Stanisław Brzostowski
Rocznica urodzin L.
Stuokosa-Guceviciausa - Akademia w
Wilnie
Ochrona Zabytków 32/1 (124), 69
1979
KRAKÓW I W IELICZKA NA PIER W SZEJ LIŚCIE ŚW IATO W EG O D ZIE D Z IC T W A K ULTUR ALNEG O I NA TURA LN EG O
Dnia 16 listopada 1972 r. Konferencja G e neralna U N E SC O opracowała Konwencję 0 ochronie światowego dziedzictw a kultu ralnego i naturalnego1. K onwencja ta miała wejść w życie po przyjęciu jej przez co naj mniej 20 państw. N astąpiło to dnia 17 grud nia 1975 r., tj. w trzy miesiące po jej ratyfi kowaniu przez Szwajcarię. Polska ratyfi kowała Konwencję w maju 1975 r. Obecnie przystąpiło ju ż d o niej 40 państw. U tw o rzono Kom itet Św iatow ego Dziedzictw a Kulturalnego i N aturalnego, którego pierwsze posiedzenie odbyło się w lipcu 1976 r. w Paryżu. W skład ciała wykonaw czego weszli przedstawiciele Iranu (prze wodniczący) oraz czterech wiceprzewodni czących — z Polski, Francji, Nigerii 1 Egiptu.
1 Por. T. J a w o r s k i , Konwencja u> sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i natu ralnego, „O chrona Zabytków ” , n r 3—4, 1977 s. 108— 111.
G łów nym zadaniem K om itetu jest ustano wienie listy obiektów kwalifikujących się do miana Światow ego D ziedzictw a K ultu ralnego i Naturalnego. Kraje członkow skie m ogą też składać wnioski dotyczące listy obiektów „dziedzictw a światowego w zagrożeniu” . Udziałem Polski było przy czynienie się w dużej mierze do ustalenia kryteriów, jakim winny odpow iadać posz czególne obiekty zgłaszane na listę Św ia tow ego Dziedzictw a K ulturalnego i N a turalnego. W czerwcu 1978 r. prezydium K om itetu przy współudziale M iędzy narodow ej Rady Ochrony Zabytków (IC O M O S), M iędzynarodowej Unii O chro ny Przyrody (U IC N ) oraz M iędzynarodo w ego Centrum K onserwacji Zabytków (IC R O M ) rozpatrywało wnioski
zgłoszo-2 Publikacje dotyczące zespołu architektoniczno- urbanistycznego K rakow a oraz K opalni Żup K ra kowskich w Wieliczce przygotowywane są do wy dania przez Ośrodek D okum entacji Zabytków.
ne na listę przez 8 państw. W czasie sesji K om itetu, która m iała m iejsce w W aszyng tonie 1978 r. ogłoszon o pierwszą listę, a wśród 12 obiektów z całego świata fig u ruje zabytkowy zespół architektoniczno -urbanistyczny Krakowa oraz kopalnia soli w Wieliczce. D ziesięć pozostałych obiektów na liście D ziedzictw a to: histo ryczny Park N arodow y w L ’A nse aux M eadows (Kanada), Park N arodow y N a- hanni (Kanada), wyspy G alapagos (Ekw a dor), m iasto Quito (Ekwador), Park N a rodow y Simien (Etiopia), zespół świątyń skalnych Lalibela (Etiopia), katedra w A k wizgranie (R F N ), wyspa G orće (Senegal), Park Narodow y M esa Verde (U S A ) oraz Park Narodow y Y ellow stone (U SA ). M iędzy dalszymi trzydziestom a w nioska mi o wpisanie na listę Św iatow ego D z ie dzictwa Kulturalnego i N aturalnego jest zgłoszony przez Polskę ob óz zagłady w Oświęcimiu2.
M arian P aździor
R O CZN ICA U R O D Z IN L. STU O K O SA -G U C EV IC IA U SA — AKADEM IA W W ILNIE
Dnia 28 września 1978 r. w Galerii Obra zów w Wilnie odbyła się uroczysta akade mia, poświęcona 225 rocznicy urodzin zna kom itego architekta L. Stuokosa-Gucevi- ciausa (1753— 1798), profesora Uniwersy tetu w Wilnie. Organizatorami akademii było M inisterstwo Kultury LSR R , Zwią zek Artystów -Plastyków LSRR.
