ROZWÓJ S P O Ł E C Z N O -G O S P O D A R C Z Y WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO
W OKR ESIE KKOERGJI S E I K O ERE I OKO RKRODOWECH
m-m
W O J E W Ó D Z K I U R Z Ą D S T A T Y S T Y C Z N Y W K A T O W I C A C H
R O Z W Ó J S P O Ł E C Z N O - G O S P O D A R C Z Y W O J E W Ó D Z T W A K A T O W I C K I E G O
W OKRESIE KADENCJI S E JM U PRL I RAD NARODOWYCH 1 9 6 5 - 1 9 6 8
K A T O W I C E
M A R Z E C 1 9 6 9KOLEGIUM REDAKCYJNE PRZEWODNICZĄCY - J ó z e f MRZYK
C złonkow ie t F l o r i a n BOJA, J e r z y HONISZ, Konrad POLOK Z bigniew CIELEPA.
T a b lio e e t a t y s t y c z n e opracow ał
z e s p ó ł pracowników W ojewódzkiego U rzędu S ta ty s ty c z n e g o w K atow icach
Przedruk w c a ł o ś c i lu b w c z ę ś c i oraz wykorzystyw anie danych s t a ty sty cz n y c h w druku dozwolone w y łą czn ie z podaniem ź r ó d ła . Nakład 600 egzem plarzy. Oddano do druku w k w ie tn iu 1969 roku.
Druk ukończono w k w ietn iu 1969 roku - Cena z ło ty c h 1 0 , - Druk. OZDZ GUS - Katowice
Z a*.2 6 1 /6 9 0 -7
P R Z E D M O W A
Program W yborczy W ojewódzkiego K o m ite tu FJN z a k ła d a w szech
s tr o n n y i h a rm o n ijn y ro zw ó j g o sp o d a rc z y i sp o łe c z n y wojew ództw a k a to w ic k ie g o .
W d z i e d z i n i e g o s p o d a rc z e j m .in . p rz e w id u je s i ę d a l s z e p r z e k s z t a ł c a n i e d o ty c h c z a so w e j surow cow ej m o n o k u ltu ry p rzem y sło w ej ś l ą s k a i Z a g łę b ia w r e g i o n o z ró ż n ic o w a n e j i r o z l e g ł e j s k a l i p r o d u k c ji i p r o d u k c ji n a j b a r d z i e j c e lo w e j i n ie z b ę d n e j d l a i n t e n syw nej rozbudow y p o t e n c j a ł u g o sp o d a rc z e g o k r a j u .
W d z i e d z i n i e s p o łe c z n e j m .ln . z a k ła d a s i ę le p s z e i p e ł n i e j s z e z a p e w n ie n ie o gółow i o b y w a te li p r a c y , m ie s z k a ń , w ypoczynku, w y k s z ta łc e n ia i d o s tę p u do zdobyczy k u l t u r y .
P e łn ą r e a l i z a c j ę tale a m b itn y ch i z ło ż o n y c h z a d a ń , p r z e w i
d z ia n y c h w p ro g ra m ie wyborczym na l a t a 1970- 1 9 7 3 , g w a ra n tu je w ysoki o g ó ln y poziom ro z w o ju g o sp o d a rc z e g o wojew ództw a k a to w ic k i e g o , podnoszony su k cesy w n ie w o k r e s i e m in io n eg o d w u d z ie s to - p i ę o i o l e o i a .
W powojennym ro z w o ju gospodarczym i w z r o ś c ie d o b ro b y tu l u d z i p r a c y ś l ą s k a i Z a g łę b ia s z c z e g ó ln e z n a c z e n ie ma k o ń c z ą c a s i ę k a d e n c ja , t a k Sejmu PRL ja k i r a d w s z y s tk ic h s z c z e b l i .
W o k r e s i e o s t a t n i c h c z t e r e c h l a t w y d a tn ie zw iększono b a z ę wytwór
c z ą , p ro d u k c ję przem ysłow ą i r o l n ą , z n a c z n ie zw iększono t e ż dochód narodow y. S zero k o o tw a r te z o s t a ł y podw oje s z k ó ł i u c z e l n i , d o b ra k u l t u r y s t a ł y s i ę pow szechną w ła s n o ś c ią l u d z i p r a c y . W znacznym s t o p n i u w z ro s ły z a s tę p y n o w e j, lu d o w ej i n t e l i g e n c j i .
W ram ach t e j n a d e r skrom nej p u b l i k a c j i n i e sp o só b w p e ł n i p r z e d s ta w ić tempo w z ro s tu g o sp o d a rc z e g o i to w a rz y s z ą c e mu p r z e o b r a ż e n ia s t r u k t u r a l n e . Z k o n ie c z n o ś c i w ięo o g ra n ic z o n o s i ę do z a p re z e n to w a n ia n i e k tó r y c h - zdaniem z e s p o łu re d a k c y jn e g o - n a jw a ż n i e j s z y c h o s i ą g n i ę ć województwa k a to w ic k ie g o w l a t a c h 1965 - 1965.
O d d ając do r ą k C z y te ln ik ó w tę e d y c j ę , wydaną z o k a z j i wybo
rów do SEJMU PRL i RAD NARODOWYCH, z e s p ó ł r e d a k c y jn y żyw i n a d z i e j ę , i ż in f o r m a c je lic z b ó w e w n i e j z a m ie sz c zo n e u ła tw ią a n a l i z ę i ocenę d z i a ł a n i a k o ń c z ą c e j s i ę k a d e n c j i o ra z będą pomocne w p r a c y nowo- w ybranych w ła d z .
D Y R E K T O R
WOJEWQDZKIEOO URZĘDU STATYSTYCZA 350 w K ato w icach
mgr J ó z e f ŁI R Z Y К
O b ja śn ie n ia znaków umownych:
Kreska / - / - zjaw isk o n ie w y stęp u je,
Kropka / . / - zupełny brak In fo r m a c ji, a lb o brak in fo r m a c ji wiarygodnych,
Znak /1/ - w y p ełn ien ie ru b ry k i, ze w zględu na układ t a b l i c y , j e s t niem ożliw e lub n ie c e lo w e ,
"W tym" - ozn acza, że n ie podaje s i ę w sz y stk ic h składników sumy o g ó ln e j
W ażniejsze sk ró ty :
z ł ж z ło t y m2 metr kwadratowy
ty 8 . ж t y s i ą c «5 metr s z e ś ć ś c ie n n y
min = m ilio n ha ■ h ek tar
mld ж m ilia r d km • k ilo m e tr
kg kilogram MW - megawat
» k w in ta l kWh k ilo w a to g o d z .
t 3 tona t / h to n a na godz.
1 l i t r s z t . sztu k a
а ж metr
Dane za rok 1 9 6 8 mają c h a r a k t e r tym czasow y! mogą u le c zmianom w następnych p u b lik a c ja c h Wojewódzkiego Urzędu S ta ty s ty c z n e g o
S P I S В Z Б С Z I
Przedmowa. O b ja ś n ie n ia znaków umownych. W ażn iejsze s k r ó t y ...
C Z ^ Ś ć I
CHARAKTERYSTYKA GOSPODARCZO-SPOŁECZNA WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO ...
c z ę ś ć i i
WAŻNIEJSZE INFORMACJE O CKRęGACH WYBORCZYCH ...
c z ę ś ć m
TABLICE STATYSTYCZNE
W a żn iejsze dane o ro zw o ju g o sp o d a rc z o -sp o łe cz n y m województwa ...
LUDNOŚĆ
S ta n lu d n o ś c i ...
Ludność w m ia s ta c h i o s ie d la c h ... ..
Ludność n a w si ... ... ..
P r z y r o st n a tu ra ln y na 1000 lu d n o ś c i ...
HłZHIYSŁ
P ro d u k c ja g lo b a ln a p rzem y słu u s p o łe c z n io n e g o ...
BUDOWNICTWO
M ie sz k a n ia oddane do u ż y tk u ...
Iz b y m ie sz k a ln e oddane do u ż y tk u ...
ROLNICTWO
P o w ie rz c h n ia zasiewów głównych ziem iopłodów ...
Plony głów nych ziem iopłodów ... ...
P ogłow ie z w ie r z ą t g o s p o d a rs k ic h ...
Pogłow ie z w ie r z ą t g o s p o d a rs k ic h na 100 ha użytków r o ln y c h ...
s tr o n a
3 - 4
. 7
67
112
116 117 118 119
121
122 124
126 130 134 137
OBRÓT TOWAR СИП
Sprzedaż w uspołecznionym handlu d e ta lic z n y m ...
Sprzedaż w u sp o łec zn io n y ch zak ład ach gastronom iczr nych ...
Punkty sp rzed a ży d e t a l i c z n e j ...
S k lep y ...
SZKOLNICTWO
U czniow ie s z k ó ł podstawowych ... ..
U czn io w ie lic e ó w o g ó ln o - k s z ta łc ą c y o h ...
U czniow ie s z k ó ł zawodowych i a r t y s t y c z n y c h ...
N a u c z y c ie le w s z k o ła c h podstaw ow ych ...
KULTURA
P u b lic z n e b i b l i o t e k i pow szechne ... • Abonenci r a d i a ... ... ... ..
Abonenci t e l e w i z j i . . . . Widzowie w k i n a c h ... ... ...
OCHRONA ZDROWIA
L e k a rz e m e d y c y n y ...
Łóżka w s z p it a la c h ...
139 140 141
142 143 144 146
147 148 149 150
151 152
C Z Ę Ś Ć I
CHARAKTERYSTYKA GOSPODARCZO-SPOŁECZNA WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO
Województwo k a to w ic k ie zajm uje b a rd z o ważną p o z y c ję w k r a j u . P o s ia d a ją c stosunkow o n ie w i e l k i o b s z a r w porów naniu z innym i w oje
wództwami r ó ż n i s i ę je d n a k w ie lk o ś c ią bogactw n a tu r a ln y c h o ra z sto p n ie m u p rz e m y sło w ie n ia . W końcu ro k u 1968 lu d n o ść województwa k a to w ic k ie g o w y n o siła p r z e s z ł o 5614 t y s i ę c y i w c ią g u c z te r e c h l a t w z ro s ła o 115 t y s i ę c y .
