ZESZYTY NAUKOWE POIITECHNIKI ŚLĄSKIEJ S e r i a : MECHANIKA z . 43
________ 1971 Nr k o l . 306
JÓZEF GAWROŃSKI, JERZY SOKOŁOWSKI K a t e d r a O dlewnictw a
BADANIE WŁASNOŚCI FIZYCZNYCH STOPU CuNlFe60
PRZEZNACZONEGO NA ODLEWANE MAGNESY TRWAŁE
S t r e s z c z e n i e . Omówiono metodykę b ad a ń n i e k t ó r y c h w ł a s n o ś c i f i z y c z n y c h nowego s t o p u na magnesy t r w a ł e CuNiFe60, s t o s o wanego od nie daw na w t e c h n i c e e l e k t r o n i c z n e j . W s z c z e g ó l n o ś c i omówiono t e c h n i k ę i w y n i k i bada ń n a p i ę c i a p o w ie r z c h n io w e g o , c i ę ż a r u w łaś ciw e g o w s t a n i e c i e k ły m 1 s t a ł y m , w s p ó łc z y n n ik a r o z s z e r z a l n o ś c i l i n i o w e j , w s p ó łc z y n n ik a prz»*
wodnictwa c i e p l n e g o , c i e p ł a w łaściw e go i o i e p ł a k r z e p n i ę c i a , z a k r e s u t e m p e r a t u r k r z e p n i ę c i a i w ł a s n o ś c i m a gnetyc z
nych .
1 . Wstęp
M a t e r i a ł y m agnetyczne z a j ę ł y t r w a ł ą p o z y c ję w w i e l u d z i e d z i n a c h produk
c j i p rze m y sło w ej i s ta n o w i ą g ru p ę wyrobów p o d l e g a j ą o ą c i ą g łe m u dynam icz
nemu r o z w o jo w i. I s t n i e j ą c y o b e c n i e w k r a j u s t a n c i ą g ł e g o n i e z a s p a k a j a n l a p o t r z e b ja k o ś c i o w y c h w z a k r e s i e magnesów t r w a ł y c h o d le w a n y ch , św ia dczy o o b ie k t y w n e j k o n i e c z n o ś c i s i l n i e j s z e g o tempa b a d a ń .
Z a s a d n ic z y m i w ł a ś c i w o ś c i a m i , k t ó r e powinny oeohowaó m a t e r i a ł , żeby b y ł on dobrym magnesem trwały m s ą : z d o ln o śó w y tw a r z a n ia s i l n e g o p o la magne
ty c z n e g o i u tr z y m a n ie t e g o p o la p r z e z d ł u g i o k i e s o z a s u . Dla s p e ł n i e n i a p ie r w s z e g o ż ą d a n i a k o n ie c z n a j e 3 t duża waruośó p o z o s t a ł o ś c i m a g n e t y c z n e j , z a ś s p e ł n i e n i e d r u g i e g o warunku możliwe j e s t , gdy m a t e r i a ł p o s i a d a dużą w a r to ś ó s i ł y k o e r c j i .
W p rzy p a d k u s t o p u CuNlFeóO p o d j ę t o - b a d a n i e param etrów m agnetycznych w k o l e j n y c h s t a d i a c h p r o c e s u t e c h n o l o g i c z n e g o : po o d l a n i u , w a lc o w a n iu , ob
r ó b c e c i e p l n e j - p r z e s y c a n i u i o d p u s z c z a n i u . Punktem w y j ś c i a do wykona
nych bada ń b y ł o z a ł o ż e n i e , że w k o l e j n y c h e t a p a c h p r o c e s u t e c h n o l o g i c z n e go p r o d u k c j i magnesów ze s t o p u CuNiFeGO tk w ią znaczne r e z e r w y , k t ó r e od
p o w iednio w y k o rz y s ta n e pozwolą p o d n le ś ó w ł a s n o ś c i magnetyczne od 2 0 - 3 0 #
[
1] •
Rozwój t e c h n o l o g i i o d le w a n ia magnesów t r w a ł y c h s t a w i a p r z e d p r o j e k t a n tem t e j t e c h n o l o g i i k o n ie c z n o ś ó p o z n a n ia f i z y o z n y c h i te rm o f iz y o z n y o h w ł a ś c i w o ś c i stopów d l a celo wego p r o j e k t o w a n i a metalowych form o d l e w n i c z y c h .
