Prawo cywilne. Spis treści. Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

(1)

Spis tr eści

Prawo cywilne

Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

(2)

Spis treści

Przedmowa ... V Wykaz skrótów ... XXV Bibliografia ... XXIX

Część pierwsza. Część ogólna prawa cywilnego ... 1

Rozdział I. Zagadnienia ogólne ... 1

§ 1. Prawo cywilne – ujęcie definicyjne ... 1

§ 2. Struktura Kodeksu cywilnego ... 2

§ 3. Źródła prawa cywilnego ... 3

§ 4. Zasady prawa cywilnego ... 4

§ 5. Lex retro non agit ... 5

§ 6. Domniemanie dobrej wiary ... 5

§ 7. Onus probandi ... 6

§ 8. Klauzule generalne ... 6

§ 9. Stosunek cywilnoprawny ... 7

§ 10. Zdarzenie cywilnoprawne ... 8

§ 11. Prawo podmiotowe – definicja, rodzaje, sposoby nabycia ... 9

Rozdział II. Podmioty stosunku cywilnoprawnego ... 13

§ 12. Osoby fizyczne ... 13

I. Zdolność prawna ... 13

II. Zdolność do czynności prawnych ... 15

III. Ubezwłasnowolnienie ... 17

IV. Miejsce zamieszkania osoby fizycznej ... 18

V. Dobra osobiste ... 19

VI. Uznanie osoby zaginionej za zmarłą ... 22

§ 13. Osoby prawne ... 24

I. Pojęcie i sposoby powstania osób prawnych ... 24

II. Rodzaje osób prawnych ... 25

III. Organy osób prawnych ... 26

IV. Siedziba osoby prawnej ... 28

V. Dobra osobiste osoby prawnej ... 28

VI. Ustanie osoby prawnej ... 29

§ 14. Ułomne osoby prawne ... 30

§ 15. Konsument i przedsiębiorca ... 31

I. Definicje konsumenta i przedsiębiorcy ... 31

II. Firma i zasady prawa firmowego ... 32

(3)

VIII Spis treści

Rozdział III. Przedmioty stosunków cywilnoprawnych ... 35

§ 16. Uwagi wprowadzające ... 35

§ 17. Rzeczy – definicja i klasyfikacja ... 35

§ 18. Część składowa rzeczy ... 38

§ 19. Przynależność ... 40

§ 20. Pożytki i ich rodzaje ... 41

§ 21. Inne niż rzeczy przedmioty stosunków cywilnoprawnych ... 43

I. Przedmioty materialne, które nie są rzeczami ... 43

II. Przedmioty niematerialne ... 43

III. Przedsiębiorstwo i gospodarstwo rolne ... 43

Rozdział IV. Czynności prawne – zagadnienia ogólne, rodzaje i treść czynności prawnej ... 45

§ 22. Zagadnienia ogólne ... 45

I. Definicja czynności prawnej ... 45

II. Oświadczenie woli ... 45

§ 23. Rodzaje czynności prawnych ... 47

§ 24. Treść czynności prawnej ... 50

§ 25. Warunek ... 51

Rozdział V. Sposoby zawierania umów i forma czynności prawnej ... 55

§ 26. Sposoby zawierania umów ... 55

I. Sposób ofertowy ... 55

II. Sposób aukcyjny i przetargowy ... 59

III. Sposób negocjacyjny ... 61

§ 27. Forma czynności prawnych ... 62

Rozdział VI. Wady oświadczenia woli i sankcje wadliwych czynności prawnych . 67 § 28. Definicja i rodzaje wad oświadczenia woli ... 67

I. Brak świadomości lub swobody ... 67

II. Pozorność ... 68

III. Błąd ... 70

IV. Groźba ... 72

§ 29. Sankcje wadliwych czynności prawnych ... 73

Rozdział VII. Przedstawicielstwo ... 76

§ 30. Przedstawicielstwo ustawowe ... 76

§ 31. Pełnomocnictwo ... 77

§ 32. Prokura ... 82

Rozdział VIII. Terminy ... 84

§ 33. Definicja, rodzaje i zasady obliczania ... 84

§ 34. Przedawnienie ... 85

§ 35. Przedawnienie w dobie pandemii ... 91

§ 36. Terminy zawite ... 92

(4)