W ystępujące od k i l k u l a t z m n ie js z e n ie p r z y r o s t u n a tu r a ln e g o lu d n o ś c i ma i s t o t n e z n a c z e n ie d l a zm ian s t r u k t u r y lu d n o ś c i woje
wództwa według w ieku. Wpływa to na u k s z ta łto w a n ie s i ę w ie lu z j a w isk ekonom icznych i s p o łe c z n y c h , m iędzy innym i ta k i c h ja k s y t u a c j a na ry n k u p r a c y , problem y o św ia ty i k s z t a ł c e n i a , s t r u k t u r a s p o łe c z nego p o p y tu i t p . Dynamikę lu d n o ś c i w l a t a c h 1964 - 1968 p r z e d s t a w ia p o n iż s z e z e s ta w ie n ie .
UTA
Ogółem
Na 1 km2 w t y s ią c a c h 1965=100
1964 5501 1 0 0 ,0 368
1965 5524 1 0 0 ,7 369
1966 5554 1 0 1 ,5 572
1967 5585 1 0 2 ,3 575
1968 5614 103,2 578
W s k ła d województwa k a to w ic k ie g o wchodzi 14 pow iatów r o l n ic z y c h o ra z 19 m ia s t s ta n o w ią c y c h p o w ia ty m ie js k ie .
W g ru d n iu 1968 ro k u w c z t e r n a s t u p o w ia ta c h r o ln ic z y c h b y ło 56 m ia s t, 16 o s i e d l i o ra z 262 grom ady. Ponad 76% lu d n o ś c i woje
wództwa t o m ieszkańcy m ia s t i o s i e d l i . Również w n i e k tó r y c h po
w ia ta c h r o ln ic z y c h ponad 50% lu d n o ś c i s ta n o w i lu d n o ść m ie js k ą . N ależy do n ic h z a lic z y ć p o w ia ty : b ę d z i ń s k i , r y b n i c k i , t a r n o g ó r s k i , t y s k i i w o d z is ła w s k i.
Nieduży ob szar województwa k a to w ick ieg o wynoszący 3,1% o g ó l
n e j p ow ierzchni k raju skupia 11,1% c a łe j je g o lu d n o ś c i, w wyniku te g o w ystępuje tu znaczne p r z e k ro c zen ie ś r e d n ie j g ę s t o ś c i zalud
n ie n ia P o ls k i. Ś red n ia t a d la województwa k a to w ick ieg o wynosi 378 osób na 1 km i n ie je d n o k r o tn ie dorównuje g ę s t o ś c i z a lu d n ie n ia wysoko uprzem ysłowionych obszarów Europy Z a ch o d n iej.
LUDNOŚĆ WOJEWÓDZTWA KATOWICKIEGO
S t a le w z r a sta ją ca li c z b a mieszkańców województwa k a tow ick iego m iała awe źró d ła w dość znacznym p r z y r o ś c ie naturalnym , oraz w ruchach wędrówkowych lu d n o ś c i.
Zmiany zachodzące w str u k tu r z e wieku lu d n o śc i w la ta c h 1960- 1967 p rzed sta w ia p o n iż sz e z e s ta w ie n ie :
WIEK i9 6 0 1965 1967
Ogółem 1 0 0 ,0 1 0 0 ,0 1 0 0 ,0
0 - 4 l a t 1 0 ,1 7 ,9 7 ,4
5 - 9 1 0 ,1 9 ,6 8 ,9
10 - 14 8 ,4 9 ,5 9 ,5
15 - 19 7 ,7 8 ,0 9 ,4
2 0 - 5 4 4 8 ,3 4 7 ,7 4 7 ,1
55 - 59 5 ,2 5 ,5 5 ,5
60 i w ię c e j 1 0 ,2 1 1 ,8 1 2 ,4
A n a lizu ją c zam ieszczone powyżej lic z b y tr z e b a s t w ie r d z ić , że poważnemu zm n iejszen iu u l e g ł a lic z b a d z i e c i w wieku p r ze d szk o l
nym, przy nieznacznym zm n iejsze n iu s i ę lic z b y d z i e c i w wieku szkolnym . N iezn aczn ie zm alała li c z b a lu d n o śc i w wieku od 20 - 59 l a t . Równocześnie z w ię k sz y ła s i ę i l o ś ć m łodzieży w wieku do 19 l a t . N a s tą p ił rów nież w zrost lic z b y lu d n o śc i obojga p ł c i w grupach po
wyżej 60 l a t .
W województwie k a to w ic k im , podobnie J a k w p o z o s ta ły c h w oje
wództwach k r a j u , w y stę p u je powolny p r o c e s s t a r z e n i a s i ę lu d n o ś c i.
P rz y c z y n ą te g o J e s t z m n ie js z e n ie s i ę z ro k u na ro k l ic z b y u ro d zeń p rz y równoczesnym z w ię k sz a n iu s i ę p r z e c i ę t n e j d łu g o ś c i ż y c ia
l u d n o ś c i . Zmiany t e p o c ią g a ć muszą z a so b ą s z e re g d a ls z y c h kon
s e k w e n c ji, do k tó r y c h między innym i n a le ż y z a lic z y ć nierów nom ierną dynamikę w z ro stu lu d n o ś c i w p o sz c z e g ó ln y c h g ru p ach w ieku. P rz y ogólnym z w ię k sz e n iu s i ę lic z b y lu d n o ś c i w l a t a c h 1964 - 1968 o 1 1 ) t y s . l i c z b a lu d n o ś c i w w ieku produkcyjnym w z ro s ła o o k . 80 t y s . O bserw uje s i ę n a to m ia s t z m n ie js z e n ie grupy l u d z i w w ieku p rz e d produkcyjnym . Z u p e łn ie o d w ro tn ie k s z t a ł t u j e s i ę s y t u a c j a w śród l u d n o ś c i w w ieku poprodukcyjnym . Z w ięk szen ie s i ę t e j grupy w ieku lu d n o ś c i w porów naniu z ro k ie m 1964 w ynosi o k oło 40 t y s .
P rz e d s ta w io n e zmiany w s t r u k t u r z e lu d n o ś c i według w ieku od
d z ia ły w a ją n ie w ą tp liw ie n a c a ło ś ć p ro b le m a ty k i ekonom icznej 1 sp o ł e c z n e j w ojewództwa.
W ogólnym p r z e k r o ju społecznym d o m in u jącą p o z y c ję zdobywać b ę d z ie w naszym w ojew ództw ie - p o dobnie ja k w s k a l i k r a j u r o d z in a n i e l i c z n a . W m ia s ta c h p r o c e s ty c h p rz e o b ra ż e ń j e s t ju ż widoczny i z n a c z n ie d a l e j p o s u n ię ty n iż na w s i. T ak ie p r z e k s z t a ł c e n i e r o d z in y z m ien i w sp o só b I s t o t n y j e j s y tu a c ję m a te r ia ln ą o ra z zmody
f i k u j e sp o łe c z n y p o p y t. U legną k o r z y s tn e j zm ianie w aru n k i nau
c z a n ia w s z k o ła c h podstaw ow ych o ra z zm ien i s i ę d o ty ch czaso w a s t r u k t u r a w ieku lu d n o ś c i w ojewództwa.
Z A T R U D N I E N I E
W o k r e s ie o b e c n e j k a d e n c ji Sejmu i Rad Narodowych l i c z b a z a tr u d n io n y c h w g o sp o d arce narodow ej województwa k a to w ic k ie g o w z ro s ła o 155 t y s i ę c y o só b . W li c z b a c h bezw zględnych n a jw ię k sz y p r z y r o s t z a t r u d n i e n i a n a s t ą p i ł w p rz e m y ś le .
S ta n z a t r u d n i e n i a w g o sp o d arce u s p o łe c z n io n e j w d n iu 31 I I I 1968 ro k u i l u s t r u j e z am ieszczo n a t a b l i c a :
WTSZCZEGÖLNEm 1965 I 1 9 6 8
w ty s ią c a c h I 1965=100
Ogółem z a tr u d n ie n ie 1428 1524 10 6 ,7
w tym:
przem ysł budownictwo
tr a n sp o r t 1 łą c z n o ść obrót towarowy
840 165 95 108
8?6 186 105 112
10 4 ,2 1 1 2 ,7 110,0 10 5 ,7
аУ Ł ącznie z u czn ia m i.
Z powyższego z e s ta w ie n ia w y n ik a, że ś r e d n i ro czn y p r z y r o s t z a tru d n io n y c h w p rz e m y śle w l a t a c h 1965 - 1968 w y n o sił p raw ie 12 ty s ię c y , o só b .
Stosunkowo n a jw ię k sz y p r z y r o s t z a t r u d n i e n i a po d z i a l e p rz e m ysł w y stę p u je w b udow nictw ie o ra z w t r a n s p o r c i e 1 ł ą c z n o ś c i , m n iejszy n a to m ia s t w t a k i c h d z i a ł a c h ja k : k u l t u r a 1 och ro n a zd ro w ia . C h a ra k te ry s ty c z n e d l a po ró w n an ia dwóch okresów międzywybor
czych j e s t z ja w isk o stosunkow o dużego w z ro stu s ta n u z a tr u d n ie n ia w l a t a c h 1961 - 1964, w y n ió sł on o k o ło 128 t y s . o só b . L a ta o b ecn ej k a d e n c ji Sejmu i Rad Narodowych w ykazują d a ls z y w z ro st o około 134 t y s i ą c e . O znacza t o , że w tym o k r e s ie ro c z n e z ap o trzeb o w an ie na s i ł ę roboczą k s z ta łto w a ło s i ę w g r a n ic a c h 45 t y s i ę c y osób i b y ło n ie c o n iż s z e n i ż w l a t a c h 1961 - 1964.
Wzrost z a t r u d n i e n i a w g o sp o d a rce u s p o łe c z n io n e j j e s t między innymi istotn ym o d b icie m rozw oju s o c j a l i s t y c z n e j g o s p o d a rk i. Obec
n ie w województwie k ato w ick im co d r u g i ob y w atel j e s t zawodowo czynny w gospodarce u s p o łe c z n io n e j.
N iew ątp liw ie pozytywnym z ja w isk ie m o s t a t n i c h l a t j e s t d a l
sz y w zrost a k ty w iz a c ji zawodowej k o b i e t . Z a tr u d n ie n ie k o b ie t w gospodarce u s p o łe c z n io n e j w l a t a c h 1965-1968 z w ię k sz y ło s i ę o 38 t y s i ę c y osób i w yniosło \ w końcu g r u d n ia 1968 ro k u 528 t y s . ,
co s ta n o w iło 34,6% , o g ólnego s ta n u z a t r u d n i e n i a w g o sp o d arce u s p o łe c z n io n e j województwa k a to w ic k ie g o .
