BIBLIOTEKA
KSIĘŻY MISJONARZY
CZYTELNIA TEOLOGICZNA
Svgn. ;
jM
N A S Z A
P R Z E S Z Ł O Ś Ć
Studia z d z ie jó w K o ś c io ła
i kultury katolickiej w Polsce
B I B L I O T H E K A
C ongr. Miss, Dom . Strodom iensi* - ,
Signal. C H . ę g . Q_G
N r Inyenl. -■■■■
I
N A S Z A
PRZESZŁOŚĆ
v
REDAKTOR KS. ALFONS SCHLETZ
KRAKÓW
19 5 7
N O T R E PAS SE
/ /
Etudes sur 1’Histoire de 1’Eglise eł de la C u ltu re C a tho liqu e
en Pologne
D i r e c ł e u r : A l p h o n s e S c h l e ł z
V
C ra c o v ie 1 9 5 7
NASZA PRZESZŁOŚĆ
S t u d ia z d z i e j ó w K o ś c io ła i kultury ka to lic k ie j w Polsce
R e d a k to r: Ks. A l f o n s S c h l e ł z C. M.
V
K rakó w 1957
W y d o w n i c t w o
Instytutu Teologicznego Księży M isjonarzy Adres R e d a kcji: Kraków — Stradom 4
D ru karnia Z w ią zko w a , K ra kó w , u l. M ik o ła js k a 13 224'57
PO DZIEWIĘCIU LATACH..
Wznawiamy nasze studia z zakresu h istorii K o ścioła i kultury katolickiej w Polsce i pragniemy służyć Kościołow i, w ierni zawsze, jak dawniej, Stolicy P io trow e j i H ierarchii kościelnej. Uważamy rów nież za słuszne i po
trzebne, by na zbliżające się m illen iu m przygotować szereg prac analitycznych i przyczynków źródłowych, naświetlających przeszłość Kościoła polskiego nawskróś katolicką w sposób obiektywny, z w ielkim umiłowaniem prawdy, podkreślając równocześnie pierwiastek transcendentalny, o którym nie wolno zapominać historykow i Kościoła i badaczowi kultury katolickiej.
Unikać będziemy w naszym piśmie tego wszystkiego, co bezpośrednio dotykać będzie współczesności. N ie obce nam jednak będą sprawy odnoszące się nie tylko do dalekiej, ale i bliskiej przeszłości, zwłaszcza w zakresie biografii i hagio
grafii. Program , jaki Redakcja zakreśliła sobie we wstępie do pierwszego tomu, nadal jest aktualny. „Nasza Przeszłość“
zawsze jeszcze czeka na współpracowników i autorów rozpraw z dziedziny historii polskiej m yśli katolickiej i społecznej ro li Kościoła w naszej Ojczyźnie.
Redakcja otwiera gościnne łamy dla autorów, myślących i piszących po katolicku, którym historia i kultura katolicka w naszym kraju jest bliską i drogą.
Ks. A L F O N S S C H L E T Z C. M.
Kraków , w styczniu 1957 r.
Słowo J. Em. Ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski do Redakcji Naszej Przeszłoś ci".
P R Y M A S P O L S K I
,,Nasza P rzeszłość“ p od ejm u je swą żm udną pra cę.
Iy m razem ma d otrzeć do źród eł P o ls k i ch rz e ś cija ń skiej, by p rze z gruntow ne studia przygotow ać nas na
„ M i l l e n i u m S z c z e g ó l n i e j tej pracy, ja k rów n ież wszystkim w ysiłkom pisarzy z serca b ł o g o s ł a w i ę '
?
S T E F A N K A R D Y N A Ł W Y S Z Y Ń S K I
Prymas Polski L. S.
Warszawa, dnia 14 lutego 1957 r.
J. Eksc. Ks. Arcybiskup Eugeniusz Baziak do Redakcji „Naszej Przeszłości".
Kraków , dnia 23 lu tego 1957.
Przew ieleb n y Ks. R ed a k torze!
Z radością w itam w zn ow ien ie czasopism a „ Nasza Przeszłość“ i calem sercem błogosław ię dalszej d zia ła ln o ś ci Księdza Redaktora i Jego W spółpracow ników .
t
E U G E N IU S Z B A Z I A K
Arcybiskup
Biskup Łom żyński Łomża, dnia 25. 1. 1957.
