W OJEW ÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH
A Do wyłącznego
użytku adresata
REALIZACJA ZADA Ń PRODUKCYJNYCH
SPOŻYWCZYM W 1983 ROKU
I .
Katowice Luty 7 9 8 4
Pomyślna realizacja zadań Wojewódzkiego Planu S p o ł e c z n o - Gospodarczego na lata 1983-1985 jest uzależniona między innymi od przełamania dysproporcji pomiędzy produkcję środków produkcji a pró-
V . •
dukcję środków konsumpcji, przy czym proces ten ma charakter długo
falowy. Istotne znaczenie w tym zakresie posiada przemysł rolno- spożywczy. Uspołeczniony przemysł spożywczy jest reprezentowany na terenie województwa katowickiego przez 131 przedsiębiorstw skupiaję- cych m.innymi 14 młynów, 6 browarów, 54 rzeźni i przetwórni prze
mysłowych, 135 zakładów piekarniczych, 19 zakładów przetwórstwa mleka, 6 chłodni przemysłowych, 1 zakład spirytusowy, 7 cukrowni, 2 zakłady wyrobu tłuszczów i olejów jadalnych oraz 33 zakłądy dro
biarsko- jajczarskie , w tym 23 wylęgu drobiu*,
Wykonanie zadań produkcyjnych przemysłu spożywczego w 1983 roku na tle założeń Wojewódzkiego Planu Rocznego na 1983 role przed
stawiało się pomyślnie* Dobry urodzaj w 1983 roku zapewnił dostatek surowca do przetwórstwa* Wartość produkcji sprzedanej tej gałęzi przemysłu wyniosłą w cenach zbytu z 1983 roku 132,2 mld zl wobec za
kładanej w planie wartości 113,6 mld zł, co oznacza wzrost w cenach porównywalnych w stosunku do 1982 roku o 7,8%; przy planowanym wzro
ście o 6,9%.
Kształtowanie się produkcji ilościowej podstawowych wyro
bów przemysłu spożywczego było zróżnicowane'* Wzrosła w stosunku do 1982 roku produkcja wędlin i masła odpowiednio o 14,5% i 2,7%.
Zmalała produkcja pieczywa z 312,8 tyą. ton w 1982 roku do 296,7 tys.
ton w 1983 roku / o.5,4%/. Wystąpił spadek produkcji mięsa z uboju ' zwierząt rzeźnych o 21,9% w stosunku do poziomu produkcji z 1982 roku
S •
i о 4,5% w stosunku do 1981 roku.Produkęja mleka w stosunku do 1981 roku spadła o 4,4%. Produkcja mięsa z ubpju i mleka była niższa od założeń Wojewódzkiego Planu Rocznego na 1983 rok odpo
wiednio^ o 18,9% i 7,2%. Produkcja wędlin przekroczyła założenia planu o 12,8%.,
Przemysł spożywczy wykonał zadania produkcyjne 1983 roku przy wzroście wydajności pracy 1 zatrudnionego w stosunku do 1982 roku o 7,0% i wzroście zatrudnienia o 0,8%.
Przemysł spożywczy należy w ramach przemysłu przetwórczego województwa do przemysłów wysoce wydajnych. Produkcja sprzedana przypadająca w przemyśle spożywczym na 1 zatrudnionego w cenach zbytu z 1983 roku wyniosła 3,7 min zł, przy 2,2 min zł średnio w przemyśle przetwórczym. Do bardziej wydajnych hależały jedynie*
przemysł paszowy i utylizacyjny / 6 , 9 min zł na 1 zatrudnionego/;
paliw /bez węglowego/ / 7,0 min zł na 1 zatrudnionego/, metali nieżelaznych / 4,0 min zł na 1 zatrudnionego/.
