ARCHIEF
DCCLMEN7A1-
fi
DATUM:
DIRECTIE VISSERIJEN
Afdeling Technisch Onderzoek
FISHERIES DIRECTORATE
Technical Research Department
Technische Hogeschool
Del L
.
f
DIRECTIE
VISSERIJEN
afdeling technisch
onderzoekFISHERIES
DIRECTORATE
technical
research
department
Benaming Formaat
A4
RangschikmerkF. de Beer
Rapport 71
-Schaal Gecontroleerd GezienBenaming
Auteurr,cht voorbehoud.n volgens de wet
Schaal Getekend o-o-Gecontroleerd Gezien Formaat
A4
RangschikmerkI
INEOUD= = n n = -o-o-o-o-o-o -o-o-o-o Bi z. Inleiding i Notaties 2Hoofdafmetingen en vormcoëffic inten 2
Weerstand 3 Lengte en srielheid 5 Spantvorm 5 Voortstuwingsgraad 6 Zog en voLgstroom 6 Stabil i t e j t 7 Gedrag in zeegang 7 Manoeuvreerb aarheid 8 Dekopperviak 8 Constructie 8 Visserijmethoden 9 Kosten 10 Bestaande visserijcatamarans 11 Conclusie 12 Literatuur 15 Illustraties 18
Benaming
ISSERLI?
de taal Tamil van Ceylon en "Maran" ("Mamam"),
n boomstamrnen'.
(i, 3)
voor dubbelrompvaartui-ijn aan elkaar gebonden
esteld: Is de catamaran bijzonder - voor de anleiding van ecu groot aren over de catamaran nken aan de Russische
ederlandse dubbeiromp-en artikel in het blad
ingegean op de zeer van de catamaran, maar atste praktische en
bijzonder de toepassing
id in het algemeen aan
nschappen behoeft echter ekening houdend met de tabiliteit van het schip.
Gecontroleerd Gezien Formaat
A4
Rangschikmerk CATAMARANS VOOR DE VHet woord catamaran is afkomstig uit en is afgeleid van de woorden "Katta" dat letterlijk betekent 'samengebonde Het wordt nu in het algemeen gebruikt gen waarvan de rompen boyen de waten zi j n.
Inleiding: (i, 2,
3,
+, 8)
De laatste tijd wordt de vraag g
geschikt voor de visserij - en in het
Nederlandse visserij? Dit mede naar a
aautal publicaties welke de laatste j
zijn verschenen, waarbij we kunneri de
catamaran-trawler "Experiment", het N schip "Duplus" en ecu recent verachen
"De Visserijwereld" (januari 1971).
In het volgende zal niet worden boeiende geschiedenis en ontwikkeling zal aandacht worden besteed aan de la theoretische ontwikkelingen en in het hiervan in de visserij.
De catamaran dankt zijn bekendhe de volgende eigenschappen: grote aanvangstabiliteit goede voortstuwingsgraad groot dekopperviak goede koersstabiliteit goede manoeuvreerbaarheid
Een schip met bovengenoemde eige nog geen goed vissersschip te zijn, r visserijtechnische aspekten en de ren
- 2 Schaal
Benaming
Schaal
Auteursrechc voorbehoud.n vogens dr wet Getekend
ngenoemde eigenschappen
enide eigenschappen, zullen
catamaran worden besproken.
in de hierna volgende
e romp
n, gerneten vari hartlijn
1853 m/uur)
y
L11
cht (g = 9,81 m/sec.2)
biliteit)
worden deze bepaald
Gecontroleerd Gezien Formaat
A4
Rangschikmerk-2-0m inzicht te verkrijgen in boye en de samenhang met andere, niet geno in het volgende enige aspekten van de
Notaties
De volgende notaties worden gebruikt
tekst.
L = lengte over alles
L11
= lengte tussen de loodlijnenB = breedte van elke afzonderlijk
B = totale breedte van catamaran
C
b = afstand tussen catamaranrompe tot hartlijn
H = holte
T = diepgang
V = snelheid in knopen (i knoop =
y = sneiheid in rn/sec.
Adk
= totaal dekoppervlakA
deplacementF = getal van Froude F =
n n
g = versnelling van de zwaartekra
MG metacenter hoogte (aanvangsta
Hoofdafmetingen en vormcofficinten
Bij enkelromps vissersvaartuigen
door:
type visserij
visruiminhoud tankinhoud
motorkamerjrihoud
trekkracht bij de vissneiheid vrijvarende snelheid
stabiliteitseisdn
Benaming
De stabiliteitseisen hebben grote invloed op hoofdaf-metingen en vormcofficinten van het enkeiromps schip en spelen bij een catamaran een ondergeschikte rol. Daar staat
tegenover dat bovengenoemde ontwerpgegevens voor een cata-maran moet worden uitgebreid met:
breedte van de afzonderlijke rompen afstand tussen de rompen
Juist door toevoeging van deze elementen wordt het
bereiken van een zinvol compromis tussen vaak tegenstrijdige eisen - wat elk schip behoort te zijn - moeilijker dan bij een enkeiromps schip.
