Ciąża i poród w świetle liczb - Biblioteka UMCS

U N I V E R S I T A T I S MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN — POLONIA

VOL. XIII, 20 SECTIO D 1958

Z II Kliniki Położnictwa i Chorób Kobiecych Akademii Medycznej w Lublinie Kierownik: doc. dr med. Józef Tynecki

Stanisław MAZUR i Piotr WINKLER

Ciąża i poród w świetle liczb

Беременность и роды в свете чисел

Pregnancy and Delivery in the Light of Statistical Data

W oparciu o liczbę 13424 porodów odbytych w latach od 1944 do 1956, tj. na przestrzeni 13 lat i w oparciu o zestawienia statystyczne postano ­ wiliśmy odpowiedzieć na pytania: 1) w jakiej porze roku najczęściej kobiety zachodzą w ciążę, 2) w jakiej porze doby w ciągu roku najczę ­ ściej rozpoczyna się czynność porodowa, 3) w jakiej porze doby w ciągu roku odbywa się poród, oraz 4) czy istnieje przewaga płci nowonarodzo­

nych jako zjawisko stałe czy też okresowe.

Przy zbieraniu materiału klinicznego braliśmy pod uwagę wyłącznie porody fizjologiczne, nie uwzględniając przypadków patologicznych, jak np. łożysko przodujące, kleszcze, obroty, przedwczesne odklejenie łoży ­ ska, wielowodzie, ciąża mnoga, porody przedwczesne itd.

Przy ustaleniu czasu zapłodnienia opieraliśmy się na oświadczeniu rodzącej, która podawała datę pierwszego dnia ostatnliej miesiączki i wtedy oznaczaliśmy przypuszczalny czas koncepcyjny w następujący sposób: jeśli krwawienie miesięczne wypadało od 1 do 23 dnia danego miesiąca to zapłodnienie zaliczaliśmy do danego miesiącą, natomiast zapłodnienie kobiet, które miesiączkowały po 23 dniu zalicza­

liśmy do następnego miesiąca. W niektórych przypadkach obliczenia czasu zapłod­

nienia braliśmy pod uwagę pierwsze ruchy płodu.

Za początek czynności porodowej uważaliśmy skurcze mięśnia macicy z rów­

noczesnym otwieraniem się ujścia wewnętrznego. Inne momenty, jak przedwczesne odejście wód płodowych, łożysko przodujące, przedwczesne odklejenie się łożyska, płody obumarłe przedwcześnie, wielowodzie itd. nie były brane pod uwagę.

Przy zbieraniu materiału dotyczącego początku czynności porodowej i odbycia się porodu posługiwaliśmy się jednakowymi kryteriami, a mianowicie: był brany czas kalendarzowy tj. dzień i noc, przy czym za dzień uważaliśmy czas od wschodu do zachodu słońca, a za noc czas od zachodu do wschodu słońca.

Brano pod uwagę wszystkie płody żywo urodzone w porodach fizjologicznych,

których waga nie była niższa od 2500 g.

Punktem wyjściowym naszej pracy był dzień 1.IV.1943 r. Właśnie od tego dnia zaczęliśmy obliczać czas zapłodnienia, co pozwoliło nam na ustalenie drugiego punktu wyjściowego, a mianowicie rozpoczęcia się czynności porodowej, czy też samego porodu. Drugim punktem wyjścio­

wym zatem był dzień 1.1.1944 r. Zdajemy sobie sprawę, że takie zało­

żenie nie jest ścisłe, ale w obliczeniach obejmujących okres 13 lat i 13.424 porodów błąd ten nie odgrywa wielkiej roli. Końcowym dniem naszych obliczeń był dzień 31.III.1956 r. dla zajścia w ciążę, a dzień

31.XII. 1956 r. dla odbycia porodu.

BADANIA WŁASNE

Tabela 1 wykazuje, że na przestrzeni 13 lat mieliśmy ogólną ilość zajść w ciążę 13.391. W zestawieniu „razem ” podano ilość zajść w ciążę według miesięcy. Podaliśmy również oczekiwane liczby zajść w ciążę w poszcze­

gólnych miesiącach obliczone przy założeniu ekwipartycji na jednostkę czasu tj. przy uwzględnieniu nierównej liczby w różnych miesiącach.

