Głos Akcji Katolickiej Archidiecezji Lwowskiej. R. 1, nr 4 (1935)

IN REG NO CHRIST!!*

ROK

S B

. LIPIEC.

> ' i/' v •1 r 1 .-V I '.—f W

SIERPIEŃ

»MR<W i

„Akcja Katolicka jest udziałem świeckich w apostolstwie hierar- chieznem Kościoła Katolickiego dla obrony zasad religijnych i mp- ralnych, oraz dla rozwoju zdrowej i pożytecznej akcji społecznej pod kierow nictwem hierarchji kościelnej, ponad wszystkiemi p a s ja m i politycznemi i niezależnie od nich celem odnowienia życia katolickiego w rodzinie i społeczeństwie". (P iu s X I.) N a szy m program em : „W szystko odnowić w Chrystusie!"

N a szą m odlitw ą: „Przyjdź Królestwo Twoje!"

N a s z ą dew izą: „Pokój C hrystusow y w Królestwie C h ry s tu s o w e m u N a szy m sztandarem : „Krzyż C h rystusow y11.

N a s z ą pieśnią: „My chcem y Boga!“

Naszem. hasłem : „Niech żyje Chrystus Król!“

N a sze m p o zdrow ieniem : „Niech będzie pochw alony Jezus Chrystus!"

Rodzina w świetle p ra w a przyrodzonego, Objawienia i nauki Kościoła.

„Chrystus uświęca rodzinę!"

(H asło A. K . na rok 1935).

T R E Ś G:

Twórzmy blbljoteki parafjalne!

Archidiecezjalny In stytu t A. K.: [

S p o s ó b u r o z m a i c e n i a z e b r a ń ...

K u r s Akcji K a t o li c k ie j w e L w o w i e ...

Katolickie Stow arzyszenie Mężów:

O d e z w a S e k r e t a r z a G e n e r . K. S. M ...

S p o s o b y a p o s t o l s t w a .... . . ] K o m u n i k a t y ... '

Katolickie Stow arzyszenie Kobiet:

W s k a z a n i a o r g a n i z a c z y j n e ...

S p i s c z ł o n k i ń — W k ł a d k i ...

Katolickie Stow arzyszenie M łodzieży Męskiej:

P r z y r z e c z e n i a ...' ...

P r e z e s K. Z. M. M. w e L w o w i e — P r z y s p . R o l n ic z e . W y c h o w a n i e F i z y c z n e ... ... ’ Katolickie Stow arzyszenie M łodzieży Żeńskiej:

S p r a w o z d a n i e z K u r s u i Z j a z d u D e i e g . Różne:

W y s i ł e k t w ó r c z y w d z i e d z i n i e k i n e m a t o g r a f i i . Z b ió r k a n a K. U. L. , . .

ZA, P O Z WOLENIEM W ŁAD ZY DUCHOWNEJ.

W3fd/ i w c a : A r c h '<l‘e c c x j a l n y I n s t y t u t A k c j i K a t o l i c k i e j .

R e d a k t o r o d p o w i e d z i a l n y : Ks. A n d r z e j G r o m a d ^ ' s e k r e t a r z a7 I a’ k,

£ 5 i < k h O O f o t

Str.

35

37 38

40

,41

42

44 45

46 47 48

49

54

54

B i u r o o t w a r t e Adres in siyta tu i S to w a r zy sz eń A, K, P r e n u m e r a t a w d n i e p o w s z e d n i e o ra z R e t ó c j i i A d m inistracji r o c z n a 1 z ł . 50 g r . o d g . 10 d o 14

LW Ó W . ul. Fredry 3. Tel.290-26

T w ó r z m y bibljoteki parafjalne!

Nie ulega wątpliwości, że dla p ro w a d zen ia skutecznej akcji uśw iadam iającej i wychowawczej w myśl p o stu lató w i p r o g r a ­ mu Akcji Katolickiej konieczne jest, aby o ile możności w każ­

dej p arafji istniały katolickie bibljoteki parafjaln e.

Bibljoteki te pow inny być utrzym yw ane w spólnym w y­

siłkiem wszystkich oddziałó w parafjaln y ch Stow arzyszeń Akcji Katolickiej, jak niemniej i tych czynników, k tóre dotychczas za jm o w a ły się bibljotekam i parafjalnemi.

Celem parafjalnych biblio tek będzie dostarczenie w szy st­

kim katolikom w parafji, a w pierw szym rzędzie członkom S tow arzyszeń Akcji Katolickiej, dobrej książki, a przez to p o d ­ noszenie ich kultury, pogłębianie -świadomości katolickiej i p rz y ­ g o to w a n ie zaw odow e i obywatelskie.

Dla u spraw nienia tej akcji bibljoteczraej proponujem y, aby Z arząd y P ara fjaln ej Akcji Katolickiej zajęły się organizacją t a ­ kich b ib ljo tek w parafjach.

Istniejące bibljoteczki w Oddziałach Stow arzyszeń m o g ą s t a ­ nowić p o d sta w ę bibljo tek parafjalnych. N o w opow sta ją ce O d ­ działy Stow arzyszeń (M ężów i K obiet), nie posiadają ce jeszcze sw oich bibljotek, p o w in n y w to miejsce do w spólnego p a r a ­ fialn e g o księgozbioru wpłacić pew n ą określoną sumę, a b y p r o ­ jek to w a n e bibljoteki byfy n a p r a w d ę wynikiem w spólnego zbio­

ro w e g o w ysiłku całej Akcji Katolickiej w parafji. N aturalnie, że O d d z ia ły Stowarzyszeń m o g ą mieć o b o k w sp ó ln ej bibljo­

teki p a ra fja ln e j o so b n ą bibljoteczkę organizacyjną, w której dla potrzeb K ierownictwa sprow adzać będą podręczniki, b r o ­ szurki i druki o treści organizacyjnej. -

36

Bibłjoteki p a rafjaln e zorganizow ane w ten sposób, jak to , p ro je k tu je th y , dają większą gwarancję- co do jakości i dobroci

książek, g d y przy bibłjotekaeh O dd z ia łó w kontrola pod tv m w zględem by ła często niew ystarczająca. D obór książek dla o- je k tó w a n y c h b ib ljo tek parafialnych winien być dok o n y w a n y przez kom isje bibljoteczne z łona P ara fjalnej Akcji Katolickiej, na p o d s ta w ie g odnych za ufania p o ra d n ik ó w bibljotecznych.

W związku z tym p o stu latem w łaśc iw eg o d o b o ru książek m o żem y już p o d a ć do wiadom ości, . że nak ład e m Naczelnego- Instytutu A. K. w yjdzie o b sz e rn y i w yc zerpują cy p rz ew odnik po beletrystycznej literaturze, który w dużej m ierze ułatw i orjen - tację pod tym w zględem . W ielkie u sługi może też oddać ka­

ta lo g w ydany przez Sp. Akc. „ O s to ję 11, zw łaszcza jeśli chodzi o lekturę dja młodzieży.

W parafjac h stanowiska- bibliotekarzy- należałoby polecać o so b o m uzdolnionym i do tego p rz ygotow anym .

W y s tę p u ją c z tą in icjatyw ą zorganizow ania i zracjonalizo­

w a n ia dotychczasow ej, nie zawsze celowej katolickiej akcji bi- bljotec-znej, spodziew ać się pow inniśm y, że może się o n a p rz y ­ czynić w dużej m ie rz e do zwiększenia zb a w ien n eg o w p ły w u Akcji Katolickiej na szersze m a s y i do ich u św iada m ia nia w d u ­ chu katolickim. W każdym razie duży już będzie pożytek choć­

b y przez to, że słabe, niew ielkie i o m ałym zasięgu bibl joteki poszczególnych O d d z ia łó w przez połączenie stw o rz ą silniejsze liczebnie, pożyteczniejsze i wszystkim d o stę p n e d z ie ło .,'

P o d k re ś la się, że tarr£ gdzie już istnieją dobrze p r o s p e r u ­ jące godziw e i w szystkim d o stę p n e bibl joteki organi/.acyj o św ia ­ towych, nie będzie się stw a r z a ło konkurencji, a tylko po wspól- nem porozum ieniu rozdzieli się w zajem ne kom petencje, tak, jak to już w w relu p arafjac h się dzieje. N. p. w ten sp o só b , że bibljotekom o św ia to w y m pozostawia się belestrykę, a w b i­

bliotekach parafjalnych grom adzi się tylko dzieła treści r e l i - .

g ijn e j i społecznej. z

P rosim y o n a d s y ła n ie n am uw ag, spostrzeżeń i d o św ia d ­ czeń o ra z ew en tu aln ie ■ sp ra w o z d a ń w związku z tą akcją.

<s!?^(5!5539<SC^C5^£)S5aS£ S«^;S«S©SCSa9<a?Sl9£515SaS(oiS599S!®S®

I ARCHIDIECEZJALNY INSTYTUT M CII KATOLICKIEJ'

(5 C S S © S ^ ^ S « ^ S 5 ^ { 9 ^ ^ S ^ S a a 5 !5 ^ S ^ ^ S ę ^ S !5 S 5 S i< 5 T 5 S ^ (3 G S a 5 S p o s ó b u r o z m a ic e n ia z e b r a ń .

T ro sk a o urozmaicenie i ożywienie zebrań s p r a w ia n ie k tó ­ rym K ierow nictw om O ddziałów niemało kłopotu. Bo łatwo jest przyznać, że zebranie musi być ciekawe, ale znacznie tru d n iej jest takiem je uczynić. Tymczasem istnieje pew ie n ła tw y s p o ­ sób, zapomocą k tórego można z. pożytkiem Zadośćuczynić temu niedom aganiu.

