• Nie Znaleziono Wyników

ASPEKTY EKOLOGICZNE, ŚRODOWISKOWE I EKONOMICZNE WYCOFYWANIA SUBSTANCJI CZYNNYCH ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN. KONSEKWENCJE DLA OCHRONY ROŚLIN ROLNICZYCH

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "ASPEKTY EKOLOGICZNE, ŚRODOWISKOWE I EKONOMICZNE WYCOFYWANIA SUBSTANCJI CZYNNYCH ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN. KONSEKWENCJE DLA OCHRONY ROŚLIN ROLNICZYCH"

Copied!
49
0
0

Pełen tekst

(1)

ASPEKTY EKOLOGICZNE, ŚRODOWISKOWE

I EKONOMICZNE WYCOFYWANIA

SUBSTANCJI CZYNNYCH

ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN.

KONSEKWENCJE DLA OCHRONY ROŚLIN

ROLNICZYCH

Prof. dr hab. Marek Mrówczyński

(2)

Komisja Europejska 20 maja 2020 r. przyjęła w ramach Europejskiego Zielonego Ładu:

• Strategię "Od pola do stołu",

• Strategię "Na rzecz bioróżnorodności".

EUROPEJSKI ZIELONY ŁAD

(3)

Do 2030 r. poszczególne państwa Unii Europejskiej zrealizują następujące wymagania:

STRATEGIA „OD POLA DO STOŁU”

ograniczenie o 50% zużycia

środków ochrony roślin

ograniczenie o 20% zużycia

nawozów

mineralnych

(4)

LICZBA ZAREJESTROWANYCH PRZEZ MRiRW w 2021 r. Ś.O.R

FUNGICYDY 776

HERBICYDY 1026

INSEKTYCYDY 310

MOLUSKOCYDY 41

REGULATORY WZROSTU 145

ZAPRAWY NASIENNE 107

RAZEM 2405

(5)

ze stosowania środków ochrony roślin

LICZBA WYCOFANYCH PRZEZ MRiRW w 2020 r.

FUNGICYDY 99

HERBICYDY 56

INSEKTYCYDY 58

REGULATORY WZROSTU 24

RAZEM 237

(6)

(w kg substancji czynnych na 1 ha)

ZUŻYCIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN W UE – 2017 r.

1. Niderlandia 8

2. Irlandia 6,8

3. Belgia 6,8

4. Włochy 6,5

5. Portugalia 6,0

6. Słowenia 5,0

7. Niemcy 4,5

8. Francja 4,0

9. Hiszpania 4,0

10. Grecja 3,5

11. Wielka Brytania 3,5

12. Austria 3,5

13. Polska 2,5

14. Węgry 2,5

15. Chorwacja 2,0

16. Czechy 2,0

17. Litwa 1,5

18. Słowacja 1,5

19. Łotwa 1,5

20. Dania 1,5

21. Bułgaria 1,5

Średnia dla UE 3,5

(7)

(w kg s. cz. na 1 ha)

ZUŻYCIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN W UPRAWACH ROLNICZYCH (ZBOŻACH)

Rośliny Fungicydy Herbicydy Insektycydy Ogółem

Jęczmień jary 0,11 0,48 0,01 0,62

Jęczmień ozimy 0,45 0,60 0,01 1,13

Owies 0,01 0,52 0,00 0,54

Pszenica jara 0,21 0,38 0,00 0,68

Pszenica ozima 0,55 0,41 0,05 1,32

Pszenżyto ozime 0,24 0,44 0,01 0,76

Mieszanki zbożowe

0,01 0,55 0,00 0,56

(8)

(w kg s. cz. na 1 ha)

Rośliny Fungicydy Herbicydy Insektycydy Ogółem

Kukurydza 0,02 0,71 0,01 0,75

Burak cukrowy 0,25 2,35 0,04 2,57

Ziemniak 2,79 0,64 0,04 3,49

Rzepak ozimy 0,45 0,92 0,28 1,74

ZUŻYCIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN W UPRAWACH ROLNICZYCH (INNE)

(9)

Terminy wycofywania ze stosowania substancji czynnych środków ochrony roślin w latach 2021-2022

