Wojewódzki Biuletyn Statystyczny, 1998, nr 9

(1)

INFORMACJE

In f o r m a t i o n

I OPRACOWANIA ANDSm^V££k STATYSTYCZNE

URZĄD STATYSTYCZNY US

w K a to w ic a c h

STATISTICAL OFFICE in Katowice

WOJEWÓDZKI BIULETYN

STATYSTYCZNY

VOIVODSHIP STATISTICAL

BULLETIN

WRZESIEŃ 1998

S E P T E M B E R 9

(2)

O B JA ŚN IE N IA Z N A K Ó W U M O W N Y C H

Kreska (-) - zjawisko nie występuje

Zero (0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5 (0,0) - zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,05

Kropka (.) - zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych

Znak x - wypełnienie pozycji ze względu na układ tablicy jest niemożliwe lub niecelowe

"W tym" - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy

W A Ż N IE JSZ E SK R Ó T Y

tys = tysiąc m2 = metr kwadratowy

min = milion m3 = metr sześcienny

mld = miliard dam3 = dekametr sześcienny

zł = złoty ha = hektar

szt = sztuka 1 = litr

lig = mikrogram hl = hektolitr

mg = miligram GJ = gigadżul

ng = nanogram MW- h = megawatogodzina

kg = kilogram palum paliwo umowne

t = tona cd. = ciąg dalszy

m = metr dok. = dokończenie

km = kilometr EKD = Europejska Klasyfikacja Działalności

Przy publikowaniu danych US - prosimy o podanie tródla

(3)

URZĄD STATYSTYCZNY KATOWICE

STATISTICAL OFFICE IN KATOWICE

INFORMACJE I OPRACOWANIA STATYSTYCZNE

INFORMA TION AND STA TISTICAL PAPERS

WOJEWÓDZKI

BIULETYN STATYSTYCZNY

VOIVODSHIP STA TISTICAL BULLETIN

ISSN 1505-7860

ROK XXVIII MIESIĘCZNIK

MONTHLY

WRZESIEŃ 1998 R.

SEPTEMBER

(4)

Urząd Statystyczny w Katowicach , ul. Owocowa 3,40-158 Katowice

Nakład 130 cgz. Papier offsetowy, 80 g. Format A-4. Oddano do druku: październik 1998 r.

Druk: Dział Poligraficzny Urzędu Statystycznego w Katowicach, ul. Kossutha 7,40-844 Katowice Zam. 181/98

(5)

PIS TREŚCI

S ^pis ^tablic

LIST OF

Podstawowe wskaźniki dotyczące działalności gospodarczej

Main economic in d ic e s ...

Ważniejsze dane według miesięcy M ore important data by months

dane wojewódzkie

Voivodsnip d a t a ...

dane ogólnokrajowe

Country data...

Osoby jtrawne je d n o s tk i organizacyjne nie mające osobowości prawnej zarejestrowane Legałpersons and organizational units without legał status registered in REGON register Osób

W rejłby prawne licdnostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej zarejestrowane cjcsfr/e REGON według gmin

ga l persons and organizatlonal units witnout legał status registered in Regon register b y g m in a s ...

Osoby praw ne^diios^kiôrganizacîjc nie mające osobowości prawnej zarejestrowane Y eâfpersons anaorganizational units without legał status registered in Regon register by Osoby fizycz.ncjjłrowadzjicc dziajalngść gospodarczą i spółki cywilne zarejestrowane Tlalurafpersons conducting economic activities and civit partnerships registered in Regon register by NACE sections ... . .. &. . . Sprzedaż, zatrudnienie i wynagrodzenia

Sales,employment and wages and sa la rie s...

Dynamika sprzedaży, zatrudnienia i wynagrodzeń

Indices o f sales, employment and wages and salaries...

Przychód ze sprzedaży w przemyśle

Income from sales in in d u stry...

Produkcja podstawowych wyrobów przemysłowych

Producfion o f major industrial products...

Przychód ze sprzedaży w sekcji budownictwo

Income Jrom sales in construction...

Przewozy ładunków i pasażerów oraz ładowność labom samochodowego

Freight and passenger car transport...

Struktura sprzedaży produkcji budowlano-montażowej według Klasyfikacji Obiektów Sjru <chm eofsedes o f construction and assembly production by Classification o f

Struktura sprzedaży produkcji budowlano-montażowej zrealizowanej w ramach zamówień Structure o f sales o f construction and assembly production realized within public orders Mieszkania oddane do użytku

Dwellings com pleted...

Skup ważniejszych produktów rolnych

Purchase ofm ore important agricultural products...

Wskaźniki finansowe podmiotów gospodarczych

lunancial results o f economic entiltes...

Majątek obrotowy i wybrane źródła jego finansowania w podmiotach gospodarczych Current assels and chosen sources ofjinancing in economic entities ... ...

%

^Strona^Page

I 55

TI 57

II 57

II 65

1 66

2 68

3 74

4 80

5 86

6 91

7 95

8 97

9 98

10 98

11 99

12 99

13 100

14 100

15 101

16 109

(7)

Spis tablic 5

%

^Strona^Page

Bezrobotni

Unemployment... 17 117 Pośrednictwo pracy

Labour intermediation... 117 Pośrednictwo pracy według rejonowych urzędów pracy

Labour intermediation by local labour o fjic e s ... 19 118 Wskaźniki cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle

Basic price indices oj proauction sold in in d u stry ... 20 119 Kształtowanie się cen bazowych produkcji sprzedanej w przemyśle

Basic prices ofproduction sold in industry... 21 120 Ceny uzyskiwane przez rolników w transakcjach wolnorynkowych

Prices received by farm ers in m arket-places... 22 122 Ceny detaliczne niektórych artykułów żywnościowych

Retail prices ofselectedfoodstujfs... 23 123 Notowania cen artykułów żywnościowych w handlu detalicznym

Price quotations o f foodstujfs in retail trade... 24 124 Średnie ceny detaliczne niektórych artykułów żywnościowych w wybranych

Average retai?prices o f chosen foodstujfs in chosen voivodships... 25 125 Ceny detaliczne niektórych usług konsumpcyjnych

Retail prices o f chosen consumption Services... 26 126 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (ogółem TSP)

Suspended dust air pollution (total suspendedparticulate)... 27 127 Zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (PM -10)

Suspended dust air pollution (PM-10)... 28 128 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem siarki

Sulphur dioxide air pollution... 29 129 Zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem azotu

Nitrogen dioxide air p o llu tio n ... 30 130 Zanieczyszczenie powietrza amoniakiem

Ammonia air pollution... 31 131 Zanieczyszczenie powietrza fenolem

Phenol air pollution... 32 132 Zanieczyszczenie powietrza formaldehydem

bormaldehyde air pollution... 33 132 Zanieczyszczenie powietrza fluorem

bluorine air p ollution... 34 133 Zanieczyszczenie powietrza tlenkiem węgla

Carbon oxide air p o llu tio n ... 35 134 Zanieczyszczenie powietrza węglowodorami, alifatyczny mi i dwutlenkiem węgla

Aliphatic hydrocarbon a n d caroon dioxide air p o llu tio n ... 36 134 Średnie stężenia miesięczne zanieczyszczeń powietrza

Average monthly concentralion o f air p o llu ta n ts... 135 Przestępstwa stwierdzone

UJJences recorded... 136 Współczynnik przestępstw stwierdzonych na 100 lys. ludności

Index ofojfences recorded per 100 thous. o fp o p u la tio n ... 39 136 Wypadki drogowe i ich skutki

Accidents ana their results... 137

(8)

SCHEMAT ORGANIZACJI I STRUKTURY GOSPODARKI

S E K T O R W Ł A S N O Ś Ć F O R M A P R A W N O - O R G A N I Z A C Y J N A

P

s

^U

E B

K L

T I

0 C

R Z

N Y

własność Skarbu Państwa własność

państwo

wa własność

państwowych osób prawnych

własno sc komunalna

własność mieszana

►organy władzy, administracji, kontroli państwowej

►wymiar sprawiedliwości

►fundusze

► spółki Skarbu Państwa

►inne państwowe jednostki organizacyjne

► przedsiębiorstwa państwowe k fundusze

► spółki państwowych osób prawnych

►inne państwowe jednostki organizacyjne

►jednostki samorządu terytorialnego -► w tym przedsiębiorstwa komunalne - fundusze