IX Spis treści

Część druga. Prawo rzeczowe ... 95

Rozdział I. Ogólne wiadomości o prawie rzeczowym ... 95

§ 1. Prawo rzeczowe w znaczeniu przedmiotowym ... 95

§ 2. Prawa rzeczowe w znaczeniu podmiotowym ... 97

I. Numerus clausus praw rzeczowych ... 97

II. Jawność praw rzeczowych ... 100

§ 3. Bezwzględny charakter praw rzeczowych ... 101

§ 4. Rodzaje praw rzeczowych ... 102

Rozdział II. Stosunki własnościowe w Polsce ... 105

§ 5. Pojęcie własności ... 105

I. Własność w znaczeniu prawnym ... 105

II. Własność w znaczeniu ekonomicznym ... 106

§ 6. Własność a uwarunkowania społeczno-gospodarcze ... 107

I. Przekształcenia własnościowe w ujęciu historycznym ... 107

II. Własność prywatna ... 111

III. Własność państwowa ... 112

IV. Własność samorządowa ... 113

Rozdział III. Treść prawa własności ... 115

§ 7. Pozytywna treść prawa własności ... 115

I. Bezwzględny charakter prawa własności ... 115

II. Uprawnienie do posiadania rzeczy ... 116

III. Uprawnienie do korzystania z rzeczy i rozporządzania rzeczą ... 117

§ 8. Granice prawa własności ... 118

I. Przestrzenne i czasowe granice własności ... 118

II. Ograniczenia własności wynikające z ustawy ... 121

1. Uwagi wstępne ... 121

2. Prawo sąsiedzkie ... 122

III. Ograniczenia własności wynikające z zasad współżycia społecznego ... 128

IV. Ograniczenia własności wynikające ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia prawa ... 128

Rozdział IV. Nabycie i utrata własności ... 130

§ 9. Uwagi ogólne ... 130

§ 10. Przeniesienie własności ... 132

I. Uwagi wprowadzające ... 132

II. Przeniesienie własności nieruchomości ... 135

1. Zakaz zastrzegania warunku i terminu ... 135

2. Forma aktu notarialnego ... 136

3. Kauzalność materialna i formalna ... 138

III. Nabycie własności ruchomości od osoby nieuprawnionej ... 138

§ 11. Zasiedzenie ... 141

II. Istota nabycia prawa w drodze zasiedzenia ... 141

III. Przedmiot zasiedzenia ... 142

IV. Przesłanki zasiedzenia ... 144

(5)

X Spis treści

1. Charakter posiadania ... 144

2. Dobra i zła wiara ... 146

3. Bieg terminu zasiedzenia ... 147

§ 12. Umowa przekazania nieruchomości ... 148

§ 13. Inne przypadki nabycia i utraty własności ... 149

Rozdział V. Współwłasność ... 150

§ 14. Pojęcie, rodzaje i źródła współwłasności ... 150

§ 15. Udziały współwłaścicieli ... 152

§ 16. Zarząd rzeczą wspólną ... 153

II. Stosunki wewnętrzne między współwłaścicielami ... 153

1. Zarząd ustawowy ... 153

2. Zarząd umowny ... 154

3. Zarząd sądowy ... 155

4. Czynności zachowawcze współwłaścicieli ... 155

§ 17. Korzystanie z rzeczy wspólnej ... 156

I. Ustawowe współposiadanie i korzystanie z rzeczy wspólnej ... 156

II. Umowne i sądowe określenie sposobu korzystania z rzeczy wspólnej ... 157

III. Ciężary i pożytki rzeczy wspólnej ... 158

§ 18. Zniesienie współwłasności ... 158

I. Roszczenie o zniesienie współwłasności ... 158

II. Sposoby zniesienia współwłasności ... 159

Rozdział VI. Odrębna własność lokali ... 160

§ 19. Pojęcie odrębnej własności lokalu ... 160

I. Przedmiot własności ... 160

II. Współwłasność przymusowa nieruchomości wspólnej ... 161

III. Wspólnota mieszkaniowa właścicieli lokali ... 161

§ 20. Sposoby ustanowienia odrębnej własności lokalu ... 163

I. Umowne ustanowienie odrębnej własności lokalu ... 163

II. Ustanowienie odrębnej własności lokalu w drodze jednostronnej czynności prawnej ... 165

III. Sądowe ustanowienie odrębnej własności lokalu ... 165

Rozdział VII. Ochrona własności ... 167

§ 21. Uwagi wstępne ... 167

§ 22. Roszczenia windykacyjne i negatoryjne ... 167

§ 23. Roszczenia uzupełniające ... 170

§ 24. Roszczenia z tytułu nakładów ... 171

§ 25. Roszczenia z tytułu wzniesienia budowli na cudzym gruncie ... 172

Rozdział VIII. Użytkowanie wieczyste ... 174

§ 26. Pojęcie i treść użytkowania wieczystego ... 174

§ 27. Przedmiot użytkowania wieczystego ... 175

§ 28. Ustanowienie użytkowania wieczystego ... 175

§ 29. Wygaśnięcie użytkowania wieczystego ... 176

§ 30. Odrębna własność budynków ... 177

(6)

XI Spis treści

Rozdział IX. Ograniczone prawa rzeczowe – przepisy ogólne ... 178

§ 31. Pojęcie ograniczonych praw rzeczowych ... 178

§ 32. Numerus clausus ograniczonych praw rzeczowych ... 179

§ 33. Przedmiot ograniczonych praw rzeczowych ... 179

§ 34. Powstanie ograniczonych praw rzeczowych ... 179

I. Umowne ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych ... 179

II. Sądowe ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych ... 180

III. Powstanie ograniczonych praw rzeczowych z mocy samego prawa ... 181

IV. Powstanie ograniczonych praw rzeczowych na podstawie decyzji administracyjnej ... 181

§ 35. Wygaśnięcie ograniczonych praw rzeczowych ... 181

I. Konfuzja ... 181

II. Zrzeczenie się prawa ... 182

III. Inne przypadki wygaśnięcia ograniczonych praw rzeczowych ... 182

§ 36. Przeniesienie ograniczonych praw rzeczowych i zmiana ich treści ... 183

§ 37. Pierwszeństwo ograniczonych praw rzeczowych ... 183

§ 38. Ochrona ograniczonych praw rzeczowych ... 184

Rozdział X. Użytkowanie ... 185

§ 39. Pojęcie i funkcja społeczno-gospodarcza użytkowania ... 185

§ 40. Przedmiot użytkowania ... 185

§ 41. Treść użytkowania ... 186

§ 42. Ustanowienie i wygaśnięcie użytkowania ... 187

§ 43. Użytkowanie przez osoby fizyczne ... 188

§ 44. Użytkowanie przez rolnicze spółdzielnie produkcyjne i inne przypadki użytkowania ... 188

