• Nie Znaleziono Wyników

Sprawy szkolne na Śląsku, 1935, R. 1, nr 8

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Sprawy szkolne na Śląsku, 1935, R. 1, nr 8"

Copied!
8
0
0

Pełen tekst

(1)

SPRAWI SZKOLNE W) MU

DODATEK DO MIESIĘCZNIKA „CHOWANNA“

L Z działalności Ogniska Metodycznego

języka polskiego dla szkół średnich

ogólnokształcących w Katowicach

w r. 1935/36.

Rejon ogniska obejmował w ub. roku szkolnym, podobnie jak w latach poprzednich, 42 szkoły średnic, a mianowicie:

15 gimnazjów państwowych (w tern jedno niemieckie), 12 ko­

munalnych, 9 prywatnych (3 polskie i 6 niemieckich), 4 semi- narja nauczycielskie oraz Miejski Instytut Kształcenia Handlo­

wego w Chorzowie i Szkołę Zawodową żeńską w Katowicach.

W pracach Ogniska brało udział ogółem 82 polonistów, skupio­

nych w 9 sekcjach terenowych (Chorzów, Cieszyn, Katowice, Mysłowice, Rybnik, Tarnowskie Gór, Bielsko, Mikołów i Ru­

da). Kierowniczką Ogniska była p. Dr Mieczysława Miterzanka z Katowic.

Trzeci rok istnienia Ogniska zaznaczył się pewną zmianą w metodzie pracy. Opierając się na doświadczeniu z lat poprzed­

nich, postanowiono dla wzmożenia aktywności ogółu uczest­

ników przerzucić punkt ciężkości prowadzonej pracy na po­

szczególne sekcje w terenie, oraz położyć większy nacisk na pracę naukową i samokształceniową. Z odbywanych dotych­

czas trzech w ciągu roku konferencyj plenarnych zachowano dwie, a to — jesienną (projektodawczą) i wiosenną (sprawo­

zdawczą). Natomiast zimową zastąpiono szeregiem konferencyj sekcyjnych, odpowiednio przygotowanych studjami praktycz­

ne mi i lekturą.

Pierwsza konferencja plenarna (jesienna), połączona ze zjazdem kierowników ognisk języka polskiego z innych dziel­

nic Polski odbyła się w Katowicach w dniach od 20 do 22 wrze­

śnia 1934 r. w obecności przedstawicieli Min. W. R. i O. P.

(Dra Balickiego i Dra Seweryna). Pierwszy dzień poświęcono sprawie nauczania języka polskiego w szkołach mniejszościo­

wych. Zagadnienie to, o ile chodzi o Kresy Wschodnie, znala­

zło oświetlenie w referatach M. Nekraszowcj (z Łucka) i Dra

(2)

Kijasa (ze Lwowa), o ile zaś chodzi o Kresy Zachodnie —- w referatach Dra Felińskiego (z Bydgoszczy) i Dra Miterzanki (z Katowic). W związku też z omawianym na konferencji tema­

tem zabrani zapoznali się bezpośrednia z warunkami pracy w gimnazjum niemieckiem w Chorzowie. W drugim dniu kon­

ferencji obrady dotyczyły zagadnień metodyczno-wychowaw­

czych na Śląsku, przyczem uwydatniono warunki pracy polo­

nisty śląskiego. Wygłoszono referaty: „Oblicze duchowe Ślą­

ska“ (p. Wnuk) i „Błędy językowe młodzieży śląskiej“ (Dr Trzaska). Obrady konferencyjne zakończyły lekcje i referaty instruktorów ministerialnych (p. Dańcewiczowej i Dra Szysz­

ko wskiego), poświęcone realizacji programu języka polskiego w klasie Il-giej gimnazjalnej.

Druga konferencja plenarna (wiosenna) odbyła się w Tar­

nowskich Górach i w Lublińcu w dniach 6,7 18 maja 1935 r.

Pierwsza część tej konferencji była poświęcona sprawozdaniu ze stanu realizacji programu w klasie Il-giej. W trzecim dniu obrad sekcja mniejszościowa omówiła zagadnienie lektury i ko­

relacji w zakładach z językiem wykładowym niemieckim.

