Metodyka pracy socjalnej
Karta opisu przedmiotu
Informacje podstawowe
Kierunek studiów praca socjalna Ścieżka -
Jednostka organizacyjna Wydział Filozoficzny Poziom kształcenia drugiego stopnia Forma studiów studia stacjonarne Profil studiów ogólnoakademicki Obligatoryjność obowiązkowy
Cykl kształcenia 2021/22
Kod przedmiotu
UJ.WFzPSOS.210.5cd96290d880d.21 Języki wykładowe
Polski
Przedmiot powiązany z badaniami naukowymi Tak
Dyscypliny Nauki socjologiczne Klasyfikacja ISCED
0923 Praca socjalna i doradztwo Kod USOS
WFz.IS-PSo1-005K
Koordynator przedmiotu
Marcjanna Nóżka
Prowadzący zajęcia Marcjanna Nóżka
Okres Semestr 1
Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się egzamin
Sposób realizacji i godziny zajęć wykład: 30, warsztaty: 30
Liczba
punktów ECTS 4.0
Cele kształcenia dla przedmiotu
C1
Przekazanie i ugruntowanie wiedzy z obszaru: [1] postępowania metodycznego - celowościowego [tworzenie planów pomocowych, formułowanie celów działań i wskaźników skuteczności, zasad skutecznego działania w obszarze pomocowym]; [2] podstawowych metod, technik i modeli pracy socjalnej.
C2 Zdobycie umiejętności w zakresie tworzenia planów pomocowych: indywidualnych i programów pracy grupowej.
C3 Rozwój kompetencji w zakresie komunikacji interpersonalnej (identyfikacja kompetencji istotnych w zawodzie pracownika socjalnego, diagnozowanie potrzeb i barier komunikacyjnych; podnoszenie umiejętności
interpersonalnych, rozwój osobisty)
Efekty uczenia się dla przedmiotu
Kod Efekty w zakresie Kierunkowe efekty
uczenia się Metody weryfikacji Wiedzy – Student zna i rozumie:
W1 student zna podstawowe metody pracy socjalnej
i techniki pracy z indywidualnym przypadkiem i grupą PSO_K2_W01, PSO_K2_W06
projekt, prezentacja, zaliczenie, egzamin pisemny / ustny Umiejętności – Student potrafi:
U1 student określa cele działań pomocowych i potrafi formułować wskaźniki skuteczności planowanych działań
PSO_K2_U01, PSO_K2_U07
projekt, prezentacja, zaliczenie, egzamin pisemny / ustny
U2 tworzyć plany pomocowe i samodzielnie realizuje
scenariusz pracy grupowej PSO_K2_U07 projekt, prezentacja,
zaliczenie Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:
K1
student rozumie i postępuje zgodnie z zasadami etycznymi, planując oraz realizując działania
pomocowe PSO_K2_K04 projekt, prezentacja,
zaliczenie
K2 student jest gotowy wdrażać podstawowe zasady
działania metodycznego w pracy socjalnej PSO_K2_K05 projekt, prezentacja, zaliczenie
Bilans punktów ECTS
Forma aktywności studenta Średnia liczba godzin* przeznaczonych na zrealizowane rodzaje zajęć
wykład 30
warsztaty 30
przygotowanie projektu 10
zbieranie informacji do zadanej pracy 15
przygotowanie do egzaminu 20
konsultacje 5
Łączny nakład pracy studenta Liczba godzin
120 ECTS
4.0
Liczba godzin kontaktowych Liczba godzin
60 ECTS
2.0 Nakład pracy związany z zajęciami o charakterze
praktycznym Liczba godzin
30 ECTS
1.0
* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut
Treści programowe
Lp. Treści programowe Efekty uczenia się dla
przedmiotu 1. Praca socjalna - charakterystyka usługi, jej cele i zasady W1
2. Zasady konstruowania planów pomocowych W1, K1
3. Cele postępowania pomocowego i wskaźniki oddziaływania. W1, U1 4. Metody, techniki i modele pracy socjalnej z jednostką i grupą W1
5. Plan pomocowy, kontrakt socjalny w praktyce W1, U1, U2
6. Opracowanie programu pracy grupowej i prowadzenie grupy wg konspektu zajęć W1, U1, U2, K1, K2 7. Kształcenie umiejętności komunikacyjnych [praca z grupą i w grupie] W1, U1, U2, K1, K2
Informacje rozszerzone
Metody nauczania:
metoda projektów, inscenizacja, burza mózgów, wykład konwencjonalny, wykład konwersatoryjny, wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja, analiza przypadków, ćwiczenia przedmiotowe, konsultacje, metody e-learningowe
Rodzaj zajęć Formy zaliczenia Warunki zaliczenia przedmiotu
wykład egzamin pisemny / ustny
Egzamin w formie testu wiedzy, pytania zamknięte i otwarte, analiza przypadku. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest zaliczenie ćwiczeń [do egzaminu obowiązują treści wykładów oraz literatura podana w sylabusie]. Uzyskanie 60 % punktów na teście.
