Efektywność Procedur
Obliczeniowych
wykład 6
Klasy problemów (1)
Klasę P tworzą wszystkie problemy decyzyjne,
które w co najwyżej wielomianowym czasie może rozwiązać DTM.
Klasę NP tworzą wszystkie problemy decyzyjne, które w co najwyżej wielomianowym czasie może rozwiązać NDTM
P NP
Klasy problemów (2)
Klasa P – wielomianowa
(ang. polynomial)Klasa NP – niedeterministycznie
wielomianowa
(ang. nondeterministic polynomial)Klasy problemów (3)
Klasa P zawiera wszystkie te problemy decyzyjne, dla których znaleziono
wielomianowe algorytmy ich rozwiązania.
Klasa NP zawiera te wszystkie problemy decyzyjne, dla których znaleziono
ponadwielomianowe algorytmy ich
rozwiązania.
Transformacja wielomianowa (1)
Transformacją wielomianową (realizowaną w czasie
wielomianowym) problemu Π2do problemu Π1(Π2 Π1) jest funkcja f:DΠ2 DΠ1 spełniająca warunki:
1. Dla każdej instancji I2DΠ2odpowiedź brzmi
„tak” wtw., gdy dla instancji
f(I2)odpowiedź również brzmi „tak”
2. Czas obliczenia funkcji f przez DTM dla każdej instancji I2DΠ2 jest ograniczony od góry
przez wielomian od N(I2)
Transformacja wielomianowa (2)
Własności transformacji wielomianowej Lemat 1 Transformacja wielomianowa jest
przechodnia, tzn. jeśli Π2Π1 i Π2Π1, to Π3Π1 Lemat 2 Jeżeli Π2Π1 i Π1P, to Π2P
Lemat 3 Jeżeli Π2Π1 i Π2P, to Π1P
Wniosek: jeżeli Π2Π1, to problem Π1jest co najmniej tak trudny jak Π2.
Klasy problemów (4)
Problem decyzyjny Π1 jest nazywany NP–zupełnym, jeśli:
1. Π1NP,
2. Dla każdego innego problemu decyzyjnego Π2NP jest Π2Π1.
Klasy problemów (5)
Zatem, jeśli istniałby algorytm wielomianowy do rozwiązywania jakiegokolwiek problemu NP–
zupełnego, to każdy problem klasy NP (w tym również problemy NP–zupełne) mógłby być rozwiązany za pomocą algorytmu
wielomianowego.
Ponieważ jak dotąd bezskuteczne są poszukiwania algorytmu wielomianowego dla
któregokolwiek problemu NP–zupełnego, wynika pesymistyczny wniosek, że prawie na pewno wszystkie problemy NP–zupełne można rozwiązać tylko przy użyciu algorytmów
ponadwielomianowych.
Klasy problemów – wnioski (6)
1. Klasa problemów NP–zupełnych zawiera problemy równoważne wielomianowo, tzn jeśli Π1 i Π2 są NP–
zupełne to Π2Π1 i Π1Π2.
2. Klasa problemów NP–zupełnych zawarta jest w klasie NP.
3. Jeśli dla pewnego problemu NP–zupełnego istnieje wielomianowy algorytm rozwiązania, to wszystkie problemy NP–zupełne są rozwiązywalne w czasie wielomianowym.
4. Klasa problemów NP–zupełnych zawiera najtrudniejsze problemy z klasy NP.
Klasy problemów – resume (7)
P – klasa problemów rozwiązywalnych w czasie wielomianowym.
NP – klasa problemów nie rozwiązywalnych w czasie wielomianowym.
Problemy otwarte to takie, dla których nie znaleziono algorytmu wielomianowego
rozwiązania ani nie wykazano NP–zupełności.
Klasy problemów (powtórka 4)
Problem decyzyjny Π1 jest nazywany NP–zupełnym, jeśli:
1. Π1NP,
2. Dla każdego innego problemu decyzyjnego Π2NP jest Π2Π1.
trudniejszy do udowodnienia jest punkt 1 czy 2?
Dowód NP–zupełności (1)
Twierdzenie
Problem plecakowy jest NP–zupełny.
jak to zrobić?
Dowód NP–zupełności (2)
1. Pokazać, że rozwiązanie Π1 (problem
plecakowy) jest weryfikowalne w czasie wielomianowym.
2. Pokazać transformację wielomianową Π2Π1 ze znanego problemu NP–zupełnego Π2 (?) do badanego problemu Π1.
Dowód NP–zupełności (3)
Skończony zbiór elementów E={e1,e2,…,en}.
Rozmiar elementu s(ei)>0 i wartość v(ei)>0.
Pojemność plecaka b>0 i próg (opłacalności) y>0.
