Głos Akcji Katolickiej Archidiecezji Lwowskiej. R. 2, nr 3 (1936)

(1)

' toty Chrystusów /

„PA X CHRIST1

IN R E G N O C H R IST !!“

ROK II. MAJ — C ZE R W IEC 1936. Nr. 3.

(2)

„Akcja Katolicka jest udziałem świeckich w apostolstwie hierar- chicznem Kościoła Katolickiego dla obrony zasad religijnych i mo

ralnych, oraz dla rozwoju zdrowej i pożytecznej akcji społecznej pod kierownictwem hierarchji kościelnej, ponad wszystkiemi partjami politycznemi i niezależnie od nich celem odnowienia życia katolickiego w rodzinie i społeczeństwie". (Pius X I.) N aszym programem: „Wszystko odnowić w Chrystusie!"

Naszą modlitwą: „Przyjdź Królestwo Twoje!"

N aszą dewizą: „Pokój Chrystusowy w Królestwie Chrystusowem!“

N aszym sztandarem: „Krzyż Chrystusowy".

N aszą pieśnią: „My chcemy Boga!"

Naszem hasłem: „Niech żyje Chrystus Król!"

Naszem pozdrowieniem: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus!"

Rodzina w świetle praw a przyrodzonego, Objawienia i nauki Kościoła.

„Chrystus uświęca rodzinę!“

(Hasło A. A. na rok 1935/6).

Str.

37 39 40 41

42 43

45 46 47

40

59 61

_ JA P0Z W O LEM EM JVŁA DZY D U C H O W NE J.

W ydaw ca: Archidiecezjalny Instytut Akcji Katolickiej.

T R E Ś Ć :

Archidiecezjalny Instytut A. K.:

Naszemu Arcypasterzowi w hołdzie 400-letnia rocznica X. P iotra Skargi Ofiara D uchow ieństw a . . . . K o m u n ik a ty ...

Katolickie Stow arzyszenie Mężów:

K. S. M. a polityka . ...

O środki m aterjalne (c. d.) . . . . Katolickie Stow arzyszenie Kobiet:

Zjazd Deleg. w życiu naszej org. . . Sprawy organizacyjne . . . . K r o n i k a ... . . Katolickie Stow arzyszenie M łodzieży Męskiej:

Spraw ozdanie za rok 1934/5 . . . . Katolickie Stow arzyszenie Młodzieży Żeńskiej:

Przeszkolenie O d d z i a ł ó w ...

S praw y organizacyjne ...

Redaktor odpow iedzialny: Ks. Andrzej Grom adzki, sekretarz A. I. A. K.

(3)

i C Ł O ! ! A K C J I K A T O L I C K I E J ₄

A R C H ID IE C E Z JI L W O W S K IE J

B i u r o o t w a r t e

Artres Instytutu i Stowarzyszeń A. K.

P r e n u m e r a t a w dnie powszednie

oraz ReaakcJi i Administracji

roczna 1 zł. 50 gr.

od g . 10 do 14

LWÓW. ul. Fredry 3. Tel. 290-26

(P.K .O . nr. 505.142)

i ARCHIDIECEZJALNY INSTYTUT AKCJI KATOLICKIEJ 1

S S S ^ G i 5 S ^ S E S © S £ S ^ S S ^ S C 3 ^ i 3 t S 2 S ( 5 S $ > i 9 S e 5 2 9 ( 2 S S l 9 < 5 ? S 2 9 G S 5 2 9

Naszemu Arcypasterzowi w hołdzie

W roku obecnym J. E. Ks. Arcybiskup M etropolita Dr. Bo

lesław Twardowski obchodzić będzie 50-tą rocznicę Swych

święceń kapłańskich. *

Jubileusz naszego Najdostojniejszego Arcypasterza będzie również i dla nas dniem uroczystym. Podobnie jak w miłującej się rodzinie będziemy wspólnie z Czcimajgodniejszym Ojcem naszej Archidiecezji radować się i dzięki składać Bogu W szech

mocnemu a zarazem pośpieszymy, aby Najdostojniejszem u Ju

bilatowi złożyć należny Mu hołd, płynący z głębokiej wiary,, czci i miłości.

H ołd nasz będzie miał charakter wielkiej manifestacji re

ligijnej. M anifestacja ta różnić się jednak musi zasadniczo od całego szeregu najrozmaitszych obchodów i manifestacyj czy

sto świeckich.

Nasza m anifestacja religijna, związana z jubileuszem Arcy

pasterza diecezji, nie może się ograniczać do samego tylko udziału w m anifestacji zewnętrznej, do złożenia takich czy in

nych darów jubileuszowych, imaterjalnych czy duchowych, ale musi przyczynić się przedewszystkiem do tego, abyśmy pracę dla dobra dusz w naszej archidiecezji prowadzili w edług wznio

słych nauk i wskazań Najukochańszego Arcypasterza.

W tegorocznym liście pasterskim N ajdostojniejszy Arcy-

(4)

pasterz zwrócił uwagę naszą na bardzo ważny odcinek pracy katolickiej: „ . . . p r a c y , w k t ó r e j w s z y s c y s w ó j u d z i a ł Śmi eć m o g ą i m i e ć p o w i n n i , p r a c y , k t ó r a j e s t n a j l e p s z ą a k c j ą k a t o l i c k ą i n a j p o ż y t e c z n i e j s z ą t a k d l a K o ś c i o ł a , j a k d l a O j c z y z n y " .

„ N i e w ą t p i ę , — pisze w dalszym ciągu J. E. Ks. Arcy

biskup — ż e w s z y s c y , j a k z a w s z e o c h o t n i e p r z y j m i e c i e t e m o j e s e r d e c z n e s ł o w a i ż e k a ż d y z W a s w s w o j e m o t o c z e n i u s t a r a ć s i ę b ę d z i e p r a c o w a ć d l a t e g o z b o ż n e g o d z i e ł a " .

Tern zbożnem dziełem, któremu nasz Arcypasterz poświę

cił Swój tegoroczny list pasterski, jest sprawa nauczania kate

chizmu. Sprawa ogrom nie ważna i pilna. Jeśli członkowie Akcji Katolickiej pragną należycie wypełnić swój obowiązek wobec tej organizacji, która jest pomocniczą dla hierarchji kościel

nej, jeśli szczerze pragną wyrazić hołd naszemu Arcypaste- -rzowi, niech czynem stwierdzą swą miłość i przywiązanie do następcy Apostołów , realizując wskazania Listu Pasterskiego.

Obecny Ojciec św. Pius XI szczególnie często i stanow

czo mówi o tej sprawie a niedawno polecił naw et wydać osob

ny dekret o usilniejszem i stardm iejszem lnauczaniu katechizmu, w którym m. i. czytamy: „ P i e r w s z e m i e j s c e p o d 1 ty m w z g l ę d e m n a l e ż y s i ę t y m, c o z a p i s a l i s i ę d o o r g a n i z a c j i A k c j i K a t o l i c k i e j , k t ó r a j u ż w i e l e d o b r e g o z d z i a ł a ł a , a n i e k t ó r e j e j o r g a n i z a c j e b a r d z o c h w a l e b n i e p o s t a n o w i ł y w s w y c h s t a t u t a c h u r z ą d z a n i e c o r o c z n y c h o d c z y t ó w n a t e m a t r e l i g i j n y o r a z z o b o w i ą z a ł y s i ę d o b r a n i a w n i c h u d z i a ł u " .

W obec tego przygotowując się do obchodów i manifesta- cyj zewnętrznych ku czci Najdostojniejszego Arcypasterza, pa

m iętajm y równocześnie o tern, aby n a naszych zebraniach ogól

nych zapoznać się dokładnie z treścią wspomnianego wyżej listu pasterskiego i starać się w edle sił i możności w prow a

dzać w życie jego wskazania pod przew odnictw em Księży Asy

stentów Kościelnych w imyśl słów J. E. Ks. Arcybiskupia:

„ C z c i g o d n i P a s t e r z e d u s z W a s z y c h b ę d ą t u W a

s z y m i p r z e w o d n i k a m i , w y j a ś n i ą i u z u p e ł n i ą t o,

c o W a w p r z e d s t a w i ł e m w t e m o r ę d z i u i ws k a ż ą ,

w j a k i s p o s ó b t e z b a w i e n n e n a p o m n i e n i a i r a d y

w c z y n w p r o w a d z i ć n a l e ż y " .

(5)

Manifestacja zewnętrzna, która ima być punktem kulmina

cyjnym uroczystości obchodowych, odbędzie się we Lwowie w niedzielę 20 września 1936, według' następującego program u.