Tab. 1. Ilość zajść w ciążę na przestrzeni 13 lat w poszczególnych miesiącach

Rok I II III IV V V. VII VIII IX X XI XII Razem

1943 86 104 91 78 86 100 95 57 63 60 38 77 935

1944 82 86 75 57 92 90 106 97 100 107 111 82 1085

1945 85 59 32 61 61 56 54 60 54 64 64 62 712

1946 48 73 72 49 77 71 76 77 68 78 72 56 817

1947 62 65 53 59 79 93 102 56 36 81 83 71 840

1948 92 71 60 82 101 90 95 97 67 71 104 76 1006

1949 106 85 85 82 114 98 102 114 112 117 103 74 1192

1950 82 80 93 74 76 88 102 65 63 89 70 83 965

1951 79 77 91 119 102 123 89 102 102 101 87 74 1146

1952 87 99 74 79 110 97 91 100 94 78 87 102 1098

1953 92 74 72 88 100 91 94 106 93 99 95 95 1099

1954 99 61 75 100 94 92 83 99 61 105 107 130 1106

1955 119 127 103 118 135 123 109 75 105 88 134 154 1390

Razem 1119 1061 976 1046 1227 1212 1198 1105 1018 1138 1155 1136 13391 Liczbjj

oczeki- 1137 1035 1137 1100 1137 1100 1137 1137 1100 1137 1100 1137 13394 wane

Z porównania liczebności zaobserwowanych z oczekiwanymi, widzi się

wielki niedobór w miesiącu marcu i kwietniu, po czym występuje duża

nadwyżka w maju, czerwcu i lipcu (największa w czerwcu), a w dalszych dwu miesiącach zachodzi niedobór (sierpień, wrzesień). W pozostałych miesiącach nie obserwuje się poważnych rozbieżności.

W ogólnym zestawieniu (tab. 2) dotyczącym rozpoczęcia się czynności porodowej posługiwaliśmy się danymi, które podawała rodząca, np.

dokładna data i godzina rozpoczęcia się czynności porodowej kontrolowana przez nas.

Zbierając powyższe dane zaliczyliśmy je do dwu grup, tj. rozpoczę ­ cia się czynności porodowej w dzień i w nocy, korzystając z kryteriów znaczenia dnia i nocy według sposobu podanego wyżej. Biorąc pod uwagę liczby bezwzględne otrzymaliśmy w wyniku, że na przestrzeni 13 lat rozpoczęcie się czynności porodowej w nocy wynosiło 7.424, tj.

55,30%, a w dzień 6.000.

W zestawieniu szczegółowym rozpoczęcia czynności porodowej ńa przestrzeni lat można zauważyć pewną okresowość wielkości procento­

wych, powtarzających się stale w pewnych miesiącach, jak wykazuje tab. 2. W związku z tym wyodrębniliśmy trzy grupy miesięcy charakte­

ryzujących się wzrostem, szczytem i spadkiem procentowym rozpoczę ­ cia się czynności porodowej (tab. 3). Do pierwszej grupy mogliśmy zali­

czyć — styczeń, luty, marzec, do grupy drugiej — kwiecień, maj, czer­

wiec, lipiec i sierpień, a do grupy trzeciej — wrzesień, październik, listopad i grudzień.

Ażeby odpowiedzieć na pytanie, czy istnieje dążność do częstszych porodów w ciągu dnia lub w ciągu nocy, postanowiliśmy uzyskać śred­

nią długość dnia dla poszczególnych trzech grup i otrzymaliśmy nastę­

pujące wyniki: dla grupy I (styczeń, luty, marzec) średnia długość dnia wynosiła 10.02 godziny, tj. 43% doby, dla II grupy (kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień) średnia długość dnia wynosiła 15.27 godzin, tj. 65% i dla III grupy (wrzesień, październik, listopad i grudzień) śred ­ nia wynosiła 10.00 godzin, tj. 42%. Otrzymane wartości długości dnia dla poszczególnych trzech grup w procentach posłużyły nam jako zasad ­ niczy punkt wyjściowy przy porównaniu poszczególnych grup w posz ­ czególnych latach. Przewagę nocy nad dniem w rozpoczęciu się czyn­

ności porodowej ilustrują tabele 2 i 3.

Analizując zestawienia grupowe w procentach, widzimy dążność do rozpoczęcia się czynności porodowej we wszystkich trzech grupach ra­

czej w porze nocnej z wyjątkiem dwu ostatnich lat, tj. r. 1955 i 1956, gdzie w grupie pierwszej i trzeciej jest nieznaczna nadwyżka na korzyść dnia, natomiast w grupie drugiej na przestrzeni 13 lat zawsze obserwu­

jemy rozpoczęcie się czynności porodowej w porze nocnej. Na podsta­

wie tych zestawień wykazaliśmy, że czynność porodowa zarówno w mie­

siącach letnich, jak i zimowych rozpoczyna się częściej w nocy.

Ta b. 2 . Rozpoczęci e si ę cz y n n o śc i p o ro d o w ej w ci ąg u d n ia i w ci ąg u do by w li cz b ac h b ez w zg lę d n y ch i p ro ce n ta ch w ed łu g m ie się cy i la t XI I CM

? 1 я o 00

CM 1 2 -3 9 3 0 $ 1 8 — 5 6 3 2 $ 1 6 — 6 2 2 6 $ 1 3 -5 9 2 2 $ 34 — 9 5

©Я CD CO

с о

СО

,04

2 9 -9 6 3 0 $ 0 6 — S E $ 9 £ 8 8 — 0 £ $ t£ 2 1 -6 5

I

23 — 8 2 3 2 $ 2 8 $ 601 — £ 9 $ 2 9 6 9 -0 £ $ £ t

IX 20 — 7 7 2 6 $

<£)

Ts ^{$ 8} ₂

8 9 -6 1 2 5 — 6 9 3 6 $ 2 6 -6 8 3 8 $ 3 1 — 7 7

О

22 — 7 2 3 0 $ 3 1 — 8 4 3 7 $ 30 — 8 1 3 7 $ 3 0 — 7 8 2 5 — 7 4 3 8 $

1

3 4 $ 6 2 — 1 1 4

!

