Antoni Lewek
Kronika : I półrocze 1990
Studia Theologica Varsaviensia 29/1, 173-188
Studia Theol. Vaxs. 29 (1991) nr 1
KRONIKA
(I półrocze 1990)
15-LECIE INSTYTUTU STUDIÓW NAD RODZINĄ
Instytut S tudiów nad Rodziną Akadem ii Teologii Katolickiej obcho dził jubileusz 1'5-lecia swej działalności. Z tej okazji w sobotę 28 kw ietnia 1990 r. do siedziby Instytutu w Łom iankach pod Warszawą przybyli liczni goście, m. in. kardynałowie: Józef G l e m p — Prymas Polski, Edouard G a g n o n — przewodniczący Papieskiej Rady ds. Ro dziny, Henryk G u l b i n o w i c z — m etropolita w rocławski, ks. arcybp Bronisław D ą b r o w s k i — sekretarz generalny Episkopatu, ks. bp Marian P r z y k u c k i — przewodniczący K om isji Episkopatu ds.. Dusz pasterstwa Rodzin,, biskupi, senatorzy, m inistrowie, posłow ie, przedsta w iciele polskich uczelni katolickich oraz analogicznych instytutów z
12 krajów Europy i Stanów Zjednoczonych. Licznie staw ili się także dawni d obecni studenci Instytutu.
W telegram ie skierowanym na ręce ks. -bpa prof. dr. hab. K azim ie rza M a j d a ń s k i e g o , założyciela i dyrektora Instytutu, papież Jan Paw eł II w yraził m u w dzięczność i uznanie, gdyż dostrzegając wiel kie wartości rodziny i jej zagrożenia w dzisiejszym świecie, włączył wszystkie swoje siły, aby powołać do życia Instytut, którym kieruje do dnia dzisiejszego. Ojciec św. podziękował rów nież w szystkim pra cow nikom naukowym , w spółpracownikom i dobroczyńcom Instytutu, a także podkreślił wkład Instytutu w przygotowania do Synodu B i skupów w 1980 r. poświęconego problem om rodziny. W dalszym cią gu Jan Paw eł II pisze: Zasługi Instytutu i jego pomoc Kościołowi w Polsce, zatroskanemu o losy rodziny i małżeństwa, nabierają szcze gólnego znaczenia w kontekście przemian zachodzących w naszym kra ju. W dobie tych zmian odczuwa siec potrzebę odbudowy nie tylko materialnej naszej Ojczyzny, ale nade wszystko tej moralnej — do tyczącej człowieka. Proces degradacji podstawowych wartości moral nych i niepokojący zamęt w prawidłowym odczytywaniu ewangelicz nego posłannictwa rodziny, nie ominęły także Polski.
Instytut w ciągu piętnastu lat działalności przygotował zastępy lu dzi, którzy dzięki głębokiej i solidnej refleksji teologicznej i antro
174
A N T O N I L E W E K [2]
pologicznej mogą dzisiaj nie tylko dobrze rozpoznawać swoje własne powołanie do małżeństwa i przygotować się do zadań rodzicielskich, ale także sami właściwie uformowani służą teraz wiedzą swoim bra ciom i siostrom w kraju.
W swojej relacji z lS-lecda Instytutu ks. bp K. M a j d a ń s k i przed staw ił jego genezę, dzieje i perspektywy.
W obradach panelowych m. in. zwrócono uwagę na fakt,, że sytuacja ludnościowa Polski budzi niepokój. Naszemu krajowi grozi depopu- lacja. Nde następuje prosta zastępowalność pokoleń. W eszliśmy w ob szar zm niejszającej się reprodukcji. Przyczyną tego jest prowadzona od połow y lat pięćdziesiątych polityka antynatalistyczna, utrwalająca model rodziny mało dzietnej, czemu sprzyjał brak poczucia bezpieczeń stwa socjalnego. W efekcie staliśm y się społeczeństw em szybko sta rzejącym się. Postulowano bezzwłoczne podjęcie nowej polityki lu d nościow ej. Żaden społeczno-gospodarczy program nie może być rozpa
trywany bez uwzględnienia jego skutków ludnościowych.
Podczas Mszy św. koncelebrowanej przez kardynałów, biskuipów i księży profesorów, pod przewodnictwem Prymasa Polski, słowo Boże w ygłosił ks. prof. Tadeusz S t y c z e ń , dyrektor Instytutu Jama Pa w ła II w Lublinie.
Na zakończenie uroczystości życzenia dla Instytutu Studiów nad Ro dziną złożył ks. kard. J. G l e m p , zaś zgromadzeni w ystosow ali tele gram do Ojca św iętego (gk).
DOKTORAT H. C. KS. PROF. LOTHARA ULLRIOHA
15 stycznia 1990 r. odbyła się w A kadem ii Teologii Katolickiej w W arszawie uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa tej uczel ni w ybitnem u teologow i z NiRD, ks. prof. dr. Lotharowi Ullrichow i. Uroczystego otwarcia posiedzenia Senatu i Wydziału Teologicznego ATK, na którym przeprowadzano promocję doktoratu honoris causa dostojnego gościa, dokonał rektor uczelni, ks. prof. dr hab. Helm ut J u r o s. Ks. Rektor w słow ie w stępnym , wygłoszonym w języku n ie m ieckim, powitał ks. prof. Ullricha, jego krew nych oraz przedstaw icie li »ambasady NRD d RFN, a potem w skazał krótko na zasługi dostoj nego gościa w zorganizowaniu i prowadzeniu Berlińskich Kolokwiów, które poza w ym iarem naukowym m iały charakter europejski dzięki temu, że przyczyniały się do przezwyciężania napięć podzielonej Euro py oraz niem ieckiego i polskiego narodu. Ksi. Rektor na zakończenie stwierdził, iż uczelnia nadając w ybitnem u profesorowi z NRD tytuł doktora honoris causa nie tylko w łącza go w swoją w spólnotę, lecz także obdarowuje go tym, co ma najcenniejszego.
