BIBLIOTEKA
KSIĘŻY MISJONARZY
CZYTELNIA TEOLOGICZNA
K A S Z A
RZESZŁOS^
Studia z d ziejów Kościoła
i kultury katolickiej w Polsce
B I B L I O T H E K A
C o n g r. M iss,
D o m . S tro d o m ie n sia 0 / -
Signot. f Z H C o l - i/f»
N r irw e n t. ■
Redakcja przyjmuje artykuły i recenzje do druku tylko w maszynopisie tc 2 egzemplarzach.
Autorzy dzieł naukowych z zakresu historii Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, pragnący uzyskać recenzję,
zechcą nadsyłać swe prace w dwu egzemplarzach
W A dm inistracji (K raków , Stradom 4) i w księgarniach nabyć można
- N A S Z Ą P R Z E S Z Ł O Ś Ć "
T . I. str. 2:52, cena .‘575 zł.
T . I I . str. 25<i, cena 1575zł.
T. III . s4r. 281, cena 150 zł.
T. IV . .str. o84, cena (>50 zł.
Redakcja zastrzega sobie eic. zmianę cen.
NASZA PRZESZŁOŚĆ
S t u d i a z d z i e j ó w K o ś c i o ł a i kultury katolickiej w Polsce
R e d a kto r: Ks. A l f o n s S c h l e ł z C. M.
I V
0
K r a k ó w 1 9 4 8
V
M - 3402V
W y d a w n i c ł w o
Instytutu T e o lo g ic z n e g o Księży M is jo n a rz y A d re s R e d a k c ji: K r a k ó w — S tra d o m 4
Nakład 1500. Form at 61/86, V klasa. 70 g r.
D ruk ukoń czon o 25. I I I . 1048 r.
D ru k a rn ia » P o w sciq g liw o ść i P ra ca « w K ra k o w i'
K)ielx'e iCsicthu /'()mł<ifflwi
3Cs. 7W mińskiemu
ir W-leeie pr(u% tum kornej
niniejszy tom
poitiuęeti
i
Czcigodny Księże Profesorze!
Od lal ! rzydziest ii z ffórą /ititrzysz okiem lii■itoryka na przeszłość naszcyo nuroiłu. O dsłoniłeś niejedną ta jem n icę,
■ukrytą ir /nnriazanin d ziejoirych irydu rżeń rozśw ietliłeś prom ieniem w iedzy n iep rzejrzyste mrok.i, zasnuw ajuce wieje- tlen problem at. C zyniąc to nie m yślałeś może, iż pradaw ny duch narodu ('i odpow ie. Ten duch b ow iem , to nie ty lk o tcrun nau
k ow ej p r a c y : to rów nież w dzięczne zw ierciad ło, od b ijające prom ien ie w iedzy : pow rotem ku uczonem u. Ono od strzeli św iatła ducha Tweipi z pow rotem ku Tobie ,< każe całem u T w ojem u żyt'i u jaśnieć i b łyszczeć — ku przykład ow i dla p o tom nych.
U ' le j oto księdze, n iestru d zon y h istoryku P o lsk i, m y s i narod ow a. ucieleśniona we wspom nieniuch i artykułach p r z y jaciół Tw ych i uczniów , sta je się dziejopisem T w eyo żyw ota.