D n i a 19 w r z e ś n i a 1936 odbędzie się Zjazd Delegowa

nych Katolickiego Stowarzyszenia Mężów, Kongres Tercjarski św. Franciszka z Asyżu, oraz Zloty Katolickiego Stowarzysze' nia Kobiet, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej i Ka

tolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Żeńskiej. Szczegółowe pro

gramy Zjazdu Delegowanych, Kongresu i zlotów otrzym ają pla

cówki parafjalne od właściwych central diecezjalnych w osob

nych okólnikach bezpośrednio.

Tegoż dnia wieczorem odbędą się uroczyste imprezy.

W n i e d z i e l ę , d n i a 20 w r z e ś n i a 1936 we Lwowie po sumie pontyfikalnej udadzą się uczestnicy uroczystości we wspólnym pochodzie pod pałac Arcybiskupi, gdzie nastąpi zło

żenie hołdu i zakończenie obchodu.

W n a s t ę p n ą z a ś in. i e d z i e 1 ę, t. j . 27 w r z e ś n i a b. r.

odbędą się w całej diecezji obchody parafjalne.

Celem jak najskładniejszego wykonania powyższego pro

gramu Lwowski Komitet zwraca się do Przewielebnych Księży Proboszczów, do Parafjalnych Zarządów i do Kierownictw Od- działów Stowarzyszeń Akcji Katolickiej poza Lwowem z uprzej

mą prośbą o utworzenie miejscowych Komitetów Jubileuszo

wych, któreby się zajęły:

1) zorganizowaniem w swej siedzibie w niedzielę, dnia 27 września 1936 obchodu 50-lecia kapłaństwa J. E. Ks. Arcy

biskupa ;

2) zorganizowaniem na obszarze swej parafji wyjazdu u- czestników „Dnia Katolickiego" do Lwowa.

Bliższe szczegóły zawarte są w okólniku, który Lwowski Komitet Obchodowy przesłał do wszystkich parafij.

400-letnia roczn ica urodzin Ks. Piotra Skargi T . J.

W roku 1936 przypada 400-na rocznica urodzin wielkiego kapłana i znakomitego Polaka, Ks. P i o t r a S k a r g i T. J.

Jak potężny słup ognia świeci na kartach naszych dziejów wielka postać tego świątobliwego Sługi Bożego, niezrów nanego' Miłośnika O j

czyzny, złotoustego i opatrznościowego Kaznodziei, Opiekuna ubogich i Apostoła zorganizowanego miłosierdzia.

W Krakowie, gdzie w Kościele św. P iotra spoczywają jego śraier-

(6)

telne szczątki, zawiązał się, z inicjatyw y „Tow . im. Ks. S kargi", Komitet obyw atelski, który postanow ił godnie uczcić tę d rogą sercu każdego Polaka rocznicę odpowiedniem i uroczystościami jubileuszowem u W ramach tych uroczystości, w y z n a c z o n y c h n a 6 i 7 c z e r w c a b, r. o d będzie się solenne nabożeństwo, akadem ja, specjalne widowisko teatralne, w ystawa jubileuszow a, wreszcie hołd zbiorowy u trum ny Skargi w kry p cie, którą Komitet krakowski odnowi w najbliższym czasie przy pomocy społeczeństwa katolickiego.

Komitet krakowski rozpoczął swe prace w jesieni ub. r. obecnie zaś zwraca się do wszystkich ośrodków , związanych z działalnością i życiem Skargi i do całego uśw iadom ionego społeczeństwa katolickiego z prośbą 0 zainicjowanie w całej Polsce obchodów, poświęconych uczczeniu w iel

kiego K apłana-P atrjoty i wysłanie delegacyj na uroczystości . czerwcowe do Krakowa.

Zostawiając szerokie pole inicjatywie lokalnej, pragnie Komitet kra

kowski zainteresowanym jubileuszem Skargowskim instytucjom i zrzesze

niom poddać dwa hasła przewodnie tegorocznych uroczystości ku czci Ks*

Skargi. W ysuwamy na pierwsze miejsce świętość Jego życia, by w ten sposób przygotow ać warunki, potrzebne do podjęcia s t a r a ń o l e g o b e a t y f i k a c j ę . Pow tóre pragniem y silnie podkreślić w-s k a z a n i a 1 n a u k i r e l i g i j n e , m o r a l n e o r a z s p o ł e c z n o - p o l i t y c z n e tego niezrównanego W ychowawcy narodu, który z zadziwiającą intuicją sięgał do głębin duszy polskiej, analizow ał >ją świetnie i um iał znaleźć, na jej rany i błędy trafne lekarstw a, po dzlień dzisiejszy uderzająco aktualne. W skazania te i nauki ukażą się w osobnej antologji jubileuszo-

« w ej. Te dwa hasła będą nicią przewodnią ogólno-polskich uroczystości jubileuszowych w Krakowie.

Komitet krakowski wdzięczny będzie Komitetom lokalnym za łaskawe utrzym ywanie łączności z Krakowem.

A dres: K om itet uroczystości Skargowskich, K raków , ul. Sienna 5, parter. Konto P. K. O. nr. 405.016. — Właśc. konta: Krakowskie Tow. im.

P iotra Skargi, Kraków, z dopiskiem : Jubileusz.

Komitet przyjm uje z podziękowaniem choćby najm niejsze ofiary na pokrycie kosztów uroczystości, a zwłaszcza odnowienie krypty Ks. Piotra Skargi.

O fiara D u ch o w ień stw a .

Duchowieństwo archidiecezji lwowskiej opodatkow ało się, celem zasilenia funduszu na cele organizacyjne Instytutu i Sto

warzyszeń Akcji Katolickiej. Do dnia 20 kwietnia b. r. w pły

nęło dio Arch. Instytutu A. K. 311 deklaracyj od Księży świec

kich, 30 od Księży zakonnych, 5 od Sióstr zakonnych, 2 od osób świeckich. Razem 348 deklaracyj. Ponadto około 50 Księży nadsyła ofiary bez podpisania deklaracyj. Suma otrzymanych dotąd o fiar wynosi: 4.343 zł. 15 gr.

Deklaracje opiew ają przeważnie na 2 zł. miesięcznie. W ięk

(7)

sze kwoty zdeklarowali: J. E- Ks. Biskup Dr. Baziak (po 10 zł. mieś.), Kapituła M etrop. (po 10 zł.), XX. M isjonarze Lwów (po 10 zł.), Ks. Kan. Dr. Szmyd (po 5 zł.) i Ks. A. M ydlarz (po 5 zł.). Oprócz tego jednorazowe większe datki wpłacili (bez deklaracji): Ks. Prałat Dziurzyński 50 zł., Ks. Infułat Dr. Zajchowski 48 zł., O. Kustosz Bronisław Szepelak 48 zł., Ks. Kan. Ignacy Nadblski 32 zł., Ks. Kan. Leon Skibniewski, 25 zł., Ks. Prof. Karol Jastrzębski 30 zł.

Wjszystkim P. T. Ofiarodawcom składamy serdeczne „Bóg zapłać".

K om unikaty.

1. Nom inacje Prezesów D ekanalnej A kcji Katolickiej: 1. S t a n i s ł a  wów- — p. Kazimierz Firganek. 2. S k a ł a t — p. Józef Krzyżanowski.

2. Nominacje Prezesów Parafialnej A kcji Katolickiej: 61. L w ó w św. M i k o ł a j a — p. Edm und Unolt. 62. B r u s n o - N o w e — p. An

toni Zaborniak. 63. C h o c i m i e r z — p. Jan Syposz. 64. D e 1 a w a - p. Mateusz Guszpit. 65. D ź w i n i a c z k a — p. Józef W agner. 66. G r z y m a ł ó w — p. Józef Bernat. 67. K o r o ś c i a t y n — p. Tomasz Łużny.

68. Ł o s z n i ó w — p. Wincenty Laszczyński. 69. M a g i e r ó w — p. Jan H r. Siemieński. 70. M y s z k o w i c e — p. J a n O rłowski. 71. N a r o l - p. Jadw iga Hr. Korytowska. 72. P o d h a j c e — p. Jan Bizuń. 73. P o- w i t n o — p. Mikołaj Greń. 74. R z ę s n a - P o l s k a — p. P iotr W a

laszek. 75. S k a ł a t — p. Józef Krzyżanowski. 76. S z y b a l i n — p. Jó

zef Nehman. 77. T o p o r ó w — p. Cezaryna Dębicka.- 78. W e r b k a - p. Michał Górny. 79. Ż ó ł t a ń c e — p. Jan Górniak.

Zmiany na stanowisku Prezesa P. A. K. (podajem y nazwiska nowych prezesów ); L w ó w — św. Antoniego — p. Franciszek W alczak; M a - 1 e c h ó w — p. Michał Zalewski; L w ó w — św. Andrzeja p. Seweryn Krechowiecki.