warsztaty projekt, prezentacja, zaliczenie
Obecność i aktywny udział w zajęciach (max 2
nieusprawiedliwione nieobecności i udział w minimum 60 % wszystkich zajęć). Opracowanie planu pomocy oraz
przygotowanie programu pracy grupowej, przeprowadzenie zajęć wg opracowanego konspektu.
Wymagania wstępne i dodatkowe
Nie ma
Literatura
Obowiązkowa
Braun-Gałkowska M., "Projekcyjne metody poznawania rodziny ujmowanej jako system", „Roczniki Socjologii Rodziny”, t.
1.
II, 1990.
Butrym Z., Istota pracy socjalnej, Zeszyty Pracy Socjalnej (zeszyt trzeci), Uniwersytet Jagielloński, Instytut Socjologii, 2.
Kraków 1998 (rozdz. 2 Modele pracy socjalnej, Rozdz. 5 Główne procesy pracy socjalnej).
Czarnecki P. St., Praca socjalna, Warszawa 2013 (rozdz. VI Metody pracy socjalnej).
3.
Frysztacki K. (red.), Praca socjalna. Trzydzieści wykładów, Warszawa 2019 (wybrane rozdziały) 4.
Garvin D. Ch., Seabury A. B., Działania interpersonalne w pracy socjalnej, Katowice 1998, TOM I (rozdz. V Rozpoczynanie 5.
interwencji, Opracowywanie systemu działania (ss. 326 – 345), Rozdz. VI Diagnozowanie osób indywidualnych, Rozdz. XI Proces zmiany. Zastosowania w pracy z osobami. indywidualnymi; rozdz. VII Diagnozowanie grup, rodzin i organizacji, Rozdz. XIV Zakończenie interwencji), TOM II (rozdz. XII Proces zmiany. Zastosowania w pracy z grupami i rodzinami).
Jedliński K., Golińska L. i in., Trening interpersonalny, Warszawa 1997 (rozdz. II – uwagi na temat metody oraz 6.
uczestników, rozdz. III – role grupowe, rozdz. IV – normy grupowe, rozdz. VI – fazy rozwoju grupy)
Łęcki K., Szóstak A., Komunikacja interpersonalna w pracy socjalnej, Katowice 1999 (rozdz. I – komunikacja 7.
interpersonalna, rozdz. II – Szkła percepcji, rozdz. III – język giętki…, rozdz. IV – kto ma uczy…, rozdz. V – komunikacja pozawerbalna, rozdz. VI – niektóre bariery, rozdz. X – Działanie w sytuacjach konfliktowych).
Majewska-Gałęziak A., Metoda warsztatowa w kształceniu umiejętności interpersonalnych, Katowice 1998 (rozdz. 2 – 8.
zajęcia warsztatowe, co to takiego?, rozdz. 4 – techniki warsztatowe)
Nocuń A., Szmagalski J., Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie. Porozumiewanie się, rozwiązywanie 9.
problemów i konfliktów, Katowice 1998 (Technika symulacji, superwizja: ss. 150 – 151).