§ 45. Timeshare ... 189

Rozdział XI. Służebności ... 190

§ 46. Służebności gruntowe ... 190

I. Uwagi wstępne ... 190

II. Sposoby powstania służebności gruntowych ... 191

1. Umowne ustanowienie służebności gruntowych ... 191

2. Sądowe ustanowienie służebności gruntowych ... 191

3. Zasiedzenie służebności ... 192

4. Powstanie służebności gruntowych na podstawie decyzji administracyjnej ... 193

III. Treść i sposób wykonywania służebności gruntowych ... 193

1. Służebności czynne ... 193

2. Służebności bierne ... 193

IV. Zmiana treści i sposobu wykonywania służebności gruntowych ... 194

V. Wygaśnięcie służebności gruntowych ... 195

§ 47. Służebności osobiste ... 195

I. Pojęcie i funkcja służebności osobistych ... 195

II. Treść i sposób wykonywania służebności osobistych ... 196

III. Powstanie i wygaśnięcie służebności osobistych ... 196

IV. Osobista służebność mieszkania ... 197

§ 48. Służebność przesyłu ... 197

(7)

XII Spis treści

I. Istota i zakres podmiotowy służebności przesyłu ... 197

II. Zakres przedmiotowy służebności przesyłu ... 199

III. Sposoby ustanowienia służebności przesyłu ... 199

1. Umowne ustanowienie służebności przesyłu ... 199

2. Sądowe ustanowienie służebności przesyłu ... 200

3. Zasiedzenie służebności przesyłu ... 200

IV. Służebność gruntowa o treści odpowiadającej służebności przesyłu ... 201

Rozdział XII. Prawa rzeczowe do lokalu w spółdzielni mieszkaniowej ... 202

§ 49. Spółdzielcze prawa do lokali ... 202

§ 50. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu ... 202

I. Przedmiot i treść spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ... 202

II. Wygaśnięcie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu ... 205

§ 51. Odrębna własność lokalu w spółdzielni mieszkaniowej ... 206

Rozdział XIII. Prawa zastawnicze ... 208

§ 52. Ogólna charakterystyka ... 208

§ 53. Prawo zastawu ... 209

I. Pojęcie i funkcja zastawu ... 209

II. Powstanie zastawu ... 209

III. Klasyfikacja zastawu ... 210

1. Zastaw zwykły ... 210

2. Zastaw zwykły na prawach ... 211

3. Zastaw rejestrowy ... 212

4. Zastaw ustawowy ... 214

5. Zastaw skarbowy ... 214

IV. Przedmiot zastawu ... 215

V. Treść prawa zastawu ... 215

1. Akcesoryjny charakter zastawu ... 215

2. Zasada pierwszeństwa ... 216

3. Sposób zaspokojenia zastawnika ... 216

4. Posiadanie rzeczy przez zastawnika ... 217

§ 54. Hipoteka ... 217

I. Istota i funkcje hipoteki ... 217

II. Przedmiot hipoteki ... 218

III. Powstanie hipoteki i jej rodzaje ... 218

1. Hipoteka umowna ... 218

2. Hipoteka przymusowa ... 219

3. Hipoteka łączna ... 220

§ 55. Wygaśnięcie hipoteki ... 221

§ 56. Wierzytelność zabezpieczona hipoteką ... 222

§ 57. Zasada akcesoryjności hipoteki ... 223

§ 58. Zakres zabezpieczenia wierzytelności hipotecznej ... 223

§ 59. Tryb zaspokojenia wierzytelności hipotecznej ... 224

§ 60. Ochrona hipoteki ... 225

Rozdział XIV. Posiadanie ... 226

§ 61. Pojęcie posiadania ... 226

(8)

