KORESPONDENCJA
z Abu Dhabi 13
RANKING NIEEFEKTYWNYCH
inwestycji 08
ENERGETYCZNA LAWINA
ruszyła 24
www.biznesiekologia.pl
Kwiecień / Maj 2014
Cena
10 zł
ukazuje się od 1997 roku
nr 132 / 133
ISSN
1429-5512
(w tym 5% VAT)TO B&E OR NOT TO B&E
OPINIE – EKO-EURO - EKO-RYNEK – TARGI – KONGRESY – KONFERENCJE – INNOWACJE
977142955124405
KORESPONDENCJA
z Abu Dhabi 13
RANKING NIEEFEKTYWNYCH
inwestycji 08
ENERGETYCZNA LAWINA
ruszyła 24
Szanowni Państwo,
1. kwietnia odbyła się debata zatytułowana „Mądry Polak po wodzie” zorganizowana przez firmę Procesy Inwestycyjne. Przebieg debaty pokazał, że to nie z uwagi na datę nadano ten przewrotny tytuł.
Już z pierwszych wypowiedzi ekspertów dowiedzieliśmy się, że tak naprawdę nie wiadomo, kto odpowiada za systemowe rozwiązanie zaopatrzenia w czystą zdrową wodę i gospodarkę ściekową. Zdaniem większości obo- wiązek ten należy do państwa, podobnie jak skuteczny nadzór i kontrola nad realizacją kosztownych inwestycji.
W latach 2003 – 2012 wydano na te cele 65 mld złotych, a do 2015r. wydamy jeszcze 37,5 mld. Jeśli Polska nie zdąży zmodernizować instalacji wodno-kanalizacyjnych, by spełnić normy do 2015 roku, UE może nałożyć na nasz kraj wysokie kary.
W Polsce w chwili obecnej działa ponad 1600 przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. Dlatego eksperci debaty wskazali na potrzebę rozsądnej koordynacji planów i realizacji zadań w tym ważnym dla społeczeństwa sektorze. Ma to na celu zapewnienie racjonalnego wykorzystania zasobów wodnych, środków inwestycyjnych, istniejącej już i powstającej infrastruktury.
Ważniejsza od kar jest jednak troska o ludzkie zdrowie, na co zasadniczy wpływ ma zdrowa żywność oraz czy- sta woda po akceptowalnej cenie. Tymczasem istnieje ogromna rozbieżność cen na usługi wod-kan dochodząca do 1000%! Dotychczasowe inwestycje przynoszą już spadek zapotrzebowania na wodę średnio o 19%.
Przeciętny wydatek gospodarstwa domowego za wod-kan wynosi 116 zł. miesięcznie. Istnieje jednak dowolność cenowa, gdyż w ponad 50 % gmin taryfy za wodę i ścieki nie były zatwierdzane. Jest chaos. Przeważał pogląd, że to samorządy terytorialne powinny rozstrzygać o planowaniu przestrzennym i rozwoju infrastruktury w porozumieniu z sąsiadami.
Należałoby przy tym uwzględnić także to, że światowe zasoby słodkiej wody wynoszą zaledwie 2,5 % całkowi- tej objętości wody w hydrosferze, a do roku 2025 ilość wody zmniejszy się o 50% w krajach rozwijających się i o 18% w krajach uprzemysłowionych, do których należy Polska.
Zapraszamy do współpracy
Skład i łamanie: Studio C&D Company, Naświetlanie i druk: LOTOS Poligrafia ISSN 1429-5512. Nakład: 5000 egz.
Na okładce: Architectural Impression of Al Wasl Plaza, EXPO 2020 Dubai Źródło: www.expo2020dubai.ae
Bardzo późno zdobywamy się na odwagę, by wiedzieć to, co wiemy
Albert CamusMagazyn „BIZNES & EKOLOGIA” jest niezależnym czasopismem na rynku od roku 1997. Miesięcznik o zasięgu ogólnokrajowym, czytany przez profe- sjonalistów zajmujących się ochroną środowiska w administracji wszystkich szczebli, biznesie, przemyśle, nauczycieli, młodzież szkolną i akademicką oraz wszystkich, którzy interesują się problemami środowiska i jakości życia.