WYCOFYWANIE SUBSTANCJI CZYNNYCH 2021-2022

Końcowy termin stosowania

Substancja czynna Liczba zarejestrowanych preparatów

Rośliny rolnicze Agrofagi

3 lutego 2021 r. tiachlopryd 13 insektycydów burak cukrowy, kukurydza, rzepak, ziemniak mszyca, omacnica prosowianka, pchełka burakowa, ploniarka zbożówka, śmietka ćwiklana, stonka kukurydziana, stonka ziemniaczana

20 lipca 2021 r. beta-cyflutryna 6 insektycydów burak cukrowy, groch, len, pszenica, rzepak, ziemniak chowacz brukwiaczek, chowacz czterozębny, mszyce, pchełka burakowa, pchełka kapuściana, skrzypionki zbożowe, stonka ziemniaczana 1 września 2021 r. chlorosulfuron 11 herbicydów jęczmień, owies, pszenica, pszenżyto, żyto chwasty jednoliścienne i dwuliścienne

17 września 2021 r. bromoksynil 15 herbicydów kukurydza chwasty dwuliścienne

5 października 2021 r. benalaksyl 2 fungicydy ziemniak alternarioza ziemniaka, zaraza ziemniaka 19 października 2021 r. tiofanat metylowy 25 fungicydów bobik, burak cukrowy, groch, jęczmień, łubiny, pszenica,

pszenżyto, rzepak, soja, żyto

różne patogeny

30 października 2021 r. fenpropimorf 9 fungicydów burak cukrowy, jęczmień, pszenica, pszenżyto, żyto różne patogeny

30 listopada 2021 r. mankozeb 62 fungicydy pszenica, ziemniak alternarioza ziemniaka, septorioza liści pszenicy, zaraza ziemniaka

(10)

Insektycydy z grupy pyretroidów zarejestrowane w Polsce na początku 2021 r.

INSEKTYCYDY

Substancja czynna Rośliny rolnicze Liczba

insektycydów

alfa-cypermetryna (do zastąpienia) bobowate, groch, rzepak, zboża 17

beta-cyflutryna(wycofany od 21.07.2021 r.) bobik, burak cukrowy, groch, jęczmień, len, pszenica, rzepak, ziemniak 6 cypermetryna bobowate, gorczyca, groch, łubiny, rzepak, soja, zboża, ziemniak 21

deltametryna burak cukrowy, groch, jęczmień, pszenica, rzepak, ziemniak 32

Esfenwalerat (do zastąpienia) pszenica, pszenżyto, rzepak 2

gamma – cyhalotryna (do zastąpienia) rzepak, zboża 2

lambda-cyhalotryna (do zastąpienia) jęczmień, kukurydza, pszenica, pszenżyto, rzepak, ziemniak, żyto 24

tau-fluwalinat gorczyca, rzepak 5

teflutryna burak cukrowy, kukurydza 4

zeta-cypermetryna bobowate, rzepak, zboża, ziemniak 6

(11)

Substancje czynne insektycydów przewidziane do zastąpienia (wycofania)

INSEKTYCYDY PRZEWIDZIANE DO WYCOFANIA

Substancja czynna Liczba insektycydów w Polsce

Rośliny rolnicze

alfa – cypermetryna 17 różne rośliny

esfenwalerat 2 różne rośliny

etofenproks 1 rzepak ozimy

gamma - cyhalotryna 2 zboża, rzepak

lambda – cyhalotryna 24 różne rośliny

metoksyfenozyd 1 kukurydza

pirymikarb 4 różne rośliny

ziram 1 kukurydza

(12)

