Rozwój społeczno gospodarczy miasta Zabrze w okresie kadencji sejmu PRL i rad narodowych 1965-1968

ROZWÓJ S P O Ł E C Z N O - G O S P O D A R C Z Y MIASTA ZABRZE

W O K R E S IE K A D EN CJI S E JM U P R L I RAD NARODOWYCH

1965-1968

M I E J S K I U R Z Ą D S T A T Y S T Y C Z N Y W Z A B R Z U

R O Z W Ó J S P O Ł E C Z N O - G O S P O D A R C Z Y M I A S T A Z A B R Z A

W OKRESIE KADENCJI SEJMU PRL I RAD NARODOWYCH

1965-1060

Aleksandra TARCZAŁOWICZ, Janina GRAHCZEWSKA, Władysław MOCZEK, Stanisława GÓRECKA

Tablice statystyczne opracował

zespół pracowników Miejskiego Urzędu Statystycznego

Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystywanie danych statystycznych w druku dozwolone wyłącznie z podaniom źródła.

Nakład 300 egzemplarzy. Oddano do druku w kwietniu 1969 roku.

Ła*.271/69 0 - 1 4 Cena z ł < 10,-

P R Z E D M O W A

Publikacja niniejsza, opracowana w oparciu o materiały Miejskiego Urzędu Statystycznego w Zabrzu, ma na celu

zilustrowanie przemian społeczno-gospodarczych, jakie doko­

nały się w okresie kadencji Sejmu iKL i Bad Narodowych w latach 1965 - 1968. Dla bardziej wymownego scharakteryzo­

wania zmian, rozszerzono informacje liczbowo również o lata poprzednie tj. od 1960 - 1964 roku.

W zbliżających się wyborach do Sejmu ERL oraz Rad Naro­

dowych, winna ona posłużyć czytelnikowi do oceny dotychczaso­

wych osiągnięć i równocześnie noże być pomocną między innymi do nakreślenia przyszłych zadań opartych o program Frontu Jednośoi Narodu.

Informacje liczbowe zamieszczone w tablicach, poprzedzo­

no częścią tekstową, w której w sposób syntetyczny omówiono wyniki gospodarcze, jak również scharakteryzowano postawę społeczną mieszkańców Zabrza.

Przekazując tę publikację do rąk czytelników Miejski Urząd Statystyczny ma nadzieję, że zawarty w niej zestaw in­

formacji ułatwi zbilansowanie dotychczasowych osiągnięć Zabrza 1 będzie pomocny w ustalaniu dalszych jego kierunków rozwoju.

ZESPÓL BEDAKCTJNT

Niektóro informacje liczbowe mają charakter tymczasowy i mogą ulec zmianom w następnych publikacjach Miejskiego Urzędu Sta­

tycznego.

Stosowana w publikacji klasyfikacja działów i gałęzi gospodar­

ki narodowej zgodna jest z klasyfikacją gospodarki narodowej obowiązującą od 1967 roku.

Do przeliczeń na 1 mieszkańca danych za lata 1960-1968 przy­

jęto szacunkową liczbę ludności według stanu z końca właści­

wego roku.

Liczby względne /wskaźniki, odsetki/ wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tablicach.

OBJAŚNIENIE ZNAKÓW UMOWNYCH Kreska /-/ - zjawisko nie występuje,

Zero /O/ - zjawisko Istnieje, jednakże w ilościach mniej­

szych od liczb, które mogły być wyrażone wi­

docznymi w tablicy znakami cyfrowymi,

Kropka /./ - zupełny brak Informacji, albo brak informacji wiarygodnych,

Znak /x/ - wypełnienie rubryki ze względu na układ tablicy, jest niemożliwe lub niecelowe,

"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składni­

ków sumy ogólnej.

WAŻNIEJSZE SKK&TY

zł * złoty kg ^S kilogram ^n,2m = metr kwadratowy tys. = tysiąc t ^S tona km = kilometr

min * milion 1 . . rs litr ha ^S hektar

mld = miliard m = metr MWh ^s megowatogodz.

hl => hektolitr MW ^s megawat szt. ³ sztuka

S P I S R Z E C Z Y

Strona Przedmowa. Uwagi ogólne. Objaśnienia znakdów umownych

Ważniejsze skróty...

c z ę ś ć I

CHARAKTERYSTYKA GOSPODARCZO-SPOŁECZNA MIASTA

ZABRZA... j C Z E Ś Ć II

TABLICE STATYSTYCZNE

Ważniejsze dane o rozwoju gospodarczo-społecznym

Zabrza ... j

LUDNOŚĆ

Stan ludności... ! Ruch naturalny ludności ... i

ZATRUDNIENIE I

i l

Zatrudnienie w gospodarce uspołecznionej ... 1 I

PRZEMYSŁ |

l Produkcja globalna przemysłu uspołecznionego... i Produkcja globalna przemysłu uspołecznionego przy­

padająca na 1 zatrudnionego w 1968 r... i Produkcja ważniejszych wyrobów w przemyśle uspołecz- j

nionym ...

Zatrudnienie w przemyśle uspołecznionym ...

Dynamika i struktura zatrudnienia w przemyskie...

Fundusz płac i Inne wynagrodzenia w przemyśle uspo­

łecznionym ... ...

INWESTYCJE I BUDOWNICTWO

Nakłady Inwestycyjne w gospodarce uspołecznionej ....

Nakłady inwestycyjne w gospodarce uspołecznionej

w 1968 r. według rodzajów nakładów...-... j Nakłady inwestycyjne jednostek planu terenowego

według rodzajów... ...

Budynki mieszkalne oddane do użytku ...

Mieszkania, izby mieszkalne i powierzchnia użytkowa mieszkań oddanych do użytku... j

3 - 4

9

50

54 55

56'

57 57 58 58 59 60

61 62 63 63 64

HANDEL WEWNĘTRZNY

Sprzedać w uspołecznionym handlu detalicznym...

Sieć handlu detalicznego ...

Sprzedaż w uspołecznionych zakładach gastronomicznych Zakłady gastronomiczne i stołówki...

ROLNICTWO

Użytkowanie gruntów... ... ...

Użytki rolne ... ...

Zwierzęta gospodarskie ... . GOSPODARKA KOMUNALNA

Sieć wodociągowa.... ...

Sieć gazowa i kanalizacyjna...

Zasoby mieszkaniowe według form własności...

Odbiorcy i zużycie energii elektrycznej ...

Pralnie i farbiarnie ...

Usługi uspołecznionych pralni i farbiarni ...

Jezdnie na ulicach i placach ...

Powierzchnia i szerokość jezdni... . Parki i zieleńce użyteczności publicznej...

Hotele... ...

SZKOLNICTWO

Szkoły podstawowe ...

Licea ogólnokształcące ...

Szkolnictwo zawodowe ...

...

Przedszkola... *...

Dzieci w przedszkolach.... ... ... . KULTURA

Publiczne biblioteki powszechne ...

Placówki kulturalno-oświatowe kultury i sztuki ...

Abonenci radia i telewizji ...

Kina państwowe ... ...

OCHRONA ZDROWIA

Personel służby zdrowia ... .

65 65 66 66

67 67 68

69 69 70 71 71 71 72 72 73 73

74 75 76

78 78

79 79 80 80

81

Zakłady leczniczo-zapobiegawcze pomocy zamkniętej ...

Zakłady leczniczo-zapobiegawcze pomocy otwartej ....

Żłobki ...

Stacje pogotowia ratunkowego i apteki ...

FINANSE

Budżet m i a s t a ... •...

Wkłady oszczędnościowe w powszechnych kasach

oszczędności ...

c z ę ś ć III

WAŻNIEJSZE INFORMACJE 0 OKH?GU WYBORCZYM NR 24 ...

CHARAKTERYSTYKA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA MIASTA ZABRZE

l u d n o ś ć

Pod względem liczby ludności Zabrze jest drugim miastem w województwie katowickim. W roku 1968 ludność miasta wyno­

siła około 200 tysięcy osób i w stosunku do roku 1960 na­

stąpił jej wzrost o 4%.

Ludność tego miasta w okresie Polski Ludowej prawie się podwoiła. Wzrosła z liczby 104.184 mieszkańoów ujętych w pierw­

szym powojennym Powszechnym Sumarycznym Spisie Ludności z 14 lutego 1946 r. do 199.785 mieszkańców w końcu roku 1968.

Głównymi czynnikami tak dynamicznego wzrostu ludności były zmiany granio administracyjnych, polegająoych na włączeniu do organizmu miejskiego osiedli i miejscowośoi podmiejskich oraz przyrost naturalny szczególnie wysoki w latach

50

^-tych.

W okresie ostatnich 4-ch lat notowano tu znaczny spadek przyrostu naturalnego, na co miało wpływ wyraźne zmniejsze­

nie się liczby urodzeń. Obecnie współczynnik urodzeń żywych /liczba urodzeń na 1000 ludności/ wynosi 14,2, gdy na przy­

kład w 1960 roku wynosił 21,8. Tendencja stabilizaoji demo­

graficznej po okresie wyżu w latach powojennych w Zabrzu miała podobny przebieg jak w dużyoh aglomeracjach miejskich w kraju. Wiąże się to z przemianami obyczajowymi, wyrażają­

cymi się w upowszechnianiu planowania rodziny, zmierzającym najczęśoiej do ograniczania liczby urodzeń.

Liczba zgonów natomiast utrzymuje się na przestrzeni dłuższego już ozasu, mniejwięoej w jednakowym poziomie, mimo widocznej poprawy stanu zdrowotnego mieszkańców. Wiąże się to, niewątpliwie ze zwiększeniem obecnie udziału roczników stai'-

12

Bzyoh i najstarszych w ogólnej liczbie ludnośoi, które cha­

rakteryzuje z natury rzeczy największa umieralność.

