R E F E R A T Y
N O W E NAUKI POMOCNICZE HISTORJI
W ciągu XIX, a zw łaszcza na początku bieżącego stu lecia zakres nauk pom ocniczych historycznych u legł istotnem u rozszerzeniu. Obok dziś już klasycznych nauk pomocniczych, z paltelografją i dyplom atyką na czele, pow stały, albo raczej rozw inęły się nowe, które zdobyw ając sam odzielne stanowisko lub ustalając w łasną m etodę — p oczęły w cho dzić coraz mocniej do zakresu badań ogólno historycznych. Każda z nauk pom ocniczych bada w łasną specjalną dziedzinę faktów, każda z nich osiąga lub dąży do osiągnięcia pew nych nowych pozytyw nych wyników. Z w yników tych oczyw ista korzystają następnie stu d ja ogól- nohistoryczne, ale korzystają w takim samym stopniu, jak z wyników wszelkich innych badań monograficznych. Pom ocniczość tych nauk polega na czem innem. Pom ocniczość ich w stosunku do historji sensu
stn c to polega przedew szystkiem na tem, że wyoodrębniając się lub
utrwalając w ypracow ują one swoje w ł a s n e o d r ę b n e m e t o d y badania zjaw isk przeszłości, które to m etody w chodzą następnie do ogólnego system u sposobów postępow ania historji.
Raz wprowadzone od tego ogólnego system u, przystosow ują się omfe do wym agań poszukiwań ogólno-historycznych, ale także narzucają im pewne nowe zabarwienie, w p ływ ają niejednokrotnie na odchylenie cd dotychczasowych, tradycyjnych dróg, zm uszają do uwzględniania w szerszym zakresie n o w y c h r o d z a j ó w ź r ó d e i ł i stosowania innej niż dotychczas ich interpretacji. W ten sposób zarówno dla okre sów w cześniejszych, jak i nowszych, zarówno w stosunku do historji ściśle politycznej, jak i historj integralnej p ow staje konieczność roz szerzenia zainteresowania na nowe dziedziny m aterjałów, a z w ła- szcza — konieczność w iększego uwzględniania i zasym ilowania nowych metod postępowania.
R edakcja P rzeglądu H istorycznego zam ierzała dać p ełny obraz tych nowych nauk pomocniczych historji. N iestety, trudności redakcyjne nie p ozw oliły na zrealizowanie całego planu. P ozostałe, nie um ieszczone w poniższym przeglądzie, artykuły z dziedziny now ych nauk pom oc niczych ukażą się w jednym z najbliższych zeszytów naszego pisma.