Języki i metody programowania

(1)

Dr inż. Robert Wójcik

E-mail: wojcik@ict.pwr.wroc.pl

Języki i metody programowania

3. Operatory i wyrażenia 3.1. Podstawowe definicje

3.2. Rodzaje i priorytety operatorów 3.3. Konstrukcja i obliczanie wyrażeń

3.4. Wykorzystanie funkcji standardowych w wyrażeniach

3. Operatory i wyrażenia

(2)

3.1. Podstawowe definicje

Operatory - określają operacje, które mają być wykonane na zadanych argumentach (operandach) oraz kolejność tych operacji (np. operatory arytmetyczne +, -, , /).

Operatory w języku Pascal dzieli się na jednoargumentowe, np. -arg1, operator (-) i dwuargumentowe, np. arg1+ arg2, operator (+).

Wyrażenie - konstrukcja językowa określająca regułę wyznaczania wartości pewnego typu.

Wyrażenie składa się z:

 argumentów,

 działających na nich operatorów,

 nawiasów okrągłych.

Argumentami wyrażenia są: stałe, zmienne, wartości przyjmowane przez funkcje.

Dla każdego operatora są zdefiniowane jego argumenty oraz jest określony jego priorytet, tj. kolejność wykonywania działań na argumentach.

Priorytet operatorów – określa kolejność wykonywania operacji przez

operatory (uwzględniany jeśli dwa operatory mają wspólny operand, np. y = 2  8 + 37; w tym przypadku 8 jest wspólnym operandem dla  i +; wyższy priorytet ma  (mnożenie), stąd y = 37).

Np. operatory arytmetyczne (+,-,,/) mają priorytety takie jak w matematyce.

3.2. Rodzaje i priorytety operatorów

(3)

Wyróżnia się następujące operatory:

- arytmetyczne (+, -, , /, div, mod), - logiczne (not, and, or, xor, shl, shr), - relacyjne (=, <>, <, >, <=, >=, in), - teoriomnogościowe (+, -, ).

Priorytety operatorów:

 najwyższy priorytet ma operator not,

 następnie operatory multyplikatywne (, /, div, mod and),

 operatory addytywne (+, -, or),

 operatory relacyjne (<, <=, <>, =, >, >=, in).

3.3. Konstrukcja i obliczanie wyrażeń

Wyrażenia są budowane w oparciu o stałe, zmienne, operatory, nazwy funkcji i zbiorów oraz nawiasy okrągłe.

Wyrażenia zapisujemy w jednym wierszu, bez opuszczania znaku mnożenia, z wykorzystaniem nawisów zwykłych.

Wartościowanie wyrażenia – wyznaczenie wartości wyrażenia, tj. wykonanie operacji na argumentach zgodnie kolejnością określoną przez nawiasy zwykłe lub priorytet operatorów.

Przykładowe wyrażenia: (a-b)/(c+d); a-c/(d+e); (a+b)/c-d.

Reguły obliczania wartości wyrażeń zawierających operatory:

- wykonywanie obliczeń w kolejności określonej przez nawiasy grupujące;

- w pierwszej kolejności realizacja działań dla operatorów o najwyższym priorytecie;

- w przypadku jednakowego priorytetu operatorów wykonywanie działań od lewej strony do prawej.

3.4. Wykorzystanie funkcji standardowych w wyrażeniach

Budując wyrażenia można korzystać z różnych funkcji standardowych.

(4)

WYBRANE FUNKCJE ARYTMETYCZNE

Nazwa Wynik Typ argumentu Typ wyniku

Abs wart. bezwzględna Rzeczywisty, całkowity

rzeczywisty, całkowity ArcTan arcus tangens Rzeczywisty,

całkowity rzeczywisty

Cos cosinus Rzeczywisty,

Exp e do potęgi Rzeczywisty,

całkowity rzeczywisty Frac część ułamkowa Rzeczywisty,

całkowity rzeczywisty Int część całkowita Rzeczywisty,

całkowity rzeczywisty Ln logarytm naturalny Rzeczywisty,

całkowity (>0) rzeczywisty

Pi 3.1415926536 nie ma rzeczywisty

Round zaokrąglenie do najbliższej liczby

całkowitej Rzeczywisty Longint

Sin sinus Rzeczywisty,

Sqr kwadrat Rzeczywisty,

całkowity rzeczywisty, całkowity

Sqrt pierwiastek Rzeczywisty,

całkowity (>0) rzeczywisty Trunc część całkowita rzeczywisty longint