Okres czasu między obiema konferencjami plenarnemi wy­

pełniły popołudniowe zebrania sekcyjne, które odbywały się co 4—6 tygodni z pełną konferencją (lekcje i referaty) w obecności kierowniczki Ogniska. Nadto odbyły się trzy zebrania kierow­

ników sekcyj, a to we wrześniu i kwietniu (celem omówienia planu konferencyj plenarnych), oraz w grudniu celem porozu­

mienia się co do dalszych prac sekcyj). Praca na terenie każ­

dej sekcji przybrała formy odpowiadające potrzebom i zainte­

resowaniom danej grupy. Sekcje dawniej powstałe opierały plan pracy na doświadczeniu z lat poprzednich, młodsze zaś w próbach praktycznych ustalały kierunek właściwej drogi.

Zebrań sekcje odbyły mniej więcej po 5—7, konferencyj z lek­

cjami: 1—5. Organizacja pracy pozwalała każdemu z człon­

ków zaznaczyć swój udział przez przeprowadzanie lekcyj, wy­

głaszanie referatów lub składanie sprawozdań z lektury, wzgl.

z wyników osiągniętych w praktyce szkolnej.

Z ciekawszych prac podjętych na terenie sekcyj wymienić należy: uwydatnienie znaczenia indywidualnych spostrzeżeń (doświadczenia z wycieczek zagranicznych i ich znaczenie dla nauki języka polskiego — p. Terliżanka-Kapuścikowa w Rybni­

ku), omówienie organizacji Uniwersytetu Powszechnego w Ryb­

niku, omówienie planu pracy w szkole na kursach języka pol­

skiego dla Niemców, rozważenie zaopatrywania szkół w po­

moce naukowe, sprawozdania z dzieł metodycznych i nauko­

wy cli i t. p. Z zagadnień metodycznych omówiono następujące:

ćwiczenia redakcyjne i ćwiczenia w opisie, korelacja, jak odróż­

nić poezję od prozy, jak wyzyskać wycieczkę do ćwiczeń w pi­

saniu i inne. Praca skupiała się głównie dokoła sprawy nau­

(3)

czania w klasie 11-gicj. Niemniej jednak sekcja Katowicka zor­

ganizowała specjalną półdniową konferencję dla uczących pierwszy rok w klasie i-szej, oraz między-sekcyjną konferen­

cję w Siemianowicach, poświęconą zagadnieniu korelacji (lek­

cja z języka polskiego i historii w klasach VII i VIII).

We wszystkich niemal sekcjach rozwinęła się współpraca ze szkołami powszechnemi, co znalazło wyraz w odbywaniu wspólnych konferencyj dla omówienia zagadnień metodycz­

nych. Do ciekawszych prac w tej dziedzinie należy referat Dra Kasztelowicza p. t. „Niedomagania uczniów w klasie I. gimna­

zjum w zakresie prac piśmiennych“. Należy podkreślić duży wysiłek, dokonany przez sekcję mniejszościową, która na swych comiesięcznych zebraniach omówiła zagadnienia zwią­

zane z ćwiczeniami w mówieniu, dobór czytanek i lektur dla klasy I-szej i II-giej, sprawę uzupełnień słownikowych dla czytanek polskich i t. p. Nadto członkowie sekcji indywidual­

nie lub w grupach opracowywali odpowiedzi na ankiety bądź dla informacji kierownictwa ogniska, bądź dla informacji in­

nych instytucyj za pośrednictwem ogniska (realizacja progra­

mu w klasach l-szych i 11-gich, recenzja testów wiadomości z języka polskiego dla Instytutu Pedagogicznego w Katowicach, sprawa egzaminów wstępnych dla Komisji Międzyszkolnej, sprawa zaopatrzenia zakładu w książki i pomoce naukowe dla wiadomości Wydziału Oświecenia Publicznego, sprawa wykła­

dów radiowych dla Szkolnej Komisji Radiowej, przedstawień teatralnych dla Sekcji Teatralnej ogniska i wreszcie sprawozda­

nie grupy eksperymentującej w zakresie wypracowali piśmien­

nych). Ogółem członkowie ogniska odbyli 46 zebrań (łącznie z konferencjami rejonowemi), na których przeprowadzono 37 lekcyj i wygłoszono 27 referatów, nic licząc recęnzyj z książek, testów i innych prac zbiorowych. Kierowniczka ogniska, zapra­

szana niezależnie od zebrań sekcyjnych na indywidualne lekcje hospitowała łącznie 58 lekcyj (41 w zakładach polskich i 17 w mniejszościowych), kładąc przytem nacisk głównie na klasę I-szą i Il-gą. Ilość uczestników konferencyj plenarnych docho­

dziła do 100%.