• SŁODYSZEK RZEPAKOWY, CHOWACZ PODOBNIK, STONKA ZIEMNIACZANA,

STONKA KUKURYDZIANA, MSZYCA BRZOSKWINIOWA, TANTNIŚ KRZYŻOWIACZEK, PSZCZOŁA MIODNA, TRZMIEL ZIEMNY, ZWIERZĘTA ŁOWNE

SZKODNIKI I OWADY POŻYTECZNE

• CHWOŚCIK BURAKA, ZGNILIZNA TWARDZIKOWA, FUZARIOZA KŁOSÓW, SEPTORIOZA PASKOWANA LIŚCI, CZERŃ KRZYŻOWYCH

CHOROBY LUB ICH SPRAWCY

• SZARŁAT SZORSTKI, WYCZYNIEC POLNY, MIOTŁA ZBOŻOWA, CHABER BŁAWATEK

CHWASTY

GATUNKI AGROFAGÓW PRZEBADANE W LATACH 2016 - 2020

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

(13)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN

ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

ALFA-CYPERMETRYNA CYPERMETRYNA DELTAMETRYNA LAMBDA- CYHALOTRYNA TAU-FLUWALINAT ZETA-CYPERMETRYNA INDOKSAKARB ACETAMIPRYD SP TIACHLOPRYD SULFOKSAFLOR FLUPYRADIFURON CHLOROPIRYFOS FOSMET MALATION

CHLORANTRANILIPROL

2016 2017 2018 2019 2020

SŁOD Y SZEK R ZEP AK O WY

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(14)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

ALFA-CYPERMETRYNA CYPERMETRYNA DELTAMETRYNA LAMBDA-CYHALOTRYNA TAU-FLUWALINAT ZETA-CYPERMETRYNA INDOKSAKARB ACETAMIPRYD SP TIACHLOPRYD SULFOKSAFLOR FLUPYRADIFURON CHLOROPIRYFOS FOSMET MALATION

CHLORANTRANILIPROL

CHO W A CZ PODOBNIK

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(15)

ALFA-CYPERMETRYNA CYPERMETRYNA DELTAMETRYNA LAMBDA-CYHALOTRYNA TAU-FLUWALINAT ZETA-CYPERMETRYNA INDOKSAKARB ACETAMIPRYD SP TIACHLOPRYD SULFOKSAFLOR FLUPYRADIFURON CHLOROPIRYFOS FOSMET MALATION

CHLORANTRANILIPROL

ST ONKA ZIEMNIA CZ ANA

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

(16)

ALFA-CYPERMETRYNA CYPERMETRYNA DELTAMETRYNA LAMBDA-CYHALOTRYNA TAU-FLUWALINAT ZETA-CYPERMETRYNA INDOKSAKARB ACETAMIPRYD TIACHLOPRYD SULFOKSAFLOR FLUPYRADIFURON CHLOROPIRYFOS FOSMET MALATION

CHLORANTRANILIPROL

2016 2017 2018 2019 2020

ST ONKA K UK UR YD ZIA NA

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

(17)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

ALFA-CYPERMETRYNA CYPERMETRYNA DELTAMETRYNA LAMBDA-CYHALOTRYNA TAU-FLUWALINAT ZETA-CYPERMETRYNA INDOKSAKARB ACETAMIPRYD SP TIACHLOPRYD SULFOKSAFLOR FLUPYRADIFURON CHLOROPIRYFOS FOSMET MALATION

CHLORANTRANILIPROL

MSZ YCA BR ZOSK WINIO W A

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(18)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

INDOKSAKARB

SŁODYSZEK RZEPAKOWY

ACETAMIPRYD CHLOROPIRYFOS

FOSMET

MONITORING

STRATEGIE ZWALCZANIA

ZALECENIA

FOSMET INDOKSAKARB

ACETAMIPRYD

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(19)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PSZCZÓŁ

FLUPYRADIFURON

SULFOKSAFLOR ACETAMIPRYD

ZETA- CYPERMETRYNA

LAMBDA- CYHALOTRYNA

DELTAMETRYNA CYPERMETRYNA

ALFA- CYPERMETRYNA

CHLOROPIRYFOS

STRATEGIE ZWALCZANIA CHOWACZ PODOBNIK MONITORING

ZALECENIA

PYRETROID ACETAMIPRYD PYRETROID

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(20)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

STONKA ZIEMNIACZANA STRATEGIE ZWALCZANIA

ACETAMIPRYD

MONITORING ZALECENIA

FOSMET

ACETAMIPRYD

FOSMET

(21)

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

TAU-FLUWALINAT

INDOKSAKARB ACETAMIPRYD

STRATEGIE ZWALCZANIA STONKA KUKURYDZIANA

ZETA- CYPERMETRYNA

LAMBDA- CYHALOTRYNA

DELTAMETRYNA CYPERMETRYNA

ALFA- CYPERMETRYNA

CHLOROPIRYFOS

MONITORING

PYRETROID

ZALECENIA

PYRETROID INDOKSAKARB

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PSZCZÓŁ

(22)

CHLOROPIRYFOS

FLUPYRADIFURON

SULFOKSAFLOR ACETAMIPRYD

STRATEGIE ZWALCZANIA MSZYCA BRZOSKWINIOWA MONITORING

ZALECENIA

ACETAMIPRYD SULFOKSAFLOR

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

(23)

Fungicydy z grupy triazoli zarejestrowane w Polsce na początku 2021 r.