Pozytywnym zjawiskiem jest stale zmniejszająca się liczba zgonów wśród niemowląt pod wpływem poprąwy stanu sani­

tarnego i opieki lekarskiej, jak również stałym wzrostem poziomu życia mieszkańoów naszego miasta.

W latach 1965 - 1968 na uwagę zasługuje fakt znaoznego spadku liczby zawieranych małżeństw, na oo poważny wpływ wywiera struktura ludności miasta według płoi i wieku.

Z A T R U D N I E N I E

Przemysłowy charakter miasta powoduje, iż udział pra­

cowników zatrudnionych w tym dziale wytwórozości material­

nej w stosunku do ogólnej liczby zatrudnionyoh tu osób jest bardzo wysoki i osiągnął w 1968 r. około 59%. W stanie za­

trudnienia w przemyśle dominuje górnictwo, które w końcu 1968 r. zatrudniało prawie 2/J ogółu praoowników zatrudnio­

nyoh w przemyśle uspołeoznionym. Dalszą pozyoję zajmują takie gałęzie przemysłu jak i maszynowy i konstrukcji meta­

lowych - 16$, spożywozy - % oraz metalowy -

Przemysł posiada również największy udział praoowników posiadających wyższe wykształcenie zawodowe óraz średnie i zasadnicze wykształcenie techniczne. Ma to szozególnie ważne znaczenie w rozwoju przemysłu, w którym coraz w wyż­

szym stopniu ma zastosowanie elektronika i automatyzacja, któryoh obsługa wymaga kadry speojalistyoznej wysokokwali­

fikowanej. •

Struktura zatrudnionych w poszczególnych działach gospodarki narodowej, przedstawia się następująco :

WYSZCZEGÓLNIENIE

---— -- Ogółem

.

---

Z teso

mężczyźni kobiety w odsetkach

G 6 Ł S U 100,0 100,0 100,0

Przemysł 58,6 69,8 . 57,5.

Budownictwo 12,7 15,6 7,0

Rolnictwo 0,4 0,3 0,6

Leśnictwo 0,1 0,1 -

Transport i łączność 4,2 4,2 4,2

Obrót towarowy 7,2 2,3 17,6

Gospodarka komunalna

i mieszkaniowa 3,5 2,5 5,3

Oświata i Kultura 5,7 2,6 11,8

Ochrona zdrowia

i opieka społeczna 4,1 0,6 11,2

Administracja i wymiar

sprawiedliwości 0,3 0,5 1,4

Instytucje finansowo

i ubezpieczeniowe 0,7 0,3 1,5

Pozostałe 2,0 1,2 1,9

Z przytoczonych wskaźników wynika, że w strukturze zatrudnienia oprócz przemysłu, znaczną pozycję zajmują budownictwo oraz transport i łączność. Tak ukształtowana struktura zatrudnienia stanowi konsekwencję prowadzonej na szoroką skalę rozbudowy zakładów pracy oraz rozwoju budów-

UBXOSN* íx m . ZGPHX, PttZXQOSf KATURMN*

NA 1 0 0 0 UJOWOáa

urobesn* żywe FRZVRCW MCIUtAU*

ZíjfOHV

UC2ÜO HIC S Z K á t ZAW ODOW YCH

3T*t< Z n x a \ T K 14 BOKU «JU X N E ü fO

íZ t ó k y j a n o p o w e «a M C F M ć u a tc * “

T E KjW W K A ¿ A W O W N E i Í Z K O t V 2 A W O U O H 4 E

«OPNI* UuMtMCcp OA HCPRAlJU >*,<_■*_*

***/<*

*)Vi «*¿ ♦?<* *9«

nictwa przemysłowego i mieszkaniowego. Z innych

działów gospodarki narodowej skupiających większą liczbę zatrudnionych, wymienić należy takie działy jak i obrót towarowy, oświata, nauka i kultura, ochrona zdrowia.

Pozostałe zatrudniają znikomą ilość pracowników, najmniej oczywiście - co wynika z charakteru miasta - rolnictwo i leśnictwo.

Analizując zatrudnienie kobiet w układzie działowym, rzuca się w oczy fakt, że znaczny ich odsetek zatrudniony jest w przemyśle, a także w budownictwie. Natomiast takie działy, jak obrót towarowy, ochrona zdrowia i oświata opano­

wane są prawie całkowicie przez kobiety.

Wszeohstronny rozwój gospodarczy i społeczny Zabrza sprzyja ogólnej aktywizacji kobiet, czego wyrazem jest nu innymi stały wzrost liozby zatrudnionych kobiet w uspołecz­

nionych zakładaoh praćy.

Tendenoję wzrostu udziału kobiet w ogólnym zatrudnie­

niu ilustrują dane liczbowe zamieszozone w tej tablicy i

RCK • Ogółem Mężczyźni Kobiety

% zatrudnie­

nia kobiet w stosunku do ogółem zatrudnionych

1960 64935 47735 17200 26,5

1965 65124 45587 19537 30,0

1966 64602 44416 20386 31,5

1967 66765 44418 22047 33,0

1968 69811 46561 23350 . 33,4

Zilustrowany w okresie lat 1960 - 1968 wzrost zatrudnie­

nia wiąże się meohanizaoją i rozbudową zakładów przemysło- wyoh, wzrostem sieoi usług i przekazywaniem do eksploatacji nowych obiektów. Okresowe wahania w stanie zatrudnienia w przemyśle, wynikają przede wszystkim ze stałego rozwoju postępu technioznego, wprowadzenia meohanizaoji i ulepszania organizaoji praoy.

Wzrost zatrudnienia w takioh działach gospodarki narodo­

wej, jak budowniótwo, transport i łączność oraz obrót towa­

rowy znajduje uzasadnienie w ogólnym prooesie rozbudowy gospodarki miasta, a zwłaszcza budowniotwa mieszkaniowego, rozwoju sieoi usług, sklepów i zakładów gastronomicznych oraz sieci komuniiaoyjnej.

Pośrednictwo praoy wywiera niemały wpływ na żyoie gos- podaroze miasta, gdyż nie tylko zaspokaja zapotrzebowania na pracowników, ale prowadzi jednooześnie w tym kierunku ściśle określoną politykę. Skierowuje bowiem do pracy rocz­

nie nie małą ilość osób, wynoszącą przeciętnie w roku około 13 tysięcy kandydatów. W liczbie tej mieści się prawie 4,5 tys. kobiet. Aktywizaoja zawodowa kobiet znajduje swoje odzwierciedlenie również w liczbie skierowań ich do pracy.

Tak np. w roku 1963 skierowano do praoy ogółem 3»551 kobiet, podczas gdy w 1968 roku liczba skierowanych kobiet do pracy zwiększyła się do 4,7 tys.

Omawiając działalność pośrednictwa pracy należy pod­

kreślić występujące w poszczególnyoh miesiąoach nasilenie

17 w ilości skierowanych do pracy osób s

MIESIĄC

I Przeciętna

| ilość skierowa­

nych do pracy w miesiącu

% skierowanych w stosunku do średniej miesięcz­

nej

Styczeń 870 81

Luty 970 90

Marzec 1123 < 104

Kwiecień 1130 110

Maj 1212 112

Czerwiec 1275 118

Lipiec 1256 116

Sierpień

1250

115

Wrzesień 1554 144

Październik 1075 99

Listopad 837 78

Grudzień 605 56

Przedstawione w tablicy dane zostały opracowane na podstawie wyników z 3-ch lat /1966 - 1968/. Między innymi podkreślają ono sezonowość, której dowodem jest największa liczba osób kierowanych do pracy w miesiącach od IV - DC.

Zjawisko sezonowości wywołuje przede wszystkim budow­

nictwo, przemysł spożywczy, handel i gastronomia. Tak w han­

dlu jak i gastronomii przyjmowane są przede wszystkim kobiety, co wiąże się z charakterem pracy w tyoh działach gospodarki narodowej.

P R Z E U Y S Ł

W strukturze gospodarki Zabrza przemysł odgrywa szczególną rolę. W tym dziale znajduje bowiem zatrudnianie przeszło 41 tys. 03Ób. W skali rocznej przemysł tu zlokali­

zowany wytwarza produkcję o wartośoi blisko 10 mld złotych.

Rozwój przemysłu w latach 1965 - 1968 był w centrum uwagi instanoji partyjnych i władz miejskich. Troszczono się o jego prawidłowy kierunek rozwoju i pełną realizację zadań produkoyjnych. Zamierzenia te przyniosły spodziewany

efekt, bowiem wartość produkcji globalnej zabrzańskich przedsiębiorstw zwiększyła się w stosunku do roku 1965 o 1,8 mld złotych. Wartość produkcji wzrosła przy tym szyb­

ciej niż stan zatrudnienia, co świadczy wyraźnie o zwiększe­

niu wydajności pracy. W porównaniu z rokiem 1965 wartość produkcji globalnej przypadająca na 1 zatrudnionego wzrosła o 48 tys. złotych.

Omawiając osiągnięcia gospodarcze przemysłu w obecnej kadencji do Sejmu i rad narodowych należy przede wszystkim ocenić najważniejsze gałęzie, które dominują w strukturze przemysłu Zabrza. Są to j przemysł paliw, koksowniczy, wy­

twarzanie energii elektrycznej, przemysł maszynowy i kon­

strukcji stalowych, przemysł metalowy i spożywozy.

Pierwszoplanowe znaczenie dla zabrzańskiego przemysłu, ma silnie rozwinięty-przemysł paliw,a w szczególności górnic­

two węgla kamiennego.