5 4 $ Ci c

c 4 0 o u

„

5 0 $

1

33 — 8 7 4 3 $ CT)

CM 1 8 — 6 1 2 9 $ 2 2 -6 2 3 5 $ 3 5 -9 6 3 6 $ 3 6 — 9 3 СП СО

сс а о О 3

СО со $

со 3 7 -8 1 4 5 $ 2 1 -8 0 2 6 $ 55 — 1 3 1

.

4 2 $ 6 1 — 1 5 3 4 0 $

IX 27 — 8 4 3 2 1 CO

4л

22 — 6 1 3 6 $ 20 — 5 8 3 4 $ 4 1 — 8 4 4 9 $ 42 — 8 7

со С£

1Г (Г

$ 2 9 31 — 7 3 4 2 $ 00

CO S CO ₅ ^{5 —}

1 0 3 5 3 $ 42 — 1 0 4 4 0 $ 6 5 -1 2 6 5 1 $ 8 2 — 1 6 7 4 9 $

VI II 34 — 5 8 3 4 $ 00

r 00

** 10 uo

CO) CM co

$ 2 9 9 £ — O t 3 2 — 7 1 4 5 $ 42 — 8 9

■л

5 4 — 1 1 2 4 8 $ $ £ 9 $ t9 £ £ — 2 t t6 — T 9 46 — 8 8 5 2 $ 4 1 -8 9 4 6 $

A «5

CD 55 — 1 2 4 4 4 $ 58 — 1 1 1 5 2 $

IIA 31 — 5 9 5 2 $ 5 6 — 9 9 5 6 $ $ 9 9 99 — 1 8 4 6 -7 5 6 1 $ 4 9 -9 1 5 4 $ 40 — 7 9 5 0 $ 7 0 — 1 3 6 5 1 $

CO 's®

1 ° 1 CD CO CD

со 1 s

CO 5 0 -1 0 0 5 0 $ 5 7 -1 0 0 5 7 $ 4 4 — 1 0 0 4 4 $

V I $ te 1 9 — £ 8 5 9 -9 8 6 0 $ CD

CD CO 3 3 — 6 6 5 0 $ 2 4 — 4 7 5 1 $ Ł Ł — S t ^JO 47 — 1 0 1 4 6 $ 36 — 6 1 6 0 $ 46 — 7 6 6 2 $ 4 8 — 1 0 3 4 6 $ CO O

— ъ *

*—1 1 Й

CO 2 9 -5 4 5 4 $ 65 — 1 1 8 5 5 $

29 — 5 1 5 1 $

CO o 7 к

Й 30 — 5 6 5 3 $ 5 1 — 8 2 6 2 $ 1 6 -3 3 4 8 $ 4 7 - 9 1

-о МО

CD

U0 2 6 — 5 2 5 0 $ 47 — 9 9 4 7 $ 86 — 6 9 $ 0 9 4 9 -1 0 1 4 8 $ 47 — 1 0 2 4 6 $ 3 9 -8 2 4 7 $

A l 4 7 — 9 2 5 1 $

p 2 8 -5 5 5 0 $ 29 — 2 6 $ 1 9 4 7 — 1 0 4 4 5 $

1

46 — 8 3 J0 -О

6 0 -1 2 0 5 0 $ 4 8 -9 3 5 1 $ 7 5

5 4 4 — 8 9 4 9 $ 4 1 — 9 9

j

4 6 — 8 4 4 1 $

1

5 5 $ 34 — 7 7 '4 4 $ ce ÔÇ.

III 3 8 — 1 0 2 3 7 $ 1 0 1 - 9 £ 28 — 7 1 3 9 $ 3 3 — 7 4 4 4 $ 3 4 -8 6 3 9 $ 3 5 -1 0 0 3 5 $ $ 6 9 ОН — Et

fs

56 — 1 2 4 4 5 $ 5 0 -9 5 5 2 $

O 00

— ôR CO 1 $ 5 8 -1 2 6 4 6 $

3 2 -8 1 3 9 $ ? CD CM

CM 1 7 — 4 4 3 8 $ CM Ts

ft ° CM 2 7 — 6 9

I

3 9 $ 25 — 9 3

"М

34 — 9 4 3 6 $ 31 — 6 7 4 6 $ 37 — 8 0 4 6 $ 4 4 — 1 0 8 4 1 $ 22 — 8 2 2 7 $ 4 2 -8 6 4 9 $

C* c

* oç ⁴

7 $

24 — 8 5 2 8 $ 23 — 6 9 3 3 $ 2 1 -5 9 3 5 $ 2 5 — 7 5 3 3 $ CO

r* 7s

> 00 CM 2 6 — 9 1 2 8 $ 2 7 -9 2 2 9 $ 2 7 — 8 9 3 0 $ 42 — 1 1 6 3 6 $ 33 — 8 8 3 8 $ 4.8

CM 5 2 — 1 1 3 4 6 $ 6 7 — 1 2 9 1 5 $

O

1 9 4 4 1 9 4 5 1 9 4 6 1 9 4 7 1 9 4 8 1 9 4 9 1 9 5 0 1 9 5 1

_LO

O »“M

1 9 5 3 1 9 5 4 S S 6 I

,

1 9 5 6

Tab. 3. Rozpoczęcie się czynności porodowej w ciągu dnia i w ciągu doby w liczbach bezwzględnych i procentach według lat i według trzech grup miesięcy.

