Utworzenie ogólnouniwersyteckiej jednostki organizacyjnej Centrum Badań nad Kulturą Warszawy
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy, zwanego dalej „Centrum”, jako ogólnouniwersytecka jednostka organizacyjna utworzona będzie zgodnie z § 12 ust. 3 Statutu Uniwersytetu Warszawskiego w celu realizacji zadań, o których mowa w § 19 ust.
1 pkt. 5 Statutu Uniwersytetu Warszawskiego.
I. Cel:
Do najważniejszych celów powstania Centrum należy zaliczyć prowadzenie na rzecz całej wspólnoty Uniwersytetu działalności o charakterze ogólnouczelnianym.
Badania varsavianistyczne prowadzone są na wielu wydziałach Uniwersytetu Warszawskiego jako inicjatywy indywidualne. Utworzone Centrum będzie inspirować, organizować koordynować i prowadzić wszechstronne badania nad kulturą Warszawy, przede wszystkim XIX, XX i XXI wieku, podkreślając rolę Uniwersytetu Warszawskiego, jako jednej z najważniejszych instytucji kulturotwórczych.
II. Do zadań Centrum należeć będzie:
1) prowadzenie wielo- i międzydyscyplinarnych badań naukowych;
2) wspieranie, konsolidowanie i inicjowanie badań naukowych związanych z kulturą Warszawy w szczególności przez:
a) prowadzenie badań naukowych w ramach realizowanych programów badawczych krajowych i międzynarodowych;
b) udział w pracach innych ośrodków badawczych, a także jednostek administracji publicznej.
3) współpraca z administracją publiczną w wybranych zakresach zgodnych z profilem badawczym Centrum;
4) prowadzenie działalności upowszechniającej rezultaty badań prowadzonych przez Centrum;
5) gromadzenie, przechowywa nie i udostępnianie dokumentacji z prac Centrum;
6) wykonywanie innych zadań powierzanych do realizacji przez Rektora lub ustalonych w ramach porozumień z innymi jednostkami naukowymi oraz jednostkami administracji publicznej;
7) organizacja dydaktyki (studia podyplomowe, wykłady, konwersatoria, seminaria)
dostępnej dla studentów Uniwersytetu Warszawskiego oraz zainteresowanych osób spoza uczelni;
8) Dodatkowe zadania zostały przedstawione przez inicjatorów utworzenia Centrum w
załączeniu do wniosku (załącznik nr 1.).
III. Przewidywane skutki utworzenia Centrum:
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy na Uniwersytecie Warszawskim zamierza jednoczyć badawczo jednostki zajmujące się problematyką varsavianistyczną.
IV. Źródło pokrycia kosztów działalności Centrum:
Działalność Centrum będzie finansowana z:
1) budżetu Uniwersytetu Warszawskiego;
2) projektów finansowanych ze źródeł zewnętrzny i wewnętrznych;
3) środków otrzymanych w związku ze zleconymi badaniami oraz świadczonymi usługami oraz innych środków pozabudżetowych.
V. Dodatkowe zadania Centrum, zasady funkcjonowania zostały przedstawione przez
inicjatorów utworzenia Centrum.
1
Załącznik do zarządzenia nr … Rektora Uniwersytetu Warszawskiego z dnia … lutego 2021 r. w sprawie utworzenia Centrum Badań nad Kulturą Warszawy
– Projekt – REGULAMIN
CENTRUM BADAŃ NAD KULTURĄ WARSZAWY Rozdział 1
Postanowienia ogólne
§ 1
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy jest ogólnouniwersytecką jednostką organizacyjną w rozumieniu § 11 ust. 1 pkt 4 Statutu Uniwersytetu Warszawskiego, utworzoną w celu realizacji zadań, o których mowa w § 19 ust. 1 pkt 2 i 3 Statutu, w szczególności w celu tworzenia warunków współpracy, inicjowania, prowadzenia, wspierania i koordynacji międzywydziałowych oraz międzyinstytucjonalnych działań o charakterze wielo- i międzydyscyplinarnym.
§ 2 Ilekroć w Regulaminie jest mowa o:
1) Uniwersytecie – należy przez to rozumieć Uniwersytet Warszawski;
2) Rektorze – należy przez to rozumieć Rektora Uniwersytetu Warszawskiego;
3) Uniwersytecie – należy przez to rozumieć Uniwersytet Warszawski
4) Statucie – należy przez to rozumieć Statut Uniwersytetu Warszawskiego z dnia 26 czerwca 2019 r.;
5) Dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Centrum;
6) Centrum – należy przez to rozumieć Centrum Badań nad Kulturą Warszawy;
7) Radzie – należy przez to rozumieć Radę Centrum;
8) Regulaminie – należy przez to rozumieć Regulamin Centrum;
9) Strategii – należy przez to rozumieć długofalowy plan działania i rozwoju Centrum.
