Aluminiowanie żeliwa metodą aktywacji powierzchni formy

(1)

ZBIGNIEW PŁAWSKI

ALUMINIOWANIE ŻELIWA METOD* AKTYWACJI POWIERZCHNI FORMY

S t r e s z c z e n i e :

P rz e d s ta w io n o w y n ik i b a d a ń n a d u zy sk iw an ie m pow łok alu m in io w y ch n a ż e l i w i e m eto d ą a k t y w a c j i p o w ie r z c h n i fo rm y . M etoda t a może z n a l e ź ć z a s to s o w a n ie do w ykonyw ania ż a ro o d p o rn y c h pow łok n a o d le w a ch .

P o w ło k i alu m in io w e n a t e c h n ic z n y c h s t o p a c h ż e l a z a z n a j d u j ą z a s to s o w a n ie ja k o p o w ło k i o ch ro n n e p r z e d k o r o z j ą gazow ą w podw yższonych te m p e r a tu r a c h . U zyskiw ane s ą ró żn y m i m etodam i, g łó w n ie n a s t a l i , co p o zw a la w w ie l u p rz y p a d k a c h w yelim inow ać k o sz to w n e 1 d e f ic y to w e s t a l e sto p o w e .

P o k ry w an ie odlewów ż e liw n y c h alu m in iu m n a t r a f i a n a s z e r e g t r u d n o ś c i , k t ó r y c h p r z y c z y n ą s ą w ła s n o ś c i ż e liw a ja k o m a t e r i a ł u p o d ło ż a . T ru d n o ś c i te c h n o lo g i c z n e p o d c z a s a lu m in io w a n ia w y n ik a ją g łó w n ie z o b e c n o ś c i d u ż e j , w p o ró w n a n iu z e s t a l ą i l o ś c i w ę g la , w y s tę p u ją c e g o zarów no w p o s t a c i z w ią z a n e j ja k i w o ln e j. Znane m eto d y m e ta liz o w a n ia s t a l i w p rz y p a d k a c h s to s o w a n ia i c h do ż e liw a u l e g a j ą m o d y f ik a c ji u w z g lę d n ia ją c e j s p e c y f ic z n e w ła s n o ś c i ż e liw a .

P rz e d s ta w io n e b a d a n ia m ia ły n a c e l u o p rac o w a n ie m etody a lu m in io w a n ia ż e liw a sposobem a k t y w a c j i p o w ie r z c h n i fo rm y . M etody o d le w n ic z e sto so w a n e b y ły d o tą d do w ykonyw ania pow łok z ż e la z o s to p ó w / F e - C r , Fe-W, Fe-Mn, F e - C r -N i, F e-M o /, chrom u, w z g lę d n ie tw a rd y c h m a te r ia łó w ja k b o r k i i w ę g li

k i /C rB g , T iC , WC/. O dlew n icza m e to d a w z b o g a c a n ia p o w ierz ch n io w y ch w arstw ż e liw a w alum inium może m ieć d u że p r a k ty c z n e z n a c z e n ie .

(2)

- 112 -

B adania w łasne

W przeprow adzonych B a d a n ia c h używano 4 r o d z a j e proszków alum iniow ych, ró ż n ią c y c h s i ę m iędzy so b ą z i a r n i s t o ś c i ą . C h a ra k te ry s ty k ę z i a r n i s t o ś c i stosow anych proszków podano w t a b l i c y 1 .

C h a r a k te r y s ty k a z i a r n i s t o ś c i p roszków alum iniow ych

T a b l ic a 1 . Ozna

c z e n ie p ro s z k u

Nr s i t a

P rz e ś w it [mm]

P o z o s ta ło ś ć n a s i c i e

m

P o w ie rz c h n ia w ła śc iw a

P r - ]