Rok I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII.

1944 94 — 268 35$ 174 — 321 54$ 100 — 300 33$

1945 82 — 260 32$ 276 — 503 55$ 98 — 245 40$

1946 66 — 174 37$ 159 — 295 54$ 77 — 246 31$

1947 85 — 221 38$ 202 — 301 56$ 83 — 251 33$

1948 88 — 228 39$ 168 — 346 49$ 115 — 307 37$

1949 86 — 284 30$ 217 — 419 52$ 143 — 352 40$

1950 104 — 296 35$ 284 — 564 50$ 110 — 311 35$

1951 102 — 250 40$ 203 — 373 54$ 124 — 341 36$

1952 135 — 320 41$ 248 — 478 52$ 132 — 340 38$

1953 127 — 299 42$ 228 — 453 50$ 140 — 340 41$

1954 87 — 272 32$ 259 — 486 53$ 107 — 331 32$

1955 140 — 307 46$ 222 — 457 48$ 239 — 480 50$

1956 183 — 378 48$ 253 — 498 50$ 222 — 487 45$

Procenty oczekiwane 43$ 65$ 42$

Ukończenie drugiego okresu porodowego, tj. urodzenie się płodu, czy to w porze dziennej, czy też nocnej było punktem wyjściowym dalszych obliczeń. Okazało się, że w porze nocnej zanotowaliśmy 6.519 porodów, a w porze dziennej 6.905, czyli 48,56% porodów odbyło się w nocy.

W zestawieniu szczegółowym (tab. 4) odbytych porodów stwierdzi ­ liśmy również pewną okresowość, która powtarzała się w ściśle określo­

nych miesiącach na przestrzeni lat i dlatego udało nam się wyodrębnić trzy zasadnicze grupy, takie same jak i w poprzednim przypadku (tab. 5).

W pierwszej grupie, obejmującej miesiące styczeń, luty, marzec, daje się zauważyć nieznaczny spadek procentowy liczby odbytych porodów w ciągu dnia w okresie od 1944 —1949, a od 1950 do 1954 r. obser­

wuje się pewną stabilizację procentową odbytych porodów w dzień, z tym że lata 1955 i 1956 wykazują nieoczekiwany wzrost na korzyść dnia. Z wyjątkiem tych lat porównanie ze średnią długością dnia nie wykazuje tendencji na korzyść dnia w tej grupie. W grupie drugiej, czyli w miesiącach letnich, tj. IV, V, VI, VII i VIII, jak wynika z zesta­

wienia szczegółowego, wartości procentowe odbytych porodów w dzień

w miesiącach letnich na przestrzeni 13 lat są mniejsze od % średniej

długości dnia, który wynosi dla tej grupy miesięcy 65%. Stąd wniosek, że

w porze letniej porody mają tendencję odbywania się raczej w nocy.

216 Stanisław Mazur i Piotr Winkler

ycie si ę p o ro d u w cią g u d n ia i w cią g u d o b y w lic zb ac h b ez w zg lę d n y ch i p ro ce n ta ch w ed łu g m ie si ęc y i la t. XI I 2 5 -6 2

гЛ o

1 7 — 3 9

;

$ £ t 1 6 — 5 3

o co

2 5 — 6 2

i

$ 0 к 1 3 — 5 9 2 2 $

1

3 8 -9 5

гЛ _о

1

2 7 -8 6 $ 1 £ 3 3 — 9 6

гл со т

со со со

1

26 — 8 5

гЛ о со

!

3 2 -8 3

гл со со

82 — 1 0 9

гл ЦО

1

47 — 7 0 I $ £ £

X I 3 1 -7 7

!

1 5 -4 6 $ 2 £ 24 — 6 8

гл

co 2 9 — 6 9 $ 2 к 22 — 6 8

.

3 2 $ 2 1 — 7 7 2 7 $

1

23 — 7 2 $ 2 £ 2 8 -8 4

гл со со

со 2 со

гл со

со 25 — 7 4 $ к £

1

26 — 6 5 гл о

1

76 — 1 1 3

гл СО

9 0 1 — 8 8

гл СО со

X co 7 co

\

2 7 — 5 4

1

26 — 6 2

гЛ СЧ

2 3 -6 0

со со

4 2 — 9

6 $ £ к 44 — 9 3

:

3 9 -8 6 _гл

ЦО

4 2 -9 3 $ 9 t О СО со 1 со

$ и

!

38 — 7 8 $

6 к

!

4 0 — 8 1 $ 6 к

1

8 4 — 1 2 9

гЛ ЦО СО

1 0 2 -1 5 1 6 6 $

IX 3 8 -8 4

1

4 5 % 4 7 -9 6 $ 6 k 3 6 -6 1

!