W zrost z a t r u d n i e n i a .k o b i e t m ia ł m ie jsc e we w szy stk iv u d z ia ł a c h g o s p o d a rk i u s p o łe c z n io n e j. Najwyższe tempo w zrostu zatrud
n i e n i a k o b ie t w ystępow ało w h a n d lu u sp o łeczn io n y m , o św ia c ie ,n a u c e i k u l t u r z e , a d m i n i s t r a c j i p u b lic z n e j o ra z w i n s t y t u c j a c h fin a n s o wych. K o b iety w ty c h d z ia ła c h g o s p o d a rk i narodow ej stan ow ią ponad 2 /3 o g ó łu z a tr u d n io n y c h . Poważny o d s e te k k o b ie t z n a la z ł rów nież z a tr u d n i e n i e w p rz e m y ś le , budow nictw ie o ra z w tr a n sp o r c ie 1 łą c z n o ś c i .
Wraz z dynam iką w z ro stu z a tru d n io n y c h w g o sp o d arce u s p o łe c z n i o n e j u le g a k o r z y s tn e j zm ianie o d s e te k s t r u k t u r y z a tru d n io n y c h w edług k w a l i f i k a c j i . Z jaw isko t o ja k n a j ś c i ś l e j j e s t u z a le ż n io n e od i l o ś c i absolw entów lic e ó w , tech n ik ó w i s z k ó ł zawodowych, k tó ry c h w p ie r w s z e j k o l e j n o ś c i k i e r u j e s i ę do p ra c y w p rz e m y ś le , budow nictw ie 1 in n y c h d z i a ł a c h g o sp o d a rk i n a ro d o w e j, ważnych d l a ro zw o ju g o sp o d arczeg o województwa.
ZATRUDNIENIE W PRZEMYŚLE
Omawiając w sposób szczegółow y pro b lem z a t r u d n i e n i a w n a j w ażniejszym d z i a l e g o s p o d a rk i narodow ej - p r z e n y ś le , j a k i w y stę
p u je na t e r e n i e województwa k a to w ic k ie g o , n a le ż y zw rócić uwagę n a n a s tę p u ją c e z a g a d n ie n ia :
W skaźnik w z ro stu z a t r u d n i e n i a wyższy od p r z e c ię tn e g o w y s tą p ił w o k r e s ie międzywyborczym w t a k i c h g a łę z ia c h p rzem y słu j a k i p rz e m y sł maszynowy i k o n s t r u k c j i m etalow ych, p rzem y sł e l e k t r o t e c h n i c z n y , p rz e m y sł m etalow y, w łó k ie n n ic z y 1 odzieżow y. N a to m ia st w o k r e s ie
tym u l e g ł z m n ie js z e n iu s t a n z a t r u d n i e n i a w t a k i c h g a łę z ia c h p rz e m ysłu ja k : w p rzem y śle p a liw o o k o ło 8 t y s .o s ó b , w p rzem y śle środków t r a n s p o r t u o ponad 2 ty s i ą c e osób o ra z w p rz e m y śle m ate
r ia łó w budow lanych o o koło t y s i ą c osó b .
W k o n se k w e n c ji z r ó ż n ic o w a n e j' dynam iki z a t r u d n i e n i a w p o sz c z e g ó ln y c h g a łę z ia c h p rzem y słu n a s t ą p i ł y zmiany s t r u k t u r a l n e z n a j -
d u ją c e o d b ic ie z w ła sz c z a we w z ro śc ie u d z ia łu p rz e m y słu maszyno
wego, e le k tr o te c h n ic z n e g o , m etalow ego o ra z w łó k ie n n ic z e g o 1 o d z ie - t żowego w ogólnym z a tr u d n ie n iu pracowników p rz e m y s łu . i P r o c e s t e n o ra z Jego p r z e b ie g I l u s t r u j e zam ieszczo n a p o n iż e j 1
t a b l i c a : 1
i
Л1Т.Т7 TT’ РР71ЛЛЮИ TT 1965 1968
uA£a*£.LCi rKióJ^MIoŁU
w o d se tk a c h
O G Ó Ł E M 1 0 0 ,0 1 0 0 ,0
w tym:
p rz e m y sł p a liw 5 8 ,0 3 6 ,3
p rzem y sł środków t r a n s
p o r t u 1 ,8 1 ,7
p rz e m y sł m a te ria łó w
budow lanych 3 ,8 3 ,6
p rz e m y sł maszynowy i
e le k tr o te c h n ic z n y 1 1 ,3 1 2 ,1
p rz e m y sł m etalowy 6 ,4 6 ,6
p rz e m y sł w łó k ie n n ic z y 7 ,3 7 ,2
p r z e n y s ł odzieżow y 1 ,3 1 ,6
W l a t a c h 1965 - 1968 dynam ika w z ro s tu z a t r u d n i e n i a r o b o t n i ków b y ła m n ie js z a od dynam iki w z ro stu z a t r u d n i e n i a k ad ry in ż y n ie r y j n o - t e c h n i c z n e j . O becnie p raco w n icy i n ż y n i e r y j n o - t e c h n i c z n i tw o rz ą n a jw ię k s z ą g rupę I n t e l i g e n c j i z a tr u d n io n e j w p rz e m y ś le .
W p rz e m y śle u sp o łeczn io n y m województwa k a to w ic k ie g o z a tr u d n io n y c h j e s t ponad 72 t y s i ą c e pracow ników w g r u p ie in ż y n i e r y j n o - t e c h n i c z n e j .
N a jw ię c e j pracow ników z lyższym w y k sz ta łc e n ie m te c h n iczn y m za
t r u d n i a p rzem y sł p a liw /2 2 ,4 t y ś . / , a n a s tę p n ie p rz e m y sł maszy
nowy /1 1 t y s . / , m etalowy / 5 t y s . / , w łó k ie n n ic z y / 3 ,8 t y s . / i m ate
r i a ł ó w budow lanych / 3 ,3 t y s . / .
Ta du ża g ru p a w y k sz ta łc o n y c h fachowców e tan o w i I s t o t n y c z y n - n lk p o s tę p u te c h n ic z n e g o 1 u n o w o c z e śn ie n ia p r o d u k c ji w p rzem y śle województwa k a to w ic k ie g o . Można t w i e r d z i ć , te w to k u d a ls z e g o roz
woju ekonom icznego 1 sp o łe c z n e g o b ę d z ie w z ra sta ć w p rz e m y śle oraz w p o z o s ta ły c h d z i a ł a c h g o s p o d a rk i n a ro d o w e j, i l o ś ć pracow ników in ż y n ie r y jn o - te c h n i c z n y c h w ogólnym s t a n i e z a t r u d n i e n i a . J e s t t o k o n sek w en cja ro zw o ju m e c h a n iz a c ji 1 a u to m a ty z a c ji, k tó r e sto p n io w o e l i m i n u j ą p ra c ę r ę ć z n ą i w y s iłe k f iz y c z n y ,z w ię k s z a ją c z n a c z e n ie w s z e lk ie g o r o d z a ju z a ję ć n a d z o rc z y ch nad p r a c ą m aszyn 1 u rz ą d z e ń .
DZIAŁALNOŚĆ inwestycyjna
Województwo k a to w ic k ie p o s ia d a ją c e rozbudowany p rz e m y sł j e s t ró w n ie ż teren em n a jw ię k s z e j k o n c e n t r a c j i nakładów in w e s ty c y jn y c h w całym k r a j u . U d z ia ł województwa k a to w ic k ie g o w o g ó ln o k rajo w y ch n a k ła d a c h In w e sty c y jn y c h w ynosi o k oło 16%. Na in w e s ty c je p rz e z n a c z a s i ę r o c z n ie ponad 23 mld z ł o t y c h . Podstawowym k ie ru n k ie m i n w esto w an ia j e s t p rz e m y s ł, na rozw ój k tó re g o w l a t a c h 1965 - 1968 wydatkowano 5 3 ,5 mld z ło ty c h t o j e s t 60% w s z y s tk ic h nakładów .
Drugim podstawowym k ie ru n k ie m in w e sto w a n ia j e s t budownictwo m ieszk an io w e, na k tó r e w o k r e s ie o s t a t n i e j k a d e n c ji r a d narodowych wydatkowano ł ą c z n i e 8 ,8 mld z ło ty c h ^ c o s ta n o w i o k o ło 10, 2% o g ó l
nych nakładów in w e s ty c y jn y c h re a liz o w a n y c h w tym o k r e s ie w woje
wództw ie k ato w ick im .
Jedną z cech ch a ra k tery sty czn y ch gospodarki in w e sty c y jn e j w o s t a t n ic h la ta c h są zmiany w str u k tu r z e rodzajow ej nakładów.
Zmiany te p o le g a ją przede w szystkim na szybszym w zro ście nakładów na maszyny i u rząd zen ia n iż na rob oty budowlano-montażowe. D la p e łn ie j s z e g o obrazu ty c h zmian celow e będą porównania okresów w ie lo le t n ic h .
W porównaniu z rokiem 1961 w zrost nakładów in w estycyjn yoh na rob oty budowlano-montażowe o s ią g n ą ł w 196? roku 29,8% , z czego wskaźnik dynamiki nakładów na zakup' maszyn 1 urządzeń w y n ió sł 141,7%. P rzedstaw iony p ro c es zmian stru k tu r a ln y c h o d z w ie r c ie d la d ą żen ia n a sz e j p o l i t y k i in w e sty c y jn e j do z w ię k sze n ia efek ty w n o śc i
I n w e s t y c j i . W o s t a t n i c h l a t a c h w ię k sz ą c z ę ść funduszów In w esty c y jn y c h p rz e z n a cz o n o na rozw ój 1 nowe w yposażenie I s t n i e j ą c y c h ju ż zakładów , a stosunkow o m niej n i ż p o p rz e d n io na In w e s ty c je nowe.
W w ojew ództw ie k ato w ick im w ro k u 1968 na o g ó ln ą l ic z b ę ok.
4800 zakładów p rzem y słu u s p o łe c z n io n e g o - 50% oddano do u ż y tk u w o k r e s ie powojennym a 535 w tym c z a s ie pow ażnie rozbudow ano.