► spółki komunalne

. spółki z przewagą mienia sektora publicznego

czmony

s

RP E Y K W T A 0 T R N Y

własność prywatna krajowa

własność zagraniczna

■ spółdzielnie i ich związki

organizacje społeczne, polityczne, związki zawodowe spółki prywatne

fundacje i ich zakłady

jednostki organizacji wyznaniowych

r» osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą I »w tym gospodarstwa indywidualne rolne

■ przedstawicielstwa firm zagranicznych

• przedsiębiorstwa zagraniczne drobnej wytwórczości - spółki z przewagą kapitału zagranicznego

własność mieszana

dawny sektor prywatny

■ spółki z przewagą mienia sektora prywatnego

(9)

Urząd Statystyczny informuje:

Statistical Office informs:

1. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w gospodarce narodowej wynosiło:

- w 1997 r. - 1061,93 zł

- w II półroczu 1997 r. - 1131,14 zl - w Ivkw artalc 1997 r. -11*1,77 zł - w I kwartale 1998 r. - 1205,74 zł - w II kwartale 1998 r. - 1220,89 zl

2. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w kraju w sektorze przedsiębiorstw wynosiło:

- w 1997 r. - 1162,06 zł

- w I kwartale 1998 r. - 1242,53 zł - w n kwartale 1998 r. - 1321,42 zł - w styczniu 1998 r. - 1232,58 zł - w lutym 1998 r. - 1223,9(¾ - w marcu 1998 r. - 1267259 zl - w kwietniu 1998 r - 1302,78 zl - w maju 1998 r. - 1303,10 zl - w czerwcu 1998 r. - 1344,17 zł - w hpcu 1998 r. - 1369,84 zł - w sierpniu 1998 r. - 1334,18 zl - we wrześniu 1998 r. - 1357,30 zł w tym bez wypłat z zysku:

- w 1997 r. - 1146,18 zl

- w I kwartale 1998 r. - 1232,60 zł - w II kwartale 1998 r. - 1291,88 zł - w styczniu 1998 r. - 1229,03 zł - w lutym 1998 r. - 1212-34 zł - w marcu 1998 r. - 125^43 zl - w kwietniu 1998 r. - 1276,57 zł - w maju 1998 r. - 1276,88 zl - w czerwcu 1998 r. - 1308,25 zł - w lipcu 1998 r. - 1336,17 zł - w sierpniu 1998 r. - 1325,72 zł - we wrześniu 1998 r. - 1354,26 zł

3. Zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:

- w 1997 r. - 14,9%

- w 1 kwartale 1998 r. - 5,6%

- w II kwartale 1998 r. - 2,1%

- w HI kwartale 1998 r. - spadek o 0,2%

- w styczniu 1998 r. - 3,1%

- w lutym 1998 r. - 1,7%

- w marcu 1998 r, - 0,6%

- w kwietniu 1998 r. - 0,7 % - w maju 1998 r. - 0,4%

- w czerwcu 1998 r. - 0,4%

- w lipcu 1998 r. - spadek o 0,4%

- w sierpniu 1998 r. - spadek o 0,6%

- wc wrześniu 1998 r. - 0,8%

4. Przyrost cen produkcji budowlano-montażowej w stosunku do poprzedniego okresu wyniósł:

- w 1997 r. - 14,2%

- w I kwartalę 1998 r. - 4,7%

- w 11 kwartale 1998 r. - 2,8%

- w styczniu 1998 r. - 2,3%

- w lutym 1998 r. - 1,3%

- w marcu 1998 r. - 1,1%

- w kwietniu 1998 r. - 0,9 % - w maju 1998 r. - 0,8%

- w czerwcu 1998 r. - 0,6%

- w lipcu 1998 r. - 035%

- w sierpniu 1998 - 0,6%

5. Przyrost cen towarów nicżywnościowych trwałego użytku w III kwartale 1998 r. w

1998 r. wyniósł 1,4%. stosunku do II kwartału

6. Średnia krajowa cena skupu żyta wyniosła za 1 q:

- I-D C 1 9 ? 8 r .- 33,14 zł - w styczniu 1998 r. - 35,53 zl - w lutym 1998 r. - 36,19 zł - w marcu 1998 r. - 35,84 zł - w kwietniu 1998 r. - 35,90 zł - w maju 1998 r. - 35,92 zl - w czerwcu 1998 r. - 35,58 zl - w lipcu 1998 r. -32,48 zł - w sierpniu 1998 r. - 31,55 zł - we wrześniu 1998 r. - 31,26 zł

(10)

i 1

Y JAŚNIENIA METODYCZNE

1. Od 1994 r. wprowadzono do stosowania E uropejską Klasyfikację Działalności (EKD) w miejsce stosowanej Klasyfikacji Gospodarki Narodowej (KGN).

2. Publikowane dotychczas dane statystyczne w przekrojach działowo-gałęziowych w układzie KGN prezentowane są w układzie EKD według sekcji, działów i - w niektóiych przypadkach - grup.

3. Dane prezentowane w Biuletynie Statystycznym dotyczą całej gospodarki narodowej, tj.: wszystkich podmiotów gospodarczych zaliczanych do sektora publicznego (własność państwowa, własność komunalna, własność mieszana z przewagą kapitału publicznego) oraz sektora prywatnego (własność prywatna krajowa m in. spółdzielnie, organizacje społeczne, polityczne i związków zawodowych, zakłady osób fizycznych, spółki, fundacje; własność zagraniczna - m in. zagraniczne przedsiębiorstwa drobnej wytwórczości, spółki zagraniczne lub z przewagą kapitału zagranicznego; własność mieszana z przewagą kapitału prywatnego).

4. Dane opracowano zgodnie z każdorazowym stanem organizacyjnym podmiotów gospodarki narodowej.

5. W Biuletynie Statystycznym dane miesięczne w zakresie:

a) pracujących, przeciętnego zatrudnienia i wynagrodzeń dotyczą podmiotów sektora przedsiębiorstw, w których liczba pracujących przekracza 5 osób, przy czym dane nie obejmują zatrudnionych poza granicami kraju, zatrudnionych w działalności statutowej organizacji społecznych,

b) produkcji sprzedanej przemysłu, sprzedaży produkcji i usług budownictwa, sprzedaży usług transportu, gospodarki magazynowej i łączności oraz sprzedaży detalicznej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 5 osób. Dane zbiorcze dotyczące pkt a i b obejmują wszystkie jednostki sporządzające miesięczny meldunek uzupełniony o szacunek zbiorowości jednostek nie objąlych badaniem.

c) przychodów ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w sektorze przedsiębiorstw obejmują jedynie przychody w bieżących cenach bazowych, tj. przychody ze sprzedaży produktów netto (bez podatku VAT) pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.

d) wyników finansowych przedsiębiorstw dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe i zobowiązanych do sporządzania co miesiąc sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym - F-01 (z wyjątkiem podmiotów, których podstawowym rodzajem działalności jest działalność zaklasyfikowana według EKD do sekcji „Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo", „Rybołówstwo i rybactwo”) przy czym dane w zakresie:

■ górnictwa i kopalnictwa oraz działalności produkcyjnej dotyczą podmiotów, których liczba pracujących przekracza 50 osób,

■ pozostałych rodzajów działalności dotyczą podmiotów, w których liczba pracujących przekracza 20 osób.

6. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o sektorze przedsiębiorstw, dotyczy to podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie leśnictwa, pozyskiwania drewna i pokrewnych działalności usługowych:

rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i kopalnictwa; działalności produkcyjnej; zaopatrywania w energię elektryczną gaz i wodę; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów mcclianicznych, motocykli oraz artykułów przeznaczenia osobistego i użytku domowego; hoteli i restauracji, transportu, gospodarki magazynowej i łączności; obsługi nieruchomości, wynajmu i działalności związanej z prowadzeniem

(11)

interesów; odprowadzania ścieków, wywozu śmieci, usług sanitarnych i pokrewnych; działalności związanej z rekreacją, kulturą i sportem oraz pozostałej działalności usługowej.