M a m y tu m ianowicie na myśli zaczerpniętą z g az et k r o - n i k ę ż y c i a . k a t o l i c k i e g o , z której zebrani będą m ogli d ow iedzieć się dużo ciekawych rzeczy o w ydarzeniach w Polsce i w świecie n. p. na misjach katolickich. Jak taką kronikę t w o ­ rzyć? W y c in a się p o p ro stu z gazet, ty g o d n ik ó w , miesięczników i innych pism (jeżeli nie są przeznaczone na roczniki, gdyż w t a ­ kim razie robi się z nich odpisy) ciekawe w iadom ości ze św ia ta katolickiego, które następnie ułożone w e d łu g p ew nej kolejności i treści, p o d a je się na zebraniach. P on ie w aż zestaw ione obok siebie s ta n o w iły b y te wycinki mało mówiący zbiór kronikarskich w iadom ości, .przeto, sto so w n ą j e s t rzeczą, d o d aw an ie do każdej z nich kilka słów objaśnienia, które nadadzą całości cechy ciąg łe­

g o opow iadania. Zaznaczamy, że jestf to .łatwy sposób, bo dziś n ie m a pra w ie miejscowości, do której by nie docierały katolickie w ydaw nictw a. A już u każdego z Przew. Księży P roboszczów zn a jd u je się z pew nością jakieś pismo codzienne, nadające się do te g o celu. Z innych pism dostępnych n a w e t na wsiach w y ­ mienić trzeba. ,,G azetę Niedzielną*1, ,,Przew odnik Katolicki", ..P o ­ słan iec Serca Je z u s o w e g o " , „Rycerza N ie p o k a la n e j" i t. p., za­

w ierające m n ó s tw o ciekawego rnaterjału. N ależy g o tylko ze­

brać i o d p o w ie d n io ułożyć przed odczytaniem na. zebraniu.

Jakie znaczenie p osiadać może ta z e b ran a kronika życia k a ­ to lic k ie g o ? O tóż nie trze b a pewnie przekonyw ać, że znaczenie te g o sp o so b u jest niepoślednie. W tym w y p a d k u taka kronika o p ró c z tego, że d ostarc zy ciekawych i pouczających wiadomości katolickich, rów nież zachęci do za p re n u m e ro w a n ia pism k a to ­ lickich, ab y z nich czerpać częściej p o d o b n e wiadom ości. W m ia­

stach zaś • i w-ogóle tam, gdzie ludzie czytają wiele, now ością będą nie tyle sam e wiadomości, ile raczej Ich zestaw ienie ob o k -siebie, rzucające na nie pew ne światło, co nie w y stę p o w a ło b y t a k silnie p r z y czytaniu poszczególnych wiadomości.

Tam gdzie je st więcej inteligentnych pracow ników , można poszczególnym osobom oddać do o p ra c o w a n ia w form ie kroniki różne działy życia katolickiego, n. p. je d n a o so b a p rz e d sta w i ze­

b ranym , co w y d a rzy ło się ciekawego w Polsce, d ru g a opowie

'38

o ważnych faktach w Europie, inną o misjach w krajach p o g a ń ­ skich i t. p.

Z w raca m y uw agę, że wiadomości pie musi być wiele, ani też nie muszą, być d łu g ie , niech raczej będą krótkie a ch a rak te­

rystyczne i ciekawe.

K urs A k cji K a to lic k ie j.

Arch. Instytut A. K. we Lwowie urządza w dniach 25 i 26 w rześnia b. r. w . pomieszczeniach Sem inarjum D uchow nego we Lwowie (ul. Czarnieckiego 30) dw udniow y kurs Akcji Katolic­

kiej. dla całej archidiecezji 'lwowskiej.

Celem teg o kursu je st podanie uczestnikom dalszych w sk a ­ zówek, związanych z rozwojem Akcji Katolickiej archidiecezji . lwowskiej, a zwłaszcza z urzeczywistnieniem tegorocznego h a ­ sła E p iskopatu o rodzinie katolickiej.

P ro g ra m kursu jest n astęp u ją cy : Środa, 25 w rześnia 1935:

G odz. 9. Msza św. w kościele przy Seminarjum Duchow- nem (ul. C zarnieckiego 30).

Konferencję duchow ną w ygłosi O. Jacek W oroniecki O. P.

G odz. 10. O tw arcie kursu w sali Seminarjum Duchownego.

R eferat lj „ R o d z i n a w ś w i e t l e p r a w a p r z y r o d z o - n e g o , O b j a w i c n i a i n a u k i K o ś c i o ł a " — j a k o h a s ł o E p i s k o p a t u , d l a A k c j i K a t o l i c k i e j n a r o k 1935 - wygłosi Ks. Stanisław W ° js a , D y re k to r Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej z W łocław ka.

R eferat H: „ R o l a A k c j i K a t o l i c k i e j w ż y c i u n a ­ s z e g o s p o ł e c z e ń s t w a " w ygłosi ■ P. Dr. M. .Śliwińska*

Zarzecka z W arszaw y. ,

G odz. 13. P rze rw a obiadowa.

G odz. 16. R eferat III: „ P r a k t y c z n e r a d y k a t o l i k a c e l e m z w a 1 c z e u i a k r y z y s u g o s p o d a r c z e g o ... w y ­ głos; Ks. Prof. Dr. F e rd y n a n d M achay z Krakowa.

R eferat IV: „ O r g a n i z a c j a d o b r o c z y n n o ś c i w p a ­ r a ł j i — w ygło si P. Jerzy Leżeński, R edaktor „Ruchu C h a ry ­ t a ty w n e g o " z Poznania.

G odz. 19. B ło g o sła w ie ń stw o N ajświętszym Sakramentem w kościele.

C zw a rte k , 26 w rześnia:

G odz. 9. Msza św. w kościele (ul. Czarnieckiego 30).

Konferencję duchow ną w ygłosi O. Jacek W oroniecki O. P.

G odz. 10. Referat V: „ R o l a P r e z e s a w Z a r z ą d z i e P a r a f j a l n e j A k c j i K a t o l i c k i e j " w ygłosi Ks. Dyr.

S tanisław W ojsa.

Referat V I : „ P o d s t a w o w a l i t e r a t u r a p o 1 s k a o A k- c j i K a t o l i c k i e j z e s z c z e g ó ł n e m u w z g l ę d n i e n i e m w y d a w n i c t w N. I. A. K. — w y g ło si Ks. Dyr. Stan. W ojsa.

G odz. 13. P rzerwa obiadowa.

G odz. 15. i 17. Zebrania sekcyjne.

G odz. 19. Zakończenie kursu i błogosław ieństw o'-'N ajśw ięt­

szym Sakramentem.

IJ W A G A :

Po każdym referacie dyskusja.-

W czasie kursu Sekretariaty Stowarzyszeń A. K. urzędować

będą w Seminarjum Duchownem. /

Z e b r a n i a s e k c y j n e : C zw artek, 26 września:

1. G odz. 15. Z ebranie K sięży A s y s te n tó w kościelnych.

R eferat: „ Z a d a n i a A s y s t e n t a K o ś c i e l n e g o w o r ­ g a n i z a c j i A k c j i K a t o l i c k i e j 11 — w ygłosi Ks: Kanonik W ład y sła w M atus, Proboszcz Parafji św. Elżbiety we Lwowie.

2. G odz. 17. Z ebranie. P rezesó w P. -4. I(. :■ 1\. S. A lęźóiw R e f e r a t : „ P r a k t y c z n e u w a g i >o r e a 1 i z o w a n i u p r o- g r a ńi u K. S. M. p r z e z K i e r o w n i c t w a O d d z i a ł ó w .—

w ygłosi Ks. Kazimierz Gumol, Sekretarz G e n eraln y K. .S. M.

' 3. G odz. 17. Z e b m n ie P rezesek K- -S. K obiet.

R e f e r a t : „ R o l a O d d z i a ł u K. S. K. w ż y c i u p a r a f j a l - n e r n — w ygłosi P. M arja Jordan-Stojow ska, Prezeska K. S. K.

W piątek, dnia 27 września, grem jalne zwiedzanie Lwowa.

* Kurs ten przeznaczony jest dla:

i a ) Księży Asystentów Kościelnych O ddziałów parafjalnych Stowarzyszeń Akcji Katolickiej,

b ) Prezesów Parafjalnej Akcji Katolickiej, c ) P rezesów O ddziałów K. S. Mężów.

d ) Prezesek O ddziałów K. S. Kobiet.

Instytut przesłał bezpośrednio do wszystkich Urzędów P a ­ rafjalnych okólnik w sprawie powyższego kursu.

Obecnie podajem y do wiadomości, że M inisterstw o Komu­

nikacji w W arszaw ie udzieliło wszystkim uczestnikom kursu

* 50 proc. zniżkę kolejową w drodze powrotnej. S podziew amy się, że dzięki temu więcej osób z dalszych parafij będzie m ogło przy­

jechać na kurs do Lwowa.

O m ia n o w a n iu P r e z e s ó w P . A. K.