Aleksandra Wójtowicz - Redaktor Naczelna, tel. 604 772 512, a_wojtowicz@biznesiekologia.pl, Henryk Oleksy - Dyrektor Programowy,
tel. 601 354 144, olehenem@wp.pl
Zespół: Adam Bogoryja-Zakrzewski, Jolanta Kamieniecka, Peter van der Laan, Wanda Pazdan, Tadeusz Peter, Anna Piwowarska - Nasz, Bożena Tokarska, Natalia Skoczylas, Marek Szwarc, Cezary T. Szyjko.
Współpraca: Instytut na rzecz Ekorozwoju, Pracodawcy Rzeczpospolitej Pol- skiej, Polska Izba Gospodarcza EKOROZWÓJ, Społeczny Instytut Ekologicz- ny, Towarzystwo, Przyjaciół Filozofii Ekologicznej, Stowarzyszenie Polskich Mediów, Klub Publicystów „EKOS”, Stowarzyszenie Dziedzictwo Natury.
Redakcja zastrzega sobie prawo i skracania artykułów bez naruszenia zasad- niczych myśli autora i do dokonywania streszczeń. Redakcja nie ponosi od- powiedzialności za treść zamieszczonych reklam. Redakcja zastrzega sobie prawo nie przyjęcia zamówienia na reklamy niezgodne z filozofią czasopisma.
Redakcja zastrzega sobie możliwość dokonywania niezbędnych poprawek, uzupełnień, skrótów nadesłanych tekstów, dołączania cytatów, śródtytułów, treści w ramkach.
Rada Konsultacyjna:
Prof. dr hab. Zygmunt Babiński Prof. dr hab. Andrzej Grzywacz Prof. dr hab. Marek Gromiec Prof. dr hab. Andrzej Jasiński Prof. dr hab. Wojciech Majewski Prof. dr hab. Waldemar Mioduszewski
Prof. dr hab. Maciej Nowicki Prof. dr hab. Kazimierz Pająk Prof. dr hab. Jan Popczyk Prof. dr hab. Kazimierz Rykowski Prof. dr hab. Henryk Skolimowski Prof. dr hab. Ewa Solarska
nr 132-133/2014 nr 132-133/2014 3 2
AKTUALNOŚCI
CHINY mogą być odnawialne 6
NAGRODY PRZYJAZNEGO BRZEGU wręczone 10
WYDARZENIA
PROSUMENT – nowy program NFOŚiGW 21
BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
OSZCZĘDNIE, ODNAWIALNIE, OBYWATELSKO,fundusze europejskie na rewolucję energetyczną w regionach 4
AKTUALNOŚCI
BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
REPORTAŻ ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO
BUDUJĄCY eksperyment 58
BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCIOWE GOSPODAROWANIE WODAMI
ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO
EDUKACJA
LOKATA KAPITAŁU DLA KAŻDEGO? Wyjaśnia prawnik 40
GOSPODAROWANIE LASAMI WYDARZENIA
SALON DŁUŻNIKA
RECENZJA
NADLEŚNICTWO USTKA sięgnęło po unijne środki na małą retencję wodną 42
OBYWATELE rozliczają 4
KOALICJA NA RZECZ Utworzenia Krajowego Systemu Zrównoważonego Gospodarowania Energią 5
CHINY mogą być odnawialne 6
POWSTAJE PIERWSZY RANKING Nieefektywnych Inwestycji Unijnych 8
NAGRODY PRZYJAZNEGO BRZEGU wręczone 10 PROGRAM KSZTAŁCENIA menedżerów energii 16 JAK URATOWAĆ 1,7 MLD ZŁOTYCH dla budżetu? 38
KOLEJNA EDYCJA KONKURSU „Lider Partnerstwa Naturowego” 53 SKOŃCZMY Z MITAMI na temat słońca i wiatru 12
