Joachim Roman Bar
Listy postulacyjne
Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 19/1-2, 343-345
[5] Z p ra k ty k i sądow ej 343 suas trib u n a li ex h ib ea t, im pedit. Ideogue p rapositis dufoiis ita respon- dem us:
Ad prim um . N egative, seu non posse. Ad secundum . P ra e v isu m in prim o.
T łu m aczenie w yżej przytoczonych te k stó w n ie n a su w a żadnych w ą t pliwości. S ty l je st zrozum iały, a sk ła d n ia pro sta. W niosek końcow y: p ra k ty k a sądow a w in n a ściśle p rzestrzegać za w arty ch w nich p o stan o w ień.
B p E d m u n d llc e w ic z
S u fra g a n L ubelski O ficjał T ry b u n a łu L ubelskiego L ublin, dn. 2 k w ie tn ia 1975 r.
Listy postulacyjne
O lista c h p o s tu la c y jn y c h1 w y stę p u jąc y ch w procesie b ea ty fik ac y jn y m m ów i k an o n 2077. P rz e z te lis ty rozum ie p raw o d aw ca sp e c ja ln e pism a, w k tó ry ch osoby p ia stu ją c e w yższe godności kościelne lu b cyw ilne oraz osoby p ra w n e (m oralne) proszą papieża, ab y zezw olił n a w prow adzenie sp raw y b ea ty fik a c y jn e j przed try b u n a ł S tolicy A postolskiej (albo na rozpoczęcie procesu kanonizacyjnego). Do czasu refo rm y p ro ce d u ry b e a ty fik a cy jn e j ddkonaneij w 1969 r. i(Motu p ro p r. Sa n ctita s clarior) listy p o stu lac y jn e p rze d staw ia ło się po ukończeniu procesu in form acyjnego (diecezjalnego). O becnie pisze się je p rze d zw róceniem się b isk u p a do S tolicy A post. o otrzy m an ie pozw olenia i(nihil obstat) n a rozpoczęcie p rocesu kognicyjnego w diecezji. O czywiście dla sp raw , k tó re zostały rozpoczęte w ed łu g p o p rzedniej p ro ce d u ry , lis ty p o stu lac y jn e sk ła d a się p rzed u zyskaniem d e k re tu „w prow adzenia sp ra w y ” (in tro d u ctio causae). N adto sk ła d a się listy p o stu lac y jn e raz em z p ro śb ą o w znow ienie sp raw y osdby b ea ty fik o w an e j, czyli dla rozpoczęcia procesu kanonizacyjnego.
L isty p o stu lac y jn e n ie są konieczne, a le są pożyteczne. O becna p r a k ty k a sąd o w a n ie p rz y w ią z u je do nich w iększej w agi, a le n ie m ożna ich po m ijać w całości d o k u m e n tac ji p rz e d staw ia n ej S tolicy A post., s tą d i kanoniści m uszą zn ać zasady p ra w n e i n orm y zw yczajow e odnoszące się do tych pism .
W edług kan. .2077 i d e k re tu K ongregacji O b rz ę d ó w2 z dn ia 15. I. ,1935
1 L ite ra tu r a k an o n isty czn a n iew iele za jm u je się tą k w estią, n a w e t w dziełach pośw ięconych e x professo zadaniom p o stu la to ra , zob. np. P a d a c z W ł., M a c h e j e k M., S p r a w y b e a ty fik a c y jn e na terenie
d ie ce zji, P o zn ań 1957 s. 321—322, M i t r i A ., De fig u ra iuridica p o stu - latoris in causis beatifica tio n is et canonizationis, R om a 1962 s. 118.
* S. R. C., decr. Q u u m n o n u n u s, § 1, AAS 27 (1935) 58—59. U w agi do tego d e k re tu n ap isa ł F. R o b e r t i, A p o llin aris 8 (1935) 356—357.
344 Z p ra k ty k i sądow ej
[
6]
oraz p ra k ty k i S tolicy Apost. m ogą pisać listy p o stu lac y jn e osoby fi zyczne i m o raln e (praw ne). Osoby fizyczne, to: k ard y n ało w ie, p a tr ia r chow ie, biskupi, opaci udzielni (nullius), n ajw yżsi przełożeni (i przeło żone) zakonów oraz zgrom adzeń zakonnych i in n i d o stojnicy ta k spo śród k le ru diecezjalnego ja k i zakonnego np. p ra ła c i, kanonicy, przeło żeni wyżsi. Rów nież osoby św ieckie stojące n a czele p ań stw (królow ie, prezydenci), p ro w in cji, m ia st i. in n i znaczniejsi urzędnicy.O soby m o raln e i(prawne): synod (plenarny, p ro w in cjaln y , diecezjalny), k a p itu ły k a te d ra ln e i kolegiackie, zakony i zgrom adzenia zakonne m ęs k ie i żeńskie, b ra c tw a , stow arzyszenia kościelne, ponadto narodow e p rzed staw icielstw o ustaw odaw cze (p arlam en t, senat), p ro w in cja ln e czy m iejsk ie ra d y a d m in istra c y jn e , u n iw ersy te ty , różnego ro d za ju sto w a rz y szenia i zw iązki, ja k adw okatów , le k arzy , pisarzy itp.