Nocuń W.A., "Poradnictwo w pracy socjalnej jako pomoc w rozwoju", „Praca Socjalna”, nr 1, 1992.
10.
Ostrowicki P., „Uzależnienie od pomocy społecznej”, w: D.M. Piekut-Brodzka (red.), Zagrożenia ludzkiej egzystencji, 11.
Warszawa 2001, ss. 104 – 115.
Pietrzak H., Hałaj J.B., Psychologia społeczna w praktyce, Rzeszów 2000 (Grupa społeczna i procesy wewnątrzgrupowe) 12.
Reamer G.F., „Wartość i etyka pracy socjalnej: refleksje o odysei profesji”, w: J.G. Daley (red.), Postępy w pracy socjalnej.
13.
Łącząc badania, edukację i praktykę, Warszawa 2010.
Robertis de C., Metodyka działania w pracy socjalnej, Katowice 1998 (rozdz. 7 Działanie w pracy socjalnej…, Rozdz. 8 14.
Metodyczne działania bezpośrednie, Rozdz. 9 Metodyczne działania pośrednie).
Skidmore A.R., Thackeray G.M., Wprowadzenie do pracy socjalnej, Katowice 1998 (rozdz. 4 Praktyka pracy socjalnej 15.
z jednostkami, Rozdz. 5 Praktyka pracy socjalnej z grupami, Rozdz. 6 Praktyka pracy socjalnej ze społecznością).
Włoch A., Domaradzki P., Kontrakt socjalny. Przewodnik dla pracowników socjalnych ośrodków pomocy społecznej, 16.
„Praca Socjalna”, nr 3, 2005.
Domaradzki P., „Kontrakt socjalny jako nowoczesne narzędzie we współczesnych metodach pracy socjalnej”, w:
17.
Żukiewicz A. (red.), Ciągłość i zmiana w pomocy społecznej i pracy socjalnej, Kraków 2009
Behling-Chawińska D., „Praktyczne zastosowanie kontraktu socjalnego w pracy socjalnej”, w: Żukiewicz A. (red.), 18.
Ciągłość i zmiana w pomocy społecznej i pracy socjalnej, Kraków 2009 Dodatkowa
Gray M., Webb S.A., Praca socjalna. Teorie i metody. Podręcznik akademicki, Warszawa 2013.
1.
Skidmore R.A., Thackeray G.M., Wprowadzenie do pracy socjalnej, Katowice 1998.
2.
Kierunkowe efekty uczenia się
Kod Treść
PSO_K2_W01 Absolwent zna i rozumie w zaawansowanym stopniu - fakty, teorie, metody oraz złożone zależności między nimi, różnorodne, złożone uwarunkowania prowadzonej działalności
PSO_K2_W06 Absolwent zna i rozumie również zastosowania praktyczne tej wiedzy w działalności zawodowej związanej z ich kierunkiem, główne tendencje rozwojowe dyscyplin naukowych lub artystycznych, do których jest przyporządkowany kierunek studiów – w przypadku studiów o profilu ogólnoakademickim
PSO_K2_U01 Absolwent potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska społeczne (polityczne, kulturowe, gospodarcze) przy pomocy pojęć i teorii pracy socjalnej
PSO_K2_U07 Absolwent potrafi proponować działania ukierunkowane na rozwiązywanie konkretnych problemów społecznych i przeprowadzenie rozstrzygnięć w tym zakresie
PSO_K2_K04 Absolwent potrafi identyfikować i rozstrzygać dylematy związane z obszarem pomocowym, a w tym realizacją pracy socjalnej.
PSO_K2_K05 Absolwent potrafi zaangażować się w przygotowanie i realizację projektów społecznych oraz przewidzieć wielokierunkowe konsekwencje swojej działalności