XIII Spis treści

II. Władztwo faktyczne nad rzeczą oraz element woli posiadacza ... 227

§ 62. Nabycie, przeniesienie i dziedziczenie posiadania ... 227

§ 63. Rodzaje posiadania ... 228

I. Posiadanie samoistne i zależne ... 228

II. Posiadanie w dobrej i złej wierze ... 229

§ 64. Domniemania związane z posiadaniem ... 229

I. Domniemanie posiadania samoistnego ... 229

II. Domniemanie ciągłości posiadania ... 230

III. Domniemanie zgodności posiadania ze stanem prawnym ... 230

IV. Domniemanie dobrej wiary ... 231

§ 65. Ochrona posiadania ... 231

I. Obrona konieczna i dozwolona samopomoc ... 231

II. Roszczenie posesoryjne ... 232

III. Ochrona posiadania między współposiadaczami ... 233

IV. Roszczenie o wstrzymanie budowy ... 234

Rozdział XV. Księgi wieczyste ... 235

§ 66. Funkcje i realny system ksiąg wieczystych ... 235

§ 67. Prawa podlegające ujawnieniu w księdze wieczystej ... 236

§ 68. Charakter wpisów ... 237

I. Wpisy konstytutywne ... 237

II. Wpisy deklaratywne ... 238

§ 69. Jawność ksiąg wieczystych ... 238

§ 70. Prawnomaterialne zasady ksiąg wieczystych ... 239

I. Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym ... 239

II. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych ... 240

III. Pierwszeństwo ograniczonych praw rzeczowych ... 242

§ 71. Zakładanie, struktura i prowadzenie ksiąg wieczystych ... 242

§ 72. Zbiór dokumentów ... 244

Część trzecia. Zobowiązania – część ogólna ... 245

Rozdział I. Zobowiązanie ... 245

I. Istota prawa zobowiązań ... 245

II. Źródła prawa zobowiązań ... 245

III. Struktura prawa zobowiązań ... 247

§ 2. Pojęcie zobowiązania ... 247

§ 3. Podmioty stosunku zobowiązaniowego ... 248

I. Wierzyciel i dłużnik ... 248

II. Przedsiębiorca i konsument ... 248

§ 4. Treść stosunku zobowiązaniowego ... 249

I. Wierzytelność ... 249

II. Dług ... 250

1. Pojęcie długu ... 250

2. Dług a odpowiedzialność ... 250

§ 5. Powstanie stosunku zobowiązaniowego ... 251

(9)

XIV Spis treści

Rozdział II. Świadczenie ... 253

§ 6. Pojęcie świadczenia ... 253

§ 7. Treść świadczenia ... 253

§ 8. Oznaczenie świadczenia ... 254

§ 9. Możliwość wykonania świadczenia ... 254

§ 10. Rodzaje świadczeń ... 255

I. Świadczenia jednorazowe, okresowe, ciągłe ... 255

II. Świadczenia podzielne i niepodzielne ... 256

III. Świadczenia oznaczone co do tożsamości i świadczenia oznaczone co do gatunku ... 257

IV. Świadczenia w zobowiązaniu przemiennym oraz z upoważnieniem przemiennym ... 258

V. Świadczenia uboczne ... 258

VI. Świadczenie rezultatu i świadczenie starannego działania ... 259

§ 11. Świadczenie pieniężne ... 259

I. Pojęcie i przedmiot świadczenia pieniężnego ... 259

II. Zasada nominalizmu ... 260

III. Waloryzacja ... 261

IV. Odsetki ... 262

§ 12. Naprawienie szkody ... 263

I. Odpowiedzialność odszkodowawcza ... 263

II. Zasady i rodzaje odpowiedzialności ... 264

III. Związek przyczynowy ... 265

IV. Szkoda ... 266

V. Odszkodowanie ... 267

1. Funkcje odszkodowania ... 267

2. Przyczynienie się poszkodowanego ... 267

3. Sposoby naprawienia szkody ... 268

Rozdział III. Wielość wierzycieli lub dłużników ... 270

§ 13. Zobowiązania solidarne ... 270

II. Solidarność bierna ... 271

III. Regres między dłużnikami solidarnymi ... 272

IV. Odpowiedzialność in solidum ... 273

V. Solidarność czynna ... 274

§ 14. Zobowiązania podzielne i niepodzielne ... 274

Rozdział IV. Zobowiązania umowne ... 276

§ 16. Rodzaje umów ... 276

§ 17. Treść umów zobowiązaniowych ... 278

I. Swoboda umów ... 278

1. Istota swobody umów ... 278

2. Ograniczenia zasady swobody umów ... 279

II. Wyzysk ... 280

III. Pierwotna niemożliwość świadczenia ... 281

IV. Przewłaszczenie na zabezpieczenie ... 282

§ 18. Umowa przedwstępna ... 283

(10)