Z uw agi na f a k t , że c h a r a k t e r y s t y k a f i z y c z n a w ł a s n o ś c i stopów p r z e z n a czonych do o d le w a n ia ró ż n y c h typów magnesów d a l e k a j e s t od wymagań i p o -
J ó z e f Gawr ońs ki , J e r z y Sokoł ows ki
t r z e b , p o d j ę t o b a d a n i a ty c h w ł a s n o ś c i , k t ó r e są n ie z b ę d n e w c i e p l n s j t e o r i i o d l e w n i c t w a .
2 . B adania w ła s n e
Magnesy t r w a ł e mogą byś wytw arzane metodam i:
a ) s p i e k a n i a proszków metalowych;
b ) s p i e k a n i a sproszkow anych tle n k ó w ( f e r r y t y ) ; o ) o d l e w a n i a ;
d ) o d l e w a n i a , p r z e r ó b k i p l a s t y c z n e j i w y k ra w a n ia .
W iększośó magnesów t r w a ł y c h j e s t wytw arzana p r z e z o d l e w a n i e .
Wysoko ja k o ś c io w e odlewane magnesy t r w a ł e ze stopów A l n i , A ln ic o i Cu- - N i - F e g w a r a n t u j e wysoka c z y s t o ś ó m a te r ia łó w wsadowych w p r o c e s i e t o p i e n i a w p i e c a c h I n d u k c y jn y c h z k o n tr o lo w a n ą a t m o s f e r ą i obróbka c i e p l n o m a g - n e t y c z n a l u b o i e p l n a . W c z a s i e t o p i e n i a , o d le w a n ia i o b r ó b k i c i e p ln o m a g - n e t y o z n e j i s t n i e j e duża możliwośó wpływania na p a r a m e tr y m agnetyczne s t o pu n i e t y l k o p o p r z e z m o d y f ik a c ję c i e k ł e g o m e t a l u , a l e r ó w n ie ż p o p r z e z od
l e w a n i a magnesów do f o rm z a p e w n ia ją c y c h sto p n io w e k r z e p n i ę c i e w p ł a s z c z y ź n i e p r o s t o p a d ł e j do k i e r u n k u p o la m a gnetyoz nego, stosow a nego przy p ó ź n i e j s z e j obróbce c i e p l n e j w p o lu magnetycznym.
S to p CuNiFeóO o s k ł a d z i e chemicznym 60% Cu, 20% Ni i 20% Fe stosowany j e s t ja k o odlewy k s z t a ł t o w e , d r u t , taśm a l u b ja k o magnesy o zło ż o n y c h k s z t a ł t a c h otrzymywanych p r z e z w y t ł a c z a n i e . T e c h n o l o g i a p r z y g o to w a n ia s t o
pu CuNiFe60 p r z e d s t a w i o n a z o s t a ł a w p ra c y f l j -
Do bada ń u ż y t o p r ó b k i w y c i ę t e z wlewka o wymiarach 15 x 30 x 500 mm od
l a n e g o do form y m e t a l o w e j . W p r zypa dku ¡badania w s p ó łc z y n n ik a p r z e w o d n ic twa c i e p l n e g o j a k o próbkę pomiarową u ż y t o d r u t ze s t o p u CuNlFe60 o ś r e d n i c y 1 mm.
2 . 1 . B adanie n a p i ę c i a pow ierzchniow ego
Do n a j c z ę ś o i e j sto s o w a n y ch metod pom iaru n a p i ę c i a pow ierzchniow ego cie- k ły o h m e t a l i n a l e ż ą m eto dy: maksymalnego c i ś n i e n i a w p ę c h e r z u gazowym i o s a d z o n e j k r o p l i . Do bada ń w y k o rz y s ta n o z a s a d ę pomiaru maksymalnego c i ś n i e n i a w p ę c h e r z y k u gazowym, k t ó r ą i l u s t r u j e r y s u n e k 1 .