Zadania produkcyjne wykonał przemysł spożywczy zatrudnia- jąc 35,5 tys. osób, t J . 4,2% zatrudnionych w przemyśle uspołecz- ; nionym województwa, dając gospodarce 9,3% produkcji sprzedanej przemysłu uspołecznionego województwa* Wynagrodzenia osobowe w przemyśle spożywczym stanowiły 2,4% wynagrodzeń osobowych prze
mysłu uspołecznionego województwa. Średnie miesięczne wynagrodze
nie 1 zatrudnionego w przemyśle spożywczym w 1983 roku było niższe w stosunku do średniego wynagrodzenia w przemyśle województwa i wynosiło 12914 zł. W okresie 1983 roku średnie wynagrodzenie wzro
sło od 11588 zł w styczniu, do 15027 zł w grudniu, a więc o około 3,5 tys.zł.
Przetwórstwo żywności w 1983 roku było w dalszym ciągu doto wane z budżetu państwa. Kwota dotacji, zbliżona poziomem do dota
cji z 1982 roku wyniosła 11,6 mld zł /10,2% dotacji dla przemysłu uspołecznionego województwa katowickiego/, Wartóść produkcji sprze danej w cenach realizacji przemysłu.spożywczego była niższa od kosztów własnych sprzedaży tego przemysłu o 0 , 3 % /o 295 tys,zł/.
W dotacji przemysł spożywczy osiągnął zysk w wysokości 6,7 mld złotych i wskaźnik rentowności netto w wysokości 6,5%. Przemysł spożywczy wpłacił,do budżetu państwa kwotę obciążeń ogółem w wyso
kości 10,0 mld zł, w tym 5,6 mld zł podatku obrotowego.
Udział kosztu własnego w wartości sprzedaży w cenach rea
lizacji w poszczególnych branżach przemysłu spożywczego był zróż
nicowany. Koszty były wyższe od wartości produkcji sprzedanej/w cenach realizacji/ w przemyśle młynarskim i makaronowym / o 61,4%/
oraz mleczarskim / o 51,0%/. IV przemyśle mięsnym wskaźnik poziomu kosztów wyniósł 102,5%. Należy przypuszczać, że w 1984 roku po podwyżce cen męki, mleka i mięsa relacjo te kształtować się będę bardziej prawidłowo.
W 1983 roku rentowne były takie branże przemysłu spoźyw-
• • - X . 1
czego jak: przemysł piwowarski, owocowo-warzywny i chłodniczy, które uzyskały bez dotacji wskaźhiki rentowności netto odpowiednio 33,8%, 15,5% oraz 22,1%.
Dostawy towarów na zaopatrzenie rynku z przedsiębiorstw produkcyjnych z terenu województwa podległych Ministerstwu Rolnic
twa i Gospodarki Żywnościowej wyniosły w 1983 roku w bieżęcych
cenach detalicznych 75,1 mld zł /wzrost o 1 9 , 9 % "w stosunku do
Z
1982 roku/. Wzrost dostaw w stosunku do 1982 roku mierzony warto- ścię towarów dostarczonych na rynek występił w Okręgowym Przedsię
biorstwie Przemysłu Mięsnego w Katowicach / o 2 1 ,4%/,§lęskich Za
kładach Drobiarskich w Chorzowie / o 18,0%/, Ślęskich Zakładach Przemysłu Cukierniczego w Siemianowicach A> 20,3%/ , Slęskich Za
kładach Koncentratów Spożywczych w Wodzisławiu /o 38,5%/,.Zakła
dach Piwowarskich w Tychach /o 59,2%/ i Górnoćlęskich Zakładach Piwowarskich w Z a b r z u /6 54,7%/oraz w Przedsiębiorstwie Przemysłu Chłodniczego w Będzinie / o 50,0%/. Tak znaczna dynamika wartości dostaw przemysłu piwowarskiego wynika między innymi ze wzrostu cen piwa w 1983 roku. Zmalała wartość dostaw z Cukrowni Opolskich /o 4%/, Slęskiego Przedsiębiorstwa Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego /o 6,8%/ i ślęskich Zakładów Przemysłu Tłuszczowego /o 1,0%/.
Przemysł rolno-spożywczy województwa katowickiego jest wy
soce niedolnwestowany, a jego potencjał nie zaspokaja potrzeb rynku.