XV Spis treści

I. Pojęcie, cel i funkcje umowy przedwstępnej ... 283

II. Przesłanka ważności umowy przedwstępnej ... 284

III. Termin zawarcia umowy przyrzeczonej ... 284

IV. Skutki niezawarcia umowy przyrzeczonej ... 285

V. Culpa in contrahendo ... 286

§ 19. Wzorce umowne ... 287

I. Pojęcie i charakter prawny wzorca ... 287

II. Przesłanki związania wzorcem umowy ... 288

III. Wzorzec a umowa ... 290

§ 20. Umowy konsumenckie ... 290

I. Uwagi ogólne ... 290

II. Niedozwolone postanowienia umowne ... 291

1. Pojęcie ... 291

2. Zakres zastosowania ... 292

3. Przesłanki uznania klauzuli za niedozwoloną ... 292

4. Katalog klauzul z art. 385³ KC i skutki uznania klauzuli za niedozwoloną ... 293

III. Ustawa z 30.5.2014 r. o ochronie praw konsumenta ... 294

1. Uwagi wprowadzające ... 294

2. Przedmiot regulacji ... 294

3. Obowiązki przedsiębiorcy zawierającego umowę z konsumentem ... 295

4. Umowy zawierane poza lokalem przedsiębiorstwa i umowy zawierane na odległość ... 296

5. Prawo odstąpienia od umowy ... 298

§ 21. Umowy odnoszące się do osób trzecich ... 299

I. Umowa o świadczenie przez osobę trzecią ... 299

II. Umowa o zwolnienie dłużnika ... 300

III. Umowa o świadczenie na rzecz osoby trzeciej ... 301

§ 22. Dodatkowe zastrzeżenia umowne ... 302

I. Zadatek ... 302

II. Umowne prawo odstąpienia ... 303

III. Odstępne ... 304

IV. Kara umowna ... 304

Rozdział V. Bezpodstawne wzbogacenie ... 307

§ 23. Pojęcie i przesłanki bezpodstawnego wzbogacenia ... 307

§ 24. Nienależne świadczenie ... 308

§ 25. Roszczenie o wydanie wzbogacenia ... 309

§ 26. Świadczenie z gry lub zakładu ... 310

Rozdział VI. Czyny niedozwolone ... 311

§ 28. Przesłanki i zasady odpowiedzialności ... 311

§ 29. Odpowiedzialność za własne czyny ... 312

II. Bezprawność ... 312

1. Pojęcie ... 312

2. Okoliczności wyłączające bezprawność ... 313

III. Wina ... 314

(11)

XVI Spis treści

IV. Współsprawstwo i współodpowiedzialność ... 315

V. Ciężar dowodu ... 316

§ 30. Odpowiedzialność za cudze czyny ... 316

II. Odpowiedzialność osób zobowiązanych do nadzoru ... 317

III. Odpowiedzialność osób powierzających wykonanie czynności innej osobie ... 317

1. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez samodzielnego wykonawcę ... 317

2. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez podwładnego ... 318

§ 31. Odpowiedzialność organów władzy publicznej ... 318

II. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wydaniem albo niewydaniem aktu normatywnego, orzeczenia lub decyzji ... 319

III. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną wydaniem decyzji lub orzeczenia ... 320

IV. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną niewydaniem decyzji lub orzeczenia ... 320

V. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną niewydaniem aktu normatywnego ... 321

VI. Odpowiedzialność na zasadzie słuszności ... 321

§ 32. Odpowiedzialność za zwierzęta i rzeczy ... 321

I. Odpowiedzialność za zwierzęta ... 321

II. Odpowiedzialność za wyrzucenie, spadnięcie lub wylanie przedmiotu .... 322

III. Odpowiedzialność za zawalenie się budynku ... 323

§ 33. Odpowiedzialność związana z użyciem sił przyrody ... 323

I. Odpowiedzialność prowadzącego przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody ... 323

II. Odpowiedzialność posiadacza mechanicznego środka komunikacji ... 324

§ 34. Naprawienie szkody ... 326

II. Szkoda na osobie ... 327

1. Pojęcie ... 327

2. Majątkowa szkoda na osobie ... 328

3. Niemajątkowa szkoda na osobie (krzywda) ... 330

§ 35. Przedawnienie roszczeń z czynów niedozwolonych ... 331

§ 36. Zbieg roszczeń ex delicto i ex contractu ... 332

§ 37. Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny ... 332

Rozdział VII. Wykonanie zobowiązania i skutki jego niewykonania ... 335

§ 38. Wykonanie zobowiązania ... 335

II. Zmiana stosunków (klauzula rebus sic stantibus) ... 336

III. Podmioty wykonania zobowiązania ... 338

IV. Przedmiot wykonania zobowiązania ... 339

V. Miejsce spełnienia świadczenia ... 339

VI. Termin spełnienia świadczenia ... 340

VII. Sposób zaliczenia świadczeń ... 341

VIII. Spełnienie świadczenia podzielnego w części ... 341

(12)

XVII Spis treści

§ 39. Wykonanie zobowiązań z umów wzajemnych ... 342

II. Jednoczesność świadczeń ... 342

§ 40. Skutki niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania ... 342

II. Przesłanki odpowiedzialności kontraktowej ... 343

III. Następcza niemożliwość świadczenia ... 344

IV. Opóźnienie i zwłoka dłużnika ... 345

V. Prawo zatrzymania ... 346

VI. Zwłoka wierzyciela ... 347

Rozdział VIII. Wygaśnięcie zobowiązania ... 348

§ 42. Świadczenie w miejsce wykonania (datio in solutum) ... 348

§ 43. Potrącenie ... 349

§ 44. Odnowienie ... 350

§ 45. Złożenie do depozytu sądowego ... 351

§ 46. Zwolnienie z długu ... 352

§ 47. Rozwiązanie umowy ... 352

Rozdział IX. Zmiana wierzyciela lub dłużnika ... 354

§ 49. Zmiana wierzyciela ... 354

I. Przelew wierzytelności ... 354

II. Wstąpienie osoby trzeciej w prawa zaspokojonego wierzyciela (subrogacja) ... 357

§ 50. Zmiana dłużnika ... 357

I. Przejęcie długu ... 357

II. Przystąpienie do długu ... 359

Rozdział X. Ochrona wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika ... 360