Duży nacisk położono na sprawę dokształcania naukowego.

Korzystając z subwencji Wydziału Ośw. Publicznego opraco­

wano cykl wykładów naukowych z dziedziny języka polskiego, literatury, sztuki i historii kultury. Nadto odbyły się nadpro­

gramowo prelekcje pp. Cazina i Csokora, oraz wykłady prof.

Pigonia, Nitscha, Kota i Czachowskiego. Wykłady te miały charakter publiczny i przeto spełniły w pewnej mierze wobec społeczeństwa śląskiego rolę czynnika dokształcającego.

Praca sekcji teatralnej (pod kierunkiem Dra Dąbrowy) ograniczyła się do przygotowania repertuaru szkolnego, oraz do zbierania ankiet i innego materiału. Ze względu na trud-

(4)

ilości techniczne sekcja nie mogła w pełni swych planów roz­

winąć.

Członkowie ogniska pracowali nadto na kursach języka polskiego dla nauczycieli niemców, na terenie uniwersytetów ludowych i Macierzy Szkolnej, oraz wygłaszali prelekcje przez radjo z ramienia szkolnej Komisji Radjowej. W tym też czasie zostały przygotowane do druku prace Dra Kasztelowicza („Dorabianie się własnej kultury duchowej a podręcznik“) i Dra Trzaski („Błędy językowe ucznia na Śląsku“), a niektóre inne zostały zainicjowane, względnie zapoczątkowane (Dra Tomicz­

ka — o korelacji w nauczaniu języka polskiego, Dra Miterzan- ki, Dra Spoczyńskiej i p. Czapli —na temat doświadczeń w za­

kresie wypracowali piśmiennych). Wreszcie do użytku człon­

ków ogniska opracowano spis pomocy w nauczaniu języka pol­

skiego w klasie I-szej i Ii-ej.

Kładziono stale silny nacisk na podniesienie stanu bibljotek i gabinetów polonistycznych i stwierdzić należy, że działalność w tym kierunku nie pozostała bez dodatniego wpływu, że już obecnie daje się zauważyć niewątpliwe polepszenie. Z zało­

żonej przy ognisku biblioteki korzystało 41 osób, 105 książek wypożyczono z przesyłką na prowincję, zakładom naukowym wypożyczano obrazy, płyty patefonowe, albumy i t. p. Wiele osób korzystało też na miejscu z czasopism naukowych. Fre­

kwencja w codziennie otwartej dla uczenie pracowni poloni­

stycznej wynosiła od 10 do 20 osób. Wprawdzie ze względu na brak funduszów zbiory pracowni i gabinetu polonistycznego (obrazy, książki) nieznacznie tylko się powiększyły, to jednak przyznanie przez Wydział Oświecenia Publicznego dotacji na następny rok szkolny budzi nadzieję rychłego usunięcia naj­

bardziej dających się odczuć braków.

Poza udziałem w zjeździć kierowników ognisk polonistycz­

nych w Katowicach i w dwóch zebraniach śląskich ognisk me­

todycznych kierowniczka ogniska brała też udział w posiedze­

niach Komisji Programowej dla kl. 8-mej szkół powszechnych, w zebraniach szkolnej Komisji Radjowej, w zebraniu Komitetu Nagród Literackich A. U., oraz w wycieczce pedagogicznej po Polsce, co pociągało za sobą przygotowywanie odpowiednich referatów i sprawozdań. Nadto opracowała recenzję podręcz­

nika gramatyki polskiej w języku niemieckim, programy języka polskiego dla klas I—IV gimnazjów mniejszościowych, zajmo­

wała się ułożeniem projektu programu kursu języka polskiego dla nauczycieli szkół niemieckich przy Instytucie Pedagogicz­

nym w Katowicach i t. p.