D z ię k i d z i a ł a l n o ś c i in w e s ty c y jn e j w nowo-wybudowanych z a k ła d a c h z n a la z ło z a tr u d n ie n ie ponad 150 t y s . o s ó b ,a w rozbudow anych za
k ła d a c h b l i s k o 300 t y s i ę c y . O znacza t o , że na 788 ty s .o s ó b za
tr u d n io n y c h w 1965 ro k u w p rz e m y śle u sp o łeczn io n y m - 450 t y s i ę c y p raco w ało w z a k ła d a c h , k tó r e inw estow ano w o k r e s ie powojennym.
W tym o k r e s ie n a o g ó ln ą w a rto ść 1 5 5 ,4 mld z ło ty c h p r o d u k c ji g lo b a l n e j w ytw orzonej p r z e z p rz e m y sł u s p o łe c z n io n y 9 8 ,0 mld z ło ty c h p rz y p a d a ło na w a rto ść p r o d u k c ji g lo b a ln e j w ytw orzonej p r z e z nowo- wybudowane i rozbudow ane z a k ła d y p rzem ysłow e.
Wśród wykonanych in w e s t y c j i oddano do c z ę ś c io w e j e k s p lo a ta c j i w o k r e s ie o b e c n e j k a d e n c ji r a d narodowych je d n ą z n a jw ię k sz y ch i n w e s t y c j i , a m ianow icie H utę Cynku i T len k u Cynku w M ias
te c z k u Ś lą s k im .
R ów nolegle z d z i a ł a l n o ś c i ą In w e s ty c y jn ą w p rz e m y śle w ydat
n ie Inw estow ano w p o z o s ta ły c h d z i a ł a c h g o s p o d a rk i narodow ej za
równo w d z i a ł a c h p r o d u k c ji m a t e r i a l n e j ja k i p o za s f e r ą d z i a ł a l n o ś c i m a t e r i a l n e j . I ta k n p . każdego ro k u o d d a je s i ę do u ż y tk u ś r e d n io o k o ło 70 t y s i ę c y iz b m ie sz k a ln y c h , a w tym ponad 50 t y s . w ram ach g o s p o d a rk i u s p o łe c z n io n e j. T ylko w ro k u 1968 oddano do u ż y tk u : 74 t y s i ą c e iz b m ie sz k a ln y c h w tym 37 t y s i ę c y z budow nic
tw a s p ó łd z ie lc z e g o , 32 s z k o ły podstawowe o 282 iz b a c h le k c y jn y c h i 103 p ra c o w n iach przed m io to w y ch , 7 3 ,8 km s i e c i wodociągow ej ma
g i s t r a l n e j , 1 5 ,5 km s i e c i k a n a l i z a c y j n o - r o z d z i e l c z e j o ra z 6 5 ,4 km dróg lo k a ln y c h i u l i c a w tym 17 km u l i c o n a w ie rz c h n i u le p s z o n e j.
W o k r e s ie l a t 1965 - 1968 w y d atn ie z w ię k s z y ła s i ę d z i a ł a l ność p r z e d s ię b io r s tw budow lano-m ontażow ych. W ystarczy w sk azać, że w a rto ść p r o d u k c ji podstaw ow ej u s p o łe c z n io n y c h p r z e d s ię b io r s tw
budowlano-montażowych r e a l i z u j ą c y c h z a d a n ia -n w eaty cy jn e wyno
s i ł a w 1968 ro k u 2 3 ,9 mld z ło ty c h i w porów naniu do re k u 1964 b y ła wyższa o 3 ,6 mld z ł o t y c h .
E fektem d z i a ł a l n o ś c i in w e s ty c y jn e j j e s t w z ro st środków trw a ły c h g o s p o d a rk i n aro d o w ej. Ś re d n io roczny p r z y r o s t w a r to ś c i ś ro d ków trw a ły c h w p r z e d s ię b io r s tw a c h u sp o łe c z n io n y c h województwa k a to w ic k ie g o w ynosi ok. 11 m ilia rd ó w z ło ty c h .
W artość m ajątk u trw a łe g o w p r z e d s ię b io r s tw a c h p rzem y słu u sp o łe c z n io n e g o w z ro s ła z 181 mld z ło ty c h w g ru d n iu 1965 ro k u do 200 mld z ło ty c h w końcu g ru d n ia 1967 ro k u . Oznacza t o , że r o c z n ie w p r z e d s ię b io r s tw a c h p rzem y słu u s p o łe c z n io n e g o w a rto ść środków trw a ły c h w z r a s ta ła ś r e d n io w ro k u o 6 mld z ło ty c h .
C h a ra k te ry s ty c z n y d l a województwa k a to w ic k ie g o j e s t u d z i a ł w a r to ś c i środków trw a ły c h w a ż n ie js z y c h g a ł ę z i p rzem y słu w całym p rzem y śle u sp o łeczn io n y m . Do p o te n ta tó w w tym z a k r e s ie z a lic z y ć n a le ż y i p rz e m y sł p a liw , p rz e m y sł maszynowy i k o n s t r u k c j i metar- low ych, h u tn ic tw o ż e l a z a , h u tn ic tw o m e ta li n ie ż e la z n y c h , p r z e m ysł m a te ria łó w budow lanych o ra z p rz e m y sł w łó k ie n n ic z y .
Również w budow nictw ie n a s t ą p i ł w l a t a c h 1965 — 1968 duży w z ro s t w a r to ś c i środków tr w a ły c h , k t ó r a w y n io sła w 1968 ro k u o k o ło 10 mld z ło ty c h / p r z y j ę t o szacunkow o/ p rz y czym ro czn y ..r o s t w a r to ś c i ty c h środków o k r e ś l a s i ę na około 600 min z ło ty c h .
W r o l n i c t w i e u sp o łeczn io n y m w a rto ść środków trw a ły c h w ynosi o k o ło 3 ,0 mld z ło ty c h /w ro k u 1965 w y n o siła ona 2 ,6 mld z ł o t y c h / a ic h ro czn y p r z y r o s t zamyka s i ę w ie lk o ś c ią rz ę d u o k oło 50 nün z ł o ty c h . C h ara k te ry sty c zn y m Z jaw isk iem , dającym s i ę zaobserwować zw ła sz c z a w o s t a t n i c h l a t a c h , j e s t s t a ł y p r o c e s zm ian s t r u k t u r y środków tr w a ły c h . P ro c e s t e n p o le g a p rz e d e w szy stk im na tym, ua w c a ł e j w a r to ś c i środków trw a ły c h s y s te m a ty c z n ie z m n ie js z a s ię u d z i a ł w a r to ś c i budynkówz a zw ięk sza s i ę n a to m ia s t u d z i a ł w a r to ś c i maszyn i u rz ą d z e ń te c h n ic z n y c h o ra z środków tra n s p o rto w y c h . Zmia
na t a zw iązana j e s t z s i l n i e j s z ą dynamiicą w z ro stu środków trw a ły c h s ta n o w ią c y c h w yposażenie p ro d u k c y jn e .
CZYNI SPOŁECZNE
B ardzo ważnym c z y n n ik ie m m o b iliz u ją c y m s p o łe c z e ń s tw o do r o z woju i w z ro s tu środków tr w a ły c h u ż y te c z n o ś c i p u b l i c z n e j s ą o r g a n i
zowane czyny s p o łe c z n e w p o s z c z e g ó ln y c h p o w ia ta c h i m iastach , na
sz e g o w ojew ództw a.
Jednym z n a j b a r d z i e j i s t o t n y c h m ierników p rz y p rz e p ro w a d za n i u a n a l i z y i oceny czynów s p o łe c z n y c h w p r z e k r o j u t e r y t o r i a l n y m s ą w sk a ź n ik i w a r to ś c i z r e a liz o w a n y c h zadań n a Jednego m ie sz k a ń c a u m o ż liw ia ją c e p o rów nanie s t o p n i a z aan g ażo w an ia m iejscow ego spo
łe c z e ń s tw a w r e a l i z a c j ę ty c h czynów. 0 i l e bowiem w ro k u 1964 war
t o ś ć ty c h czynów w y n io s ła 36 min z ł o t y c h t o w ro k u 1968 i c h war
t o ś ć w z r o s ła do 591 min z ł o t y c h . '.Y p r z e l i c z e n i u n a 1 m ie sz k a ń c a w z ro s t t e n k s z t a ł t o w a ł s i ę w 1965 ro k u 28 z ł o t y c h , n a to m ia s t w 1968 ro k u o s i ą g n ą ł w a rto ść 155 z ł o t y c h .
W o g ó ln e j w a r to ś c i re a liz o w a n y c h czynów w l a t a c h 1965-1968 g w ałto w n ie w z ró sł u d z i a ł czynów s p o łe c z n y c h w ram ach g o s p o d a rk i ko m u n aln ej i d ro g o w e j. W podejm ow aniu i r e a l i z a c j i ty c h czynów
o c h a r a k te r z e drogowym w y ró ż n ia ły s i ę p rz e d e w szy stk im p o w ia ty p ó łn o c n e województwa k a to w ic k ie g o o ra z p o w ia t b i e l s k i . N a to m ia st w r e a l i z a c j i czynów s p o łe c z n y c h w z a k r e s ie g o s p o d a rk i kom unalnej p rzo d o w ały m ia s ta : K a to w ic e , Sosnow iec i Ruda Ś l ą s k a .
