Od Redakcji
Studia Theologica Varsaviensia 46/2, 9-11
2008
OD REDAKCJI
3 października 2008 roku upływa 190 rocznica ogłoszenia bulli papie ża Piusa VII powołującej do istnienia Wydział Teologiczny na Uniwersy tecie Warszawskim. W tym czasie Wydział przeżywał różne koleje losu. Patrząc jednak z pewnej perspektywy można z całym przekonaniem po wiedzieć, iż było to dzieło opatrznościowe. Każda bowiem z kart naszej bogatej historii zostawiła szczególny ślad, znaczony losami profesorów, studentów i Kościoła w Polsce (ks. Roman B a r t n i c k i ) .
Szczególną chlubą i siłą każdego uniwersytetu są jego profesorowie - ludzie, którzy swoje życie poświęcili zgłębianiu wiedzy i przekazy waniu zdobytej mądrości studentom. Taką postacią jest Ojciec Profe sor Paweł Placyk O g ó rek , autorytet w dziedzinie teologii duchowo ści i moralności chrześcijańskiej. Teksty umieszczone na początku ni niejszego numeru, są próbą przybliżenia tego zacnego kapłana jako człowieka i naukowca (ks. Stanisław U rb a ń sk i). Niech ten skromny gest będzie wyrazem naszej wdzięczności wobec Drogiego Jubilata.
Partię artykułów otwiera tematyka Eucharystii. Stanowi ona bo wiem serce teologii i życia Kościoła. Nie sposób zgłębiać jej boga ctwa w oderwaniu od tajemnicy zbawienia, do której kluczem sta ło się Przymierze. Prawda ta znajduje swoje odzwierciedlenie w tek ście bpa Andrzeja F. D ziuby. Począwszy od czasu Oświecenia, cią gle powraca dylemat: ile powinno być filozofii w teologii? W dys kurs ten wpisuje się kolejny artykuł, którego autorem jest ks. Andrzej P e rz y ń sk i. Ukazuje on proces kształtowania się teologii manuali- stycznej, która znacząco wpłynęła na kształt podręcznikowego prze kazu prawd wiary, jednak - jak zauważa - pozostała całkowicie obca
wobec rozwoju antropologii nowożytnej i współczesnej. Kontynuację
problematyki filozoficzno-teologicznej odnajdujemy w artykule Aga ty P o p k o w sk ie j, w którym zostaje przybliżona myśl J.J. Rousseau i mit „dobrego dzikusa”, będący konsekwencją rozważań nad etycz
nym aspektem natury ludzkiej. Pojęcie ponowoczesności na trwałe zagościło w terminologii opisującej kondycję współczesną. Jednak nie sposób zrozumieć współczesnych przemian bez uprzedniego za poznania się z nowoczesnością, do czego zachęca ks. Ignacy Bo- kw a, przedstawiając interesującą i wnikliwą analizę tego pojęcia. Po wszechna globalizacja i związane z nią migracje ludności stają się istotnym argumentem na rzecz głębszego poznawania innych reli- gii, z których wyznawcami coraz częściej można się spotkać również w Polsce. Na tę potrzebę odpowiada m.in. artykuł ks. Roberta M asz- k o w sk ie g o , ukazujący koraniczne spojrzenie na osobę Jezusa Chry stusa. Kolejne trzy teksty dotyczą zjawiska agnostycyzmu, Pierwszy, którego autorem jest Jarosław A. S o b k o w iak M IC , stawia pytanie o granice wiary i niewiary w perspektywie teologicznomoralnej. Zja wisko agnostycyzmu widziane z perspektywy islamu, przedstawia ar tykuł Tomasza S te fa n iu k a . Jego istotnym walorem jest bogactwo tekstów koranicznych, na których autor oparł swoją refleksję. Z ko lei artykuł ks. Krzysztofa K ie tliń s k ie g o został głęboko osadzony w nauczaniu Magisterium Kościoła, które wielokrotnie wypowiadało się na tematy związane z agnostycyzmem.