20 0 ,8 5 0 ,6 6

50 0 ,6 0 5 ,5 0

Al I 40

50

0 ,4 2 0 ,3 0

2 6 ,7 4

4 1 ,4 6 6 4 ,2

70 0,21 2 6 ,3 0

100 0 ,1 5 1 ,0 0

140 0 ,1 0 5 0 ,5 4

A l I I W ydzielona f r a k c j a w w ym iarze z i a r n

w z a k r e s i e 0 ,2 5 - 0 ,5 0 mm 7 6 ,0

70 0 ,2 1 7 7 ,4

A l I I I 100 0 ,1 5 1 4 ,4 10 3 ,0

140 0 ,1 0 5 8 ,2

j Al IV 270

denko

0 ,0 5 5 5 4 ,5

4 5 ,7

4 7 6 ,0

P ie rw sz e p ró b y n i e d a ł y pozytyw nych r e z u l t a t ó w , a c z k o lw ie k ju ż p o d cz as ty c h p ró b można b y ło zauważyć wpływ z i a r n i s t o ś c i , a co s i ę z tym w iąże i p o w ie rz c h n i w ła ś c iw e j pro szk ó w n a p ro c e s tw o r z e n ia w arstw stopow ych n a p o w ie rz c h n i odlew u. W yznaczona p o w ie r z c h n ia w ła śc iw a d l a p o s z c z e g ó ln y c h

2

proszków w y n o s iła : Al I - 6 4 ,2 [— ••] , A l IX - 76 [— -1 , A l I I I - 1 0 3 i-~S

[

^{. pn}^{Ł j} ^{u g j} ^{L g J} ^{L g}

Do b a d a n ia u t l e n i a n i a wytypowano dwa r o d z a je proszków alu m in io w y ch : Al I o n a j m n ie js z e j p o w ie rz c h n i w ła ś c iw e j i Al IV o n a j w i ę k s z e j p o w ie rz c h n i w ła ś c iw e j. P om iar u t l e n i a n i a proszków przep ro w ad zo n o n a d e r i w a t o g r a f i e

(3)

ty p u 0D-102 p o d c z a s o g rz e w a n ia do te m p e r a tu r y o k o ło 830°C . P r z e b ie g p r o c e s u u t l e n i a n i a s i ę pro szk ó w p o k az an o n a r y s . 1 .

B y s .1 . P r z e b ie g p r o c e s u u t l e n i a n i a proszków alu m in io w y c h

A G j - k rzy w a u t l e n i a n i a s i ę p ro s z k u A l X [naweńka I j A G jy - krzyw a u t l e n i a n i a s i ę p r o s z k u A l IV JLaważka i j ]

T - p r z e b i e g zm ian te m p e r a t u r y p o d c z a s b a d a ń .

S tw ie r d z o n o , ż e p r ó b k i p ro szk ó w b ad a n y ch w d e r i w a t o g r a f i e , p o d g rz a n e do te m p e r a t u r y 830°C n i e u tw o r z y ły z w a r t e j m asy s t o p u , l e c z zach o w ały p o s ta ć p ro sz k ó w . ^ .o g rz a n e g o do te m p e r a tu ry 83C°C w c z a s i e 90 min

P r z y r o s t m asy p r o s z k u A l Ii/w y n o s ił 0 , % n a t o m ia s t p ro s z k u Al XV - 22,5% . P ro s z e k A l IV z a c z ą ł u t l e n i a ć s i ę b a rd z o in te n s y w n ie począw szy od te m p e ra t u r y o k o ło 550°C , b a r d z o d u ż a s k ło n n o ś ć do u t l e n i a n i a te g o p ro s z k u tłu m a c z y n iem ożność u z y s k a n ia p ra w id ło w e j p o w ło k i. I n t e n s y f i k a c j i u t l e n i a n i a p ro s z k u s p r z y j a ró w n ie ż du ża p o ro w a to ść p o k r y c ia aktyw nego. S tw ie r dzono t o w p rz y p a d k u z a s to s o w a n ia p ro s z k u A l I I s k ła d a j ą c e g o s i ę z z i a r r . o podobnych w y m iarach .