W celu usprawnienia działalności Akcji Katolickiej na dro­

dze większej koordynacji w ysiłków poszczególnych kolumn or­

ganizacyjnych jest rzeczą konieczną, aby Przew. Księża Probo­

szczow ie dokonali w myśl instrukcji programowej wyboru kan­

dydata na stanow isko prezesa Parafjalnej Akcji Katolickiej w tych m iejscowościach, gdzie jeszcze takich prezesów niema i następ-

K r ™ ' ' ' ’ iCh P r2 e d sta" ' ili in sty tu to w i dó zatwier-

gdyby ale

« y b ,t„ y

Ł i 2 r Ę n“ “ > * zatw ierd zon y’,,a trz? i a t f p K z Z pow yższego, artykułu sło w o ,,zwvczainie“ /d n ie ci,. ,v

f 5 i ' ”? ;e”r« d'Ł S ^ 4 ^ v ś

Asystenta* K o*Slto^% <'5 *KMleĘr ^ Proboszc“ Jako

■

; s E S » S S S 9 5 5

b M

b ? ? ^ = ^ s = b

I KATOLICKIE STOWARZYSZENIE MF20W I

G ^ s y ^ s s s s c 5 s © e x E > e ^ ^

nai,nn^Su^enfZ °parciem MciL Katolickiej',

! S ? r asabem sit nietylk0

/ W S A7.

D o K ie r o w n ik ó w i O d d z ia łó w K. S . M.

KKS| d “ - ś - 2

n e r a i „ e ^ s X , a r i f f l » £ i * * T l * b' r' •«“ < " ' « » 0 « - w l » ^ Ł ! 0 w ! n . " “ 0 *'1*?0 ’ "'itam *’ * » * « wszystkich zaś c e b S " L i : “ "?'* ,ączy w K' s - “ ■ Przekonany u&nfe TOrie v » J V ? ' * “ k* “ "Spdłpm ca i wzajemne za-

^ 2T S„ r m acc d l T r

' T ' ^ 1

dów lecz iak r h r ! o ° • ■*’ ■ ,?kaJI^ y się przeszkód i tru-

°nv, lecz jak chrześcijanie pierwszych wieków, o so b istą świę-

toscią życia, ofiarami i cierpieniem, w ykdw ajm y podwaliny pod budow ę Królestwa Chrystusowego na ziemi.

Ks. Kazimierz Gumo1 Sekretarz G eneralny K. S.‘ Al.

S p o s o b y a p o s t o l s t w a .

Pierwszem dzieleni apostolstwa jest zdobywanie dusz dla Chrystusa, pozyskanie nowego członka lub założenie now ego Oddziału .K. S. ,M„ grupującego w swych szeregach szermierzy walki o. Królestw o Chrystusowe, to piękne dzieło apostolstw a świeckiego.

Ponieważ Oddziały K. S. M. mają skupiać w swych szere­

gach elitę katolicką, pożyteczną przeto będzie rzeczą poznać k n t e r j a , jakie stosow ać należy przy werbowaniu członków. Roz- patrzmy przedewszystkiem zalety, jakiemi winni się odznaczać kandydaci na członków Stowarzyszenia Mężów katolickich. Do­

bre obyczaje i chrześcijański tryb życia pozwalają przypuszczać, że dany kandydat będzie członkiem karnym i nie będzie zgorsze­

niem dla towarzyszy ani 'hańbą Stowarzyszenia — oto pierwsza zaleta kandydata. Brak tych zalet byłbv" pow odem do usunięcia danego członka lub nieprzyjęcia danego kandydata na. członka Stowarzyszenia. Kandydat ponadto musi' uznawać program Akcji Katolickiej w ogóle i swego Stowarzyszenia w szczególności, w i­

nien się przeto z nim dobrze zaznajomić. Najlepszem polem d o ' w erbow ania nowych członków są zrzeszenia religijne o charak­

terze pomocniczym dla Akcji Katolickiej. O ile dane Stow arzy­

szenia religijne są odpow iednio prow adzone, możnaby skrócić okres p róby dla nowo wpisujących się członków stow arzysze­

nia. Okres ^próby należy wykorzystać do dokładnego poznania kandydata i uniknięcia zawsze przykrej konieczności wydalania.

Po upływ ie czasu próby, przyjmuje się kandydata na członka, przyczem otrzy m u je on legitymację i w miarę możności odznakę'.

Akt przyjęcia na członka winien się odbyć uroczyście, szczero- łowe przepisy w tym względzie omówimy później.

D iu g ie pytanie, na które musimy znaleźć o d p o w ied ź zanim przystąpim y do zjednyw ania członków, jest spraw a ilości. W K, S. M m usim y zwrócić więcej uwagę na jakość, aniżeli na ilość.

Wszelako i ilość ma swoje znaczenie w myśl słów Ojca ś w . :

„Ilość bowiem jest wielkim mnożnikiem i jeżeli dobrze jest być nielicznymi, lecz dobrymi, jeszcze lepiej jest być dobrym i i licz­

nym \“. W jaki zaś sposób należy regulow ać ilość z jakością do- kradnie ó k ieślają inne słowa Papieża: „T rzeba zachowywać i u- lepszać, ulepszać i rozszerzać, mieć n ajp ierw na względzie jakość a potem ilość". W tych trzech słow ach Papieża: „zachowywać, ulepszać, rozszerzać" zawiera się całkowite rozwiązanie między ilością a jakością w Akcji Katolickiej.

42

Z akładając przeto O ddziały K. S. W. w parafjach, p o s tę ­ pujmy w e d łu g podanych wskazówek, bacząc przedewszystkiem na w e w nętrzne w yrobienie członków, które jest p o d staw ą p o ­ m yślnego rozw oju naszego Stowarzyszenia. Nie bądźmy zbytni­

mi opty m istam i, gdyż zbytni optymizm, mciii.. icv się z naturą ludzką, łatw o sp ro w a d za zwłaszcza u kierow ników rozczarow a­

nie i nieufność we w łasne siły. Z drugiej strony w ystrzegajm y się rygoryzm u, który nie licząc się z lokalnemi warunkam i, z ma-' terjalem często jeszcze zbyt surow ym i n ieprzygotow anym s ta ­ wia zbyt w ygórow ane wymagania. Skutek tego je st ten, ze wielu członków, nie m ogąc sp ro stać rygorystycznym w ymaganiom, zniechęca się do p r a c y i opuszcza szeregi Stow arzyszenia lub uczy się niedbałości i lekceważenia swych obowiązków. Raczej niech p rogram b ęd z ie minimalny, lecz solidnie .wykonany, aniżeli m aksym alny, a niew ykonany n aw et w pięćdziesięciu procentach.

(C iyardi: „Podręcznik Akcji Katolickiej*- t.. 11. str. 227— 231).

Komunikaty.

1. N om inacje. J. E. Ks. Arcybiskup Dr. Bolesław T w a rd o w ­ ski zamianował Sekretarzem Generalnym K. S. M ężów Ks. Mgr.

Kazimierza Gumola.

2. B iuro S to w a rzy sze n ia K- S. M . mieści się w Domu Akcji Katolickiej we Lwowie, ul. F red ry 3, II p. — tel. 2 9 0 — 26. — Biuro czynne codziennie z wyjątkiem niedziel i św iąt od g o ­

dziny 10-tej do 14-tej. , ,

3. A s y s te n t K ościelny K. S., Mężów Ks. P ra ła t Dr. F ranci­

szek Janicki p rzyjm uje codziennie od 9 — 12 w kancelarji- p a r a ­ fjalnej f w . Mikołaja.

4. P rezes K- S. .VI. J W P . Józef Zaw istow ski urzęduje w p o ­ niedziałki, śro d y i so b o ty od 10— 12..

5. S ek reta rz G eneralny Ks. Mgr. Kazimierz Gumo! urzęduje codziennie z wyjątkiem poniedziałku i soboty od godz. 11 — 13.

6. Zwracamy niniejszem uw agę Kierownictwom O ddziałów , jakoteż członk : n, że wszelką korespondencję ze Stowarzyszeniem należ) skierow yw ać pod a d re se m : „Katolickie Stowarzyszenie Mężów, Lwów, F re d ry 3“ . Za korespondencję skierow aną pod innym adresem K. S. M. nie bierze odpowiedzialności.

i. Wszelkie zamówienia druków , pism organizacyjnych, s t a ­ tutów, regulaminów, broszur, książek i t. p. należy uskuteczniać pod adresem : „Składnica Akcji Katolickiej*% Lwów, F red ry 3.

8. Przypom inam y obow iązek zgłoszenia now opow stających O ddziałów Stow arzyszenia (Lwów, F redry 3) w myśl o b o w ią z u ­ jących przepisów oraz zwracamy uwagę, że d o piero po zawia­

domieniu Oddziału przez tę centralę o zgłoszeniu do w ładzy a d ­ ministracyjnej m ogą powyższe O ddziały rozpocząć sw ą działa l­

ność. Stow arzyszenie nie ponosi odpowiedzialności za działal- I

mość mezgłoszonych Oddziałów, Oddziały zaś narażają się no o d pow iedz ia lność karną wobec władz administracyjnych za nie­

legalne istnienie. Zgłoszenia do centrali winny być uskutecz­

nione na specjalnych formularzach, w tym celu uprzednia z cen­

trali sprowadzonych w dwóch egzemplarzach, z których jeden należy o desłać da centrali, drugi zachować w aktach Oddziału.

9. Celem przeprowadzenia dokładnej ewidencji Oddziałów i ich członków winny K ierow nictw a'do 30 września b. r. nade­

słać dokładny spis członków Oddziału z uwzględnieniem roku urodzenia, daty przyjęcia na członka, stopnia wykształcenia, zaw odu i stanu, adresu zamieszkania (miejscowość, ulica, nu ­ m e r dom u), oraz godności jaką' piastuje w Oddziale.