Oceniając ogólnie pracę ogniska metodycznego języka pol­

skiego w Katowicach w roku 1934/35 stwierdzić należy, że aktywność jego członków wzmogła się, że nawet na terenach bardziej odległych, odosobnionych wystąpiło pewne ożywienie,

(5)

że możność omawiania zagadnień w małych grupach stworzyła warunki, w których łatwiej ujawniały się różne nieśmiałe a nie­

raz wartościowe poczynania.

W planie pracy na rok 1935/36 jest przewidziane skupienie się głównie dokoła zagadnień związanych z nauczaniem w kla­

sie Ilł-ciej, przyczem ma być w dalszym ciągu specjalnie brana pod uwagę sprawa ćwiczeń w mówieniu i pisaniu, z tego też zakresu są projektowane wykłady naukowe. W związku z po­

trzebą należytego uporządkowania bibliotek szkolnych na Ślą­

sku brany jest pod uwagę udział polonistów (opiekunów biblio­

tek i pracowni) w zaprojektowanym przez Instytut Pedagogicz­

ny Kursie bibliotekarskim. Nadto zamierza się zwrócić pilniej­

szą uwagę na organizację pracy w ki. VIl-mej i VlII-mej, na zagadnienia metodyczne i dobór materiału. W sprawach me­

todycznych sekcje zamierzają utrzymywać kontakt ze szko­

łami powszechnemi przez wzajemną wymianę prac. W tym też kierunku pragnie zwrócić swe zainteresowania sekcja mniej­

szościowa. a to ze względu na ogromną różnorodność przygoto­

wania metod nauczania w mniejszościowych szkołach powszech ­ nych. Planowana na rok 1935/36 organizacja pracy przewiduje indywidualny dobór tematu w ramach przydziału ogniska, co pociągnie za sobą oparcie sprawozdań o doświadczenia z róż­

nych środowisk i powinno się przyczynić do bardziej rzeczo­

wego ich charakteru.

Z pośród wysuniętych przez Kierownictwo ogniska postu­

latów występuje na pierwszy plan sprawa zaopatrzenia zakła­

dów w odpowiednie pomoce naukowe i książki, zwłaszcza w lek­

turę przeznaczoną dla klas, stosujących nowy program. Łączy się z tern sprawa zwiększenia przeznaczonych na ten cel środ­

ków pieniężnych. Przytem Kierownictwo podkreśla potrzebę zorganizowanego porozumiewania się ze sobą zakładów szkol­

nych co do zakupu i wzajemnej wymiany pomocy naukowych i lektur.

II. Zestawienie pomocy naukowych do

nauczania języka niemieckiego w kl. I

i II gimnazjum

W opracowaniu Dra Stefanii Mazurkówny, kierowniczki Ogniska Metodycznego języka niemieckiego w Katowicach w porozumieniu z instruktorką ministerialną p. Dewitzową.

A. Bibljoteka ucznia (lektura uzupełniająca dla kl. II).

1- Anders c n Hans Ohristia n. Ausgewählte Märchen. Porad­

nik str. 61.

Cz. 1. Nr. 22. Der standhafte Zinnsoldat.

,, Des Kaisers neue Kleider.

Cz. IV. Nr. 25. Ole-Luk-Oic. Das Feuerzeug.

(6)

2. Bö er Friedrich. Klaus, der Herr der Eisenbahnen, str. 02.

3. Fenzl Victoria. Guckauf und Purzclhcinz, die lustigen Hein­

zelbrüder, str. 63.

4. Gansberger Fritz. Liebe Nachbarskinder, str. 63.

5. Gnam K„ Peskir A., Pichler L. Was wir erzählen, str. 64.

6. Grimm Jakob und W i 1 h e 1 m. Kinder- und Hausmärchen, str. 65.

Gz. 1. Nr. 2. Brüderchen und Schwesterchen.

Cz. II. Nr. 8. Dornröschen. Schneewittchen.