(4)

P rzeprow adzone p ró b y u z y s k a n ia w arstw stopow ych p r z y z a s to s o w a n iu p a s t s k ła d a ją c y c h s i ę z p ro s z k u alum iniow ego i spoiw a o ra z b a d a n ia u t l e n i a n i a proszków alum iniow ych w y k az ały , ż e z i a r n a p r o s z k u p o k ry w a ją s i ę b ło n k ą tle n k ó w p rz e z co u tr u d n io n y j e s t k o n ta k t c i e k łe g o m e ta lu z alum inium . W c e l u u s u n ię c i a w a rste w k i tle n k ó w alum inium z p o w ie rz c h n i z i a r e n e k p ro s z k u o ra z z a p o b ie g a n ia je g o u t l e n i a n i u za sto so w a n o t o p n i k i . T o p n ik i je d n o c z e ś n i e p o le p s z a ją z w ilż a ln o ś ć p o k r y c ia aktyw nego p r z e z zalew any m e t a l , co j e s t jednym z podstaw owych warunków o trz y m a n ia c i ą g ł y c h d o b rze zw iązan y ch z podłożem w arstw stopow ych.

Do p ró b używano 9 ro d za jó w to p n ik ó w . N a jle p s z e w y n ik i u zyskano p r z y z a sto so w a n iu ja k o to p n ik ó w bezwodnego b o ra k s u o r a z m ie s z a n in y b o ra k s u i t l e n k u b o ru / 3 ; 2 / . U ży cie zestaw ów to p n ik ó w z a le c a n y c h w p r o c e s i e a l u m iniow ania k la sy c z n y m i m etodam i, w s k ła d k tó r y c h wchodzą n a j c z ę ś c i e j c h l o r k i i f l u o r k i o ra z k r i o l i t , n i e d a ło sp o d z iew a n y ch r e z u l t a t ó w . S ła b e w y n ik i uzyskano p r z y z a s to s o w a n iu k r i o l i t u , m ie s z a n in y c h lo r k u sodu i p o ta s u /1^! 1/ i m ie s z a n in y c h lo rk u s o d u , c h lo r k u p o ta s u i k r i o l i t u / 12^: 5^: 3^{/ .} N ie uzyskano w arstw y sto p o w e j p r z y z a s to s o w a n iu m ie s z a n in y c h lo r k u s o d u , p o ta s u i w apnia /1 s 1 : 1 / . Negatywne w y n ik i p r ó b , w k tó r y c h używano wy

m ie n io n e t o p n i k i można tłu m a c z y ć r e a k c j ą t y c h s o l i ze szkłem wodnym.

Wnioskiem z p rze p ro w ad z o n y ch p r ó b j e s t k o n ie c z n o ś ć s to s o w a n ia b o ra k s u lu b m ie sz a n in y b o r a k s u i t l e n k u b o ru ja k o to p n ik u ją c y c ł^ d o d a tk ó w do p a s t a k ty w u jąc y ch p o w ie rz c h n ię fo rm y . Wprowadzona do p a s t y i l o ś ć to p n i k a pow in

n a w ynosić o k o ło 3% i l o ś c i s k ła d n ik a m e ta lic z n e g o .

B o d zaj za sto so w a n eg o spoiw a w yw iera wpływ n a p r o c e s tw o r z e n ia s i ę war

stw y s to p o w e j. D o św iad c ze n ia p rzep ro w ad zo n o p r z y u ż y c iu o rg a n ic z n y c h spoiw / t y p u ż y w ic / o ra z spoiw krzem ianow ych /so d o w eg o s z k ł a wodnego i krzem ian u e t y l ą / . N ajo d p o w ie d n ie jszy m spoiwem o k a z a ło s i ę s z k ło wodne.