10. Nie możebnem jest prowadzenie jakiejkolwiek pracy b iurow ej i terenowej bez odpowiednich funduszów. K. S. M. we Lwowie dopiero się organizuje, potrzeby są wielkie a niema innych źródeł dochodu oprócz wkładek Oddziałów. Dlatego w m yśl § 13 statutu o ra z uchwały Zjazdu Delegowanych z dn.

24 lutego 1935 winny Oddziały do końca września b. r. u re g u lo ­ wać zaległości w wysokości 10 gr. od członka miesięcznie, bez względu na członków faktycznie płacących. Oddziały, które ze względu na ubóstw o swych członków nie mogą zapłacić całej zaległości, w inny do dnia 1 października, b. r. wnieść pisemną prośbę, z dokładnem wymienieniem wysokości kwoty należnej Stowarzyszeniu, o zniżenie lub ewentualne zwolnienie od z a p ła­

cenia z a le g ło ści /

.W p o daniu powyższem można równocześnie prosić o o b ­ n i ż e n i e wkładki miesięcznej do' Stowarzyszenia z podaniem m o ty w ó w powyższej prośby. Ze względu na ciężkie' warunki, w jakich się znajduje Stowarzyszenie, z w o l n i e n i a całkowite o d płacenia wkładki członkowskiej nie. będą możliwe.

11. Przypominamy Oddziałom obowiązek prenum eraty „ G ło ­ su Akcji Katolickiej". Z a le c a n y ponadto usilnie prenum eratę:

„G azety Niedzielnej", „Przewodnika Katolickiego" oraz „ M a łe ­ go Dziennika", gdzie nożna znaleźć bardzo wiele materjału na zebrania członków.

12. Realizując program K. S. M. na r. 1935, polecamy niniej­

szy program miesięczny: Na zebraniu K. S. M. należy wygłosić lub odczytać referat na tem at: „O ofensyw ę katolicką" (zob.

„S zkoła C zynu" nr. 3) a po przeprowadzeniu dyskusji na tem at referatu, odczytać pierw szy ustęp encykliki Ojca św. Piusa XI p. t. (Casti connubii" (O małżeństwie chrzęścijańskiem).

. Przed każdem zebraniem plenarnem członków winno odbyć się posiedzenie Kierownictwa Oddziału, celem przygotowaniu p ro g ram u szczegółowego na zebranie plenarne. N adto Kierow­

nictw a O ddziałów rozważą na swych posiedzeniach n a stę p u ­ jące sp ra w y : dokładne prowadzenie księgowości Oddziału, punk­

tualne wpłacanie składek p rz ez członków, zaopatrzenie się w le­

gitymacje, odznaki i pieczątki K. S. M. (zob. wyżej p. 7),

44

13. Zebrania t i k plenarne jak i Kierownictwa winny być

protokołow ane. ' ■■ ,

14. Poza program em podanym przez centralę diecezjalną, nożna om awiać tak na posiedzeniach Kierownictwa Oddziału jak zebraniach plenarnych inne spraw y i aktualne zagadnienia lokalne, byle tylko p rogram centrali został wyczerpany.

15. Dla ułatw ienia pracy Oddziałom, są do nabycia w „S kład­

nicy Akcji Katolickiej" gotow e rereraty wydawnictwa p. t . :

„Szkoła czynu" w cenie 1 eg z. 10 gr.

Szczególnie polecamy następujące re fera ty : „Do szeregów Chrystusow ych", „Zadania mężczyzn w Akcji Katolickiej", „Apo- v stolstwo zewnętrzne i w ew nętrzne", „Praktykujący katolik",

„Łączmy siły w pa ra fji", „C hrystus w para-fji", „Ó ofenzywę katolicką" i t. p. Encyklikę „Casti C o nnubii" dostaną Kierow­

nictwa O ddziałów u miejscowych Księży Proboszczów, ew en­

tualnie nabyć ją można w księgarni „B ibljoteka R eligijna "

(Lwów, u l Rutowskiego 5).

16. Kierownictwa Oddziałów zechcą wszelkie kwestje sporne z miejscowemi władzami administracyjnemi bezwa­

runkowo kierować do centrali diecezjalnej z dokładnem przed­

stawieniem sp ra w y na piśmie.

17. N o w e O ddziały. W ostatnich tygodniach pow stały n astępujące Oddziały K. S. M . : 63. Petlikowce Stare, 64. Klu- wińce, 65. łwanówka k Tr.nb., 66. Polanka (Soroki) par. Bu- czacz, 67. Tarnopol, 68. Kochawina.

18. U ld'idkę do K .-S.M . wpłacił O ddział: Rawa Ruska 6 zł. 70 gr.

I KATO LICKIE STO W ARZYSZEN IE KO BIET 1

W s k a z a n ia o r g a n iz a c y jn e . N ow opow stałym Oddziałom donosimy, że:

1. o powstaniu Oddziału należy jak najprędzej zaw iado­

mić Katolickie Stowarzyszenie Kobiet we Lwowie (ul. F redry 3).

Jest to konieczne ze względu na to, że jedynie K. S. K. może przeprowadzić wobec w ła d z -p a ń stw o w y c h -w sz e lk ie formalności prawne,

2. z centralą t. j. Zarządem K. S. K.- należy utrzymywać ścisły kontakt przez odpisyw anie na listy i zapytania, infor­

mowanie się w spraw ach organizacyjnych, odwiedzanie przy okazji biura K. S. K. Lwów, ul. F re d ry 3, 11. p.,

3. odbywać należy przynajmniej raz w miesiącu' zebranie

s tr. 38,.

4. przed zebraniem o g ó ln em na 1 do 2 tygodni pow inno się o d b y ć posiedzenie Kierownictwa (zob. „G los A. K.“ nr. 3, str. 37),

5. na posiedzeniach Kierownictwa odczytywać okólniki ce n tral oraz dział K. S. K. w. „ G losie A. K.“ . Zw racainv przv- tem uw agę Oddziałom , że co dw a tygodni ukazuje sic również .n a s z dział w „Gazecie N iedzielnej",

6. obowiązkiem każdego Oddziału jest prenum erow ać p rz y ­ najm niej jeden egzem plarz naszego pisma organizacyjnego „ Z je d ­ noczenie" (adres redakcji: Poznań, aleje M arcinkowskiego 2 2 — konto P. K. O. 206.255), roczna p re n u m e rata 6 zł. oraz 1 egzem ­ plarz „G łosu A. K.“ ; „G łos A. K.“ należy zamawiać w Archi­

diecezjalnym Instytucie A. K. Lwów ul. F redry 3, k o n to 'P . K. O.

nr. 505.142,

7. każda członkini Kierownictwa winna zaznajomić się z każ­

d orazow ym numerem „Z je d n o cze n ia " o ra z „G łosu A., K.“ , 8. każdy O ddział winien w płacać do centrali t. j. K. S. K- w kład k ę stow arzyszeniow ą, k tóra wynosi 10 o o zebranej przez skarbniczkę s u m y w kładek członkowskich,

9. o ddziałom pow stającym i już zawiązanym jesteśm y g o ­ to w e służyć wszelką pomocą organizacyjną i w miarę m o żn o ­ ści .ułatwiać im pracę.

S p is c z ło n k iń .

W szystkie O ddziały obowiązane są utrzym ywać w najwyż*

szym porządku sp is członkiń. Każdą zmianę (n. p. wpisanie się lub w ypisanie członkini, wyjazd, śmierć i t. p.) należy s k r u p u ­ latnie zaznaczać. Spis taki -musi posiadać u siebie również cen­

trala diecezjalna. D lateg o też prosimy, aby wszystkie O ddziały ze ch ciały -w jak najkrótszym czasie przysłać nam odpis wykazu członkiń Oddziału.

K o b ie ta w A k cji K a to lic k ie j.

Już w yszedł z druku IV tomik bibljoteczki wykładowej Katol. Związku Kobiet p. t. „Kobieta w Akcji 'K a tolickie j"

' Dr. Zofji W to d k o w e j. Cena egzemplarza 25 gr.

W k ła d k i.

Z w raca m y się z gorącą prośbą do O ddziałów o w yró w n y ­ w anie wkładki stowarzyszeniowej. W ynosi ona teraz bardzo nie­

wiele, bo tylko 10 o/o od zebranych w kładek w O d d z ie k . Niechże więc Panie skarbniczki pilnują tego, aby obliczyć raz na k w a r­

tał suoię zebranych w kładek członkowskich i

16

46

Spełnienie p rz e z wszystkie O ddziały tego obowiązku organiza­

cyjnego wobec Stow arzyszenia umożliwi znowuż. Stow arzyszeniu spełnianie obowiązków wobec O ddziałów .

N o w o p o w s t a łe O d d z ia ły . 12 6 L. dz. 330 35 S trusów 21'. 6 Ił »i 343 35 Lubaczów

n 340 35 Kosów i Ci.o miaków ka

2 7 11 *1 346 35 Petlikowee Sta rę 3 7 U 362. 35 M osty Wielk ie ó 7 11 T1 365 35 Kluwince / 22 7 u yy 375 35 T arnopol

u >• .376 35 Koropiec ' 6 S 31 11 384 35 Iw anów ka

29 8 11 395, 35 Skałat

P r z y r z e c z e n ie .