FUNGICYDY

Substancja czynna Liczba fungicydów Rośliny rolnicze

bromukonazol (do zastąpienia) 3 pszenica

cyprokonazol (do zastąpienia) 14 burak cukrowy, rzepak, zboża

difenokonazol (do zastąpienia) 74 burak cukrowy, gorczyca, len, rzepak,

słonecznik, soja, zboża ziemniak

epoksykonazol (wycofany od 02.03.2022 r.) 52 burak cukrowy, zboża

flutriafol 3 rzepak, zboża

ipkonazol 5 kukurydza, zboża

metkonazol (do zastąpienia) 23 rzepak, zboża

paklobutrazol (do zastąpienia) 12 gorczyca, len, rzepak

penkonazol 3 owoce, warzywa

propikonazol 1 zboża

protiokonazol 63 rzepak, zboża

tebukonazol (do zastąpienia) 118 rzepak, zboża

tetrakonazol 12 burak cukrowy, rzepak, zboża

triadimenol 5 zboża

(24)

Substancje czynne fungicydów przewidziane do zastąpienia (wycofania)

FUNGICYDY PRZEWIDZIANE DO WYCOFANIA

Substancja czynna Liczba fungicydów w Polsce Rośliny rolnicze

benzowinydyflupyr 4 zboża

bromukonazol 3 pszenica

cyprodinil 10 zboża

cyprokonazol 14 zboża

difenokonazol 73 różne rośliny

dimoksystrobina 3 rzepak, zboża

famoksat 2 ziemniak

fludioksonil 51 różne rośliny

fluopikolid 3 różne rośliny

izopirazam 8 różne rośliny

metalaksyl 19 różne rośliny

metkonazol 23 rzepak, zboża

Paklobutrazol 11 rzepak

Prochloraz 47 różne rośliny

Tebukonazol 118 różne rośliny

(25)

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

CHOROBY RZEPAKU

ZGNILIZNA TWARDZIKOWA KRZYŻOWYCH CZERŃ

2016 2017 2018 2019 2020 2020

TEBUKONAZOL METKONAZOL PROCHLORAZ

TIOFANAT METYLOWY

PROPIOKONAZOL

PROGRAM WIELOLETNI IOR-PIB

(26)

CHOROBY ZBÓŻ FUZARIOZA KŁOSÓW

SEPTORIOZA PASKOWANA LIŚCI

2016 2017 2018 2019

CYFLUFENAMID METKONAZOL

TEBUKONAZOL PROCHLORAZ PROPIOKONAZOL

AZOKSYSTROBINA CYPRODYNIL

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

(27)

Zalecenia:

Naprzemienne aplikowanie substancji czynnych, co jest niestety utrudnione przez wycofywanie substancji czynnych.

Szukanie alternatywnych metod ochrony plantacji roślin rolniczych przed patogenami (np. związki miedzi, indukcja odporności, biopreparaty).

Konieczny jest dalszy monitoring uodparniania się patogenów na substancje czynne fungicydów. Pozwoli to na wychwycenie substancji, na które jest odporna już cała populacja (tak jak w przypadku tiofanatu metylowego) i których stosowanie jest nieskuteczne i niepotrzebnie obciąża środowisko.

ZADANIE 1.4: MONITOROWANIE UODPARNIANIA SIĘ AGROFAGÓW NA ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN ORAZ TWORZENIE PROGRAMÓW REDUKCJI RYZYKA Z UWZGLĘDNIENIEM BEZPIECZEŃSTWA PSZCZÓŁ

PROGRAM WIELOLETNI IOR - PIB

(28)

Herbicydy z grupy pochodnych sulfonylomocznika zarejestrowane w Polsce na początku 2021 r.

