""mu nu mu mm, mu, mm mu •min mm mm urn min- mu "mim mim mim, mm nu mm, mm-
R Z E C Z P O S P O L I T A P O L S K A
MINISTERSTWO SKARBU
R E P U B L I O U E P O L O N A I S E
MINISTERE DES FINANCES
R O C Z N I K
P A Ń S T W O W E G O U R Z ĘD U K O N TR O LI U B E Z P I E C Z E Ń
A N N U A I R E
DE U O F F I C E D’ETAT DU C O N T R O L E DES ASSURANCES
1933
W A R S Z A W A
f
►-•mu iii nu lim, nu mu, mu "mu im mim mm mu, mim mi mim,- "mim urn mim iii mim mm," "mim mm mu mm, urn urn. . .
R Z E C Z P O S P O L I T A P O L S K A M I N I S T E R S T W O S K A R B U
R E P U B L I Q U E P O L O N A I S E M IN IS T E R E D E S F IN A N C E S
R O C Z N I K
P A Ń S T W O W E G O U R Z Ę D U K O N TR O LI U B E Z P IE C Z E Ń
A N N U A IR E
DE L ’O F F IC E D’E T A T DU C O N T R O L E DES A S S U R A N C E S
19 3 3 .
Biblioteka Jagiellońska
1 0 0 1 9 6 6 3 1 6
^ 3
W A R S Z A W A
1001966316
4 f f } f
W S T Ę P .
Ilość z a k ła d ó w u b e z p i e c z e ń . N ow e z a k ła d y . P rzy końcu p a ź d z ie rn ik a 1933 r. nadzorowi Pań stw ow ego U rz ę d u Kontroli U bezpieczeń po
dlegało 71 zak ład ó w ubezpieczeń, a mianowicie:
I. k ra jow ych zak ład ów ubezpieczeń:
1) a k cy jn y ch Ib
(w tein 1 w likwidacji) 2) w zajem n ych
a) d u żych . 8
b) małych 31
(w tem 2 w likwidacji)
3) publicznych . 3
4) osób p ra w a publicznego w y k o n y w u ją cy ch działal
n ość u b ezp ieczenio w ą . 1 II. z a g ra n ic z n y ch . . . 10
(w tem 2 w likwidacji).
W o kresie od k o ń c a p aźd ziern ik a 1932 r. (t. j.
od chwili w ydania poprzedniego rocznika) do końca p aźd z ie rn ik a 1933 r. zezwolenie na działalność uzyskało jedno m ałe to w a rz y s tw o u bezpieczeń w zajem nych, k tó re m a p ro w a d z ić dział ubezpie
cz e ń z w ie rz ą t rzeźn y ch o ra z jeden z ag ran iczny zakład u b ezp ieczeń: A n gielsk a Spółka A k cyjn a T o w a rz y s tw o U b ezp ieczeń P ru d en tial — The P r u dential A s s u r a n c e C om pany Limited. P oz a te m 2 to w a r z y s tw a : W a r s z a w s k ie T o w a rz y stw o W z a je m nego U b ezp ieczen ia od ognia ru ch om ości w ła ści
cieli ap te k „ F a r m a k o n ” i ,,W a r s z a w s k ie T o w a rzy stw o W zajem n ego Ubezpieczenia trz od y chlew nej w W a r s z a w i e " , d o ty ch cz a s zaliczane do dużych tow a rz ystw , zostały na podstawie art. 2 0 ro z p o r z ą dzenia o kontroli ubezp ieczeń uznane za małe t o w a rz y s tw a ubezp ieczeń w zajem nych.
Zgodnie z ro z p orz ą d z e n ie m P re z y d e n ta R z e c z y pospolitej z dn. 2 7 /X 1932 r. o reorganizacji p r a w n o -p u b licz n y ch z ak ład ó w ubezpieczeń w w oje
w ó d z tw a c h poznańskiem i p om orskiem (Dz. U. R.