P r z e z k a p i l a r ę z a n u r z o n ą w c ie k ły m s t o p i e przedm uchuje s i ę a r g o n . Mano
m etr w sk a z u je c i ś n i e n i e , przy którym n a s t ę p u j e o derw anie s i ę p ę c h e r z y k a gazowego. N a p i ę c i e pow ierzchniow e CT w y l i c z a s i ę ze w zoru:
I ' « *
Ba dani a w ł a s n o ś c i f i z y c z n y c h s t o p u .
r - p r o m i e i k a p i l a r y w mj V - c i ś n i e c i e w
ę - g ę s t o ś ć b a d a n e j c i e c z y w k c
g - p r z y s p i e s z a n i e z i e m s k ie w s W yniki pomiarów p r z e d s t a w i a r y s u n e k 2 .
B y s . 1 . Schemat pom iaru n a p i ę c i e pow ierzchniow ego s t o p u CuNiFe6C
46 J ó z e f Gawr oński , J e r z y Sokoł owski
2 . 2 . Pomiar c i ę ż a r u w łaściw e go s t o p u CuNiFe60 w s t a n i e c ie k ły m
Pomiaru g ę s t o ś c i c i e k ł e g o s t o p u dokonano metodą pom iaru r ó ż n i c y c i ś n i e n i a AT p o tr z e b n e g o do o d erw an ia p ę c h e r z y k a gazowego ed k a p i l a r y , za n u rzo n e j na d u ż e j g ł ę b o k o ś c i w badanym s t o p i e . Do o d e rw a n ia s i ę p ę c h e r z y k a g a zowego p o t r z e b n e j e s t o l ś n i e n i e P (^n-) w y r a ż a j ą c e s i ę wzorem:
m
F = ę g h + | £ ,
g d z i o :
g - p r z y s p i e s z e n i e z i e m s k ie w Iras ' o - g ę s to ś d c ie k łe g o 3topu w - 9 f
nr'
h - g ł ę b o k o ś ć z a n u r z e n i a k a p i l a r y w m;
r - prom ień k a p i l a r y w m;
6 - n a p i ę c i e pow ierzchniow e w
W o b l i c z e n i a c h u w z g lę d n ia s i ę r ó w n i e ż r o z s z e r z a l n o ś ć k a p i l a r y i p o dnie
s i e n i e z w i e r c i a d ł a c i e c z y . P r a k t y c z n i e m ie rzy s i ę r ó ż n i c ę s ł u p a c i e c z y raa- n o m e tr y o z n e j ( j e ż e l i r ó ż n i c a t a przy pierw szym z a n u r z e n i u w y n o si AA, a przy drugim AB) o r a z g ę s t o ś ć c i e c z y d . G ę s to ś ć c i e k ł e g o s t o p u o b l i c z o n o ze w zoru:
d (AB - A A ) kg
* ' (1+cCAt H1+kw; Ah ¡¡7 ’
g d z i e :
cC - w s p ó ł c z y n n i k r o z s z e r z a l n o ś c i c i e p l n e j k a p i l a r y w deg~1 f
A t - r ó ż n i o a t e m p e r a t u r y pomiarowej i t e m p e r a t u r y o t o c z e n i a w °K;
Ab - r ó ż n i c a g ł ę b o k o ś c i z a n u r z e n i a k a p i l a r y ;
kw - w s p ó ł c z y n n i k w iąż ąc y prom ień k a p i l a r y z prom ie niem t y g l a . W yniki b ad a ń z e s ta w io n o w t a b l i c y 1 .
T a b l i o a 1 W y n ik i b ad a ń g ę s t o ś u i w s t a n i e c i e k ły m s t o p u CuNiFe60
rT em p eratu ra s t o p u °K
G ę sto ść kg/nP
1673 76C0
1723 7460
1773 7460
1325 7370
Badani a w ł a s n o ś c i f i z y c z n y c h s t o p u . . 47
2 . 3 . Pomiar w s p ó łc z y n n ik a r o z s z e r z a l n o ś c i l i n i o w e j
Pomiar wykonano na d y l a t o m e t r z e różnicowym systemem C heyenarda ty p u DP f i r m y J . A m s le r, n a g r z e w a j ą c próbkę z s z y b k o ś c i ą 0 , 0 5 W yniki bada ń d y la t o m e t r y c z n y c h za m ie sz c z o n o w t a b l i c y 2 i na r y s . 3 .
