkcji, emisji CO2, uzyskanych efektów redukcji emisji oraz kilku wybra- nych wskaŸników emisyjnoœci, charakteryzuj¹cych sektory: elektrowni zawodowych, elek- trociep³owni zawodowych i ciep³owni zawodowych. Zestawiono równie¿ liczby uprawnieñ proponowane do przydzia³u na lata 2005—2007 w projektach KPRU z ostateczn¹ ich liczb¹ przydzielon¹ na mocy rozporz¹dzenia Rady Ministrów z grudnia 2005 r.
S£OWA KLUCZOWE: handel emisjami CO2, uprawnienie zbywalne do emisji CO2, nowe procesy biznesowe, przedsiêbiorstwo energetyczne, polityka energetyczna, Polska