§ 3 1. Regulamin określa w szczególności:
1) s trukturę organizacyjną Centrum;
2) rodzaje wewnętrznych jednostek organizacyjnych Centrum w rozumieniu § 13 ust. 1 Statutu;
3) zasady i zakres działania oraz utworzenia, przekształcenia, likwidacji wewnętrznych jednostek organizacyjnych Centrum w rozumieniu § 13 ust. 1 Statutu;
4) zasady podległości służbowej pracowników Centrum.
2. W zakresie nieuregulowanym w Regulaminie zastosowanie mają wewnętrzne regulacje Uniwersytetu i obowiązujące przepisy prawa.
§ 4 1. Do zadań Centrum należy:
1) prowadzenie wielo- i międzydyscyplinarnych badań naukowych;
2) wspieranie, konsolidowanie i inicjowanie badań naukowych związanych z kulturą Warszawy;
3) współpraca z administracją publiczną w wybranych zakresach zgodnych z profilem
badawczym Centrum;
2
4) prowadzenie działalności upowszechniającej rezultaty badań prowadzonych przez Centrum;
5) gromadzenie, przechowywa nie i udostępnianie dokumentacji z prac Centrum;
6) wykonywanie innych zadań powierzanych do realizacji przez Rektora lub ustalonych w ramach porozumień z innymi jednostkami naukowymi oraz jednostkami administracji publicznej;
7) organizacja dydaktyki (studia p odyplomowe, wykłady, konwersatoria, seminaria) dostępnej dla studentów Uniwersytetu oraz zainteresowanych osób spoza uczelni.
2. Zadania, o których mowa w ust. 1 są realizowane w szczególności przez:
1) prowadzenie badań naukowych w ramach realizowanych programów badawczych krajowych i międzynarodowych;
2) udział w pracach innych ośrodków badawczych, a także jednostek administracji publicznej.
Rozdział 2
Wewnętrzne jednostki organizacyjne Centrum
§ 5 Zespoły badawcze:
1) powoływane są do prowadzenia badań naukowych o wybranym zakresie tematycznym;
2) szczegółowy zakres i charakter badań prowadzonych przez zespoły badawcze określone są w zarządzeniu Dyrektora;
3) z espoły badawcze mogą być również tworzone na wniosek osób mających być członkami zespołu badawczego.
§ 6
1. Bezpo średnim przełożonym pracowników wykonujących swoje obowiązki w Centrum jest Dyrektor.
2. Dyrektor w drodze zarządzenia może wskazać kierownika wewnętrznej jednostki organizacyjnej jako bezpośredniego przełożonego osób wykonujących obowiązki pracownicze w tej jednostce.
Rozdział 3 Dyrektor
§ 7
1. Centrum kieruje Dyrektor powoływany przez Rektora spośród nauczycieli akademickich, posiadających stopień doktora habilitowanego zatrudnionych na Uniwersytecie i posiadających w dorobku naukowym prace z zakresu kultury Warszawy.
2. Rektor może odwołać Dyrektora z własnej inicjatywy lub na podstawie wniosku Rady.
3. Kadencja Dyrektora trwa cztery lata, rozpoczyna się dnia 1 września
i kończy dnia 31 sierpnia roku wyborów Rektora.
3
§ 8 Dyrektor:
1) kieruje działalnością Centrum;
2) przygotowuje i realizuje strategi ę i plany działalności Centrum;
3) reprezentuje Centrum na zewnątrz;
4) jest bezpośrednim przełożonym pracowników Centrum;
5) współdziała z radami naukowymi dyscyplin i Radą Naukową Dziedzin;
6) jest odpowiedzialny za jakość badań naukowych prowadzonych w Centrum, w tym prowadzenie badań przez pracowników Centrum w szczególności nauczycieli akademickich;
7) realizuje politykę personalną Centrum;
8) przedstawia Rektorowi wnioski o zatrudnienie na stanowiska nauczycieli akademickich, a także ogłasza, po zasięgnięciu opinii Rady, konkursy na stanowiska nauczycieli akademickich, zgodnie z § 126 Statutu, z zastrzeżeniem
§ 17;
9) dba o właściwe gospodarowanie zasobami i infrastrukturą pozostającą w dyspozycji C entrum, z zastrzeżeniem § 17;
10) prowadzi gospodarkę finansową Centrum na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez Rektora, z zastrzeżeniem § 17;
11) składa sprawozdanie z działalności Centrum i przedstawia je Radzie i Rektorowi;
12) powołuje i odwołuje kierowników wewnętrznych jednostek organizacyjnych Centrum, po zasięgnięciu opinii Rady;
13) wykonuje inne czynności określone przez Rektora, Regulamin oraz wynikające z odrębnych przepisów.
§ 9
1. Dyrektor może w razie potrzeby powoływać komisje doraźne i zespoły doradc ze oraz pełnomocników do wykonania określonych zadań.
2. Informację o powołaniu komisji, zespołów doradczych oraz pełnomocników, o których mowa w ust. 1, Dyrektor przekazuje Rektorowi oraz podaje do wiadomości wspólnoty Uniwersytetu.