[3]
K R O N IK A175
nego ATK, odczytał decyzję Rady W ydziału przyznającą tytu ł doktora honoris causa ks. prof. dr. L. Ullriobowi. Laudację w ygłosił i pro m ocji dokonał ks. prof. dr hab. Andrzej Z u b e r b i e r .
Po promocji ks. prof. Lotihar Ullrdch podziękował serdecznie za to w yróżnienie oraz w ygłosił w ykład na tem at dialogu m iędzyosobo wego. Pełne teksty w ystąpień podczas promocji zostały zamieszczone w niniejszym num erze ,£ tu d ia Theologiea Varsaivdenisda”.
PARLAMENTARZYŚCI ZACHODNIOEUROPEJSCY W ATK
23 stycznia 19»90 r. w Akademii. Teologii Katolickiej w W arszawie odbyło się spotkanie przed,stawicieli partii chrześcijańsiko-demokratycz- nych Parlam entu Europejiskiego z profesoram i tejże uczelni. Spotkanie miało charakter dyskusji roboczej na tem at sytuacji społeczno-poli tycznej w Polsce. Na w stęp ie rektor ATK, 'ks. prof. dr Helm ut Juras p ow itał zebranych, wśród których byli: prezydent chrzęścijańsko-de- mokratycznej frakcji Parlam entu Europejskiego, dr Egon K 1 e p s c h oraz rektor w arszawskiej Szkoły Głównej Gospodarstwa W iejskiego — Akadem ii Rolniczej, prof. dr W iesław B a r e j .
Przedmiotem zainteresow ania parlam entarzystów zachodnioeuropej skich, na pytania których odpowiadali profesorowie ATK i rektor SGGW-AR, były następujące 'zagadnienia: pluralizm polityczny, etos pracy, kryzys ekonomiczny i sposoby jego przezwyciężenia, stan rol nictwa i nauk rolniczych w Polsce oraz perspektyw y ich rozwoju, ro la Kościoła i inspiracje chrześcijańskie w rozwiązywaniu aktualnych problem ów społeczno-ekonomiczno--politycznych w naszym kraju.
Na zakończenie kilkugodzinnej dyskusji rektor ATK podkreślił stałą potrzebę dążeń do jedności Europy i w ielopłaszczyznow ej współpracy między narodami — czego skrom nym wyrazem jest rów nież spotkanie
parlam entarzystów zachodnioeuropejskich i profesorów polskich w
ATK.
WSPÓŁPRACA MIĘDZYUCZELNIANA
1. S e m i n a r i u m nt. „ ' P o l i t y k a a m o r a l n o ś ć ” Dnia 16 m aja 1990 r. przybyła na ATK kilkunastoosobowa grupa profesorów U niw ersytetu Łódzkiego, z jego rektorem na czele, b y uczestniczyć w kolejnym sem inarium m iędzyuczelnianym . W ciągu m i nionych dwóch la t profesorowie ATK parokrotnie byli zapraszani do udziału w sesjach naukowych kadry nauczającej i studentów na U ni w ersytecie Łódzkim, gdzie w ygłaszali w ykłady z zakresu etyki, filo zofii chrześcijańskiej i nauki społecznej Kościoła. Sem inarium m iędzy
176
A N T O N I L EW E K[4]
uczelniane w ATK, w którym uczestniczyli profesorowie z fes. rekto rem Helm utem J u r o s e m na czele oraz studenci, było poświęcone bardzo aktualnemu, szeroko dyskutowanem u w Polsce, tem atowi: Po lityka a moralność.2. W y k ł a d y p r o f e s o r ó w z RFN
W 'ramach realizacji um owy o współpracy i w ym ianie naukowej między ATK i uniw ersytetam i w Moguncji oraz Ronin, profesorowie tych uczelni w ygłosili w ykłady gościnne w Akadem ii Teologii K ato lickiej .
Dnia 20 marca 1990 r. w ykłady na ATK w ygłosili profesorowie z Moguncji: prof. dr Stefan K n o b l o c h , pastoraliista, nt. Czy Kościół w Niemczech jest obrońcą ubogich? oraz prof. dr Gerhard S o h m i e d , socjolog, nt. Liturgia i etologia.
27 marca 1990 r. prof. dr Hubert F r a n k e m o l l e , biblisita z Pa derborn, w ygłosił w ATK dwa wykłady: Pierwotne chrześcijaństwo jako zreformowany judaizm? Jezus i św. Paweł jako Żydzi oraz Sw. Paweł i jego interpretacja śmierci Jezusa.
6 czerw ca 1900 r. w Akadem ii Teologii Katolickiej w W arszawie od było się jednodniowe naukowe spotkanie grupy profesorów z Wydzia łu Teologicznego U niwersytetu w Bonn z profesorami, studentam i oraz władzam i w arszaw skiej uczelni reprezentowanym i przez rektora ks. prof. dr. hab. H elm uta J u r o s a i prorektora kis. prof. dr. hab. Edmun da M o r a w c a ,
M iędzyuczelniane kolokwium, na które tym razem przybyli: pro dziekan Wydziału Teologicznego i zarazem kierownik katedry teolo gii fundam entalnej na U niw ersytecie w Bonn ks prof. Hans W a 1- d e n f e l s , dyrektor Instytutu Historii Kościoła ks. prof. Ernst D a s - s m a n, kierownik katedry chrześcijańskich nauk społecznych i socjo logii ks. prof. Dothar R o s s a także księża, profesorowie: Hans J o r i s- s e n (dogmatyka), Jo sof W o h l m u t h (dogmatyka), Klem ens S c h o 1- t e r (historia teologii), Gabriel A d r l a n y i (historia Kościoła) oraz W ilhelm B r e u n i n g (dogmatyka), jest kontynuacją stałej współpra cy, jaka od 1978 roku rozwija się m iędzy tym i dwiem a uczelniam i. Oprócz indyw idualnych spotkań i konsultacji m iędzy profesorami, od były się w grupach tem atycznych trzy sesje inicjow ane wykładam i n iem ieckich gości. Prof. Hans W a l d e n f e l s w ygłosił wykład na tem at eklezjologii Soboru W atykańskiego II, prof. Lothar R o s s mó w ił na temat: Chrześcijańska demokracja — społeczna gospodarka ryn kow a, natom iast prof. Ernst D a s s m a m podjął problem w ładzy w
15]
K R O N IK A177
SYMPOZJA
1. „ O j c o w i e K o ś c i o ł a w o b e c p i e n i ą d z a ”
Dnia 22 lutego 1990 r. na W ydziale Kościelnych N auk Historycz nych i Społecznych ATK odbyło się sym pozjum na powyższy temat, zorganizowane przez Sekcję Patrologii. Oto jego program:
— Ks. prof. dr hab. W incenty Myszor, dziekan w w . Wydziału: Otwar cie sympozjum.