Wprowadzano j e do su c h y ch sk ła d n ik ó w p o k r y c ia w p o s t a c i 15%-go wodnego ro z tw o ru w i l o ś c i o k o ło 10 - 15 ml n a 100 g p o z o s ta ł y c h s k ła d n ik ó w . J e s t t o i l o ś ć m o ż liw ie n a jm n ie js z a z a p e w n ia ją c a d o b re z w ią z a n ie sk ła d n ik ó w

o ra z p a s t y z p o w ie rz c h n ią fo rm y . Bów nież d o b re w y n ik i u zyskano s t o s u j ą c ja k o spoiw o k rz e m ia n e t y lu -

(5)

W p rzep ro w ad zo n y ch p ró b a c h w y k o rz y sta n o form y skorupow e, w k tó r y c h aktywowano d o ln ą , p ł a s k ą poziom ą p o w ie rz c h n ię w n ęk i. P ró b k i p o s ia d a ł y k s z t a ł t walców o w ym iarach 0 6 0 x 1 0 1 0 5 0 x 1 5 mm.

Formy zalew ano żeliw em szarym o s k ł a d z i e chemicznym w n a s tę p u ją c y c h z a k r e s a c h :

C - 2 ,8 - 3 ,2 % S i - 2 ,1 - 2 ,4 % Mn - 0 ,5 - 0 ,8 % C r - 0 , 4 - 2 , 0 % S - max 0 ,1 4 % P - max 0 ,6 5 %.

p ę c z n ie n ia D odatek chromu w i l o ś c i do 2 % o g r a n ic z a p ę c z n i e n ie ż e liw a .P ro c esY m ó g ł - by spowodować od ry w an ie p o w ło k i od p o d ło ż a lu b j e j p ę k a n ie .

Z ak res te m p e r a t u r z a le w a n ia p ró b e k w y n o sił od 1360 do 1480°C . .Formy aktywowano p o k ry ciem będącym m ie s z a n in ą p ro s z k u alum iniow ego, t o p n ik a i sp o iw a . Stosow ano n a s tę p u j ą c e i l o ś c i s k ła d n ik a m e ta lic z n e g o : 0 ,4 7 ; 0 ,4 2 ; 0 ,2 5 ; 0 ,1 8 ; 0 ,1 1 ; 0 ,0 8 i 0 ,0 4 g n a 1 cm2 pokryw anej p o w ie rz c h n i . T opnik dodawano w i l o ś c i 3 % w s to s u n k u do sk ła d o w e j m e t a l i c z n e j , n a to m ia s t spoiw o w p o s t a c i 15 %-go ro z tw o ru wodnego w i l o ś c i 10 - 1 5^ml n a 100 g p o z o s ta ł y c h s k ła d n ik ó w .

P rzeprow adzono dwa r o d z a je w y ż a rz a n ia r ó ż n ią c e s i ę m iędzy so b ą tem pe

r a t u r ą /8 0 0 i 8 5 0 ° 0 / i czasem /o d p o w ie d n io 2 g o d z . i 3 ,5 g o d z . / . Z a s to s o w an ie o b ró b k i c i e p l n e j m ia ło w ykazać j e j wpływ n a g ru b o ść w arstw y p r z e j ś c io w e j w a lu m in io w e j pow łoce n a ż e l i w i e .

W o p a r c iu o b a d a n ia m e t a l o g r a f i c z n e i m ik r o tw a rd o ś c i o ra z dane l i t e r a tu ro w e [ i , 2 , 4 , 5] o k r e ś lo n o s k ł a d fazow y s t r e f y p r z e jś c i o w e j o ra z z id e n ty fik o w a n o c h a r a k te r y s t y c z n e w y d z ie le n ia w w a rs tw ie a lu m in io w e j.

S t r u k t u r ę p o w ło k i a lu m in io w e j pokazano n a r y s . 2 . Powłokę uzyskano / w n a s tę p u j ą c y c h w arunkach: fo rm ę aktywowano p ro sz k ie m aluminiowym w i l o ś -

p /

c i 0 ,2 5 g/cm w o b e c n o ś c i 3 % b o r a k s u . T e m p e ra tu ra z a le w a n ia w y n o s iła 1400°C . R y s . 3 p o k a z u je s t r e f ę p r z e jś c i o w ą t e j sam ej p r ó b k i p r z y po

w ię k s z e n iu 500 r a z y .