Rozdział 4 Rada Centrum
§ 10
1. W C entrum działa Rada, która liczy nie więcej niż 15 członków.
2. W skład Rady wchodzą:
1) n ie mniej niż czworo nauczycieli akademickich zatrudnionych na Uniwersytecie lub tutaj emerytowanych reprezentujących dyscypliny związane z badaniami prowadzonymi przez Centrum;
2) n ie mniej niż cztery osoby spoza Uniwersytetu.
3. Rada na pierwszym posiedzeniu wybiera przewodniczącego.
4. W posiedzeniu Rady mogą uczestniczyć z głosem doradczym inne osoby zaproszone przez Przewodniczącego Rady.
5. W posiedzeniu Rady może uczestniczyć Dyrektor lub jego zastępca bez prawa udziału w głosowaniach.
6. Kadencja Rady trwa cztery lata, rozpoczyna się dnia 1 września i kończy
dnia 31 sierpnia roku wyborów Rektora.
4
§ 11 Do kompetencji Rady należy:
1) proponowanie i opiniowanie zmian w Regulaminie;
2) opiniowanie strategii oraz planów działania Centrum;
3) monitorowanie jakości badań naukowych prowadzonych w Centrum;
4) opiniowanie sprawozdania Dyrektora z działalności Centrum;
5) opiniowanie planu rocznego i sprawozdania z działalności Centrum;
6) wykonywanie innych czynności przewidzianych w Regulaminie i w innych przepisach obowiązujących na Uniwersytecie;
7) wyrażanie stanowiska w sprawach przedłożonych przez Rektora, Dyrektora lub przez grupę co najmniej trzech członków Rady.
§ 12
1. Posiedzenia Rady odbywają się nie rzadziej niż dwa razy w roku.
2. Rada podejmuje rozstrzygnięcia w drodze uchwały zwykłą większością głosów, przy udziale co najmniej połowy członków. W sprawach personalnych Rada podejmuje uchwały bezwzględną większością głosów przy udziale co najmniej połowy członków.
3. Uchwały Rady zapadają w głosowaniu jawnym. Głosowanie tajne przeprowadza się na wniosek co najmniej jednego członka Rady, a także wtedy, gdy przedmiotem głosowania są sprawy personalne.
Rozdział 5
Administracja i gospodarka finansowa Centrum
§ 13
1. Za gospodarkę finansową Centrum odpowiada Dyrektor.
2. Rektor w porozumieniu z Dyrektorem może powierzyć obsługę finansowo- administracyjną Centrum innej jednostce organizacyjnej Uniwersytetu, za zgodą jej kierownika.
3. Szczegółowe kwestie dotyczące obsługi finansowo-administracyjnej Centrum będą uregulowane w porozumieniu zawartym pomiędzy Dyrektorem a kierownikiem jednostki prowadzącej obsługę, po konsultacji z Rektorem.
§ 14 Działalność Centrum jest finansowana z:
1) bud żetu Uniwersytetu;
2) grantów;
3) środków otrzymanych w związku ze zleconymi badaniami oraz świadczonymi usługami.
Rozdział 6 Przepisy przejściowe
§ 15
1. Kadencja pierwszego Dyrektor a trwa trzy lata i upływa dnia 31 sierpnia 2024 r.
2. Kadencja pierwszej Rady Centrum trwa trzy lata i upływa dnia 31 sierpnia
2024 r.
1
Materiały przygotowane przez inicjatora utworzenia Ośrodka
Centrum Badań nad Kulturą Warszawy
Struktura merytoryczno-organizacyjna i priorytety działalności 1. Nazwa: Centrum Badań nad Kulturą Warszawy Uniwersytetu Warszawskiego (CBKW UW)
2. Do grupy inicjatorów wchodzą profesorowie:
- Zbigniew Greń – dziekan Wydziału Polonistyki
- Maciej Jędrusik – dziekan Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych - Małgorzata Karpińska – dziekan Wydziału Nauk o Kulturze i Sztuce
- Bartosz Kontny – dziekan Wydziału Archeologii
- Hubert Kowalski – Muzeum Uniwersytetu Warszawskiego (i Wydział Archeologii) - Małgorzata Gersdorf – Wydział Prawa i Administracji
- Iwona Kurz – IKP, Wydział Polonistyki
- Mikołaj Madurowicz – Wydział Geografii i Studiów Regionalnych - Ewa Paczoska – ILP, Wydział Polonistyki
- Krzysztof Pietrzykowski – Wydział Prawa i Administracji - Elżbieta Wichrowska – IPS, Wydział Polonistyki
3. Zadania CBKW UW – główne pola działań:
I. Badania naukowe dotyczące Warszawy
a) Integrowanie badaczy z naszej Uczelni, rozproszonych na odrębnych Wydziałach UW i reprezentujących różne dyscypliny naukowe, zajmujących się odmiennymi aspektami historii, społeczności i kultury Warszawy.
b) Koordynowanie i inicjowanie wspólnych projektów badawczych, prac eksploracyjnych i aplikacyjnych, konferencji, seminariów, wspólnych starań o granty – dotyczących Warszawy w interdyscyplinarnych zespołach (składających się m.in. z literaturoznawców, kulturoznawców, geografów, socjologów, historyków, językoznawców, historyków sztuki, prawników).
c) Aktywizowanie potencjału badawczego studentów i doktorantów UW poprzez ich włączanie w naukowe przedsięwzięcia CBKW UW.
d) Forum informacyjne i dyskusyjne nad podejmowanymi własnymi zadaniami badawczymi i przedsięwzięciami naukowymi innych instytucji badawczych.