3. R eferat p. M arji Śliw ińskiej-Zarzeckiej p. t. „Rola Akcji Ka

tolickiej w życiu naszego społeczeństw a'', wygłoszony lia kursie A. K. We Lwowie w r. 1935, ukazał się w „Gazecie Kościelnej" i je st do nabycia w osobnej odbitce w Składnicy A. K. Lwów, F red ry 3 w cenie 30 gr.

4. W ydaw nictw o „Głosu N arodu“ zwraca się do społeczeństwa kato

lickiego z prośbą o poparcie dla tego dziennika. Przeznaczony on je st przedewszystkiem dla sfer inteligencji katolickiej. Ociezwę w tej spraw ie p. t . ; „ K a t o l i c y ! p o p i e r a j c i e w ł a s n y d z i e n n i k ! " załączamy do niniejszego num eru „Głosu A. K.“ i gorąco prosim y o pozyskiwanie abonentów.

(8)

K. S. M. a p olityk a.

1. W obec coraz częściej pcwtarzających się usiłowań roz

maitych partyj politycznych wciągnięcia K. S. M, (już to pod płaszczykiem pracy społecznej, jużto narodow ej lub obrony lu

du) na pole pracy politycznej, czujemy się w obowiązku przy

pomnieć członkom Oddziału K. S. Mężów artykuł trzeci nasze

go statutu, który pow iada: „Stowarzyszenie stoi poza i ponad part jam i politycznemi". Dokładniej i jaśniej tłumaczą powyższy artykuł statutu następujące słowa Papieża, wypowiedziane do Związku Mężów włoskiej Akcji Katolickiej: „Akcja Katolicka stoi i działa ponad i poza wszelkiemi partjam i politycznemi, nie chce pracować dla partji, ani być plartją polityczną. Akcja Katolicka winna być poparta przez ogół katolików dla pow szechnego dobra i pomyślności społeczeństwa, wystrzegać się jednak należy zamknięcia się w ciasnych granicach partyjnych i mieszania się do polityki. Akcja Katolicka ze względu na swą naturę i cel, które staw iają ją poza i ponad wszelką działal

ność partyjną, nie może być nigdy mieszana z organizacjami, mającemi cele czysto polityczne. Słowa powyższe ujmują jasno i dobitnie stosunek K. S. Mężów do polityki i partyj politycz

nych i o d tego stanowiska nakreślonego nam przez zastępcę Chrystusa na ziemi absolutnie ani na krok odstąpić nam nie wolno.

M yliłby się ten, ktoby myślał, że Akcja Katolicka nie może i nie powinna wywierać wpływu na życie polityczne spowodu swego stanowiska poza i ponad partjam i politycznemi, przeciw

nie może i powinna wywierać wpływ' nie we formie jednak działalności politycznej, lecz wykształcenia politycznego. Jasno ujm ują to zagadnienie słowa Piusa XI „Gdy sumienia będą w chrześcijańskim duchu urobione ożywione i pouczone, reszta przyjdzie sama, potrafią one ująć po chrześcijańsku każde bie

żące zagadnienie i rozwiązać je w duchu chrześcijańskielm. Obo

wiązek zaś tego kształcenia politycznego katolików wynika z tej praw dy podstawowej naszej wiary, „że wszystkie czyny ludzkie, czy to pryw atne i osobiste, czy też publiczne i zrzeszone, po

winny stosować się do odwiecznych praw d Bożych" (Encykliki Ubi arcano Dei). Ponieważ zaś obowiązkiem katolików, jako oby

w ateli jest brać udział w życiu politycznem swego kraju, przezto

celem uniknięcia błędów muszą być uświadomieni. Najlepiej

ujął tę kwestję Ojciec św. Pius XI w przemówieniu do Mężów

Katolickich włoskich (30.X 1935): „Akcja Katolicka, nie zaj-

(9)

inując się samą polityką, chce nauczać katolików, jak odnosić się do polityki i jak z niej korzystać w sposób szlachetny, do czego obowiązani są w szczególności- wszyscy katolicy, bo samo wyznanie katolickie wymaga od nich, by byli najlepszymi oby- wiatelami. Jest to przygotowanie, którego wymaga każdy za

wód1, kto chce stosować dobrą politykę, nie może uchylać się od odpowiedniego przygotowania. Stojąc zdała od polityki par

tyjnej Akcja Katolicka stawia sobie zadanie przygotowania do dobrej wielkiej polityki, chce przygotować politycznie sumienia obyw ateli, urabiając je również na tern polu w duchu chrześci- jańsko-katolickiim“ . Oto program pracy nakreślony nam przez Namiestnika Chrystusowego, od którego nam odstąpić nie wol

no, program jasny i prosty według którego członkowie K. S.

Mężów imają się urabiać na dobrych katolików i dobrych oby

wateli.

„O środki m aterja ln e d la K. S. M ężów". (C. d.)

„Są różne apostolstw a: apostolstwo m odlitw y, czynu, słowa, pióra, nawet apostolstwo finansow e, potrzebne jest bo

wiem wspieranie materjalne dzielą Bożego m iędzy ludźm i“ . P IU S X I, 2 9 iIX 1927.

W statucie K- S. Mężów, któremu odpowiadają zasadniczo sta tu ty innych organizacyj katolickich w art. 7 p. t. „Fundusze", czytamy: Potrzebne do swej pracy środki finansowe czerpie Sto

warzyszenie z następujących źródeł:

1. W pisow e i składki członków,

2. Dochody z doraźnych imprez organizacyjnych, jak wie

czornice, przedstawienia, wystawy, zawody, igrzyska.

'3. Dochody ze stałych urządzeń organizacyjnych, jak aip.

z własnych przedsiębiorstw, ze sprzedaży czasopism i wydaw

nictw i t. p.

4. Subwencje i darowizny.

Przypatrzm y się bliżej tym środkom dochodów wymienio

nym' w statucie. W pisowe i składka członkowska, rzecz zupeł

nie jasna. Katolickie Stowarzyszenia będąc w nowoczesnej swej szacie organizacyjnej, Stowarzyszeniami podobnemi pod wzglę

dem swej struktury organizacyjnej do innych stowarzyszeń świec

kich, muszą mieć i te cechy, które charakteryzują wszelkie zrze

szenia świeckie.

Pow tóre, jeśli się weźmie pod uwagę, że bardzo często po

wyższe świadczenia członków są jedynem źródłem dochodów dla organizacji, to zrozumiałą jest rzeczą, że z dochodu ze skła

dek poniekąd wiąże się kwest ja życia i rozwoju danego Oddzia

łu lub Stowarzyszenia.

Widzimy zatem, że już czyste względy, że się tak wyrażę

świeckie, dom agają się od nas, byśmy swemi drobnemi ofiaram i

(10)

w spierali nasze organizacje. Cóż dopiero, gdy weźmiemy pod uwagę jakość i dostojność religijno-apostolską Stowarzyszeń Ak

cji Katolickiej. Słusznie można powiedzieć, że składka, którą uiszczają członkowie organizacyj katolickich ma głębokie znacze

nie symboliczne, ma ona bowiem być wyrazem zrozumienia po

trzeb religijnych, oraz określeniem przez daną jednostkę swego stosunku do najżywotniejszych zagadnień katolickich. Zdajemy so

bie sprawę z tego, że wysuwanie tego zagadnienia w chwili obecnej, może być dla niejednego z W as Mężowie źródłem z n io chęcenia, lecz przypominamy czasy pierwszych wieków chrześci

jaństw a, w których ci najbiedniejsi bardzo często niewolnicy z ostatniego składali na sprawy Boże. Albowiem nie grosz bo

gacza rzucony z niechęcią na ofiarę, lecz wdowi z miłości Bożej złożony, buduje wielkie i zbożne dzieła. Kto jednak, zetknął się bliżej z ogromem pracy i zadań organizacyj katolickich, ten ł a t wo zrozumie jak słusznie twórcy statutów postąpili wskazując szereg innych źródeł dochodowych. Składki bowiem i wpisowe nie m ogą ani w części pokryć rozchodów zwłaszcza w centrali, trzeba koniecznie oglądnąć się za imneimi źródłami dochodów.

Tajdemi źródłami nazywa statut dochody z doraźnych imprez organizacyjnych, a więc wieczornic, przedstawień, wystaw itp.

Oczywista, że zrealizowanie tych źródeł dochodów zależy wiele od inicjatywy Oddziałów, czy też centrali, by jednak powyższe poczynania wydały skuteczne owoce, imuszą znaleźć stanowcze

poparcie u katolików, musimy postawić sobie zasadę, że to, oo 1 się robi, musi znaleźć u nas poparcie, dlatego, że jest katolickie:

poparcie bowiem zdrowej inicjatywy katolickiej, jest przyznawa

niem się do swej wiary.