T a b l i c a 2 R o z s z e r z a l n o ś d l i n i o w a s t o p u CuNiFećC
Tempera
t u r a
°K
293-3 73 2 9 3 -a 73 293-573 293-673 293-773 293-873 293-973
r t T b ,10_i 1 3 ,5 5 1 3 , 5 4
..
j13,60 1 3 ,9 6 1 4 , 6 7 15,32 1 6 , 1 7
R y s . 3 . Zmiana w s p ó łc z y n n ik a r o z s z e r z a l n o ś c i c i e p l n e j w f u n k c j i te m p e ra t u r y
Skok r o z s z e r z a l n o ś c i c i e p l n e j s t o p u CuNIFeóO w z a k r e s i e t e m p e r a t u r 293-673°K a 293-773°K spowodowany j e s t zm ianami w ł a s n o ś c i m a g n ety c zn y c h .
>7 p r z y d z i a l e t e m p e r a t u r 673-773°K n a s t ę p u j e p r z e g i ę c i e k r z y w e j d y la to m e t r y c z n e j i w tym z a k r e s i e z n a j d u j e s i ę p u n k t C u r i e , co p o t w i e r d z a j ą pomia
ry t e j t e m p e r a t u r y na m a g n e to m e tr z e .
2 . A. Pomiar w sp ó łc z y n n ik a p rze w o d n ictw a c i e p l n e g o s t o p u CuWiPeóO
Znajomość w s p ó łc z y n n ik a p rz e w o d z e n ia c i e p ł a j e s t nieodzownym warunkiem p r o j e k t o w a n i a u r z ą d z e ń do o d le w a n ia k o k ilo w e g o s t o p u CuiliFećO, gdyż j a k w s k a z u ją b a d a n i a W . n a j w a ż n i e j s z e w ł a s n o ś c i m agnetyczna s t o p u o s i ą g a s i ę w ł a ś n i e w odlewach z kek i i i . VI b i l a n s i e c ie p ln y m u k ł a d u o d l e w - k o k i l a k o n ie c z n a j e s t znajomość w s p ó łc z y n n ik a p rze w o d n ictw a c i e p l n e g o s t o p u w s z e r o k im z a k r e s i e t e m p e r a t u r , s z c z e g ó l n i e b l i s k i c h t e m p e r a t u r z e k r z e p n i ę c i a . VI b a d a n i a c h w y k o rz y s ta n e metodę podaną p r z e z W.S. X obuszoka, B.A, Me r i s o w a i W.7 . C h e tk ie w io z a k o r z y s t a j ą c z r o z w i ą z a n i a rów nania td-.r. łuskowe
J ó z e f Ga wr ońs ki , J e r z y S o k oł ows ki
go na b i l a n s e n e r g i i c i e p l n e j w d ługim d r u c i e r o z c i ą g n i ę t y m w r u r z e pomia
r o w e j , nagrzewanym prądem e l e k t r y c z n y m [1, 3 ] . Sdy d r u t pomiarowy j e s t u - mie szczony w p r ó ż n i i nagrzewany prądem e l e k t r y c z n y m I , to ró w n a n ie o p i s u j ą c e b i l a n s c i e p l n y z u w z g lę d n ie n ie m p rz e w o d z e n ia c i e p ł a ma p o s t a ć :
g d z i e : G S, p
- s t a ł a S t e f a n a B o ltz m a n a ;
- odpow iednio p o le p r z e k r o j u i.obwód d r u t u j - w s p ó łc z y n n ik p rze w o d n ictw a c i e p l n e g o ( — 3—m.oeg
2 on i c a ł k o w i t a z d o l n o ś ć p r o m ie n io w a n ia ; Tc - t e m p e r a t u r a ś c i a n e k r u r y °K;
T^, — t e m p e r a t u r a pomiar owego o d c in k a d r u t u w °K;
R ozw iązując' powyższe r ó w n a n ie , otrzymujemy [1.1 :
) t opór w łaściw y
- M
MTtV - to4 ) Ç V 3
. (P - LncS?,
g d z i e :
j - g ę s t o ś ć p rąd u w k / m }2 L - c a ł k o w i t a d łu g o ś ć d r u t u ; D - s t a ł a c a ł k o w a n i a .