Istotne mogą okazać się też atrakcyjne formy upublicznienia wyników.
Naukowa aktywność CBKW UW realizowana będzie w dwóch trybach: modułowym (priorytetowe działania badawcze skoncentrowane na 7–10 tematach wiodących, integrujących naukowo współpracowników CBKW UW i przedstawicieli innych instytucji badawczych) oraz bieżącym (tzw. podstawowe badania związane z aktualnie realizowanymi projektami przez współpracowników CBKW, rutynowymi pracami nad źródłami, bazowymi rozpoznaniami problematyki warszawskiej dotychczas słabo lub wcale nieprzepracowanej).
II. Działania popularyzacyjno-naukowe
a) Warszawska wizytówka Uniwersytetu. Stworzenie na UW wyrazistego ośrodka badań nad Warszawą, rozpoznawalnego w przestrzeni pozauniwersyteckiej (Uniwersytet dla Warszawy), będącego partnerem dla podobnych ośrodków w innych miastach (polskich i zagranicznych).
b) Działalność o charakterze promocyjno-popularyzatorskim. CBKW UW może stać się platformą współpracy i komunikacji Uniwersytetu z otoczeniem społeczno-gospodarczym, a także o charakterze kulturowym. Współpraca z Miastem Stołecznym Warszawą, instytucjami zewnętrznymi (także o charakterze
„usługowym”, typu firmy transportowe czy konsultingowe), instytucjami kultury (muzea, teatry, archiwa, biblioteki, galerie sztuki etc.), organizacje pozarządowe (stowarzyszenia, towarzystwa, kooperatywy); biura
2
turystyczne i przewodnickie. Jednym z forów wymiany doświadczeń w zakresie przedsięwzięć stołecznych będzie coroczna konferencja organizowana przez CBKW UW m.in. z udziałem przedstawicieli ośrodków akademickich (poza Uniwersytetem Warszawskim – PW, SGH, SGGW, Akademia L. Koźmińskiego, Uniwersytet Humanistycznospołeczny SWPS), reprezentantów Urzędu m.st. Warszawy i urzędów stołecznych dzielnic, organizacji pozarządowych (m.in. Towarzystwo Przyjaciół Warszawy), periodyków stołecznych („Stolica”,
„Skarpa”) i ogólnopolskich („Architektura-Murator”), instytucji kultury (Dom Spotkań z Historią, Muzeum POLIN).
III. Dydaktyka
a) Inicjowanie zajęć (wykładów, warsztatów) dydaktycznych, realizowanych przez specjalistów pochodzących z różnych jednostek UW. Dydaktyka miałaby charakter uzupełniający w stosunku do realizowanych na Wydziałach (kursy, OGUN-y). Wiodącym cyklem byłaby seria całorocznych wykładów- konwersatoriów utrzymanych w duchu dawnej Akademii Wiedzy o Mieście / Varsavianistyki Marka Ostrowskiego.
b) Zajęcia (otwarte kursy) on-line (z myślą o Polonii, ale również o absolwentach szkół średnich potencjalnie zainteresowanych studiowaniem na UW) – w języku polskim i angielskim (we współpracy m. in. z Fundacją na rzecz wspierania i rozwoju szkół polonijnych; Centralą polskich szkół dokształcających w Ameryce; Fundacją Kościuszkowską) – koordynacja dr Beata Jędryka (WP) i prezes Fundacją na rzecz wspierania i rozwoju szkół polonijnych. Kursy te będą prowadzone w ramach otwartych kursów internetowych. Będziemy wykorzystywać doświadczenia wypracowane przez Massive Open Online Courses (MOOCs ), by z czasem przejść na taką właśnie formę kursów.
4. Plan działań: projekty zainicjowane w roku 2021 i kontynuowane w latach 2021–2024 a) Teoria, metoda, narzędzia
Badanie miasta – badanie Warszawy – (CBKW UW i inne ośrodki) – opracowanie podstawowego wykazu problemów i narzędzi do badań (dotyczących badania miasta-stolicy w perspektywie historycznej kulturowej, socjologicznej, archeologicznej, architektonicznej).
b) Kultura materialna Warszawy – Kampus Uniwersytetu Warszawskiego
Piwnice Pałacu Kazimierzowskiego
Realizowany przez CBKW UW wraz z Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej (przygotowanie projektów adaptacyjnych i modernizacyjnych (w toku), które będą stanowić podstawę do wystąpienia o granty międzynarodowe) i z Urzędem m.st. Warszawy. Celem projektu jest doprowadzenie do renowacji, modernizacji i udostępnienia, a także opracowania dokumentacji źródłowej dotyczącej Pałacu Kazimierzowskiego oraz jego piwnic (projekt opracowania dokumentacji źródłowej rozpoczęty w ramach projektu „Szkoła Rycerska” realizowanego na Wydziale Polonistyki przez prof. Elżbietę Wichrowską wraz z grupą badawczą) – (koordynacja prof. Elżbieta Wichrowska z zespołem).
c) Edytorstwo i opracowanie naukowe/popularne
Pomniki warszawskie – słownik obejmujący historię wszystkich pomników Warszawy, istniejących i nieistniejących, począwszy od tych pierwszych po powstające obecnie.