— Ks. prof. dr hab. Helmut Jur os, rektor ATK: Słowo w stępne.
— Dr Roman Pankiewicz (Gdańsk): Stosunek św. Cypriana do bo
gactwa i pieniądza.
— Mgr Józef Pudliszew ski (Gdańsk): Problematyka ekonomiczna w
nowo odkrytych listach św. Augustyna.
— Doc. dr hab. Julian Jundził (Gdańsk): Łacińscy Ojcowie IV i V wie ku przeciw tezauryzacji pieniądza.
— Ks. dr Bazyli Degórski (KUL): Starożytni chrześcijanie wobec Ż y dów.
— Ks. dr Lucjan Bielas (PAT): Ustawa szkolna cesarza Juliana.
— Ks. prof. dr hab. Emil Stanula (ATK): Zam knięcie sympozjum. 2. „ K o ś c i ó ł a Ż y d z i i j u d a i z m ”
W czerw cu 1989 r. W ydział Teologiczny Akadem ii Teologii Katolic kiej w W arszawie zorganizował pierwsze spotkanie teologów polskich, poświęcone reorientacji Kościoła w obec Żydów i judaizmu. Wzięli w nim udział uczestnicy przygotowywanego w tedy w yjazdu na m iędzy- religijne seminarium chrześcijańsko-żydow skie zorganizowane przez Spertus College of Judaica w Chicago. W arszawskie sympozjum oka zało się nader pomocne w nawiązaniu partnerskiego dialogu z przed staw icielam i Żydów amerykańskich. Jednocześnie ATK podjęło się opracowania szerokiego programu badań nad judaizmem i stosunkam i katolicko-żydow skim i. Ma to być program ściśle teologiczny, służący zbliżeniu zw aśnionych przez w ieki, a przecież bratnich, wspólnot re ligijnych.
W ramach realizacji tego programu i w nawiązaniu do ubiegłoro cznego spotkania W ydział Teologiczny ATK zorganizował w dniach 3 i 4 kw ietnia 1990 r. II Sympozjum Teologiczne Kościół a Żydzi i ju daizm. Zasadniczym celem była odpowiedź na pytanie., czy dialog z w yznaw cam i judaizmu naprawdę się w Polsce rozpoczął, co zostało zrobione, na czym polega specyfika kontaktów w naszym kraju i jakie są perspektyw y i zadania na najbliższą przyszłość. Sym pozjum zgro m adziło praw ie 100 uczestników z całej Polski i z zagranicy, zarówno 12 — S t u d ia T h e o l. Y a r s. 29 (1991) nr 1
178
A N T O N I L E W E K161
katolików jak przedstaw icieli innych w yznań chrześcijańskich oraz Ży dów.
A oto program 2 -dniowego sympozjum: 3 kwietnia 1990 r.:
—i Inauguracja Sym pozjum przez ks. prof. dra hab. Helm uta J u r o s a , Rektora ATK.
— Słowo wstępne dra Mordechaia P a 1 z u r a, ambasadora Izraela w Rzeczpospolitej Polskiej.
— Słowo wstępne ks. bpa prof. dra hab. Henryka M u s z y ń s k i e g o , przewodniczącego K om isji Episkopatu Polski do Dialogu z Judaizmem»
— Stan i perspektywy dialogu chrześcijańsko-żydowskiego w Wielkiej
Brytanii — rabin dr Norman S o l o m o n .
. Kardynał August Hlond (1926—1948) wobec Żydów — ks. bp prof. dr hab. H enryk M u s z y ń s k i .
— Kilka uwag o istocie dialogu — dr Jakub G o r c z y c a TJ. — Stan i perspektywy dialogu katolicko-żydowskiego w Polsce — dr S tan isław K r a j e w s k i .
— Stan i perspektywy dialogu katolicko-żydowskiego w Polsce — ks. dr Waldemar C h r o s t o w s kd.
— Przekonania religijne jako źródło antysemityzmu — ks. dr Zdzi sław K r o p l e w s k i .
— Żydzi i judaizm w nauczaniu Jana Pawła II podczas pielgrzymek
do Ojczyzny — ks. prof. dr hab. Andrzej Z u b e r b i e r . 4 kwietnia 1990 r.:
— Wkład katolickiego ruchu pokojowego )}Pax Christi” na rzecz dia
logu chrześcijańsko-żydowskiego — dr Etieinne de J o n g h e .
— Chrześcijanie i Żydzi w Związku Radzieckim — obawy i nadzieje —
mgr Michał K l i n g e r .
— Posiew międzyreligijnego Seminarium w Chicago — ks. doc. dr hab. Michał C z a j k o w s k i .
M ateriały powyższego Sympozjum zostaną opublikowane w „Collec- tanea Theologica” 11/1991. M ateriały I Sym pozjum zotstały w łączone do „Collectanea Theologica” III.1990.