Stosow nie do zapowiedzi w „G łosie A. K.“ nr. 3, p o d a­

jemy pro g ram uroczystości przyrzeczenia i przyjęcia now e g o członka do Oddziału KSMrn. Sam akt przyrzeczenia i p rz y ję­

cia now ego członka winien być bardzo uroczysty. Przyrzeczenie winno odbywać się tylko w czasie obchodów patrjotycznych, św iąt i rocznic organizacyjnych.

Przed przyrzeczeniem kandydat poddaje się próbie (p r o ­ gram p róby p atrz „G łos A. K.“ nr. 2),

Po przeprow adzonej próbie na zebraniu Kierownictwa p re ­ zes podaje wynik próby. Kierownictwo zastanawia się dokładnie nad kandydatami i p ostanaw ia , czy ich dopuścić do przyrzeczenia.

W. swoich rozważaniach b io rą pod uw a g ę obserwację kandydata, odnośnie jego życia p ry w a tn e g o i organizacyjnego 'oraz wynik przeprow adzonej próby.

Dopuszczenie do przyrzeczenia o g ła sz a prezes na zebraniu ogóineni i wyznacza termin.

Przed uroczystością kandydat winien przystąpić d o ' s p o ­ wiedzi i Komunji św. Kierownictwo na tę uroczystość zaprasza członków kierow nictw innych organizacyj A. K., władze 'miej­

scowe i rodziców.

Przed przyrzeczeniem Oddział ustaw iam y w dwuszeregu.

S z ta n d a r Oddziału na prawem skrzydle. O dpow iednio ustaw ia­

ny gości. Odczytujemy uchwałę K ierow nictw a o dopuszczeniu do przyrzeczenia. W yw o łu jem y k andyda tów i ustaw iam y ich przed

Oddziałem. Asysta ze sztandarem podchodzi i ustawia się obok kandydatów . Rozpoczynamy uroczystość przez odśpiew anie hym ­ nu KSMm ( „ H e j do a p e l u !“ ). N astępnie do k andyda tów p rz e ­ mówi Ks. A systent Kościelny, a osoba upow ażniona przez KSMrfi odb ierz e przyrzeczenie. Rotę przyrzeczenia p o w ta rz a kandydat za odbierającym przyrzeczenie. W czasie przyrzeczenia sztanda r jest pochylony, a k andyda t sta w ia dw a palce n a s z ta n d a r jako"

sym bol służby Bogu , i Polsce/ Oddział w czasie przyrzeczenia stoi na baczność. Po złożeniu przyrzeczenia „ H y m n Polski'*.

Po odśpiew aniu „Jeszcze Polska nie zginęła" prezes' przypina odznakę KSMm i przyjm uje kandydata do Oddziału. W sk a ż a ­ rtem jest. b y odbierać przyrzeczenie od poszczególnych kandy­

datów , a nie zbiorowo. Kończymy uroczystość odśpiewaniem.

„ M y chcemy B o g a“ . -

A b y te spraw y, tak ważne dla naszej organizacji, w p ro w a ­ dzić w życie na najbliższym Zjeździe delegow anych złożą p r e ­ zesi przyrzeczenie w obec W ła d z i Z arządu KSMm. Instrukcje w tej sp ra w ie otrzym ają prezesi osobiście.

N ow e Oddziały.

W ostatnim czasie p o w s ta ły now e O ddziały KSM m : w Lubaczowk* — prezes Druh Kruk Stanisław,,

w Kłodnie — „ Karulski Karol,

w Żółtańcach „ „ RybkieWicz Michał,

w Hucie połonieckiej ,. . „ Łukowski Stanisław,

w Z ałożeach „ O lende r Eugenjusz,

w Olesku — ,, „ Łabińśki Jan,

w T o p o ro w ie — ,, „ O liw a Józef.

P r z y s p o s o b ie n ie r o ln ic z e .

D o b ry O ddział poznaje się po jeg o pracy, po jego czynach.

Jednym z działów naszego życiu, o p a rte g o tylko na " p ra c y naszego umysłu i naszych w ysiłków fizycznych, są konkursy rolnicze.

K onkursy p rz y g o to w u ją zawodowo, do pracy na roli, kształ­

cą w artości społeczne, karność, silną wolę, uczą Wytrwałości w samodzielnem pokonyw aniu trudów, kształcą i wychowują charaktery.

K onkursy w naszem Stow arzyszeniu są p ro w a d z o n e .ju ż 10-ty rok. W tym okresie n iejedno zwycięstwo w tej szlachetnej walce je st zanotow ane w naszych kronikach.

1 w tym noku O ddz ia ły nasze- nie rnogą pozostać w tyle.

Niasi konkurs iści muszą być przykładem pracowitości, solid­

ności, punktualności dla innych biorących udział w konkursach.

W tym roku (1935/36) do konkursów sta n ie liczna rzesza naszych kon k u rsistó w —•. ufna w pom oc Bożą i swoją pracę.

48

Zgłoszenia do konkursów należy -wysiać natychmiast do P ow iato w eg o Komitetu dla spraw Młodzieży na.naszych drukach.

Bliższe szczegóły w Okólniku K. S. M. AA. nr. 3 35, roze­

słanym Oddziałom bezpośrednio.

Prezes K. Z . M . M . w e Lwowie.

W dniu 18 maja b. r. przyjechał do Lwowa P. Szambeian P o tw o ro w sk i, Prezes Katolickiego Związku Młodzieży Męskiej w Poznaniu. Pan Prezes zwiedził biura Stowarzyszenia w Domu Akcji Katolickiej, inform ował się o w arunkach naszej pracy.

Jesteśm y o grom nie wdzięczni Panu Prezesowi za łaskawe odw ie­

dzenie naszego Stow arzyszenia i udzielenie nam bardzo cennych wskazówek w sprawach organizacyjnych.

W y c h o w a n ie fiz y c z n e .

W czasie o d 5— 22 l ip c a o d b y ł się w M ą r j a m p o l u , K u rs p r z o d o w n i ­ k ó w w. f., z o r g a n i z o w a n y p r z e z K S M M .

M a r j a m p o l — m i a s t o M ą r j i. Z b u d o w a ł g o h e t m a n J a b ł o n o w s k i j a k o w o t u m N P M a r j i . >W m i e j s c o w y m . k o śc ie le z n a j d u j e się c u d o w n y o b r a z M a t k i B o sk ie j, k t ó r y z h e t m a n e m b y t z a w s z e na w y p r a w a c h w o j e n ­ n y c h ; p r z e d N im s ł u c h a ł h e t m a n M s z y ś w i ę t e j . O b r a z b y ł ś w ia d k i e m z m a ­ g a ń o r ę ż a p o l s k i e g o p o d L w o w e m , T r e m b o w l ą , Ż u r a w n e m i p r a w d o p o ­ d o b n i e p o d W i e d n i e m ,

Sta ł się r ó w n i e ż ś w i a d k i e m i o r ę d o w n i k i e m n a sz e j p r a c y k u r s o w e j . Byt b u d o w n i c z y m n i e z d o b y t y c h t w i e r d z i z a m c z y s k — s e rc i d u s z n a ­ sz y c h , n a sz y ch c h a r a k t e r ó w , — d l a w i ę k s z e j C H W A Ł Y B O Ż E J i D O B R A P O L Ś K I .

M a r j a m p o l — to W i d o k Boży — i sł u s z n i e ten p r z y d o m e k w s w o ­ j e j t r a d y c j i p r z e c h o w u j e . W i d o k z. g ó r y z a m k o w e j p r z e c u d n y , tak k o j ą c o i t a k silnie w p ł y w a n a c z ł o w i e k a , p r z e d s t a w i a j ą c m u D o b r o ć , P o t ę g ę , i bez.

g r a n i c z n ą M i ł o ś ć n a s z e g o S t w ó r c y . . i

A jeś li d o t e g o d o d a m y n a s z e g o g o s p o d a r z a , ks. k an. M. B o s a k a, k t ó r y m o ż e p o s ł u ż y ć za p r z y k ł a d o r g a n i z a t o r a i p r a c o w n i k a s p o ł e c z n e g o , a n a m o d d a n e g o c a ł y m s o b ą — t o nie m o ż n a ' się d z iw ić , że w y n ik i k u r s u są d o d a tn i e . W k u r s i e w z i ę ł o u d z ia ł 22 u c z e s t n i k ó w z 9 ś r o d o w i s k , r e p r e ­ z e n t u j ą c y c h 14 O d d z i a ł ó w .

U c z e stn ic y , c h o c ia ż z r ó ż n y c h o ś r o d k ó w , , sz y b k o się zżyli, t w o r z ą c j e d n ą b r a t n i ą g r o m a d ę r o z u m i e j ą c ą s w o j e z a d a n i a i p race.

P o m ie s z c z e n i byli w n o w e j p l e b a n j i . D o . d y s p o z y c ji u c z e s t n ik ó w z o ­ s ta ła u r z ą d z o n a ś w ie t li c a z c z y t e l n i ą c z a s o p i s m i b i b lj o t e k ą , D o g i e r i lek k ie j a tl e ty k i w a r u n k i były. d o b r e . K ą p iel w D n i e s t r z e .

U c z e s t n i c y b y li p o d z ie l e n i na 4 z a s t ę p y i z a s tę p a m i p r z e p r o w a d z a n o w s z e l k ie p r a c e w, f. i p r a c e o b o z o w e . Życie na k u r s i e n o r m o w a ł r e g u ­ lam in i r o z k a z y o b o ź n e g o i k o m e n d a n t a .