Śpiewnik warszawski – kwerendy źródłowe, opracowanie edytorskie śpiewnika obejmującego teksty i notację muzyczną (od początku utworów poświęconych Warszawie po wiek XXI).
Słownik symboli warszawskich
Encyklopedia Warszawy – współpraca przy trzeciej edycji encyklopedii: kwerenda źródeł, integracja środowisk varsavianistycznych podczas trwania projektu, koordynowanie opracowania haseł (projekt zainicjowany przez dr. hab. Mikołaja Madurowicza); CBKW UW jako partner dla Muzeum Warszawy, Towarzystwa Przyjaciół Warszawy oraz Grupy Wydawniczej PWN.
d) Badanie języka
Warszawa i jej język – badania nad współczesnym językiem Warszawy; tworzenie korpusów tekstowych (dr hab. Marzena Stępień, prof. UW z zespołem).
e) Warszawa powstańcza (1794 – 1830 – 1863 – 1944) – cykl wydarzeń naukowych oraz popularyzatorskich składających się na obchody rocznic powstań narodowych ze szczególnym uwzględnieniem przestrzeni Warszawy.
3
Obchody 200. rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego 1830–1831 – w ramach prac Komitetu Obchodów tego wydarzenia CBKW UW jako partner dla m.in. Państwowego Muzeum Archeologicznego, Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Muzeum Warszawy, Archiwum Państwowego w Warszawie, Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich.
f) Historyczne mapowanie Warszawy (Warszawa wczoraj i dziś) – w ścisłej współpracy z kartografami warszawskimi i varsavianistami.
Powyższe projekty, do realizacji których zaprosimy studentów i doktorantów UW (ale też i z innych uczelni), będą prowadzone na kilku poziomach:
- Badania podstawowe i opracowania – tj. kwerendy i docieranie do źródeł oraz opracowanie (w tym:
edytorskie) materiałów tekstowych, ikonograficznych, audiowizualnych itp.
- Koordynowanie i realizacja wielopoziomowych projektów, w których udział biorą różne instytucje (m.in. UW, UM Warszawy, inne uczelnie) – działania badawcze dotyczące architektury (tkanki materialnej) z przedsięwzięciami w przestrzeni społecznej (edukacyjnej, kulturalnej, turystycznej itd.). Takim działaniem jest wcześniej wzmiankowany projekt „Piwnice Pałacu Kazimierzowskiego”.
- Popularyzowanie wyników badań: otwarte cykliczne spotkania tematyczne równoległe do prowadzonych badań; konkursy.
- Publikacje (papierowe i strony internetowe).
- Zajęcia dydaktyczne – kursy, wykłady ogólnouniwersyteckie (OGUN), seminaria.
I. Cel powołania CBKW II. St rat egi a ro zw oj u
III. Sposób finansowania w przyszłości I. Cel powołania CBKW
Ogólne cele powołania CBKW sprowadzają się do organizacji, popularyzacji badań nad kulturą Warszawy prowadzonych przez pracowników Uniwersytetu Warszawskiego oraz działalności na rzecz praktycznego wykorzystania tych badań.
Cele szczegółowe:
1) Integrowanie badaczy z naszej Uczelni; inicjowanie i koordynowanie interdyscyplinarnych wspólnych projektów badawczych
Badania varsavianistyczne są prowadzone na wielu wydziałach naszej Uczelni, ale są to inicjatywy indywidualne, nieskoordynowane i rozproszone. Fakt, że w grupie inicjatorów powołania CBKW oraz badaczy, którzy już wyrazili chęć prowadzenia w nim badań lub współpracy, znajdują się przedstawiciele różnych dyscyplin (i wydziałów UW, a zapraszane będą kolejne osoby) pozwoli na podjęcie w jego ramach wspólnych interdyscyplinarnych badań przez zespoły humanistów (m.in. historyków, literaturoznawców, kulturoznawców, językoznawców), przedstawicieli nauk społecznych oraz przyrodniczych (m.in. socjologów, politologów, psychologów, geografów, geologów), jak również archeologów, architektów, urbanistów, planistów czy prawników. Liczymy też na udział reprezentantów nauk ścisłych (wykaz konkretnych projektów badawczych – zob. załączniki nr 2 i 3).