гл О)

2 6 — 5 8 $ S f 36 — 8 3 $ £ к 36 — 8 7 $ И 31 — 6 7 $ 9 к

1

30 — 7 4

гЛ о со со 2

$ 9 к 4 9 -1 0 3 $ £ к

1

5 4 — 1 0 6 $ 1 9

1

6 7 — 1 2 6

гл со U0

7 2 -1 6 6 $ £ Р

V II I 33 — 5 8

1

ЪЛ UO 57 — 9 7

1

ЪЛ OJ co 4 0 -6 5 _сЛ

5 4 1 -7 6

(

гл

ю 45 — 7 2 $ 2 9 46 — 8 9 $

1 9 78 — 1 1 2

1

$ 6 9

1

3 9 — 7 5 $ 2 9

сч О) о 1 СО

$ 9 9

1

5 3 -8 9 $ 6 9 5 3 -9 4 $ 9 9

i

69 — 1 2 4 $ 9 9 5 8 — 1 1 1 $ 2 9

VII 3 8 — 6 0

I

co CO

6 8 — 1 0 1

;

CO 3 6 — 5 6 ЪЛ

СО 5 3 — 7 6 7 0 $ 5 3 -9 2 $ £ 9 5 0 — 7 8 $ И ) ЦО CO со т со

$ к 9 63 — 9 4 6 7 $

о СЧ 1 S

$ 9 9 4 6 — 7 4

гЛ сч

со 67 — 1 0 0 $ £ 9

1

46 — 9 9 $ 9 к 4 3 — 1 0 0

I 1

$ £ к

V I 37 — 6 0 $ 1 9 8 0 — 9 9

I

co I

38 — 6 4 5 9 $ 4 2 — 6 7 $ 2 9

СО 7 о

$ 2 9 5 9 -7 9 $ к £

1

7 5 — 1 0 2 $ £ £

I

41 — 6 0 $ 8 9

СО Ï СО

$ £ £ 6 5 — 1 0 4

i

гл сч со

6 7 -1 0 5 $ к 9 24 — 5 5 $ £ к 5 9 — 1 1 9 4 9 $

>

33 — 5 1

1

$ 9 9 CO o 7 CO IO

5 4 $ 3 4 — 5 6

'

сЛ О СО 5 3 -8 2

!

ъл

со 2 4 — 3 3 $ 2 £ 6 0 -9 1 _гл СО СО

1

56 — 9 4 5 9 $ 3 7 — 5 2 $ !£ • 68 — 1 0 0

ЪЛ со

со 64 — 9 8 $ 9 9 64 — 1 0 2 гл со со

3 7 — 1 0 3

гл со

2 9 -8 2

i

$ 9 £

IV 67 — 9 4 $ 0 9 58 — 1 0 0

гл co uo

3 3 — 5 5

1

6 0 $ 2 7 — 6 3 $ £ к 6 6 — 1 0 5 6 3 $ 4 6 -8 5 $ к 9

I I

6 7 — 1 1 9 5 6 $ 5 6 — 9 5 $ 6 9 38 — 9 7

ЪЛ СТ) со

48 — 8 9

гл цо 43 — 8 4

I

сЛ

ЦО 40 — 7 7

1

5 2 $ 45 — 8 6 $ 2 9

II I 4 9 — 1 0 2 4 8 $ _

1

4 9 — 1 0 3

==

3 6 — 7 1 $ 1 8 3 7 — 7 5 4 9 $ СО со

2

4 1 — 1 0 0 $ 1 к ’-‘■гл U0 43 — 9 4

ъл 5

к 2 1 — 0 9 $ 8 к 40 — 9 4 $ 2 к 47 — 9 9

I

$ £ к 6 7 — 1 0 7 _ 6 4 $ 80 — 1 2 7

гл СО со

HM

40 — 8 5 $ £ k 45 — 9 1 4 9 $ 1 5 — 4 5 $ £ £ 32 — 7 2 4 4 $ 2 6 -6 7 _гл

о>

со 3 7 — 9 3 0= со

СО 3 8 — 9 4 $ 0 >

1

2 4 — 6 7

I

$ 9 £ 2 6 -8 0

гл CN СО 40 — 8 7 $ 9 к

г—<

со о со

1

$ £ £ 5 6 -8 6 _ 6 5 $

1

68 — 1 2 1

гл СО МО

HM

CO co СЧ

1

$ 6 t 28 — 6 9

гл o

2 6 — 6 0

I

$ £ к 31 — 7 5

гл

24 — 7 4 $ 2 £ 2 8 -9 2 $ 0 £ 4 1 -9 2 3 5 — 9 0

1

$ 6 £ 3 1 — 1 1 6

I

с~

О1 32 — 9 9

I

$ 2 £ 30 — 9 0

1

$ £ £ 80 — 1 1 2 $ 1 £ 9 6 — 1 2 9 $ Р £

R o k 1 9 4 4 1 9 4 5 1 9 4 6 1 9 4 7

⁰⁰

1 9 4 9 0 S 6 I 1 9 5 1 сч

ю

ЯМ 1 9 5 3 1 9 5 4 1 9 5 5 9 S 6 I

Tab. 5. Odbycie się porodu w ciągu dnia i w ciągu doby w liczbach bezwzględnych i procentach według lat i według trzech grup miesięcy.