Dane dotyczące sektora przedsiębiorstw nie obejmują wyników działalności gospodarczej jednostek budżetowych (z wyjątkiem tablicy -"Przeciętne zatrudnienie i wynagrodzenie w gospodarce narodowej" - prezentowanej kwartalnie).

7. Ilekroć w Biuletynie jest mowa o przemyśle, dotyczy to sekcji EKD: „Górnictwo i kopalnictwo”,

„Działalność produkcyjna” oraz „Zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę".

8. W tablicach - o ile nic zaznaczono inaczej - dane podano w cenach bieżących.

9. Niektóre dane mają charakter danych wstępnych i mogą ulec zmianie w następnych wydaniach Biuletynu Statystycznego.

10. W stosunku do obowiązujących klasyfikacji w Biuletynie Statystycznym zastosowano nazwy uproszczone, których pełne brzmienie prezentuje EKD wydanie II - GUS Warszawa 1991 r.

11. Dane o pracujących obejmują osoby pelnozatmdnione i niepelnozatmdnionc w głównym miejscu pracy.

Do pracujących zaliczono:

a) osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy- pracownicy najemni, b) osoby wykonujące pracę nakładczą

c) agentów oraz osoby zatrudnione przez agentów, d) członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych,

c) właścicieli i współwłaścicieli zakładów łącznie z bezpłatnie pomagającymi pełnoletnimi członkami ich rodzin, z wyłączeniem wspólników spółek kapitałowych, którzy nic pracują w spółce.

12. Dane o przeciętnym zatrudnieniu obejmują osoby zatrudnione na podstawie stosunku pracy w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy, po przeliczeniu na pelnozatrudnionych.

13. Dane o liczbie bezrobotnych obejmują osoby, które są zarejestrowane w biurach pracy.

14. W ynagrodzenia obejmują wy nagrodzenia osobowe, wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach oraz nagrody z zakładowego funduszu nagród. Dane o wynagrodzeniach od 1992 r. podaje się w ujęciu brutto, tj. bez potrąceń z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych oraz netto - po potrąceniu podatku dochodowego od osób fizycznych.

15. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne brutto i netto przypadające na jednego zatrudnionego obliczono przyjmując:

a) wynagrodzenia osobowe,

b) wypłaty z zysku do podziału i z nadwyżki bilansowej w spółdzielniach, c) nagrody z zakładowego funduszu nagród.

16. Wskaźniki cen:

a) produkcji przemysłowej w województwie - opracowano na podstawie miesięcznego reprezentacyjnego badania cen wyrobów i usług, cena bazowa jest to cena uzyskiwana przez producenta za jednostkę wyrobu lub usługi pomniejszona o płacone od tych wyrobów i usług podatki (są to: VAT, podatek akcyzowy, podatek od gier liczbowych i zakładów wzajemnych) i powiększona o dotacje przedmiotowe do wyrobów i usług.

(12)

b) towarów i usług konsumpcyjnych w kraju uzyskano na podstawie badania cen detalicznych. Badanie prowadzone jest w oparciu o obserwację cen wytypowanych ok. 1500 towarów i usług konsumpcyjnych notowanych w 307 rejonach na terenie całego kraju. Do 1990 roku obliczenia wskaźników cen dla okresów miesięcznych dokonywano na rocznej strukturze wartości sprzedaży towarów i usług dla ludności z roku poprzedzającego rok badany. W 1991 r. miesięczne wskaźniki cen obliczane są na strukturze przeciętnych wydatków na 1 osobę z badań budżetów rodzinnych za okres pierwszych 10 miesięcy poprzedniego roku.

17. Dane dotyczące przewozów ładunków obejmują przewozy w komunikacji krajowej i międzynarodowej dokonane taborem przedsiębiorstw transportowych. Dane dotyczące transportu samochodowego nie obejmują przewozów ładunków taborem przedsiębiorstw nietransportowych (tzw. transportem gospodarczym).

18. Dane o przewozach pasażerów obejmują przewozy pasażerów zarówno w ruchu krajowym, jak i międzynarodowym w komunikacji regularnej (na podstawie ogłoszonego rozkładu jazdy) i komunikacji

nieregularnej (np. przewozy wycieczkowe, kolonijne) dokonane przez przedsiębiorstwa transportowe.

19. Przychody z działalności gospodarczej obejmują otrzymane i należne kwoty wyrażone w rzeczywistych cenach:

a) przychody ze sprzedaży:

■ produktów,

■ towarów i materiałów, b) pozostałe przychody operacyjne:

■ ze sprzedaży składników majątku trwałego,

■ dotacje,

■ pozostałe (m.in. odpisane przedawnione zobowiązania, otrzymane odszkodowania, wyegzekwowane kary i grzywny, otrzymane darowizny),

c) przychody finansowe:

■ dywidendy z tytułu udziałów,

■ odsetki uzyskane,

■ pozostałe (m in. kwoty należne i wpływy ze sprzedaży papierów wartościowych, dyskonto przy zakupie weksli i czeków obcych, dodatnie różnice kursowe, różnice przy wycenie środków pieniężnych, udziałów i papierów wartościowych).

20. Przychody ze sprzedaży produktów obejmują otrzymane i należne kwoty za sprzedane na zewnątrz przedsiębiorstwa:

■ wyroby gotowe własnej produkcji,

■ roboty budowlano-montażowe,

■ wykonane usługi,

■ prace naukowo-badawcze, projektowe, geodezyjno-kartograficzne,

■ dzierżawę taboru itp.,

■ zryczałtowaną odpłatność agenta - w przypadku zawarcia umowy na warunkach zlecenia,

■ pełne przychody agenta - w przypadku zawarcia umowy agencyjnej.

Przychody ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) w bieżących cenach bazowych obejmują przychody ze sprzedaży produktów netto pomniejszone o podatek akcyzowy i powiększone o dotacje przedmiotowe.

21. Koszty uzyskania przychodów obejmują:

a) koszt własny sprzedanych produktów towarów i materiałów:

(13)

■ koszty wytworzenia sprzedanych produktów,

■ koszty sprzedaży (z podatkiem akcyzowym),

■ koszty ogólnego zarządu (lub koszty ogółem pomniejszone o koszt wytworzenia świadczeń na własne potrzeby jednostki i skorygowane o zmianę stanu produktów),

■ wartość sprzedanych towarów i materiałów.

b) pozostałe koszty operacyjne:

■ wartość w cenach zakupu sprzedanych składników majątku trwałego,

■ pozostałe koszty operacyjne (m in. odpisanie należności przedawnionych, umorzonych i nieściągalnych, zapłacone odszkodowania, kary i grzywny, a także darowizny na rzecz osób prawnych i fizycznych), c) koszty finansowe:

■ odpisy aktualizujące wartość finansowego majątku trwałego oraz krótkoterm inow ych papierów wartościowych,

■ odsetki do zapłacenia,

■ pozostałe (m in. straty na sprzedaży papierów wartościowych, rezerwy na pewne lub prawdopodobne straty dotyczące operacji finansowych).

22. Wynik finansowy brutto (zysk lub strata) stanowi różnicę pomiędzy przychodami z działalności gospodarczej a kosztami uzyskania tych przychodów, skorygowaną o saldo strat i zysków nadzwyczajnych.

23. Wynik finansowy netto (zysk lub strata) wynika z pomniejszenia wyniku finansowego brutto 0 obowiązkowe obciążenia (tj. m in. podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych, wpłaty z zysku w przedsiębiorstwach i w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa na rzecz budżetu).

24. W skaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności określa relację kosztów z działalności gospodarczej do przychodów z tej działalności.

25. Wskaźnik rentowności obrotu ze sprzedaży określa relację salda wyniku ze sprzedaży do przychodów ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów.