Na bazie węgla rozwinął się silnie w ostatnich latach przemysł koksowniczy i koksochemiozny oraz gazowniczy i wy­

twarzanie energii elektrycznej. W powiązaniu z górnictwem

łęzi przemysłu, jak Zabrzańska Fabryka Maszyn Górniczych oraz Zabrzańskie Zakłady Naprawcze Przemysłu Węglowego.

Przemysł paliw, do którego zaliczamy 5 kopalń węgla kamien­

nego /Kopalnia "Zabrze", "Makoszowy", "Mikulczyce-Rokitnica"

"Ludwik-Concordia", Pstrowski"/, Zakłady Koksownicze "Zabrze"

i "Concordia" oraz Zakłady Gazownicze Okręgu Zabrzańskiego, dostarcza ponad 6 % wartości produkcji globalnej przemysłu, wytworzonej przez przedsiębiorstwa zlokalizowane na tym terenie. W przemyśle paliw pracuje ponad 28 tysięcy pracow­

ników, co stanowi 6Sfa ogółu zatrudnionych w zabrskim prze­

myśle.

Stąd o udziale Zabrza w całokształcie gospodarki narodowej w ogromnym stopniu decydował trud załóg górni­

czych.

Wydobyoie węgla kamiennego w Zabrzu w latach 1965 - 1968 wynosiło 34 min ton, a koksu wyprodukowano przeszło 6 min ton.

Potencjał produkcyjny górnictwa węglowego miasta Zabrza stale jest rozbudowany.Modernizacja i mechanizacja istniejącyoh kopalń dała w efekcie gospodarce narodowej wiele tysięcy ton węgla ponad plan.

Wielką wagę w omawianym okresie przywiązywano do me­

chanizacji prac dołowych, do podwyższania wskaźników ura­

biania i ładowania, mając na uwadze zwiększanie wydajności pracy oraz przede wszystkim stworzenie górnikom coraz lep­

szych warunków praoy.

zowanie maszyn wyoiągowych oraz wyposażenie kopalń w nowo­

czesne kombajny, ładowarki zasięrzutne, w rozmaite typy przenośników pozwoliło kopalniom zabrsklm wywiązać się i przekraczać systematycznie zadania planowe.

Znaczne sumy wydatkowano na poprawę jakości węgla, uruchamiając podziemną płuczkę wzbogacania wstępnego w kopalni "Liakoszowy" oraz wprowadzenie oentralnego stero­

wania urządzeń płuczki w Kopalni "Milculczyce-Rokitnica".

Również w zabrzańskim przemyśle koksowniczym w omawianym okresie został poważnie odnowiony potencjał produkcyjny istniejących urządzeń. Ostatnie 4 lata przyniosły duże osiągnięcia w dziedzinie teohnologii, jakości produkoji oraz warunków pracy. Pozwoliło to na produkcję lepszych gatunków koksu oraz zmniejszenie zadymiania, co ma istotne znaczenie dla miasta.

Elektrownia "Zabrze" w okresie 1965 — 1968 dała gospo­

darce narodowej dużą ilość energii elektrycznej. Dzięki przebudowie elektrowni na elektrociepłownię, wartość produkt»;) cji globalnej w 1968 roku w porównaniu z rokiem 1965 wzrosła o

23,1

min złotych.

Zakończenie budowy ciepłociągu podniesie rangę elek­

trowni dla miasta. Zaopatrzenie miasta w ciepło z jednego źródła pozwoli zlikwidować wiele małych, nieopłacalnych kotłowni oraz w poważnym stopniu przyozyni się do zmniej­

szenia zapylenia i zadymienia w mieście.

Przemysł maszynowy i konstrukcji metalowych - skupiający 3 przedsiębiorstwa planu centralnego tj. Hutę "Zabrze", Fa­

brykę Maszyn Górniczych i Zabrzańskie Zakłady Naprawcze Przemysłu Y/ęglowego w 1968 roku zatrudniały ponad 6.500 osób oraz wytworzyły produkcję globalną o wartości 1,2 mld złotych.

Z uwagi na budowę maszyn górniczych i urządzeń i maszyn hut­

niczych, przedsiębiorstwa te mają istotne znaczenie nie tylko dla miasta, ale dla województwa i kraju. Produkcja maszyn górniczych oraz maszyn i urządzeń hutniczych w za­

kresie nowoczesności konstrukcji i rozwiązań dorównuje pod względem jakości wyrobom produkowanym zagranicą. Umoż­

liwia to nie tylko zaspokojenie potrzeb krajowych, ale stwarza możliwość eksportowania tych wyrobów do szeregu krajów.

Produkowane w naszych zakładach pompy, konstrukcje stalowe i części zamienne do maszyn górniczych oraz piece elektryczne do wytapiania stali i odlewy wysokiej jakości są dostarczane do nowo-budowanych kopalń, elektrowni, hut i zakładów chemicznych w kraju i zagranicą. W latach na­

stępnych przewiduje się dalszy rozwój przemysłu maszynowego poprzez oddanie już w tym roku do produkcji nowego zakładu filii Zakładów Mechanicznych w Łabędach, co stworzy dodat­

kowe miejsca pracy dla około

500

^osób.

Przemysł metalowy zaprezentowany przez Fabrykę Lin i Drutu, daje gospodarce narodowej unikalne wyroby, poszu­

kiwane na rynku. Budowa trawialni oraz hali oiągarni drutu w omawianym okresie przyczyni się do zwiększenia produkcji

oraz poprawy jej jakości. W okresie obecnej kadencji zakład ten wyprodukował

71»3

tys. ton drutu ciągnionego i prze­

jawia stałą tendencję rozwoju tej produkcji. Fabryka eks­

portuje swoje wyroby, przede wszystkim liny stalowe do wielu krajów.

NAKŁADY INWESTYCYJNE

Przemysłowy charakter miasta, przejawia się między innymi w wartości poniesionych nakładów inwestycyjnych.

Na przestrzeni lat 1965 - 1968 notuje się systematyczny wzrost nakładów inwestycyjnych. W stosunku do 1965 roku wartość realizowanych nakładów wzrosła o 1 7 , Stopień realizowanych nakładów inwestycyjnych wyraża się wzrostem udziału przypadającego na 1 mieszkańca, który w 1967 roku wynosi ponad 3.800,- złotyoh i w stosunku do roku poprzed­

niego wzrasta o przeszło 7f»»

Najwyższy udział wartości poniesionych nakładów in­

westycyjnych przypada na następujące działy gospodarki narodowej :

WYSZCZEGÓLNIENIE

---

1965 1968

O G Ó Ł E M 100,0 100,0

w tym s

Przemysł 56,3 61,6

Budownictwo 4,6 11,0

Gospodarka komunalna

i mieszkaniowa 16,0 13,8

Koncentracja przemysłu na terenie miasta, znaczna ilość zakładów produkcyjnych jest wynikiem tak dużej war­

tości nakładów, łożonych rok-rocznie na przemysł. Udział ich w skali miasta wynosi ponad 50% ogólnej wartości zrea­

lizowanych nakładów inwestycyjnych.

Znaczną pozycję notuje się również w dziale gospo­

darki komunalnej i mieszkaniowej, przyczyo przeważająca część nakładów z wymienionego działu przypada na gospodarkę mieszkaniową.

Wzrastający udział nakładów na budownictwo, szcze­

gólnie w stosunku do 1968 roku /182,9/o/ wiąże się nie tylko z budową nowych, ale również z modernizacją i rekonstrukcją istniejących środków trwałyoh.

Nie bez znaczenia są również nakłady realizowane w ramach oświaty, nauki i kultury, ochrony zdrowia i opieki społecznej, jak również obrotu towarowego. Jakkolwiek prze­

znaczone na działy niepx’odukoyjne, nierentowne, niemniej jednak wzrastająca ich wartość świadczy o podjętej przez władze miasta polityce, zmierzającej do polepszenia warunków bytowych ludności.

Jedną z charakterystycznych cech gospodarki inwesty­

cyjnej w ostatnich latach' są zmiany w strukturze rodzajowej nakładów inwestycyjnych. Podczas bowiem, kiedy w ubiegłych latach znaczna ich część przypadała na roboty budowlano- montażowe, rok 1968 zaznacza się wzrostem nakładów przezna­

czonych na maszyny i urządzenia. Powyższe szczególnie wyraża się w dziale przemysł, gdzie w stosunku do ogółu nakłady

na maszyny i urządzenia obejmują 51»!#» Podobnie kształtują się nakłady w dziale budownictwo, gdzie zakres wartości na­

kładów na maszyny wynosi 57*1# oraz w dziale oświata, nauka i kultura - obejmuje 64,3$,

Zilustrowany proces zmian strukturalnych nakładów inwestycyjnych, odzwierciedla dążenia polityki inwestycyj­

nej, której założeniem jest rozwój i właściwe wyposażenie istniejących zakładów. Stworzenie bowiem właściwego zaple­

cza dla zakładów produkcyjnych, zabezpieczenie parku maszy­

nowego, stwarza gwarancję właściwego wykorzystania ponie­

sionych nakładów i wzrostu produkcji.

Przeważająca również część nakładów na maszyny i urzą­

dzenia w dziale oświaty, nauki i kultury dowodzi o podnie­

sieniu stopnia wyposażenia szkół przede wszystkim w pomoce naukowe.

W dziale gospodarki komunalnej i mieszkaniowej, a w szczególności mieszkaniowej przeważająca część nakładów wiąże się z realizacją robót budowląno-montażowycli, co wy­

nika z treści zadań inweatyoyjnych.

W wyniku realizowanych rok-rocznie nakładów inwes­

tycyjnych na gospodarkę mieszkaniową są oddawane do użytku izby mieszkalne, których w okresie 1965 - 1968 roku oddano do użytku mieszkańcom miasta ponad 10 tysięcy. Znaczną rolę w tym zakresie przejęły spółdzielnie budownictwa miesz­

kaniowego, któryoh wzrastająca ranga wiąże się z realizacją założeń Narodowego Planu Gospodarozego.