HERBICYDY

Substancja czynna Liczba herbicydów Rośliny rolnicze

amidosulfuron 6 zboża

chlorosulfuron (wycofany od 02.09.2021 r.) 11 zboża

flazasulfuron 2 nieużytki rolnicze

foramsulfuron 6 burak cukrowy, kukurydza

jodosulfuron 23 zboża

metsulfuron (do zastąpienia) 30 zboża

mezosulfuron 5 zboża

nikosulfuron 75 kukurydza

prosulfuron (do zastąpienia) 1 kukurydza

rimsulfuron 21 kukurydza, ziemniak

tifensulfuron 22 zboża

tribenuron 55 zboża

triflusulfuron 11 burak cukrowy

tritosulfuron 7 kukurydza, zboża

(29)

Substancje czynne herbicydów przewidziane do zastąpienia (wycofania)

HERBICYDY PRZEWIDZIANE DO WYCOFANIA

Substancja czynna Liczba herbicydów w Polsce

Rośliny rolnicze

aklonifen 5 różne rośliny

chlorotoluron 12 zboża

flufenacet 32 zboża

glifosat

(zezwolenie do 15.12.2022 r.)

89 różne rośliny

imazamoks 5 bobowate, rzepak

metrybuzyna 19 ziemniak

metsulfuron metylowy 30 zboża

pendimetalina 23 kukurydza, zboża

prosulfuron 1 pszenica, ziemniak

propyzamid 8 rzepak

(30)

ODPORNOŚĆ CHWASTÓW

Gatunki chwastów jednoliściennych z potwierdzonymi przypadkami odporności w Polsce na inhibitory syntazy acetylomleczanowej (ALS) i inhibitory karboksylazy acetylo-koenzymu A

U tych gatunków zanotowano odporność krzyżową (odporność na co najmniej dwie substancje czynne z tej samej grupy chemicznej) lub wielokrotną

Miotła zbożowa

(najwięcej przebadanych prób)

Wyczyniec polny Owies głuchy

(31)

ODPORNOŚĆ CHWASTÓW

Chaber bławatek Maruna bezwonna Mak polny Szarłat szorstki

Gatunki chwastów dwuliściennych z potwierdzonymi przypadkami odporności w Polsce na inhibitory syntazy acetylomleczanowej (ALS),

U tych gatunków zanotowano głównie występowanie odporności

krzyżowej (odporność na co najmniej dwie substancje czynne z tej

(32)

Występowanie biotypów chwastów odpornych na herbicydy

BIOTYPY CHWASTÓW ODPORNE NA HERBICYDY

Najczęściej uodpornione biotypy chwastów występują w następujących lokalizacjach:

• woj. pomorskie, zachodniopomorskie

i warmińsko-mazurskie (miotła zbożowa, chaber bławatek, szarłat szorstki)

• woj. lubelskie, lubuskie, kujawsko-pomorskie,

dolnośląskie, wielkopolskie (wyczyniec polny,

chaber bławatek, owies głuchy, szarłat szorstki)

(33)

Liczba zarejestrowanych środków ochrony roślin

ZAREJESTROWANE ŚRODKI OCHRONY ROŚLIN

Rodzaj środka Początek 2021 r. Koniec 2022 r. Po wycofaniu substancji czynnych do zastąpienia

fungicydy 776 622 351

herbicydy 1026 808 673

insektycydy 310 302 250

moluskocydy 41 41 41

regulatory wzrostu 145 146 146

zaprawy nasienne 107 105 25

razem 2405 2025 1486

(34)

ASPEKTY EKOLOGICZNE I EKONOMICZNE…

Uprawy

Obniżenie plonu

[%]

Obniżenie jakości plonu

[%]

Pszenica 5-30 10-70

Kukurydza 5-30 0-10

Rzepak 20-50 10-30

Ziemniak 20-70 10-70

Burak cukrowy 30-70 30-70

ŚREDNIA 16-50 12-50

Wpływ ewentualnego wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin

na ilość i jakość plonu roślin

(35)