26. Wskaźnik rentowności obrotu brutto stanowi relację wyniku finansowego brutto do przychodów ogółem.

27. Wskaźnik rentowności obrotu netto stanowi relację wyniku finansowego netto do przychodów ogółem.

28. Majątek obrotowy obejmuje:

■ zapasy,

■ należności i roszczenia,

■ papiery wartościowe przeznaczone do obrotu,

■ środki pieniężne,

■ rozliczenia międzyokresowe.

29. W skaźnik bieżącej płynności I stopnia przedstawia relację środków pieniężnych i papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.

30. Wskaźnik bieżącej płynności Bł stopnia przedstawia relację należności i roszczeń, środków pieniężnych 1 papierów wartościowych przeznaczonych do obrotu do zobowiązań krótkoterminowych.

31. Wskaźnik bieżącej płynności III stopnia przedstawia relację majątku obrotowego do zobowiązali krótkoterminowych.

(14)

ETHODOLOGICAL REMARKS

1. In 1994 thc PolishversionofNACE -th cE u ro p cn Classification of Activities - EKD (in Polish: Europejska Klasyfikacja Działalności) was introduced in current reporting and statistics, replacing the Polish Classification o f thc National Economy - KGN (in Polish: Klasyfikacja Gospodarki Narodowej).

2. Statistical data, prcviously pubhshed by scctor and branch breakdown of the KGN are now shown following the EKD scheme - by sections, divisions and - in some cases - by groups.

3. Dala presenled inthe Statistical Bulletincover units of thc national economy regardless of ownership, that is, includcd in the public and private sectors. The public scctor incudes units of stale ownership, conimunal ownership and mixed ownersliip witha public sector unit capital majority. The private sector includes units of private doincstic ownership (among others: cooperativos, nalural persons cartying out cconomic activities, social organizations, associations, foundations), private forcign ownership (among others: small-scale foreign enterprises, partnerships with exclusivc foreign capital sharc) and mixed ownership with a private scctor unit capital majority.

4. Data is compiled according to the current organizational stale of units o f thc national economy.

5. Monlhly data in thc Statistical Bullelin regarding:

a) em ploym ent, cmployces, and wages and salarics refer to thosc units of the national economy, in which the number of cmployces excceds 5 persons, furthermore, data excludes persons employed abroad and engaged in statuatoiy activities of social organizations;

b) sold production of industry, salcs of assembly-constmction, transport, starage and communication and retail sale o f commodities cover thosc cconomic units, in which thc number of cmployces excceds 5 persons;

c) income from thc sale of products (goods and Services) in cntciprise scctor cover only incomes in current basie priccs tliat is net incomc from tlic salcs of producis (excluding VAT) diminished by excise duły and cnlargcd by subsidies;

d) financial rcsults of enterprises cover cconomic units maintaining accounting records and wliich are obliged to preparc monlhly reports on incomc, costs and tire financial rcsull - F-01 (with Ute exccplion of units in which thc principal activity is classificd according to the EKD in „ Agriculture, hunting and forestry" and „Fishing”);

furtlicnnore, data conccming:

■ mining and quanying as well as manufacturing refer to thosc units, in which the number of cmployces excceds 50 persons,

■ olher kinds o f activities refer to thosc units, in which thc number of cmployces excceds 20 persons.

6. The categoiy - enterprise scctor - uscd in tlic Bullelin, indicatcs thosc units which carry out cconomic activities in tlic following arcas: forestry, logging and rclatcd Service activities; sca fislting; mining and quanying;

manufacturing; electricity, gas and walcrsupply; construction; Wholesale and retail tradc; repairof motor vchiclcs, motorcycles and persona! and houschold goods; hotels and rcslaurants; transport, storage and communication; rcal estatc activities, renling o f machinciy and cquipmcnt witliout an operator as well as renling of articles o f pcrsonal and home usc, computcrs and similar activity, other activity connccted with operating a business; sewage and refuse disposal, sanitation and similar activities; rccrcalional, cultura! and sporting activities and other scrvicc activities.

(15)

Data on enterprise sector do not cover economic results of budgetaiy units (except labie „Average employment and wagcs and salaries in national economy” presented quaiterly).

7. The categoiy - industry - uscd in the Bulletin, refcrs to tlie EKD sections: „Mining and quarrying”,

„Manufacturing” and „Elcclricity, gas and water supply”.

8. In the tables - unless otherwise stated - data are presented in current prices.

9. Some figures arc provisional and may be subject to revision in next editions o f the Statistical Bulletin.

10. In regard to tlie European Classification of Activities, abbreviations are used in the Statistical Bulletin which complete namcs arc to be found in the „EKD”, second edition, CSO, Warsaw 1991.

11. Data on employm ent include those employed on a full and part-time basis in the main place o f work.

Employment includes:

a) persons employed on the basis of a labour contract;

b) homcworkers;

c) agents and persons employed by agents;

d) members o f aghcultural production cooperatives;

e) owncrs and co-owners of units engaged in economic activities including helping members of their families, excluding partnens of capital companics not working in the company.

12. Data on cmployccs (annual averages) include persons employed on the basis o f a labour contract on a full and part-time basis, convcrtcd to full-time work period.

13. Data on rcgistercd uncmploycd cover persons registered in regional labour offices.

14. Wagcs and salaries comprisc o f personal wages and salaries, payments from profits and purses from establishment prcmium fund. Since 1992, data on wagcs and salaries are presented in gross value, that is, witlioul personal income tax dcductions and net value, that is, after personal income tax deductioris.

15. Average monthly gross and net wage and salary per employee is computed assuming the following:

a) personal wagcs and salaries;

b) payments front profit for distribution and balancc surplus in cooperatives;

c) purses from establishment prcmium fund.

16. Pricc indices of:

a) production o f industry in the voivodship - arc calculated on the basis o f monthly sample survey on price changes o f products and Services actually reccived by economic units. Basic price is the price obtained by the producer for a commodity or a Service diminishcd by taxes paid and cnlarged by subsidies to commodities and Services, b) o f consumor commodities and Services are obtained on the basis of price observation o f selected consumor

commodities and Services (about 1500) quotated in 307 districts o f the country. Price indices are based on the following wcights system:

■ till 1990 - annual structure of commodities and Services sale in the year preceding the onc examined, for the entirc population,

■ from 1991 - structure o f commodities and Services expendilurc per one person from households survey in the first 10 monlhs o f the year preceding the onc examined.

(16)

17. Data on frcight tran sp o rt covcr transport in domestic and Internationa! traffic perto rincd by means o f transport enterprises. Dala on motor-car transport do not include freight transport performed by non-transport enterprises.

18. Dala on passenger tran sp o rt cover regular passenger transport Services in domestic and international traffic (on the basis o f announced time-table) and irregular Services (holiday camps and excursion transport) rendered by transport enterprises.

19. Incom e from economic activity as a whole includes:

a) income from the sale of products, commodities and materials;

b) other opcrational income, i.e. income from sales or receipts from the liquidation of ftxcd asscts and investments started, deductcd stale liabilities, rcceived indemnities, exactedfmes and pcnaltics, received components of asscts against payments, received subsidies, subventions and surcharges;

c)financial income which includes dividends from sharcsinotlier units, owed surns and receipts from the sale of securities, inlerest and commissions from fundsin bank accounts, interest of loans and credits granted by an unit, discount, deductcd by an unit, whcnpurclrasing forcign bilis and chcques, positive diffcrcnccs in exchange rates agreed when repaying charges and liabilities and diffetenccs in rc-pricing of linancial means, shares and securities.

20. Incom e from the sale of products covcrs sums owncd from the sale of finished goods and Services such as:

■ finished produced goods,

■ conslruction-assembly works,

■ performed Services,

■ know-how, desinger works, and gcodctic-cartographic works,

e leasing of transport means,

e agents fiat ralc of payment or fuli incomes (depending on tire kind of contract).

Income from the sale of products (commodities and materials) in current basis prices covcr incomes from net sales of products diminished by excise tax and cnlargcd by subsidies.