P row adzona a k c ja "1000 s z k ó ł na 1000 l e c i e P a ń stw a P o ls k ie g o "
z m o b iliz o w a ła s p o łe c z e ń s tw o n a sz e g o wojew ództw a do wzmożonej p racy n ad r e a l i z a c j ą am b itn eg o p la n u budowy s z k ó ł . » wyniku t e j a k c j i wybudowano w l a t a c h 1965 - 1968 169 s z k ó ł . P o w sta ło ró w n ie ż d z i ę k i
t e j a k c j i w ie le b o is k i u rz ą d z e ń sp o rto w y ch p rz e z n a cz o n y c h d l a u c z ą c e j s i ę m ło d z ie ż y . W artość ty c h p r a c s i ę g a w ie le m ilionów
z ł o t y c h . W p o w ia ta c h r o l n i c z y c h na s z e ro k ą s k a lę re a liz o w a n o p ra c e p rz y budowie re m iz s t r a ż a c k i c h , k tó r e w w ię k s z o ś c i przypadków
s ł u ż ą ró w n o c z e śn ie za ś w i e t l i c e gro m ad zk ich r a d narodow ych. Wymow
ną i l u s t r a c j ą s k a l i 1 ro d z a jó w podejmowanych czynów są n a s tę p u ją c e e f e k t y rzeczow e uzyskane w l a t a c h 1965 - 1968:
- wyremontowano ponad 1500 iz b s z k o ln y c h o ra z 270 b o is k s z k o ln y c h ,
- u le p s z o n o o k o ło 62 km d ró g g ru n to w y ch ,
— zasa d z o n o p o n ad 200 t y s i ę c y s z tu k drzew 1 p o n ad 60 t y s i ę c y krzewów na n ie u ż y tk a c h i p rz y d ro g a c h m ia s t p rzem ysłow ych G ó rn o ś lą s k ie g o Okręgu P rzem ysłow ego,
— uporządkow ano o k o ło 3 t y s . h a skwerów, parków i z i e l e n i m ie js k ic h o ra z
- wyremontowano s z e r e g ś w i e t l i c i in n y c h o b iek tó w słu ż b y z d ro w ia , k u l t u r y f i z y c z n e j o ra z g o s p o d a rk i k o m u n a ln e j.
BOZWÖJ PRZEMYSŁU
Omawiając o s i ą g n i ę c i a g o s p o d a rc z e p rz e m y s łu n a le ż y p rz e d e w sz y stk im o c e n ić ro zw ó j n a jw a ż n ie js z y c h g a ł ę z i p rz e m y s łu , do k t ó r y c h w w ojew ództw ie k a to w ic k im z a l i c z a s i ę p rz e m y sł wydobyw
c z y , h u tn ic tw o ż e l a z a , m e t a l i n ie ż e la z n y c h , p rz e m y s ł maszynowy i k o n s t r u k c j i m etalo w y ch , ch em iczn y , m a te ria łó w budow lanych o ra z p rz e m y s ł w łó k ie n n ic z y .
W g ó r n ic tw ie w ęg la kam iennego z a tr u d n io n y c h j e s t o k o ło 320 ty s .p ra c o w n ik ó w t o j e s t 30,4% o g ó łu p r a c u ją c y c h w p rz e m y ś le . P rz e m y s ł p a liw d o s t a r c z a p o n ad 26% g l o b a ln e j w a r t o ś c i p r o d u k c ji p rz e m y sło w e j w ojew ództw a. Ta g a łą ź p rz e m y słu n a o b s z a rz e woje
wództwa k a to w ic k ie g o s ta n o w i po d staw ę d l a c a łe g o z ło ż o n e g o kom
p l e k s u p ro d u k c y jn e g o , r o z w ija ją c e g o s i ę n a tym o b s z a r z e .S p o ś r ó d d w u d z ie s tu g a ł ę z i p rz e m y słu p ra w ie połow a p o s ia d a b e z p o ś re d n ie p o w ią z a n ie z przem y słem węglowym ja k o głównym d o sta w c ą p a liw a lu b surow ca a lb o t e ż ja k o ważnym o d b io r c ą i c h p r o d u k c j i . D otyczy t o p rz e d e w sz y stk im e l e k t r o e n e r g e t y k i , h u tn ic tw a ż e l a z a , h u t n i c tw a m e ta li n ie ż e la z n y c h , p rz e m y słu chem icznego o r a z p rz e m y s łu maszynowego i m etalow ego.
P r o d u k c ja w ęgla kam iennego w w ojew ództw ie k a to w ic k im w l a t a c h 1965 - 1968 w y n o s iła p onad 434 min t o n . P o t e n c j a ł p ro d u k c y jn y g ó r n ic tw a węglowego wojew ództw a s t a l e j e s t rozbudow yw any.
W l a t a c h 1965 - 1968 dokonano m o d e r n iz a c ji i m e c h a n iz a c ji w ie lu k o p a lń , co w e f e k c i e u m o ż liw iło o d d a n ie g o sp o d a rc e n a ro d o wej w ie le m ilio n ó w to n w ęg la ponad p l a n .
F
W ro k u 1965 m echaniczne u r a b i a n i e w ęgla t a k zwanym wrębem o b j ę ł o 46,6% c a łe g o u ro b k u . U d z ia ł m echanicznego ła d o w a n ia w ogólnym załad u n k u w ęgla w 1965 ro k u w y n ió sł 5 0 »8%» a w ro k u 1968 w z ró s ł z n a c z n ie .
W tym o k r e s ie ro z p o c z ę to ró w n ie ż na s z e r o k ą s k a lę p ro c e s a u to m a ty z a c ji maszyn wyciągowych 1 zakładów p rz e ro b o w y ch .P o n ad to do k ie ro w a n ia p ro c e sa m i p ro d u k cy jn y m i z a c z ę to wprowadzać c o ra z s z e r z e j najnow sze zdobycze n a u k i i t e c h n i k i . W k o n se k w e n c ji te g o p r a c a g ó rn ik a s t a ł a s i ę l ż e j s z a i b e z p i e c z n i e j s z a .
WYTWARZANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ
Województwo k a to w ic k ie j e s t n a d a l jednym z n a jw a ż n ie js z y c h w k r a j u pro d u cen tó w e n e r g i i e l e k t r y c z n e j . W ro k u 1965 n a tym ob
s z a r z e wytworzono 20% o g ó ln o k ra jo w e j p r o d u k c j i . Z uw agi na nowo- b u d u ją c e s i ę e le k tr o w n ie p o z a obrębem województwa u d z i a ł t e j p ro d u k c ji z m n ie js z y ł s i ę w ro k u 1968 do 18%. Budowa o ra z rozbudow a e le k tr o w n i w M iechow icach, Z a b rz u , C horzow ie, H alem bie, Ł a g is z y , B ie l s k u - B i a ł e j i Tychach spow odow ała, że moc z a in s ta lo w a n a w e le k tr o w n ia c h województwa k a to w ic k ie g o w z ro s ła z 8 ,5 mid KWh w ro k u 1964 do 9 ,5 mld KWh w ro k u 1968.
D la po ró w n an ia w arto p o d a ć , że o b e c n ie w województwie k a to w ickim p ro d u k u je s i ę p raw ie d w u k ro tn ie w ię c e j e n e r g i i e l e k t r y c z n e j n i ż c a ł a P o ls k a w o k r e s ie przedw ojennym .
HUTNICTWO ŻELAZA
Do ro k u 1954 województwo k a to w ic k ie k o n cen tro w ało o k oło 90%
p o ls k ie g o p r z e n y s lu h u tn ic z e g o . D opiero budowa h u ty im . "L e n in a "
o ra z h u ty "W arszawa" spowodowała pewne o b n iż e n ie u d z ia łu przem ys
ł u h u tn ic z e g o województwa w k ra jo w e j p r o d u k c ji podstawowych a s o r tymentów wyrobów h u tn ic z y c h . N ie z a le ż n ie od te g o f a k t u n a d a l h u ty i koksow nie województwa k a to w ic k ie g o s ą czołowymi p ro d u cen tam i koksu, s u ró w k i, s t a l i o ra z wyrobów w alcowanych.
P B O D U K Ö f r G A O M l M k P R Z B A S t U Ш Р О Е В О М Ю М В ^ О
гокхдрчж а ^ а с pRcEMtsm
PRZEM V «. O C N f lC a * . ćąU M O iy , MAT. łM>
fixMRł*3, *D*:EL. ГАЭА^ЬОКУ, PCZCWW FXPIEKNICZV, rOljq^TVZW, IWÖKIEK- MLZ.Y, Ot>7JbŻONV-
łK Jm icnW O N E W J № e Ż E l A z M 4 ł(
PR Z EN S«- M ^g ^N O W Y I KOłbTK.. М Е Л Ю Ч .
€LEKnOEcWŁZHVŁ ŚRDPkDN , MCTvstowy.
tiU T N IC T W O Ż B A Z *
P B b C M V O t T A U W
jxvmi. t*«<5je a o r t i cervNn.
2 1 /Ź ¥ C » e < Ź X Z U i -EldEianBV CZN O äCI N ć G S P O P A fs s m A c a t o u c m v c a Л
Ъ Я * С Л (щ Я и I « U W f t C Z H O f a N A 4 M i e t C K A W O A
«о
tao
Ito
I о
too
P o n iż s z e z e s ta w ie n ie i l u s t r u j e % u d z i a ł wojew ództw a k a to w ic k ie g o w p r o d u k c ji w a ż n ie js z y c h aso rty m en tó w h u tn ic z y c h :
ASORTYMENT
U d z ia ł p r o d u k c ji zakładów w o j.k a to w ic k ie g o w p ro d u k c j k r a jo w e j w 1965 r .
W artość p r o d u k c ji tow arow ej
h u tn ic tw a 6 2 ,0
Koks m e ta lu rg ic z n y 5 5 ,3
Surówka w p r z e l i c z e n i u na
m artenow ską 5 5 ,9
S t a l surow a ogółem 6 0 ,6 '
Wyroby w alcow ane gotowe 5 5 ,8
Rury s ta lo w e gotowe 5 9 ,8
Ż e la z o s to p y 6 5 ,1
Wyroby k u te 6 5 ,6
Z estaw y kołow e 1 0 0 ,0
ź r ó d ło : M a te r ia ły Z je d n o c z e n ia H u tn ic tw a Ż e la z a i S t a l i w K a to w ic a c h .
P rz y to c z o n e pow yżej l i c z b y d e te r m in u ją w y ra ź n ie województwo k a to w ic k ie ja k o p ro d u c e n ta wyrobów h u tn ic z y c h w s k a l i c a łe g o k r a j u z w ła s z c z a , że w 1967 ro k u u d z i a ł zakładów h u tn ic z y c h w oje
wództwa k a to w ic k ie g o w p r o d u k c ji w a ż n ie js z y c h aso rty m en tó w b y ł w d alszy m c ią g u w y so k i. W tym o k r e s ie z a k ła d y t e wyprodukowały 47,6% c a ł e j k ra jo w e j p r o d u k c ji k o k su , 45,2% p r o d u k c j i su ró w k i ż e l a z a , ponad 52% s t a l i su ro w ej , 5 0 , 7% wyrobów w alcow anych o ra z p onad 78% k ra jo w e j p r o d u k c ji cynku.