Poważną rolę w realizacji zadań inwestycyjnych odgry­

wają przedsiębiorstwa budowlano-montażowe. Na terenie miasta rozwija działalność 9 przedsiębiorstw, a wśród nich specja­

listyczne,. jak śląskie Przedsiębiorstwo Konstrukcji Stalo­

wych "Mostostal", Przedsiębiorstwo Budowy Urządzeń Gazow­

niczych "Gazobudowa", Przedsiębiorstwo Robót Termoizolacyj­

nych "Termoizolacja".

Szeroki wachlarz ich działalności nie koncentruje się na terenie miasta lecz rozwija się również poza granicami województwa.

Produkcja podstawowa przedsiębioi-stw mających ijiedzibę na terenie miasta przeciętnie rocznie wynosi około 1,5 mld złotych. W stosunku do 1965 roku notuje się dla 1968 r.

wzrost produkcji o 5,S^. Przedsiębiorstwa te zatrudniają średnio rooznie około 8,5 tys. osób, których średnia płaca miosioczna wzrosła w stosunku do lat ubiegłych o 5 .

Wyrazom postawy społecznej mieszkańców miasta, jest szereg zadań realizowanych w ramach czynów społecznych.

Wartość ich w latach 1965-1968 jest wcale pokaźna, bo obej­

muje ponad 70 min złotych. Efekty wynikające z realizacji samorzutnie podjętych przez ludność zadań, to szereg prac o trwałym charakterze w zakresie podstawowych działów gospodarki narodowej, jak między innymi s

r w zakresie oświaty w 1968 r. zakupiono pomoce naukowe o wartości 442 tys. złotych, dokonano napraw obejmujących łącznie sumę

525

tys. złotych, a praco sanitamo-porząd- kowe wyniosły 142 tys. złotych.

25

- w ramach gospodarki komunalnej i mieszkaniowej z inicjatywy 1 w ozynie społeoznym między innymi wyremontowano około 2 km sieci wodooiągowej, przeprowadzono remont 17 izb mieszkalnych, zainstalowano prawie 1.200 mb kabla zasila- jącego punkty świetlne wzdłuż ulic.

W efekcie ofiarnej, dobrowolnej praoy mieszkańców miasta - wśród których nie brakowało młodzieży szkolnej - w lataoh 1965 - 1968 - powstało wiele obiektów wyższej użyteozności publicznej. Są to s,

- rozbudowa amfiteatru z muszlą konoertową i widownią znajdu­

jącego się w peryferyjnej dzielnioy to jest w Rokitnloy, - rozbudowa ośrodka sportowo-wypoozynkowego położonego na Flaou XX-lecia - budowa basenu kąpielowego i brodzików dla dzieci,

- zmodernizowanie i zainstalowanie przeszło 2 tys. nowych punktów świetlnyoh,

- założenie nowyoh zieleńoów na obszarze około 2,5 hat - ułożenie przeszło

27

tyaięoy mb chodnika,

- zasadzenie ponad 357 tysięcy drzew i krzewów ozdobnych.

Wartość zrealizowanyoh w ozynie społeoznym zadań jest jednym z dowodów troski mleszkańoów Zabrza o jego estetyozny wygląd i przejawem współuozestniozenia w jego wszechstronnym rozwoju.

HANDEL WEWNĘTRZNY

Miasto Zabrze jest dużym i ważnym ośrodkiem handlowym.

W okresie dobiegającej do końoa kadencji rady narodowej dal-

nego. W szczególności znacznie usprawniono sieć. W ramach modernizacji i podniesienia estetyki łączono małe lokale, dzięki czemu powstały obiekty handlowe większe o dużej przepustowości. Generalnej przebudowie poddano też wystawy sklepowe, wprowadzając nowoczesne oświetlenia i reklamy neonowe. Zatroszczono się również o poprawę estetyki wnętrz.

Zapoczątkowano likwidację nieestetycznych kiosków zastępując je nowoczesnymi pawilonami.

Analiza struktury sieci handlu detalicznego wykazuje, że gros punktów sprzedaży jest podporządkowane organizacyj­

nie MHD i WSS "Społem", Wymowną tego ilustracją są dane liczbowe i wskaźniki zamieszczone w poniższym zestawieniu :

WYSZCZEGÓLNIENIE

Punkty sprzedaży Sprzedaż w tys.

złotych

% udziału w sprze­

daży ogółem ogółem w tym

sklepy

MHD - Art.Spoż. 226 205 838052 32,4

MHD - Art.Przem. 106 103 372314 14,4

Warzywa - Owoce 55 54 127248 4.9

WSS "Społem" 245 234 739287 28,6

Inne 349 115 506189 19,7

Obroty placówek handlu detalicznego na terenie m. Zabrza wykazują stałą tendencję wzrostu. 1 tak w latach 1960 - 1968 sprzedaż w handlu uspołecznionym wydatnie wzrosła. Przyjmując obroty w 1960 roku za 100,0 zauważa się, że w 1968 roku wartość sprzedaży wzrosła o 45,3$.

Również godnym zanotowania jesb fakt, że z roku

na rok warasta sprzedaż towarów nieżywnościowych. Tak np.

w 1965 r. sprzedaż towarów nieżywnośoiowyoh wynosiła 37,2^ w stosunku do sprzedaży ogółem, w roku zaś 1968 ten sam wskaźnik wzrósł do 43,S?S

Analizując strukturę sieci punktów sprzedaży oraz jej rozmieszczenia terytorialnego, trzeba zaznaczyć, że najliczniej jest reprezentowana branża spożywcza. Znaczy to, że zakup artykułów spożywczych dokonywany jest przez ludność w miejscu zamieszkania, co jest szczególnie ważne dla ludności zamieszkałej w dalszych dzielnicach lub na peryferiach miasta.

Sprzedaż artykułów przemyałowyoh skoncentrowana jest w śródmieściu, gdyż tu znajduje się większość sklepów. Umoż­

liwiają one szeroki wybór towarów.

W końcu ubiegłego roku sieć handlu uspołecznionego według ważniejszych branż przedstawiała się następującó :

WYSZCZEGÓLNIEŃIB Ilość punktów sprzedaży

% udział w sieci ogółem

R A Z E U 981 100,0

w tym branża i

spożywcza, 509 51,9

przemysłowa, 410 41,8

artykułów różnorod­

nych, 56 5,7

Jak widać z tego zestawienia, najliczniej - zgodnie z wymogami społeczeństwa - reprezentowana

jest branża spożywcza i przemysłowa, przy czym duże znacze­

nie posiada udział posaczególnych grup w danej branży.

Ilustruje to poniższe zestawienie :

WYSZCZEGÓLNIENIE

%-oviy udział w latach 1 % 6 | 196? 1968

ARTYKUŁY SPOŻYWCZE 59,5 i

| 59,5 59,3

w tym branże :

ogólno-spożywcza 31,7 31,5 31,9

mię sno-wędliniarska 11,6 12,5 12,8

garmażeryjna 0,6 0,7 0,6

rybna 0,6 0,6 0,6

warzywnicz o-owocarslta 6,2 5,7 5,2

winno-cukiemioza 1,3 1,3 1,4

napoje alkoholowe •4,7 4,9 4,5

•

pozostałe 2,8 2,3 2,3

ARTYKUŁY PRZEMYSŁOWE 37,1 37,1 36,6

w tym branże :

włókiennicza 2,7 3,0 2,7

odzieżowa 5,4 5,5 6,0

obuwnicza 2,4 ' 2,1 2,0

galanterii skórzanej 0,3 0,3 0,3

pasmanteryjno-galant. 1,2 1,3 1,3

włókienniczo-odzieżowa 0,8 0,5 0,7

obuwnicza i galanterii

skórzanej 0,4 1,0 1,0

włókienniczo-odzieżowo-

obuwnicza 3,4 3,3 3,2

WYSZCZEGÓLNIENIE

---

%-owy udział w latach

1966 1967 1968

perfumeryjno-drogeryjna 0,7 0,7 0,7

mydlarsko-farbiarska 0,4 0,4 0,5

artykułów gospodarstwa

domowego 1.9 ‘ 2,0 2,0

metalowa O,2 0,6 0,3

elektrotechnic zna 1,3 1.1 1,0

radio i telewizja 1,6 1,8 1.9

księgarska 0,3 0,3 0,3

papiernicza 0,2 0,2 0,2

ks ięgarsko-papiernioz o-

zabawkarska 0,9 1,1 1,1

sportowa 0,5 0,6 0,6

motoryzacyjna 0,7 0,6 0,8

meblarska 2,4 2,5 2,3

opałowo-bud owiana 1,0 1,0 0,9

komis 0,7 0,8 0,8

pozostałe 7,7 6,4 6,0

ARTYKUŁY INNE w tym branże s

kwiaciarska 0,2 0,2 0,3

na si enno-ogrodnicza 0,1 0,1 0,1

apteki 2,4 2,5 2,5

pozostałe 0,8 0,6 0,8

Omawiając osiągnięcia handlu, należy również poświęcić nieco uwagi żywieniu zbiorowemu, którego udział w ogólnych obrotach jeat pokaźny. Jak wynika z tablicy sieć lokali gastronomicznych stale wzrasta. W roku 1960 na terenie m. Zabrza było tylko 55 lokali gastronomicznych, to już w 1968 roku liczba tych lokali wzrosła do 69.