ASPEKTY EKOLOGICZNE I EKONOMICZNE…

Uprawa

Wzrost kosztów ochrony i produkcji [%]

minimalny maksymalny

Pszenica 12 31

Kukurydza 2 25

Rzepak 26 39

Ziemniak 9 14

Burak cukrowy 16 17

ŚREDNIA 13 25

Wpływ ewentualnego wycofania substancji czynnych środków ochrony roślin na wzrost kosztów ochrony roślin i produkcji roślin rolniczych

(Klleffmann / PSOR, 2016)

wzrost kosztów produkcji

średnio o 13-25%

(36)

Kluczowe wnioski:

EKSPERTYZA KLEFFMANNA

WZROST ODPORNOŚCI AGROFAGÓW

MNIEJSZA ROTACJA SUBSTANCJI

CZYNNYCH W OCHRONIE

ROŚLIN

WIĘKSZE ZUŻYCIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

WIĘKSZA LICZBA ZABIEGÓW

ZMNIEJSZENIE WIELKOŚCI ORAZ

JAKOŚCI UZYSKIWANEGO

PLONU

MNIEJSZA SKUTECZNOŚĆ

CHEMICZNEJ OCHRONY ROŚLIN

WYŻSZE KOSZTY OCHRONY ORAZ NIŻSZE

I GORSZE PLONY

NIŻSZE DOCHODY GOSPODARSTW

ROLNYCH

ZWIĘKSZENIE

WIĘKSZA LICZBA

(37)

Kluczowe wnioski

EKSPERTYZA KLEFFMANNA

Rosnące zagrożenie stosowania środków ochrony roślin niezgodnie z prawem – stosowanie substancji czynnych w uprawach, dla których nie mają one rejestracji.

Wzrost zagrożeń związanych

z nielegalnym importem środków ochrony

roślin oraz wprowadzaniem produktów

podrobionych o nieznanym składzie

(38)

Wpływ Strategii „Od pola do stołu” na rolnictwo UE

EKSPERTYZA USDA

United States Department of Agriculture (nr 30, listopad 2020 r.) Uprawy, surowce Produkcja (%) Zużycie (%) Burak cukrowy

Cukier

- 18,2 - 16,1

Pszenica - 24,7

Zboża gruboziarniste - 17,2

Rzepak i soja Oleje roślinne

- 37,8 - 14,8 Inne uprawy

Nawożenie roślin

- 20,6

- 10,2

Środki ochrony roślin -27,5

(39)

Wpływ Strategii „Od pola do stołu” na rolnictwo UE

EKSPERTYZA USDA

Zwierzęta, przetwórstwo Pogłowie (%) Produkcja (%) Bydło

Wołowina Mleko

Produkty mleczne

- 11,7

-11,7 -12,0 -7,2 Trzoda chlewna

Wieprzowina

- 11,4

-13,3

Inne zwierzęta - 12,3 -8,2

Przetwórstwo żywności -11,1

United States Department of Agriculture (nr 30, listopad 2020 r.)

(40)

ZA PRODUKTY SPOŻYWCZE, KTÓRE ZOSTAŁY WYPRODUKOWANE W SPOSÓB REDUKUJĄCY ŚLAD ICH ŚLAD WĘGLOWY?

CZY JESTEŚ GOTOWY ZAPŁACIĆ 10% WIĘCEJ

ZDECYDOWANIE SIĘ ZGADZAM 17%

RACZEJ SIĘ ZGADZAM 37%

RACZEJ SIĘ NIE ZGADZAM 25%

ZDECYDOWANIE SIĘ NIE ZGADZAM 16%

NIE WIEM 5%

(sondaż COBOS Polska, 2020 r.)

(41)

INTEGROWANA OCHRONA ROŚLIN TO:

Ograniczenie stosowania środków ochrony

roślin – 25%

Wzrost stosowania metod

niechemicznych + 25%

Produkcja

zdrowszej żywności + 8%

Większa

pracochłonność i nakłady pracy

+ 7%

Wzrost kosztów produkcji

+ 6%

(42)

STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

(43)

STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

(44)

STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

(45)

STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

(46)

Ujemne skutki wycofywania substancji czynnych środków ochrony roślin

PODSUMOWANIE

1. Problemy ze zwalczaniem wielu agrofagów oraz zapewnieniem ochrony upraw rolniczych i ogrodniczych.

2. Wzrost odporności agrofagów wynikający z mniejszej rotacji grup chemicznych oraz substancji czynnych.

3. Większe zużycie środków ochrony roślin, gdyż nowsze preparaty działają bardzo krótko.

4. Zmniejszenie wielkości oraz jakości uzyskiwanego plonu surowców roślinnych.

5. Zwiększenie kosztów produkcji roślinnej, ponieważ środki biologiczne są znacznie droższe.

6. Niższe dochody gospodarstw rolniczych i ogrodniczych, gdyż nowe preparaty zwiększają liczbę zabiegów, a patenty substancji czynnych podwyższają koszty.