Bovendien wordt het compromis bij een catamaran nog bemoeilijkt door - zoals hieronder zal blijken - de kritische lengte-snelheidsgebieden.
Weerstand (5, 6, 7, 10, 18)
De totale weerstand van een schip kan men verdelen in drie hcofdgroepen, te weten: wrijvingsweerstand, golfweer-stand en drukweergolfweer-stand. Bij catamarans komt er een vierde groep bij, die men zou kunnen noemen "beinvloedingsweerstand".
De wrijvingsweerstand wordt bepaald door het nat opper-vlak. Bij de catamaran treedt een vergroting op van dit nat opperviak, veroorzaakt door de verdeling van het deplacenient over twee rompen. Men moet rekenen op een vergroting van dit nat oppervlak van 50%. De wrijvingsweerstand van een catamaran zal dus groter zijn dan van een enkelromps schip met hetzelfde deplacement.
De golfweerstand wordt in belangrijke mate bepaald door
de slankheid van het schip en de intreehoek van de waterlijn.
Deze weerstand is globaal proportioneel met het kwadraat van de breedte van de enkele romp. Daar men de rompen slank en smal moet ontverpen (zie punt lengte en sneiheid) kan men de golf-weerstand van elke romp afzonderlijk verminderen ten opzichte van het enkeiromps schip.
De drukweerstand is hoofdzakelijk afhankelijk van de
volheid van het grootspant en de vorm van het achterschip.
Door de niogelijkheid on het achterschip van de rompen van de
Formaat
A4
Rangschikmerk
If
Autcurrecht voorbehouden vo!gens de wet Getekend GezienBenaming
catamaran slank en aangepast te ontwerpen, kan deze drukweer-stand laag gehouden worden.
De "beinvloeidngsweerstand" van een catamaran is de som van de extra golf-, wrijvings- en drukweerstand welke gesuper-poneerd moet worden op de totale weerstand. Deze beinvloedings-weerstand kan zowel positief als negatief zijn en hangt al van de volgende ontwerpparameters:
vorm en afmetingen van de rompen de afstand tussen de rompen
de sneiheid.
De golfsystemen van de rompen bepalen in hoofdzaak deze beinvloedingsweerstand; de systemen kunnen in fase of in tegen-fase met elkaar zijn. De wrijvingsweerstand wordt theo-retisch jets extra verhoogd door de grotere sneiheid van het water tussen de rompen. De beinvloedjng van de drukweerstand is te verwaarlozen. Uit bovengenoemde theoretische beschou-wing volgt dat uit het oogpunt van weerstand, men bij het ontwerpen van een catamaran met de volgende punten rekening moet houden:
de sneiheid (bij een vissersschip de vissende en vrij-varende sneiheid) moet vastgesteld worden, daar men bij een catamaran een paar kritische snelheidsgebieden
heeft;
het nat opperviak van de rompen moet zo klein mogelijk worden gehouden, dit betekent B/T-verhoudingen tussen
de 2,2 -
3.
Deze verhoudingen zijn vanwege een aantal andere ontwerpeisen echter zeer moeilijk teverwezen-lijken;
de afstand tussen de rompen mag niet te klein zijrx.
Uit modelonderzoek is gebleken dat de afstand tussen de rompen gebonden is aan grenzen, te weten:
b>0,3 L11
of 0,25<b/111
<ooerib/B 2,25 - 2,50;
de rompen moeten slank en smal zijn.
Formaat
A4
Rangschikmerk
Auteursrecht voorbehouden volgens de wet Getekend Gezien Schaal Gecontroleerd
Lengte en sneiheid (2, 7,
8, 9, 13)
De lengte-snelheidsverhouding
of wel het getal van
Froude is bij een catamaran zeer
beiangrijk. Men kan het
nvan de belangrijkste
ontwerpparametera noemen. Uit
modelproe-ven is gebleken dat optimale en kritische snelheidsgebieden
elkaar snel kunnen afwisselen.
Uit
n zo'n serie
niodelproe-ven bleek bijvoorbeeld
dat bij ecu optimale b/L11
verhouding
bij Froude 0,33 - 0,35 de
golfweerstand met 50% afnam en bij
Froude 0,28 - 0,31 en 0,35 -
o,4o de golfweerstand met 30%
1+0% toenam, vergeleken met de weerstand van een enkelromps
schip.
Zoals reeds eerder iS genoemd,
is de b/L11
verhouding
zeer belangrijk.
Uit hetzelfde onderzoek bleek
dat bij F
=0,33, een verschil van
60% in de golfweerstand optrad tussen
cen b/L1
verhouding van 0,1+5 en 0,15.
Bij hoge Froude-getallen, bij
sneiheden boyen de 20
knoop, vindt echter meestal een flinke verlaging van de
golf-weerstand plaats en dus ook van de
totale weerstand.
Daar-naast vindt bij lage Froude-getallen,
bij sneiheden van 3
tot 5 knoop, weerstandstoename
plaats.