3. „ Z a d a n i a k a z n o d z i e j s t w a w n o w e j s y t u a c j i n a r o d u i K o ś c i o ł a w P o l s c e "
W ostatnich .miesiącach dokonują się głębokie przem iany społeczno- -polityczne w naszym kraju, a także w innych krajach Europy Środ kowo-W schodniej. M ówi się o końcu epoki komunistycznej. Pow staje now a jakościowo sytuacja, naznaczona z jednej strony w yzw alaniem się narodów spod totalitaryzm u i wkraczaniem na drogę dem okraty zacji, pluralizmu, wolności, suwerenności.,., a z drugiej strony potrzebą
[7]
K R O N IK A179
w yjścia z niezw yk le głębokiego kryzysu ekonomicznego, m oralnego, po litycznego — z zapaści cyw ilizacyjnej.
W takiej sytuacji narodu polskiego stanęło także przed Kościołem pilne zadanie przezwyciężenia negatywnych skutków minionej epoki w dziedzinie religijno-m oralnej, społeczno-politycznej i ekonomicznej, a także obowiązek pozytywnej pracy nad podniesieniem poziomu reli gijności, m oralności, ekonomii, aktyw ności i kultury politycznej społe czeństwa polskiego.
Zważywszy, iż dla w iększości Polaków -katolików niedzielne kaza nia stanow ią podstawowy środek system atycznej form acji religijno-m o ralnej i chrześcijańsko-społecznej, w ykładow cy hom iletyki polskich uczelni teologicznych postanow ili przeanalizować i syntetycznie przed staw ić zadania kaznodziejstw a w aktualnej sytuacji narodu i Kościo ła w Polsce. Do udziału w sym pozjum b y li zaproszeni rów nież zainte resow ani duszpasterze parafialni.
Program sym pozjum Sekcji H om iletów Polskich, odbytego w ATK w dmu 19 kiwietnia, przedstaw iał się następująco:
— Msza św. koncelebrowana przez uczestników sympozjum. Przewod nictwo i homilia: J. E. ks. bp Edward Frankowski, biskup pomocniczy przemyski.
— J. M. Rektor ATK, ks. prof. dr hab. Helm ut J u r o s : S łowo w s t ę p
ne.
— Przewodniczący SH P, ks. doc. dr hab. Antoni L e w e k : W p ro w a
dzenie.
— D yskusja panelow a o sytuacji w Polsce:
1. J. E. ks. bp Edward F r a n k o w s k i — Status Kościoła, życie
parafii
2i Dr Stefan F r a n k i e w i c z , redaktor naczelny „Więzi” — P rze m ian y społeczno-polityczne.
3. Dr Stanisław a G r a b s k a, w iceprezes warszawskiego KIK -u —
Stan religijno-moralny.
— Referaty o zadaniach kaznodziejstwa:
4. Ks. dr Czesław M u r a w s k i , przewodniczący Kom isji Synodalnej ds. Rodziny — Pomoc k a zn odziejsko-w ychow aw cza i c h a r y ta ty w
na Kościoła dla rodziny polskiej.
5. Doc. dr hab. Krystyna O s t r o w s k a , kierownik Katedry Psy chologii Społecznej i Penitencjarnej ATK — Zadania kaznodziej
stw a w obliczu wzrastającej patologii społecznej.
6. Ks. dr Piotr J a r e c k i (PWT, Warszawa) — Wychowanie do
społecznej akty w n ości i ku ltu ry politycznej jako zadanie kazno dziejstw a.
7. Ks. dr Jan T w a r d y (Przemyśl) — P roje kt opracowania nowo
180
A N T O N I L E W E K[8]
4, K u c z c i ks. p r o l J a n a P r y » z m a n t aSekcja Teologii Moralnej na W ydziale Teologicznym ATK zorgani zowała sym pozjum dla uczczenia pracy naukowej ks. parol dr. hab. Jana Pryszm onta z okazji jego przejścia na em eryturę. Sympozjum od było się dinia 17 m aja 1990 roku w gmachu ATK.
Program sym pozjum był następujący:
— Msza św. pod przew odnictwem ks. biskupa dr. Edwarda K isiela (Białystok), z hom ilią ks. biskupa p r o l dr. hab. Edwarda Ozorow skiego (Białystok—ATK).
— Sesja naukowa:
1. Słowo wstępne — ks. p r o l dr hab. Jan Ł a c h , dziekan Wydzia łu Teologicznego.
2. Twórczość naukowoteologiczna ks. prof. dr hab. Jana Pryszmon ta — ks. prof. dr hab. Stanisław O l e j n i k (ATK).
3:. Ze wspomnień o drodze życiowej ks. prof. Jana Pryszmonta — Ks. biskup dr Edward K i s i e l .
4. Neotomizm w posoborowej teologii moralnej w ocenie Magiste
rium Ecclesiae — ks. doc. dr hab. Franciszek G r e n i u k (KUL). 5. Przesłanie starości — ks. dr Tadeusz S i k o r s k i (Łódź).
Z WYDZIAŁU TEOLOGICZNEGO
1. HABILITACJE
Ks. Julian W a r z e c h a , Znaczenie i pochodzenie biblijnej formuły „posłać słowo”.
Recenzenci: ks. prof. dr hab. Józef Hamerski (KUL) ks. prof. dr hab. Hugolin Langkammer (KUL) ks. prof. dr hab. Józef W iesław Rosłon (ATK) Data kolokwium habilitacyjnego: 26 luty 1990.
Ks. Antoni K u r e k , Wierzenia i obrzędy Gidarów, ludu północno- kameruńskiego. Studium historyczno-hermeneutyczne.
Recenzenci: prof. dr hab. Zygmunt Kom orowski (UW) prof. dr hab. Andrzej Zajączkowski (PAN) ks. doc. dr hab. W ładysław Kowalak (ATK) Data kolokw ium habilitacyjnego: 19 marca 1990.
[9]
K R O N IK A181
'2. DOKTORATY
Ks. S tan isław G r ę ś, Relacja „Duch Święty — Maryja” we współ czesnej teologii katolickiej (1965—1985).
Promotor: ks. doc. dr haib. Lucjan Balter
Recenzenci: ks-. prof. dr bab. Stanisław C elestyn Napiórkowski (KUL) ks. bp prof. dr hab. Edward Ozorowski (ATK)
Data obrony doktorskiej: 27 listopada 1989.