Organizacje katolicki*, jeśli m ają spełnić należycie swe za

danie, jnuszą się oprzeć na silnych podstawach, nie tylko mor ralnych, lecz również materjalnych, dlatego te źródła dochodów, które wymienia statut w dalszej swej części mówiąc o własnych stałych przedsiębiorstwach i urządzeniach organizacyjnych, mają wielkie znaczenie.

Przedewszystkieim centrale krajowe, diecezjalne i dekanal- ne a następnie także i poszczególne Oddziały winny mieć wła

sne instytucje dochodowe, z którychby czerpały dochody na potrzeby organizacyjne, oraz m ogły dać i zajęcie ludziom po

trzebującym pracy. W końcu w ostatnim punkcie niniejszego arty- ) kułu statutu poruszono jeszcze kilka innych rodzajów źródeł do

chodów, a mianowicie: subwencje, darowizny, datki dobrowolne, zbiórki, zapisy. Subwencje, ileż rtam y najrozmaitszych instytu- cyj, któreby przecież m ogły rocznie w swych wydatkach zastrzec pewne sumy na cele katolickie. Instytucje te domagają się po

parcia katolików, lecz same nie popierają katolicyzmu. W tej mierze musi nastąpić zmiana, popatrzmy na Żydów, jak oni swoje cele popierają, lub naszych współbraci Rusinów, czyżby-

i i

(11)

śmy katolicy Polacy nie mieli popierać własnej sprawy kato

lickiej?

Darowizny i zapisy, z których powstały wiekopomne dzie

ła w przeszłości, przeznaczone bardzo często przez katolików na cele mniej pożyteczne, czyżby miały zniknąć w obecnej dobie.

Czyż m ało nam potrzeba kościołów, kaplic, ochronek, domów parafjalnych, rekolekcyjnych i t. p. a przecież to wszystko od dobrej woli i hojności katolików zależy. Wreszcie datki i zbiór

ki na rzecz K. S, M. Piękny przykład1 zrozumienia dla Akcji Ka

tolickiej d a ł o d u c h o w i e ń s t w o A r c h i d i e c e z j i l w o w s k i e j , o p o d a t k o w u j ą c s i ę d o b r o w o l n i e n a r z e c z c e n t r a l i l w o w s k i e j p o d w a z ł o t e ( m i e s i ę c z n i e. Kto zna bliżej stan m aterjalny duchowieństwa naszej Archidiecezji, ten odczuje i zrozumie czem jest powyższa ofiara. Duchowień

stw o nasze łoży ponadto dziesiątki złotych na miejscowe Oddzia

ły katolickie, płaci po kilka złotych miesięcznie na spłacanie

■długu ciążącego na zakupionym Domu Akcji Katolickiej we Lwowie, w którym się mieszczą nasze centrale, w końcu nie ma

jąc pomocy świeckiej, samo oddaje się żmudnej pracy wyszkole

nia pracowników w terenie. (C. dl n.).

KATOLICKIE STOWARZYSZENIE KOBIET

Zjazd D eleg o w a n y ch w życiu n a szej o rg a n iza cji.

23. kwietnia Zjazd Delegowanych K. S. K.

Zapewne niejedna prezeska Oddziału a może przedewszyst- kiern skarbniczka przeczytawszy tę wiadomość podaną w marco

wym okólniku ciężko westchnęła. Co za groźmy wydatek dla kasy taki wyjazd eonajmniej jednej a może więcej osób do Lwo

wa, wyjazd1, którego koszt powinien być pokryty zasadniczo z funduszów Oddziału. Czy taki wydatek opłaci się? Śmiało twierdzimy, że tak — a na poparcie naszego twierdzenia zwró

cimy uwagę na dwa zdaniem inaszem, najważniejsze momenta.

W pracy naszej nad budowaniem Królestwa Chrystusowego ma ziemi, zszeregowane w organizacjach Akcji Katolickiej tworzymy jedną wielką rodzinę Chrystusową, przepojoną jednym duchem miłości Bożej i na niej opartej ofiarnej miłości bliźniego. Choć nas dziesiątki a może i setki kilometrów dzielą, nie jesteśmy so

bie obce, łączy nas służba i umiłowanie tej samej sprawy.

Ale choć o tern w teorji wiemy, grozić nam może czasem za

cieśnianie naszych horyzontów, grozić może zbytnie zaabsorbo

wanie się wyłącznie własnym odcinkiem pracy i nie wykorzysta

my w tedy dostatecznie tego źródła siły, jakiem jest poczucie w spólnoty naszych poczynań. Słuchając sprawozdań Zjazdu Dele

gowanych przekonamy się, że choć może lokalny dorobek pracy

jednego Oddziału parafjalnego jest jeszcze nieduży, jednak i on

(12)

przyczynia się do ooraz wzrastającego czynu zbiorowego KSK.

naszej Archidiecezji.

Niemniej ważną korzyścią Zjazdu Delegowanych to moż

ność odnowienia naszego zapału w pracy i ufności w jej po

myślny rozwój.

Nieraz wydawać się może prezesce, Kierownictwu czy na

wet Oddziałowi całemu, że tylko on ma tak specjalnie trudne wiarunki pracy — przekona się, że trudności nigdzie nie brak czy z ułożeniem celowego programu, czy z pozyskaniem osób chęt

nych i przygotowanych do pracy apostolskiej, czy choćby z za

gadnieniem zapełnienia pustej kasy. Przekonamy się, że te trud

ności w rozwoju dzieła Bożego to tnie powód do opuszczania rąk i biadania, ale przeciwnie to podnieta do tern większego wy

siłku. A może przegląd poczynań różnych Oddziałów nasunie nam niejedną dobrą myśl i plan ,na przyszłość.

W następnym numerze Głosu podamy dokładne spraw o

zdanie ze Zjazdu.

W okólniku marcowym podałyśmy Oddziałom program pracy na marzec, kwiecień i maj. Program na następne miesiące po

damy w okólniku majowym. 5

Przypominamy, że wkładka do K. S. K ■ wynosi 10 °/o od ze

branej w Oddziale sumy wkładek członkowskich. Są Oddziały, które jeszcze o tern nie wiedzą i dlatego na najbliższem posie

dzeniu kierownictwa należy zbadać, czy wedle tego wymiaru '/

odesłano wkładkę do centrali. Zwracamy uwagę, że Oddziały Mężów i Młodzieży mają inny wymiar wkładek, który nie obo

wiązuje Oddziałów K. S. Kobiet.

Odznaki i statuty potaniały! Mamy już na składzie odzna

ki po 50 gr. (zamiast 60 gr.) i statnty po 15 gr. (zamiast 20 gr.).

Bpnadto do nabycia w inaszej Składnicy: l e g i t y m a c j e Członkowskie po 3 gr., o b r a z k i z tekstem przyrzeczenia, na

szej modlitwy organizacyjnej i hym nem : „My chcemy Boga“ w ce

nie 10 gr. sztuka, b r o s z u r k i : W rodzinmem kole i Pod na

szym sztandarem, zawierające m aterjał na wieczornice i akade- mje, oraz cały szereg k r ó t k i c h p o g a d a n e k i r e f e r a t ó w już od 5 gr.

N ow e Oddziały. Na terenie Archidiecezji Lwowskiej mamy obecnie około 140 Oddziałów K. S. K. Jest jeszcze bardzo wiele parafij, w których niema naszych Oddziałów, ufamy jednak, że i tam są już prace przygotowawcze dla założenia Oddziału.

Oddziały, któreby powstawały bez uprzedniego przygotowania, nie będą trw ałe — dlatego cieszymy się, że Oddziały nasze po

w stają powoli ale napewno po gruntowneim przemyśleniu i za

poznaniu się bodaj paru osób z istotą Akcji Katolickiej.

Wykaz nowopowstałych Oddziałów zamieściłyśmy ostatnio w 6 numerze Głosu A. K. z r. 1935. Obecnie podajem y dalszy

Spraw y o rgan izacyjn e.

(13)

ciąg nowopowstałych Oddziałów: Żydaczów, Ostrowczyk, H,a- naczów, Zabłotów, Płaucza Mała, Lwów par. Archikatedralna, Jezierna, D urajów , Podwysokie, Magierów, Jaryczów Nowy, jazłowiec, M onasterzyska, Słobódka Dżuryńska, Sokal, ^ Kowa- lówka, Dźwiniaczka, Łoszniów, Werbka, Jezupol, Trościaniec Wielki, Sasów, Miertiuki, Bohorodyczyn, Bryńce Zagórne, Zło

czów, Delatyn, Lipsko, Podwołoczyska, Korościatyn, Usznia, Na

rol, Żulin, Trembowla, Chlebowice Wielkie, Czortków, Prusy, Mszana i Powitmo. W szystkie powyżej wymienione Oddziały zgłosiłyśmy do odnośnych starostw powiatowych.