Udział produkcji przemysłu spożywczego w produkcji województwa wyniósł 9,3% podcza gdy w kraju udział ten wynosił 25,7%. Wojewó
dztwo katowickie ma charakter wybitnie przemysłowy z przewagę
przemysłu ciężkiego, niemniej także na tym terenie występuje dężność do maksymalizacji i rozwoju produkcji przemysłu rolno-spożywczego w ramch posiadanej bazy oraz jej rozbudowy zwłaszcza w zakresie
przetwórstwa spożywczego. %
W 1982 roku nakłady Inwestycyjne w przemyśle spożywczym wyniosły około 4 mld zł, co stanowiło prawie 6% nakładów zrealizo
wanych w przemyśle ogółem; Nakłady Inwestycyjna w przemyśle spożyw-^
czym w okresie 3 kwartałów 1983 roku wyniosły nieco ponad 3 mld %%
a ich udział w nakładach na "przemysł" stanowił 4,1%,
W 1983 roku inwestorzy gospodarki uspołecznionej przekazali do eksploatacji w przemyśle rolno-spożywczym piekarnię mechaniczną w Siemianowicach o zdolności produkcyjnej 24,8 t/d i wartości kosz-, to rysowej 174 ;3 min zł oraz Wytwórnię pasz w Tworogu o produkcji rocznej 57 tys!, ton mieszanek paszowych i wartości kosztorysowej 671,4 min zł. Nie wykonano planowanych zadań w zakresiet ,
- oddania do eksploatacji ciastkarni przemysłowej w Kato
wicach
- modernizacji i rozbudowy: . masarni w Sosnowcu
rafinerii w śląskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego w Katowicach
Wśród realizowanych obecnie zadań inwestycyjnych przetwór
stwa spożywczego sę kontynuowane takie zadania jak;
Zadania inwestycyjne
Zdolność produkcyj
na
Wartość kosztory
sowa w min zł
' Lata realiza
cji Zakład Mleczarski "Śląsk"
Tychy
215,7 min 1
6005,0 1979-84 Piekarnie mechaniczne w:
Świętochłowicach ...
Raciborzu ... . . Ż o r a c h ... .
J a w o r z n i e ...••••••••
12 t/d 12 t/d 24 t/d 24,8 t/d
174,3 186,2 456,5 273,7
1978-84 1978-84 1979-84 1979-84 Ciastkarnia przemysłowa w Kato
wicach 1... 20 t/d 733,3 1976-83 Modernizacja i rozbudowa masar
ni w Sosnowcu ... . 12 t/d 215,2 1975-83 Modernizacja i rozbudowa rafi
nerii w śląskich Zakładach Przemysłu Tłuszczowego w Kato
wicach ... . 5600 t oleju/r
210,8 1982-83
Obok realizowanych już inwestycji rozpoczęto w 1983 roku moder
nizację młyna w Zabrzu i odbudowę spalonego młyna w Mikołowie.
W 1983 roku występił wzrost udziału wartości produkcji prze
mysłu spożywczego w przemyśle uspołecznionym ogółem w stosunku do odpowiednich wielkości z lat 1980-1982, co ilustruje poniższe zestawienie:
L a t a
Produkcja sprzedana przemysłu spożyw
czego w mld złotych /ceny bieżące/
udział procentowy w sprzedaży przemys
ogółem
1980 i 37,3
- Ф
7,5
1981 36,3 8,3 - .
1982 83,2 7,3 .
1983 132,2 9,3 .
Wzrost udziału przemysłu spożywczego w produkcji przemysłu ogó
łem świadczy o wystąpieniu korzystnych zmian strukturalnych w przemyśle województwa katowickiego, które należy przypisać zarów
no dobrej pracy przemysłu spożywczego jak i rozwojowi bazy wytwór
czej^ tej liczącej się na rynku gałęzi przemysłowej*
Katowice,dnia 28 lutego 1984 roku
WUS Katowice, zam, 33 /84 3 0 A*<
---