N icyam y z pietyzm em aż do zaczątków n au kow ej T w ej d roi f i : do pierw szetjo okresu st udjóir średnich i filozoficzno-teolot^.cz- tiych, od bytych w P łocku. W id zim y C ię potem na coraz w yż
szych szczeblach poznania liislori•: k o ś c ie ln e j: od prac w stęp nych w rzym skim ('ollei/ium AnyeU cum i w Scnohi V titica.ua di Paletifjrafia e Iriplom atica, p op rzez Frybnrt/ S zw ajcarski, aż po osta tn i ciu p p ra cy prz/p/otowawczej, po ok res stu d io
waniu nauk h istoryczn ych na u n iw ersytecie m onachijskim . W szechnica ta udzieliła ('■: w r. I!HS yod n ości d oktora fi l o zofii. U ' cittt/u następnych lat czterech pełnisz fu n k cje p rofesora historJi k o ścieln ej ir sem inarium duchow nym w P łocku . Dalszych pięć lat po rok Hl.il przepędzasz w Lu-
blinie, ici/kłuilając w tamtejszym l 11iw crsylccie Katolickim historię Kościoła na W udziale Teologicznym i historią iric ków średnich na W ydziale X au k li ii mu nist yczn yc h . rów n o
cześnie kierując pracami lubelskiego seminarium historycz neyo. Habilitacji T n c j na w ykładow cę historii Kościoła po wszechneyo dopełnia w roku Uli') I niu ersytel Jana Kazi
mierza. Profesorem nadzwyczajnym h istorii Kościoła w Polsce i na R u ń mianuje Cię ten sam uniwersytet w roku W J O .W na
stępnych latach piastujesz różne urzędy, jak dclcyata Wydziału do Senatu akademickiego (IMS! -i.. i HU.i ) i dziekana W y działu Teologicznego ( W,{(i . i i /. Równocześnie zostajesz min noirany profesorem zwyczajnym na tym że Wydziale. Za za sługi naukowe otrzymałeś członkostwo czynne Lwowskiego T<nrarzystwa \atikowego, wchodzisz do Zarządu (Uówncgo Polskiego Towarzystwa H istorycznego i zostajesz prezesem Lwowskiego Oddziału tegoż.
Ileż w ym ow niej od suchego iryli-zan-ia szczegółów hi ogra ficznych mówią do nas karty Twoich prac naukowych! Publi kac jam i T w ym i z dziedziny historii przebiegasz nader rozległy widnokrąg dziejów naszych. Od zagadnień związani/cli z hi storią średniowieczną Polski, jak ,.Xicbczpicczciistwo tatar sk ie", „Bolesław Chrobry i św. W o jcie ch ", ..H enryk arcybi skup gnieźnieński zw. K ictliczeni". „A rcybiskup W in cen ty z \ ia lk a ". „śm ierć Leszka B iałego", „A n d rzej biskup Zicit rzyński" i szereg innych, przechodzisz we wieki późniejsz<
pracami dotyczącym i postaci Stanisława U ozjusza, jak
„Zagadnienia llozja ń sk ic", „ Korespondencja IIozjusza z lat / . ) . 7.S— L II!)", „Kandydat ara TI ozjusza na Stolice A postoi tk a ", ..Tomasz Tret er i jego Theatrum r-irtutum Stanislai II osi i i „Opinie o cnotach, świątobliwości i zasługach Stanisława Ilu z jus za". — Jako historyk i w ytraw ny zarazem pedagog piszesz
„O podręcznikach do historii K o ścio ła ", „O im runkach pracy nad histoi ia Kościoła w P o l s c e o „( dziale kleru poi <kicgo we współczesnej historiografii kościelnej" i pobudzisz Swych uczniów do twórczej pracy w tym kierunku. W ydajesz również
li SI.O W O W S T Ę P N E S Ł O W O W S T Ę P N E
.JJistorię K ościoła", przeznaczoną na podręcznik dla szkól akademickich.
Czcigodną Księże P rofesorze! Xic tajne jest nam. uczniom Twoim i przyjaciołom , żc praca historyka zakreśla — zwłasz cza w czasie głębokich przeobrażeń niedawnych i obecnych — kręgi eoraz to bardziej rozległe. Czystość nauki, trafność lii sturyczncj oceny i poprawność snutych wniosków b yłyb y nie
<1 o pomyślenia bez kierowniczych świateł mądrości i Opatrz- ności, Boskiej, światłami tym i jaśnieje od swego zarania aż po dziś dzień cała Twoja naukowa działalność. Ż yczym y, b y one wzmagały się nieustannie, ku coraz to większej korzyści
■i chwale nauki polskiej. II sercach naszych budzie one będą zawsze wierne, a coraz to żyw sze i gorętsze uczucia godziwi1
■i miłości.
R E D A K C J A I W S P Ó L P R A C O W M C )