W ogólnej liczbie lokali, większość podporządkowana jest Zabrskim Zakładom Gastronomicznym. Sieć zakładów gastronomicznych m. Zabrza na tle większych miast wojewódz­

twa katowickiego ilustrują informacje uwidocznione w poniż­

szym zestawieniu j

i

WYSZCZEGÓLNIENIE M"i iopn

Liczba ludności

¿icUklaUjr

na 1 zakład

na 1 miejsce

Bielsko — Biała 48 3727 1799. 23

Bytom 81 5660 2358 34

Chorzów 91 7956 1683 19

Gliwice 65 5810 2537 28

Katowice 137 10838 2128 27

Ruda Śląska 42 2988 3399 48

Zabrze 71 5985 2783 33

Z porównania wynika, że sieć zakładów gastronomicznych na terenie Zabrza nie jest jeszcze dostatecznie rozwinięta.

Nadmierne przeciążenie zakładów powoduje, że nie zapewniają one swoim klientom należytej i szybkiej obsługi.

W trosce o lepszą kulturę spożywania i większą obsługę klientów władze lokalne przewidują znaczny wzrost zakładów gastronomicznych. Jeszcze w bieżącym roku przewiduje się uruchomienie siedmiu zakładów samoobsługowych typu "Bistro", oferujących tanie i smaczne potrawy.

Struktura otwartych zakładów gastronomicznych w końcu grudnia 1968 roku przedstawiała się następująco :

WYSZCZB3ÓLMKKIE

Liczba zakładów

Liczba miejsc konsump­

cyjnych

Sprzedaż ogółem w tys.

złotych

U K t i 69 5945 154534

Restauracje 15 2376 58341

Jadłodajnie 1 72 1054

Sam - Bary 6 399 18005

Bary Mleczne 1 50 947

Bary z wyszynkiem 19 11J2 40655

Kawiarnie, cukier­

nie 5 607 9097

Bary kawowe 9 449 12398

Bufety 5 244 4404

Winiarnie 1 40 694

Piwiarnie 7 576 8939

Oprócz Zabrskich Zakładów Gastronomicznych żywieniem zbiorowym zajmują się również inne przedsiębiorstwa. Jednak ich udział w sprzedaży ogółem jest znikomy co uwidaczniają

następujące wskaźniki t

Zabrskie Zakłady Gastronomiczne - 82,7 Bytomskie Zjednoczenie Zaopatrzenia

Górniczego - 8,6

Wojewódzka Spółdzielnia Spożywców

"Społem" - 4,1

Stołówki pracownicze — 2,5

Miejski Handel Detaliczny - 1,4

Państwowe Przedsiębiorstwo "Konsumy" - 0,7

Oprócz tzw. otwartyoh lokali gastronomicznych na tere­

nie miasta, istnieją również stołówki i bufety pracownicze, których w końou grudnia 1968 r. było łącznie 38. Większość

tych placówek prowadzi Bytomskie Przedsiębiorstwo Zaopatrze­

nia Górniczego.

GOSPODAHKA KOMUNALNA

Po wyzwoleniu Zabrza szczególnie niekorzystni*! kształ­

towała się sytuacja w zakresie użyteczności miejskiej.

Przestarzała sieć wodooiągowa wymagała wyaiany. Zły stan sieci kanalizacyjnej uniemożliwiał nawet podłączenie do niej wszystkich budynków położonych na terenie miasta. Większość dróg i ulic wymagała kapitalnego remontu. Zieleń miejska zdewastowana w czasie działań wojennych wymagała zagospoda­

rowania od podstaw*

Podstawowym problemem było zapewnienie zaopatrzenia ludnośoi w wodę. W roku 1950 wybudowano ujęcie dostarczające

«

wodę przemysłową Elektrowni "Zabrze", dzięki czemu zwiększone zostały zapasy wody pitnej, którą przeznaczono na użytek ludnośoi.

Zasadnicza poprawa w dostawie wody nastąpiła w latach 1961 - 1965, kiedy to wybudowano nowy rurociąg, dodatkowo uruchomiono istniejące ujęcie wody. Najlepsze zaopatrzenie mieszkańców miasta w wodę nastąpiło w roku 1968.

Podobna sytuacja przedstawia się na odcinku sieoi kanalizacyjnej i gazowej, zarówno w zakresie wzrostu liczby odbioroów gazu w gospodarstwach domowych, jak i ilości czyn­

nych podłączeń do budynków mieszkalnych.

Zużycie energii elektrycznej wzrosło na przestrzeni lat 1965 - 1967 z 29.940 tys.KWh do 35-009 tys. KWh, zaś oświetlenie plaoów i ulic z 2.403 na 3*446 tys. KWh.

Po wyzwoleniu miasto posiadało tylko 154,2 km ulic, z togo zaledwie 52,9 km o nawierzchni ulepszonej. W końcu 1965 roku długość ulio wynosiła 244,8 km, z tego o nawierz­

chni ulepszonej 146,6 km. Ulice główne przystosowano do nasilającego się z roku na rok ruchu kołowego, a w 3-oh najruchliwszych skrzyżowaniach kosztem

251

tys. złotych - zainstalowano sygnalizację świetlną.

Zieleń miejska stanowi ważny element, nie tylko z uwa­

gi na estetykę miasta, lecz również na wpływ jej na warunki zdrowotne mieszkańców.

Mając na uwadze przemysłowy oharakter miasta, wynika­

jący z ogromnego skupiska dużyoh zakładów pracy, założenie parków, zieleńoów i skwerów, stało się jednym z podstawowych problemów dla władz miasta.

Do sukcesów na tym odcinku należy s rozbudowa ogrodu botanicznego, założenie parku im. Tadeusza Kośoiuszki, nowych

skwerów i terenów zielonych. Czyni się także starania o prze­

jęcie od Ministerstwa Leśnictwa wszystkich lasów w obszarze miasta dla pełniejszego ioh wykorzystania w celach rekrea­

cyjnych.

Na terenie Zabrza działa kilka zakładów gospodarki komunalnej, m.in. takich jak : Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej, hotel "Przodownik" dysponujący 52 po- ' kojami o 127 łóżkach, budynek Łaźni Miejskiej, która posiada 41 wanion i basen kąpielowy o

250

m powierzchni praz 2 Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszozania, które dba o stan sanitarny miasta. Przedsiębiorstwo to posiada dobrze wypo­

sażony sprzęt techniczny i sprawny tabor samochodowy, którego ilość i jakość z roku na rok wzrasta.

OŚWIATA I NAUKA

Dynamiczny wzrost potencjału wytwórczego i szybki roz­

wój społeczny m. Zabrza szczególnie uwydatnia się w dziedzi­

nie oświaty i kultury,

W okresie poprzedzającym drugą wojną światową, ludność miasta traktowana była przez władze niemieckie wyłącznie jako zbiorowisko siły roboczej. Z założenia ówczesnych władz wynikały wręcz sprzeczne tendencje, zmierzające raczej do niszczenia wszelkich zarodków oświaty czy kultury. Nic więc dziwnego, że Władza Ludowa musiała włożyć wiele wysił­

ku i środków pieniężnych, by istniejący stan radykalnie zmienić.

Efekty wzmożonego wysiłku znajdują swój wymowny wyraz we wzroście liozby szkół podstawowych. W pierwszych latach

po wyzwoleniu na terenie miasta istniało zaledwie

25

^szkół,

a w roku szkolnym 1968/69 jest ich 40. Niezależnie od budowy nowych przestronnyoh szkół, większość staryoh obiektów szkol­

nych zmodernizowano i dostosowano do współozesnyoh wymogów nauczania.

Niekorzystnie przedstawiała się również sytuacja w za­

kresie kadry nauczycielskiej. Wystarozy wskazać, że po wojnie liczyły one tylko

312

osób, podczas gdy obecnie w szkolnictwie podstawowym jest zatrudnionych 810 nauozycieli o odpowiednich kwalifikaojaoh. Należy podkreślić, że wiele nauczycieli, którzy zasilili niedobór faohowej kadry, to wychowankowie miejscowego Liceum Pedagogicznego.

Wręcz tragicznie przedstawiała się sytuacja w zakresie szkolnictwa średniego i wyższego. Zgodnie z założeniami władz niemieckioh , realizowanymi od Bzeregu lat, młodzież polska nie miała wstępu nie tylko na wyższe uozelnie, ale nawet nie wiele jej spotykało się w szkołaoh średnich.

W chwili obeonej młodzież ma możliwośoi uczęszczania do 4-ch miejscowych lioeów ogólnokształoącyoh i 18 techników zawodowych, oo stwarza jej możliwości kontynuowania nauki na wyższych uczelniach. Należy również podkreślić ciekawe zjawisko, jakie wywodzi się ze specyfiki regionalnej miasta górniczego, jakim jest Zabrze. Z założeń uprzednich lat wy­

nikało, że miasto musi mieć tylko charakter górniczy, jed­

nakże, a raozej celowa działalność władz zmieniły istniejąoy stan rzeczy.

W związku z budową wielu nowyoh zakładów przemysłowyoh, budowlanych i innych, należało przygotować nową kadrę faohow-

ców, a równocześnie z nią odpowiednio ukierunkować szkol­

nictwo średnie i zawodowe. W wyniku powyższych przeobrażeń, ulega stopniowym przemianom struktura szkolnictwa. Poza bowiem górniczymi, założone zostały szkoły budowlane, mecha­

niczne, elektryozne, gazownictwa, pielęgniarskie, muzyczne, ekonomiczne, spożywoze, handlowe, a nawet radiologii i elek­

troniki.