Kronika.

a) Centrala: 27 II Z e b r a n i e Z a r z ą d u K. S. K., 2/1V Zebranie Komitetu Wykonawczego K. S. K. W czasie od 18 do 21 lutego odbyły się staraniem Zarządu r e k o l e k c j e z a m k n i ę t e dla podlwowskich O d

działów K. S . K. Rekolekcje odbyły się we Lwowie u P. P. Sakramentek.

Nauk rekolekcyjnych udzielał Asystent Kościelny K. S. K. Ks. Kan. Dr.

G erard Szmyd. Udział w rekolekcjach wzięło 29 członkiń naszych O d

działów z Sokolnik, Dublan, Malechowa, Zboisk i Rzęsny Polskiej.

A s ys t e n t K o ś c i e l n y Ks. Dr. Szmyd wziął ponadto udział w Kursie dla kierownictw K. S. K. dekanatu buczackiego, wygłaszając dw a referaty.

P r e z e s k a K. S. K. P. M arja Jo rd an Stojowska po dłuższej chorobie objęła z dniem 24 Ił urzędowanie. W yjeżdżała z referatem na zebranie ogólno - parafjalne do Zimnej W ody i do Janowa k/Lwowa.

P. J. S z m i d t o w a czł. Zarządu wygłosiła referat w Janowie i na Zniesieniu.

S e k r e t a r k a g e n . P. L. Kownacka wzięła udział w Kursie dla kierownictw w Buczaczu, w Kursie w Janowie k Lwowa, założyła O d

działy w Podwołoczyskach i Złoczowie, wizytowała Oddziały w Jeziernej, Brodach i Sokolnikach, odwiedziła Oddziały w Zadw órzu, Dublanach i Malechowie.

b ) O ddziały: B u c z a c z. Odbył się tu dwudniowy Kurs dla kie

rownictw Oddziałów K. S. K. z dekanatu buczackiego i pobliskich parafij.

Udział w Kursie wzięło około 200 osób. Referaty w ygłosili: Ks. Dr.

Szmyd, Asystent Kościelny K. S. K., Ks. Andrzej Grom adzki Sekretarz A. I.A .K ., P. M arja Doszlowa prezeska Oddziału K. S. K. w Buczaczu, P. W ieczffińska z JŚuczacza, P. L. Kownacka sekretarka generalna K. S. K.

W czasie Kursu zawiązano O kręg K. S. K. dekanatu buczackiego, prezeską w ybrano P. Dyonizę Wieczffińska z Buczacza.

L w ó w - O k r ę g . Na nadzwyczajnym Zjeździe Okręgowym 2 0 /111 w ybrano w miejsce dotychczasowej prezeski O kręgu P. Łucji Kolskiej, która zrezygnowała z zajmowanego stanowiska, P. Edw ardę Unoltową, byłą prezeskę Oddziału w Gródku Jag.

B r o d y . Oddział nasz w Brodach zorganizował dwumiesięczny Kurs kroju i szycia. Na zakończenie kursu urządzono bardzo ładną wystawę prac, wykonanych w czasie Kursu. Praca naszego Oddziału w Brodach jest bardzo przemyślana, program ow a, książkowość doskonale prow a

dzona. Życzymy Oddziałowi dalszej równie ofiarnej i celowej pracy!

J a n ó w k / L w o w a . Oddział zorganizował Kurs ideologiczny dla pogłębienia w śród członkiń znajomości Akcji Katolickiej i zadań K. S. K.

Przez trzy dni odbywały się po południu referaty z dyskusją. Referentki przyjeżdżały ze Lwowa.

L w ó w p a r . ś w. M. M a g d a l e n y . Tutejszy Oddział K. S. K.

urządził trzydniowy Kurs przygotowawczy dla kandydatek, mających zło

żyć przyrzeczenia w dniu naszego święta organizacyjnego.

(14)

S > £ S S ^ S ^ 6 ^ (D ^ S 5 i© (5 ^ S ^ S ^ S ^ 6 ^ S X 5 ^ S ^ S 6 ^ © S y c S S S < S

| KATOLICKIE STOWARZYSZENIE MŁODZIEŻY MESKIEJ j

S ^ S liS S ^ S ^ S ^ S ^ S 5 < e S i® 6 1 > © (o y !S 6 ^ © S i> © S S < 9 S S > (E 6 S < © C 5 5 iS

S p ra w o zd a n ie za rok 1934 i 1935.

Bogu i Polsce służym y!

i Pierwsze Oddziały na terenie naszej Archidiecezji powstały w roku 1919. Było ich 4 z 126 członkami. Zaczętą pracę prze

rywa najazd bolszewicki. Starsi druhowie zasilają szeregi Ar- mji Ochotniczej, dokumentując swą czynną miłość Polski. A gdy zwycięski oręż dał nam Bóg zamienić na pracę przy budowie:

naszego państwa, młodzież katolicka stanęła do apelu, by bu

dować „M łodą Polskę, szczęśliwą Bogu m iłą“ , by „Ojczyźnie spłacić święty dług“ .

W roku 1921 na pierwszym Zjeździe delegowanych uchwa

lono zorganizować Związek Stowarzyszeń Młodzieży Polskiej.

Do Związku zgłosiło się 24 Stowarzyszeń Młodz. Pol., liczą

cych 520 członków.

Po dziesięciu latach pracy Związek liczył S4 SMP. m ę

skich z 2692 członkami.

A w r. 1936, jako w swoje piętnastolecie, staje przed swoją władzą najwyższą, wielkim naszym opiekunem J. E. Ks. Arcy- pasterzeim Dr. Bolesławem Twardowskim i całem kresowem pol- skiem społeczeństwem z raportem 128 Oddziałów' z 3393 człon

kami.

Na przestrzeni tego czasu kierownicy naszej organizacji w osobie długoletniego Prezesa Rady Związkowej Ks. Prał.

Kazimierza Dziurzyńskiego i wzoru pracowitości i oddania się młodzieży ks. Figury i ks. Gromadzkiego w pajali w młodzież zasadę czynnego swego udziału w pracach dla dobra Kościoła i Polski. Starano się, by przez pracę nad sobą, na podstawach W iary wychować obywatela najuczciwszego i najdzielniejszego.

Rozumiano, że dojść można do tego celu przez rozumną oświa

tę, która ma z naszego członka uczynić czy n.ną i świadomą jed

nostkę Kościoła, Narodu i Państwa polskiego.

Dlatego też poza wychowaniem religijtiem baczną uwagę zwrócono ina oświatę, dążącą do poznania i zrozumienia sw o

ich obowiązków obywatelskich, poznania i ukochania polskiej kultury, historji, tradycji. Starano się o przygotowanie młodzie

ży do obrony kraju przez organizowanie licznych Oddziałów

(15)

P. W. (w roku 1928 — 58 oddziałów z 1280 ćwiczącymi), zapi

sując pracowicie swoją kartę w tym dziale. Pozatem zorganizo

wano liczne oddziały w. f.

Ważnym działem w naszej pracy jest przysposobienie do zawodu. Na odcinku przysposobienia rolniczego w tym okre

sie zdobyliśmy opinję dobrych pracowników osiągając 1 nagrodę w ogólnopolskiej punktacji i kilka nagród II.

Naszą pracę pojmujemy bardzo poważnie, spełniamy ją z głębokich pobudek religijnych i wielkiego ukochania naszego narodu, naszej kultury. Polsce chcemy dać w naszych młodych obywatelach najmocniejsze podstawy i dlatego opieramy nasze wychowanie i wogóle pracę dla Polski na światopoglądzie ka

tolickim.

Pragniemy całe życie nasze i nas otaczające odrodzić w Chrystusie.

Wierzymy, że zwycięstwo Chrystusa w duszy m łodzieży polskiej będzie zwycięstwem Polski.

Zdajemy sobie spraw ę z naszego trudnego położenia tu na kresach. Rozumiemy naszą odpowiedzialność za postęp naszej kultury, za utwierdzanie na każdym kroku wszystkiego co polskie.

Pamiętamy o testamencie najdroższym „O rląt". Pragniemy, by każdy nasz Oddział był promieniującą stanmicą ducha polskiego, go, kultury polskiej.

Doceniając prace młodzieży N. Episkopat Polski powołał nas do bezpośredniej pracy razem' z całem społeczeństwem katolickim do Akcji Katolickiej* jako czołową kolumnę, która rozwija dzia

łalność dla Kościoła i Państw a na zasadach Chrystusowych w o- parciu o Kościół i Jego Hierarchję. Powołanie to było dla nas momentem przełomowym, a dla organizacji dodatnim. Dziś w Pol

sce jest nas ponad 300.000, jesteśmy największą organizacją młodzieży, a młodzież kresowa stara się dotrzymywać kroku tej tak potężnej armji.