Ks. Kazimierz M a t w i e j u k, Zycie liturgiczne we wskrzeszonej die cezji podlaskiej w latach 1918—1962.
Promotor: ks. prof. dr haib. B ogusław Nadolsłti Recenzenci: ks, prof. dr hab. Romuald Rak (KUL)
kis. doc. dr hab. Jerzy Stefański (ATK) Data obrony doktorskiej: 11 stycznia 1990.
Ks. Andrzej S w i ą t c z a k , René Coste’a teologia społeczna na przy kładzie zagadnienia wojny i pokoju.
Promotor: ks, prof. dr hab. Stanisław Olejnik Recenzenci: ks. prof. dr hab. Sew eryn Rosik (KUL)
ks. doc. dr bab. A lojzy Marcol (ATK) Data obrony doktorskiej: 11 stycznia 1990.
B. MAGISTERIA
Październik 1989: Anna L u b r y k a , Zadania rodziny w procesie chrześcijańskiego wychowania w Listach Pasterskich ks. kard. pryma sa Stefana Wyszyńskiego; Julianna G r a b o w s k a , Maryjna droga Sióstr Salezjanek w Polsce w latach 1950—1975; Włodzimierz K w i e c i ń s k i , Kościół Chrystusowy w personalistycznej interpretacji ks.
Czesława S. Bartnika; Wanda B a n a c h o > ms k a , Muzułmańska kon cepcja człowieka w perspektywie spotkania Kościoła z islamem; Beata B e k i s z, Elementy istotne magii klasycznej w zjawisku czarów w polskiej kulturze ludowej w XVI i XVIII w.; Beata K r a w c z y k ,
Argumentacja religijna we współczesnych wypowiedziach antysemic kich w Polsce; Iwona S u s k a , Mit Złotego wieku i jego współczesne odpowiedniki w ujęciu Mirce*a Eliadego; Elżbieta L u t n i k , Akomo- dacja melanezyjskiego pojęcia Mana w misyjnej katechezie o łasce;
Jerzy S t y p a . Budżet czasu wolnego i jego funkcja religijna młodzieży katechizowanej w parafii pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Tychach;
Henryk U r b a ń s k i , Proces osiągania szczęścia przez osobę ludzką według P. Teilharda de Chardin; Adam S a m o r a j , Zagadnienie tw ór czości własnej ucznia w świetle literatury pedagogicznej i jej zastoso
182
A N T O N I L E W E K [1 0]
wanie w d yd a k tyc e kate ch ety czn ej; Beata Ś l i w i ń s k a , Religijne a sp e k ty ruchu Mau Mau w Kenii.
lis to p a d 1990: A licja K u p r e w i c z , Wychowanie do m o d litw y dziec
ka przedszkolnego w św ietle w y bran ych publikacji kate ch ety czn yc h ;
Maria Z e r a ń s k a , Etyczne aspekty diagnostyki prenatalnej w św ietle
piśm iennictw a k rajów ję zy k a francuskiego; Krzysztof B e r n a c k i ,
Proces form acji dorosłych w e wspólnotach życia chrześcijańskiego; M ał
gorzata M a j s z c z y k , W ychowanie eucharystyczne w katechizmie „Zostań z nami, Panie” w św ietle d o ku m en tów reform y liturgicznej; Marian K u b e c k i , Realizacja K o n sty tu cji Soborowej o Liturgii w
diecezji katow ickiej w edłu g „Wiadomości Diecezjalnych” w latach 1960—1970.
Styczeń 1990: Andrzej K r u s z y ń s k i , K u lt Eucharystii w Pismach
św iętego Jana de la Salle; Teresa B i e l e c k a , Katecheza ludu w i e j skiego i robotniczego podejm owan a na łamach f,Posiewu” (1905—26) przez ks. Ignacego Kłopotowskiego; Janina O ł ó w , W p ły w środowiska rodzinnego na rozw ój w ia ry małego dziecka w św ietle w y b ra n ych pu blikacji katechetycznych; Krystyna Z u r k o w s k a , Etos narodu pol skiego na łamach miesięcznika „K rólo wa A postołów ” (roczniki 1982—
—1987); Urszula P o ś w i a t o w s k a, Religijność m ło dzieży społecznie
nieprzysto sowanej (na podsta w ie badań empirycznych); Piotr T w a r
d o w s k i , W p ły w przekazu film owego na p o sta w y m ło dzieży wobec
Kościoła; Dariusz B u ć k o , K ierunki i form y pracy kate chety cznej z dorosłym i w parafii w oparciu o polskie publikacje katechetyczne; Bo
żena K i l i a ń s k a , Zagadnienie cierpienia w K atechiźm ie Religii K a
tolickiej; Leszek L e w o c , Zadania Z w ią z k ó w Zaw odow yc h w świetle przem ów ień Jana Paw ła II do św iata pracy; Elżbieta N a p i e r a ł a , Nadzieja źródłem d y n am izm u chrześcijańskiego w nauczaniu papieża Jana Pawła II.
Luty 1990: Katarzyna K ę d z i o r e k , M eto dyka m isyjn a M. Ricciego
w św ietle nauki Pawła VI; Marek K a l i n k a , Kościół w „Homiliach 0 Pieśni nad pieśniami” Orygenesa; Marek K a r n y , Orędzie wolności 1 w y zw olen ia w ew angelizacyjnym posłannictwie Kościoła w św ietle adhortacji apostolskiej fJEvangelii nuntiandi”; Ireneusz M i e r n i e ki , Tajemnica człowieka jako obrazu i podobieństwa Bożego w nauczaniu Jana Pawła II; Franciszek R ó ż a ń s k i , Godność chrześcijanina w e dług Apokalip sy św. Jana.