Czy istnieje podzbiór E’ E taki, że:
𝑠(𝑒𝑖) ≤ 𝑏
𝑒𝑖∈𝐸′
𝑣(𝑒𝑖) ≥ 𝑦
𝑒𝑖∈𝐸′
Dowód NP–zupełności (4)
1. Pokazać, że rozwiązanie Π1 (problem
plecakowy) jest weryfikowalne w czasie wielomianowym.
Czy v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y ? Czy s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b ?
Dowód NP–zupełności (5)
W jakim czasie można wykonać każdy z tych kroków?
v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y ? s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b ?
Dowód NP–zupełności (6)
W jakim czasie można wykonać każdy z tych kroków?
v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y ? s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b ?
W czasie wielomianowym.
Dowód NP–zupełności (7)
2. Pokazać transformację wielomianową Π2Π1 ze znanego problemu NP–zupełnego Π2 (?) do badanego problemu Π1.
Π2 – jaki to problem?
Dowód NP–zupełności (8)
W 1971 roku Stephen Cook opublikował pracę pt. „The complexity of theorem proving
procedures”.
Udowodnił, że problem SAT jest problemem NP–zupełnym.
Od tego momentu można stosować transformacje wielomianowe do dowodzenia NP–zupełności.
Dowód NP–zupełności (9)
Inne znane problemy NP–zupełne (6 z ~1000) 1. Problem trójspełnialności (3SAT)
2. Znajdowanie cyklu Hamiltona
3. Znajdowanie pokrycia wierzchołkowego 4. Kolorowanie grafu
5. Problem plecakowy
6. Problem podziału zbioru
Dowód NP–zupełności (10)
Ogólna procedura transformacji wielomianowej Dane problemu znanego transformujemy (musi się to odbyć w czasie wielomianowym, inaczej nie będzie to transformacja wielomianowa) w dane problemu badanego, a następnie wykonujemy program (na DTM) rozwiązujący problem badany i otrzymujemy odpowiedź tak lub nie.
Dowód NP–zupełności (11)
Problemu podziału zbioru
X={x1,…,xi,…,xn} – zbiór n elementów xiN+,
gdzie N+={1,2,…}
𝑥𝑖
𝑛𝑖=1 = 2B
Czy istnieje podzbiór X’ X takie, że 𝑥 𝑥𝑖
𝑖∈𝑋1 =B ?
Dowód NP–zupełności (12)
Związek PPZ i PP – na słonikach
Stado słoników E zwiera m słoników w określonym wieku.
Czy można podzielić to stado na takie dwa stada b i X, że suma wieku słoników w stadzie b będzie równa
sumie wieku słoników w stadzie X?
Dowód NP–zupełności (14)
Transformacja wielomianowa z problemu PZ
v(e)= x(e) s(e)=x(e) y = 0,5Σx(e) b = 0,5Σx(e)
Dowód NP–zupełności (15)
Transformacja musi zachowywać równoważność problemów
Załóżmy, że dla PZ odpowiedź DTM jest tak.
Zatem istnieją takie e1,e2,…,ek, że 0,5 𝑘𝑖=1 𝑥𝑖
co po transformacji wg reguł…
Dowód NP–zupełności (16)
co po transformacji wg reguł:
v(e)= x(e) s(e)=x(e)
y = 0,5Σx(e) b = 0,5Σx(e)
daje: v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b
Dowód NP–zupełności (17)
daje:
v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b
Czyli, odpowiedź dla PP będzie… (?)
Dowód NP–zupełności (18)
daje:
v(e1)+v(e2)+…+v(ek) ≥ y s(e1)+s(e2)+…+s(ek) ≤ b
Czyli, odpowiedź dla PP będzie… TAK
Dowód NP–zupełności (19)
Transformacja musi zachowywać równoważność problemów
Załóżmy, że dla PP odpowiedź DTM jest tak.
Zatem istnieją takie
v1,v2,…,vk ≥ y s1,s2,…,sk ≤ b
Zatem, w związku z tym, że…
Dowód NP–zupełności (20)
v(e)= x(e) s(e)=x(e) y=b=0,5Σx(e)
więc 0,5 𝑘𝑖=1 𝑥𝑖 ≥ 0,5 0,5 𝑘𝑖=1 𝑥𝑖 ≤ 0,5 zatem 0,5 𝑘𝑖=1 𝑥𝑖 = 0,5
czyli, odpowiedź dla PPZ będzie brzmieć tak.
NP–trudność problemów opt.
Jeśli wersja decyzyjna problemu
optymalizacyjnego jest NP–zupełna, to taki problem optymalizacyjny jest NP–trudny.
I…
…na tym koniec na dzisiaj