P. Nr. 94, poz. 811) uległy złączeniu K rajo w e U b ez
p ieczenie O gniowe w Poznaniu i P om orsk ie S to
w arzyszen ie U bezpieczeń w Toruniu w praw no- publiczny zakład ubezp ieczeń pod nazwą: „Zakład U b ezp ieczeń W z a je m n y c h w P o z n a n iu ". N astępnie uległy fuzji K ra jo w a K a s a U b ezp ieczen ia S t r a ż a ków od w ypadków w Poznaniu i K ra jo w a K a sa U b ezp ieczeń koni; pow stały w drodze fuzji zakład nosi nazwę: „ K a s a S tr a ż a c k a w Pozn an iu ".
K o n tr o la z a k ła d ó w u b e z p i e c z e ń .
W okresie sp raw o zd aw czym o p rócz stałego n a d zoru nad działalnością p ublicznych i p ry w a tn ych zakładów u b ezp ieczeń dokonał Pań stw ow y U rząd Kontroli U b ezp ieczeń 2 2 rewizyj na miejscu w p o szczególnych zak ład ach . W cz a sie ty ch rewizyj p rzed ew szystkiem z w ra ca n o uwagę na sposób u s ta lania funduszów i re z e rw w p rz e d k ła d a n y ch p a ń s twowej władzy nadzorczej zam k n ięciach r a c h u n k ow ych o ra z na p ok rycie ty ch funduszów i re z e rw lokatam i przepisanem i p raw em . W wyniku rewizyj P ań stw o w y U rz ą d Kontroli U b ezp ieczeń żąd ał od p oszczeg óln ych zakładów u b ezp ieczeń uzupełnie
nia niedoboru w pokryciu funduszów, p r z e s z a c o w ania nieruchom ości, reo rg a n iz a cji biurow ości, a ta k ż e z w ra ca ł uw agę n ie k tórych zakładów na n ie d o sta te cz n e p rzestrzeg an ie p rzep isów p raw nych w swej działalności, na usterki w likwidacji szkód i t. p. W jednym wypadku P ań stw o w y U rz ą d K o n troli U b ezp ieczeń naskutek stw ierdzonej w czasie rewizji n iepraw idłow ości zasto so w a ł art. 8 8 ro z p o rz ą d z e n ia P r e z y d e n ta Rzeczypospolitej z dn. 26 sty cz n ia 1928 r. o kontroli ubezpieczeń i ukarał kierow nika jednego z zakładów grzywną.
P u b licz n e z a k ła d y u b e z p ie c z e ń .
I. P o w s z e c h n y Z a k ł a d U b e z p i e c z e ń W z a j e m n y c h . D ziałalność P ow szech n ego Z a kładu U bezpieczeń W z a je m n y c h w ostatnim roku w dziale p rzym usow ych u b ezp ieczeń od ognia po
legała p rzed ew szystkiem na dostosow aniu się do
ogólnej kon ju n ktu ry g ospo d arczej kraju, P on iew aż w myśl o bo w iązu jący ch przepisów odszk od aw an ie u stala się według rzeczyw istej szkody, d ążono w dalszym c i ą g u 1), by i szacunki budowli, służące za p o d sta w ę do w ym iaru składek, odpowiadały ta k ż e rz e cz y w iste j w a r to ś c i budowli. W tym celu, w związku ze spadkiem cen m a te rja łó w b u d ow la nych i robocizny, obniżono od 1 stycznia o r a z od 1 lipca 1 9 3 3 r. w wielu p ow ia ta ch szacu n ki bu
dowli, Kon tyn uow ano rów nież p r a c e nad u s p ra w nieniem działalności zakładu o ra z zmniejszeniem w yd atkó w a d m inistracyjn ych , W tym celu w p r o wadzono now y up roszczon y dowód u b e z p ie c z e niowy i obniżono ogólne w yd atki adm inistracyjn e,
W dziale d obrow olnych u b ezp ieczeń od ognia zo stały u sy ste m a ty z o w a n e i z a tw ie rd z o n e sz c z e gólne w arunki ub ezp ieczenia oraz w związku z p o stanow ieniami a rt. 1 pkt. 2 ro z p o rz ą d z e n ia P r e z y den ta R ze cz y p osp o lite j z dnia 2 7 /X , 1 9 3 2 r, (Dz, U. R. P. Nr. 94 , poz. 813) zatw ie rd z on e zostały ogólne w aru nk i u b ezp ie cz e n ia od ognia dla u b ez
p ieczeń z a w ie ra n y ch na o b sz a rz e woj. pozn ań skie
go i pom orskiego.