2 1. Cost o f income acquisition from activity as a w hole includes:

a) primc cost o f sold products, commodities and materials, which includes: the manufacluring cost of sold products, sales cost (including excise tax), cost of generał management (or total cost dccrcascd by the cost o f manu facture for own unit nccds and corrcclcd by changc in produci stocks) and valuc of sold commodities and materials;

b) other opcrational costs Ural is cost rclalcd to sale of components of fixed asscts, investments and the following iteins, till now includcd inlo cxccss losscs, deductcd stale charges, charges, remissed and not-collcctablc charges, rcsults of up-dating of valuc of materiał means of current asscts components, paid fines, pcnaltics and indemnities and donations for legał and natural persons;

c) financial costs as interest and commissions from contractcd credits and loans and negative diffcrcnccs in exchange rates, discount, deductcd by a buycr when selling to him foreign bilis and chcques, losscs on sale of securities, dcduclions up-dating valuc of financial fixed asscts and short-term securities, and also creating reserves for ccrtain or probablc losscs conccming financial operations.

22. Gross financial rcsult (profit or loss) constilules a result from economic activity, corrcclcd by the cxccss profils and losscs balancc.

(17)

23. Net financial resuit (profit or loss) is obtained after subtracting obligatoiy cncumbrances from the gross financial result. Obligatoiy cncumbrances on gross financial resuit include: income tax from legał and natural persons and payments related on the basis o f separate regulations.

24. Cost level index constitutos the relation of the costs of income acquisitionfrom activity as a whole to income from activity as a whole.

25. Profitability rate describes the relation of the balance of sales to incomes from salcs o f products, commodities and matcrials.

26. Profitability ratc of gross turnover constitutos the relation of gross financial result to income from activity as a whole.

27. Profitability r a te o f net tu rn o v er constitutos the relation of net financial result to income from activity as a whole.

28. Current asscts include:

■ slocks,

■ chaigcs and claims,

■ securities designed for turnover,

■ monelaiy funds,

■ active intcr-peiiod scttlcments o f accounts.

29. First dcgrcc liquidity index constitutos the relation of monetary funds and securities designed for turnover to short-tenn liabilities.

30. Sccond dcgrcc liquidity index constitutos the relation o f cliarges and claims, monetary funds and securities designated for turnover to short-term liabilities.

31 Third dcgrcc liquidity index constitutos tire relation o f current asscts to short-term liabilities.

(18)

CENA OGÓLNA

SYTUACJI GOSPODARCZEJ

ECONOMIC S I TU A T OF THE VOIVODSHIP

Podmioty gospodarcze sektora przedsiębiorstw we wrześniu br. uzyskały przychody ze sprzedaży wyrobów i usług wyższe niż przed rokiem o 7,7%, Natomiast za okres dziewięciu miesięcy br. zaobserwowano wzrost przychodów o 10,7% w porównaniu do analogicznego okresu 1997r. We wrześniu br. podobnie jak w okresie III kwartałów br. w odniesieniu do odpowiednich okresów ub. roku malało przeciętne zatrudnienie, rosły zaś miesięczne wynagrodzenia pracownicze. Gorsza była efektywność ekonomiczna badanych przedsiębiorstw od wyników obserwowanych w analogicznym okresie ub. roku (w okresie 1 - VIII br.).

Produkcja sprzedana przemysłu była we wrześniu wyższa o 0,8% (w cenach stałych) niż przed rokiem.

Wzrost przychodów odnotowano zarówno w sekcji działalność produkcyjna (o 4,4%) jak i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (o 0,3%), natomiast w górnictwie i kopalnictwie poziom produkcji sprzedanej był niższy niż we wrześniu ub. roku o 6,3%. W okresie I - IX br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku odnotowano spadek przychodów w przemyśle o 0,5% (w cenach stałych).

Produkcja podstawowych wyrobów przemysłowych w okresie trzech kwartałów br. takich jak: węgiel kamienny , stal surowa, cement (wyrażona w jednostkach ilościowych) była niższa niż przed rokiem (odpowiednio o 18,2%; 8,0%; 4,4%). Wzrosła natomiast produkcja gazu ziemnego (o 46,8%), energii elektrycznej (o 0,9%) i koksu z węgla kamiennego ( o 0,2%). W zakresie produkcji artykułów spożywczych między innymi zmalały: tonaż serów twarogowych niedojrzewających ( o 33,3%), wędlin mięsnych bez końskich (o 17,4%), oraz pieczywa (o 7,7%). Wzrosła produkcja masła (o 43,2%) i mięsa surowego (o 42,1%).

Przeciętne zatrudnienie w przemyśle we wrześniu br. a także w okresie narastającym było niższe niż w analogicznych okresach ub. roku odpowiednio o 4,8% i 3,8%. Wzrost przychodów ze sprzedaży w przemyśle przy spadku zatrudnienia spowodowany byl zwiększeniem wydajności pracy. Przychód ze sprzedaży na I zatrudnionego w przemyśle we wrześniu br. był wyższy o 5,8% (w cenach stałych) w stosunku do analogicznego okresu ub. roku.

Zatrudnieni w przemyśle zarabiali przeciętnie we wrześniu br. 1696,91 zl brutto i 1383,70 zł netto.

Ich wynagrodzenia stanowiły odpowiednio 110,2% i 109,8% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw. Płace były niższe niż w sierpniu br. (odpowiednio o 2,8% i o 2,6%). W porównaniu do września ub. roku obserwowano wzrost wynagrodzeń o 11,8% brutto i 13,0% netto. W największym stopniu w przemyśle wzrosły place w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę (brutto 14,5%, netto 16,3%).

Również za okres trzech kwartałów br. odnotowano wzrost wynagrodzeń w przemyśle (brutto o 12,6%, netto 0 13,7%). W tym czasie najwięcej wzrosły wynagrodzenia w działalności produkcyjnej (odpowiednio o 15,6%

1 17,1%).

W budownictwie we wrześniu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (w cenach bieżących) były wyższe o 4,1% niż w sierpniu br. i wyższe o 35,9% w porównaniu do analogicznego miesiąca ub. roku.

(19)

Podobną sytuację zaobserwowano analizując przychody w okresie narastającym (I - IX br.) - wzrost przychodów ze sprzedaży o 38,8%, w stosunku do danych za styczeń-wrzesień 1997 r. Najwięcej w okresie pierwszych dziewięciu miesięcy br. rosły przychody z budowlanych prac wykończeniowych.

W niewielkim stopniu zwiększyło się zatrudnienie w budownictwie zarówno we wrześniu jak i w okresie trzech kwartałów br. w stosunku do analogicznych okresów ubiegłego roku (odpowiednio o 0,9% i 1,9%), przy czym stosunkowo wysoki przyrost zatrudnienia wystąpił w działalności polegającej na przygotowaniu terenu pod budowę (o 23,6% we wrześniu br. i o 23,2% za okres narastający).

Wzrost przychodów ze sprzedaży w budownictwie przy niewielkich przyrostach zatrudnienia spowodowany był, w odniesieniu do danych z ubiegłego roku zwiększeniem wydajności pracy (we wrześniu br. o 34,8%, a w okresie I-IX br. o 36,2%). Rosły również wynagrodzenia pracowników budownictwa.

W okresie trzech kwartałów br. obserwowano wzrost przeciętnych wynagrodzeń o 17,3% brutto i 18,5%

netto w stosunku do analogicznych okresów ub. roku.

T ransportem kolejowym w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy br. przewieziono 80,2 min ton ładunków (wobec 94,6 min ton za okres I-IX 1997 r.) z czego ponad 75% stanowi! węgiel. Lepszą sytuację obserwujemy w transporcie samochodowym. Jednostki transportu samochodowego przewiozły w tym samym czasie 13,9 min ton ładunków czyli o 15,1% wiecej niż przed rokiem.

W końcu września br. w ewidencji rejonowych urzędów pracy zarejestrowanych było 109,5 tys. osób bezrobotnych tj. o 2,9 tys. mniej niż w analogicznym okresie ub. roku i o 2,1 tys. więcej niż przed miesiącem.