Bij vissersscheperi moet men rekening
houden met twee
sneiheden; de vissende en de vrijvarende
sneiheid. De
vis-sende sneiheid zit in het gebied
1+-6 knoop. Bij deze
snel-heid zal men dus rnoeten rekenen op een toename van weerstand.
De vrijvarende sneiheid ugt in
het gebied 9-11+ knoop.
In dit gebied heeft men optimale en kritische snelhedn. Voor
schepen met ecu lengte tussen de
22 m en 50 m kan men
Froude-nummers van 0,25 -
0,1+2 verwachten. Voor ceri schip met ceri
lengte tussen de loodlijnen van70133 ceri
sneiheid van 1O
knoop. Men kan stellen dat onder
F= 0,33 geen
weerstands-vermindering bij een catamaran mag worden
verwacht.
7bijvoorbeelcì 25 m betekent een getal van Froude
Spantvorin (2, 3,
¿+,5, 7, 12)
De onderzochte spantvormen waren de
U- en S-spantvorm.
Uit oogpunt van de wrijvingsweerstand
verdient de
U-spant-vorm de voorkeur, uit het oogpunt van de golf- en
beinvloedings-weerstand de S-spantvortn. Er worden ook samengestelde
spant-vormen toegepast. De
"Duplus" is daar ceri voorbeeld van
(de
Benaming
Formaat
Schaal Gecontroleerd
A4
Benaming
Schaal
trische en asymmetrische
voorbeeld als er
beper-de catamaran, kan men
en spantvorm toepassen.
bij deze spantvorm lager
speciale ontwerpen de
d werken.
erhouding tussen de weerstand
iheid (EPK) en het vermogen
tamaran zal bij een
opti-gunstiger zijn vergeleken
oorzaakt door het slanke
rond de schroeven en het
ermogen kan verdelen over
dien er geen
diepgangs-jk dat het aantal KG
ng van het aantal pk's
an met twee
voortstuwings-en winst van trekkracht
van 10
15 % ten opzichte
van 1200 pk, bij een
op-in trekkracht wordt
is niet bekend en moet
en bekeken.
zijn afhankelijk van de
m van het achterschip.
waarden per romp
enkelrompschip. Verder
bleek dat bi.j een b/L11
verhouding groter dan o,2
- 0,30
Gecontroleerd Formaat
A4
Gezien Rangschikmerk 6torpedo/U-spantvorrn).
Daarnaast hebben we nog de symme
romp- en spantvorm.
Indien het ontwerp dit eist, bij
kingen zijn aan de totale breedte van
de vrij kostbare asy-mrnetrische
romp-De b/L11
en b/B verhoudingen kunnen
worden genomen. Daarnaast kan ook bij
asymmetrische vorm weerstand verlagen
Voortstuwingsgraad *
(16, 18, 19)
EPK
Voortstuwingsgraad() is de y
van schip en net bij een bepaalde sne
geleverd aan de schroef (APK).
De voortstuwingsgraad van een ca
maal catarnaranontwerp in het algemeen
met een enkelrompschip. Dit wordt ver
achterschip, het betere stromingsveld
feit dat men het totale beschikbare y
twee optirnaal ontworpen schroeven, in
beperking is.
Een algemene steiregel is nameli
trekkracht per pk afneemt bij verhogi
per schroef. Voor een visserijcataxnar
installaties van elk 600 pk zou dit e
bij de vissende sneiheid kunnen geven
van een gelijkwaard.g enkelrompschip
timaal schroefontwerp.
De mate echter waarin deze winst
gereduceerd door de weerstandstoename
dus voor elk individueel ontwerp word
Zog en volgstroom (9)
De zog- en volgstroornvoorwaarden
vormparameters maar vooral van de vor
Uit modeiproeven bleek dat deze
gunstig afsteken ten opzichte van het
Auteursr.cht veorbebouden volgens de wet Getekend
-8
en bij een b/B verhouding van 2,25 de zog- en
volgstroomvoorwaar-den van de individuele romp zo goed als niet meer beinvloed
worden door de plaats van de rompen ten opzichte van elkaar.
Stabiliteit
Zoals reeds eerder werd genoemd speelt de stabiliteit
en hierbij moeten wij denken aan de aanvangstabiliteit MG
-een ondergeschikte ro]. bij het ontwerp.
De MG-waarden kunnen ver uit elkaar lopen, afhankelijk
van het ontwerp maar ook van type catamaran: oceanografische
catamaran, werkplat form, rivierpasagiercatamaran, offshore
supply catamaran.
In de literatuur worden MG-waarden genoemd welke
variren van 5 tot 50 meter.
Natuurlijk moet ook de stabiliteitsotnvang in deze
be-schouwing worden opgenomen. Een schip met een hoge
aanvang-stabiliteit maar geen vrijboord verliest snel zijn
stabili-teitsoovang.