Czcigodny i D rogi Księże Profesorze!
List Księdza Profesora z wiadomością o wznowieniu „Naszej Przeszłości“ napełnił m nie najszczerszą radością.
Wydane bowiem w latach 1946— 1948 pierwsze cztery tom y
„Naszej P r z e s z ło ś c iz a w ie ra ją c e szereg wartościowych prac i materiałów z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, stanowią cenny i trwały dorobek naukowy. Spotkały się one z żywym uznaniem historyków i budziły zachętę do dalszych
badań naukowych w te j ważnej dziedzinie.
Życzę więc z całego serca, by wznowione po długiej przerw ie tak pożyteczne wydawnictwo spełniało nadal pod wytraw nym i energicznym kierow nictw em Czcigodnego Księdza Redaktora swe szczytne zadanie służenia obiektyw nej prawdzie w głęb
szym poznawaniu dziejów naszej kultury re lig ijn e j i ducha P o l
ski, który „nieodrywalnie związany jest z Krzyżem , z K ościo
łem K a to lick im ".
Wznowione wydawnictwo „ Naszej Przeszłości“ odda rów nież rzetelną usługę przyczyniając się do gromadzenia i przygotowa
nia materiałów naukowych przed wspaniałym jubileuszem tysiąclecia Chrztu Polski. Będzie to wdzięczne zadanie, którem u należy poświęcić wiele trudu i wiele serca.
N iech Cię, Czcigodny Księże Redaktorze, jak również wszystkich Współpracowników ,, Naszej Przeszłości“ otacza w podjętych zbożnych pracach naukowych Swą czułą Opieką K rólow a Nasza — Stolica Mądrości i niech wspiera Sw ym prze
możnym Orędow nictw em u Swego Syna, który jest Prawdą i Światłością śiuiata.
Z wyrazami najszczerszej życzliwości ślę błogosławieństwo pasterskie
f C Z E S Ł A W F A L K O W S K I Biskup Łom żyński List J. Eksc. Ks. Biskupa Czesława Falkowskiego do Redaktora
„Naszej Przeszłości".
Ks. JOZEF U M IŃ SK I
PLAN „DZIEJÓW KOŚCIOŁA W POLSCE1 '
Jedną z n a j p i l n i e j s z y c h p o t r z e b w zakresie hi
storiografii kościelnej, oddawna już żyw o — zarówno przez kola kościelne, jak i świeckie — odczuwaną, jest opracowanie podręcznika polskich dziejów kościelnych.
Potrzebie tej spróbował zadośćuczynić jeszcze w końcu X V I I I stulecia pijar ks. T e o d o r O s t r o w s k i ( f 1802), drukując w W arszawie w 1793 r. trzytom ow e „D zieje i prawa Kościoła polskiego1*. Drugie wydanie tego dzieła, zaopatrzone w przypisy i uzupełnienia wydawcy, J ó z e f a Ł u k a s z e w i c z a , wyszło — również w trzech tomach — w Poznaniu w la
tach 1846— 1847.
Po Ostrowskim ogłosił nową „H istorię Kościoła polskiego1*
w latach 1873— 1874 w K rakow ie sandomierzanin, były pro
fesor Katolickiej Akadem ii Duchownej w Warszawie, ks. M e 1- c h i o r B u l i ń s k i (| 1877), ujmując całość także w trzech tomach, przy czym w tomie I zawierał epokę piastowską, w to
mie II jagiellońską, a w tomie I II epokę królów obieralnych.
Rzecz zrozumiała, że obydw a te podręczniki, aczkolwiek do dzisiaj nie są pozbawione pewnej użyteczności, z biegiem czasu jednak się przestarzały. Toteż już w roku 1912 rozpoczął publikację świeżych „D ziejó w Kościoła polskiego** poznańczyk, ks. K a m i l K a n t a k . Zam ierzył je na dość szeroką skalę,
1 Referat wygłoszony dnia 7. IV. 1948 na Sekcji Historycznej Dru
giego Zjazdu Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie. W jed
nym z następnych numerów „Naszej Przeszłości'" zamieścimy życiorys zmarłego w r. 1954 historyka Kościoła ks. Józefa Umińskiego. (Przyp.
Red.).
