WYMAGANIA EDUKACYJNE – MUZYKA W KLASIE IV NA PODSTAWIE PROGRAMU - Klucz do muzyki. Program nauczania muzyki dla klas 4–6 szkoły podstawowej

WYMAGANIA EDUKACYJNE – MUZYKA W KLASIE IV

NA PODSTAWIE PROGRAMU - Klucz do muzyki. Program nauczania muzyki dla klas 4–6 szkoły podstawowej(aut. programu: Katarzyna Jakóbczak-Drążek, Urszula Smoczyńska, Agnieszka Sołtysik)

1. Uczeń jest oceniany za: śpiewanie piosenek w grupie i solo, grę na instrumentach perkusyjnych, słuchanie muzyki na lekcji, pewne formy ruchowe, zaangażowanie w ćwiczeniach twórczych, wiadomości z zakresu programu oraz zeszyt ćwiczeń.

Dodatkową ocenę może uzyskać, gdy aktywnie uczestniczy w wydarzeniach muzycznych (chodzi na koncerty, należy do chóru, zespołu muzycznego itp.).

2. Uczeń jest przygotowany do lekcji, gdy posiada: podręcznik, zeszyt ćwiczeń, zaszyt w kratkę i w pięciolinię, dzienniczek oraz odrobioną pracę domową.

3. W każdym semestrze uczeń może przed lekcją zgłosić dwa nieprzygotowania. Każde następne będzie równoznaczne z otrzymaniem oceny niedostatecznej. Sumienność będzie oceniona i wyrażona w postaci dodatkowej oceny na koniec semestru.

4. Na uzupełnienie wszelkich zaległości spowodowanych nieobecnością uczeń ma czas nie dłuższy niż dwa tygodnie.

5. Wymagania stawiane uczniom (podstawowe i ponadpodstawowe) wynikają bezpośrednio z realizacji materiału zawartego w cyklu Klucz do muzyki. Zakłada się, że uczeń spełniający wymagania podstawowe w pełnym zakresie otrzyma ocenę dostateczną, a w niepełnym – dopuszczającą. Uczeń, który w pełni opanuje materiał podstawowy i ponadpodstawowy, otrzyma ocenę bardzo dobrą, a w niepełnym – dobrą. Na ocenę celującą zasługuje uczeń wybijający się wiedzą, aktywnie uczestniczący w wydarzeniach muzycznych (koncertujący, meloman, uczestnik chóru, zespołu muzycznego itp.). Uczeń, który nie podejmie żadnej działalności i ma wyraźnie lekceważący stosunek do przedmiotu, może otrzymać ocenę niedostateczną.

W codziennej praktyce przy ustalaniu oceny z przedmiotu muzyka należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. Każdy może się rozwijać – w zakresie swoich indywidualnych możliwości, dzięki pracy i zaangażowaniu. Przezwyciężanie trudności i aktywna postawa na lekcjach powinny stanowić podstawę do oceny uczniów. Przedmiot muzyka zawiera w sobie bogactwo form aktywności – śpiew, grę na różnych instrumentach, ruch

z muzyką, formy twórczości, słuchanie utworów oraz wzbogacanie wiedzy z zakresu kultury muzycznej. Ta różnorodność pozwala na osiągnięcie sukcesu każdemu z uczniów, niezależnie od uzdolnień.

Wymagania podstawowe - uczeń:

 Zna nazwisko K. Pendereckiego,

 Śpiewa w grupie piosenki : A ja patrzę, a ja słucham, Na cztery i na sześć. Już październik, Przybyli ułani, W kuchni, Mam tam-tam, Zimowa moda, Zła zima, Gdy śliczna Panna, Jam jest dudka, Polonez rycerski, Zimowy mazur, Taniec tupaniec, Bajka o hucie wawelskiej, Hulanka, Kiedy przyjdzie wiosna, Złoty kluczyk, Witaj, majowa jutrzenko, Dzień Mamusi, Hej, lato, lato, lato,

 Wie, co to jest zwrotka i refren

 Zna nazwy najwyższego i najniższego głosu ludzkiego

 Potrafi omówić rolę klucza wiolinowego i wskazać położenie na pięciolinii dźwięku g,