ENERGIA z 1001 nocy 13
WIĘCEJ WĘGLOWODORÓW z własnych źródeł 18 PROSUMENT – nowy program NFOŚiGW 20 OD KONSUMENTA do prosumenta 22 ENERGETYCZNA LAWINA ruszyła 24
PROJEKTY REGIONALNYCH programów uzgodnione 26 IDEA EVWEN nie rezygnuje 28
LOKATA KAPITAŁU DLA KAŻDEGO? Wyjaśnia prawnik 40
KORZYŚCI z infrastruktury ekologicznej 30
HOLENDRZY PODPOWIADAJĄ: jeśli nie możemy pokonać wody, musimy ją oswoić 32
O CZYM DŁUŻNIK powinien wiedzieć 35
NADLEŚNICTWO USTKA sięgnęło po unijne środki na małą retencję wodną 42 ROZMOWA FIRMY RODZINNE budują tożsamość 39
ROZWÓJ POLSKICH MIAST okiem rządu 44 BUDUJĄCY eksperyment 58
W REGIONACH WSZYSTKO SŁONE oprócz ceny 46
OBECNY TREND ŻYWIENIOWY Jedz Lokalnie 48 FAŁSZYWE NADZIEJE w sprawie zakazu GMO 49 CZY NAJLEPSZY ROLNIK będzie Polakiem? 50
ZIELONA GOSPODARKA PRZEDSIĘBIORCO! Bądź bardziej zasobooszczędny, niskoemisyjny i ... konkurencyjny 54
ROLNICTWO AFRYKI ZACHODNIEJ – niewykorzystany potencjał? 56 KOPALNIE surowców i wiedzy 60
Dieta i Miłość 64 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
GOSPODAROWANIE LASAMI
ENERGIA z 1001 nocy 13
BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
nr 132-133/2014
AKTUALNOŚCI
CHINY mogą być odnawialne
Chiny mogą przejść na energię odnawialną do 2050 roku i ten rodzaj energetyki może stanowić nawet 80 procent całego sektora energetycznego w tym kraju. Odnawialny scenariusz będzie kosztował Chiny mniej niż pozostanie przy węglu – dowodzi nowy raport przygotowany przez międzynarodową organi- zację ekologiczną WWF.
- Jeżeli Chiny przestawią się na OZE, zmniejszą jednocześnie emisję gazów cieplarnianych o 90 procent wobec dotychcza- sowych prognoz na rok 2050, przy założeniu, że nie wdro- żyłyby tego scenariusza – tłumaczy Tobiasz Adamczewski z WWF Polska. – Jednocześnie warto zauważyć, że nie odbę- dzie się to kosztem gospodarki i nie spowolni rozwoju eko- nomicznego.
Raport China’s Future Generation został przygotowany przez Energy Transition Research Institute (Entri) na zlecenie orga- nizacji WWF. W raporcie znalazły się cztery scenariusze, w tym przewidujące wysoką efektywność energetyczną i wy- soki udział energetyki odnawialnej w miksie energetycznym Chin. Entri uwzględnił też rosnące zapotrzebowanie na ener- gię elektryczną Chin.
- Chiny mogą stać się liderem energetycznej ewolucji – mówi Adamczewski. – Niezbędna będzie jednak dobra wola chiń- skich polityków i decyzje o zdecydowanym ograniczeniu węgla z miksu energetycznego w ciągu następnych 30 lat.
Oprócz inwestycji w OZE, Chiny powinny jednocześnie zwiększać efektywność energetyczną. Wprowadzenie stan- dardów energooszczędności mogłoby zmniejszyć zapotrze- bowanie na energię o prawie połowę w 2050 roku.