Rok I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII.

1944 131 — 273 48$ 198 — 323 61$ 128 — 301 42$

1945 122 — 263 46$ 321 — 505 63$ 106 — 245 42$

1946 74 — 173 43$ 181 — 296 59$ 102 — 244 42$

1947 100 — 222 45$ 216 — 364 59$ 103 — 249 41$

1948 91 — 227 42$ 218 — 350 62$ 113 — 306 37$

1949 106 — 285 38$ 261 — 422 63$ 139 — 352 39$

1950 124 — 296 42$ 362 — 562 63$ 120 — 311 39$

1951 102 — 251 41$ 236 — 376 63$ 133 — 347 38$

1952 117 — 320 37$ 302 — 485 66$ 138 — 339 41$

1953 112 — 280 40$ 276 — 454 59$ 138 — 300 46$

1954 107 — 270 40$ 294 — 485 60$ 152 — 335 45$

1955 205 — 305 67$ 216 — 458 47$ 309 — 475 65$

1956 244 — 377 64$ 234 — 498 47$ 309 — 493 62$

W trzeciej grupie, tj. w miesiącach IX, X, XI, i XII sytuacja przedsta ­ wia się podobnie jak w grupie pierwszej.

Na ogólną liczbę 13.424 porodów urodziło się 6.970 chłopców, co sta­

nowi 51,92%. W tab. 6 widzimy szczegółowe zestawienia liczbowe i pro­

centowe urodzonych chłopców i dziewcząt w poszczególnych miesiącach, które wskazują znowu na pewną okresowość powtarzającą się w poszcze­

gólnych miesiącach na przestrzeni 13 lat. Z tabeli 7 wynika, że przewaga nowonarodzonych chłopców nad dziewczętami nie występuje we wszyst ­ kich miesiącach, ponieważ w miesiącu styczniu i lutym mamy przewagę dziewcząt nad chłopcami, natomiast w miesiącach wiosennych i letnich, tj. od marca do września na ogół przeważają chłopcy. W ostatnich trzech miesiącach znowu więcej rodzi się dziewcząt.

WNIOSKI

1. Dane liczbowe dla poszczególnych miesięcy wszystkich 13 lat wykazują przewagę dla zajść w ciążę w miesiącach maj, czerwiec i lipiec kosztem głównie marca, kwietnia, sierpnia i września. W materiale tym oprócz sezonowości może grać rolę jakiś czynnik dodatkowy, który zja­

wiska zaburza. Czynnik ten sprawiałby, że nie we wszystkich miesią­

cach wpływ sezonowości wypada statystycznie istotny (na podstawie testu Chi-kwadrat). Najsilniej wpływ sezonowości zaznaczył się w mar­

cu, czerwcu, maju i wrześniu.

'a b . 6 . Z es ta w ie n ie lic zb o w e i p ro ce n to w e u ro d zo n y ch chło pcó w i dzi ew czą w po szcz egó lny ch m ie sią ca ch i la ta ch .

b

CO co О 05 05 О co CO

O to

О *

СО

СО 05 co co

G V

O -• A© 7^? 7 * 4 7 * 4

^о

-H

öQ

— 7 * 4

—'

—< Ъ7 О -и А© 04

— ъ©. co

N

o 04 ₁ ° 1 ^со 1 1 СО 1 со 1 1 05

CG _o 1 uo Л ю

_CO

1 Ю 1 МО г *.

^{1 UO}

1 ю 1 1Г5 1 to 1 xr

Ä

CO ^co co CO • —< 05

₀₀

о со

со 04

00

⁰⁴

co

Ю

1Г5 U0 со

U0

1Г5

CO

co co

04

O) 04 04

co

СО

tC5 о

U0

04

⁰⁵

7

*

4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 ö7 r? e©

co co ° 1 1 U0 со со 1 CO

И ci Д A o

co co со Д со ^Л 10

со со ” А '-° ^{1 co} A Ч-

co 04 co co 04 U0 ио со

1Г5

co

^CO

r*> 'O co

05

CO CO 04 04 U0 ⁰⁴

04

L—<

7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 Г? Ъ7 7 * 4 — ö© 7 * 4

co 04 1

^{04 !}

^со

⁰⁵

1 СО

05

rS

r * , o A «

_co'«'

_{04 со1'} ’ fl о * 1С Ó co

co

04

co co co co СО

хГ

со со -4

_CO

co

^{Tt* -—4}

o co co СО Г *« со 05 co

7

*

4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 ö7 ‘Т’ ъ©

A-©

^©

И 1 ° 05

^{O co}

to [до 1 00

⁰⁵

со to

1 °

1

co ^•4

05

о А ю

^J

^{1 -r}

Tt

* co co

CO ’71

СО

'Т'