In verband met ontwerpeisen van de rompen (srnal en
slank), de verbindingsconstructie, welke zich een behoorlijke
afstand boyen water moet bevinden, en het tegengaan van het
overnemen van water, moet een catamaran een behoorlijke
vrij-boord bezitten.
In verband met de optredende versnellingen zal men,
afhankelijk van de afmetingen en de toepassing van de
cata-maran, extreme MG-waarden rnoeten voorkomen.
GedraR in zeegan
(6, 12, 13, 17, 18, 19)
In het algemeen wordt het zeegangsgedrag van een
cata-maran geroemd. Er wordt echter bedoeld dat het platform - de
plaats tussen de rompen - vrij rustig is.
Bij recht van voren en van achterinkomende zee zal de
catamaran vanwege zijn slankere rompen relatief grotere
duik-en stampbewegingduik-en uitvoerduik-en.
De slingerbewegingen zijn kort. De slingerhoeken zijn
klein behalve bij dwarsinkornende zee en bij bepaalde
golf-patronen. Men zou kunnen stellen dat de catamaran de stand
van de golf inneernt.
Benamng
Formaat
Schaal Gecontroleerd
A4
Benaming
Auteursrecht voorbehouden volgens de w.
Schaal
Getekend
r "Experiment" worden
3O
geregistreerd, bij
nj rustig gedraagt
zij en op het
voor-n gevoor-noemd. Daarbij voor-niet
ratuur 0,1 g voor de
geacht.
boratory) in Engeland
vinnen in de boegen
werde gestabiliseerd.
en werden minder, maar
gen op wat weer de
de komt.
n de schroeven is de
go ed.
ijgen in deze materie
erproeven met catamarans
rnaran is de grootte
pasagiers chapen,
an-uitvoering voordelen
erhouding, A
dek/
kan
lrompschip.
1, vooral bij de kleinere
¡ri. Men zal namelijk
gedeel-in de slanke rompen moeten
orndat bij ceri enkeiromp
groot is ten opzichte van
meter zal het visruim in
n verplaatst.
3)
wijze moeten worden
ge-verbindingeconstructie,
Gecontroleerd Gezien Rangschikmerk-8
FormaatA4
Bij de Russische catarnarantrawle
bij windkracht 5-7, slingerhoeken van
windkracht 7-9, slingerhoekeri van 15°
Aihoewel het platform zich dus y
moeten versnellingen van O,k g in de
en achterdek niet onrealistisch worde
uit het oog verliezend dat in de lite
bemanning nog juist toelaatbaar wordt
Het N.P.L. (National Physical La
heeft proeven genomen met "anti-pitch
van een catamaraninodel. De bewegingen
Niet alleen de stamp- en duikbeweging
er traden ook minder rukkende bewegin
constructie van een catamaran ten goe
Manoeuvreerbaarheid (, 17)
Door de vrij grote afstand tusse
marioeuvreerbaarheid van de catamaran
0m echter can goed inzicht te kr
zullen nog een groat aantal manoeuvre
in goiftanks moeten worden uitgevoerd
Dekopperviak (16, 18, 19)
E&n van de voordelen van de cata
van het dekopperviak. Voor veerboten,
containerschepen, enz. kan de catamar
bieden. De dekopperviak-deplacernent
wel 50% hoger liggen dan bij cen enke
Bij een catarnaranvissersschip za
schepen, deze winat niet zo groot zi
ten van de ruimten welke men verliest
terugbiriden op deknîveau, vooral ook
vissersachip de inhoud van het schip
zijn lengte. Bij schepen onder de 25
zijn geheel naar het dek inoeten worde
Constructie (+, 12, 13,
11+,15, 17, 2
Een catamaran zal op een andere
contrueerd dan een enkelrompschip. De
Benaming
Autsuriricht voorbehoud., vog.nu de wtt
Schaal
Getekend
edeelte van het schip dat
werkt in de gehele
con-t mede veroorzaakcon-t door
x. beladingstoestand zich
t water moet bevinden,
ken dat:
momenten optreden bij
neiheid en stilliggend
golfpatroon
(golf-);
kkarakteristieken van
de verbinding ten
op-cataniaranromp;
schip in langa- en
een toename van het
vergelijkbaar
enkel-jna alle
visserijinetho-isserij zou dat betekenen:
,
serni-pelagische en
Gecontroleerd
Formaat
A4
Gezien Rangschikmerk
Hieronder moet worden verstaan het g
de twee rompen aan elkaar verbindt,
structie van het schip door. Dit wor
de eis dat de "verbinding" bij de ma
nog een behoorlijke afstand boyen he
Uit berekeningen en proeven is geble
de grootste dwarskrachten en
dwarsinkomende zee bij lage s
schip;
de grootate wringende momente
voorinkomende golven.
De volgende punten moeten daaro
van een catamaran in ogenschouw word
grerend deel vormen van het gehele o
de relatieve hoogte van de "y
waterlìjn;
het vaargebied; dit i.v.m. het
hoogte, golfiengte en -periode
de te verwachten stamp- en dui
het vaartuig;
de plaats van de voorkant van
zichte van de voorkant van de
de vorm en doorsneden van het
dwarsrichting.