7. Linke Karl. Lust und Leid im Kinderleben, str. 65.

8. Sonnleitner A. Th. Rübezahl und der Klöppelhannes, str. 67 9. Umlau f-l.amatsch Annelies. Schnick-Schnack-Schnuck,

die Hutzelmännlein, str. 68.

10. Boor Friedrich. Drei Jungen erforschen eine Stadt. Ein Bil­

derbuch mit Photos und farbigen Bildmontagen. H. Stuffer-Verlag.

Berlin 1933, str. 32, opr. mk. 2.40.

11. Hansen Lotte. Schofför Weber und sein Freund. Państwowe Wydawnictwo Książek Szkolnych. Warszawa.

12. Weitzner Margarete. Peter Schnipf, der Ausreißer. Deut­

scher Verlag für Jugend und Volk. Wien.

B. Bibljoteka podręczna ucznia i nauczyciela.

Der Volks-Brockhaus. Poradnik str. 133.

1. Der große Duden 1934. Wydanie II. Str. 669.

2. Knaui s Konversations-Lexikon 1934. Str. 1899.

Matthias Theodor. Das neue deutsche Wörterbuch, str. 133.

3. Holtze’s Wörterbücher.

4. Langenschoidts Taschen-Wörterbücher.

5. Der kleine Duden. Reichsschulwörterbuch der deutschen Recht­

schreibung, für die Volksschulen bearbeitet von O. Basler und W. Mühlner. Bibiliographisches Institut. Leipzig 1934, str. 280,

* opr. mk. 1.50.

6. Der große Duden. Stilwörterbuch der deutschen Sprache, bearbei­

tet von Dr. O. Rasier. Bibliographisches Institut A. G. Leipzig 1934, str. 694, opr. mk. 4.00.

7. Ippoldt J u 1 j u s z. Deutsche Grammatik für die polnischen Mittelschulen, str. 135.

8. J ahne r Alfred. Deutsche Grammatik für die polnischen Mit­

telschulen, str. 135.

9. Schulz Hans und Sund e r m e y c r Wilhelm. Deutsche Sprachlehre für Ausländer, str. 135.

10. JTofstaedter Wal t c r, Rcichman n Hans, Schwei d c r Johannes. Ein Jahrtausend deutscher Kultur im Bilde, str. 140.

11. Rohr Johannes. Tausend Jahre deutsches Loben, str. 140.

12. Thoma Han s. Der Liebe Friede, str. 143.

13. Feldhaus F. M. Die Kinderschule der neueren Verkehrsmittel, str. 143.

14. Diesel Enge n. Das Werk, str. 144.

15. Das Deutschland-Buch, str. 144.

16. Diesel Eugen. Das Land der Deutschen. Volksausgabe 1933, str. 144, opr. mk. 8.50.

17. Schmidt C. W. Deutschland in Bildern, str. 144.

18. Deutsches Land in 111 Flug-Aufnahmen. Die Blauen Bücher. K. B.

Langewiesche. Königstein. Taunus. Leipzig 1933, str. 112, kart.

mk. 2.40.

19. Fatirus Victor. Allerlei Scherz und Ernst, str. 140.

20. Fadrus Victor. Im Wechsel der Jahreszeiten, str. 146.

21. Fnders Hans und Moissl Gustaw. Juchheissa-Juchhei, str. 149.

(7)

22. Busch Wilhelm. Max und Moritz, str. 149.

23. Fenz Viktoria. Kribbel-Krabbol Kugelrund, str. 149.

24. Fenz Viktoria. Murli Brumm und andere lustige Leute, s. 150.

25. Hoffmann Hei n r i c h. Der Strumwelpeter, str. 150.

26. Mennigs Richard. Klein-Heini, ein Großstadtjunge, str. 150.

27. Man« Ilse. Klein-Hilde, ein Großstadtkind, str. 150.

28. Scharrel m a n n H einric h. Berni, str. 150.

Seemanns Kunstblätter:

29. Nr. 3362. Aschenbach A. Westfalische Mühle, str. 153.

30. Nr. 3506. Engel O. H. Friesisches Dorf, str. 153.

31. Nr. 3529. Feuerbach A. Musizierende Kinder, str. 153.

32. Nr. 8000. Hens e ler E. Unter dem Weinachtsbaum, str. 153.

33. Nr. 3447. Hoffmann von Fallersleben. Frühlingsabend in der Heide, str. 153.

34. Nr. 8042. Klemm W. Winter, str. 154.

35. Nr. 3859. Menzel A. Im Zoologischen Garten, str. 154.

36. Nr. 4047. Richter Z. Abendläuten, str. 154.

37. Nr. 8138. R ichter Z. Der Schreckenstein bei Aussig, str. 154.

38. Nr. 3293. Rüdisühli E. Gewitterschwüle, str. 154.

39. Nr. 3701. Rüdisühli II. Frühling, str. 154.

40. Nr. 8032. Schwind M. Morgenstunde, str. 154.

41. Nr. 3386. S p e r 1 J. Landschaft am Ammersec, str. 154.

42. Nr. 24. Sperl R. Hessische Bauernstube, str. 155.

43. Nr. 3761. Stuck F. v. Frühlingsreisen, str. 155.

44. Nr. 3287. Thoma H. Der Hüter des Tales, str. 155.

45. Nr. 2013. T h o m a. Kinderreigen, str. 155.

46. Nr. 4042. Zügel 11. Weitende Schafherde, str. 155.

47. Nr. 3536. Zumbusch L. v. Das Vogelnest, str. 155.

C, Biblioteka nauczyciela.

1. Kluge Friedrich. Etymologisches Wörterbuch, str. 170.

2. Sanders Daniel. Wülfing Ernst. Handwörterbuch der Deut­

schen Sprache, str. 171.

3. Siebs Theodor. Deutsche Bühnenaussprache Hochsprache, str. 171.

4. Sütterlin Ludwig. Die deutsche Sprache der Gegenwart, str. 171.

5. Benni Tytus. Ortofonja niemiecka, str. 175.

6 Drach Erich. Deutsche Aussprachelehre für den Gebrauch im Ausland, str. 176.

7.1p pol dt J u 1 j u s z. Dydaktyka języka niemieckiego, str. 176.

8. Meyenburg Erwin. Kleine Phonetik für Ausländer, str. 176.

9. Rumpf W i 1 h e 1 m. Deutsch als Fremdsprache, str. 176.

10. Zeitschrift für Deutschkunde, str. 177.

11. Zeitschrift für Deutsche Bildung, str. 177, D. Pomoce naukowe.

a) Tablice ścienne.

1. Cztery pory roku, str. 192.

2. Tablico ścienne wiedeńskie, str. 193.

3. Ser ja: B a j k i:

ki. 1. Nr. I. Hansel und Grete, str. 193.

Nr. 2. Aschenbrödel, str. 193.

Nr. 3. Schneewittchen, str. 193.

Nr. 6. Dornröschen, str. 193.

Nr. 9. Rotkäppchen, str. 193.

ki. II. Nr. 4. Der gestiefelte Kater, str. 193.

Nr. 5. Der Riese und der Schneider, str. 193.

Nr. 7. Die sieben Schwaben, str. 193.

(8)

Nr. 8. Froschkönig, str. 193.

Nr.10. UicBremer Stadtmusikanten, str. 193.

b) Material ilustracyjny do epidiaskopu.

Ackermann farbige Kunstkarten, str. 197.

Ser ja 605. Paul Hey. Grimms-Märchen 1, str. 197.

606.

635.

678.

683.

671.

kl. II. Nr. 608. , Nr. 213. M.

11, str. 197.

, Winterszeit, str. 197.

Frühlingszeit II, str. 197.

, Sommerszeit, str. 197.

, Sonniger Herbst, str. 197.

Unser täglich Brot, str. 198.

v. Schwind. Nr. 2172. Bast auf der Wanderschaft, str. 199.

Nr. 2174. Bübezahl, str. 199.

Nr. 2177. Morgenstunde, str. 199.

c) Przeźrocza.

Wiedeń, str. 201.

d) Tablice fonetyczne.

Rausch Friedrich. Lauftafeln für den deutschen und fremd­

sprachlichen Unterricht, str. 202.

e) Map y.