A n a liz a u k ła d u ż e la z o -a lu m in iu m [2] p o zw a la s t w i e r d z i ć p r a k ty c z n ą n i e - r o z p u s z c z a ln o ś ć ż e l a z a w a lu m in iu m , n a to m ia s t r o z p u s z c z a ln o ś ć alum inium w ż e l a z i e j e s t w ysoka i w ynosi o k o ło 35 % w te m p e r a tu r z e p o k o jo w e j.

W skutek zn ik o m ej r o z p u s z c z a ln o ś c i ż e l a z a w alum inium ju ż naw et n ie z n a c z n e i l o ś c i ż e l a z a pow odują w ystęp o w an ie f a z y F e A lj.

(6)

Budowę s t r e f y p r z e jś c io w e j o k re ś lo n o p rz e c h o d z ą c od s tr o n y ż e liw a w k ie ru n k u p ow łoki a lu m in io w e j. B e z p o śre d n io p r z y g r a n ic y z żeliw em m i- k rotw ardość w arstw y j e a t jednakow a we w s z y s tk ic h p rzy p a d k ach i w ynosi o koło ‘VQOjCS.V / o b c i ą ż e n i e 5QG/, co odpowiada m ik ro tw a rd o ś c i ro z tw o ru s t a  łe g o alum inium w ż e l a z i e o z a w a r to ś c i do o k o ło 25 % alum inium . N a s tę p n ie w k ie ru n k u k raw ęd z i pow łoki w y stę p u je b a rd z o tw a rd a w arstw a m ik ro tw a r

d o ś c i 1150 do 1280 HY / o b c i ą ż e n i e 50G /. Z godnie z b ad a n ia m i m ik ro tw a rd o ś- Ci i danymi p rzy to c zo n y m i w l i t e r a t u r z e [4 , 5] w a rstw ie t e j można p r z y p i

sa ć budowę f a z y m ię d z y m e ta lic z n e j A l^ . K o le jn o n a s t ę p u j e w arstw a bo

g a t s z a w alum inium p r z y l e g ł a do p o w ło k i alu m in io w e j i p o s ia d a j ą c a m ik ro - tw ard o ść o koło 750 HV / o b c i ą ż e n i e 50G /. W arstwę t ę tw o rz y f a z a F e A lj.

W w a rstw ie alum inium po s t r o n i e z e w n ę trz n e j s t r e f y p r z e jś c i o w e j wi

doczne s ą w y d z ie le n ia związków m ię d z y m e ta lic z n y c h o d u ż e j d y s p e r s j i . Widoczne n a t l e pow łoki alu m in io w e j w y d z ie le n ia o c h a r a k te r y s t y c z n e j p o s t a c i w ydłużonych i g i e ł s ta n o w ią z g o d n ie z b ad a n ia m i p rz y to c z o n y m i w l i t e r a t u r z e [1 ] o raz badaniam i m ik ro tw a rd o śc i /8 5 0 - 1000 HV, o b c ią ż e n ie 20G/ m ię d z y m e ta lic z n e p o łą c z e n ie n a jb o g a ts z e w alum inium - F e A lj.

W m e to d zie alu m in io w a n ia odlewów sposobem a k ty w a c ji p o w ie rz c h n i form y n a le ż y b ra ć pod uwagę m ożliw ość i n f i l t r a c j i zalew anego m e ta lu do porowa

te g o , w pewnym s to p n i u ,p o k r y c ia . Z ja w isk o t o s p r z y j a pow staw aniu w powło

ce f a z wzbogaconych w różnym s to p n iu w ż e la z o .

p o w ło ce-alu m in io w ej wykonanej m etodą o d le w n ic z ą w y s tę p u ją

o b sz a ry b o g a ts z e w ż e la z o , m ożliw e do s tw ie r d z e n i a n a d ro d z e m ik ro a n a - l i z y r e n tg e n o w s k ie j.

B adania r o z ło ż e n ia ż e la z a i alum inium w w a rstw ie brzeg o w ej p rze p ro w a

dzono p r z y pomocy m ik r o a n a liz a t o r a re n tg e n o w sk ie g o ty p u MAE-1 p r o d u k c ji r a d z i e c k i e j .