D e k re t z 1935 r. w ylicza znacznie w ięcej osób n iż to było zaznaczone w d e k re cie pap. Innocentego X I z d n ia 15. X. 1678, ale je st to lista przy k ład o w a, n ie w y k lu c z a3 innych w y b itn iejszy ch osób fizycznych i p ra w n y c h (m oralnych).
W . obecnej p ra k ty c e K o n g re g ac ji d/s Ś w iętych n ajw ięk sze znaczenie posiada lis t p o stu lac y jn y k o n fe re n c ji episkopatu danego k ra ju . P ow inien ta k i lis t n ap isać ta k ż e toiskup diecezji, m a ją c e j ja k iś zw iązek ze S ługą Bożym, np. S. B. u rodził się n a te re n ie tej diecezji, praco w ał tam przez czas dłuższy, ta m je s t je g o grób itp. G dy chodzi o S ługę Bożego zakon n ik a , dobrze byłoby m ieć lis t p o stu lu jący od k rajo w e j k o n feren c ji w y ż szych przełożonych zakonnych.
N ie m a jakiegoś u stalonego sposobu red a g o w a n ia listów p o stu lac y j- nych. N ależy je d n a k przypom nieć, że w spom niany d e k re t K o n g re g a c ji4
w y ja śn ia ją c k an o n 2077 p otępia nadużycia, k tó re się za k ra d ły d o spo sobu zdobyw ania i red a g o w a n ia listów p ostulacyjnych. N ie m ożna p rz y gotow ać d ru k ó w i prosić osoby u p raw n io n e o ich podpisanie, a le p o w in n y to być listy b ard z iej osobiste, w y ra ż a ją c e pogląd danej osoby n a spraw ę, stw ie rd z ając e sław ę świięitości żydia i cudów (łask) Sługi Bo żego.
O czywiście często trze b a dać w spom nianym osobom p ew n e pomoce dla zre d ag o w an ia pism a, ja k życiorys, w zory w stęp u i zakończenia listu 5
itp. W liście p o stu lacy jn y m trzelba coś kon k retn eg o pow iedzieć o danym S łudze Bożym, zw łaszcza okoliczności p rze m aw ia jąc e za heroicznością cnót, a potem zaznaczyć ja k ie korzyści K ościołow i pow szechnem u i lo k aln e m u p rzyniesie b e a ty fik a c ja (kanonizacja).
N ależy pisać w języku zrozum iałym w K u rii R zym skiej (łacińskim , w łoskim , fra n c u sk im , angielskim ), zw racać się bezpośrednio do papieża.
3 P o r. R o b e r t i, ja k w yżej.
4 A AS 27 (1935) 59.
5 T akie w zory są w odpow iednich dziełach, zob. np. P a d a c z , H a - c h e j e k , ja k w yżej s. 434—436. N ależy zw rócić uw agę, że obecnie je st ty lk o jed en lis t o d d an e j osoby, nie rozróżnia się pism „ in sta n te r” od „in sta n tiu s in stan tissim e”.
m
Z p ra k ty k i sądow ej 345 N ie p osyła się je d n a k listu an i w p ro st do K ongregacji, an i do S e k re ta ria tu S ta n u , ale trze b a go w ręczyć p o stu lato ro w i spraw y, gdyż on d o łącza ta k ie listy do a k t sp raw y , w odpow iednim m om encie, zgodnie z pro ced u rą.C hociaż listy postu lacy jn e zasadniczo m a ją w yjść spontanicznie od z a in te re so w an y c h sp raw ą osób, to je d n a k w p ra k ty c e p o stu la to r pow i nien zw rócić się z p ro śb ą o n ap isan ie ta k ich listów , gdyż on zna p r o cedurę i sta n sp raw y a n ad to m oże służyć pom ocą w p raw id ło w y m z re dagow aniu pism a. D e k re t z 1935 r. nie zakazuje p o stu lato ro m s ta ra ń o zeb ran ie listó w po stu lacy jn y ch , a le głów nie zw raca u w ag ę 6, a b y osoby u p raw n io n e do w y sta w ia n ia listó w pisały je dobrow olnie i n a p o d sta w ie w łasnych w iadom ości, ja k to p rze p isu je k anon 2077.
L isty p o stu lac y jn e m a ją p ew ie n w pływ n a przyspieszenie procesu b ea ty fik ac y jn e g o (kanonizacyjnego), dlatego osoby u p raw n io n e pow inny spełnić ch ętn ie i ja k n ajszybciej zaszczytną m isję przyczynienia się do w yniesienia na o łta rz e S ług B o ż y ch 7.
Joa ch im R o m a n Bar O FM C onv
6 R o b e r t i, tam że.