Marzec 1990: Maria E r l e b a c h , Teologia wspólnoty zakonnej w re
111]
K R O N IK A183
Zdzisław K a c z m a r c z y k , Relacje pom iędzy środkam i społecznego
przekazu, kulturą a ewangelizacją w św ietle najnowszych doku m en tów Kościoła; Henryk G o r a u s , Katecheza dorosłych pomocą dla rodziców w chrześcijańskiej form acji ich dzieci; Mirosław S z 1 a g o r, L ęk w te orii Antoniego Kępiń skiego a odpowiedzialność moralna; Jarosław O l s z e w s k i , Chorzy i cierpiący ja ko „w y b ra n a cząstka Kościoła” w
nauczaniu Jana Pawła II w audiencjach środowych w latach 1978—1983.
K w iecień 1990: Jerzy L i m a n ó w k a , Formacja duchowa alu mnów
wedłu g nauki Jana Pawła II; Benedykt B a r s z c z , Godność osoby lu dzkie j w ujęciu ks. Wincentego Granata; Dariusz B u k s i k , Zagad nienia kate chum enatu w nauczaniu Kościoła od Soboru Watykańskiego II; Józef K l i m u r c z u k , Misja dominikań ska w Japonii; Zbigniew
F o i r m e l l a , Wartości moralne przyrzeczenia i praw a harcerskiego; Krzysztof N i e g o w s k i , K r y z y s w arto ści moralnych i w id m o w s p ó ł
czesnej w o j n y w nauczaniu społecznym Jana Pawła II; Przem ysław
P a w e l s k i , Uzasadnienie nierozerwalności m ałżeń stw a w nauczaniu
Jana Paw ła II; Michał R y c h e r t , Godność ciała a małżeńska jedność w katechezie Jana Pawła II; Tadeusz S t r o i ń s k a , Zasadnicze treści pojęcia cyw ilizacji miłości w nauczaniu Jana Pawła II; Janusz T o
k a r c z y k , Źródła i p o d sta w y godności człowieka w nauczaniu Jana
Pawła II; Jacek Ż u r a w s k i , Program odn owy moralnej m łodzieży pol skiej w nauczaniu Jana Pawła II; Jan N i e m i e c , Teologia formula rza mszalnego zw ią zanego z obrazem Maryi Panny Różanostockiej (Stu diu m teologiczno-liturgiczne); Ireneusz Ś l i w i ń s k i , Msza św ięta nie dzielna z udziałem m łodzieży w św ietle polskiej literatury teologicz nej; Tomasz Z a c z k i e w i c z, Model św iętości kapłana w pismach Columbana Marmiona i jego aktualność w dobie dzisiejszej; Joanna
G ę d e k, Ideał posłu szestw a zakonnego w Zgromadzeniu Sióstr Fran
ciszkan ek od Cierpiących jako n ajp ew nie jsza droga wypełniania pla nów Bożych; Paw eł G a j e w s k i , Nawrócenie w Księdze Izajasza 1—39; W ładysław W o ź n i a k , Jezus Chrystus a Samarytanie; Arka
diusz S k o d o w s k i , „Radość w cierpieniu” w teologii św iętego Pa
wła Apostoła.
Maj 1990: Jacek A m b r o s z c z y k , Nowość ku ltu w duchu i p r a w
dzie (J 4, 23); Waldemar G r a c z y k , Biblioteka Katedralna Płocka od XII do po ło w y X I X wieku; Jerzy P e t e r a , S am obójstw o — w y zw anie rzucone miłości; Sabina B o r u c k a , Miłość jako noczelna za sada życia chrześcijańskiego w św ietle p ism ks. Ignacego K ło p o to w skiego; Danuta Ł o m n i c k a , P rzygoto wanie do m ałżeń stw a w św ietle środowych p rzem ów ień Jana Pawła II w latach 1979—1984; Irena P i ę
184
A N T O N r L EW E K[1 2]
m e k Jana Pawła II do Ojczyzny; Jan B u r g h a r d t , M etody naucza nia w katechezach K siędza Wincentego Zaleskiego; Marek S i a t k o w -
s k i, Chrystologia kon stytucji „Dei V e rbu m ” S'oboru W atykańskiego
II; Grzegorz Ż y z n o w s k i , Teologiczne p o d sta w y kultu maryjn ego w e dług adhortacji Pawła VI „Marialis cultusiy i encykliki Jana Pawła II „Redemptoris M ater”; Daniel B r z e z i ń s k i , Źródła teologii w y z w o lenia Gustavo Gutierreza. Stu dium teologiczne; Sławom ir K r a s i ń
s k i , Zbawcza wartość pracy w encyklice Jana Pawła II „Laborem
exercensf>; Stefan B u j a k , Łódzka piesza pielgrzym ka na Jasną Górę w okresie po w o je n n y m i je j duszpasterskie oddziaływanie; Stefan M a-
j e w s k i, Działalność c h ary taty w n a w diecezji łódzkiej w okresie m ię
d z y w o je n n y m w latach 1920—1939; Grzegorz S w i e c h , P ra k ty k i re li gijne w środowisku w i e js k im i m a ło m ia ste czk o w ym na przykładzie pa rafii dekanatu tuszyńskiego w latach 1981—1988; Ewa O r z e c h o w
s k a , Osoba w y c h o w a w c y chrześcijańskiego w św ietle poglądów i p r z y
kładu życia błogosławionego Jerzego Matulewicza; Ewa J a s k ó l s k a , Model wych ow an ia eucharystycznego w katechezie I-kom unijnej pro w adzonej przez katech etów warszawskich; Róża Beata K r u c z a ł a , Formy pracy zespołow ej w podręcznikach m etodyczn ych dla katech ezy klas VII i VIII w św ietle literatury pedagogicznej; Agnieszka N o ż y ń -
. s k a - D e m i a «ni u k, M etody a k ty w iza c ji uczniów w podręcznikach m e
todycznych dla kate ch ezy szkół średnich V) św ietle literatury pedago gicznej; Ireneusz B o c h y ń s k i , P rzeszkody do zawarcia m ałż eństw a w ujęciu praw a kanonicznego i polskiego praw a cywilnego; Jan C h o