W dalszym ciągu większość bezrobotnych stanowiły kobiety (70,0% ogółu). Na koniec września br. urzędy pracy dysponowały wolnymi miejscami pracy dla 1,4 tys. osób bezrobotnych. W ostatnim dniu września na jedną ofertę pracy przypadało 81 bezrobotnych.

We wrześniu br. zanotowano w stosunku do poprzedniego miesiąca w zrost cen towarów i usług konsumpcyjnych o 0,8%. Żywność podrożała o 1,3%, napoje alkoholowe o 0,3%, towary nieżywnościowe o 1,2%. Ceny usług pozostały na poziomie zbliżonym do notowanego w poprzenim miesiącu.

Efektywność ekonomiczna badanych przedsiębiorstw w okresie I - VIII br. była gorsza od wyników obserwowanych w analogicznym okresie ub. roku. Wskaźnik poziomu kosztów z całokształtu działalności wyniósł 100,9% poziomu przychodów (okres I - VIII ub. roku 100,0%). Znaczny wpływ na ten stan rzeczy miała nieefektywna ekonomicznie działalność górnictwa i kopalnictwa gdzie koszty przekroczyły przychody o 14,4%.

Wskaźnik rentowności obrotu brutto wyniósł za osiem miesięcy br. minus 0,4%, o 0,4 pkt mniej niż przed rokiem.

Wskaźnik ten dla podmiotów z sekcji górnictwo i kopalnictwo wyniósł minus 12,0% (spadek o 2,3 pkt, w porównaniu do okresu I-VI1I ub. roku). Jednostki prowadzące działalność w pozostałych sekcjach poza górnictwem i kopalnictwem osiągnęły dodatni wskaźnik rentowności obrotu brutto 2,0%. Udział przedsiębiorstw wykazujących zysk brutto w ogólnej liczbie przedsiębiorstw , obniżył się w stosunku do okresu I - VIII ub. roku (65,8% wobec 67,1%). Większy był udział przedsiębiorstw rentownych w przychodach ogółem (67,9%

wobec 65,4% w analogicznym okresie ub. roku).

W okresie I - VIII br. zobowiązania krótkoterminowe przekroczyły należności i roszczenia o 84,4%

(analogiczny okres ub. roku o 69,5%). Niski był wskaźnik bieżącej płynności finansowej 1 stopnia. Posiadane środki pieniężne oraz papiery wartościowe przeznaczone do obrotu według stanu na koniec sierpnia br.

wystarczyły na pokiycic jedynie 8,7% zobowiązań krótkoterminowych (górnictwo i kopalnictwo 3,2%).

(20)

ODMIOTY GOSPODARKI NARODOWEJ

ENTITIES OF THE NATIONAL ECONOMY

W rejestrze podmiotów gospodarki narodowej REGON zarejestrowanych było w końcu września br.

267057 podmiotów tj. o 6,9% więcej niż w końcu ub. r., o 0,9% więcej niż w końcu poprzedniego miesiąca, o 8,4%

więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Prawie 9,8% zbioru stanowiły osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych). Na każde 10 podmiotów z tej grupy 7 było własnością prywatną. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą i spółki cywilne stanowiły aż 90,2% ogółu zarejestrowanych podmiotów.

Strukturę zarejestrowanych podmiotów według form prawnych oraz własności przedstawia wykres:

s c k l o r p u b l i c z n y

■ o soby praw ne i jed n o stk i organizacyjne nie m ające osobowości prawnej (z wyjątkiem spółek cywilnych)

□ spółki cyw ilne

@ osoby fizyczne

□ w łasność państw owa Skarbu Państw a [ 0 w łasność państw owo państw owych

o s ó b praw n y ch

El w łasność kom unalna

B w łasność m ieszana sektora publicznego

sektor prywatny

IHl własność prywatna krajowa UD własność zagranic zno

E j własność mieszana sektom prywatnego

(21)

We wrześniu br. zarejestrowano 4493 podmioty, z tego 918 osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej oraz 3575 osób fizycznych i spółek cywilnych tj:

■ 37,5% więcej niż w miesiącu poprzednim,

■ 19,7% więcej niż w styczniu br.,

■ 31,2% więcej niż w analogicznym miesiącu ubiegłego roku.

Liczba nowozarejestrowanych podmiotów w wybranych grupowaniach przedstawiała się następująco:

■ spółki prawa handlowego... 83

w tym: -jednoosobowe spółki mienia komunalnego... 2

- spółki prywatne kapitału krajowego... 50

- spółki z udziałem kapitału zagranicznego... 27

■ organizacje społeczne, związki zawodowe, partie p olityczne... 46

■ fundacje... 5

■ spółdzielnie... 2

■ jednostki samorządu terytorialnego...7

■ państwowe jednostki organizacyjne... 8 Nowe spółki prawa handlowego najczęściej deklarowały prowadzenie działalności handlowej (28,9%), obsługi nieruchomości (22,9%), działalności produkcyjnej (18,1%) i budowlanej (14,5%). Najwięcej spółek wybrało na swoją siedzibę miasto Katowice (26).

W omawianym miesiącu likwidację działalności zgłosiły 2082 podmioty (w tym 99,0% to osoby fizyczne i spółki cywilne).

W ramach procesu restrukturyzacji gospodarki narodowej dokonały się następujące przekształcenia:

- Huta im. Edmunda Cedlera w Sosnowcu w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą HUTA CEDLER Spółka Akcyjna,

- Przędzalnia Czesankowa “Interlex” w Sosnowcu w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod nazwą Przędzalnia Czesankowa INTERTEX Spółka Akcyjna,

- Fabryka Urządzeń Mechanicznych “ P O R Ę B A ” w Porębie w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z udziałem Skarbu Państwa i wierzycieli.

(22)

I— . . . " I

ATRUDNIENIE.WYNAGRODZENIA.

RYNEK PRACY

EMPLOYMENT. WAG E S SA LAR fES.

LABOUR MARKET

Liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw (w dużych i średnich jednostkach) we wrześniu br.

wyniosła 860,4 lys. osób i spadla zarówno w stosunku do miesiąca poprzedniego (o 0,9%) jak i w porównaniu do września ubiegłego roku (o 1,5%). W sekcji górnictwo i kopalnictwo (25,8% pracujących sektora przedsiębiorstw) liczba pracujących wyniosła 222,3 tys. osób i spadła o 1,8% w porównaniu do miesiąca poprzedniego.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu br. wyniosło 833,3 tys. osób i spadło o 1,1% w stosunku do sierpnia br. Największy wzrost przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w odniesieniu do sierpnia br. zanotowano w sekcji zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę o 0,4%.

Największy spadek wystąpił natomiast w sekcji hotele i restauracje o 2,2%, co związane jest z odejściem pracowników sezonowych. Porównując z analogicznym miesiącem ub. r. zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw spadło o 1,6%. W okresie styczeń - wrzesień br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 848,0 tys. osób i było niższe niż przed rokiem o 1,0%. W przemyśle wyniosło 538,1 tys. osób i spadło o 3,8%.

W górnictwie i kopalnictwie przeciętne zatrudnienie w okresie dziewięciu miesięcy wyniosło 235,9 tys. osób i w odniesieniu do analogicznego okresu ub.r. było niższe o 5,7%.

Wzrosty i spadki przeciętnej liczby zatrudnionych w okresie trzech kwartałów w wybranych sekcjach sektora przedsiębiorstw w porównaniu z analogicznym okresem ub.r, ilustruje wykres:

rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo górnictwo I kopalnictwo działalność produkcyjna zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz I wodę budownictwo handel I naprawy hotele I restauracje transport, składowanie, łączność obsługa nieruchomości I firm

-8 -4 0 4 8 12 16 "

Przeciętne wynagrodzenie miesięczne w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu br. wyniosło:

■ brutto 1539,41 zł,

■ netto 1260,39 zł.