W ieIkość :
t g <P -
,VTt 4 - To4 ) Ç V * "
( r y s . 4 1 5 ) n a l e ż y t r a k t o w a ć ja k o w s p ó łc z y n n ik kątowy p r o s t e j L="L(-lncC) oo o z n a c z a , żs z n a j ą c p r z e b i e g t e j z a l e ż n o ś c i można wyznaczyć K :
% Um m ^ o
X = - ---——jj----jj— . t g ¡P ( r y s . 6 ) , At.s. (tt4 -t04 )
g d z i e :
At - w y d łu ż e n ie o d c in k a pomiarowego d r u t u o t e m p e r a t u r z e
Ba dani a w ł a s n o ś c i flz.yczn.YCh s t o p u . . . 49
S -Lu l r - 1I r
L cm 30 25 20 s
V s
4=0904
^ 5 1
L cm 10 25 20
15
10
5
3 * V X *
I 2 itr l I 0 -In &lL
R y s . <+. P r o s t e do o t l i c z e n i a t g <p
I
Rys.
050 050 040
«30 020'
0«
0
J *070/2 0*0105 0*0905
• J
0200 00*1
lfr*'02J0 l f ’ S2tt I r i n a . ' «r*'0M5
5 . Z a l e ż n o ś ć o p o r u ’ środkowego o d c in k a ’od_ d ł u g o ś c i d r u t u 0*4005
04« 00
50 J ó z e f Ga wr oński , J e r z y S okoł ows ki
P rzy w y z n a c z a n iu L = L ( - ln c i) w i e l k o ś ć cC można w y r a z i ć p r z e z w a r t o ś ć o poru środkowego o d c in k a d r u t u - R^ w t e m p e r a t u r z e T d l a maksymalnej d ł u g o ś c i d r u t u o r a z k o l e j n o p r z e z w a r t o ś c i oporów o d c i n k a przy z m n i e j s z a j ą c e j s i ę d ł u g o ś c i L ,
m m ni i ust m m m ## <ai na mp * *
R y s . 6 . Z a l e ż n o ś ć w s p ó łc z y n n ik a p rze w o d n ictw a c i e p l n e g o s t o p u C ułiFe60 od te m p e r a t u r y
2 . 5 . Pomiar c i e p ł a w łaś ciw e g o w s t a n i e s t a ł y m i c i e p ł a k r y s t a l i z a c j i C i e p ło w ła ś c iw e s t o p u CuNiFećO wyznaczono metodą k a l o r y m e t r y c z n ą . Ś red
n i a w a r t o ś ć c i e p ł a w ła ś c iw e g o przy s t a ł y m c i ś n i e n i u w y n o s i:
B łąd w zglę dny o b l i c z o n y metodą r ó ż n i c z k i z u p e ł n e j w y n o si 5 , 4f5. S t o s u j ą c metodę a d d y t y w n o ś c i można o b l i c z y ć w a r t o ś ć c i e p ł a w ła ś c iw e g o w s t a n i e s t a ł y m (w t e m p e r a t u r z e o t o c z e n i a ) :
mUe ę
W
o = 4 4 3 , 8 ---- — kg deg
° i = v , 6 > 6 s r f e
a w s t a n i e c i e k ły m ( b l i s k o t e m p e r a t u r y k r y s t a l i z a c j i ) :
o’ = 6 4 4 , 77’ kg deg
Pomiar c i e p ł a k r y s t a l i z a c j i s t o p u j e s t n ie z w y k ło t r u d n y , zo względu na wy
soką t e m p e r a t u r ę k r y s t a l i z a c j i . C i e p ło k r y s t a l i z a c j i , o b l i c z o n e metodą a d d y t y w n o ś c i w y n o si [ 2 ] :
Badanie, w ł a s n o ś c i f i z y c z n y c h s t o p u . . . 51
2 . 6 . 3 a d a n ie c h a r a k t e r y s t y c z n y c h w a r t o ś c i magnetycznycn
W a n a l i z i e d o b r o c i magnesu tr w a ł e g o w ła ś c iw e j e s t r o z p a t r y w a n i e p ę t l i h i s ' r e r e z y 3 w f u n k c j i B. Dobrą w i e l k o ś c i ą c h a r a k t e r y s t y c z n ą d l a m a t e r i a łów m a g n ety c zn ie tw ardych j e s t i l o c z y n (BH)[nax, g d z i e B i H l e ż ą w d r u g i e j ć w i a r t c e p ę t l i h i s t e r e z y ( c z ę s t o zwanej krzywą o dm agnesow ania) .