W d ziałach d ob ro w oln ych u bezpieczeń w w y niku sytuacji gosp o d a rcz e j obniżył się nieco wpływ składek, z w ła s z cz a w dziale zbiorow ych ubezpie
czeń ru ch o m o ści roln ych od ognia, dzięki jednak skrupulatnej selekcji ry z yk sz k o d ow ość utrzym ała się na norm aln ym poziomie, co pozwoliło na dalsze w zm ocnienie kapitałów za p a so w y ch tych działów.
II. P u b l i c z n e z a k ł a d y u b e z p i e c z e ń w w o j e w ó d z t w a c h p o z n a ń s k i e m i p o - m o r s k i e m . W związku z w ejściem w życie ro z p orz ą d z e n ia P re z y d e n ta R zeczy p ospo litej z dnia 27 p aźd z ie rn ik a 1932 r. o re o rg a n iz a cji p raw no - publicznych zakładów u b ezp ieczeń w w ojew ódz
tw a c h poznańskiem i pom orskiem (Dz. U. R. P. Nr, 94 poz. 811) publiczne z a k ła d y ubezp ieczeń na t e r e nie wym ienionych w ojew ództw uległy n astę p u ją cym p rz e k sz ta łce n io m :
1) K r a jo w e U b ezpieczenie Ogniowe w Poznaniu zostało p ołączo n e z Pom orsk iem S to w arzyszen iem U b e z p ie cz e ń w Toruniu w jedną instytucję u b ez
pieczeniow ą pod n a z w ą „Zak ład U b ezp ieczeń W z a jem nych w P ozn an iu ". Zakład ten prow adzi dzia-
') Zob, rocznik P. U. K. U. z r. 1932, str. VI.
łalność u b ezpieczeniow ą na o b sz a rz e w ojew ód ztw a poznańskiego i pom orskiego.
2) K rajow e U bezpieczenie na Zycie w Poznaniu o trzy m ało n azw ę „Zak ład U b ezp ieczeń na Życie w P o z n a n iu ” z rozszerzeniem działalności na w o jew ództw o pomorskie.
3) K ra jo w a K a s a U b ezp ieczeń S tr a ż a k ó w od w yp ad k ów w Poznaniu i K ra j o w a K a s a U b ezpie
czeń Koni p o d cz a s służby pożarnej w Poznaniu zostały połączone w jedną instytu cję u b e z p ie cz e niow ą pod nazw ą: „ K a s a S tr a ż a c k a w P ozn an iu ".
Zakład ten prowadzi działalność ubezp ieczeniow ą w w ojew ó d ztw ach pozn ań skiem i pom orskiem .
W y m ien ion e z a k ła d y publiczne w w ojew ód z
tw ach poznańskiem i p om orskiem działają na p od staw ie statu tów , w yd a n y c h przez M inistra S k arbu w porozumieniu z Ministrem S p ra w W e w n ę tr z n y c h zarząd zen iam i z dnia 2 8/X I. 1932 r„ ogłoszonemi w „M onitorze P olskim " Nr. 275 z dnia 3 0 listo
p ad a 1932 r. i Nr. 2 7 6 z dnia 1 grudnia 1932 r,
F u n d u s z e z a s t r z e ż o n e .
Stan lokat, w pisanych do re je stru lokat, p r o w adzonego w myśl a rt. 4 5 ro z p o rz ą d z e n ia P r e z y d en ta P z e cz y p o sp o lite j z dnia 2 6 sty cz n ia 1928 r.
o kontroli u b ezp ieczeń (Dz. U. R. P. Nr. 9, poz.