2) Upowszechnienie wyników badań
Jednym z priorytetowych pól działań CBKW ma być upowszechnienie wyników badań dotyczących kultury Warszawy i zainteresowanie nimi instytucji pozauczelnianych, zarówno publicznych, jak i prywatnych (m.in.
samorządowych, miejskich, turystycznych, przedsiębiorców, instytucji kultury, organizacji pozarządowych), na początku krajowych, a z czasem także podmiotów międzynarodowych (w tym np. miasta partnerskie Warszawy i organizacje o zasięgu globalnym).
3) Platforma współpracy i komunikacji
CBKW ma w założeniu pełnić funkcje przestrzeni kontaktów (i forum dyskusyjnego) środowiska uniwersyteckiego z władzami m.st. Warszawy, instancjami zarządzającymi miejską infrastrukturą administracyjną czy kulturalną (np. dyrektorami teatrów, muzeów, galerii sztuki), organizacjami pozarządowymi oraz zwykłymi mieszkańcami stolicy. Służyć temu będą spotkania dotyczące istotnych problemów funkcjonowania miasta (raz na 1–2 miesiące).
4
Zadaniem CBKW będzie także stworzenie zaplecza intelektualnego dla aktywnego udziału Uniwersytetu Warszawskiego w procesy tworzenia nowych rozwiązań instytucjonalnych i systemowych, w tym dotyczące polityki miejskiej (urbanistycznej, kulturalnej, społecznej etc.), zaangażowania w konsultacje społeczne projektów realizowanych na terenie Warszawy oraz w bezpośrednią współpracę o charakterze konsultacyjno-doradczym z podmiotami realizującymi takie projekty.
4) Działalność popularyzatorska i popularno-naukowa
a) Ważną funkcję pełnić ma działalność związana z popularyzacją wiedzy o Warszawie – nawiązująca do misji naszego Uniwersytetu jako jednej z najważniejszych instytucji kulturotwórczych w mieście. W zamierzeniu będą to m.in. cykle otwartych spotkań varsavianistycznych (mających już tradycję na UW). Trzeba pamiętać, że grono osób zainteresowanych tematem „Warszawa” rośnie, co pokazują media społecznościowe i nie należy tego zainteresowania lekceważyć, a wręcz je wykorzystać.
b) Inna forma działalności wiąże się z uruchomieniem otwartych kursów internetowych (bazujących na doświadczeniu Massive Open Online Courses (MOOCs) – w tej kwestii dysponujemy pewnym doświadczeniem), skierowanych przede wszystkim do Polonii (na początek w Stanach Zjednoczonych, potem we Francji), promujących i przynoszących konkretną wiedzę o Warszawie (w tym przypadku kluczowe są kompetencje interdyscyplinarnych zespołów badaczy).
W obydwu powyższych przypadkach dla powodzenia działań CBKW kluczowa wydaje się identyfikacja zakresu tematycznego budzącego zainteresowanie ogółu mieszkańców stolicy – oraz obywateli zagranicznych, którym nieobca jest Warszawa – a istotnego zwłaszcza z perspektywy aktywnych uczestników dyskursu varsavianistycznego (m.in. animatorów życia społecznego czy kulturowego Warszawy). Dzięki interdyscyplinarnemu podejściu możliwa będzie nie tylko identyfikacja nowych zagadnień, ale także przedstawienie nowatorskiego ujęcia problemów dotychczas rozpoznanych.
II. St rat egi a ro zw oj u
Cele strategiczne Działania
B adani a nau kow e dotyczące Warszawy 1. Społeczna rozpoznawalność CBKW jako
ważnego koordynatora badań i inicjatyw varsavianistycznych zarówno w Uniwersytecie Warszawskim, jak i w całej Warszawie (CBKW jako warszawska wizytówka UW)
a. Wypracowanie badawczej marki UW
skoncentrowanej na przestrzeni i problematyce warszawskiej
b. Zbudowanie systemu informacji o realizowanych i planowanych działaniach (2021–2022)
2. Integrowanie badaczy UW zajmujących się problematyką stołeczną (CBKW jako forum wymiany intelektualnej poświęcone Warszawie) 3. Identyfikacja priorytetowych warszawskich
obszarów tematycznych (CBKW jako platforma inicjowania i rozwijania dyskusji nad
problemami stolicy) 1
c. Stworzenie interdyscyplinarnych zespołów badawczych w ramach CBKW –
skoncentrowanych na priorytetowych tematach badawczych (2021–2023)
4. Stworzenie bazy projektów warszawskich o wysokim potencjale naukowym, innowacyjnym i aplikacyjnym, pożytecznych dla innych
podmiotów naukowych oraz otoczenia
społeczno-gospodarczego i kulturowego (CBKW jako podmiot wytwarzający, gromadzący i porządkujący materiały dotyczące Warszawy)
d. Stworzenie planu (zob. załączniki 2, 3 i 4) projektów badawczych, w tym przewidzianych konferencji, projektów edytorskich itd.
e. Koordynowanie i inicjowanie wspólnych projektów badawczych, prac eksploracyjnych i aplikacyjnych (od 2021 roku)
f. Aplikacja o środki zewnętrzne na poszczególne badania naukowe oraz inne projekty
Dydaktyka i działania popularyzacyjne 5. Pozyskanie środków zewnętrznych i partnerów
strategicznych (m.in. Fundacja Kościuszkowska; g. Przygotowanie oferty programowej i
uruchomienie otwartych kursów internetowych
1 Przeprowadzenie konsultacji z otoczeniem społeczno-gospodarczym i podjęcie działań na rzecz zidentyfikowania tematów cieszących się największym zainteresowaniem społeczności varsavianistycznej oraz mieszkańców Warszawy, a następnie ich zestawienie z potencjałem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego (co umożliwi zidentyfikowanie priorytetowych obszarów tematycznych na pierwszy okres działalności CBKW).