 Zna nazwy: skrzypce i kontrabas i wie, do jakiej grupy instrumentów należą, rozpoznaje barwę fortepianu

 Umie odróżnić grę arco od pizzicato w utworze L. Delibesa

 Umie odczytać tekst z różnie rozmieszczonymi akcentami

 Zna terminy: poprzednik, następnik, akompaniament,

 Wie, jak wygląda pauza całonutowa, półnutowa, ćwierćnutowa, ósemkowa, szesnastkowa, umie je odnaleźć w nutach

 Śpiewa lub gra na dzwonkach gamę C-dur,

 Określa własnymi słowami nastrój piosenki i słuchanego utworu

 Zna symbol całej nuty, półnuty, ćwierćnuty, ósemi, szesnastki

 Odróżnia ćwierćnutę od ósemki

 Rozpoznaje ze słuchu metrum ¾ i 4/4

 Określa, co to jest akcent

 Śpiewa Mazurka Dąbrowskiego w zespole, w postawie na baczność

 Potrafi wymienić okoliczności wykonywania hymnu

 Zna symbole narodowe

 Wie, z jakimi wydarzeniami z historii Polski wiąże się święto obchodzone 11 listopada

 Potrafi wyjaśnić, co to są pieśni legionowe

 Rozumie termin synkopa

 Umie wykonać rytm z synkopą (sylabami rytmicznymi i z podłożonym tekstem)

 Rozumie termin ostinato

 Potrafi wykonać podany rytm na przyborach kuchennych

 Wie, co to są gestodźwięki

 Zna nazwę instrumenty perkusyjne

 Zna nazwy instrumentów perkusyjnych z instrumentarium szkolnego oraz najczęstsze sposoby wydobycia z nich dźwięku

 Potrafi dokonać podziału instrumentów na melodyczne i niemelodyczne

 Z pomocą nauczyciela wymienia źródła dźwięku

 Gra podane i próbuje improwizować własne rytmy na instrumentach ze szkolnego zestawu

 Rozumie znaczenie kropki przy nucie

 Zna formy muzyczne: AB, ABA

 Potrafi przyporządkować wzór graficzny odzwierciedlający budowę tych form

 Aktywnie uczestniczy w grupowych ćwiczeniach twórczych

 Rozumie znaczenie znaków chromatycznych (krzyżyk, bemol, kasownik)

 Zna terminy: kolęda, pastorałka

 Potrafi wymienić kilka tytułów polskich kolęd

 Zna nazwę własnego regionu

 Zna nazwy polskich tańców narodowych

 Zna termin artystyczne opracowanie tańca

 Potrafi wymienić charakterystyczne cechy poloneza

 Zna podstawowy krok poloneza

 Potrafi wymienić nazwy kilku tańców z własnego regionu

 Zna nazwy kilku regionów Polski i umie wskazać je na mapie

 Umie wyklaskać lub zagrać na instrumencie perkusyjnym charakterystyczne rytmy poloneza

 Umie wykonać rytmy z szesnastkami gestodźwiękami i na instrumencie perkusyjnym

 Zna charakterystyczne cechy mazura

 Potrafi wymienić charakterystyczne cechy oberka i kujawiaka

 Potrafi określić kontrasty i podobieństwa występujące między oberkiem i kujawiakiem

 Zna metrum 3/8

 Rozumie termin parlando

 Potrafi wymienić charakterystyczne cechy krakowiaka

 Umie wyklaskać rytmy krakowiaka

 Zna kilka faktów z życia Fryderyka Chopina

 Umie wymienić kilka tytułów jego utworów

 Potrafi prawidłowo zapisać nazwisko Chopina

 Potrafi zrytmizować krótki tekst

 Odróżnia słuchem podobną melodię zagraną w skali durowej i molowej

 Potrafi współpracować w grupie podczas ilustracji muzycznej wiersza

 Zna termin mormorando

 Zna nazwy instrumentów smyczkowych: skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas

 Potrafi rozpoznać te instrumenty na ilustracji

 Zna nazwę popularnego zespołu kameralnego: kwartet smyczkowy

 Zna termin przedtakt

 Potrafi wskazać przedtakt w zapisie nutowym

 Zna kilka zwyczajów związanych z końcem zimy, początkiem wiosny, Wielkanocą

 Zna nazwisko L. van Beethovena

 Określa zjawiska przyrody opisane muzyką w Burzy L. van Beethovena

 Współpracuje w grupie podczas muzycznej ilustracji Muzyki deszczu i burzy

 Zna termin muzyka ilustracyjna

 Zna nazwę harfa

 Rozumie terminy: etnografia, etnograf, folklor muzyczny

 Wie, kim był O. Kolberg (zna historyczne i kulturowe znaczenie jego dzieła)

 Ma podstawowe wiadomości związane z dniem 3 Maja

 Śpiewa w grupie melodię kanonu

 Wie, co to jest kanon, potrafi wyjaśnić zasadę jego wykonywania

 Zna budowę formy AB, ABA, ABA’, ronda

 Rozpoznaje dwie jednakowe części w utworze o formie ABA

 Wie, jakim instrumentem jest gitara

 Rozpoznaje różne odgłosy

 Poszukuje nowych źródeł lub sposobów wydobycia dźwięku

 Potrafi pracować w grupie

 Wymienia kilka kontrastowych pojęć związanych z muzyką

 Aktywnie uczestniczy w zabawach

 Wie, jak dbać o głos.

Wymagania ponadpodstawowe:

 Śpiewa w grupie i solo piosenki : A ja patrzę, a ja słucham, Na cztery i na sześć. Pałacyk Michla, Już październik, Przybyli ułani, W kuchni, Mam tam-tam, Zimowa moda, Zła zima, Gdy śliczna Panna, Jam jest dudka, Polonez rycerski, Zimowy mazur, Taniec tupaniec, Bajka o hucie wawelskiej, Hulanka, Kiedy przyjdzie wiosna, Złoty kluczyk, Witaj, majowa jutrzenko, Dzień Mamusi, Hej, lato, lato, lato,

 Odróżnia szmery od dźwięków

 Umie powiedzieć, czym jest dla niego muzyka

 Umie rozpoznać i nazwać kontrasty w utworze E. Griega

 Zna terminy: sopran, bas, aria, glissando

 Wie, czym jest skala głosu

 Pamięta nazwisko W. A. Mozarta, C. Saint-Saënsa

 Umie wypełnić pauzy (według sugestii nauczyciela) w utworze Pizzicato

 Nazywa sylabami rytmicznymi proste rytmy złożone z ćwierćnut i ósemek

 Zna terminy: takt, metrum, pauza, puls

 Umie określić metrum piosenki Pałacyk Michla, nazwać wartości rytmiczne (ósemki, ćwierćnuty oraz pauzy)

 Zna tytuły innych pieśni z okresu II wojny światowej

 Umie zaakompaniować do piosenki na instrumentach perkusyjnych

 Umie zaproponować akcenty w czytanym tekście

 Potrafi odczytać tekst w różnych rytmach

 Wie, czym są poprzednik i następnik

 Śpiewa literami i solmizacją gamę C-dur i gra ją na dowolnym instrumencie

 Odróżnia słuchem gamę wstępującą od zstępującej

 Wie, co to jest glissando

 Odróżnia słuchem melodię minorową od majorowej bez określania trybu

 Odróżnia w zapisie i słuchem wartości rytmiczne: ćwierćnuty, ósemki, półnuty

 Zna zasady działania fortepianu

 Umie podać nazwisko największego polskiego kompozytora – F. Chopina

 Potrafi określić rolę fortepianu w słuchanych utworach (akompaniująca i solowa)

 Umie własnymi słowami omówić nastrój Preludium e-moll F. Chopina

 Zna okoliczności powstania hymnu

 Umie własnymi słowami omówić rolę hymnu narodowego

 Zna tytuły innych pieśni legionowych (poza pieśnią Przybyli ułani), potrafi zaśpiewać jedną z nich

 Potrafi ułożyć słowa do podanego rytmu

 Umie odnaleźć synkopy w zapisie nutowym

 Improwizuje prosty rytm w formie ostinata (klaskaniem lub na

„instrumentach” kuchennych)