Powyższe podkreśla ogromny wysiłek Władzy Ludowej w likwidacji poprzednich zaniedbań, jak i w osiągnięciach na odcinku szkolnictwa. Rozwój szkolnictwa zawodowego we wszystkich jego kierunkach uwidacznia następująca tablica t

KIERUNKI SZKOLENIA

Uczniowie w latach

1966/67 1968/69

w liczbach bezwzględnyoh

1966/67

=100

w odset­

kach do ogółem

O G Ó Ł E M 10605 9436 98,7 100,0

w tym o kierunku t

medyoznym 654 776 98,4 8,2

górniozym 2381 1128 74,9 12,0

mechanioznym 2476 2588 104,4 27,4

elektrycznym . 847 967 112,1 10,2

ekonomioznym 818 857 109,0 9,1

spożywczym' 987 918 94,3 9,8

Jak widać z tej tablioy, systematyoznie wzrasta liczba uczniów na kierunkach mechanicznym, elektrycznym i ekono­

micznym', kosztem malejącej w stosunku do ubiegłyoh lat - liczby uozniów z zakresu przede wszystkim górnictwa.

Notowany również spadek liozby uczniów w stosunku do roku szkolnego 1966/67, znajduje uzasadnienie w zmianie programu szkolnictwa podstawowego, łąozy się bowiem z utwo­

rzeniem klas ósmyoh.

Rozwój szkolnictwa wymaga w konsekwencji zwiększenia kadry wykwalifikowanych nauczycieli na wszystkich kierunkach i stopniach nauczania.

I tak w roku szkolnym 1968/69 na terenie Zabrza jest zatrudnionych prawie 1.258 pedagogów; Znajdują oni zatrud­

nienie w t

- szkołach podstawowych - 810 - lioeach ogólnokształcących - 50 - szkołach zawodowych - 366

- pozostałych -

32

^.

Z uwagi na bardziej wszechstronny rozwój przemysłu i wykształcenie się nowych gałęzi przemysłu zachodziła potrzoba powołania i uruchomienia nowych kierunków szkolnictwa.

Zaszła również konieczność werbowania do górnictwa uczniów z innych terenów.

Przyszli adepci tego zawodu mieszkają w 5-oiu luksusowych internatach, posiadających 1.385 miejsc. Dla pozamiejscowej młodzieży, pochodzącej nierzadko z odległych wiosek, nawet

«poza województwa, odpowiednie locum, jakim jest internat stwarza jej warunki zarówno strony materialnej jak i wyrobie­

nia postawy społeoznej. Ze wzrostem liczby uczniów łączy się stan absolwentów opuszczających mury szkolne i podejmujących

pracę w zdobytych zawodaoh, co ilustruje następująca tablica : 39

KIERUNKI SZKOLENIA

1965/66 1967/68 1967/63 1965/66

=100

w odset­

kach

O G Ó Ł E M 2200 2587 117,6 100,0

w tym szkół i

medycznych 166 258 155,4 10,0

górniczych 381 543 142,5 21,0

mechanicznych 511 586 114,7 22,7

elektrycznych 218 236 108,3 9,1

ekonomicznych 168 125 74,4 4,8

spożywczych 218 251 115,1 9,7

W przytoczonych przykładowo ostatnich dwóch latach szkolnych uwidacznia się dynamiczny wzrost liczby absolwen­

tów. Szozególnie wysokie tempo wzrostu występuje w zakresie kierunku medycznego, górniczego i mechanicznego.

Na terenie m. Zabrza szczególną troską otacza się naj­

młodszych obywateli. Dla tej grupy mieszkańców zorganizowano m.in. 9 żłobków, liczących łącznie 480 miejsc oraz 36 przed­

szkoli o 3«147 miejscach. Młodzież korzysta z 4 świetlic i 8 klubów, a dzieci - z ogólnie dostępnych ogródków jorda­

nowskich.

Miasto Zabrze jest w chwili obecnej poważnym ośrodkiem naukowym i szkolnictwa wyższego. Miała tu swoją siedzibę śląska Akademia Medyozna, wywierająoa niemały wpływ na cha­

rakter miasta, a szozególnie w zakresie zwiększenia liczeb­

ności fachowej kadry lekarskiej.

Drugą instytucją spełniającą niemniej ważną rolę dla rozwoju Zabrza jest placówka Polskiej Akademii Nauk, rozpra­

cowująca wiele problemów dotyczących GOP, a w jego ramach również miasta Zabrza.

Przemiany, jakie dokonują się w życiu społeczno-gospo- darczym miasta podyktowały konieczność utworzenia nowego Oddziału PAN, a mianowicie "Fizyki Ciała Stałego", Dalsze instytucje naukowe, to "Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla"

oraz "Instytut Modycyny Pracy", których badania i wyniki mają istotne znaczenie nie tylko w skali miasta ale również województwa i kraju.

K U L T U R A

Awans Zabrza szczególnie wydatnie uwidaoznia się w dzie­

dzinie kultury. Rozwój kultury jaki aię obserwuje w okresie ostatnich lat, znajduje wyraz w zwiększonej llozbie kin, filii bibliotecznych, zespołów wokalnych i innych placówek kulturalnyoh.

Podczas, kiedy tuż po wyzwoleniu istniały tylko 3 kina wyświetlające niewielką ilość filmów, obecnie jest ich 8 i posiadają 3.533 miejsc dla widzów.

Przeciętnie w roku uczęszcza do kin około 1.051 tys.

widzów. Dużym ośrodkiem przekazania zdobyczy kultury jest Dom Muzyki i Tańca mogący pomieścić około 3.000 widzów.

Nowoczesne urządzenia techniczne i luksusowe wyposażenie jogo wnętrz powodują, że należy on do najlepszych w województwie sal widowiskowych. W Domu Muzyki 1 Tańca koncertują często dużo 1 reprezentacyjne zespoły krajowe i zagraniczne. Dla

przykładu w 1968 roku odbyło się tu 166 imprez artystyczno- rozrywkowych, w których uczestniczyło przeszło

277

tys.widzów.

Poniższa tablica ilustruje rodzaje imprez organizowanych w Domu Muzyki.i Tańca w 1968 roku :

-*■

WYSZCZEGÓLNIENIE Ilość

spektakli

Widzowie --- ---- --- - --- j

Koncerty orkiestr symfonicznych 1 920 Recitale instrumentalne i wokalne 1

520

Przedstawienia teatrów dramatycznych 13 27450 Przedstawienia teatrów lalkowych 1

700

Przedstawienia operowe 4 6?00

Przedstawienia operetkowe 34 67474

Imprezy estradowe 61 119896

Występy Zespołów Pieśni i Tańoa 15 32850

Seanse filmowe 11 8900

Inne 25

11500

Niezależnie od różnego rodzaju imprez artystycznych, w Domu Muzyki i Tańoa koncentruje się życie społeczne przed­

stawicieli i mieszkańców miasta. W jego sali odbywają się okolicznościowe zebrania i akademie.

Szczególną rolę w zakresie kultury spełnia Teatr Nowy, wzniesiony dużym nakładem środków finansowych. Repertuar jego jest szeroki i tak dobrany, by całe społeczeństwo miasta mogło z niego korzystać. Między innymi wystawia się także utwory klasyozne w oryginale lub adaptaoji scenicznej, co pozwala m.in.

młodzieży szkolnej poznać piękno tego rodzaju sztuki.

W Teatrze Nowym aktualnie zaangażowanych jest J2 aktorów, średnio w skali rocznej wystawia się tu 95 przedstawień. Nie-

zalotnie od tego zespoły aktorów organizują liczne spektakle w mniejszych miejscowościach województwa. Miarą popularności tej placówki mołe być frekwencja. Teatr Nowy notuje rocznie około 1J2 tys. widzów, co świadczy o dużym zainteresowaniu mieszkańców tą dziedziną kultury.

Znaczny wpływ na kształtowanie świadomości i ogólnej edukacji ludności Zabrza wywiera Miejska Biblioteka Publiczna, która w okresie minionego dwuaziestopięciolecia dynamicznie

się rozwinęła. Po wojnie liczyła ona tylko 3 punkty, podczas gdy obecnie posiada 1? swych placówek znajdujących się w naj­

odleglejszych nawet dzielnicach. Jej księgozbiór stanowił w końcu 1968 roku przeszło 216 tys. tomów.

Niemniej istotną rolę w żyoiu miasta spełnia Muzeum, które powstało w 1945 r. Poza działalnością podstawową urzą­

dzano tu wystawy o różnej tematyce, stwarzając mieszkańcom, a szczególnie młodzieży możność poznania folkloru ziemi śląskiej, a także malarstwa i sztuki różnych epok.

Oprócz tych form oddziałowywania, oprócz książki, która pozwala zrozumieć przemiany społeozne żyoia kraju i rodzin­

nego miasta, podobną rolę spełnia prasa. Reprezentowana ona Jest w mieście przez "Głos Zabrza", który ukazuje się w na­

kładzie około

32

tys. egzemplarzy tygodniowo.

Osobnym przejawom żyoia kulturalnego Zabrza aą pozosta­

jące pod patronatom Wydziału Kultury Prezydium MRN, kluby oraz zespoły dramatyczne i muzyczne, w których rozwijają się miejscowe talenty pod kierunkiem i opieką fachowców. Są to przede wszystkim o bogatej tradycji t "Zespół Dziecięcy Pleśni i Tańca - Mikulozyce" oraz młodzieżowe zespoły muzyczne. Te

45

ostatnie prezentują się zwłaszcza w okresie letnim.

Warto również wspomnieć o regionalnej imprezie tzw.

"Dniach Zabrza", organizowanej) z dużym artyzmem w miesiąou wrześniu, a cieszącej się wielką popularnością wśród miesz­

kańców miasta.