Men rnoet verder nog rekenen met
materiaalgewicht van + 25% t.o.v. een
romps chip
Visserilmethoden (20, 21, 22, 23, 2+
Een catamaran kan in principe bi
den uitoefenen. Voor de Nederlandse y
ìe pelagische visserij
de semi-pelagische visserij
de grondtrawlvisserij
de spanvisserij
de boomkorvisserij.
Voor schepen die de pelagische
Io
n optreden bij
schuin-m bij het construeren
en genomen en een
inter-ntwerp:
Benaming
grondtrawlvisseij uitoefenen zouden alleen de grotere
cata-rnararxs in aanrnerking kunnen komen o.a. in verband met het
benôdigde dekopperviak en visruirn(en) inhoud. Sen catamaran
uitgerust voor bovengenoemde visserij zou het aantal visuren
per tijdseenheid kunnen opvoeren door het inhalen van het net
te laten sarnenvallen met het uitzetten van een tweede net.
Men vjst dan met twee netten orn en orn. Er moet hier echter
worden verrneld dat deze techniek in de nabije toekomst ook
op enkeiromp vissersvaartuigen zal worden toegepast.
Voor de spanvisserij biedt de catamaran geen enkel
voordeel. Sen catamaran is inclusief twee bomen toch nog te
smal orn alleen de spanvisserij uit te oefenen. Het uitoefenen
van de spanvisserij met twee catamarans is economisch gezien
volkornen onverantwoord.
Voor de boomkorvisserij zijn ook geen voordelen aan te
wijzen. Sen enkeiromp boomkorvissersvaartuig vist met twee
boomkorren. Sen boornkorcatamaran kan, indien zeer speciale
voorzieningen zijn getroffen, misschien met drie netten
vis-sen. Of echter met drie netten de vangst per tijdseenheid
verhoogd zal worden is zeer twijfelachtig.
Men kan dan ook stellen dat voor bovengenoemde
visserij-methoden ander Nederlandse omatandigheden de catamaran geen
voordelen biedt uit het oogpunt van de visserijtechnische
as-pekten en rentabiliteit.
Een zeer belangrijke vraag is: ¿dat gaat een catamaran
kosten? In het algemeen wordt gesteld dat ecu catamaran in
totaal + 30% duurder is dan een vergelijkbaar enkelrornpschip.
Sen Nederlands vissersvaartuig met cen deplacernent
van
750 ton en ecu vermogen van 1300 APK kost
± 2,1 iniijoen
gulden.*
Een visseravaartuig met een deplacement van 370 ton en
ecu
motorverrnogen van 700 APK kost + I
1,1 miijoen gulden, du8
jets meer dan 50% van eerstgenoemd schip. Indien we gebruik
maken van bovengenoemde cijfers komen we op 2,8
3,0 miljori
gulden voor een visserijcatarnaran met een deplacernent van
±
750 ton en ecu inotorverrnogen van 2 x 650 pk; deze verhoging
vordt
veroorzaakt door o.a. de:
Gecontroleerd Gezien
10
-FormaatA4
Rangschikmerk SchaalAuteursrecht voorbehouden veIgen de wet Getekend
-
12
-kostbare afstandsbedieningsinstallaties;
twee gescheiden visruimen;
groot huidopperviak;
verhoging van het aantal rnanuren per ton deplacernent.
Naast de hogere bouwkosten hebben we dan nog de hogere
kostenv*ndokbeurten, van algemeen onderhoud en van haven-,
kanaal- en sluisgeiden. Hieruit blijkt dus dat het bouwen van
een catamaran gezien de bouw- en bijkornende kosten alleen dan
verantwoord is, indien de eisen gesteld aan een schip niet
kunnen worden verwezenlijkt door cen enkelrompschip.
Bestaande visseri-catamarans (22, 23, 2+)
De laatste jaren zijn in cen aantal landen, waaronder
de Ver. Staten, Engeland, de
ovjet-Unie en Polen,
visserij-catamarans gebouwd. FAO liet voor ontwikkelingshulp een
aan-tal catamarans voor de garnalenvisserij bouwen met een lengte
van 14 meter. In het algemeen is er echter over deze schepen
vrij weinig gep9bliceerd, behalve foto's, algemeen plannen
en korte beschrijvingen. Een uitzondering hierop is de in
1968 in de
ovjet-Unie gebouwde catamarantrawler "Experiment".
Over dit schip is in de loop der jaren jets meer gepubliceerd.