W porównaniu do miesiąca poprzedniego wynagrodzenie brutto wzrosło o 2,3%, a netto o 2,2%, natomiast w stosunku do analogicznego miesiąca ub.r. płace te wzrosły odpowiednio o 12,0% i 13,4%.

i

■

(23)

W przemyśle przeciętna płaca we wrześniu br. wyniosła 1696,91 zł brutto i 1383,70 zł netto i w porównaniu do sierpnia br. nastąpił wzrost odpowiednio o 2,8% i 2,6%. W odniesieniu do września roku ubiegłego wynagrodzenie wzrosło o 11,8% i 13,0%. Poziom wynagrodzenia brutto i netto we wrześniu br. w poszczególnych sekcjach przemysłu przedstawia wykres:

górnictwo i kopalnictwo

działalność produkcyjna

zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę

0 400 eoo 1200 1600 2000 2400 zł

Największy wzrost płacy brutto i netto w odniesieniu do miesiąca poprzedniego zanotowano w sekcji obsługa nieruchomości i firm (o 5,6% i 6,1%).

W okresie trzech kwartałów br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 1492,82 zł brutto i 1229,74 zł netto i było wyższe niż przed rokiem o 12,8% i 14,0%. W przemyśle płace te osiągnęły poziom 1659,36 zł brutto i 1362,93 zł netto i były wyższe w stosunku do analogicznego okresu ub. r. odpowiednio o 12,6% i 13,7%.

We wrześniu br. w porównaniu do sierpnia nastąpił wzrost płacy realnej netto w sektorze przedsiębiorstw o 1,4%.

W końcu września br. w ewidencji rejonowych urzędów pracy zarejestrowanych było 109,5 lys. osób bezrobotnych (w tym 76,6 tys. kobiet), tj. o 2 ,lty s . (2,0%) więcej niż przed miesiącem i o 2,9 ty s. (2,6%) mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

Z ewidencji rejonowych urzędów pracy wyłączono we wrześniu 14,3 tys, osób. Główne przyczyny wyrejestrowania to podobnie jak w poprzednich miesiącach: nie potwierdzenie gotowości do pracy - 6,0 tys. osób (41,6%) oraz podjęcie pracy - 5,8 tys. osób (40,8%).

W dalszym ciągu największymi skupiskami bezrobotnych były rejony urzędów pracy w Sosnowcu (8,9 tys.), Bytomiu (7,8 lys.), Zabrzu (7,5 tys.), Gliwicach (7,3 tys.) i Chorzowie (7,0 tys.), w których łącznie pozostawało bez pracy w końcu miesiąca 38,5 tys. osób tj. 35,2% ogółu bezrobotnych.

W końcu 111 kwartału największą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby młode do 24 roku życia - 34,0% (przed trzema miesiącami 31,3%), a także osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym - 34,2%

oraz podstawowym i niepełnym podstawowym - 33,8% (w końcu II kwartału odpowiednio 34,0% i 35,2%).

Analizując zbiorowość bezrobotnych pod względem stażu pracy można stwierdzić, że obok bezrobotnych bez stażu pracy (26,3%) najliczniejszą grupę stanowiły osoby, które przepracowały od 10 do 20 lat -21,1 % (w końcu II kwartału br. 22,0%). Strukturę bezrobotnych pod względem wieku, wykształcenia oraz stażu pracy w końcu września br. przedstawiają wykresy:

E3 brutto B netto

(24)

wiek

M poniżej 2 5 lat

□ 2 5 - 3 4 E 3 5 - 4 4

□ 4 5 - 5 4

■ 5 5 lat i w ięcej

wykształcenie staż pracy

2 1,1% g w yższe

H policealne i średnie zaw odow e

□ średnie ogólnokształcące g zasadn icze zaw odow e

^ podstawowe i niepełne podstawowe

0 b ez stażu 0 do 1 roku

0 1 - 5 lat

■ 5 - 1 0

□ 1 0 - 2 0 888 2 0 lat i w ięcej

26,3%

W ostatnim dniu września br. praw o do zasiłku posiadało tylko 14,2 tys. osób, co stanowiło 13,0%

ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (przed rokiem 35,0 tys. - 31,2%).

Biorąc pod uwagę czas pozostawania bez pracy zaobserwowano, że najliczniejszą grupę (35,8%) stanowiły osoby, które bez pracy pozostawały powyżej 12 miesięcy.

Bezrobotni pozostający w ewidencji rejonowych urzędów pracy w końcu III kwartału br. to przeważnie osoby, które dotychczas już pracowały (80,7 tys. - 73,6%) głównie w handlu i naprawach oraz działalności produkcyjnej (53,2% bezrobotnych dotychczas pracujących).

Wrzesień br. jest pierwszym miesiącem od początku bieżącego roku, w którym wystąpiła przewaga osób rejestrujących się po raz pierwszy jako bezrobotne (8,3 tys.) nad zarejestrowanymi po raz kolejny (8,1 tys ).

Sytuacja ta spowodowana była dużym napływem absolwentów poszukujących pracy (4,9 tys.).

Do rejonowych urzędów pracy województwa katowickiego zgłoszono we wrześniu br, 5,0 tys. ofert pracy tj. o 1,3 tys, więcej niż w sierpniu br. i o 1,5 tys. mniej niż przed rokiem W porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosła ilość ofert pracy przeznaczonych dla absolwentów o 0,2 tys., a także ofert z sektora publicznego o 0,5 tys.

W ostatnim dniu września br. na jedną ofertę pracy przypadało 81 osób bezrobotnych tj. o 49 więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Oznacza to niewielkie szanse na uzyskanie pracy za pośrednictwem RUP.

W końcu miesiąca urzędy pracy dysponowały wolnymi miejscami pracy dla 1,4 tys. osób bezrobotnych, głównie w działalności produkcyjnej dla 345 osób (25,6%) oraz w handlu i naprawach dla 263 osób.

Na obsługę bezrobocia wydatkowano we wrześniu 15,5 min zł tj. o 6,2 min zł mniej niż przed rokiem.

W dalszym ciągu największy udział w wydatkach miały zasiłki dla bezrobotnych - 6,5 min zł (41,7%), a także aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - 4,2 min zł (26,8%),

(25)

RODUKCJA MATERIALNA

MATERIAŁ PRODUCTION

We wrześniu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw wyniosły 6537,8 min zl (w cenach bazowych bieżących) i były wyższe o 5,3% w odniesieniu do sierpnia br.

W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług we wrześniu br. osiągnęły wartość 4797,7 min zł i wzrosły w stosunku do miesiąca poprzedniego o 5,3%. We wszystkich sekcjach przemysłu odnotowano wzrost przychodów, przy czym największy (o 15,6%) miał miejsce w górnictwie i kopalnictwie.

Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w tej sekcji osiągnęły we wrześniu wartość 1415,7 min zł (w cenach bazowych bieżącychj.Obscrwowany wzrost przychodów w górnictwie i kopalnictwie ma związek ze zbliżającym się okresem zimowym i tym samym większym zapotrzebowaniem na węgiel kamienny.

Wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług zaobserwowano także w pozostałych sekcjach sektora przedsiębiorstw za wyjątkiem sekcji hotele i restauracje (spadek o 10,5%). Spadek przychodów w tej sekcji związany jest z kończącym się sezonem turystycznym.

W przemyśle przychody ze sprzedaży wyrobów i usług we wrześniu br. wzrosły w porównaniu do września ub. r. o 1,8% w cenach bazowych bieżących i o 0,8% w cenach bazowych stałych. W górnictwie i kopalnictwie przychody te były niższe zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 7,6% i 6,3%.

Kształtowanie się dynamiki produkcji sprzedanej przemysłu w cenach bazowych stałych w poszczególnych miesiącach br. w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku ilustruje wykres:

110

100

VII VIII

(26)

W okresie styczeń - wrzesień br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w sektorze przedsiębiorstw osiągnęły wartość 54245,1 min zł i były wyższe o 10,7% niż przed rokiem.