po octlanu i U 2) . . — po M tccmanu
■«— po pnesycaniu - ° — postąpieniu
1 * '•» "-io -S -a -» •»’ -5
Ot m net w m w ' w m a,e a m c m o,w o,m cm 'MhsOe
H y s . 7 . Krzywe odmagnesowania i i l o c z y n u e n e r g i i s t e p u CuziFeóC
Na r y s . 7 z e s ta w io n o w y n i k i t a da ii w ł a s n o ś c i magnety cznych po kolejny.-.n e t a p a c n p n o c e s u . W ł a s n o ś c i m agnetyczne próbek po o d l a n i u ( p r o s t e 1 1 2 ) u z yskano w wyniku zmian %•< prowadź cny cn w t e c h n o l o g i i . P r o s t a 1 ( r y s . 7) p r z e d s t a w i a w ł a s n o ś c i m agnetyczne s t o p u oalanegr, w k o k i l i z a p e w n i a j ą c e j duża in te n s y w n o ś ć s t y g n i ę c i a . Budowa k r y s t a l i c z n a t a k i e g o odlewu j e s t n i e k o r z y s t n a i n i c pozwala u z y s k a ć w d a l s z y c h e t a p a c h p r o c e s u wyocniok w ł a s n o ś c i m a g n e ty c z n y c h . P r o s t e 2 ( r y s . 7) j e s r krzywą odungresow ar.Jj sto p u o d la n eg o do k o k i l i z a p e w n i a j ą c e ; n i s k ą in te n s y w n o ś ć s t y g n i ę c i a d z i ę k i z a biegom te c h n o l o g i c z n y m . Budcwa k r y s t a l i c z n a s t e p u j e s t k o r z y s t n a , d z i ę k i czemu j u ż po o d l a n i u uzyskano w ysokie w ł a s n o ś c i n s g n c t y c z n e .
52 J ó z e f J n w r c ń s k i , J e r z y S o k oł ows ki
2 . 7 . Pomiar t e m p e r a t u r y Curie
Pomiar t e m p e r a t u r y C urie przeprow adzono r a te rm c n a r .ie to n a t r z e sy stem u Chevenarda t y p . T!ż. Krzywą t e r ' ’omagnexyczną p r z e d s t a w i a r y s . 8 .
2 . 8 . Zatcres k r z s p n i ę o i a s t o p u Cut?iFe5C
O b l i c z e n i a c i e p l n e p r o c e s u s t y g n i ę c i a z a k ł a d a j ą d o k ła d n ą znajomość z a k r e s u k r z e p n i ę c i a -
¿ Tk r = Tl i k " Ts o l °K *
Z n a c z e n ie z a k r e s u k r z e p n i ę c i a można s c h a r a k t e r y z o w a ć k r y t e r i u m : AT.k r
k r
gd i: j e :
T,_v - t e m p e r a t u r a k r y s t a l i z a c j i . 7 p r zypa dku gdy:
ATk r « ■ i
s t o p p rc.k tjcr.r.ie r . i : r ó ż r . i s i ę pod względem c h a r a k t e r u p r o c e s u k r z e p n i ę c i u od c z y s t e g o m e t a l u [1 j .
Ba dani a w ł a s n o ś c i f i z y c z n y o o. s t o p u . 53
A n a l i z a s t o p u Ci
Zatem:
t e r m i c z n a ( r y s . S) p o z w o l i ł a s t w i e r d z i ć , że z a k r e s k r z e p n i ę c i a i’Tl?e5C w y n o si:
Tk r = 1549 “ 1523 = 26°K '
''k r 26 .. n rnfi
T T ^ = T O Ł ° ' ° 1 6 -
timp. •<
1SS3
1(13
m K
o
\
\
o\
\
w 1533 '
“ V , ,
w ---.--- - ^ N
\
m
m
m
\
\
\
V
\
>o
kto <ec m ac w x-o #o
mw w s«
R y s . 9>. Krzywa k r z e p n i ę c i a s t o p u CuKifećC
Z w y s t a r c z a j ą c ą d o k ł a d n o ś c i ą d l a o d l i c z e ń c i e p l n y c h p r o c e s u k r z e p n i ę c i a -nożna zatara p r z y j ą ć , t e s t e p CuiiiFsSC k r z e p n i e Juk c z y s t y m e t a l w te m pe
r a t u r z e .