R o z k ła d d n i a n a k u r s i e : 5.4 5 — p o b u d k a , 5 .4 7 — p o w i t a n i e d n ia, 5 . 5 0 — 6 .2 0 — g i m n a s t y k a ,. 6 . 2 0 — 6 .5 0 p o r z ą d k o w a n i e i m y c ie się, 6.5 5 — p o z d r o w i e n i e s z t a n d a r u , 7-m a M s z a ś w i ę t a , 8 — 8 . 4 5 . — ś n i a d a n i e , 9 — 11.30 zajęc ia k u r s o w e , 1 1 . 3 0 - 1 2 . 3 0 , k ą p ie l, 1.3— 14 o b i a d , 14— 1 5.30 czas w o l n y , 15.30— 16.30 z a ję c ia k u r s o w e , 16.30 p o d w i e c z o r e k , 17— 18.50 z a j ę ­ cia k u r s o w e , 19 — k o l a c j a , 2 0 — o p u s z c z e n ie s z t a n d a r u , o g n i s k o , - m o ­ d l i t w ą , 2 1 .3 0 — cisza n o c n a .

P r o g r a m z ajęć o b e j m o w a ł : życie r e l i g i j n e , w y c h o w a n i e fizyczne, i d e o l o g j ę , o r g a n i z a c j ę i m e t o d y k ę p r a c w K S M M , s p r a w y g o s p o d a r c z e , p r a c e u c z e s t n ik ó w , o g n i s k a i p r a c e d l a l u d n o ś c i m ie j s c o w e j .

™ , * ■ * » * , » c h a , , ^

^ ^ f g i S ^ s i s

• * *

4

mknietv^‘\ t ń r p \ v CiwVtSlę l,czest,nicv P° odbyciu krótkich rekolekcvj /a-

... *■ k“ - * » » . » » « •

i«»i £Ans?% s s * « & r f fey™ '- » s,*»

atletyczne ‘ p o T e g ™ f „ ^ „ g ili>S ‘’, , 'V * pr<ih'r 1,0 P O * '

mmmmmm

KATOtICKIE STOWARZYSZENIE MŁODZIEŻY f f l S f f i l

K urs d la K ie r o w n ic tw i Z ja zd D e le g o w a n y c h K. S. M. ż.

n i r r J ^ m

CZeiZCa

s z e n i f K ?

n J l ZeZ

K ' °b .rad^ kursu -odbywały się w sali przy ul. Fredry 1 S t a f , ; T ” r ? l ‘ . K' S' M i P H e le na P rasdiiiów na, a m t - k S Z

,l'l|. ’ y P «lkr«lajac, w prKmSmcmt,

k u r s u b v h P R S u c " o c k i^ z s ° k " e ' ^

kursu była 1 Z ofja Krzeczunowiczówna ze Lwowa. Na nro- gram Kursu zło żyły się 4 referaty. Pierwszy referat p. t • Zna- T O l o - t h P I ^ S a ' ' °'r* ! nizil<:Ji Akci' Katolickiej"

3 X ^ 4 ^ *•j — i

N a sję p n y re fera t w y g ło siła p. o. sekret, gen. K. S .M .Ż

<vi, A L '• ,0 W n a c k a - Zacząwszy od s tru k tu ry organiza- r r J ł f n ! ' i ,ej ‘ j?j stowarzyszeń a specjalnie K. S. M. ż , ktńre m , - " ,do om,°w ie n ia roli Kierownictwa w Oddzielę, które ma byc niejako „głow ą, mózgiem i sercem Oddziału. Kie­

50

rownictw o je st władzą, która jednak musi rozkazywać z m iło ­ ścią i pamiętać zawsze o leni, że. służyć ma wszystkim, druclmom w Oddzielę. N a stępnie p odaje prelegentka schemat zebrań Kie­

rownictwa, technikę ich prowadzenia, poczem omawia obowiązki każdego członka K ierow nictw a z osobna. Po tych dwu referatach nastąpiła dyskusja, w której druchny zabierały glos, podając różne sposoby pracy w Oddziałach. Przem aw iała również P. P re ­ zeska P. P raschilów na, zachęcając druchny d i p re n u m e ro w a ­ nia i kolportow ania „ M a łe g o dziennika".

N astępny referat w ygłosił Ks. Andrzej Gromadzki, sekretarz Archidiecezjalnego In sty tu tu Akcji Katol. p. t. „Praktyczne wskazówki pracy w O ddziałach". Po d ał sposoby prowadzenia kalendarzyków pracy, u r z ą d z a n ia ■zebrań ogólnych i urozmaiceń, wskazał na konieczność w s p ó łp ra c y z Parafjalną Akcją K ato­

licką i podkreślił ważność większego wyrobienia, członkiń, aby w braku pomocy z zew nątrz praca w Oddziele nie ustawała.

Ostatni re fera t p. t . : „Życie religijne podstaw ą naszej pracy" w y g łosiła P. M arja Stojowska, prezeska K. S. Kobiet we Lwowie. Życie religijne m a być dla Boga, przez Boga i w Bogu, a objąć ma całego człow ieka: nasze przekonania i czyny. Oprzeć się trzeba na żyrciu wiary, ufności, która uchroni nas od zniechę­

cenia i na miłości Boga i bliźniego. U robić trzeba nasze my­

ślenie poi katolicku przez pogłębienie znajomości zasad wiary.

Siły do pracy zaczerpniemy w łasce Bożej i modlitwie.

Na tern zakończono zebranie przedpołudniow e. Obiad jad ły druchny w klasztorze P. P. Sakramentek. Po ©biedzie zwiedziły druchny P anoram ę Racławicką. O godz. 18 odbyła się dyskusja nad dwoma ostatnimi referatam i przedpołudniowemu

Nowością było w p row adze nie w za'kres kursu praktyczne przeprow adzenie pokazow ego zebrania ogólnego. Zebranie to prowadziła drcli. Szachówna z Brodów na podstawie porządku dziennego przedłożonego jej przez Zarząd K. S. M. ż. Druchna w ładnem zagajeniu o tw o rz y ła zebranie, p rz yw ita ła obecnych pow ołała na sekretarkę zebrania drch. Bednarzównę z Brodów.

Sekretarka odczytała o sta tn i protokół zebrania ogóln eg o O d ­ działu w Brodach. N astępnym punktem pro g ram u był referat p. t. „A postolstw o D ruc hny", w ygłoszony przez drch. Ewę P a ­ sternak z C zerlańskiego Przedmieścia w par. G ró d e k Jag. R efe­

rat samodzielnie przez drch. P asterna ków nę n apisany był bardzo ładnie wygłoszony z pamięci i nag ro d zo n y został hucznemi oklaskami. Bo też n a p ra w d ę zasługiw ał na oklaski; tyle myśli podaw ał i tak pięknie ujm ow ał rolę apostolską druchny w ro ­ dzinie^ i środowisku pracy. N astąpiły doniesienia Kierownictwa, na które złożyło się odczytanie o s tatn ieg o okólnika centrali die­

cezjalnej czyli Zarządu K. S. M. ż. w spraw ie f. w. w Czerwono- grodzie. W dyskusji zabrała głos P. prezeska Suchocka pod-

kreśiając konieczność zainteresowania się druchen diecezji lw ow ­ skiej sp ra w ą wychowania fizycznego. Nu urozmaicenia 'złożyły się: 1. deklamacja drch'. Niklaszówny ze Lwowa (Oddz. im. św;.

Alojzego) „P od krzyżem’1, w y głoszona z odczuciem i ładną dykcją; 2. śpiew chóralny druchen O ddziału im. św. Alojzego i św. T eresy: j,Oj m atulu lny nam kw itn ą“ z wkładką solową ładnie odśpiew aną przez drch. M atw ijów nę, oraz recytacja no­

welki Sienkiewicza: „Sabałow a b ajk a" , w ygłoszona przez druchnę Bednarzównę z Brodów. Na zakończenie druchna p rz ew odni­

cząca podziękow ała gościom za przybycie i druchnom i zarzą­

dziła odśpiew anie „M y chcemy B o g a", poczem .odczytano, p rz y ­ jęto i podpisano p ro to k ó ł tego zebrania, pisany spraw nie przez drch. Bednarzównę.

Zebranie prow adzone było ze znajomością rzeczy przez drch.

Szachównę i spo tk ało się z uznaniem wszystkich druchen jako nap raw d ę zebranie pokazowe. Było ono dowodem wyrobienia ' organizacyjnego druchen i zdolności do samodzielnej pracy w Oddziele.

Na tem Kurs dla Kierownictw zakończono i druchny r o ­ zeszły się na nocleg. Dzień ten pozostaw ił w pamięci druchen

mile wspomnienia. •'

N a stę pnego dnia, t. j. 30 czerwca, o d b y ł się Zjazd Delego­

wanych. Z biórka naznaczona zostaiła na godz. 7 rano przed Domem Akcji Katolickiej, poczem pochodem ze sztandarami (nie­

ste ty z powodu deszczu sztandary musiały być owinięte w po ­ krowce!) wyruszono do Bazyliki M etropolitalnej. Mszę św. od­

p ra w ił Ks. Prałat Dr. Albin Warszylewicz, kazanie okoliczno­

ściowe wygłosił Asystent Kościelny KSMż. Ks. Dziekan Bii- czewski. Podczas Mszy św. Druchny p rzystąpiły do K om unjiśw . C zterogłosow y, mieszany chór K. S. M. ze Sokolnik wykonał w 'czasie Mszy św. pieśni kościelne.

Po Mszy św. wyruszono d o ,sa li o b ra d na ul. Gródecką 2 b, gdzie przygotow ane było śniadanie. O godz. 10;30 przybył J. !£.