W okresie trzech kwartałów br. produkcja sprzedana przemysłu w cenach bazowych bieżący cli wyniosła 40561.4 min zł i w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. wzrosła o 5,5%, natomiast w cenach bazowych stałych obniżyła się o 0,5%. Wydajność na 1 zatrudnionego była w omawianym okresie wyższa zarówno w cenach bazowych bieżących jak i w cenach bazowych stałych odpowiednio o 9,7% i 3,5%.

W okresie styczeń - wrzesień br. odnotowano spadek wydobycia węgla kamiennego o 18,2%, co znaczy 18.4 min ton mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Mniej niż przed rokiem wyprodukowano również niektórych wyrobów hutniczych tj. stali surowej o 8,0%, wyrobów walcowanych na gorąco o 8,1% oraz rur stalowych o 1,6%. Spadek produkcji obserwuje się również wśród niektórych wyrobów spożywczych: mleko spożywcze normalizowane, wędliny mięsne bez końskich, pieczywo (spadek odpowiednio o 6,6%, 17,4%, 7,7%).

Wśród wyrobów, których produkcja była wyższa niż przed rokiem wymienić należy: gaz ziemny 0 46,8%, odlewy żeliwne o 4,9% oraz niektóre wyroby spożywcze: mięsa surowe ze zwierząt rzeźnych 1 dziczyzny o 42,1% oraz masło o 43,2%.

W budownictwie we wrześniu br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług (ceny bazowe bieżące) wyniosły 901,3 min zł i wzrosły o 35,9% w porównaniu do analogicznego miesiąca ub. r. Przychody ze sprzedaży produkcji budowlano-montażowej osiągnęły we wrześniu br. wartość 607,9 min zl i były wyższe o 30,9% niż przed rokiem. W okresie trzech kwartałów br. przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie osiągnęły wartość 6542,9 min zł i wzrosły o 38,8% w stosunku do analogicznego okresu ub. r.

Dynamikę przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług w cenach bazowych bieżących w okresie styczcń- wrzesień br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. w poszczególnych grupach EKD - sekcji budownictwo przedstawia wykres:

przychody ogółem

200

m m #

przychody z produkcji budowlano- montażowej

przygotowanie terenu pod budowę

w znoszenie kompletnych budowli lub ich części, Inżynieria lądowa I wodna

wykonywanie instalacji budowlanych

budowlane prace wykończeniowe

wynajem sprzętu budowlanego 1 burzącego wraz z obsługą

1:¾¾¾¾¾¾

240

(27)

Sprzedaż produkcji budowlano-montażowej realizowanej w ramach zamówień publicznych w okresie styczeń - wrzesień br. (łącznie z podwykonawcami) w 73,4% obejmowała roboty inwestycyjno- modcmizacyjne, a w 26,6% roboty reinontowo-konserwacyjne.

We wrześniu 1998 r. oddano do użytku w województwie katowickim 268 mieszkań o powierzchni użytkowej 32,8 tys. m2 tj. o 41,8% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały 56 mieszkań o powierzchni 3,0 tys. m2. W okresie styczeń-wrzesień br. oddano do użytku 1934 mieszkania tj. o 3,2% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a ich powierzchnia użytkowa wyniosła 243,8 tys. m2. Najwięcej mieszkań tj. 1583 oddano w budownictwie indywidualnym. Spółdzielnie mieszkaniowe przekazały do użytku 218 mieszkań o powierzchni użytkowej 15,4 tys. m2.

Miasta, w których oddano najwięcej mieszkań w okresie dziewięciu miesięcy br. to: Ruda Śląska (177), Sosnowiec (130), Rybnik (119), Żory (74), Gliwice (68).

Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania przekazanego do użytku w omawianym okresie wyniosła 126,0 m2, przy czym w spółdzielniach mieszkaniowych 70,7 m2, a w budownictwie indywidualnym

140,0 m2.

W okresie dziewięciu miesięcy br. w województwie katowickim wydano 2770 pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych w budownictwie indywidualnym.

Jednostki tran sp o rtu samochodowego, dysponujące taborem o ładowności 34,7 tys. ton (stan na koniec miesiąca) przewiozły we wrześniu br. 1,7 min ton ładunków tj.o 1,2% więcej niż w miesiącu poprzednim i o 15,6% więcej niż. przed rokiem. Z usług transportu samochodowego skorzystało we wrześniu br. 6,1 min pasażerów tj. o 11,1% więcej niż w miesiącu poprzednim. W okresie styczeń - wrzesień br. transportem samochodowym przewieziono 13,9 min ton ładunków tj. o 15,1% więcej niż w analogicznym okresie ub. r.

Transportem kolejowym we wrześniu br. przewieziono 9,9 min ton ładunków, z czego 7,9 min ton stanowił węgiel kamienny. W porównaniu z miesiącem ubiegłym wzrosła zarówno ilość przewiezionych ładunków ogółem (o 6,6%) jak i węgla (o 10,0%). Wielkość ładunków przewiezionych od początku roku wyniosła 80,2 min ton (węgiel kamienny - 60,4 min ton) i spadla o 15,3% w stosunku do analogicznego okresu ub. r. (węgiel kamienny - spadek o 19,6%).

(28)

YNIKI FINANSOWE PODMIOTOW GOSPODARCZYCH

r

FINANCIAL R

OF ECONOMIC

Wyniki finansowe podmiotów prowadzących działalność gospodarcząuzyskane w okresie ośmiu miesięcy br.

były niższe od wyników analogicznego okresu ub. roku.

Przychody z całokształtu działalności uzyskane w okresie styczeń-sierpień br. wyniosły ogółem 61735,4 min zł, z tego ze sprzedaży produktów 38689,3 min zł, towarów i materiałów 18452,1 min zł, resztę 4594,0 min zł stanowiły pozostałe przychody operacyjne i finansowe. Koszty uzyskania przychodów osiągnęły poziom 62300,3 min zł, z lego koszty wytworzenia produktów 40711,1 min zł, wartość towarów i materiałów w cenie zakupu 16777,2 min zł. Pozostałe koszty operacyjne wyniosły 1522,2 min zł, natomiast koszty finansowe 3289,8 min zł.

Wynik na działalności gospodarczej za osiem miesięcy br. wyniósł minus 564,9 min zł (przed rokiem minus 3,9 min zł). W podziale na sektory jego wartość przedstawiała się następująco:

Pogorszenie wyników w sferze działalności gospodarczej ogółu badanych podmiotów spowodowane zostało znacznym spadkiem wyników w sekcji górnictwo i kopalnictwo, za osiem miesięcy br. strata wyniosła 1564,9 min zl (w roku ubiegłym 1093,1 min zł). Największy udział w wypracowanym wyniku na działalności gospodarczej miały sekcje: działalność produkcyjna 286,1 min zł, zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę 227,3 min zł oraz budownictwo 165,7 min zł.

W okresie styczeń-sierpień br. badane podmioty uzyskały wynik finansowy brutto w wysokości minus 262,1 min zł, w tym samym okresie roku ubiegłego wynik ten wyniósł 15,7 min zł. Pogorszenie wyniku brutto nastąpiło w przypadku podmiotów sektora publicznego z minus 560,7 min zł do minus 1055,0 min zł, natomiast wynik brutto podmiotów sektora prywatnego wzrósł z 576,4 min zł w ub. roku do 792,9 min zł.

Obowiązkowe obciążenia wyniku finansowego brutto wyniosły 659,2 min zł (o 11,4% mniej niż za okres ośmiu miesięcy ub.roku), w tym podatek dochodowy od osób prawnych i fizycznych stanowił prawie 91%.

W przypadku podmiotów sektora publicznego wystąpił spadek obciążeń o 42%, do wartości 248,3 min zl, (podatku dochodowego o 45,4% do wysokości 206,5 min zł). Natomiast obciążenia sektora prywatnego wzrosły o 30,1%

(z 315,9 min zł do 410,9 min zł), wartość podatku dochodowego była wyższa o 29,4% i wyniosła 392,1 min zł.

■ sektor publiczny minus 1338,4 min zł (minus 597,5 min zl za okres I-V1II ub.roku)

■ sektor prywatny 773,5 min zł ( 593,6 min zł za okres I-V1II ub.roku)