W p ró b k ac h badano r o z ło ż e n ie p ie rw ia s tk ó w p rz e c h o d z ą c od osnowy do k raw ędzi p r ó b k i. Na r y s . 4 pokazano w ykres r o z ł o ż e n i a alum inium i ż e l a z a sp o rzą d zo n y d l a p r ó b k i u z y s k a n e j w n a s tę p u ją c y c h w arunkach: i l o ś ć p ro sz k u alum iniow ego - 0 ,2 5 g n a 1^cm2 aktywow anej p o w ie rz c h n i, 3 % b o r a k s u , te m p e ra tu ra z a le w a n ia 1400°C.

W yżarzanie p ró b e k w te m p e ra tu rz e 850°C w c z a s i e 3 ,5 go d z. pow oduje p o w ięk sze n ie g r u b o ś c i w arstw y p r z e jś c i o w e j o 150 - 200/tm ,

-

116

^-

(7)

90 BO 70 m 50 40 30\

\

L

\

W 0

XM

l\ t o

vl/

--- / V ,

n L r

0 1 O 2)JO s^{00 4ć}X? 500 600 700 900 X 0 XXoo n.» a

«7

^a^SKJum

90 80

A n.

A I A

/ \ i ’

r v "V

^{r \} ^{/ V}

70 00

^ 1 l I

1

^—

40 •

90

10 0

t ■j i i

R ys. 4 . Wykres r o z ł o ż e n i a alum inium i ż e la z a w pow łoce alu m in io w e j

R y s. 2 . Powłoka alu m in io w a n a ż e l i w i e . Pow. 100 x N i t a l

R ys. 3 . S t r e f a p r z e jś c io w a p o w ło k i a lu m in io w e j. Pow. 500 x N i t a l

(8)

D y sk u sja wyników b adać

P rzeprow adzone b a d a n ia w y k azały , ż e p o k r y c ie a k ty w u ją c e form ę powinno być tr ó js k ła d n ik o w e i z a w ie ra ć o p ró cz p r o s z k u alum iniow ego i sp o iw a rów

n ie ż t o p n i k i . N ajo d p o w ie d n ie jszy m i to p n ik a m i s ą b o ra k s lu b je g o m ie s z a n i

n a z tle n k ie m b o r u .

I l o ś ć zastosow anego s k ła d n ik a m e ta lic z n e g o do a k ty w a c ji p o w ie rz c h n i form y ma wpływ n a ja k o ś ć p o w ło k i. D obre p o łą c z e n ie p o w ło k i z żeliw em uzyskano p r z y n a s tę p u ją c y c h i l o ś c i a c h alum inium s 0 ,4 7 t 0 ,4 2 i 0 , 2 5 S n a 1 cm^ pokryw anej p o w ie rz c h n i fo rm y . P rz y u ż y c ia p ro s z k u alum iniow ego w i l o ś c i m n ie js z e j od o k o ło 0 ,2 0 g/cm otrzym ano p o w ło k i n i e c i ą g ł e .p

W p ró b a c h aktyw ow ania p o w ie rz c h n i form y i l o ś c i ą alum inium m n ie js z ą od o k o -

2 2

ł o 0 ,1 0 g/cm n i e uzyskano w arstw y s to p o w e j. W iększe od o k o ło 0 ,5 0 g/cm i l o ś c i p ro s z k u alum iniow ego n i e b y ły ilo ś c io w o w iązan e p r z e z ż e liw o podczas z a le w a n ia , w sk u tek czeg o p o w ie rz c h n i a p o w ło k i b y ł a p o ro w a ta .