Ks. Biskup Dr. ł?u gen jus z Baziak, wrob ec czego rozpoczęto obrady.

Zjazd o tw orzyła prezeska K. S. M. ż. p. H elena Praschi- ló w n a i przed rozpoczęciem o b ra d w ezw ała obecnych do p o w sta­

nia i uczczenia pamięci Z m arłego M arszałka Polski, poczem o d ­ m ów io n o m odlitw ę za spokój Jego duszy.

N a s t ę p n i e P r e z e s k a p o w i t a ł a Ks. B is k u p a , p r e z e s k ę - Z w i ą z k u M i o d z . Zeń. w P o z n a n i u P a n i ą S u c h o c k ą, w s z y s tk i c h g o ś c i i d r u c h n y , k t ó r e w liczbie 221 u c z e stn ic z y ły w Z je ź d z i ć . W p r z e m ó w i e n i u ś w o j e m z w r ó ­ c iła P r e z e s k a u w a g ę n a w a ż n o ś ć t e g o Z j a z d u , j a k o p o r a z p i e r w s z y p r z e z o d r ę b n ą c e n t r a l ę żeń s k ą o r g a n i z o w a n e g o n a t e r e n i e a r c h i d ie c e z ji lw o w s k ie j . N a s t ę p n i e w z n i e s i o n o o k r z y k i na cześć O j c a ś w ., Ks. A r c y b i s k u p a , Rze- / c z y p o s p o l i t e j P o lsk i i j e j P r e z y d e n t a . Skolei z a b r a ł g l o s j . E . Ks. B is k u p D r . E u g e n j u s z Baziak, p o d k r e ś l a j ą c z n ac ze n ie p r z y n a l e ż n o ś c i d o K. S. M.

j a k o o r g a n i z a c j i A kcji K a to lic k ie j. Z w r ó c i ! r ó w n i e ż u w a g ę d o s t o j n y

linienie m Kat. Z w i ą z k u M ło d z ie ż y żeńskYej p r z e m a w i a ł a P r e z e s k a P. S u c h o c k a , p o d k r e ś l a j ą c , k o n iec zn o ś ć z a p a łu w p ra cy . Ż y czen ia złożyli r ó w n i e ż : P. M a r j a S t o j ó w s k a im ie n ie m K. S . K . , P. G a r a p i c h o w a im ienie m T o w . G o s p . W y k s z t a ł c e n i a K o b ie t i K ó ł G o s p o d y ń , P. Ł o s i o w a im ienie m Kół. Z ie m ia n ek . L is ty g r a t u l a c y j n e z o k a z j i Z j a z d u n a d e s ł a ł y K, S. A\./..

w Ł odzi, Ł u c k u , L u b lin ie , K r a k o w i e i P o z n a n iu . S p r a w o z d a n i e , z d z i a ł a l ­ no ści z a r z ą d u za ro k 1034, z ło ż y ł a p. o. s e k r. g e n . p. L u d w i k a K o w ­ n acka. — W o k r e s i e s p r a w o z d a w c z y m K. S. M. ż. z u p e ł n i e s a m o d z i e l n e j d z ia ła ln o ś c i nie ro z w ija ło ," g d y ż p o c z ą t k o w o istniał jes zcze Z w iąz ek M ł o ­ d zie ży P o ls k ie j. K. S. M. ż. p o w s t a ł o d o p i e r o 27., lip ca 1934, j e d n a k ż e na p o d s t a w i e u c h w a ł y ó w c z e s n e g o Z j a z d u D e l e g o w a n y c h ni e p r o w a d z i ł o o d ­ d z ie ln y ch k sią g s e k r e t a r j a t u , k a s o w y c h i t. p. — S z e r z e j o m ó w i ł a s e k r e ­ t a r k a d z ia ł a l n o ś ć O d d z i a ł ó w . Ze s p r a w o z d a ń O d d z i a ł ó w w y n i k ł o ; że p o d k o n iec ro k u s p r a w o z d a w c z e g o i s t n ia ł o 3 5 6 4 c z ł o n k i ń w 11S O d d z i a ł a c h . W ię k s z o ś ć d r u c h e n , bo 2 6 8 3 p r a c o w a ł a na roli: M i m o zn ie sien ia p a t r o ­ n a t ó w w s p ó ł p r a c o w a ł o z m ło d z i e ż ą 6 9 0 o s ó b ze s t a r s z e g o s p o ł e c z e ń s tw a . Z e b r a ń o g ó l n y c h o d b y ł o się w O d d z i a ł a c h 2 5 7 3 , k i e r o w n i c t w : 954. Kttr- só w , w y s t a w i z w ied z ali o d b y ł o się o g ó ł e m 228. — 88 d r u c h e n p r z e s z ł o w cią gu ro k u d o K a t o li c k ie g o S t o w a r z y s z e n i a Kobiet: W o d d z ia ł a c h is tn ie je 17 kołek w y c h o w a w c z y c h , 43 r e li g i jn y c h , 15 m i s y j n y c h , 77, k ó łek ś p i e ­ w a ck ic h , 7 8 kó łek t e a t r a l n y c h , 7 k ó łe k sz a c h o w y c h , 34 r o b ó t rę cz n y ch , 5 kółek w y d i . f iz., 1 w i o ś l a r s k i e , 14 s p o r t o w y c h , 4 le k k o a t le ty k i , 12 p i n g - p o n g , 6 s a m a r y t a ń s k i c h , 4 n a r c i a r s k ie . P a ń s t w o w ą o d z z n a k ę s p o r t o w ą p o s i a d a 31 d r u c h e n . W y c ie c z e k o d b y ł o się 197. W ł a s n ą b i b ł j o t e k ę p o ­ s i a d a 74 O d d z i a ł ó w . 67 O d d z i a ł ó w k o r z y s t a z w ł a s n e j „ ś w i e t l i c y " , 11 m a w ł a s n y a g a r a t r a d j o w y , 3 a p a r a t p r o j e k c y j n y , 4 w ł a s n e ' b o i s k o , 15 w y n a ­ ję te. K ó łe k p r z y s p o s o b i e n i a r o l n ic z e g o i s t n ia ł o 30. Z e s p o ł ó w k o n k u r s o w y c h b y ł o 6 0 (u c ze s tn ic z ek 4 5 2 ) . i s t o p i e ń s p r a w n o ś c i u k o ń c z y ł o 2 1 9 d r u c h e n , II st o p i e ń 73 d r u c h e n , III s t o p i e ń u k o ń c z y ł o 49 d r u c h e n . 29 O d d z i a ł ó w u r z ą d z ił o p o k a z y ro ln ic ze .

S p r a w o z d a n i e K o m isji R e w i z y j n e j j a k o n a s t ę p n y p u n k t . p o r z ą d k u d z i e n n e g o Z j a z d u o d p a d ł o , w o b e c t e g o , że K. S. M. ż. n i e p r o w a d z i ł o , w o k r e s i e s p r a w o z d a w c z y m k s ią g k a s o w y c h i ni e p o s i a d a ł o g o t ó w k i . ' S p r a ­ w o z d a n i e k a s o w e b ę d z i e o g ł o s z o n e p o Z je ź d z i e D e l e g o w a n y c h K. S. M . m . P r e z e s k a Z w i ą z k u P a n i M g r . S u c h o c k a w y g ł o s i ł a r e f e r a t p. t . : ,,Rola d r u c h n y w r o d z in i e i s p o ł e c z e ń s t w i e 1', w k t ó r y m o m ó w i ł a s z c z e g ó ło w o o b o w i ą z k i i ro lę d r u c h n y , p o d a j ą c c ały s z e r e g p r z y k ł a d ó w z życia i p r a c d r u c h e n . W d ł u g i c h , n i e m i lk n ą c y c h o k l a s k a c h d a ł y d r u c h n y w y r a z uczu ciu p r a w d z i w e j r a d o ś c i za p o d a n i e im t y łu p r a k ty c z n y c h i tak ż y w o p r z e m a ­ w ia ją c y c h d o s e r c a p r z y k ł a d ó w i u w a g d o d a ls z e j p r a c y . W d z i ę c z n e b y ły d r u c h n y o g r o m n i e . P a n i H rezesce K. Z. M. ż. za to, że z ec h cia ła p r z y b y ć d o L w o w a n a n a sz Z j a z d D e l e g o w a n y c h , p o r a ź p i e r w s z y o r g a n i z o w a n y p r z e z o d r ę b n ą ż e ń s k ą c e n t r a l ę d ie c e z j a l n ą .