54 J ó z e f Gawr ońs ki , J e r z y S o k oł ows ki
W n io sk i
1 . B a dania p o t w i e r d z i ł y , że u z y s k a n i e wy sok io ił w ł a s n o ś c i magnety cznych r u rowych odlewów j e s t możliwe d z i ę k i zabie gom t e c h n o lo g i c z n y m zm r.ia.jsza- jąoym in te n s y w n o ś ć k r z e p n i ę c i a i s t y g n i ę c i a wlewków ze s t o p u CuKiFe&O 2 . W ł a s n o ś c i f i z y c z n e s t o p u , a s z c z e g ó l n i e w s p ó ł c z y n n i k p rzew odnictw a c i e
p l n e g o , c i e p ł o w ła ś c iw e o r a z c i e p ł o k r y s t a l i z a c j i s ą k o r z y s t n e i pozwa
l a j ą zapewnić n i s k ą i n te n s y w n o ś ć k r y s t a l i z a c j i .
LITEBATURA
[1] Gawroński J . , S o k o ło w sk i J . : ! i a t e r i a ł y na z e b r a n i e sprawozdawcze Komi
t e t u H u t n i c t w a , PAN za r o k 1 9 7 0 .
[2] W iejD ik A . I . : T i e o r l a z a t w i e r d i w a n i j a O t l i w k i , Moskwa 1959 r .
[3j Kobuszko W . S ., Morlsow B . A . , C h o tk ie w io z W.J.-: E k s p i e r i m e n t a l n a t i e c h - n i k a i metody w y s o k o t l e n p e r a t u r n y o h l z m i e r r i e n i i , Moskwa 1966 r . [4] H orrista A . H . : F i z y c z n e podstawy magnetyzmu, PWN Warszawa 1970 r . [5] K o h lr a u s o h N . : F iz y k a d o ś w i a d c z a l n a W-wa, 1964 r .
[63 L i w s z i c U . S . : F i z i c z e s k i j e sw ojstw a m e ta ł ło w i spławów, Moskwa, L enin
g rad 1966 r .
riCCJIijlCSAHKB 44*ćt. A l t C 3 0 l ’CTij GiiJlA.iA C c i itF e 60 OPmHASKA^ŁHHOro HA OTJttldito liGłiTGftHJIŁGf i ia n t t.T d d
P e s a ii e
3 paficTe _ aj, e;:r. K C C p ep .o B uH uu . HeKoropinc ęnsnuecKłuc c b o k c i e ho Bo
ro cna a s . u i t nc ~ T n iiM v j z mui-hutob CuNiFe60.B h u c t h o c t u npesaoiteHo m e to s h - Ky wocfleyosaK/'. a or.ps.'. c i c h o : noBepXHocTHce HaTHK6Hnet yj, ej/bank s e c B 1 Bfepw-i v- i-HASłti: <*•• *:•••»• .*>:, koacpyntiieHT jikhckhocc pcsunpeHii, KosęuęnmieHT r e r n c r t . • ,;» c .v n .) i-- •’•yzi "earoeMKCCTb, y r e r n y c TenjioTy Kpv;c-. a nriisanH H , .iHT' Y'.-ni.r.uTy; ¿p h c t'.MijrHaauHii a Toase tiarnHTHiie cbchctbu.
Bada n í a w ł a s n o ś c i f i s y c z n y o h s t o p u . . 55
INV3STIGATIC!:S 0 ? PHYSICAL PROPERTIES OF THE Cm'iFeoO ALLOY FOR PERFAPEl.T J.L45HKTS
S u. m m a r y
In th e paper a r e d i s c u s s e d th e i n v e s t i g a t i n g irethods and c e r t a i n phy
s i c a l p r o p e r t i e s o:' CuPiFeSC a l l o y which in r e c e n t y e a r s was i n t o d u c e d i n to th e marked and h a s foud a wide a p p l i c a t i o n i n e l e c t r o n i c s . The n e c e s s i t y o f f u r t h e r r e s e a r c h o f p h y s i c a l p r o p e r t i e s of t h i s a r i s e s i r o n a l a c k o f l e t e r a t u r e d a t a on t h i s s u b j e c t a s w e l l a s "rom the need o f c o n - t i n o u s im p ro v in g o f t h e s e p r o p e r t i e s by d e v e l o p i n g new c a s t i n g m ethods, and a l s o by th e d ev e lo p m e n t o f more a d v a n t a g e o u s h e a t t r e a t i n g p r o c e s s e s .