E f e k ty p ro d u k c y jn e o ra z p o t e n c j a l n e m o ż liw o śc i d a ls z e g o r o z w oju h u tn ic tw a m ają sw oje ź r ó d ło w tr a d y c j a c h d o b r e j p r o d u k c ji
o ra z dokładnym o p ra c o w a n iu ta jn ik ó w h u tn ic z e g o zawodu p r z e z do
św iad czo n e k a d ry h u tn ik ó w l i c z ą c y c h w 1968 ro k u p onad 108 t y s i ę c y o s ó b . Dodać n a l e ż y , i ż d l a z a p e w n ie n ia s t a ł e g o dopływ u m łodych, p e łn o k w a iifik o w a n y c h k a d r h u tn ic tw o p o s ia d a p o tę ż n ą bazę s z k o le niową^ w k t ó r e j zdobywa w iedzę ponad 13 t y s i ę c y u c z n ió w . N ie z a le ż n i e od n i e j i s t n i e j e s p e c ja ln y h u tn ic z y O środek S z k o le n ia K urso
wego, a w z a k ła d a c h p ra c y o r g a n iz u je s i ę na s z e r o k ą s k a lę s z k o le n i e z a łó g .
HUTNICTWO MUTA li NIEŻELAZNYCH
P rz e m y s ł m e t a l i n ie ż e la z n y c h w ojewództwa k a to w ic k ie g o wyka
z u je w o k r e s ie o s t a t n i c h l a t pew ien s p a d e k - u d z ia łu w p r o d u k c ji o g ó ln o k r a jo w e j. D o tyczy t o n ie t y l k o z m n ie js z e n ia s i ę r o l i w oje
wództwa w całym g ó r n ic tw ie 1 h u t n i c t w i e m e t a l i n ie ż e la z n y c h w w yniku p o w sta w a n ia p rz e m y słu alum in io w eg o i m iedziow ego w in n y c h r e g io n a c h k r a j u , a l e ró w n ie ż z m n ie js z a n ia s i ę n ie w ie lk ie g o wpraw- ' d z i e u d z i a ł u wojew ództw a k a to w ic k ie g o w p r o d u k c ji g ó r n ic tw a i
h u tn ic tw a cy n k ó w o -o ło w ian eg o .
Z m n ie js z e n ie d o ty ch czaso w eg o tem pa spadku u d z i a ł u w ojew ództ
wa k a to w ic k ie g o w w ydobyciu ru d i u z y sk u cynku o r a z o ło w iu może n a s t ą p i ć m iędzy innym i p o p rz e z w znow ienie e k s p l o a t a c j i z łó ż m ie d z i t a r n o g ó r s k i e j o ra z ro zw ó j p r z e r o b u s t a r y c h odpadowych zwałów c y n kowych z a w ie r a ją c y c h dość w ysoki o d s e te k m e ta lu . P o c ią g a t o za so b ą k o n ie c z n o ść rozbudowy i budowy nowych zakładów p r z e r ó b c z y c h , p rz y s to s o w a n y c h do p r z e r o b u ru d u b o czn y ch .
PRZEMYSŁ MASZYNOWY I KONSTRUKCJI METALOWYCH
P rz e m y sł maszynowy 1 k o n s t r u k c j i m etalow ych r o z w in ą ł s i ę w w ojew ództw ie k a to w ic k im w o k r e s i e powojennym i s ta n o w i na tym o b s z a rz e duże o s i ą g n i ę c i a s o c j a l i s t y c z n e g o budow nictw a g o sp o d a r
c z e g o . S z c z e g ó ln ie w ysokie tempo w z ro s tu p r o d u k c ji t e j g a ł ę z i p rz e m y s łu w y s tą p iło w l a t a c h o b e c n e j k a d e n c ji Sejm u i Rad Naro
dowych.
W ystarczy p o d a ć , że w arto ść p r o d u k c ji g lo b a ln e j p rzem y słu maszy
nowego w z ro s ła z 1 3 ,6 mld z ło ty c h w 1965 ro k u do ponad 17 mld z ło ty c h w 1968 ro k u .
J e s t on re p rezen to w an y w w ojewództwie k ato w ick im p rz e z 198 zakładów d o s ta r c z a ją c y c h s z e re g ważnych d l a g o s p o d a rk i wyrobów j a k n p . maszyn i u rz ą d z e ń fa b ry c z n y c h , k o p a re k , t u r b i n okrętow ych 1 maszyn w łó k ie n n ic z y c h o ra z o b r a b ia r e k ró żn eg o ty p u . P rz e d e w szy stk im p rzem y sł te n s p e c j a l i z u j e s i ę w p r o d u k c ji podstawowych ! maszyn i u rz ą d z e ń d l a p rz e m y słu c ię ż k ie g o .
I s t o t n e z n a c z e n ie d l a województwa p r z e d s ta w ia t a g a łą ź p rz e m ysłu z uwagi na budowę maszyn g ó rn ic z y c h , k tó ry c h p ro d u k c ja w z a k r e s ie now oczesnych k o n s t r u k c j i i ro zw iązań dorów nuje pod wzglę' dem ja k o ś c i maszynom górniczym produkowanym z a g r a n ic ą . Wiele ty ch maszyn zdobyło so b ie duże u z n a n ie na ry n k a c h św iatow ych.
P o za p ro d u k c ją maszyn g ó rn ic z y c h omawiany p rz e m y sł w y rab ia ró w n ie ż maszyny h u tn ic z e o ra z maszyny 1 u r z ą d z e n ia d l a e n e r g e ty k i'
Warunkiem i s t o t n i e oddziaływ ującym na r o z s z e r z e n i e m o żli
w ości zarówno p ro d u k cy jn y ch ja k i ek sportow ych j e s t s k ró c e n ie cyklów p ro d u k c y jn y c h . Może t o być o s ią g a ln e p rz y dalszym p o s tę p ie o rg a n iz a c y jn y m , z w ła sz c z a w z a k r e s ie s p e c j a l i z a c j i 1 koncen
t r a c j i p r o d u k c j i , a ta k ż e w k s z ta łto w a n iu p raw id ło w ej k o o p e r a c ji p r o d u k c ji i u s p ra w n ie n ia z a o p a tr z e n ia m a te ria ło w o -te c h n ic z n e g o .
PRZEMYSŁ CHEMICZNY
P rzem y sł chem iczny w województwie k atow ickim zajm uje d a ls z ą p o z y c ję za przem ysłem p a liw , h u tn ictw em ż e la z a i przem ysłem ma
szynowym. W artość p r o d u k c ji g lo b a ln e j t e j g a ł ę z i p rz e m y słu o s ią g n ę ła w I960 ro k u ponad 8 mld z ło ty c h i b y ła o 33% w yższa od po
ziomu 1964 ro k u . W o k oło 130 z a k ła d a c h przem ysłow ych z a tr u d n io nych j e s t ponad 26 ty s ię c y pracow ników . P rzem y sł chem iczny z lo k a lizo w an y na o b sz a rz e województwa k a to w ic k ie g o wytw arza s z e re g produktów chem icznych, wśród k tó ry c h n a jw a ż n ie js z ą p o z y c ję z a j muje wyrób karbidu, kwasu sia rk o w e g o , kwasu azotow ego, sody k a l - cynow ej, benzyny, fe n o lu i sody aktyw nej.
Z p roduktów gotow ych n a jw ię k s z e z n a c z e n ie ma p r o d u k c ja na
wozów azotow ych t a k i c h ja k : a z o t n i a k , s a l e t r a sodowa o ra z s i a r c z a n amonu. W ro k u 1968 p r o d u k c ja Kwasu sia rk o w e g o w p r z e l i c z e n iu na 100% o s i ą g n ę ł a 1 2 6 ,2 t y s . t o n - p r o d u k c ja nawozów a z o to wych w y n o s iła ponad 60 t y s . t o n . Na p o d k r e ś le n ie z a s łu g u je rów
n i e ż f a k t , że w l a t a c h 1965 - 1968 wybudowano 7 nowych z a k ła dów wchodzących w s k ła d t e j g a ł ę z i p rz e m y słu
PRZEMYSŁ MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH
P rz e m y s ł m a te ria łó w budow lanych w w ojew ództw ie k a to w ic k im n a le ż y do wysoko r o z w in ię ty c h g a ł ę z i p rz e m y s łu . Obejm uje on w s z y s tk ie podstawowe d z i a ł y p r o d u k c j i .
W o k r e s ie l a t 1965 - 1968 t a g a łą ź u l e g ł a pow ażnej ro z b u d o w ie . W s z c z e g ó ln o ś c i wprowadzono k o n c e n tr a c ję i s p e c j a l i z a c j ę b ra n ż , a d robne p r z e d s i ę b i o r s t w a poddano pow ażnej ro z b u d o w ie . O becnie p rz e m y sł t e n p o s ia d a o k o ło 520 zakładów p ro d u k c y jn y c h z a t r u d n i a j ą c y c h ponad 55 t y s i ą c e pracow ników . W artość p ro d u k c j i g lo b a l n e j t e j g a ł ę z i p rz e m y słu w y n o s iła w 1968 ro k u 4 ,8 mld z ł o t y c h i b y ł a w yższa w p o ró w n an iu do 1965 ro k u o 600 min z ł o t y c h .
N a jb a r d z ie j r o z w i n i ę t ą b r a n ż ą p rz e m y słu m a te ria łó w budow
la n y c h s ą cem en to w n ie. P r o d u k c ja cem entu w 1968 ro k u o s ią g n ę ła 2 , 8 min to n i b y ła d w u k ro tn ie w yższa n i ż w 1964 r o k u . Do n a j - • w ię k sz y c h cem entow ni w w ojew ództw ie z a lic z y ć n a le ż y Cementownię
" G r o d z ie c " , "W ysoka", "G o le sz ó w ", " S a tu r n " i " R u d n ik i" . Na pod
k r e ś l e n i e z a s łu g u je f a k t , i ż b l i s k o 1 /4 p r o d u k c ji k ra jo w e j ce
m entu p rz y p a d a n a województwo k a to w ic k ie .
O prócz cem entu w w ojew ództw ie k a to w ic k im produkow ane s ą in n e m a t e r i a ł y w iążące ja k n p . wapno i g i p s . N a jw ięk sze z a k ła d y w a p ie n n ic z e , p ro d u k u ją c e o p ró c z wapna p a lo n e g o w b r y ł a c h , rów
n i e ż wapno nawozowe, z lo k a liz o w a n e s ą w R u d n ik a c h , C zęsto ch o w ie o r a z N akle Ś lą s k im . Je d y n a w w ojew ództw ie k o p a l n i a g ip s u z n a j
d u je s i ę we wśi C z e r n ic a k o ło R ydułtów w R ybnickim O kręgu Węg
lowym. E k s p lo a tu je o na kam ień gipsow y p o trz e b n y p rz e d e w szy stk im d l a b udow nictw a.