5 Centrala Polskich Szkół Dokształcających w Ameryce; Instytut Piłsudskiego w Nowym Jorku) – w ramach inicjowanych i realizowanych form kształcenia: kursy, panele dyskusyjne, seminaria oraz innych wspólnych przedsięwzięć
6. CBKW jako rozpoznawalne forum edukacyjne, informacyjne i dyskusyjne (dla studentów uczelni i uczniów warszawskich szkół)
(dla odbiorcy zagranicznego) wykorzystujących doświadczenie Massive Open Online Courses (MOOCs; (od 2021 roku)
h. Cykl spotkań (wykładów, konwersatoriów, debat) varsavianistycznych (od 2021 roku) i. Cykl spotkań w ramach forum dyskusyjnego:
„Warszawa: Zarządzający a Obywatel Miasta”
(od 2021 roku) Działania aplikacyjne 7. Efektywna współpraca z otoczeniem naukowym i
społeczno-biznesowym, instytucjami
samorządowymi, edukacyjnymi i biznesowymi (CBKW jako partner ekspercki dla podmiotów zewnętrznych)
j. Wypracowanie form i zasad współpracy z instytucjami samorządowymi, otoczeniem gospodarczym, placówkami kulturalnymi (2021–2023)
k. Opracowanie oferty usług i jej promocja w środowisku biznesowym i administracyjnym (stworzenie bazy potencjalnych odbiorców oferty)
III. Sposób finansowania w przyszłości
Głęboko wierząc, że w strukturach Uniwersytetu Warszawskiego CBKW stanie się jednym z wiodących badawczych i popularyzatorskich ośrodków zajmujących się Warszawą, z rozwiniętą aktywnością na niwie dydaktycznej dedykowanej stolicy, wierzymy, że CBKW zostanie w pierwszych latach działalności wpisane w plan budżetowy naszej uczelni. Niezależnie i równocześnie jednak zamierzamy aplikować o różnego rodzaju dotacje z kilku źródeł na realizację zadań priorytetowych (zob. załącznik nr 2), m.in.
dofinansowanie w ramach projektów konkursowych (grantów) sygnowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (ob. Ministerstwo Edukacji i Nauki) – m.in. NCN, NPRH,
dofinansowanie w ramach projektów celowych zleconych przez Urząd Miasta Stołecznego Warszawy lub jednostki niższego szczebla – Urzędy warszawskich Dzielnic,
dofinansowanie w rezultacie współpracy partnerskiej z podmiotami otoczenia społeczno-gospodarczego.
Z uwagi na wzrost znaczenia tematyki miejskiej istnieje potencjał do wykorzystania publicznych źródeł finansowania. Potencjał ten wynika nie tylko z instrumentów przewidzianych w nowej perspektywie finansowej Unii Europejskiej na lata 2021–2027 (Horyzont Europa), ale także z kwalifikowalności działań w tematyce miejskiej w ramach programów realizowanych ze środków krajowych – zarówno na poziomie centralnym, jak i wojewódzkim czy miejskim. Przykłady stanowią programy wsparcia realizowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju – NCBR (np. Gospostrateg), jak również zaangażowanie środowiska akademickiego w tworzenie budżetu obywatelskiego Warszawy.
Rekonesans w zakresie potencjalnych źródeł finansowania podpowiada, że w niedalekiej przyszłości wspierane będą projekty zwłaszcza nawiązujące do szeroko rozumianej ochrony środowiska w miastach (np. zmiany postaw mieszkańców na bardziej proekologiczne, dostosowanie do zmian klimatycznych czy ochrona powietrza), ale także inicjatywy wskazywane w dokumentach strategicznych przyjmowanych na szczeblu rządowym. Należą do nich m.in.
kwestie demograficzne, związane z reformami instytucji publicznych (w tym miejskich), społecznym wymiarem zrównoważonego rozwoju oraz długoterminową perspektywą skutków zjawisk społeczno-gospodarczych.