W cza si e r e f e r a t u P a n i S u c h o c k ie j r a cz y ł p r z y b y ć j . IZ. Ks. A r c y b i ­ s k u p D r . B o l e s ła w T w a r d o w s k i . W c h o d z ą c e g o A r c y p a s t e r z a p o w i t a ł a m ł o d z i e ż o k l a s k a m i , P r e z e s k a zaś P. H . P r a s c h i l ó w n a p o d z i ę k o w a ł a za ł a s k a w e p r z y b y c ie . Ks. A r c y b i s k u p ' zec hciał n a s t ę p n i e p r z e m ó w i ć d o d r u ­ c h e n , z a c h ę c a j ą c j e w g o r ą c y c h s ł o w a c h d o d a ls z e j p r a c y , d o p o g ł ę b i e n i a z n a j o m o ś c i p r a w d w i a r y prz ez c o r a z le psze z a p o z n a w a n i e się z k a te c h iz ­ m em . N a s t ę p n i e u d z ie l ił Ks. A r c y b i s k u p S.wego a r c y p a s t e r s k i e g o b ł o g o s ł a ­ w i e ń s t w a . W d a ls z y m c ią g u u c h w a l o n o p r o g r a m p r a c y i b u d ż e t . D o ' o b e c n e g o s k ł a d u z a r z ą d u d o b r a n o j e s z c z e o s o b y : P. inż. C e li n ę T a r n a w ­ sk ą z K o s o w a , P. E d m u n d o w ą R i e d l o w ą ze L w o w a , P. N o w a k o w s k ą ze L w o w a , P. E m i l j ę S z c z e r b a ń s k ą ze L w o w a , P. M a r j ę P ra sc h il ze L w o w a , P. J a n i n ę J a r u z e l s k ą z K a c z a n ó w k i , P. M y s ł a w s k ą ze L w o w a , P. P o d l e ­

sk ą ze L w o w a , D r u c h n ę E w ę P a s t e r n a k z C z e r l a ń s k i e g o P r z e d n i, p a r.

G r ó d e k Ja g ., D r c h n ę F r a n c is z k ę S u r m a n ó w n ą ze S t a n i s ł a w o w a , drch n ę.

J ó z e f ę S z a c h ó w n ę z B r o d ó w . W s k ł a d K o m is ji R e w i z y j n e j w e s z l i:

i ’. Z o f j a P i ą t k o w a ze L w o w a , P. M a r j a B y k o w s k a ze L w o w a , Ks. P r o f .

• E r n e s t C h o w a n i e c z B r o d ó w i Ks. D r. T a d e u s z P t a k ze L w o w a . W s p r a ­ w i e s k ł a d k i s t o w a r z y s z e n i o w e j u c h w a l o n o n a s t ę p u j ą c y w n io s e T : „ Z j a z d D e l e g o w a n y c h K. S. M. ż . w e L w o w i e d n . 30. cze rw c a" 1935 u s t a l a w y s o-

^ k o ść w k ł a d k i s t o w a r z y s z e n i o w e j na 1 5 w y s o k o ś c i w k ł a d k i c z ł o n k ó w 'z w y c z a j n y c h w O d d z i e l e " (n. p. w k ł a d k a c z ł o n k o w s k a w O d d z i e l e w y ­ nosi 5 g r . m ie się c z n ie w O d d z i e l e —■ w o b e c t e g o d o S t o w a r z y s z e n i a n a ­ leż y w p ł a c a ć I g r . m ie się c z n ie o d d r u c h n y . J e ż e li w . O d d z i e l e w k ł a d k a w y n o s i 10 g r . m ie się c z n ie w p ł a c a ć d o S t o w a r z y s z e n i a n a le ż y .2 g r . m i e ­ się cz n ie o d d r u c h n y i t. p.).

W w o l n y c h g ł o s a c h p r z e m a w i a l i : D r u e h n a z- K o ła n a d . W a r t ą ( d i e ­ c ez ja w ł o c ł a w s k a ) , k t ó r a p r z y p a d k o w o z a t r z y m a ł a się p r z e j a z d e m w e L w o ­ w i e i s p o t k a w s z y d r u c h n y , i d ą c e na sa lę o b r a d , d o w i e d z i a ł a się o Z.jeźcłzie D e l e g o w a n y c h i w z i ę ł a w ' nim u d z ia ł. P r z e m a w i a ł a r ó w n i e ż d r u e h n a z D o l i n y , d z i ę k u j ą c Z a r z ą d o w i za u r z ą d z e n i e Z j a z d u i K u rs u . N-a tern P r e z e s k a P. H. P r a s c h i l ó w n a z a m k n ę ł a Z j a z d o gociz. 13.45. s e r d e c z n ie z a c h ę c a j ą c d r u c h n y d o d a l s z e j w y t r w a ł e j p r a c y . " ^

P o p o ł u d n i u o d b y ł o się o t w a r c i e W y s t a w y r o b ó t r ę cz n y ch i o g ł o s z e ­ ni e w y n i k u s ą d u k o n k u r s o w e g o . W s k ł a d s ą d u w c h o d z i ł y P a n i e ; M a r j a R u d z iń s k a i n s t r u k t o r k a r o b ó t rę c z n y c h na o k r ę g lw o w s k i, P. I r a u t o w a i P. i n s t r u k t o r k a B r o n i s ł a w a M a r t i n k ó w n a . K o m i s j a p r z y z n a ł a p i e r w s z ą n a ­ g r o d ę d r u c h n i e E w i e P a s t e r n a k z C z e r l a ń s k i e g o P r z e d m i e ś c i a za p ięk n ie w y k o n a n e h a f t y n a b ie liź n ie o c zy s to l u d o w y c h m o t y w a c h a n a s t ę p n i e d r u c h n o m : j a r e i n k ó w n i e z K o z ł o w a a d M i l a t y n , M a n i p c h ó w n i e ze L w o w a ( O d d z . im. św . T e r e s y ) , N i k l a s z ó w n i e ze L w o w a ( O d d z . im. św . T e r e s y ) , M o s i n ; r ó w n i e ze 'L w o w a ( O d d z . p r z y p a r . św . A n d r z e j a ) , d r c h n i e M r o c z ­ k o w s k i e j z J e z u p o l a , K u c h a r s k ie j ze Lwro w a ( O d d z . im. św . A l o j z e g o ) , d r c h n i e B a to ż a n c e ze L w o w a ( O d d z . im. ś w . T e r e s y ) i d r c h n i e P a l i w p - d z i a n c e z N i ż n io w a . L is t pochw-alny p r z y z n a n o p r z e d e w s z y s t k i e m O d d z i a ­ ł o w i w B r o d a c h za w s p ó l n i e w y k o n a n e b a r d z o p ię k n e r o b o t y k o ś c ieln e, a n a s t ę p n i e O d d z i a ł o m : w C z e r l a ń s k i e m P r z e d m i e ś c i u , w e L w o w i e , im.

ś w . T e r e s y i św . A l o j z e g o , w G r ó d k u J a g i e l l o ń s k i m , w C i e s z a n o w i e ,

’ J e z u p o l u , S t r y j u , N i ż n i o w i e i H a ł u s z c z y ń c a c h .

N a z a k o ń c z e n i e o d b y ł a się A k a d e m i a , k t ó r ą z a g a ił a b a r d z o ła d n i e d r u e h n a A n ie la T e c h l o w i e c ze • L w o w a ( O d d z . im. ś w . A l o j z e g o ) , n a ­ s t ę p n i e ł a s k a w y u d z ia ł w A k a d e m j i w'ziąć z e c h c i a ły P. P r o f , E m m a W o i f s t a l ó w n a ( g r a na s k r z y p c a c h ) , o r a z P. D r . H e l e n a K o r n e l a n k a ( ś p i e w ) . D r u c h n y z O d d z i a ł u św . W i n c e n t e g o a P a u l o w y s t ą p i ł a z b a r d z o . ła d n ie i n s c e n i z o w a n ą d e k l a m a c j ą : „ N a A n io ł P a ń s k i b i ją d z w o n y . . . “ sz e ­ r e g p ie ś n i z ,,' W e s e l a S o k o l n i c k i e g o " w y k o n a ł m u z y k a l n i e i z a r t y z m e m c h ó r m i e s z a n y ze S o k o l n i k w u k ł a d z i e i p o d k i e r u n k i e m , s w e g o u t a l e n -

‘ t o w a n e g o i n i e s t r u d z o n e g o d y r y g e n t a P. J a n a S m y c z y ń s k i e g o , z d o b y w a j ą c z a s ł u ż o n e i n i e m i lk n ą c e , o k las k i. W k o ń c u d r u c h n y z O d d z i a ł ó w im. św . A l o j z e g o i św . T e r e s y o d t a ń c z y ł y z w e r w ą p ię k n y t a n i e c g ó r a l s k i . N a z a k o ń c z e n i e p r z e m ó w i ł a P r e z e s k a P. H. P r a s c h i l ó w n a , d z i ę k u j ą c w s z y s tk i m za w s p ó ł p r a c ę i z a c h ę c a j ą c d r u c h n y d o w y k o r z y s t a n i a z d o b y ty c h na K u r s ie i Z j e ź d z i e w i a d o m o ś c i d o d a ls z e j p ra cy .

N a z ja z d - te n p r z y b y ł o s t o s u n k o w o d o ś ć m a ł o d r u c h e n . S p o w o d o w a n e to z o s t a ł o b r a k i e m zn iż ek k o l e j o w y c h . M i m o t o j e d n a k nie b r a k b y ł o d r u ­ c h en ze .w s z y s t k i c h k r a ń c ó w d iecezji, D r u c h n y z O d d z i a ł ó w p o ł o ż o n y c h d o ś ć b l is k o L w o w a p r z y b y ł y f u r m a n k a m i . N a s p e c j a l n e w y r ó ż n i e n i e z a ­ s ł u g u j ą d r u c h n y z C i e s z a n o w a i B r u s n a N o w e g o , k t ó r e r ó w n i e ż p r z y j e ­ c h a ł y f u r ą , j a d ą c 26 g o d z i n x M i m o z m ę c z e n ia z p o w o d u tak b a r d z o u c ią ż liw e j d r o g i b r a ł y b a r d z o ż y w y u d z ia ł w K u r s ie i Z je ź d z i e i c ałk iem z a d o w o l o n e o d j e c h a ł y k o ń m i z p o w r o t e m d o s w o ic h m ie j s c o w o ś c i .