De hoofdgegevens van het schip zijn als voigt:
L =
40,OOm
L11
=34,80
B
19,00 m
B =
7,30m
H =
4,O8in
Deplacernent
= 950 ton bij een diepgang van 3 meter
B1okcofficient = 0,56 (van de rompen)
Vermogen
= 2 x 300 APK
Aktie radius
= 27 dagen
Bemanning
= 32 personen
Ruirninhoud
= 450 m3
¿neiheid
= 9 knoop in rustig water
MG
= 17
19 meter
Benaming
Formaat
Schaal Gecontroleerd
A4
Benaming
Schaat
Auteursrecht voorbehoud.n volgens de Getekend
ter niet hoog bij het
eriment" is 0,25
d vergelijkirig met het
en een bedrijfsvaartuig
Uit bovenvernield overzicht blijkt, zoals uit rnodelproeven
eveneens is gebleken, dat bij catamarans onder de Fu
0,33
behalen is.
nuitvoering" in onze
le toepassingen zal
u schip stellen, die
catamaran. Men behoeft
rtuigen, offshore supply
n, rivierpassagierschepen,
twerp zal echter
gedu-het grote aanta].
ont-1 berekeningen ook
model-onontbeerlijk blijven.
de toepassing van de
j niet erg zinvol op
en catamaran is groot. Als
s de enige norm voor ecu
at in de rneeste gevallen de
amaran het wint
van ecu
Gecontroleerd
Formaat
A4
Gezien Rangschikrnerk
12
-De snelheid van dit schip is ech
gernstalleerde rnotorvermogen.
Het getal van Froude van de "Exp
Een deplacement-vermogen-snelhei
ri jksonderzoekingsvaartuig "Tridens"
geen winst (sneiheid of verinogen) te
Conclusie
Men kan stellen dat de "catamara
tijd, maar ook in de toekonist, nog ve
vinden. Men kan bepaalde eisen aan ce
allee n kunnen worden voldaan door de
alleen maar te denken aan bergingsvaa
vaartuigen, oceanografische vaartuige
enz.
Voor elk individueel catamaranon
rende de cerste jaren, in verband met
werpparameters, naast cen groot aanta
onderzoek in viak water en in golven
Ondanks een aantal voordelen is
catamaran voor de Nederlandse visseri
grorid van de volgende punten:
De aanvangstabiliteit MG van e
men de stabiliteit hanteert al
vissersschip kan men stellen d
aanvangstabiliteit van een cat
enkel rompschip.
de K
81, ziet er als volgt uit:
Type schip
Naarn/nr.
Deplacement
Ve rmogen3nelheid
Catamaran
Experiment
950 ton
60 o APK9 knoop
Enkeiromp
Tridens
1080 ton
39 5 APK9 knoop
Benaming
Schaal
Aut.urrech voorbehouden voigens de Getekend
n ge8teld dat bij een goed modern visserijschip de vissersschip geen enkel pro-e gratpro-e problpro-empro-en dipro-e pro-er op
in het algemeen het gevoig ing - van kleine kustkotters sersvaartuigen - en bet toe-r de 8chepen niet gebouwd biliteitsnormen.
catamaran is vooral bij de bij een enkelrompschip.
i gereduceerd door weerstands-ra trekkweerstands-racht wordt geredu-ele catamaranontwerp af.
zal een visserijcatamaran niet inhoud onderdeks van een
penseerd. Vooral bij kleinere rkdek in verhouding zelfe
emeen goede manoeuvreer-rastabiliteit. De technische
mogelijk dat ook eeri
enkel-happen kan bezitten.
catamaran wordt vaak naar Men moet echter stellen en duikbewegingen relatief Gecontroleerd Gezien Formaat
A4
Rangschikmerk Daartegenover kan echter wordeontworpen, vakkundig uitgerust stabiliteit van het enkelromp bleem behoeft op te leyeren. D dit gebied zijn geweest, waren van een stormachtige ontwikkel naar moderne multi-purpose vis passen van vismethoden waarvoo waren en het ontbreken van sta
De voo;tstuwingsgraad van een lagere snelheden gunstiger dan Deze winst wordt echter meesta toename. De mate waarin de ext ceerd, hangt van elke individu
Reele winat aan dekopperviak hebben. Het grote verlies aan vissersschip moet worden gecom
schepen (20 - 30 in) zal het we
kleiner worden.
. Een catamaran heeft in bet alg
eigenschappen en een goede koe ontwikkeling maakt het echter romp visseraschip deze eigensc
Het gedrag in zeegang van een voren gehaald als een pluspunt dat in het algemeen de
stamp-1k e
De weerstand van een catamaran is in een aanta].
sneiheids-gebieden minder dan van een enkelrompschip. Optimale en kritische snelheidsgebieden wisselen elkaar echter snel af. De vrijvarende snelheid van vissersschepen valt in zo'n gebied. Men zal dus extra pk's moeten installeren orn een kritisch gebied te passeren naar een optimaal gebied. Bij een visserijcatamaran zal deze eigenschap dan ook meestal nadelig uitwerken.
Benaming
Formaat
A4
Rangschikmerk
groter zijn. Versnellingen in de zijden en op het
achter-dek zullen in het a].gemeen het toelaatbare overschrijden.
De constructie van een catamaran is gecornpliceerder dan
bij een enkelrompschip. De "verbinding" tussen twee rompen
vereist zeer veel aandacht. Golfpatronen moeten in
beschou-wing worden genornen in verband met de optredende
dwarskrach-ten, momenten en torsie.