64) przez k rajow e i zagran iczne zak ład y ubezp ie
czeń, oraz do specjalnego rejestru lokat, p ro w a dzonego w myśl art. 73 wspom nianego r o z p o r z ą dzenia przez z a g ra n ic z n e zak ład y ubezpieczeń, był na 31 grudnia 1932 r. następ u jący:
p ap iery w a rto śc io w e pań stw ow e . zł 1 3 .2 0 4 .6 2 2 papiery w a rto śc io w e em itow ane .
p rz e z banki p aństw ow e . . „ 1 0 .5 8 3 .6 9 4 p a p ie ry w a rto śc io w e inne . . . ,, 1 1 .5 8 6 .1 8 0 pożyczki h i p o t e c z n e ... 1 8 .5 9 5 .9 5 6 n i e r u c h o m o ś c i ... 2 7 .5 1 7 .4 6 6 pożyczki pod z a sta w w łasn ych polis ,, 3 0 .1 8 2 ,5 4 5 ,, udzielone g m i n o m ... 7 0 0 .0 0 0 w kłady osz cz ę d n o ścio w e . . . . ,, 1 .2 9 6 .9 3 9 ra chu n k i b i e ż ą c e ... 1.860.251
R azem zł 1 1 5 .5 2 7 .6 5 3
Lok atam i p ow yższem i mogą ro z p o rz ą d z a ć z a
kłady ubezpieczeń jedynie za zezwoleniem P a ń
stw ow ego U rzędu Kontroli U b ezpieczeń.
V
Skład O sobowy Państwowego Urzędu Kontroli Ubezpieczeń.
Stanisław Korw in-Piotrow ski, d y rek to r Urzędu
W y d z i a ł I M a te m a ty c z n o -S ta ty sty c z n y .
D r. A lek sa n d er W eryha, naczelnik wydziału, z a s t ę p c a d y r e k to ra Antoni C hrom iński, re fe re n d a rz
J e r z y Mikoszewski, p ra co w n ik k o n tra k to w y W łodzimierz H ipsch, k on tro le r
W y d z i a ł II P raw n o-A d m in istra cy jn y .
D r. Zdzisław Szym ański, naczelnik wydziału D r. W ładysław Ulankiewiez, r a d c a ministerjalny B ronisław K onkol, referen d arz
Stanisław M azurek, referen d a rz Wiktor M ałecki, asesor
D aniel Kotowicz, prow. re fe re n d a rz
W y d z i a ł III Finansow y.
Stanisław Polniak, kierow nik wydziału L eon Cham ski, p ro w . r a d c a ministerjalny W acław Zawistowski, re fe re n d a rz
Jó z e f D rouet, refe ren d arz J e r z y B ereżnicki, a seso r
M arja Chrostow ska, a s e s o r
K a n c e la r ja .
A ntonina D ąbrow ska, prow. re je stra to r, p. o. kierow nika k a ncelarji
W anda W róblew ska, re jestrato r
Państwow a Rada Ubezpieczeniowa.
P r z e w o d n ic z ą cy :
Stanisław K orw in-Piotrow ski, d y r e k to r P ań stw ow ego U rzędu Kontroli U bezpieczeń.
Z a s t ę p c a p rz e w o d n icz ą ce g o :
D r. A lek sa n d er W eryha, z a s t ę p c a d y r e k to ra Państw ow ego Urzędu Kontroli U b ezpieczeń.
C złonkow ie z grupy kierowników p ry w a tn y ch i publicznych z a k ła d ó w ubezpieczeń:
A naniasz E inhorn, P re zes Z arządu T o w a rz y s tw a U b ezp ieczeń „P ort w W a rs z a w ie ,
Inż. Stefan G ielg, d y rek to r z a rz ą d z a ją c y T o w a rz y s tw a ubezpieczeń „Polonia w W a r s z a w ie , D r. M arcin Goldm an, d y re k to r T o w a rz y s tw a U bezpieczeń „P rzyszłość ,
D r. H enryk G ru b er, p re z e s Pocztow ej Kasy O szczędności,
Ja n A dam Jezio rań sk i, d y re k to r naczeln y W arszaw sk ieg o T o w a rz y s tw a U b ezp iecz eń w W a rs z a w ie , Władysław Strzelecki, naczeln y d y r e k t o r P ow szech n ego Zakładu Ubezp ieczeń W zajem n y ch ,
M ieczysław W ieczorek, n aczelny d y r e k to r Banku W zajem n ych U bezpieczeń „V esta” w Poznaniu.