§ 52. Przedmiot i przesłanki skargi pauliańskiej ... 360

§ 53. Środki ochrony ... 362

Część czwarta. Zobowiązania – część szczegółowa ... 365

Rozdział I. Umowy regulujące przeniesienie praw ... 365

§ 1. Sprzedaż ... 365

II. Elementy przedmiotowo istotne i obowiązki stron ... 367

III. Przedawnienie ... 370

IV. Rękojmia ... 370

V. Gwarancja przy sprzedaży ... 374

VI. Wybrane szczególne rodzaje sprzedaży ... 376

1. Sprzedaż na raty ... 376

2. Sprzedaż z zastrzeżeniem własności rzeczy sprzedanej ... 376

3. Sprzedaż z zastrzeżeniem prawa odkupu ... 376

4. Sprzedaż z zastrzeżeniem prawa pierwokupu ... 377

(13)

XVIII Spis treści

§ 2. Zamiana ... 378

§ 3. Dostawa ... 379

§ 4. Kontraktacja ... 380

§ 5. Darowizna ... 381

II. Elementy przedmiotowo istotne i obowiązki stron ... 382

III. Odwołanie darowizny ... 384

IV. Rozwiązanie darowizny ... 385

Rozdział II. Umowy regulujące używanie rzeczy ... 386

§ 6. Najem ... 386

II. Prawa i obowiązki stron ... 387

III. Zbycie rzeczy najętej ... 389

IV. Zakończenie najmu ... 390

V. Rozliczenie wydatków na rzecz najętą ... 391

VI. Przedawnienie ... 392

VII. Najem lokalu – uwagi ogólne ... 392

VIII. Najem lokalu innego niż mieszkalny ... 393

IX. Szczególne unormowania KC dotyczące najmu lokalu mieszkalnego ... 394

X. Najem lokalu mieszkalnego w świetle ustawy z 21.6.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ... 396

§ 7. Dzierżawa ... 397

III. Ustanie dzierżawy ... 400

IV. Używanie bezczynszowe nieruchomości rolnej ... 400

§ 8. Użyczenie ... 400

III. Ustanie użyczenia ... 403

IV. Przedawnienie ... 403

§ 9. Umowa leasingu ... 403

III. Zakończenie leasingu ... 406

Rozdział III. Zobowiązania odnoszące się do świadczenia usług ... 408

§ 10. Umowa o dzieło ... 408

II. Elementy przedmiotowo istotne oraz prawa i obowiązki stron ... 409

III. Rękojmia za wady dzieła ... 413

IV. Zakończenie stosunku prawnego ... 414

V. Przedawnienie ... 415

§ 11. Umowa o roboty budowlane ... 415

III. Szczególne instrumenty ochrony wykonawców (podwykonawców) ... 417

(14)

XIX Spis treści

§ 12. Zlecenie i świadczenie usług ... 418

III. Ustanie zlecenia i jego skutki ... 420

§ 13. Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia ... 421

§ 14. Przechowanie ... 424

III. Zakończenie umowy przechowania ... 425

§ 15. Odpowiedzialność utrzymujących hotele i podobne zakłady ... 426

II. Zasady odpowiedzialności ... 427

§ 16. Umowa składu ... 429

§ 17. Umowa agencyjna ... 430

III. Zagadnienia szczegółowe ... 432

§ 18. Umowa komisu ... 433

I. Uwagi ogóle ... 433

III. Odpowiedzialność komisanta za wady rzeczy ... 434

§ 19. Umowa przewozu ... 435

§ 20. Umowa spedycji ... 437

Rozdział IV. Umowy regulujące stosunki kredytowe ... 440

§ 21. Pożyczka ... 440

IV. Umowa kredytu ... 442

§ 22. Umowa rachunku bankowego ... 443

III. Ustanie umowy ... 444

Rozdział V. Zabezpieczenia wierzytelności ... 446

§ 24. Poręczenie ... 446

II. Zawarcie i treść umowy poręczenia ... 447

III. Skutki prawne poręczenia ... 448

IV. Następstwa zaspokojenia wierzyciela ... 450

(15)