Trzeba podkreślić, że potencjał dotyczy także zaangażowania środków prywatnych w działalność CBKW. Dla wielu przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie Warszawy współpraca z CBKW może mieć charakter prestiżowy. Istotny składnik finansowania CBKW może z czasem stanowić realizacja projektów komercyjnych, w szczególności konsultacyjno-doradczych, konferencyjnych czy szkoleniowych. Warto w tym miejscu zaakcentować, że współpraca z uczelniami wyższymi jest obecnie warunkiem koniecznym dla otrzymania wsparcia finansowego przez przedsiębiorstwa w ramach Programu wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011–
2030. Należy przypuszczać, że kierunek promowania współpracy uczelni publicznych z sektorem prywatnym zostanie utrzymany w najbliższych latach, co zapewni możliwość działalności CBKW również w takiej formule.
6
Plan działalności i preliminarz wydatków w 2021 roku I. Plan działalności
g) Teoria, metoda, narzędzia
Badanie miasta – badanie Warszawy – CBKW UW we współpracy z innymi ośrodkami, m.in. Uniwersytetem Karola w Pradze i Uniwersytetem Sorbona w Paryżu. Zakres działań:
stworzenie narzędzi i metod badań. Organizacja międzynarodowej konferencji: priorytetowe potrzeby w badaniach kultury Warszawy w świetle kultury innych miast (Pragi, Paryża).
Przygotowanie projektu grantu.
h) Kul tu ra ma teri alna Warszawy – Kampu s Uniwers ytetu W arszawski ego
Piwnice Pałacu Kazimierzowskiego – projekt wieloletni; w trakcie inicjowania – przewidywane podpisanie umów o współpracy z Wydziałem Architektury Politechniki Śląskiej (przygotowanie projektów modernizacyjnych - w toku, obecnie etap konkursu ) oraz z Urzędem m.st. Warszawy. Zakres działań: kwerendy i opracowanie dokumentacji źródłowej (historycznej);
przygotowanie (do końca 2021 roku) wstępnego projektu architektonicznego i modernizacyjno- renowacyjnego (CBKW UW i Wydział Architektury Politechniki Śląskiej, także inne instytucje).
W planach wspólne – wraz z Politechniką Śląską i z Urzędem m.st. Warszawy – przygotowanie projektu grantu na renowację piwnic. Wydarzenia popularyzujące i edukujące (we współpracy z Warszawskim Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń) pod hasłem „Piwnice Pałacu Kazimierzowskiego”.
i) Edyto rs two i op ra cowanie n aukowe/p o pularn e
Pomniki warszawskie – rozpoczęcie pracy nad projektem – słownik obejmujący historię wszystkich istniejących i nieistniejących pomników Warszawy. Zakres działań: stworzenie (wstępnego) spisu pomników, popiersi i łuków triumfalnych. Kwerendy i zbieranie dokumentacji źródłowej.
Encyklopedia Warszawy – współpraca CBKW UW z Muzeum Warszawy, Towarzystwa Przyjaciół Warszawy, Grupy Wydawniczej PWN przy trzeciej edycji (po wydaniach z lat 1975 i 1994). Zakres działań: założenie konsorcjum „Encyklopedia Warszawy”, stworzenie zespołu redakcyjnego i sekcyjnego-autorskiego, wstępna identyfikacja źródeł finansowania tego wieloletniego przedsięwzięcia oraz źródeł informacji (baz, archiwów) i materiałów merytorycznych.
j) Badanie języka
Warszawa i jej język. Zakres działań: przygotowanie wstępnego projektu badań nad współczesnym językiem Warszawy; tworzenie korpusów tekstowych (przygotowanie projektu grantu).
k) Warszawa powstańcza
Obchody 200. rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego 1830–1831 – w ramach współpracy CBKW UW z m.in. Państwowym Muzeum Archeologicznym, Towarzystwem Przyjaciół Warszawy, Muzeum Warszawy, Archiwum Państwowym w Warszawie, Stowarzyszeniem Naukowym Archeologów Polskich. Zakres działań: powołanie Komitetu Obchodów 200. rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego 1830–1831, uzyskanie patronatów instytucjonalnych, określenie planu przedsięwzięć na najbliższe lata (o charakterze historycznym, archeologicznym, konserwatorskim oraz społecznym).
Dodatkowo – poza powyższymi działaniami planowanymi:
l) Zain icjowani e (od marca 2021) cyklu otwartych spotkań varsavianistycznych.
m) Zain icjowani e otw artych ku rsów in tern etowych (semestr zimowy 2021/2022)
(współprowadzonych przez badaczy reprezentujących różne dyscypliny). Będziemy wykorzystywać
doświadczenia wypracowane przez Massive Open Online Courses (MOOCs ), by z czasem przejść na
taką właśnie formę kursów (odbiorca: Polonia w Stanach Zjednoczonych, II pokolenie emigrantów,
slawiści zob. zał. Nr 2)
7
Preli mina rz wydatk ów
1. Koszty osobowe –a) 1,5 etatu – 90.000 zł 2. Koszty pozostałe -
a) Badania podstawowe, kwerendy, wyjazdy, zlecenia, ekspertyzy – 25.000 zł.
b) Strona internetowa i jej prowadzenie (w tym stworzenie podstrony Internetowej i baz dokumentacyjnych) -5.000 zł.
Łącznie 120.000 zł.
