Jak przetrwać samotność? Poradnik Robinsona Crusoe
1. Cele lekcji
a) Wiadomości Uczeń:• zna treść powieści,
• wymienia zalety i wady bohatera,
• wie, co to są argumenty.
b) Umiejętności Uczeń potrafi:
• selekcjonować informacje,
• prezentować zalety i wady bohatera,
• formułować własne zdanie,
• analizować tekst literacki,
• dobierać argumenty.
2. Metoda i formy pracy
Praca z tekstem, praca ze słownikiem.
3. Środki dydaktyczne
Tekst powieści, słowniki.
4. Przebieg lekcji
a) Faza przygotowawcza
Na wstępie nauczyciel prosi uczniów, by wymienili cechy charakteru, które mogą przydać się rozbitkowi na bezludnej wyspie. Listę należy zapisać na tablicy.
b) Faza realizacyjna
Następnie uczniowie wybierają te cechy, którymi wyróżniał się Robinson. Uczniowie odszukują w tekście fragmenty uzasadniające ich wybór.
Notatkę można zapisać w formie tabelki.
Cecha Robinsona Przykład działania
odważny nie bał się nowej sytuacji, stawił jej czoła
zaradny potrafił wykorzystać to, co znalazł w swoim otoczeniu
wytrwały, uparty cierpliwie uczył się prostych czynności niezbędnych na bezludnej wyspie, np.
uprawy roślin pracowity
pracował przez cały okres pobytu na wyspie, udoskonalał swoje umiejętności manualne zapobiegliwy, przewidujący myślał o przyszłości, przewidywał zdarzenia,
planował swą przyszłość
inteligentny, pomysłowy sporządził kalendarz, wypiekał chleb, potrafił wyplatać koszyki
zdyscyplinowany sam pracował nad swymi wadami, starał się zwalczyć swoje lenistwo
religijny urządził świątynię, czytał Biblię, modlił się z nadzieją na powrót do domu
Następnie uczniowie mają wskazać te cechy, dzięki którym Robinsonowi na bezludnej wyspie udało się przeżyć. Najprawdopodobniej będą to wszystkie cechy, które znalazły się w tabeli.
Potem uczniowie przygotowują poradnik, w którym znajdzie się odpowiedź na pytanie, jak poradzić sobie z samotnością.
Najpierw należy wyjaśnić pojecie samotności. Uczniowie podają swoje skojarzenia, a potem nauczyciel przedstawia definicję zaczerpniętą ze słownika języka polskiego.
Oto propozycja poradnika:
• Nie należy rozmyślać nad swoją samotnością, ale wyznaczyć sobie jakiś realny cel do realizacji.
• Warto dobrze poznać miejsce swojej tymczasowej samotności.
• Trzeba znaleźć pozytywne cechy aktualnej sytuacji.
• Należy wskazać swoje zalety i wady, a potem konsekwentnie walczyć z własnymi słabościami.
• Nie należy zrażać się kłopotami, trudności powinny mobilizować.
• Warto znaleźć mocne strony swego charakteru i opierać się na nich w trudnych chwilach.
• Często należy wspominać własne sukcesy.
• Warto często modlić się, nawiązać kontakt z Bogiem, istotą doskonałą.
• Zawsze należy myśleć pozytywnie, nie załamywać się, nie postrzegać świata w czarnych barwach.
Uczniowie mogą ten poradnik przygotować w atrakcyjnej formie graficznej. Każdy punkt poradnika można dodatkowo wzbogacić ilustracją wykonaną przez uczniów (załącznik 1).
Rysunek powinien mieć charakter znaku umownego bazującego na popularnych, znanych i powszechnie przyjętych symbolach, skojarzeniach. Powinien być czytelny i prosty.
c) Faza podsumowująca
Na zakończenie nauczyciel stawia uczniom pytanie, czy samotność polega tylko na tym, że mieszka się w pojedynkę, nie ma się kontaktu z bliskimi.
Warto zwrócić uwagę, że samotnymi ludźmi są nie tylko ci, którzy mieszkają sami, ale również ci, którzy nie mogą liczyć na swoich krewnych. Można być osobą samotną, żyjąc w pełnej rodzinie, ale nie mając nikogo bliskiego, kto potrafi zrozumieć, pocieszyć, doradzić.
5. Bibliografia
1. Cienkowski W., Praktyczny słownik wyrazów bliskoznacznych, Polska Oficyna Wydawnicza „BGW”, Warszawa 1993.
2. Defoe D., Robinson Crusoe, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, Warszawa 1999.
6. Załączniki
a) Karta pracy ucznia załącznik 1
Poradnik „ Jak przetrwać samotność?”
DOBRA RADA ILUSTRACJA/ SYMBOL
b) Zadanie domowe
Przygotuj pracę pisemną pt. „Jak wyobrażam sobie Robinsona? – charakterystyka bohatera”.
7. Czas trwania lekcji
45 minut
8. Uwagi do scenariusza
Scenariusz przeznaczony jest do realizacji w klasie 6.