XX Spis treści

Rozdział VI. Umowy o funkcji alimentacyjnej ... 452

§ 25. Renta ... 452

§ 26. Dożywocie ... 454

Rozdział VII. Ubezpieczenia gospodarcze ... 458

§ 28. Zawarcie umowy ... 461

§ 29. Prawa i obowiązki stron ... 462

§ 30. Przedawnienie ... 466

Rozdział VIII. Umowa spółki ... 468

§ 32. Stosunki majątkowe wspólników i odpowiedzialność za zobowiązania ... 469

§ 33. Prowadzenie spraw spółki i jej reprezentacja ... 471

§ 34. Zmiana składu osobowego spółki ... 473

§ 35. Ustanie spółki ... 473

§ 36. Rozliczenia wspólników po zakończeniu umowy ... 474

Rozdział IX. Przekaz i papiery wartościowe ... 476

§ 37. Przekaz ... 476

§ 38. Papiery wartościowe ... 478

Rozdział X. Przyrzeczenie publiczne ... 481

Rozdział XI. Ugoda ... 483

Część piąta. Prawo spadkowe ... 485

Rozdział I. Uwagi wprowadzające ... 485

§ 1. Prawo spadkowe ... 485

I. Istota i funkcje prawa spadkowego ... 485

II. Źródła prawa spadkowego ... 486

III. Międzyczasowe prawo spadkowe ... 487

§ 2. Spadek ... 488

I. Pojęcie spadku ... 488

II. Skład spadku ... 489

1. Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku ... 489

2. Prawa i obowiązki wyłączone ze spadku ... 494

Rozdział II. Ogólna charakterystyka dziedziczenia ... 496

§ 3. Pojęcie dziedziczenia ... 496

§ 4. Otwarcie spadku ... 497

I. Chwila otwarcia spadku ... 497

II. Skutki otwarcia spadku ... 498

§ 5. Powołanie do spadku ... 499

§ 6. Zdolność dziedziczenia ... 500

I. Pojęcie zdolności dziedziczenia ... 500

II. Podmioty posiadające zdolność dziedziczenia ... 501

(16)

XXI Spis treści

§ 7. Niegodność dziedziczenia ... 502

I. Istota niegodności ... 502

II. Podmioty mogące być uznane za niegodne ... 503

III. Przyczyny niegodności ... 504

IV. Stwierdzenie niegodności ... 506

V. Przebaczenie ... 507

§ 8. Zrzeczenie się dziedziczenia ... 508

I. Istota i funkcje umowy ... 508

II. Konstrukcja prawna umowy ... 509

III. Skutki umowy ... 510

§ 9. Umowy dotyczące spadku ... 512

I. Zakaz zawierania umów o spadek po osobie żyjącej ... 512

II. Umowa o zbycie spadku lub udziału w spadku ... 513

1. Istota umowy ... 513

2. Skutki umowy ... 514

3. Zasady odpowiedzialności ... 516

Rozdział III. Dziedziczenie ustawowe ... 517

§ 11. Dziedziczenie w pierwszej grupie ... 517

§ 12. Dziedziczenie w drugiej grupie ... 519

§ 13. Dziedziczenie w trzeciej grupie ... 520

§ 14. Dziedziczenie w czwartej grupie ... 521

§ 15. Dziedziczenie w piątej grupie ... 522

§ 16. Dziedziczenie gminy albo Skarbu Państwa ... 523

§ 17. Dziedziczenie w przypadku przysposobienia ... 523

§ 18. Pozycja prawna małżonka spadkodawcy ... 525

I. Uprawnienie do korzystania z mieszkania i urządzeń domowych ... 525

II. Ustawowy zapis naddziałowy ... 525

III. Wyłączenie małżonka od dziedziczenia ... 527

§ 19. Uprawnienia dziadków spadkodawcy ... 528

Rozdział IV. Dziedziczenie testamentowe ... 529

§ 20. Pojęcie testamentu ... 529

I. Testament jako czynność prawna ... 529

II. Testament jako dokument ... 530

§ 21. Sporządzenie testamentu ... 531

I. Zdolność testowania ... 531

II. Animus testandi ... 531

III. Zakaz testamentów wspólnych ... 532

§ 22. Odwołanie testamentu ... 532

§ 23. Wykładnia testamentu ... 533

§ 24. Nieważność testamentu ... 534

§ 25. Konwersja testamentu ... 536

§ 26. Otwarcie i ogłoszenie testamentu ... 537

Rozdział V. Forma testamentu ... 538

§ 28. Testamenty zwykłe ... 538

(17)

XXII Spis treści

I. Testament własnoręczny ... 538

1. Przesłanki ważności ... 538

2. Pismo ... 539

3. Podpis ... 540

4. Data ... 541

II. Testament notarialny ... 542

III. Testament allograficzny ... 542

§ 29. Testamenty szczególne ... 543

I. Testament ustny ... 543

1. Przesłanki ważności ... 543

2. Sporządzenie testamentu ... 544

3. Stwierdzenie treści testamentu ... 545

II. Testament podróżny ... 546

III. Testament wojskowy ... 546

§ 30. Świadkowie testamentu ... 547

I. Pozycja świadków ... 547

II. Bezwzględna niezdolność bycia świadkiem ... 548

III. Względna niezdolność bycia świadkiem ... 548

Rozdział VI. Treść testamentu ... 549

§ 31. Swoboda testowania ... 549

§ 32. Podstawienie ... 550

§ 33. Przyrost ... 550

§ 34. Zapis zwykły ... 551

I. Istota zapisu zwykłego ... 551

II. Zapisobierca zwykły ... 552

III. Obciążony zapisem zwykłym ... 552

IV. Przedmiot zapisu zwykłego ... 553

§ 35. Zapis windykacyjny ... 554

I. Istota zapisu windykacyjnego ... 554

II. Ustanowienie zapisu windykacyjnego ... 554

III. Zapisobierca windykacyjny ... 555

IV. Przedmiot zapisu windykacyjnego ... 555

§ 36. Polecenie ... 556

I. Istota polecenia ... 556

II. Charakter prawny polecenia ... 556

III. Obciążony poleceniem ... 557

IV. Uprawniony do żądania wykonania polecenia ... 557

§ 37. Wykonawca testamentu ... 558

I. Powołanie wykonawcy testamentu ... 558

II. Prawa i obowiązki wykonawcy testamentu ... 558

Rozdział VII. Status prawny spadkobiercy ... 560

§ 38. Przyjęcie lub odrzucenie spadku ... 560

I. Oświadczenie spadkowe – pojęcie i rodzaje ... 560

II. Charakterystyka oświadczenia spadkowego ... 561

1. Niepodzielność ... 561

2. Bezwarunkowość ... 562

3. Nieodwołalność ... 562

(18)