Dlatego Pekin musi podjąć decyzje w tym zakresie, powo- łując jednocześnie instytucje odpowiedzialne za wdraża- nie ambitnych celów energetycznych. Jedno jest pewne.
Raport WWF dowodzi, że Chiny stać na te przemiany.
www.wwf.pl
10 nr 132-133/2014
WYDARZENIA
B&E WŚRÓD LAUREATÓW
NAGRODY PRZYJAZNEGO BRZEGU wręczone
Na Stadionie Narodowym podczas targów „Wiatr i Woda” rozstrzygnięto X edycję Nagrody Przyjaznego Brzegu zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i Polski Związek Żeglarski przy współpracy z Ministerstwem Sportu i Turystyki. Ceremonia miała szczególny charakter ze względu na udział zaproszonych gości i uroczystą oprawę.
Po raz dziesiąty uhonorowano twórców infrastruktury dla wodniaków, samorządy, osoby i instytucje szczególnie aktywne w promowaniu turystyki wodnej, a wśród nich BIZNES & EKOLOGIA. Prowadzący ceremonię Nagrody Przyjaznego Brzegu wręczone 09 kwietnia 2014 Prowadzący ceremonię Andrzej Gordon, wiceprezes PTTK, pomysłodawca nagrody oraz przewodniczący jury podkreślił, że nagroda ma wartość inspirująca dla lokalnych społeczno- ści, a także zwrócił uwagę na fakt przyznania tegorocznych nagród laureatom rozsianym na terenie całego kraju.
Nagrodę Przyjaznego Brzegu redaktorce Aleksandrze Wójtowicz wręczają Andrzej Gordon wiceprezes PTTK oraz Wojciech Skóra dyrektor Centrum Turystyki Wodnej PTTKw obecności Katarzyny Sobierajskiej
wiceminister Sportu i Turystyki.
X-lecie nagrody stanowiło także okazję do dokonania podsu- mowań dotychczasowego dorobku i uhonorowania nagroda- mi okolicznościowymi instytucje i samorządy konsekwentnie rozwijające ofertę turystyczną dla wodniaków.
GRAND PRIX- Camping Marina PTTK w Szczecinie Za stworzenie uniwersalnej oferty turystycznej w żeglarskim Szczecinie. Laureat postawił na wszechstronność propozycji skierowanej w stronę turystów zyskując sobie należne uzna- nie w oczach użytkowników.
58 nr 132-133/2014
ZRÓWNOWAŻONE BUDOWNICTWO
BUDUJĄCY eksperyment
BUDUJ Z ENERGIĄ
Trzyosobowa rodzina przeniosła się latem z mieszkania w blokowisku dużego miasta do wygodnego domu w podkrakowskich Michałowicach. Domu niskoenergetycznego, tzn. takiego, w którym opłaty za prąd i ogrzewanie są naprawdę niskie.
Eksperyment przygotowany przez Fundację Edukacja Bez Granic w ramach projektu „Buduj z energią”, dofinanso- wanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, miał na celu zwiększenie zaintereso- wania potencjalnych inwestorów budownictwem energoo- szczędnym i pasywnym. Energooszczędny „Dom dla Każ- dego” w Michałowicach został użyczony do eksperymentu przez krakowskiego dewelopera Wawel Service – lidera budownictwa energooszczędnego w Polsce.
Eksperyment trwał cztery tygodnie. Przez ten czas rodzinie towarzyszył zespół realizacyjny, przygotowujący materiał o budownictwie energooszczędnym i pasywnym dla TVP Info (poszczególne odcinki można oglądać na stronie www.eko-budowanie.pl).