Składając niniejsze sprawozdanie w ręce Przewielebnego Duchowieństwa Archidiecezji kresowej, w ręce naszych Przyja

ciół i W spółpracowników, oraz w ręce naszych Druhów, wyra

żamy to głębokie przekonanie, że wszyscy będziemy i nadal słu

żyli dobrej sprawie, Bogu na Chwałę, Polsce na chlubę!

Zarząd Katolickiego Sto warzyszetiM M łodzieży M.

I. D z i a ł a l n o ś ć S t o w a r z y s z e n i a .

Sprawozdanie obejm uje rok 1934 i 1935. W okres ten

(16)

wchodzi działalność dawnego Związku SMP (do lipca 1934) i Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej.

W roku 1934 było Stowarzyszeń 118. W roku 1.935 przy

było Oddziałów 23, ubyło 13, liczy więc Stowarzyszenie 128 Oddziałów.

Dnia 29 lipca 1934 odbył się Zjazd Delegowanych przy u- dziale 186 uczestników, który jednomyślnie postanowił zmienić swój statut, przyjmując statut „Katolickiego Stowarzyszenia M ło

dzieży M ęskiej", oraz sposób podziału majątku dawnego Zwią

zku pomiędzy KSMM i KSMŻ.

Rok 1934.

R, a d a Z w i ą z k o w a , składająca się z 20 osób, odbyła 1 posiedzenie pod przewodnictwem Prezesa Ks. prał. K. Dziu- rzyńskiego, przedmiotem posiedzenia był program Związku.

Z a r z ą d 1 Z w i ą z k u do 31 lipca 1934 stanowił sekretarz generalny ks. Andrzej Gromadzki. Funkcję instruktora organiza

cyjnego pełnił

p.

1. Jaroszewski. Na Zjeździe Delegowanych zgodnie z art. 17. nowego Statutu wybrano Zarząd K. S. M. M.

w składzie:

a) Z a m i a n o w a n i przez J. E. Ks. Arcybiskupa:

Asystent kościelny: Ks. Prałat Kazimierz D z i u r z y ń s k i . Prezes: P. Generał Mieczysław L i n d e .

Sekretarz generalny: P. Ignacy J a r o s z e w s k i .

b) W y b r a n i n a Z j e ź d z i e D e l e g o w a n y c h : ze Lwo

wa: ks. kan. W ładysław Matus, ks. Jan Figura, ks. Józef Kłos, ks. Andrzej Gromadzki, p. St. Dzierżanowski, dr. L. Kownacka, dh. Józef Goldfeld, dh. Adam Moroz, ks. Marcin Bosak z Marjam- pola, p. Smyczyński Jan z Sokolnik, ks. Szczepan Ufryjewicz z Budzanowa, ks. Ernest Chowaniec z Brodów, ks. Tadeusz Za- łuczkowski z Kaczanówki, dh. Michał Łukaszów z Słobódki dżur., dh. Michał Kuśnierczuk z Pistynia, dh. Sauch Józef z Prze

myślan.

W ciągu roku 1935 ustąpili na własną prośbę: Ks. Prał.

K. Dziurzyński ze stanowiska Asystenta kościelnego, na które

go miejsce został zamianowany ks. kan. W ładysław Matus, p.

Gen. Linde z stanowiska prezesa, funkcja prezesa została powie

rzona p. Janowi T. Nowakowskiemu.

W tym też roku (w maju) zostaje zwolniony z obowiązków sekretarza generalnego p. I. Jaroszewski, na którego miejsce zamianował J. E. Ks. Arcybiskup p. Jana Wąsowicza.

W pracach biurowych pomaga obecnie dh. Tadeusz Nowa

kowski i Emil Stefanicki.

Biuro mieści się we Lwówie przy ul. Fredry 3, I!. p.

(w „Domu Akcji Katolickiej"). W roku 1934 protokół czynności był prowadzony wspólnie z KSMŻ. Do września 1934 ukazało się 9 numerów „Głosu Związku Młodzieży", oraz wydano 4 okól

niki powielane. Urządzono 11 kursów jednodniowych dla kie-

(17)

rownictw i odbyto -około 60 wizytacyj. W izytowali Ks. A. Gro

madzki, p. Jaroszewski i p. Dr. Kownacka.

Zorganizowano dwutygodniowy kurs w Pustomytach, d l a . przodowników gier sportowych, uczestników 18. Zorganizowano Zawody sportowe io mistrzostwo Lwowa.

Rok 1935.

W ychowanie religijno-m om tae. Z inicjatywy Stowarzyszenia odbyły się 3 serje reko/ekcyj zamkniętych, w których wzięło udział 64 druhów. Ogółem odbyło rekolekcje zamknięte 175 dru

hów. W spółdziałano przy organizacji rekolekcyj wielkanoc

nych dla młodzieży rzemieślniczej, przemysłowej i handlo

wej we Lwowie. Pozatem przeprowadzono wspólny obchód św.

Stanisław a Kostki dla Oddziałów Lwowskich. W swoich okólni

kach zwracano baczną uwagę na wychowanie religijne, na znacze

nie rekolekcyj zamkniętych (postawiono zasadę, że każde Kie

rownictwo powinno dążyć do odbycia rekol. zam.), oraz propa

gowano intronizację N. Serca P. Jezusa w ogniskach KSMM.

S p r a w y o r g a n i z a c y j n e . Zarząd KSMM. utrzymywał łączność z sw oją centralą K. Związkiem MM. w Poznaniu. Sekre

tarz gener. brał udział w dwu konferencjach programowych (w październiku i grudniu 1935) i w Zjeździe KZMM. Z Od

działami utrzymywano łączność przez wydawanie okólnika, któ

rego wydano 4 nr. i przez „Głos Akcji Katolickiej". Pozatem przeprow adzono-około 40 lustracyj. Lustracje przeprowadzali:

Ks. asystent Wł. Matus, p. prezes Nowakowski sekretarz gene

ralny. Doceniając doniosłość bezpośredniego kontaktu z Od

działami postanow iono w roku 1936 dokonać ich jaknaj więcej.

Zebrań Zarządu KSMM odbyło się dwa, na których zastana

wiano się. nad rozbudową Stowarzyszenia, uporządkowaniem ma

jątku i nad programem. Starano się przy pomocy okólników i Głosu A. K. ułatwić pracę programową w Oddziałach i w rea

lizowaniu hasła A. K.

Zorganizowano dwa zebrania dla ks. Asystentów i probo

szczów lwowskich, na których omawiano program pracy nad młodzieżą pozaszkolną. Na jednem z zebrań był obecny J. E.

Ks. Arcybiskup i J. E. Ks. Biskup, żywo interesując się postę

pem naszej pracy.

Jedną z największych przeszkód w rozwoju naszego Sto

warzyszenia — to brak odpowiednio przygotowanych ludzi do pracy tak w Stowarzyszeniu, jak też i w Oddziałach.

Dlatego też Zarząd starał się temu bodaj w części zara

dzić, organizując trzytygodniow y kurs w M arjampolu, w któ

rym wzięło udział 22 uczestników. Na program kursu oprócz

zajęć z wychowania fizycznego, złożyły się wiadomości z zakresu

metodyki, organizacji i ideologji K. S. M. M. Kurs zakończono

rekolekcjami zamkniętemi. Kurs uważamy za udany, gdyż wielu

uczestników nauczył pracować w Oddziałach i pogłębił przy-

(18)

wiązanie do organizacji, Zarządowi zaś K. S. M. M. dał wiele

■mowych doświadczeń. Kursem opiekow ał się po ojcowsku ks.

kan. Marcin Bosak, za oo Mu1 z tego miejsca dziękujemy.

Ponieważ taki kurs odbyć może tylko niewielka ilość n a

szych druhów, postanowiono zaradzić temu przez organizowa

nie przynajmniej trzydniowych kursów ideowo-organizacyjnych.

W roku sprawozdawczym przeprowadzono taki kurs wr Ka

mionce Str. (uczestników 23) i we Lwowie, dla kierownictw powiatu lwowskiego (ucz. 27.). Kursy trzydniowe nigdy nie za

stąpią kursów dłuższych, lecz wiele pom agają w pracy kierow

nictwom oddziałów. W roku 1936 podobne kursy zostaną prze

prowadzone dla wszystkich kierownictw.

K u r s y

prow adził sekretarz generalny przy współudziale ks.

kan. W. M atusa, Prezesa Nowakowskiego i instr. Stefan ick i ego.