W programie akademii, poza częścią artys tyczną, złożoną z koncertu muzyki orga nowej, występów artystów wileńskich te atrów, Opery oraz Państwowej Filharm o nii (reżyser N . K rotkute), w ygłoszone zo stały trzy referaty. O G ucewiczu, jako wy
bitnym , litewskim architekcie, mówili: zasłużony działacz sztuki — prof, dr E. Budreika, dyrektor Zarządu M uzeów i Ochrony Zabytków — I. Glem ża oraz d o cent, kandydat nauk architektonicznych — S. Abramauskas. Należy podkreślić, że doc. S. Abramauskas określił Gucewicza jako wybitnego myśliciela epoki Oświecenia, wielce zasłużonego litewskiego architekta, działającego głównie w Wilnie i okolicach tego miasta.
Z okazji akademii została udostępniona wystawa prac G ucewicza, obejmująca m.in. projekty przebudowy katedry.
W uzupełnieniu warto nadm ienić, że W a wrzyniec Gucewicz, urodzony w M igań- cach jako syn chłopa Szym ona Stuoki, z o stał nobilitowany w 1790 r. W latach 1776— 1777 studiował u M. K nakfusa, nas tępnie w Rzymie, a p o 1778 r. w Paryżu. Gucew icz, działając w W ilnie, przebudo wał tamtejszy ratusz i katedrę. Zakończył również prace rozpoczęte przez Knakfusa przy pałacu biskupa M assalskiego w Wer kach. Gucewicz był ponadto autorem pro jektów kilku dworów wiejskich. Tworzył w konwencji pow ażnego, nawet surow ego klasycyzmu. Zmarł w W ilnie w 1798 r.
Stanisław B rzostow ski
KONFERENCJA M IĘ D Z Y N A R O D O W E G O K O M ITETU IC O M D S. D O K U M EN TA C JI W PR A D Z E
W dniach 10— 13 października 1978 r. o d była się w Pradze konferencja M iędzynaro- low ego K om itetu IC O M ds. D okum enta mi w sekcji bibliografii muzeologicznej. Narada została zorganizowana przez Ca binet Central de la M uséologie działający )rzy M uzeum N arodow ym w Pradze Centre de D ocum entation U N E SC O - ICOM w Paryżu w związku z dziesięcio- eciem wydawania M iędzynarodow ej biblio grafii m uzeologicznej ( Bibliographie mu- èologique internationale IC O M ). Pierwszy om tego wydawnictwa ukazał się w 1969 r. obejmuje pozycje bibliograficzne za rok 967, ostatni — wydany w 1978 r. zawiera mblikacje ogłoszone w 1975 r. W skład
kom itetu redakcyjnego w chodzą: Paulette O lcina, A nne Raffin, Vâclav Pubal; funk cję sekretarza pełni Jana Turkovâ. W konferencji brali udział: dr Josef Be- neś — reprezentant Ministerstwa Kultury C zechosłowacji, dr Josef K uba —- dyrek tor N arodow ego M uzeum Techniki w Pra dze a zarazem przewodniczący N arodow e go K om itetu ICOM w Czechosłowacji, wymienieni już redaktorzy wydawnictwa oraz współpracownicy: Mira H eim — Mu- zejski D okum entacioni Centar, Zagrzeb; Karin Thiele — Institut für M useum s wesen beim Ministerium für Kultur der D D R , Berlin; Zoltan Vadkerti — M uzeumi Restaurator es Modsertani K ozp ont, Bu
dapeszt; Beata Wilde — Ośrodek D ok u mentacji Zabytków, W arszawa.
Celem konferencji było podsum ow anie dziesięcioletniej pracy nad m iędzynarodo wą bibliografią muzeologii oraz dyskusja nad jej układem i doborem materiałów. W czasie dyskusji uczestnicy konferencji stwierdzili konieczność uproszczenia sche matu bibliografii, zaostrzenia kryteriów klasyfikacji pozycji bibliograficznych oraz tłumaczenia tytułów na język angielski lub francuski. W podsum owaniu przyjęte z o stały następujące zalecenia:
— opracowanie now ego schem atu biblio grafii na podstawie systemu dokum entacji, który zostanie wprow adzony przez