Projektowi patronowały Bank Zachodni WBK i Viess- mann. Niecodzienny eksperyment polegał na tym, że rodzina nie mając żadnych doświadczeń i wiedzy o tym, jak mieszka się w inteligentnym domu energooszczęd- nym, musiała sprostać ciekawym wyzwaniom i dowie- dzieć się jak najwięcej o zasadach, kosztach i pomysłach związanych z eko budowaniem. Nie było to trudne, bo choć budownictwo tego typu dopiero w Polsce „raczkuje”, to już dostrzec można silną dynamikę jego rozwoju.
Pierwszą rzeczą, na którą uczestnicy eksperymentu zwrócili uwagę, to architektura. Budynki energooszczędne i pasyw- ne podlegają pewnym rygorom projektowym. Nie można ich zbudować w dowolnym miejscu, z dowolnych materiałów budowlanych i w dowolnej architekturze.
WSZYSTKO SŁONE oprócz ceny 46
W REGIONACH
nr 132-133/2014 nr 130/2014 AKTUALNOŚCI AKTUALNOŚCI
KOALICJA NA RZECZ
Utworzenia Krajowego Systemu
Zrównoważonego Gospodarowania Energią
Istniejący w Polsce system planowania energetycznego nie realizuje celów, dla których został stworzony, czyli:
zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, rozwoju gospodarczego i społecznego,
jakości środowiska i ochrony klimatu.
Gospodarowanie energią w polskich gminach odbywa się przeważnie bez powiązań z planowaniem energetycznym w kształcie określonym przez ustawę Prawo energetyczne i w efekcie praktyczne wykorzystanie przez gminy „Założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe” jest niewielkie lub żadne.
Ze względu na brak wykorzystania obecnych narzędzi plano- wania energetycznego oraz szczególnej roli sektora publicz- nego w zakresie efektywności energetycznej, istnieje pilna potrzeba modyfikacji istniejącego systemu. Zmiany te powin- ny zmierzać w kierunku wprowadzenia Krajowego systemu zrównoważonego gospodarowania energią obejmującego zarówno samorządy jak i instytucje państwowe na różnych szczeblach administracji. System ten powinien spełniać na- stępujące założenia:
być łatwy, tani, zrozumiały,
służyć identyfikacji i priorytetyzacji potencjalnych inwe- stycji,
być powiązany z zarządzaniem energią w zasobach włas- nych jednostek samorządu terytorialnego i administracji pań- stwowej,
być powiązany z krajowym rejestrem energetycznym.
Dlatego właśnie tworzona jest Koalicja na rzecz utworze- nia Krajowego Systemu Zrównoważonego Gospodarowania Energią, której celami, oprócz głównego sygnalizowanego nazwą, są także m.in.:
wypracowanie dobrych praktyk przygotowywania działań z zakresu gospodarowania energią w gminie, tak by zmaksy- malizować korzyści wynikające z przygotowywania wyma- ganych dokumentów
uzupełnienie obecnego ustawodawstwa (przede wszyst- kim ustawy Prawo Energetyczne) o koncepcję planowania działań z zakresu energii i efektywnego zarządzania nią w gminie
opracowanie systemu finansowania działań w gminie zarówno na poziomie regionalnym (Urzędy Marszałkow- skie, WFOŚiGW) jak i krajowym (Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, NFOŚiGW).
W I spotkaniu Koalicji 6 marca 2014 r. w Warszawie, uczest- niczyło ok. 60 osób, w tym przede wszystkim przedstawi- ciele samorządów, przedsiębiorstw energetyki cieplnej, ale również organizacji eksperckich i mediów.
Lider Koalicji, Bożena Herbuś, inżynier miejski Miasta Czę- stochowa, wymieniła cele Koalicji, zaprezentowała korzy- ści, również finansowe, wynikające z wprowadzania go- spodarki niskoemisyjnej w swoim mieście. W prezentacji podkreśliła, że zrównoważona gospodarka energetyczna, to dla samorządu nie tylko wyzwania, ale i szanse oraz korzy- ści.