Stowarzyszenie dążąc do rozwoju pracy na terenie Archi

diecezji, m usi posiadać odpowiednio do tego przygotowanych ludzi. Z tego też powodu urządziło kurs informacyjny dla m ło

dzieży akademickiej przy współudziale Sodalicji Marjańskiej Akademików. Na kurs uczęszczało 27 osób. W iele już pra

cuje w' K. S. M. M.

Stowarzyszenie zaopiekowało się Okręgiem Lwowskim (12 Oddziałów), przeprowadzając 8 zebrań prezesów i sekretarzy, na których omawiano sprawy organizacyjne, program owe, ideo

we i bieżące. Dla Okręgu Lwowskiego przeprowadzono zawody sportow e o m istrzostwo Okręgu. Udział w zawodach wzięło 36 druhów. Dla tegoż okręgu urządzono wycieczkę.

W listopadzie zwołano zebranie prezesów i sekretarzy po

wiatu lwowskiego, na któreim prezesi złożyli spraw ozdania z swej pracy, a sekretarz gener. przedstaw ił program pracy dla pod- Iwowskich O ddziałów ; reprezentowanych było 9 oddziałów przez 27 druhów.

W listopadzie utworzono Okręg pokucki, obejmujący de

kanat kołomyjski i horodeński. Prezesem Okręgu został wy

brany prof. Stanisław Hibl z Kołomyj i.

Zarząd K. S. M. M. nawiązał kontakt z Lwowską Izbą Rol

niczą, Małopolsk. Twem Rolniczem, z Okręgowym U. W. F.

i P. W.

Poza wymienionemi pracami i załatwianiem spraw bieżą

cych przeprowadzono na terenie Lwowa propagandę Małego Dziennika przez zorganizowanie kolportażu.

W swoich pracach Zarząd spotykał się ze zrozumieniem u swoich Władz, u Czcigodnego Duchowieństwa i nielicznych Przyjaciół, którzy spieszyli z pomocą na każdą naszą prośbę. — Trudnościami w przeprowadzeniu swego program u — to brak odpowiednich funduszów i przygotowanych ludzi, którzyby, pro

gram mogli w terenie realizować. W tym też kierunku zmierza działalność Zarządu, który ufa, że przy pomocy naszych przy

jaciół pracę naszą rozbudujemy.

(19)

1. S p r a w y o r g a n i z a c y j n o - s p o ł e c z n e .

£ C z ł o n k o w i e z w y c z a j n i C z ł o n k o w i e n a d z w y c z a j n i Rok Il o ść O d d z ia łć

Ogólna liczba członków:

00

■o 7

° i

^od 18-30 Pracująna roli w i przemyśle W rzemiośle w handlu i biurach bezrobotni Liczba ogólna wspiera jących współpracu jących honorowych

1934 118 2104 790 1184 1416 109 377 184 121 652 352 242 66

1935 128 3393 1492 1901 2199 197 605 148 244 540 290 165 66

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

CJi

(20)

Rok

Z eb ra ń o g ó n y c h U d z ia ł ro d z ic ó w S z ta n d a r K at . S t. M ę ż

Posiedzeń1 kierow nictw Komisji rewizyj. Ilość i członków Ilość zbiórek Ilość członków Ilość j posiedzeń Przeprowa dzonych ankiet Ilość członków Ilość zebrań Udział w zebrań. P.A. K. Uroczystość Chrystusa Króla Ilubrało udział w kursach Ilość okólników K. S.M. M.

1934 598 99 1514 32 199 158 | 108 85 80 37 -- 28 53 133 70 13 198

1935 673 106 1527 41 208 212 68 57 73 12 63 23 124 74 39 92 136

15 | 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32

2. S p r a w y r e l i g i j n e .

R o k

Kółko religijne Kółko misyjne W spólna komunja św. Rekolekcje

Święto św.

Stanisław a

Ile członków

Ile zebrań

Ile członków

Ile -zebrań

Ile razy cały Oddział

Ile razy Kółko religijne

Ile Oddział urządził rekol. otw.

Ile Druhów brało udział w rekol.

zam.

Czy Oddział urządził

1934 428 197 81 16 157

brak danych

54 30 118

1935 548 157 124 17 183 76 56 175 120

33 34 35 36 37 38 39 40 41 42

(21)

R o k

K ó ł k o

Ile przed

stawień

Kółko oświat. W y k ł a d y Bibljoteka Czasopisma

O g n i s k o R a d j o

muzyczne

ilość czlonk.

śpie

wackie

ile członk.

ile

posiedzeń

ile wy

kładów

wygło

sili czł.

wsp.

ile książek

ile wypoży

czeń

Kie

rownik

Przyja

ciel mł.

1934 267 581 311 244 123 823 341 7895 6528 117 289 48 11

1935 179 536 396 361 131 2137 302 7978 I 8257 61 320 70 8

43 . 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56

4. W y c h o w a n i e f i z y c z n e .

Kółko W. F. Kto prowadził P. O. S. Ilu członk. brało udział B o i s k o R o k

• ilu

czlonk.

ile zbiórek

własny nacz.

władze wojsk.

ilu członk.

zdobyło ilu posiada

w za

wodach

w kur

sach

w obo

zach w ła sn e w y p o ż y c z .

1934 392 203 16 7

danych^brak

215 158 23 30 5 1-2

1935 479 547 24 2 90 305 133 28 45 10 26

57 58 59 60 61 62 63 64 65 t 6 67 68

(22)

Rok

K ół ko p. r. ilu c z ło n k ó w Ukończył stopień sprawności rolniczej

Ileurządzono wystaw Ileposiadaksiążek rolniczych Prenumer. Przysposobienie rolnicze KursyStaszica

P re n u m er . in ne p is m a Inne Kółka

1. st.

zespół. uczni II. st.

zespół uczni III. st.

zespół uczni

ilość człon k.

1934 264 Z e s p o ł ó w r a z e m 18' Razem 12 .

134 46 19 15 256

1935 389 20 279 10 77 1 3 12

«

361 23 5 15 6 64

69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 8*3

(23)

P o s p r a w o z d a n i u c y f r o w e m .

Cyfry wskazują, że ilość Oddziałów powoli wzrasta. W ro

ku sprawozdawczym doszliśmy do liczby 3393 członków. Z tego

‘młodzieży wiejskiej w naszych Oddziałach jest 2199, czyli 65o/0.

Dowodzi to, że nasza idea i nasze m etody pracy odpowiadają tak młodzieży wiejskiej, jak i miejskiej. Ten fakt jest również ważny i z tego punktu widzenia, że te dwa elementy dobrze się poznają, poziomy ich mogą się'n aw zajem wyrównywać, a co za tern idzie, silniejsze zespolenie żywiołu polskiego przeZ wno

szenie dodatnich cech do środowisk wiejskich przez miejską młodzież i odwrotnie.

Przyglądając się dalej liczbom — musimy zauważyć ru

brykę 10, w której figuruje cyfra 244 druhów bezrobotnych. Mu

sim y się naci1 nią zastanowić i 'odpowiednio zorganizować po

moc. Pomoc — to wyszukanie pracy. Wiemy, że najgorszym do

radcą do złego — to głód, a najbardziej demoralizuje czło

wieka bezczynne życie.

Dodatnim objawem w naszem życiu organizacyjnem, to dość pokaźna ilość druhów, którzy odbyli rekolekcje zamknię

te — 175. Musimy zawsze pamiętać o tem, że podstawą na

szych prac organizacyjnych - jest życie religijne. A reko

lekcje zamknięte, są najlepszą szkołą tegoż życia.

Jeśli będziemy dalej postępow ać i zastanawiać się nad tak pouczającemi liczbami — to wysnujemy dalsze wnioski:

1. Pracę w Kierownictwach i kółkach należy ożywić. Prze- dewszystkiem dobrze musimy zorganizować Oddział. Zasada:

wszyscy członkowie czynni. U mas niema m iejsca dla śpiących.

Starać się członków zainteresować życiem >eligijnem, społecz- nem, zawodbwem.

Zwrócić muszą Kierownictwa uwagę na kółka wychowaw

cze, które są dla nich najlepszą szkołą. Członkowie „Kierów1- nictw muszą zrozumieć, że z próżnego niczego nie naleje. Dla

tego też w zrozumieniu dobra organizacji winny brać czynny udział we wszystkich kursach, czytać stale i dokładnie Kierow

nika, Głos Akcji Katolickiej i wydawnictwa organizacyjne. Tu musimy położyć nacisk na obowiązek prenumerowania przez Kierownictwa Kierownika, bez którego trudjno wyobrazić sobie' pracę zgodną z nasze ni poczynaniami. Kierownik uczy, daje inicjatywę, pom.aga. Niestety tylko 70 Oddziałów prenumeruje sw oje pismo organizacyjne. Start ten musi się w bardzo krótkim czasie zmienić.