De kosten van een visserijcatamaran zullen + 30% hoger
liggen dan die van een vergelijkbaar enkelrotnp
vissera-schip.
De catamaran zal - wat de Nederlandse visserijrnethoden
be-treft - geen voordelen bieden. Voor de boomkorvisserij
zeifs nadelen, o.a. zwaardere belasting van het vistuig,
de lier en de draden door de grotere versnellingen.
Het aanta]. ontwerpparaineters van een catamaran is zo groot
dat voor elk ontwerp modeiproeven in viak water en golven
zullen rnoeten worden uitgevoerd.
De onderhoudskosten zullen bij een catamaran veel hoger
liggen o.a. door de dubbele voortstuwingsinstallatie,
groot opperviak en niet te vergeten zeer kostbare
helling-en/of dokbeurten.
Met minder bemanning zal men op een catamaran niet kunnen
gaan varen. Vergeleken met een enkeiromp schip zal men
meer machinekamer- en dekpersoneel riodig hebben.
IJmuiden, 16 februari 1971.
Auteursrechc voorbeheuden volgens de wet Cetekend Gezien Schaal Gecontroleerd
- 16
LITERATtTIJR
( i) Comment and discussion about catamarans
U.S. Naval Institute Proceedings, May 1969.
Twin-Hull Vessel "Duplus" for Netherlands Offshore
Company
Holland Shipbuilding, Vol. 17, no. 12, Febr. 1969.
Catamarans; Siamese Tweelingen der Wereldscheepvaart R. Vandenbussche
De Blauwe Wimpel, maart 1970, no. 3
( ) Catamarans - Dream or Reality
John R. Bond
Naval Engineers Journal, June 1970.
Zur Wahl des B/T Verhltnissea fir zwei
Katamaranspant-formen
Dipl.Ing. A. Schimke
Schiffbautechnik 16 6/1966.
Untersuchung des Seegangsverhaltens von Katamaran Schiffen unter Benutzung moderner Methoden der
Seegangs theorie.
Dr. Ing. P. Boose
Schiff und Hafen, Heft 3/1970, 22. Jahrgang.
widerstandsschleppversuche mit Katamaran-Modellen Dipl. Ing. A. SchiEke und Dr. Ing. K. Puchstein Schiffbautechnik 16 8/1966.
Twin Hull Ships E.C.B. Corlett
uarter1y Transactions, October 1969, vol. III, no. 1+.
( 9) Untersuchungen zur Formgebung von Katamaranen
Dr. Ing. R. Voliheim
Schiffbautechnik 18 8/1968.
Benaming
Formaat
Schaat Gecontroleerd
A4
Engineers and
1968.
atzen von Katamaranen
n Submarine Rescue
Catamaran
Cross-d cargo hanCross-dling Cross-dream?
i1/4ay
1970.
April 11,1969
961.
) s of Catamarans and r62.
fiir die Fisherej
g. K. Puchstein
16
(io)
Some Research on the Hydrodynamic Multi-Hulled Vessies in Calm Wate J.T. EverestNorth East Coast Institution of Shipbuilders, vol.
8+,
nr.5,
Ma(ii) Grenzen des wirtschaftlichen Ens fir die Fischerei
Dr. Ing. K. Puchstein
Seewirtschaft 1
9/1969.
Preliminary Design of a Catamara
Ship (ASE
H.A. Meier
Marine,Technology, Vol.
5,
no. iA Method for Estimating Loads on structure
A.L. Dinsenbacher
Marine Technology, october
1970.
(i'-f)
Multi-hulled ships. A fishing anSea Harvest & Ocean Science, Apr
Twin-hull ships Dr. E.C.B. Corlett
Shipbuilding and Shipping Record
The sea-going catamaran ship (I)
v.H. Michel
Ship and Boatbuilder, Decenber i
The sea-going catamaran ship (II
H. Michel
Ship and Boatbuilder, January 19
Der Katamaran und seine Eignung Dipl. Ing. A. Schike und Dr. In Schiffbautechnik
16 1/1966.
17
Auteur,r.cht yoorb.houd.n valg.ns d. wet Getekend Gezien Rangschikmerk Benaming
Formaat
A4
Schaal GecontroieerdBenaming r die Fischerei catamaranachepen ng, no. 20. er CoqueS 50.
Trawler Seiner Catamaran - Its Commercial Features,
Possibi1ities and Prospective tise
Y.V. Kadilnikov
Conference on Automation and Mechanization in the Fishing Industry, Montreal, February
1970.
(2k) Successful t'Experiment" for USSR
orld Fishing, July
1970.
Gecontroleerd Gexien
Formaat
A4
Rangschikmerk
(19)
Katamarane und ihre Bedeutung fi Dr. Ing. K. PuchsteinSeeverkehr, October 1967, no. 10
In visserij en kustvaart zijn de
in opmars
S, Zeeman
Weekblad Schuttevaer, 81e jaarga
Nogmaals over de dubbelromp-kott
Ir. J.F. Minnee
De Visserijwereld, no. 2, 1971.