7. Wzrost zagrożeń stosowania środków ochrony roślin niezgodnie z prawem, czyli etykietą.

8. Wzrost zagrożeń związanych z nielegalnym importem środków ochrony roślin.

(47)

Strategia „Od pola do stołu”

PODSUMOWANIE

Obniżenie o 50% stosowania chemicznych środków ochrony roślin będzie wymagało dopłat w ramach WPR 2021-2027 do działań:

• zakupu i używania preparatów biologicznych,

• zakupu kwalifikowanego materiału siewnego odmian odpornych i tolerancyjnych na agrofagi ,

• podnoszenia wiedzy doradców oraz rolników i ogrodników,

• zwiększenie wymagań dotyczących integrowanej produkcji roślin.

(48)

WNIOSKI

1. Strategia KE „Od pola do stołu” bez wsparcia budżetowego w ramach WPR 2021-2027 nie będzie mogła być zrealizowana i stanie się kolejną utopią Unii Europejskiej.

2. Realizacja Strategii KE „Od pola do stołu” bez wsparcia finansowego spowoduje, że UE będzie uzależniona od importu żywności co jest sprzeczne z bezpieczeństwem poszczególnych państw.

3. Strategia KE „Od pola do stołu” spowoduje wzrost kosztów produkcji w rolnictwie i ogrodnictwie, co wpłynie na ceny żywności w sytuacji, gdy nie będzie dodatkowego finansowania z budżetu UE.

4. Według aktualnej wiedzy, tylko w małym stopniu, chemiczne środki ochrony roślin stosowane w produkcji roślin rolniczych można zastąpić preparatami biologicznymi (np. kukurydza, rzepak, ziemniaki).

5. Istnieje pilna potrzeba zwiększenia w Krajowym Rejestrze COBORU liczby odmian odpornych

i tolerancyjnych na agrofagi.

(49)

Dziękuję za uwagę!

Prof. dr hab. Marek Mrówczyński Dyrektor

Instytut Ochrony Roślin-PIB m.mrowczynski@iorpib.poznan.pl

Kom. 600 250 919

Cytaty

Powiązane dokumenty

Autorka pracy podjęła badania dotyczące określenia mykobioty wybranych gatunków roślin inwazyjnych oraz próbę odpowiedzi na pytanie, czy źródłem chorób neofiotów są

Przykładem rozwiązań, w omawianym uprzednio przypadku, jest na- danie organom konstytucyjnym — ministrom właściwym do spraw wewnętrz- nych, obrony narodowej oraz sprawiedliwości

P odsum ow ując w yniki otrzym ane z detonacyjnego rozkładu 22 pestycydów w otw orach strzałow ych w glebie, należy zauw ażyć, że dla w iększości z nich

związek organiczny lub mineralny lub ich mieszanina, wpływające korzystnie na rozwój roślin lub inne procesy życiowe roślin, z wyłączeniem regulatorów wzrostu będących

Środek stosować w okresie pojawienia się szkodnika, od początku fazy kwitnienia (otwartych ok. 10% kwiatów) do początku fazy rozwoju strąków i nasion z zachowaniem okresu

Informacje, jakie uzyskuje się z badań dotyczących zachowania substancji aktywnej w wodzie i w glebie oraz szereg danych fizykochemicznych, a także spo- sób i zakres

Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z umowa lub kontraktem oraz za jakość zastosowanych materiałów i wykonywanych robót, za ich zgodność z

AGROSAR 360SL (10L) Substancja aktywna: glifosat = 360 desykacja niszczenie chwastów AGROSAR 360SL (1L) Substancja aktywna: glifosat = 360. desykacja niszczenie chwastów AGROSAR