l e w a , A s p e k ty teologii w y zw olen ia człowieka w Ruchu Ś w ia tło—Ż y
cie; Jacek G r z e s i a k , Interpretacja teologiczna pojęcia „diakoniaV w Ruchu Ś wia tło—Życie; Tadeusz Jai r o a, Eucharystia w życiu K aro la de Foucauld; Mariusz S t a s z c z y k , R ozw ój sieci dom ów zakonnych żeńskich h abitowych w diecezji . łódzkiej w latach 1920—1939; Jerzy
J ę d r z e j c z y k, Cierpienie i krzy ż w ży ciu i widzeniach Sługi Bo
żej W andy Malczewskiej; Jarosław P a t e r , Eucharystia Kościoła pra wosławnego w ujęciu „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościo ła Prawosła wnego” (1971—1986); Jarosław W o ź n i a k , Elementy ekle zjologii Jana XXIII; Krzysztof N y k i e l , Martyrologium duchowień stw a diecezjalnego w Łodzi w latach 1939— 15; Bogdan H e l i ń s k i , Dzieje parafii Zgierz w latach 1818— 1948; Krystyna D ą b r o w s k a , Umiłowanie Kościoła — w spólnoty jako jeden ze specyficznych r y só w du chowośc i Franciszkanek Misjonarek Maryi na podsta w ie kon stytucji i pism Marii od Męki Pańskiej; Krzysztof R o m a n o w s k i , Antropo logia eucharystyczn a w przemówieniach Jana Pawła II podczas jego trzeciej pie lgrzy m ki do Polski; Jerzy K r a ś n i c k i , „Wiadomości K o ścielne Archidiecezji w B iałym stoku ,} 1975— 1985. (Stu diu m historyczno- -bibliograficzno-teologiczne); Katarzyna M i o d u s z e w s k a , Wierzenia
[13]
K R O N IK A185
i p r a k ty k i szamanistyczne u Buriatów; Kazimiera S z u m a l , Tw orzen ie się parafii katolickiej w Mistrzejowicach w latach 1970—1983.
C zerwiec 1990: Krzysztof M i l c z a r e k , Sobór W atykański II w re
lacji łódzkiego „Głosu Robotniczego” (S tu diu m z zakresu psychologii pastoralnej); W aldemar W o ź n i a k , Religijność w y ch o w a n k ó w zakła du poprawczego w św ietle przeprowadzon ych badań (Studium z za k re su psychologii pastoralnej); Stanisław B r o d a , Orędzie biskupów pol skich do ich niemieckich braci w Chrystusie z roku 1965 na łamach „Dziennika Łódzkiego” (S tu diu m z za kresu psychologii pastoralnej); Ma
ciej P a r a m u s z c z a k , Przemoc w film ie jako problem duszpaster
ski (Studium z zakresu psychologii pastoralnej); Daniel G l i ń s k i , . Dzieje parafii Śniadow o w latach 1818— 1925; A dam M i c h a l s k i ,
Dzieje duszpasterstw a i katechizacji głuchoniemych w diecezji kato w ickie j do roku 1982; Zbigniew W o j c i e c h o w s k i , Metoda p re e w a n - gelizacji m is y jn e j św. Paw ła Apostoła w św ietle pism Nowego Testa mentu; Małgorzata N a j m a n , Maryjność Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej w św ietle K on sty tu cji i Dyrektorium; Irena R a d u l -
s k a , Chry stocentryczna m o ty w a c ja działania w Regule św iętego Be
n edykta; Paw eł S z u m d l a s , Teorie magii u Geodgea Frezera, Bro nisława Malinowskiego i Wilhelm a Schmidta; Piotr G ł o w a c k i ,
Świętość kapłańska w nauczaniu i ży ciu biskupa Franciszka K orszyń - skiego (1893— 1962); Henryk K r o w i c k i , Zadanie form acji duchowej w Seminariach Duchownych na podstaw ie Soboru Watykańskiego II i D yrektoriu m Posoborowego; W iesław M i k u l s k i , Biblijne idee w y brania i powołania w polskiej literaturze biblijnej; Piotr L e w c z u k , Religijno-moralne treści p rzem ów ień Jana Pawła II do m łodzieży pod czas w i z y t apostolskich w krajach europejskich; Leszek W o r o n i e c -
ki , Interpretacja J 20, 30—31 jako zakończenie cz w a rte j Ewangelii; Ewa P l i s z k a , Teologia życia wspólnotowego w św ietle pism Fran
ciszki Siedliskiej; Stanisław a T u p a j , Zycie zakonne jako służba K o ściołowi w ujęciu Franciszki Siedliskiej, założycielki Zgromadzenia Sióstr N ajśw iętszej Rodziny z Nazaretu; Jarosław C y b u l s k i , Neokatechu- menat jako jedna z form ewangelizacji i katechezy w św iecie w s p ó ł czesnym; Jain. C w i k o w s k i , Obraz Jezusa Chrystusa w ujęciu „Euhe- m e ra” oraz w ujęciu autorów kazań „Współczesnej A m b o n y ” w latach 1957— 1988; Barbara K r z y ż a n e k , Inspiracje biblijne w papieskich wy pow ie dziac h o pracy lu dzkiej podczas p ie lgrzy m ek do Polski; A nna
Agnieszka W ó j c i k , Piotr owe „T r z e ź w y m i bądźcie” (1 P 5, 8) w L i
stach Pasterskich Episkopatu Polski w okresie poso borow ym; M arek
D z i u d z i e l , Ewolucja nauki Kościoła o rozw oju na podsta w ie en cy
klik papieskich „Populorum progressio'* i „Sollicitudo re i socialis”; R y
1 8 6 A N T O N I L EW E K
[14]
nauczaniu Jana Pawła II w latach 1978— 1984; Kazimierz W i l g o d z -
