ĆWICZENIE NR 4
BADANIE WZROKU Z WYKORZYSTANIEM SYSTEMU „WIDZĘ 2007”
Opracowanie: dr inż. Piotr Odya
1. WPROWADZENIE
System diagnostyki wad widzenia „Widzę” stanowi część wortalu telemedycznego www.telezdrowie.pl, który udostępnia użytkownikom Internetu interaktywne serwisy diagnostyczno – rehabilitacyjne w dziedzinach związanych ze zmysłami odpowiedzialnymi za komunikowanie się. Znajdują się tam systemy: „Słyszę” - umożliwiający badanie słuchu, „Tinnitus” – diagnostyczno informacyjny serwis dla osób cierpiących na szumy uszne oraz nadwrażliwość na dźwięki, „Mówię” – diagnostyczno rehabilitacyjny system poświecony mowie i opisywany system „Widzę”.
System „Widzę” jest najmłodszym (rozpoczął działanie w roku 2001) z dostępnych w ramach wortalu www.telezdrowie.pl. Przeznaczeniem serwisu jest umożliwienie badań przesiewowych wzroku przede wszystkim u dzieci i młodzieży, ale zawiera on także informacje na temat budowy oka, schorzeń układu wzrokowego oraz współczesnej okulistyki.
System „Widzę” funkcjonuje w dwóch wersjach: internetowej oraz wersji „offline’owej”, instalowanej na dysku twardym komputera, na którym przeprowadzane jest badanie. Na system składają się testy: różnicowania kontrastu, różnicowania barw i widzenia stereoskopowego. Wersja internetowa jest dostępna pod adresem http://www.telezdrowie.pl/ i umożliwia samodzielne wykonanie badania wzroku. Wersja „off-line’owa” wymaga specjalnego sprzętu (kalibrator oraz okulary anaglifowe) oraz przeszkolonego personelu do przeprowadzenia badania. Dlatego nie jest ona powszechnie dostępna i stosowana jest podczas badań przesiewowych prowadzonych w szkołach i tym podobnych placówkach. W ostatnich lata wersja ta była intensywnie rozwijana, tak by spełniać wymogi stawiane tego typu aplikacjom multimedialnym, m.in. zamiast zwykłego HTML wykorzystano technologię Flash. W odróżnieniu od zawartości dostępnej na wortalu, aplikacja wykorzystywana przez szkoły i poradnie zawiera jedynie trzy systemy (Słyszę 2007, Widzę 2007 oraz Mówię 2007).
W trakcie ćwiczenia będzie wykorzystywana wersja „off-line”, stąd też wszystkie opisy zawarte w niniejszej instrukcji, będą odnosić się właśnie do tej wersji.
KATEDRA SYSTEMÓW MULTIMEDIALNYCH
L
ABORATORIUM:
2. PRZEBIEG BADANIA
System „Widzę 2007” ze względu na użyte w nim techniki badania oraz rozwiązania techniczne wymaga starannego przygotowania stanowiska do badania. Pomieszczenie, w którym prowadzone są badania, powinno być zaciemnione, a monitor skalibrowany w odpowiedni sposób.
Po uruchomieniu systemu „Widzę 2007” (rys. 1) osoba mająca po raz pierwszy do czynienia z systemem, powinna zapoznać się z informacjami zawartymi w sekcji Wprowadzenie, a następnie przygotować stanowisko według instrukcji zawartych w sekcji Przygotowanie. Dotyczą one zapewnienia odpowiednich warunków w pomieszczeniu, w którym jest przeprowadzane badanie oraz odpowiedniego ustawienia parametrów monitora oraz karty graficznej. Przede wszystkim należy wyeliminować wszelkie boczne źródła światła oraz zaciemnić pomieszczenie. Następnym krokiem jest ustawienie parametrów monitora zgodnie z zaleceniami autorów systemu. Trzeci krok umożliwia obliczenie odległości, w jakiej powinien znaleźć się badany w trakcie przeprowadzania badania różnicowania kontrastu. Następnym etapem kalibracji jest ustawienie jaskrawości i kontrastu monitora z wykorzystaniem kalibratora (zgodnie z poleceniami zawartymi w systemie).
Rys. 1. Okno główne systemu „Widzę 2007”
Przed rozpoczęciem badania należy wypełnić formularz zawierający dane osobowe, a następnie odpowiedzieć na kilka pytań mających umożliwić stwierdzenie problemów ze wzrokiem, co ułatwia interpretacje wyników badania.
Po wypełnieniu formularzy badany musi wybrać czy chce przeprowadzić badanie dla dzieci młodszych czy starszych, a także wybrać sposób prowadzenia badań: automatycznie bądź z wyborem wykonywanych badań. W przypadku wybrania trybu automatycznego badania wykonywane są w następującej kolejności: różnicowanie kontrastu, różnicowanie barw, a następnie test widzenia stereoskopowego. Do jego przeprowadzenia konieczne jest skorzystanie z okularów anaglifowych (niebiesko-czerwonych).
Po zakończeniu testów wyświetlana jest diagnoza dotycząca wzroku badanej osoby, a wyniki badań zapisywane są na twardym dysku użytkownika. Z wykorzystaniem dodatkowej aplikacji (Baza Wyników Systemów) możliwe jest przeglądanie wyników uzyskiwanych dla poszczególnych pacjentów (hasło: telebaza).
3. ZADANIA
1. Uruchomić „Systemy”, a następnie z menu wybrać „Widzę 2007”. 2. Zapoznać się z informacjami zawartymi we „Wprowadzeniu”.
3. Postępując zgodnie z poleceniami zawartymi w „Przygotowaniu” wykalibrować system.
4. Dla każdej osoby w grupie wykonać badanie w trybie automatycznym (w wersji dla dzieci starszych). Zapisywać otrzymywane wyniki. W razie potrzeby (niezaliczenie któregoś z testów) powtórzyć testy. Osoby noszące okulary mogą wykonać badanie w okularach i bez nich.
4. OPRACOWANIE
1. Opracować i skomentować otrzymane wyniki.
2. Dlaczego test różnicowania kontrastu niesie więcej informacji na temat wzroku badanej osoby niż tradycyjny test wykorzystujący białą planszę z czarnymi literami (znakami/rysunkami)?
3. Dlaczego zalecane jest by podczas badań system Windows wykorzystywał przynajmniej 24-bitową paletę kolorów?