Szybko ro z b u d o w u ją c ą s i ę w y tw ó rc z o ś c ią p rz e m y s łu m a te r ia łów budow lanych j e s t p r o d u k c ja wyrobów b eto n o w y ch . Wśród z a k ła dów t e j b ra n ż y n a uwagę z a s ł u g u j ą z a k ła d y elem entów p r e f a b r y k o wanych z ż u ż lo - b e to n u , z lo k a liz o w a n e w Sosnow cu, C z ę sto c h o w ie , C z e c h o w ic a c h -D z ie d z ic a c h , C horzow ie o ra z Ł a z is k a c h G órnych, W ymienione z a k ła d y p r z e t w a r z a j ą odpady p ro d u k c y jn e d o s ta r c z a n e p r z e z m iejscow y p r z e m y s ł, a m ia n o w ic ie h u ty i e l e k t r o w n i e .
Pow ażną r o l ę w g o sp o d a rc e w ojew ództw a k a to w ic k ie g o odgrywa ró w n ie ż p r o d u k c ja c e r a m ik i t e c h n i c z n e j z uw agi na duże z a p o tr z e bow anie ty c h p ro d u k tó w p r z e z m iejscow e h u ty i k o k so w n ie . P o z a tym na w y ró ż n ie n ie z a s łu g u je p rz e m y s ł s z k la r s k i.W o s t a t n i c h l a t a c h h u ty s z k ł a n a t e r e n i e w ojew ództw a k a to w ic k ie g o z o s t a ł y zmo
d e rn iz o w a n e . Wprowadzono m iędzy innym i a u to m a ty z a c ję procesów p ro d u k c y jn y c h ^ c o sto p n io w o e li m i n u j e tr a d y c y jn y p r o c e s p ro d u k c j i te g o ty p u wyrobów 1 g w a ra n tu je t e j g a ł ę z i p rz e m y s łu d a ls z y s z y b k i r o z w ó j.
PRZEMYSŁ WŁÓKIENNICZY I ODZIEŻOWY
C h a r a k te r y s ty c z n ą c e c h ą r ó ż n i ą c ą województwo k a to w ic k ie od in n y c h k ra jo w y c h s k u p is k p rz e m y słu w łó k ie n n ic z e g o j e s t wy
r a ź n a p rzew ag a p r z e tw ó r s tw a wełny i w łó k ie n łykow ych nad p o zo s
ta ły m i grupam i te g o p rz e m y s łu , tym загцут województwo odgryw a i s t o t n ą r o l ę w p r o d u k c ji wyrobów w e łn ia n y c h 1 z w łó k ie n łykow ych w s k a l i k r a j u . W p r o d u k c ji wyrobów w e łn ia n y c h z a jm u je d ru g ie m ie js c e w k r a j u , a w z a k r e s i e p r o d u k c ji wyrobów ln ia n y c h 1 p a - k u la n y c h z n a jd u je s i ę na p ierw szym m ie js c u .
P rz e m y sł w łó k ie n n ic z y województwa w yprodukował w 1967 ro k u 1 4 ,6 min mb t k a n i n b a w e łn ia n y c h o ra z 1 9 ,7 min mb. tk a n i n w eł
n ia n y c h /2 1,8% p r o d u k c ji k r a j o w e j / . W porów naniu do ro k u 1964 n a s t ą p i ł w z ro s t p r o d u k c ji wyrobów b a w e łn ia n y c h o 1,9% o ra z tk a n i n w e łn ia n y c h o 15%. P r o d u k c ja g lo b a ln a p rz e m y słu w łó k ie n n ic z e go w y n io s ła w ro k u 1965 8 ,4 mld z ło ty c h i j e j w a rto ść w ro k u 1967 z w ię k s z y ła s i ę do 8 ,9 mld z ł o t y c h .
J a k wspomniano w yżej d r u g ie m ie js c e , ta k pod względem l i c z by z a tr u d n io n y c h pracow ników ja k 1 p r o d u k c ji g lo b a ln e j zajm u je P rz e m y sł w łó k ie n łykow ych. P rz e m y sł t e n r e p r e z e n t u j e sz e ś ć du—
^ych zakładów p rz e m y słu k lu czo w eg o , a m ia n o w icie: "Lenko" w B i e l s k u - B i a ł e j , "S trad o m " i "W arta" w C z ę sto c h o w ie , G n aszy ń sk ie Nakłady k o ło C zęstochow y, A le k sa n d ro w ic k ie Z akłady w A le k sa n d ro -
• i c a c h o r a z Ś l ą s k i e Z a k ład y P rz e m y słu L nianego w L u b liń c u . Z p rzem ysłem w łó k ie n n ic z y m s i l n i e zw iązany j e s t p rz e m y sł
°d z ie ż o w y . Duże w ytw órnie o d z ie ż y z n a jd u ją s i ę w B ytom iu, B ie ls k u B i a ł e j , T arn o w sk ich G órach i Sosnow cu. P oza tym i s t n i e j e w ie le 2&kiadów m n ie js z y c h p rz e m y słu teren o w eg o i s p ó łd z ie lc z e g o z lo k a - iiz o w a n y c h n a t e r e n i e c a łe g o województwa k a to w ic k ie g o .
OKRĘGI PRZEMYSŁOWE
P r z y b a d a n ia c h p r z e s tr z e n n e g o ro z m ie s z c z e n ia p rz e m y słu w ła śc iw sz e j e s t r o z p a tr y w a n ie te g o z a g a d n ie n ia w p r z e k r o ja c h okręgów przem ysłow ych j a k i e w y o d rę b n iły s i ę na o b s z a rz e wojewódz
k a k a to w ic k ie g o .
W o p a r c iu o p o p rz e d n ie s t w i e r d z e n i a a n a l i t y c z n e i in fo rm a r e ła tw o s t w i e r d z i ć , że z a k ła d y przem ysłow e p o s z c z e g ó ln y c h S a ł ę z i p rz e m y słu k o n c e n t r u j ą s i ę z a s a d n ic z o w t r z e c h podstaw o
wych o k rę g a c h , a m ia n o w ic ie :
- w G ó rn o ślą sk im Okręgu Przem ysłowym , - w R ybnickim Okręgu Węglowym o ra z - B ie ls k im Okręgu Przem ysłowym .
N a jb a r d z ie j z w a rtą t e r y t o r i a l n i e a g lo m e ra c ję p rz e m y słu tw o- rz y w w ojew ództw ie k a to w ic k im G ó r n o ś lą s k i Okręg P rz em y sło w y .Z lo k a liz o w a n y on j e s t w śro d k o w ej c z ę ś c i w ojew ództw a, k tó r e g o cen
trum s ta n o w i m ia s to K atow ice i p r z y l e g ł e b e z p o ś re d n io do K atow ic duże m ia s ta j a k : Chorzów, S o sn o w iec, M y sło w ice, S iem ian o w ice i Tychy. GOP o b ejm u je 28,3% o g ó ln e j p o w ie rz c h n i w ojew ództw a. Na tym o b s z a rz e czynnych j e s t 2330 u s p o łe c z n io n y c h zakładów p r z e n y s ł o -
*ych^co s ta n o w i 53% w s z y s tk ic h zakładów p rz e m y słu u s p o łe c z n io n e g o
z lo k a liz o w a n y c h w o b rę b ie województwa k a to w ic k ie g o . W wymienio
nych z a k ła d a c h w końcu g r u d n ia 1967 ro k u z a tru d n io n y c h b y ło 560 t y s i ę c y o só b , co s ta n o w i o k o ło 2 /3 o g ólnego s ta n u z a tr u d n i e n i a w p rz e m y śle u sp o łe c z n io n y m w ojew ództw a. W wymienionym o k r e s ie w a rto ś ć z re a liz o w a n y c h i n w e s t y c j i o s ią g n ę ła na o b sz a rz e GQP 1 3 ,5 m ld z ł o t y c h , t o j e s t 63,1% nakładów w s to s u n k u do c a łe g o województwa.
W G ó rn o ślą sk im Okręgu Przemysłowym d o m in u jącą g a ł ę z i ą p r z e m y słu j e s t p rz e m y sł p a liw . Według s ta n u z g r u d n ia 1968 ro k u b y ło t u czynnych 55 k o p a lń w ęg la. U d z ia ł te g o r e g io n u w krajowym wydo
b y c iu w ęg la w ynosi o k o ło 70% i w ykazuje te n d e n c ję n ie z n a c zn e g o sp ad k u w m iarę rozbudowy r y b n ic k ie g o 1 w a łb rz y sk ie g o z a g łę b ia w ęglow ego. Z n a jd u je s i ę t u ró w n ie ż n a jw ię k sz e i n a jn o w o c z e ś n ie j
s z e w k r a j u z a g łę b ie g ó rn ic tw a m e t a l i n ie ż e la z n y c h , w s z c z e g ó l
n o ś c i ru d cynku i o ło w iu .
G ó rn o ś lą s k i Okręg Przem ysłow y j e s t n a d a l n ajw a ż n ie jsz y m w s k a l i k r a j u o śro d k iem h u tn ic tw a ż e l a z a , ś r e d n io w s k a l i ro c z n e j d o s t a r c z a on o k o ło 60% o g ó ln e j p r o d u k c ji s t a l l s u ro w e j, w ię k sz ą c z ę ś ć wyrobów w alcowanych o ra z r u r sta lo w y c h . W g r a n ic a c h GOP z lo k a liz o w a n y c h j e s t 17 h u t ż e l a z a , z k tó ry c h 16 usytuow anych j e s t w z e s p o le m ie jsk im . Na tym o b sz a rz e z n a jd u je s i ę ró w n ież 9 zakładów k o k so w n iczy ch , k tó r e p o ło ż o n e s ą z r e g u ły w b e z p o śre d nim s ą s ie d z tw ie k o p a lń w ysoko-gatunkow ego w ę g la . Okręg te n j e s t ró w n ie ż najw iększym w k r a j u p ro d u cen tem e n e r g i i e l e k t r y c z n e j . W szy stk ie e le k tr o w n ie z n a jd u ją c e s i ę w GOP w y tw a rz a ją w s k a l i r o c z n e j o k o ło 8 mld KWh d o s t a r c z a j ą c e n e r g i i zarówno d l a p o tr z e b te g o re g io n u J a k i innym ośrodkom przemysłowym k r a j u .