XXIII Spis treści

III. Sposób złożenia oświadczenia spadkowego ... 562

IV. Termin do złożenia oświadczenia spadkowego ... 563

1. Charakter i sposób liczenia terminu ... 563

2. Skutki braku złożenia oświadczenia w terminie ... 564

V. Transmisja ... 565

VI. Wady oświadczenia woli ... 566

VII. Odrzucenie spadku z pokrzywdzeniem wierzycieli ... 567

§ 39. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego ... 568

I. Dokumenty potwierdzające dziedziczenie ... 568

1. Sądowe stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego ... 568

2. Notarialny akt poświadczenia dziedziczenia ... 569

3. Europejskie poświadczenie spadkowe ... 570

II. Postępowanie spadkowe ... 570

1. Postępowanie przed sądem ... 570

2. Postępowanie przed notariuszem ... 571

3. Zmiana lub uchylenie dokumentu potwierdzającego dziedziczenie ... 572

III. Skutki stwierdzenia nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego ... 573

1. Wyłączność dowodowa ... 573

2. Domniemania prawne ... 573

3. Ochrona osób trzecich ... 574

§ 40. Ochrona dziedziczenia ... 574

I. Roszczenie o wydanie spadku ... 574

II. Roszczenia uzupełniające ... 575

§ 41. Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe ... 576

II. Odpowiedzialność przed przyjęciem spadku ... 576

III. Odpowiedzialność po przyjęciu spadku ... 576

1. Zakres odpowiedzialności ... 576

2. Odpowiedzialność za długi a wspólność małżeńska majątkowa ... 577

3. Odpowiedzialność za długi a sposób przyjęcia spadku ... 577

4. Spis inwentarza ... 578

5. Wykaz inwentarza ... 578

6. Ograniczenie odpowiedzialności ... 579

7. Odpowiedzialność za zapisy zwykłe i polecenia ... 580

8. Odpowiedzialność solidarna ... 580

9. Współodpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych ... 580

IV. Odpowiedzialność po dziale spadku ... 581

V. Odpowiedzialność zapisobierców windykacyjnych ... 581

Rozdział VIII. Zachowek ... 582

§ 43. Podmioty uprawnione do zachowku ... 583

§ 44. Podmioty zobowiązane z tytułu zachowku ... 584

§ 45. Wysokość zachowku ... 585

§ 46. Zagadnienia szczegółowe ... 588

I. Odpowiedzialność uprawnionego do zachowku ... 588

II. Zmniejszenie zapisów i poleceń ... 588

(19)

XXIV Spis treści

III. Dziedziczność roszczenia o zachowek ... 589

IV. Przedawnienie roszczenia o zachowek ... 590

§ 47. Wydziedziczenie ... 590

Rozdział IX. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku ... 593

§ 48. Wspólność majątku spadkowego ... 593

I. Pozycja prawna współspadkobierców ... 593

1. Zmodyfikowana współwłasność ułamkowa ... 593

2. Zarząd spadkiem ... 594

3. Uprawnienia współspadkobierców ... 594

II. Rozporządzenie udziałem w przedmiocie należącym do spadku ... 595

1. Zgoda współspadkobierców ... 595

2. Brak zgody współspadkobierców ... 596

3. Skutki rozporządzenia ... 596

§ 49. Dział spadku ... 596

I. Istota działu spadku ... 596

II. Umowny dział spadku ... 597

1. Zgoda spadkobierców ... 597

2. Forma umowy działowej ... 597

3. Sposób podziału spadku ... 598

4. Wady oświadczenia woli ... 598

III. Sądowy dział spadku ... 599

1. Brak zgody spadkobierców ... 599

2. Skład i wartość spadku ... 599

3. Kognicja sądu spadku ... 599

4. Sposoby podziału spadku ... 600

5. Postanowienie działowe ... 601

IV. Dział spadku całkowity, częściowy i uzupełniający ... 601

V. Zaliczanie darowizn ... 602

1. Istota konstrukcji ... 602

2. Podmioty zobowiązane do zaliczenia ... 602

3. Darowizny i zapisy windykacyjne podlegające zaliczeniu ... 603

4. Darowizna przewyższająca schedę spadkową ... 604

5. Sposób zaliczenia ... 604

6. Zaliczenie kosztów wychowania i wykształcenia ... 604

VI. Rękojmia za wady ... 605

Indeks rzeczowy ... 607

(20)

Prawo cywilne. Spis treści. Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

Spis tr eści

Prawo cywilne

Przejdź do produktu na ksiegarnia.beck.pl

Spis treści

Przejdź do księgarni