Analizując oałokształt ozynników wpływających na roz­

wój życia kulturalnego, nie można pominąć dalszych środków masowego przekazu, a mianowicie radia i telewizji. Dużym osiągnięciem może poszczycić się Zabrze, skoro rejestruje się tu obecnie przeszło 49 tys. radioabonentów i prawie 59 tys. posiadaczy telewizorów. Szczególny(bo niemal dwu­

krotny wzrost w stosunku do 1960 r. notuje się w zakresie liczby abonentów telewizyjnyoh.

Awans kulturalny Zabrza, rozwój wszystkich dziedzin życia kulturalnego, wywierający tak wielki wpływ nie tylko na wychowanie młodzieży, ale i na kształtowanie postawy

całego społeczeństwa, jest oczywistym osiągnięciem powojen­

nego dwudziestopięoiolecia w tym również ostatniego oztero- lecia.

OCHRONA ZDROWIA

W obecnej kadencji Sejmu i Rad Narodowych wystąpiła dalsza poprawa sytuacji w zakresie ochrony zdrowia. Szcze­

gólny nacisk położono na podniesienie jakości pracy i poziomu fachowego pracowników służby zdrowia, jak również usprawnie­

nia form organizacyjnych.

W zakresie zwalczania chorób zakaźnych, największy po­

stęp w ostatnich latach osiągnięty został w walce z błonnicą, krztuścem i durem brzusznym oraz chorobą Heinego-Medina.

W walce z chorobami zakaźnymi dają pozytywne wyniki masowe szczepienia ochronne i inne przedsięwzięcia profilaktyczne, które z wielkim poświęceniem były przeprowadzone przez perso­

nel miejskiej służby zdrowia.

Godnym podkreślenia jest fakt wyraźnego spadku śmiertel­

ności wśród niemowląt i przedłużenia się średniego wieku życia obywateli miasta Zabrza.

W ostatnich latach liczba szpitali nie uległa zmianie.

Zwiększyła się natomiast ilość łóżek szpitalnych o 131 w po­

równaniu z rokiem 1965, co pozwoliło na zwiększenie liczby leczonych osób w naszych szpitalach o około 10%. Niemniej jednak notuje się jeszcze ciągły niedobór łóżek w szpitalach, co łączy się z przepełnieniem niektórych oddziałów specjalis­

tycznych. Z 3-ch szpitali klinicznych korzysta spora liczba pacjentów z terenu miasta Zabrza.

W roku 1968 ozynnych było 48 przychodni, w tym 24 prze­

mysłowej służby zdrowia. Do osiągnięć na odoinku ochrony zdrowia w obecnej kadencji należy zaliczyć uruchomienie nowo­

czesnej staoji diagnostycznej oraz wyposażenie przychodni w najnowszy sprzęt i aparaturę medyczną.

Przemysłowa służba zdrowia również notuje poważne suk­

cesy w lecznictwie zakładowym. Do niob należą t otwaroie poradni profilaktycznej pourazowej w Szpitalu Górniczym oraz

Gabinetu Fizykoterapii, laboratorium i pokoi higienicznych dla kobiet.

Korzystająo z pomocy i doświadczeń działającego na terenie Zabrza Instytutu Medycyny Pracy, zakładowa służba zdrowią zwraca szczególną uwagę na prowadzenie okresowych badań kontrolnych dla załóg poszczególnych przedsiębiorstw.

U S Ł U G I

i

Przemiany społeczno-gospodarcze, jakie dokonały się w życiu miasta, wymagały równoczesnego podjęcia zadań w za­

kresie rozwoju usług, a zwłaszcza dla ludności. Celem więc wyrównania i odrobienia zaległości, sprawy właściwego usta­

wienia programu usług stały się jędnym z naglących problemów Rady Narodowej.

W bieżącej kadencji Sejmu FKL i rad narodowych opierając się na uchwale Rady Ministrów nr 203 z 1965 roku w sprawie rozwoju usług dla ludności poświęcono szczególnie dużo wagi i wysiłku . Doprowadziło to do poważnej rozbudowy sieci placówek świadczących usługi dla ludności. W końcu 1968 r.

na terenie Zabrza działało 781 plaoówek o zróżnicowanym pro­

filu świadczonych usług.

Do nich zaliczyć należy następujące zakłady i - elektromechaniczne i naprawa

zmechanizowanego sprzętu - 11 zakładów, - radiotelewizyjne ' -

13

^zakładów,

- ślusarstwo - 24 zakłady,

- stolarstwo i tapicerstwo -

25

^zakładów,

- krawiectwo i szewstwo -

127

^zakładów,

- malarstwo pokojowe - szklarstwo

- instalacje ć.o. i wodociągowo- kanalizacyjne

- pralnictwo i chemiczne czysz­

czenie

- fryzjerstwo i kosmetyka - pozostałe

18 zakładów, - 10 zakładów, - 5 zakładów,

21 zakładów, 67 zakładów, - 460 zakładów,

Głównym realizatorem świadczeń usługowych dla ludności jest drobna wytwórczość uspołeczniona i indywidualne zakłady rzemieślnicze. Działalność wymienionych placówek ilustruje poniższo zestawienie i

WYSZCZEGÓLNIENIE Zatrud­

nienie

Wartość usług ogółem

W tym dla ludności

w tysiącach złotych

R A Z E M : 2064 215611 95469

Przemysł terenowy 81 43899 6122

Spółdzielozość pracy 8J0 95030 37974 Spółdzielczość inwa­

lidzka 182 7522 1333

Obrót towarowy 14 14228 9065

Gospodarka komunalna 61 10418 7956

Wojewódzka Spółdziel­

nia Spożywców "Społem1 47 4196 4168

Rzemiosło 849 40318 28851

Jak z naprowadzonych wartości wynika, najbardziej aktywną działalnością wyróżnia się Spółdzielczość Pracy.

Bowiem w ogólnej wartośoi usług zrealizowanych dla ludności

Mimo tak liczebnego wzrostu ilości zakładów nadal od­

czuwa się niedobór niektórych usług. Szczególnie odczuwalny jest brak zakładów z zakresu :

- rzemiosła remontowo-budowlanego, - blacharstwa,

- naprawy sprzętu gospodarstwa domowego, rowerów i wózków dziecięcych,

- mechaniki precyzyjnej,

- naprawy pojazdów meohanicznych, - wulkanizatorstwa,

- stolarstwa i krawiectwa.

Wraz ze wzrostom stopy życiowej ludności rośnie popyt na usługi. Tendencję i tę współzależność charakteryzują in­

formacjo liczbowe zamieszczono w tym zestawieniu :

47 w 1968 roku udział jej wynosił ponad 3Q&.

r r

L A T A Ilość Wartość usług w tysiącach złotych placówek

ogółem w tym dla ludności

1 9 6 6

73

6

171713 80509

1 9

6

^{7 784 172406}

85218

1 9 6 8 781 215611 95469

Nałoży jednak nadmienić, ża w pięcioletnim planie modernizacji przemysłu, przewiduje się również znaczną roz­

budowę zakładów usługowych dla ludności.

Ponadto należy stwierdzić, że w programie budownictwa mieszkaniowego na lata 1969 - 1970, zakłada się oddanie do

użytku planowanej liczby placówek usługowych. Erogram Frontu Jedności Narodu przyjmuje na lata 1970 - 1973 dalszy wzrost sieci, bo około 60 nowych zakładów usługowych.

Podsumowując dotychczasowe wyniki niezwykle doniosłego, a równocześnie złożonego problemu, jakim jest zagadnienie świadczenia usług dla ludności, podkreślić należy, że w okresie kończącej się kadencji rad narodowych w zakresie usług na terenie Zabrza osiągnięto pozytywne wyniki. Nie­

mniej jednak przyszła rada będzie zmuszona rozwiązać wiele złożonych zagadnień, w dziedzinie poszerzenia bazy i kierun­

ków świadczonych usług.

a b o n e n c i r toto i m m a \

C T A N W D N tU W

«O

■*> j

4 0 -

__ ABOHfcNul UM>IA

— ABONENCI TELEWIZJI

40 -

49UD 4<*4 fHJl ■WbM «9fc5 ♦?«,

WAŻNIEJSZE DANE 0 ROZWOJU GOSPODARCZO SPOŁECZNYM ZABRZA

Jedn mia­

ry

1960 1965 1966 1967 1968

(Y3ZCZ2GÓLNIKNIK

w li­

czbach bez- względ nyoh

1960

<=100

Ludność al) tys. 192,0 198,5 196,7 198,7 199,8 104,1

Powierzchnia km2 79 80 80 81 81 102,5

Gęstość zalud­

nienia

oa^b 2430 2482 2454 2454 2466 101,5

Przyrost natu­

ralny na 1000 ludno­

ści

X 13,1 6,7 6,5 6,2 5,6 42,7

Zatrudnianie w gospodaroe uspołecznio­

nej

tys. 64,9 65,1 64,8 66,8 69,8 107,7

W tym;

przemyni tys. 43,0 40,8 40,5 40,0 40,4 94,0 budownictwo tys. 6,2 6,7 7,4 8,1 9,1 147,8 obrót towaro­

wy tys. 4,a 5,2 4,7 4,9 5,0 104,8

transport

i łączność tys. 2,1 2,6 2,7 ^{2,7 2,9 139,1} Produkcja glo­

balna przemy­

słu uspołecz­

nionego

min'

zł 7577,0 8004,6

8079,2

8869,5 9818,3 129,6 Mieszkania odda­

ne do użytku4. X 969 573 963 1518 811 83,7 w tym

w gospodaroe uspołecznionej

X 944 539 935 1499 786 83,3

Izby mieszkalne oddane do uży­

tku

X 2786 1582 2543 4230 2140 76,8

51

WAŻNIEJSZE DANE O ROZWOJU GOSPODARCZO SPOŁECZNYM ZABRZA/c .d./

Jedn.