Partię materiałów otwiera tekst Marty P rz y s z y c h o w sk ie j. Au torka dokonuje swoistej apologii egzegezy alegorycznej, ukazując korzyści, jakie daje ta metoda poznawania Biblii. Mistycy byli za wsze szczególnym świadectwem więzi człowieka z Bogiem. Wielu z nich pozostawiło pisma, które stają się pewnego rodzaju przewod nikiem na drodze do Boga, bez względu na czas czy miejsce, jak w przypadku bł. Jana T au lera, którego myśl przedstawia Piotr P ia seck i O M I. Partię materiałów zamyka sprawozdanie przygotowane przez Karolinę K o ro b czen k o , dotyczące problematyki feminizmu w myśli Jan a P aw ła II, którą podjęto w ramach krakowskiego sym pozjum. Autorka przedstawia najważniejsze kierunki, w jakich toczy ła się refleksja nad popularną obecnie kwestią kobiecą, w którą włą czyli się nie tylko teologowie.
Partię recenzji, już tradycyjnie, otwiera problematyka biblijna i tekst prezentujący publikację będącą cennym wkładem w studium Ewange lii według św. Mateusza (ks. Jan Ł ach ). Komunikacyjny wymiar sa kramentów znalazł swoje odbicie w książce ks. M. J a g o d z iń s k ie g o , której recenzję prezentuje Jacek S a l i j OP. Jak sam zauważył, autor przedstawianej tu książki jest niewątpliwym autorytetem w kwestii możliwości zastosowania teorii komunikacji na polu teologicznym. Z tego też względu warto zapoznać się z jego najnowszą publikacją.
Księgi jubileuszowe stają się doskonałą okazją do wyrażenia wdzięcz ności wobec zasłużonych teologów. Jednym z nich jest ks. prof. dr hab. Stefan K o p erek . Omówienie zawartych w niej artykułów pre zentuje ks. Jan D ecyk. Piękno stanowi istotny aspekt liturgii, o czym przekonuje ks. Krzysztof F ilip o w ic z , sięgając po książkę abpa P. M a rin ieg o . W zakończeniu recenzent stwierdza: Omawianą pozy
cją należy uznać za cenną nie tylko z punktu widzenia liturgisty. Za pewne okaże się ona bliska każdemu, komu drogi je st świat litur gii i uduchowionego piękna. Kolejna z recenzji nawiązuje do prob
lematyki rodziny w nauczaniu Jan a P aw ła II (ks. W ład y sław W y szo w ad zk i). Właściwe rozumienie istoty małżeństwa i rodziny stanowi prawdziwe wyzwanie w obliczu współczesnych przeobrażeń kulturowych. Autor kolejnych recenzji (bp. A.F. D ziu b a) sięga po te matykę historyczną związaną z rozwojem chrześcijaństwa w okresie konkwisty. Kolejna recenzja dotyczy kultu Serca Jezusa (Jacek P o zn ań sk i SJ). Jej autor widzi realną szansę odrodzenia tego szcze gólnego nabożeństwa: Taka możliwość pojawia się dzisiaj, gdy lepiej
zaczynamy rozumieć biblijne znaczenie pojęcia „serce” oraz gdy re fleksja nad tajemnicą Serca Jezusa skupia się przede wszystkim na Je zusie i jego miłości do nas a nie na fizycznej części Jego ciała... Nowe wydanie Breviarium fidei ju ż od dawna było oczekiwane w środo wisku teologicznym. Jego ukazanie się na rynku przypomina recen
zja Łukasza Żaka) . Prezentowany numer STV zamyka Kronika Wy działu Teologicznego.
Wprowadzenie do obecnego numeru pisma rozpoczęto od przywo łania historii. Pora więc spojrzeć w przyszłość. A motywem ku temu jest „teologiczna zmiana warty” na naszym wydziale. Przy tej oka
zji pragniemy wyrazić szczerą wdzięczność ustępującym Władzom na czele z Księdzem Dziekanem prof. dr. hab. Romanem Bartnickim. Dziękujemy prodziekanom: ks. prof. UKSW dr. hab. Mieczysławo wi Ozorowskiemu, prof. UKSW. dr. hab. Jarosławowi Różańskiemu OMI. Dziękujemy byłemu prodziekanowi a jednocześnie gorąco wi tamy w roli nowego Dziekana Wydziału ks. prof. UKSW dr. hab. Sta nisława Dziekońskiego, wraz z prodziekanami: ks. prof. UKSW. dr. hab. Janem Przybyłowskim, ks. prof. UKSW dr. hab. Piotrem Toma sikiem oraz o. prof. UKSW dr. hab. Grzegorzem Bartosikiem OFM- Conv. Życzymy naszym dziekanom, aby tak kierowali naszą wydzia łową wspólnotą akademicką, byśmy w tych trudnych dla nauki cza sach mogli wzrastać w liczbę i zasługi.