R o m e r E. Deutschland und die Nachbarländer, str. 203.

f) Płyty.

1. Z kursu podstawowego Linguaphone, str. 210.

kl. I. L. 1 i 2. Die Familie. Ein Besuch, str. 210.

kl. II. L. 7 i 8. Das Haus. Unter den Linden, str. 210.

kl. II. L. 11 i 12. Der Bahnhof. Das Postamt, str. 210.

kl. II. L. 13 i 14. Die Jahrszeiten (Spiel und Sport), str. 210.

2. Plyta recytacyjna „Columbia“.

kl. 11. Andersen. Die Prinzessin auf der Erbse, str. 210.

3. „Arbeitsgemeinschaft zur Verwendung der Schal­

platte im Unterricht“, Berlin:

1. Nr. B. 37007. Best. Nr. Gelb 1, str. 210.

2. Nr. B. 37008. Best. Nr. Gelb 2, str. 210.

3. Nr. B. 37009. Best. Nr. Gelb 3, str. 211.

4. Nr. B. 37010. Best. Nr. Gelb 4, str. 211.

Hörübungen ausländische Anfänger — 4 plyty.

1. J. D. 5/6. Best. Nr. Blau 1, str. 211.

2. .1. D. 7/8. Best. Nr. Blau 2, str. 211.

3. .1. D. 9/10. Best. Nr. Blau 3, str. 211.

4. .1. D. 11/12. Best. Nr. Blau 4, str. 211.

Verse und Lieder.

kl. I i II. 1. J. D. 13/14. Best. Nr. Blau 5, str. 211.

kl. II. 3. ,1. t). 23/24. Best. Nr. Blau 7, str. 211.

Einfache ProSa-Hörübung für Ausländer, kl. II. 1. Nr. J. 1). 17/18. Best. Nr. Blau 9.

Märchenspiele — 9 płyt.

kl. I. — 1. Rotkäppchen kl. 1. — 2. Schneewittchen kl. II. — 3. Der Froschkönig kl. I. — 4. Aschenbrödel

I. Nr. 27056 Best. Nr. Rot 1.

II. Nr. 27057 Best. Nr. Bot 2.

Nr. 27201 Best. Nr. Bot 3.

I. Nr. 27098 Best. Nr. Rot 4.

11. Nr. 27099 Best. Nr. Rot 5.

I. Nr. 27052 Best. Nr. ;Rot 6.

II. Nr. 27053 Best. Nr. Rot 7.

kl. 11. — 5. Die Bremer Stadtmusikanten I. Nr. 27054 Best. Nr. ltot 8.

Drukarnia P. Mitręgi w Cieszynie.

Cytaty

Powiązane dokumenty

różne rodzaje Rozmiary: M–XXL Nie wszystkie modele dostępne są w każdym rozmiarze..

Student może się ubiegać o nie na drugim roku, ale istnieje też możliwość na pierwszym (jeśli jesteś np. olimpijczykiem), kwota to 600 zł, przyznawany jest dla

Dmowskiego 21, 23 Remont docieplenia elewacji wraz z wymianą balustrad balkonowych – ściana zachodnia oraz ściana szczytowa południowa.. Nieruchomość Remont

5.. Nauczyciel wyjaśnia, że tematem lekcji będzie starość. Uczniowie zapoznają się z nimi, wybierają jeden, z którym się utożsamiają i przy nim zostają. Chętne

< W związku z nagminnym nieprzestrzeganiem zasad prawidłowej segregacji odpa- dów komunalnych przez mieszkańców, po raz kolejny przypominamy o konieczności stosowania się

„Był sobie pies” to książka autorstwa W. Bruce’a Camerona, która doczekała się także ekranizacji. Opowiada o pewnym czworonogu, który w każdym swoim

jęta na kilka godzin przed jego planowanym rozpoczęciem. O dalszych działaniach dotyczących pracy Rady Nadzorczej oraz pozostałych organów samorządowych Spółdzielni,

Dziś, czy jest to niedziela czy dzień powszedni, co sekundę ktoś na świecie otwiera butelkę Moët & Chandon, by spontanicznie cieszyć się życiem i łapać jego