■^г У A

-8 4 « ^{co ^ъ© 7^ co o©}

%

0 8 - -8 5

(УTo

7 * 4

со 1 0 3

%

1 0 6

%

co СЧ

—< Ъ7

CO CO

—< A-7

rs 1 o co

05 CO

1 — co СО

О' СО 1

1 со 1 °

^{1 CO}

4 2 5

Ю 4 2 - 5 3 3 5 4 9 - 6 5 0 - 5 _со

со 3 4 - 4 A,

6 3 - 6 5 7 - 5 1 IO

co CO 8 0 - 4

CO

UO CO

_ _

₀₅ ⁰⁴ г—• 05 r*»

7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * =

a

© 7 * 0 —< ЪФ 7^ 7 * 4. 7 * 4 7 * 4 — * 4

■M

o — 1 1 05 1 ₁ ° ^{со со}

⁰⁵

^рч 1

1

> _co ^{ó« A«} co ^{1 ю} А « /, ю А^ ^{Ю 'Г 1 co co ю}

LO co co '7' co 'Г

U0

ио

■'f

00

-5 9

% 1%

6 6 - _{7 * 4}

%

Ç £ - 7 * 4 -7 9

%

1 3 6

О' /0

7 * 4

—• Ô-7

•7 4

1

1 0 0

%

1 0 0

% О О

—' ô©

1 ГК 04 —

04

о 1

1 05

со 1 1 1 СО 0-1

i 00

> 2 8 4 5 2 - 5 2 8 - 5 ^{A 10}

co 4 6 - 5 4 3 - 5 6 7 - 4 ю

U0

о Ю

4 0 - 5

1

4 8 - 4 7 2 - 7 7 3 - 7

CO

? -6 4

%

-6 6

7

* 4

CO

1 0 1

%

04 СО

1 0 2

%

1 0 5

%

-5 4

%

СО ô7

Ю

CO

o co °

^{1 ^7*}

^ио 1 ю 1 .у 1 s

«'Г œ Ó<O _co скю 1 ю со А J 10 1 ю со

co еч

^7

04 co

_Ю ⁰⁴

1Г5 1Г5

——< CO CO

⁰⁴ CO 04

U0

04

СО со 04

₀₄

7

*

4 — <

a

© 7 * 4

^®*P

7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 — o7 7 * 4

> ⁰⁴ 1 O 1 o 05

04

1 ю 1 œ 1 00 1

⁰⁴

10

¹

T! A

^{', Ю}

^{co Л co co А 10 А ю}

^СО

^{1 to} 4 Л

04 UO

⁰⁴

⁰⁴ ’T 1 ■^г

04

ю to to

_ .

O

to

04

UO _co 05

_{о» 05}

CO ^[Ж.

Я5 — A© 7 * 4 7 * 4 1 A^. 7 * 4 —• 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4

^{7 A©}

та * 4

05 1 1 CO

'-r 1 04

со

04

04 —

1 О'

4 5 - 4 5 4 - 5 3 4 - 6 3 2 - 5 4 8 - 4 4 5 - 5 6 2 - 5 _ио

U0 л

U0

4 7 - 5 4 4 5 ■ £ t

”

9 5 0 5

%

6 6 - 1 0 3

%

A© -7 3

%

CO О

о >-

* 0 -7

^%

О Н

7

*

4

⁰⁴—i Ъ7

9 5

О'/0

I0 I д

’О'

1 0 7

(У/0

1 2 7

%

ИиН

A o 1 1 tQ co co 1 1 Г4

^{1 —} 1 05

г* - 1 00

¹

1

co А ю <o ^{1 ID} 1 W)

со

^{г-л СО СО}

L A'f

05 Аю

^{1 ■'Г}

Ю

^CO

1Г5 ю со CO to

05 04

co

CO Г** О

LO 04 2 1 со

7

*

4 7 * 4. 7 * 4

A©.

7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4. 7 * 4 < -*o _— о©

1 — 1 œ

⁰⁴

^{co 04 со}

-

1 00 1 °

co A a « ^{<0 'O о> А А 1 '’ A “1 1 04 tn 00}

■^r ■'T 04

со CO co

СО

'<

_CO

UO

05 O

tO co сч

^fs.

со

₀₅

о

⁰⁵

— ' oQ 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7 * 4 7^4 7 * 4

—

7 * 4 7 * 4 — Ъ7

-< А7

1 00 04 co

Ol

— 1 co СО

СО

1 ° ^со

^{i œ 1}

1

2 9 - 4 2 5 - 4 4 7 - 6 4 5 - 6 4 0 - 4 4 0 - 4 ио

U0

1 U0 СО

U0

5 5 - 5 ^à 3 4 - 2 3 2 - 2

^4 łr

o f • ©S е

Г*' IO ч©

ф ^•— ’t

1Г 1Г

ю 1Г IO IO

1Г

Os

©s

©s ©s

©S

©s

©S ©S

©S

©s ©s

©s

©s

Ч-Ч T“4

—

т-

■ФИ

ч-и

Tab. 7. Kształtowanie się przewagi urodzonych chłopców bądź dziewcząt w poszczególnych miesiącach. Lata z równowagą chłopców i dziewcząt pominięto.