C złonkow ie z grupy innych rz e cz o z n a w có w u b ezp ieczeniow ych :
D r. B ronisław Hełczyński, d ocen t Un iw ersytetu w Krakow ie, szef K an celarji Cywilnej P re z y d e n ta R zeczyp ospolitej,
D r. Jó z e f H orszow ski, emer. naczelnik wydziału M inisterstw a Skarbu, D r. Jó z e f Sułkowski, p ro feso r Un iw ersytetu w Poznaniu.
C złonk ow ie z grupy osób ze sfer g o s p o d a r c z y c h , z a in te re s o w a n y c h ubezpieczeniam i:
W acław Długosz, poseł n a Sejm R zeczypospolitej,
D r. P a w eł Minkowski, poseł na Sejm Rzeczypospolitej.
Część I.
Wyniki działalności zakładów ubezpieczeń w Polsce
w roku 1931.
3
W roku 1931, o p r ó c z działów p ro w ad zo n y ch w ro k u ubiegłym, r o z p o c z ą ł jeden zakład działal
ność w dziale ubezp ieczeń od odpowiedzialności prawnej.
N ato m ia st z a p r z e sta ły całkow icie działalności u bezpieczeniowej w 1931 roku 2 zakłady, t. j. je
den w zajem n y w dziale u b ezp ieczeń szyb oraz jeden mniejszy zakład w dziale ubezp ieczeń zw ie
rz ą t rzeźn ych .
N a stę p u ją ca tablica daje p rzegląd zakładów u b ezp ieczeń o r a z z a k re s ich d ziałalności przy końcu roku 1931.
Nr. Z a k ł a d y u b e z p i e c z e ń
W płacony kapitał akcyjny, zakładowy
względnie zapożyczony
lub kaucja w złotych
3 | 4 j 5 i 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 1 20 21 D ziały ubezpieczeń, które zakład prowadził
przy końcu roku 1931.
cii
ni
— o.
;>•
ni - o
n o
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
I. P R Y W A T N E Z A K Ł A D Y U B E Z P IE C Z E Ń
A . K rajo w e . 1) Spółki a k c y jn e .
„Europa"
^Or°^ł“Sk*e ^ ow’ Ubezpieczeń
„Patria"
„P iast"
„Polonia" ,
„Port"
P o z n a ń s k o -W a r s z a w s k ie To w , Uh
„Przezorność"
„ P r z y s z ło ś ć "
„S ilesia" . . . .
„V istula“ . . . .
„ V i t a " ...
W arszawskie Tow. Ubezpieczeń
„W arta" . ,
15 zakł. akcyjnych .
2) T o w . u bezp ieczeń w zajem n ych (w iększe).
„ B i a ł o s t o c k i e " ...
„ D n i s t e r " ...
„ F a r m a k o n " ...
„ K a r p a t i a " ...
K rakow skie Tow. W zaj. Ubezpie czeń i i o n o p " ...
Tow. W zaj. Ubezp. C u krow ni. .
„V esta" Bank W zaj. Ubezpieczeń
•.Vesta" Tow. W zaj. U bezpieczeń , Warsz. Tow. Wz, Ub, trzody chlew nej
10 zakł. wzaj. (większych) , . . | 670.519 3| 2 2 7 | 3 —- 3 2 — 1 U W A G A : *) K apitał zapożyczony w dziale ubezpieczeń od kradzieży; 2) kapitał zakładowy.
1,000.000 300.000 1.200 000 1.000.000 2.COO.OOO 1.050.000 1.250.000 1 . 200.000 2.062.500 1.000.000 1.000.000
250.000 2 . 000.000 3.000.000 1.000.000 19.312.500
') 30 000 13.806 220.000
156.713
2) 200.000 50.000
■r t
° i
(X
O O
-T3 O
O C10
1 2 4 4 10 6 8 9 6 4 5 1 3 6 1
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 70
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
— —