La Stabi1it des Navires deux
France Pêche, mai
1970,
numéro iSchaal
18
-ILLUSTRATIES:
Geschiedenis en ontwikkeling van de catamaran
Golfweerstand diagrammen
U- en S-spantvorm
Kotter catamaran (discussie ontwerp)
Ontwerp garnalen catamaran
Algemeen plan catamaran "Experiment"
m.s. "Experiment" op proefvaart op de Atlantische Oceaan
Benaming
Formaat
Schaal Gecontroleerd
A4
Autcursrcht voorbehouden vulgent r wet
ABODE
Fig.l. The Simon & Jude
Flg.7. Croes-Seo ,ao of 'Csta11a'
/
Ii'___i
-Ii
co
IC.'LE FCD MIDSHIP SECTION.
5
P £CT. IO S O S O IS 20 S 30 POET.
N
G
% ,I
Fig. 4. Cartouche trorn Petty's Map of IreLnd
H
\____
ej
\---r-
Fig.3. Model of 'invenUon U'SECTIc1 IN WAY OF SECTION IN WAY OF
ENGINE ROOM BOILER ROOM. Fig. Il. Itridgtng Structure - Calais-Douvres'
PREDICTION 0F WAVE MAKING RESISTANCE RATIO FOR CATAMARAN 20 16 .4 12 o e 06 04 02 O Bonaming 0I 02 03 0.4 05 06 07 L
Golf'weerstand diagrammen
20 -F4 04 06 0,3 1.2 1.4 6 V/t
05 020 0'2 030 035 040 043 050 051PREDICTIONS OF WAVE MAKING RESISTANCE RATIO FOR CATAMARAN
Ainsvvir.cht voorbehoudan volgens ds w6t
0
H
Lr
'
N "t'S N 06PREDICTION 0F WAVE MAKING RESISTANCE RATIO FOR CA1IMARA$
I. I 16 1.4 I0 06 06 04 02
\
\./
"S'. _
'55__L
fL - O'U0 VOt'
+ 005 023 050 s 073 e l00 25 r' FormutA4
R2ng;Chikmerk 03 04 0.3FR0UD NUMSCE (MsED ON 141JL%. LtNTH)
THEORETICAL ESTIMATE OF TRIMARAN WAVE MAKII4G RESISTANCE RATIO MATHEMATICAL MODEL 6/L - OSO
V F4 1012 031$ .060 0315 .115 0$2 130 0354 236 0367 325 0$3A 0.795 0236 0662 0267 0930 0276 085 0293 I034 0.308 I 042 0311 OS OI 0.2 03 O'4 05 06 07
I
L V o + o X A 0'S 020 025 030 035 040 045 Gecontrokerd Gezien Getekend 5.2 3.0 t. S I.' 1.4 '.3 e, I Q.4 02 oB.nrning
Au.wrsrschi vøorb,houdin volgens de wtt
Jild 1. t-Spantforiiì
Ç
7 /
LI
i
Schaal Gecontroleerd1M"
luid S-SItTIttortIl UM
Ranf11Ikmprk rI
Gezien GetekendAuteursrecht vorbehoudn volgens de wt
Kotter catamaran (discusie ontwerp)
'o:.o o
, 4 - --'/5...
r-T
, r-
I _iJJj_-JI
Mg
L21i3O)m
R= 12,OOm
C H1J,95m
100 C APK
8(
rn3 visruim
T-
.E
L-i nmi!
H
o ooo1i
o oAut:u;r.tlie v.orbhouen clns s wit
r®
!-L'
f
i
t-I Wheelhouse 2 Crew 3 Galley-mess 4 Engineroom 5 Fisr hoi 6 Net store jFormaat4 4
Gertreerd
Key to general arraement
7 W.C. 8 Fuel 9 Cable locker 10 Fore peak Il Battery 12 FW. PRINCIPAL PAR1'ICULARS Length o.a. 2-9gm (42ft 6m) Length w.L.. 12-15m (39ft lOin) rrcadt m'Id .. 5-55m (l$ft 2m) Depcn to mo. .. 2-15m (7ft 0m) readtl, of hull I 42m (4ft 8m)
Drsugtit aft, laden l-25m (4ft lin) #7ross rcgater approx. .. 26 tons eadwcight. aporox. 7 torts Prpuisrva power
Propellers !'4obIades-dia (aprox)
Class cattonLloyd's Register Rules for reinforced plastic hulls with survey by society of owner's choice.
2-40-6m Speed, ,raIt øesign draugric 85-9 knots
Complement .. .. 4
Capacloet. fsh hola 19m5 (671k') fuel oi
rresh water 05m52-5m5 (881t')(18k') rr
! uiiikj
Tii'
(c
-I_Iu'
H -
°
cer
-_i iiuuuV/
-
---iriijiId!iIiilí I!Ji
11!iìt!IIuu...sII!L_I
I iiii
II-
--
- i_ .- 35 3B.namlng Formut