Miesiące

Liczba lat z przewagą

chłopców

Liczba lat z przewagą

dziewcząt

Na przestrzeni 13 lat

I 3 9

II 3 10 przewaga dziewcząt

III 8 5

IV 7 5

V 4 6

VI 8 4 przewaga chłopców

VII 8 5

VIII 6 6

IX 7 5

X 5 7

XI 5 8 przewaga dziewcząt

XII 5 8

2. W zestawieniach liczbowych obliczenia nasze wykazały, że czyn ­ ność porodowa rozpoczyna się w 55,30% w nocy, a w zestawieniach pro ­ centowych wartości szczegółowe wykazały, że czynność porodowa we wszystkich trzech grupach grawituje wyraźnie ku porze nocnej zarówno w miesiącach letnich jak i zimowych, za wyjątkiem miesięcy: stycznia, lutego, marca, września, października, listopada i grudnia lat 1955 i 1956, kiedy sytuacja była odwrotna.

3. W obliczeniach ogólnych czasu porodu zauważyliśmy procent po ­ rodów w dzień stanowiący 51.44% wobec procentu godzin dziennych w roku wynoszącego 52%.

W obliczeniach szczegółowych w stosunku do porodów nie da się wy ­ ciągnąć pewnych wniosków. Zależność ta nie jest wyraźna. W grupie miesięcy: styczeń, luty i marzec nie możemy mówić o skrystalizowanej tendencji, gdyż w pewnych latach obserwujemy zwiększone liczby poro­

dów nocnych, w innych to zjawisko zaciera się zupełnie. W grupie mie­

sięcy: kwiecień, maj, czerwiec i lipiec oraz sierpień jest wyraźna ten­

dencja do porodów nocnych. Pozostałe miesiące zachowują się podobnie

jak pierwsza grupa. Zagadką pozostaje zachowanie się ostatnich dwu

miesięcy, które wykazują różnice podobne do różnic spotykanych przy

rozpoczęciu czynności porodowej.

4. Na 13.424 urodzonych dzieci urodziło się 6.970 chłopców, tj.

51,92%. Z zestawień szczegółowych wynika, że przewaga płci męskiej odnosi się do miesięcy wiosenno-letnich, a mianowicie od marca do września, natomiast przewaga płci żeńskiej od października do lutego.

РЕЗЮМЕ

Опираясь на материал, состоящий из 13.424 физиологических родов, собранный в течение 13 лет, авторы представляют статисти­

ческие данные, касающиеся четырех проблем, а именно:

1. в какое время года женщины чаще всего беременеют

2. в какое время суток чаще всего наступает начало родового процесса ;

3. в какое время суток чаще всего начинаются роды;

4. есть ли численный перевес пола явлением постоянным, или же имеет периодический характер.

На основании 13.391 забеременения оказалось, что женщины чаще всего беременеют в мае, июне и июле месяцах, а наиболее ред­

ко в марте и сентябре месяцах.

На общее количество 13.424 случаев начало родового процесса ночью наступало у 7.429 рожениц, что составляет 55,30%. Сопоста­

вления наблюдаемых процентов с теоретически ожидаемыми (см.

более подробные таблицы) показывают, что родовой процесс в боль­

шинстве случаев начинается ночью и то как летом так и зимой.

Сравнивая статистические данные, представленные на более по­

дробно сконструированной таблице, видна отчетливо выраженная тенденция к наступлению родов в группе весенних и летних месяцев (апрель, май, июнь, июль и август) ночью.

На общее количество 13.424 рожденных детей, родилось 6.970 мальчиков, что составляет 51,92%. На основании более подробных вычислений оказалось, что во время весенних и летних месяцев т.е.

с марта до сентября выступает перевес мальчиков, с октября же по

февраль — перевес девушек.

SUMMARY

13,424 physiological deliveries in the course of 13 years form the ma­

terial used by the authors to answer statistically the following four questions:

1. In which season of the year do women become pregnant most frequently?

2. In which time of the day does the labour begin most frequently?

3. In which time of the day does the delivery begin most frequently?

4. Is there a preponderance of one sex as a constant or temporary phenomenon?

The analysis of 13,391 conceptions in the course of 13 years shows that women become pregnant most frequently in May, June and July, and most seldom in March and September.

Out of 13,424 cases of labour, 7,429 i.e. 55.30 per cent began in the night. Comparison between the recorded and expected percentages shows that there is an evident tendency for the labour to begin in the night, both in the winter and in the summer months.

It results from detailed calculations that in April, May, June, July and August deliveries clearly tend to occur in the night hours.

Of the total number of 13,424 newborn, 6,970 were boys, which is 51.92 per cent. Detailed calculations show that in the spring and sum ­ mer months, i.e. between March and September, there is a prepon­

derance of boys, between October and February, on the other hand, female newborn predominate.

Papier druk. sat. Ill kl. 90 g. Format 70x100 Druku 11 str.

Annales U.M.C.S. Lublin 1958. Lub. Druk. Prasowa—Lublin, Unicka 4. Zam. 516 2 II.59.

SOO + 125 egz. E-5 Data otrzymania manuskryptu 2.II.59. Data ukończ, druku 17.VII.59