kd, Matka wobec proble m ów moralnych rodziny chłopskiej na podsta
wie p am iętn ików kobiet wiejskich; Grażyna Bł a c i h , Założenia i z a dania wych ow an ia chrześcijańskiego w artykułach pu blikowanych na łamach dwumiesięcznika „K atecheta”; Stefania D z i ą g , Rola rodziny w przygoto waniu dziecka do pełnego ucze stnictw a w Eucharystii w polskich posoborowych publikacjach katechetyczn ych; Maria G e n d e -
r a, Działania k atech ety proponowane przez podręcznik m e todyc zn y
„Bóg z n am i” cz. I w św ietle w y b ra n e j literatury przedmiotu; K rysty
na J ó ź w i k , Program życia chrześcijańskiego ukazany m łodzieży pol
skiej w przemówieniach Ojca św. Jana Pawła II; Janina K i t t o w s k a , Model wych owan ia chrześcijańskiego w tw órczości księdza biskupa Z ygfryda Kowalskiego; Teresa K l u s e k , Nauka o rodzinie w m a te riałach katechetycznych kielecko-ioarszawskich V—VIII w św ietle ad- hortacji „Familiaris consortio”; Maria K r ó l , Model wychowania
chrześcijańskiego w twórczości ks. Bronisława M arkiewicza, zało życie la Zgromadzenia św. Michała Archanioła; Kam ila Z a r z y c k a , Model w ychowania chrześcijańskiego w podręcznikach dla ucznia wedłu g II Schematu Programu Szczegółowego; Piotr G u z y , Katecheza chrzcielna jako podstaw a chrześcijańskiego wych ow an ia dzieci; Emilian J ę d r y
k a , M oty w patriotyczny w przemówieniach papieża Jana Pawła II
podczas jego drugiej pie lgrzy m ki do Ojczyzn y w 1983 roku; Jolanta
K i s z e w s k a , P roblem y moralne człowieka chorego i cierpiącego w
publikacjach K r y s t y n y Osińskiej; Wanda K r u c z y ń s k a , Rady ew an geliczne podstaw ą doskonałości chrześcijańskiej w św ietle w y p o w ie d zi Jana Pawła II; Bernarda M i s i e w i c z , Oddanie za Kościół i z b a w ie nie św ia ta na wzór Maryi na podsta w ie pism Marii od Męki Pańskiej i kon stytucji Zgromadzenia Franciszkanek Misjonarek Maryi; Bogu
sław a S t a n i s z , Ideał życia zakonnego siostry służebniczki NMP N ie
pokalanie Poczęte j, wedłu g w y p o w ie d z i Matki Leony Jankiewicz, pier w s ze j przełożonej generalnej Służebniczek Starowiejskich; Teresa W y-
s z e c k a , Postawa pokutna chrześcijanina w św ietle te k stó w eucholo-
gijnych okresu Wielkiego Postu z Mszału P aw ła VI; Dorota S u c h o c
ka , Przekaz p roble m aty ki moralnej na łamach „Rycerza Niepokala n e j” w latach 1981— 1986; Dorota D a n i ł o w i c z , Opinie i orzeczenia c zyte ln ików „Powściągliwości i Pracy” na te m at sposobu redagowania miesięcznika.
K R O N IK A
187
Z WYDZIAŁU KOŚCIELNYCH NAUK
HISTORYCZNYCH I SPOŁECZNYCH
1. HABILITACJE
Ks. Stanisław K o b i e l u s * Niebiańska Jerozolima. Od sacrum m ie j
sca do sacrum modelu.
Recenzenci: prof, dr hab. A licja K arłowska-K am zow a (UAM—Poznań) ks. prof, dr hab. Janusz St. Pasierb (ATK)
doc. dr hab. Andrzej M. Olszewski (UJ) Data kolokw ium habilitacyjnego: 14 grudnia 1989 r.
Ks. Jerzy C y g a n , Walerianus Magni (1586—1661) „Vita prim a” ope-
ru m recensio et bibliographia.
Recenzenci: prof, dr hab. Zbigniew Ogonowski (UW) ks. prof, dr hab. Eugeniusz W yczawski (ATK) ks. doc. dr hab. Józef Maindziuk (ATK) Data kolokw ium habilitacyjnego: 5 k w ietnia 1990.
Ks. Jan G l i ś c i ń s k i , Polityka kościelna św. Hilarego z Poitiers. Recenzenci: ks. prof, dr hab. Emil Stanula (ATK)
prof, dr hab. Jan Sulow ski (PAN) ks. bp prof, dr hab. Jan Srutwa (KUL) Data kolokw ium habilitacyjnego: 2il czerwca H9.90.
Ks. Henryk S k o r o w s k i , Antropologiczno-etyczne asp e k ty regiona
lizmu.
Recenzenci: ks. prof, dr hab. Helm ut Jurois (ATK)
prof, dr hab. Gerard Labuda (UAM — Poznań) doc. dr hab. Józef Borzyszkow ski (UG)
Data kolokw ium habilitacyjnego: 21 czerwca 1990.
Ks. Tadeusz W o ł o s z y n , Religijność a działania uznane za ważne
w okresie przem ia n społecznych w Polsce 1974—1981— 1982.
Recenzenci: prof, dr hab. Edward Oiupak (UW) prof, dr hab. Andrzej Św ięcicki (ATK) ks. doc. dr hab. Janusz Mariański (KUL) Data kolokwium habilitacyjnego: 2 maja 1-990.
2. DOKTORATY
Wojciech T o m a s z e w s k i , Warszawskie e dy torstw o m uzyczne w latach 1772—1865.
188
A N T O N I L E W E K[16]
Promotor: ks, prof, dr hab. Jerzy Piku lik
Recenzenci: ks. prof, dr hab. Eugeniusz Wyczawtski (ATK) doc. dr hab. Andrzej Ghodkowski (UW) Data obrony doktorskiej: 1 czerwca 1990.
Józef W o ź n i a k , Integracja kultur owo-społeczna emigrantów a pra wo do wolności religijnej w nauczaniu społecznym Kościoła.
Promotor: ks. doc. dr hab. Bronisław Panek Recenzenci: ks. prof, dr hab. H elm ut Juros (ATK)
ks. prof, dr hab. Joachim Kondziela (KUL) Data obrony doktorskiej: 1 czerwca 1990.