2. Musimy wspólnie podnieść stan czytelnictwa. Z spraw o

zdań wynika, że członkowie m ało czytają, a z danych statystycz

nych wynika, że tylko 69 oddziałów posiada bibljoteki.

Dobra książka to dobry nauczyciel i przyjaciel. Do

kładnie zdajemy sobie spraw ę ile naszej młodzieży jeszcze po-

(24)

trzeba do zrozumienia życia, zasad W iary, poznania Polski, podniesienia sw ego życia rodzinnego, kulturalnego, swego war- sztatu pracy. A tymczasem dochodzą wieści alarmujące, o sze

rzącym się powrotnym analfabetyzmie. Analfabetyzm to wielka klęska' społeczna. W ięc baczność Kierownictwa — musicie na tym odcinku naszej pracy zdać dobrze egzamin.

3. Kościół i Piolska nie ,tylko potrzebuje ludzi dobrych i światłych, lecz silnych i zdrowych. Dlatego też baczną uw agę w program ie na rok 1936 należy zwrócić ma wychowanie fizyczne.

Ilość kółek w. t. musimy zwiększyć przynajmniej 5 razy. A dru

hów z odznakami P. O. S. winno być 3000, a nie 300.

4. Podobny wniosek wyciągnąć musimy i z działu p. r.

Młodzieży wiejskiej jest 2199, a członków Przysposobienia rol

niczego zaledwie 389. Zasadą na rok 1936/37 to w każdym Oddziele wiejskim kółko p. r.

Możnaby jeszcze więcej wniosków z liczb tych snuć. Ufa

my, że druhowie zrobią to sami i w dyskusji nad spraw ozda

niem z nami się podzielą.

My tylko jeszcze na jedno zwracamy uwagę, że praca do

konana przez Oddziały jest dużą, wysiłku włożono wiele. Nie jedna jednostka i nie jeden Oddział dobrze przysłużył się do

brej spraw ie. Lecz przypatrzcie się wokół siebie, ile jeszcze pozostaje do zrobienia, ile jeszcze jest serc i dusz głuchych naf wołanie Chrystusa i' Matki Ojczyzny. ' Musimy być dumni, że do tak wzniosłej pracy zostaliśmy powołani.

Pamiętajmy jednak o tern, że dokonać jej będziemy m ogli przez dokładne przygotowanie swojej duszy, woli, umysłu i ciała.

Dalej więc do pracy w imię Boże.

W ykaz O d d zia łó w K. S. M. M,

1. Barszczowice 2. Białohorszeza 3. Bitka Szlachecka 4. Bohorodyczyn 5. Bolechów

22 22. Jaryczów Stary 19 23. Jezierna 30 24. Jezupol 12 25. Kaczanówka 11 26. Kamionka Struin.

16 27. Kluwińce 43 28. Kochawina Ruda 70 29. Kołomyja 38 30. Kołódziejówka 49 31. Konkolniki 29 32. Koropiec 38 33. Kosów 32 34. Kozłów 22 35. Krystonopol 16 36. Kuropatniki 38 37. Malechów 35 38. M arjam pol 36 39. Milatyn Nowy

15 40. M onaśterzyska 18 41. Mosty Wielkie

7, 42. Niżniów

15 19

13

95 15 26

13

20 24

18

13 20 50

23

46

12

56 24

18

15 15

® 6. Brody 7. Brusno Nowe 8. Brzozdowce 9. Budzanów 10: Busk 11. Chodorów 12. C horostków 13. Cieszanów 14. Czerlany 15. Czerniszówka 16. Czortków 17. Czyszki 18. Delejów 19. G ródek Jagiell.

20. Gródek Jag. Cz. Prz.

21. Horodenka

(25)

43. Nowosiółki 20 86. Trem bowla 24

44. Lwów N. P. M. Śnieżna 14 87. Turówka 18

45. „ im. Kazimierza 1S 88. U hrynów Szlachecki 15

46. ,, św. Antoniego 16 89. Uzin 22

47. „ im. Sienkiewicza 37 90. Wierzbowiec 16

48. „ św. St. Kostka 74 91. Wicyń 22

49. „ M. B. Różańcowej 17 92. W ygoda 16

50. „ św. Winc. a Paulo 32 93. Wyżńiany 7

51. „ . św. Franciszka 50 94. Zaleszczyki 12

52. „ im. Mickiewicza 100 95. Zborów 23

53. „ Zniesienie 30 96. Żubrza 32

54. Łoszniów 26 97. Żabińce 20

55. Łukowiec Wiszniowski 75 98. Żółkiew 14

56. Olesko 12 99. Żydaczów 14

57. Ostapie 17 100. Lubaczów 30

58. Palikrow y 19 101. Lwów św. Marcina 25

59. Pistyń 32 102. Lubień Wielki 12

60. Płaucza Mała 15 103. Buczacz 18

61. Podborce 9 104. WoJczucfiy 15

62. Podhajce 16 105. Radziechów 21

63. Podhajczyki 40 106. Sidorów 29

64. Podwysokie 25 107. Nagórzanka 15

65. Pomorzany 44 108. Słobódka 15

66. Prusy 30 109. Barysz 44

67. Przemyślany 16 110. Baworów 17

68. Rawa Ruska 30 111. Sichów 27

69. Rodatycze 20 112. Podzameczek 15

70. Rzyczki 18 113. Podlesie 15

71. Sarnki 20 114. Szwejków 15

72. Skałat 70 ! 15. Ułaszkowce 22

73. Skomorochy Stare 25 116. Hanaczów 23

74. Sniatyn 15 117. Uherce 1 1

75. Sokal 17 118. Magierów' 30

76. Sokolniki 33 119. Lisowce 30

77. Sokołów 9 120. Boków 15

78. Stanisławów 100 121. Brzeżany 15

79. Stojanów 11 122. Dunajów 26

80. Strusów 53 123. Pużniki 35

81. Tarnawica Polna • 20 124. Grzymałów 9

82. Tartaków 12 125. Petlikowce 15

83. Toporów 21 126. Iwanówka 15

84. Tłumacz 21 127. Janów 15

S5. Tłuste 33 128. Rozdół 42

1 KATOLICKIE STOWARZYSZENIE M ŁODZI® ŻEŃSKIEJ 1

P r z e sz k o le n ie O d d zia łó w .

W iele mówi się dziś w całym świecie o potrzebie oświaty.

Wiecie, że człowiek nieuczony trudno daje sobie radę w życiu.

Pobije go zawsze ten, kto więcej zdobył wiedzy i kto si<? nią.

posłużyć urnie. Polska pod1 względem wykształcenia przeciętne-

(26)

go obyw atela ustępuje znacznie państwom zachodnim; braki mamy w wykształceniu religijnem , w wykształceniu ogólnem , zawodowem, góspodarczem i handlowem. Oświata bardzo po

trzebna, bo od tego zależy poziom życia społeczeństwa, do

brobyt i potęga państw a. O gólnopolska Centrala naszych Sto

warzyszeń w Poznaniu wzywa nasze Oddziały do pracy w do

kształcaniu się i określa jasno czego żąda od kandydatek i człon

ków tak pod względem wyrobienia w ew nętrznego oraz wiedzy

organizacyjnej i ogólnej. 1

W Kierowniku Nr. 4. macie tę sprawę szeroko opisaną i stam tąd dowiecie się o gólnym program ie pracy i trzech stopniach wyszkolenia, które uzyskuje się po przejściu p r ó b : kandydackiej i dwu członkowskich. Dalej dowiecie się, co to są i do czego służą „W ytyczne" oraz „Podręczniki".

Ponieważ próby kandydackiej dotychczasowe nasze człon

kinie nie przeszły, przeto muszą braki uzupełnić najpóź

niej do końca roku 1936, aby podciągnąć się do ogólnego po

ziomu wymagań dla wszystkich członków organizacji w całej Polsce. Zwracamy specjalną uwagę na wskazówki podane na str. 104 pod nagłów kiem : „Uczył M arcin..."

Czasu mamy niewiele, gdy zważymy, że koniec roku szkol

nego zbliża się ku nami dużym krokiem, a z nim n apływ inowo- zgłaszającej się młodzieży. A więc dawne druchny, niema czasu do stracenia, brać się do roboty, nie odkładać jej do „ ju tra "

aby nas m łody narybek nie zawstydził. Pożądamem jest, aby do końca czerwca wszystkie Kierownictwa przeszły próbę kan

dydacką i były przygotow ane do przeszkolenia dawnych dru- chen Oddziału i napływających kandydatek. Zdajem y sobie spra- .wę z trudności, jakie w tej pracy napotkają szczególnie O d