D z ię k i z a sto so w a n iu proszków w ie l o f r a k c y jn y c h / A l 1 / można u zy sk ać pow łoki b a r d z i e j z w a rte n i ż p r z y u ż y c iu proszków s k ł a d a j ą c y c h s i ę z z i a r n o p odobnej ś r e d n ic y /A l I I / . K on ieczn e j e s t sto s o w a n ie p ro s z k u a lu m in io wego o m o ż liw ie grubym z i a r n i e , większym od o k o ło 0 ,2 0 mm. Ze sto so w a n y ch w b a d a n ia c h m a te ria łó w do aktyw ow ania p o w ie r z c h n i form y / t a b l i c a 1 / n a j odpow iedniejszym o k a z a ł s i ę p r o s z e k A l I»

G ru b o ści otrzym ywanych powłok m i e ś c i ł y s i ę w z a k r e s i e 0 , 6 — 2 , 5 mm.

N ie uzyskano pow łok o g r u b o ś c i m n ie js z e j od 0 ,6 mm. S t o s u j ą c p r o s z e k o m o ż liw ie drobnym z i a r n i e możemy o trzym ać c i e ń s z ą p o w ło k ę.

Optym alna te m p e r a tu ra z a le w a n ia form żeliw em m ie ś c i s i ę w z a k r e s i e od 1400 do 1480°C.

P ow łoki a l uminiowe otrzym ane m etodą o d le w n ic z ą p o s i a d a ł y rów nom ierną g ru b o ś ć , k t ó r a n a p r z e k r o j u p r ó b k i r ó ż n i ł a s i ę m aksym alnie o o k o ło 10 %.

T e c h n o lo g ia a lu m in io w a n ia ż e liw a m eto d ą a k ty w a c ji p o w ie r z c h n i form y może z n a le ź ć z a s to s o w a n ie do otrzym yw ania ża ro o d p o rn y c h pow łok n a odlew ach .

(9)

L i t e r a t u r a :

1 . D rą ż k ie w ic z T . , G ę b a ls k i S . - " Ż a ro o d p o rn e p o w ło k i alu m in io w e n a s t a l i i ż e l i w i e " . WNT W arszaw a, 1957.

2 . W aszczenko K . , Z iz c z e n k o W ., P r is to w A. - " B i m i e t a l l i c z e s k i j e o t l i w k i ż e l e z o - a l u m i n i j " . M a s z i n o s t r o j e n i j e , Moskwa 1966.

p . W achelko T . , M arcinkow ska J . - " Ż a ro o d p o rn e p o w ło k i a lu m i

niow e n a ż e l i w i e wykonane m e to d ą z a n u rz e n io w ą " . P r z e g lą d O dlew nictw a n r 1 0 , 1969*

4 . Biabow W.B. - "S w arka p ła w ie n ije m a l u m i n i j a s o s t a l j u " . N aukow aja Dumka, K ijó w , 19&9«

5 . C z& ruciiina E . S . , G ałow anienko S . A . , U a s tie ro w W.A.

- " B i m i e t a l l i c z e s k i j e s o j e d i n i e n i j a " . U i e t a l l u r g l j a , Mosk w a, 1 9 7 0 .

AjtaTKpoBauue l y r y s a ueTOAOU aETMBauKa nosepocHocTH fyopmu

P e 3 c u e

IIpexcTaBJieHO peayasT aT u HCcaesoBaiuitt no ncsjyaeBnn aauTMpoaaHHŁDc noKpmatt Ha ayryH e n e r0 x0 u aKTHBaąHH noB epiH o cia $o p iu i.

¡itc t ueTos uczeT npHMeHHTŁCa npa naroTOBJteHHH z a p o c r o S a a r no Kpami! Ha OTZHBKaZ.

(10)

The c o a t i n g o f c a s t - i r o n w ith alum inium by means o f a c t i v a t i n g th e m ould s u r f a c e

S u m m a r y

T h ere a r e r e p r e s e n t e d th e r e s u l t s o f i n v e s t i g a t i o n s c o n c e r n in g th e c o a t i n g o f c a s t - i r o n w ith alu m in iu m , m aking u s e o f th e m ethod o f a c t i v a t i n g t h e s u r f a c e o f th e m o u ld . T h is m ethod may p ro v e u s e f u l i n th e p r o d u c t i o n o f h e a t - r e s i s t i n g c o a t s on c a s t i n g s .