miary

r

11960 1965 1966 1967

1968

WYSZCZEGÓLNIENIE

w licz­

bach bez- wzg- lęd- nych

1960

»100

w tym

w gospodarce

uspołecznionej X 2656 1443 2442 4146 2026 76,3 Powierzchnia zasie­

wu głównych zie­

miopłodów

ha 2307 2308 2273 2254 2231 96,7

4 zboża ha 979

883

861

885

903 92,2

pszenica ha 1

«3

239 257 275 301 164,5

żyto ha 401 308 285 265 262 65,3

jęczmień ha 133 116

130

133 97 72,9

owies

i ha 262 220 189 212 243 92,7

ziemniaki ha 382 306 322 267 262 68,6

Buraki cukrowe ha 20 18 12 9 ^- X

Pogłowie zwierząt gospodarskich

bydło szt. 1003 1063 1142 1405 1423 141,9

w tym krowy 3Zt. 668 602 666 671 891 133,4 trzoda chlewna szt. 1055 2604 1853 2337 2317 124,9 w tym maoiory szt 366 208 I

85

146

83

22,7

owce szt 537 626 699 780 844 157,2

konie szt, 435 342 314 291 278 63,9

Pogłowie zwierząt gospodarskich na 100 ba użytków rolnyoh

WAŻNIEJSZE DAÄK O ROZWOJU GOSPODARCZO SPOŁECZNYM ZABRZA / c . d . l

Jedn.

miary

1960

1965 1966 1967 1968 WISZOZBGÖLHIKtiia

♦

w łioz- baoh bez­

wzglę­

dnych

1960

-100

bydło szt 34,6 37,2 41,1 51,1 51,8 149,7

trzoda chlewna ^BZt 64,0 91,1 66,7 84,9 84,4 131,9 Sprzedaż w uspo­

łecznionym han­

dlu detalicznym min

zł 1773,2 2277,0 2345,0 2394,9 2583,1 145,3 Punkty sprzedały

detalicznej* X 954 944 930 957 981

102,8

« tym sklepy X 723 709 705 707 711 98,3

Sprzedaż w uspo­

łecznionych za­

kładach gastro­

nomicznych^

min

zł

92,2 125,0 130,8

143,1 154,5 167,7 Uoznlowie szkół

podstawowych® X 20097

25216

^{27082 28546}

28672

142,7 Nauczyciele w

szkołach pod­

stawo wy ohe X

526 636

⁷⁴¹

789

810 154,0 Uczniowie w lioe-

aoh ogólnokształ­

cący oh® ^X 1032 1397 1064 958 1059

102,6

Uoznlowie szkół*

zawodowych 1 artystycz­

ny oh X 6649 11295 10605 9568 9436 141,9 Publiozne biblio­

teki powezeohae^ ^X 17 18 17 17 17 100,0

Widzowie w kinaoh tys. 1456,7 987,5 993,9 1025,0 1050,5 72,1 Abonanoi radia* tys. 43,8 50,3 49,7 ^{49,0 49,0 100,4}

WAŻNIEJSZE DANE O ROZWOJU GOSPODARCZO SPOŁECZNYM ZABRZA /dok./

Jedn.

miary 1960 1965 1966 1967

1968

WYSZCZEGÓLNIENIE

w 11- ozbaoh bez­

wzglę­

dnych

1960 -100

Abonenci telewizji® tye. 12,6 31,7 34,0 36,3 38,7 307,8 Lekarze medycyny.

10000 ludności _X 22,9 21,8 20,8 22,7 22,7 99,1

Łóżka w szpitalach

ba 10000 ludności ^X 69,1 66,3 68,4 74,5 72,4 104,8 . stan w dniu 31 III» b Według każdorazowego podziału

ad^MstraSdnego. o W budynkach ^eazkalnych^ nie- mieazkalnych, bez izb uzyskanych z kapitalnych re­

montów. d Beź atołówek i bufetów pracowniczych, e Stan nfl pooz^tiku roku szkolnego#

M m uw KN m n ae& K H H icm oeP C Ą B cm otm

H I f ó S *

|-I*; Cl PŁitJOWNtcnMO SUffiS or,'^rr tc***«*'*

[IT in ] T IW W O U I LtfZZHcM

f J nazoorAŁS m u y

277. .pracownio*

U M y w O N

- fHACOMMCV

n n c u i l

54

STAN LUDNOŚCI

WYSZCZEGÓL­

NIENIE

Ogółem Mężczyź- Kobiety Na 100 mężczyzn przypada kobiet

Gęstość zalud­

nienia 2 na 1 km

Dane spisówi

3 XII 1950. 172355 79356 92999 11? 2210

6 XII 1960 190049 92189 97860 106 2411

Dane szacun­

kowe według stanu w dniu 31 XII:

1961 193484 94708 98776 104 2389

1962 196913 96546 100367 104 2431

1963 199433 97943 101490 104 2489

1964 200032 98544 101488 103 2496

1965 198538 97909 100629 103 2482

1966 196723 97121 99602 103 2459

196? 198705 97827 100878 103 2454

1968 199785 98277 101508 103 2466

Uwaga. Powierzchnia miasta w d u m ^{y \} XXI wynoaiła 81 km2 .

55

RUCH NATURALNY LUDNOŚCI

LATA Małżeń­

stwa

Urodzenia żywe

Zgony Przyrost

natural­

Ogółem w tym ny niemowląt W liczi>ach bezm zgłędnych

1960 1753 3974 1592 183 2382

1961 1672 •3585 1678 146 1907

1962 1673 3375 1610 154 1765

196? 1649 3203 1613 129 1590

1964 1511 3127 1?26 146 1401

1965 1353 2864 1526 123 1338

1966 1350 2898 162? • 1275

196? 1335 2798 1573 104 1225

1968 1421 2828 1700 108 1128

Na 1000 ludności**

1960 9,6 21,8 8,7 13,1 45,0

1961 8,7 18,6 8,7 9,9 54,3

1962 8,5 17,2 8,2 9,0 45,0

1963 8,3 16,2 8,2 8,0 39,7

1964 7,6 15,6 8,6 7,0 46,7

1965 6,8 14,3 7,6 6,7 42,0

1966 6,8 14,7 8,2 6,5 •

1967 6,8 14,2 8,0 6,2 ?7,2

1968 7,1 14,2 8,5 5,6 ?8,2

a Dzieci w wieku poniżej 1 roku .

b Zgony niemowląt na 1000 urodzin żywych.

56

ZATRUDNIENIE W GOSPODARCE USPOŁECZNIONEJ Stan w dniu 31 XII

Ogółem Rolni­

ctwo

Poza rolnictwem

LATA razem W tTym

prze­

mysł

budow­

nictwo

obrót towarowy

1960 64935 272

0GÓŁH.I

64-498 42989 6157 4775

1961 66671 253 66329 42505 6614 4798

1962 .67468 285 67074 42318 6980 4932

1963 66622

252

^{66286 42106 6618} 4683

1964 66588 243 66283 41812 6639 4652

1965 65124 324 64745 40812 6700 5157

1966 64802 263 64504 40490 7432 4740

1967 66765 274 66433 40018 8105 4868

1968 69911 279 69614 40395 9099

5002

UCZNIOWIE

MŁODOCIANI

1960 1760 - 1760 1432 112 195

1961 1792 -

1792

^{1466 116 190}

1962 1815 - 1815 1448 122 220

1963 1866 - 1866 1506 120 218

1964 1802 - 1802 1452 118 212

1965 3989 - 3989 3400 143 356

1966 3636 - 3636 3150 . 156 335

1967 2957 - 2957 2312 163 298

1968 2960 - 2960 2389 171 166

1960 2615 5 2610 2003 172 218

1961 3312 10 3302 2640 180 223

1962 3372 12 3360 2735 181 248

1963 3322 11 3311 2712 172 263

1964 2862 11 2851 2345 168 242

1965 3962 22 3940 3182 221 392

1966 3678 6 3672 3195 236 413

1967 3499 10 3489 2555 287 432

1968 3652 8 3644 2622 303 439

Przemysł _5?

PRODUKCJA GLOBALNA PRZPJOrSŁU USPOŁECZNIONEGO a

GALJZUS PSLZBilSŁU

1965 1966 1967 1968

w tysiącach złotych w cenach porównywalnych

OGÓŁEM 8004,6 8079,2 8869,5 9818,3

w tym -.

Wytwarzanie energii

elektrycznej 200,5 239,5 206,8 223,1 Przemysł paliw 5602,3 5511,9 5531,0 6386,5 Przemysł maszynowy

i konstrukcji

metalowych 1092,7 1111,2 1143,0 1181,7 Przemysł metalowy 286,8 294,3 296,7 294,9 Przemysł materiałów

budowlanych 40,2 58,4 61,3 65,1

Przemysł odzieżowy 36,9 35,9 37,8 36,6 Przemysł spożywczy 670,0 734,0 1467,8 1475,4

PRODUKCJA GLOBALNA PRZEMYSŁU USPOŁECZNIONEGO PRZYPADAJACA NA 1 ZATRUDNIONEGO W 1968 R.

Ogółem W tym Przemysł prze­

mysł państwo­ spółdziel­

GAŁĘZIE PRZEMYSŁU plano­ wy czy

wany tereno­

wo

w złotych

OGÓLHu 238050 150249 240981 163720

w tym

Wytwarzanie energii

elektrycznej 353021 - 353021 -•

Przemysł paliw 226337 ^— 226337 ^_

Przemysł maszynowy i konstrukcji

metalowych 181751 - 181751 -

Przemysł metalowy 243486 - 243486 - Przemysł materiałów

budowlanych 118413 118413 118413 — Przemysł odzieżowy 156265 156265 - 156265 Przemysł spożywczy 50269 12255 53255 13243

a Opracowano metodą przedsiębiorstw.