 Umie zaimprowizować rytm lub melodię na instrumentach perkusyjnych z zestawu szkolnego

 Potrafi wskazać w zapisie nutowym całą nutę i odpowiadającą jej pauzę

 Rozpoznaje formy muzyczne w prostych utworach

 Bardziej świadomie odbiera słuchaną muzykę (nie tylko emocjonalnie, ale stara się odróżnić poszczególne części utworu)

 Potrafi określić metrum rytmu granego przez nauczyciela

 Wyjaśnia rolę przygodnego znaku chromatycznego

 Umie odczytać zapis nutowy z użyciem znaków chromatycznych

 Wymienia tradycje świąteczne (polskie, regionalne)

 Potrafi wymienić nazwy kilku tańców z własnego regionu

 Zna nazwy kilku regionów Polski i umie wskazać je na mapie

 Umie wyklaskać lub zagrać na instrumencie perkusyjnym charakterystyczne rytmy poloneza

 Umie wykonać rytmy z szesnastkami gestodźwiękami i na instrumencie perkusyjnym

 Umie podać kilka tytułów kompozycji S. Moniuszki

 Umie wyklaskać lub zagrać na instrumencie perkusyjnym charakterystyczne rytmy mazura

 Umie odczytać rytm w metrum 3/8

 Wie, kim był H. Wieniawski

 Potrafi zaimprowizować głosem melodię do podanego tekstu

 Umie wyklaskać lub zagrać na instrumencie rytmy oberkowe i kujawiakowe

 Umie streścić legendy i opowiedzieć o ciekawych zdarzeniach związanych z własną okolicą

 Potrafi zanucić popularne melodie w rytmie krakowiaka

 Rozpoznaje utwory z rozdziału Polski karnawał, umie powiedzieć, z jakim tańcem narodowym jest związany każdy utwór

 Rozpoznaje poloneza, mazura, oberka i kujawiaka, gdy słyszy charakterystyczne rytmy tych tańców

 Wypowiada się na temat słuchanych utworów (cechy poloneza)

 Rozpoznaje słuchowo Etiudę c-moll i Poloneza A-dur

 Wykazał się wiedzą w klasowym konkursie o F. Chopinie

 Odróżnia tonację minorową od majorowej w piosenkach i utworach instrumentalnych

 Zna budowę altówki i wiolonczeli, potrafi porównać te instrumenty ze skrzypcami i kontrabasem

 Wymienia cztery poznane instrumenty smyczkowe zgodnie z wysokością ich brzmienia

 Pamięta tytuł utworu i całego cyklu Karnawał Zwierząt

 Umie podać nazwę innego zespołu kameralnego (duet, trio, kwintet, sekstet, septet, oktet)

 Wie, co to jest przedtakt i umie wyjaśnić, na czym to zjawisko polega

 Potrafi rozpoznać melodię z przedtaktem,

 Opowiada własnymi słowami o tradycji związanej z okresem przesilenia wiosennego i Wielkanocą

 W słuchanym utworze umie wskazać środki muzyczne naśladujące odgłosy przyrody

 Potrafi muzycznie zilustrować historyjkę obrazkową

 Umie odczytać zapis graficzny ilustracji dźwiękowej do wiersza Wiosenny wietrzyk i aktywnie w niej uczestniczy

 Wie, jak zbudowana jest harfa i do jakiej grupy instrumentów należy

 Nadaje tytuły słuchanym utworom, kierując się ich ilustracyjnością

 Umie rozpoznać polską muzykę ludową wśród innych

 Docenia wartość twórczości ludowej

 Potrafi odróżnić oryginalną muzykę ludową od jej artystycznego opracowania

 Ma wiadomości na temat dnia 3 Maja i związanej z nim pieśni

 Potrafi omówić budowę gitary i wskazać, do jakiej grupy instrumentów należy

 Bierze aktywny udział w zabawach

 Przygotowuje informacje o muzyce i umie je interesująco przedstawić w klasie

 Zna nazwy instrumentów strunowych, o których nie było mowy na lekcjach (np. mandolina, cymbały, lira korbowa, inne)

 Wie, jakim instrumentem są gęśliki podhalańskie.