N ależy ró w n ie ż p o d k r e ś l i ć , że n a o b s z a rz e GOP r o z w in ię ty j e s t p rz e m y sł maszynowy 1 k o n s t r u k c j i m etalow ych. P rz e m y sł te n p o s ia d a ł w 1965 ro k u 185 czynnych zakładów p ro d u k u ją c y c h s z e r o k i i b o g a ty w a c h la rz wyrobów d l a p o tr z e b ry n k u w ew nętrznego i z a g ra n ic z n e g o . Cechę c h a r a k te r y s ty c z n ą w ie lk ic h a g lo m e r a c ji p rzem y sło wych s ta n o w i z n a c z n a l i c z b a zakładów p ro d u k c y jn y c h ró ż n y c h g a ł ę z i i b ra n ż m ających c z ę s to c h a r a k t e r u z u p e łn ia ją c y . Do n ic h n a le ż ą m iędzy Innym i z a k ła d y p rz e m y słu m a te ria łó w budow lanych, spożyw
c z e g o , ch em iczn eg o , p o l i g r a f i c z n e g o i odzieżow ego. N ajw iększy u d z i a ł p r o d u k c ji przem ysłow ej sp o ś ró d m ia s t GOP o s i ą g a j ą m ia s ta : K a to w ic e , G liw ic e , Chorzów o ra z Bytom.
Z Ä T R U D M E N ie N O K R Ę G A C H PRZCM VSfcONVCW W E D O K * I W K ä Z tA tC C N I * F l 1 9 6 6 К -
ичуктм кое fä y jg l mźszE uofkxTNE
jtZEDNE ZMVOtXJWe
Wredneо^ имокйгглм^е f l j j j f ] K C P C t N E i n e w e o ą ó u < D K 3 ( Z B « J V S
[ ~] Z*6ĄcWCZf ZtNDTOtE
Щ 1 Д 1 F O K W N C N E U K O Ń C Z O N E I H B J k O t o D H E
S P R Z E M Ź : IN U 5 P O f c £ C Z N K X ¥ M « A M D U J D E T A U a W M
UtNDEl ПЕЭЯО
Drugim z k o l e i , o z n a c z n ie m n ie js z e j k o n c e n t r a c j i zakładów p rzem y sło w y ch , J e s t R y b n ic k i Okręg Węglowy. O kręg t e n p o w s ta ł i z a c z ą ł s i ę in te n s y w n ie r o z w ija ć od 1950 r o k u . W iodącą g a ł ę z i ą p rz e m y słu w R ybnickim Okręgu Węglowym j e s t p rz e m y s ł p a l i w ,k t ó r y z a t r u d n i a o k o ło 79% o g ó łu pracow ników z a tr u d n io n y c h w wym ienio
nym o k rę g u . W ro k u 1965 n a o b s z a rz e ROW czynnych b y ło 4 ) 0 z a k ła dów p rz e m y a łu u s p o łe c z n io n e g o z a t r u d n i a j ą c y c h w tym o k r e s i e 3 2 ,4 t y s . o s ó b t o j e s t 10,3% o g ó ln eg o s ta n u z a t r u d n i e n i a . W го к ц 1968 s t a n te n u l e g ł d alszy m k o rz y stn y m zmianom. B yło ju ż czynnych 492 z a k ła d y , p rz e m y słu u s p o łe c z n io n e g o a s t a n z a t r u d n i e n i a zw ięk
s z y ł s i ę o ponad 10 t y s i ę c y o só b .
Z uw agi n a o lb rz y m ie zasoby z b o g aty m i p o k ła d a m i w ęg la kok
s u ją c e g o w g o sp o d a rc e w ym ienionego o k rę g u na p ie rw s z y p l a n wysu
wa s i ę sp raw a r a c jo n a ln e g o w y k o rz y s ta n ia z łó ż w ęglow ych. W l a t a c h 1965 - 1968 kontynuow ano p ra c e zw iązan e z budową i rozbudow ą k o p a lń . P o łą c z e n ie p o t e n c j a ł u s t a r y c h k o p a lń i o d d a n ie nowych spow odow ało, że w ydobycie w ę g la w R ybnickim O kręgu Węglowym o s i ą g n ę ło w 1965 ro k u ponad 1 3 ,6 min to n w ę g la , a w ro k u 1968 zw ięk
s z y ło s i ę do 17 m in t o n .
I s t o t n e z n a c z e n ie w s t r u k t u r z e p rz e m y słu ROW p o s ia d a p r z e m ysł k o ksochem iczny z lo k a liz o w a n y n a t e r e n i e C z e r w io n k i,R a d lin a i Knurowa o ra z p rz e m y s ł budowy m aszyn i p rz e m y s ł m e ta lo w y ,sk o n cen tro w an y g łó w n ie w R y b n ik u , G o ta rto w lc a c h i Ż o ra c h . W artość nakładów in w e s ty c y jn y c h w p r z e l i c z e n i u na 1 m ie sz k a ń c a w y n o s iła w 1968 ro k u 1 0 ,4 t y s . z ł o t y d h i w p o ró w n an iu do ro k u 1965 b y ł a w yższa o 5 4 ,4 z ł o t e .
O s ta tn im l e c z n a jm n ie jsz y m pod względem zajmowanego o b s z a ru / a ró w n o c z e śn ie c h a r a k te r y z u ją c y s i ę najw yższym s to p n ie m k oncen
t r a c j i p rz e m y s łu , z w ła s z c z a w łó k ie n n ic z e g o , j e s t B i e l s k i Okręg P rzem y sło w y . Okręg t e n usytuow any J e s t w p o łu d n io w o -w sc h o d n ie j
c z ę ś c i wojew ództw a k a to w ic k ie g o .
P o w ie rz c h n ia B ie ls k ie g o O kręgu P rzem ysłow ego w ynosi z a le d wie 460 km^. Z a m ie sz k u je go p r z e s z ł o 209 t y s i ę c y o só b . Na 1 km^
p rz y p a d a ś r e d n i o 455 o só b , n a to m ia s t w samym B i e l s k u - B i a ł e j 2717 o s ó b . W ro k u 1967 w B ie ls k im Okręgu Przemysłowym czynnych b y ło 469 zakładów p rzem y sło w y ch , z a t r u d n i a j ą c y c h 7 7 ,3 t y s i ą c e p raco w -
Pików. W artość nakładów in w e s ty c y jn y c h w p r z e l i c z e n i u na 1 m iesz
kańca o s i ą g n ę ł a w 196? ro k u 6 ,4 t y s . z ł o t y c h i b y ł a w yższa w p o -
■^ńwnaniu do 1965 ro k u o 1 ,1 t y s . z ł o t y c h .
Z ak ład y Przem ysłow e B i e ls k ie g o Okręgu P rzem ysłow ego wyspec
j a liz o w a ły s i ę p rz e d e w szy stk im w p r o d u k c ji w łó k ie n n ic z e j a w s 2 c z e g ó ln o ś c i w p r o d u k c j i t k a n i n w e łn ia n y c h . Z akłady w łó k ie n n ic z e z lo k a liz o w a n e s ą w sanym ce n tru m r e g io n u . Czynnych j e s t
15 d u ży ch zakładów p rz e m y s łu w łó k ie n n ic z e g o , w tym 9 z a k ł a - ńńw p ro d u k u ją c y c h tk a n in y w e łn ia n e .
O prócz ce n tru m BQP - s iln y m o śro d k iem przemysłowym te g o Gk rę g u j e s t m ia s to C zech o w ice, g d z ie z n a jd u ją s i ę l i c z n e z a k ł a - 'ky b ra n ż y e l e k t r o t e c h n i c z n e j , m etalo w ej i d rz e w n e j, k o p a ln ia
^ S l a kam iennego o r a z r a f i n e r i a n a f t y . In n e r o d z a je p rz e m y słu sp ożyw czy, p a p i e r n i c z y , m a te ria łó w budow lanych i f u t r z a r s k i
^ P r e z e n to w a n e s ą t a k w c e n tru m Okręgu ja k i m ie jsc o w o śc ia c h C h o d z ą c y c h w s k ł a d B ie ls k ie g o Okręgu P rzem ysłow ego.
Każdy z omawianych Okręgów P rzem ysłow ych p o s ia d a p e r s p e k - ty ^ ic z n e p la n y ro z w o ju , k tó r y c h r e a l i z a c j a da w e f e k c i e d a l s z ą M o d ern izację 1 w z r o s t ilo ś c io w y zakładów p rzem ysłow ych. P o c ią g a
Za so b ą w z ro s t z a t r u d n i e n i a , z w ła s z c z a pracow ników o wyso—
k ic h k w a l i f i k a c j a c h zawodowych, d a ls z y w z ro st w a r to ś c i p ro d u k - c0 i o ra z j e j j a k o ś c i a w k o n s e k w e n c ji w z ro st dochodu lu d n o ś c i ZQm ie s z k a łe J w omawianych o k rę g a c h - g łó w n ie p o p rz e z w z ro st i“1 z e c ię tn y c h p ł a c pracow ników z a tru d n io n y c h w u s p o łe c z n io n y c h z a k ł adach p rzem y sło w y ch .
G°2P0DAMU KOMUNALNA
W g r a n ic a c h województwa k a to w ic k ie g o według danych s t a
ty s ty c z n y c h z g r u d n ia 1968 ro k u I s t n i a ł o : 75 m ia s t o ra z 16 o s i e d l i .
^ l i c z b i e m ia s t u w zg lęd n io n o ró w n ie ż 19 m ia s t sta n o w ią c y c h po—
WiQty m i e j s k i e . V/ s t y c z n i u 1969 r . n a s t ą p i ł y d a l s z e zmiany w l l ° 6 c i m ia s t o s i e d l i województwa k a to w ic k ie g o . Na p o d k r e ś le n ie
* 4 a lUg u je f a k t p r z y ł ą c z e n i a k i l k a gromad do m ia s ta B ie ls k o - Bl® le j, d z i ę k i czemu w w ojew ództw ie k a to w ick im o b e c n ie j e s t 9 1111 a a t o H e r b i e m ieszkańców ponad 100 t y s i ę c y .