- To my w swoich jednostkach, firmach, organizacjach po- winniśmy realizować założenia zrównoważonej gospodarki energetycznej - mówiła Bożena Herbuś - To naszym zada- niem jest racjonalnie i oszczędnie gospodarować paliwami i energią, opierając podejmowane działania o zasadę „5xE
= ENERGIA +EKONOMIA +EFEKTYWNOŚC +EKOLOGIA +EDUKACJA”. Jestem zaszczycona, że mogę uczestniczyć w pracach Koalicji na rzecz utworzenia krajowego syste- mu zrównoważonego gospodarowania energią i zachęcam wszystkich, którzy zamierzają w sposób aktywny kształto- wać ten obszar do przystąpienia do tego gremium.
Jednym z najważniejszych wniosków ze spotkania jest po- mysł, by NFOŚiGW opracował program wsparcia dla two- rzenia przez gminy stanowisk/jednostek zarządzania energią w gminie oraz szkoleń dla tzw. managerów energetycz- nych.
Inicjatorami przedsięwzięcia są: Krajowa Agencja Poszano- wania Energii A.A. (KAPE), Ogólnokrajowe Stowarzyszenie
„Poszanowanie Energii i Środowiska” (SAPE-POLSKA), Fun- dacja na rzecz Efektywnego Wykorzystania Energii (FEWE), Stowarzyszenie Polska Grupa Agencji Energetycznych (PGAE), Instytut Ekonomii Środowiska (IEŚ)
Więcej na: www.gospodarkaniskoemisyjna.pl
Redaktor
OSZCZĘDNIE, ODNAWIALNIE, Obywatelsko
Z 4,5 mld euro funduszy unijnych na projekty dotyczące oszczędności energii i rozwoju jej odnawialnych źródeł, które będą w latach 2014-2020 rozdzielane przez władze województw, w dużo większym stopniu mogłyby skorzystać bezpośrednio polskie gospodarstwa domowe.
Jest to główny wniosek opublikowanej przez Związek Stowarzyszeń Polska Zielona Sieć analizy projektów Regionalnych Programów Operacyjnych na lata 2014-2020.
Jednym z priorytetów dla wykorzystania funduszy europej- skich 2014-2020 będzie gospodarka niskoemisyjna, czyli modernizacja energetyczna budynków, instalacje odnawial- nych źródeł energii (OZE), strategie niskoemisyjne w mia- stach, wysokosprawna kogeneracja i modernizacja sieci.
Na ten cel przeznaczone zostanie aż ponad 8 mld euro z 80 mld euro przyznanych Polsce w ramach Polityki Spójności.
Ponad połowa tej kwoty, około 4,5 mld euro będzie dystry- buowana przez samorządy województw, w ramach Regio- nalnych Programów Operacyjnych (RPO) na lata 2014-2020.
Przeznaczone przez samorządy kwoty na ten cel wahają się od 98 mln euro w województwie lubuskim do 748 mln euro w województwie śląskim.
Polska Zielona Sieć wskazuje, że istnieją w RPO dobre przy- kłady instrumentów, które mogłyby wspierać indywidualne gospodarstwa domowe w zakresie modernizacji energetycz- nej budynków w połączeniu z wykorzystaniem OZE.
W najbliższych dniach i tygodniach strona przejdzie jesz- cze kilka zmian, dodane zostaną nowe funkcjonalności i ulepszenia. Dlatego prosimy Cię o cierpliwość i wyro- zumiałość. Strona powstaje jako projekt niekomercyj- ny, dzięki zaangażowaniu zespołu wolontariuszy i firm CodaTeam i VinciDesign, które zgodziły się nieodpłatnie po- móc nam zrealizować ten projekt. To chyba dobre miejsce na wielkie, spod serca dla nich podziękowania!
Koncept jest prosty. Portal zawiera dwie rozbudowywane równolegle bazy: polityków i obietnic. Każda osoba odwie- dzająca stronę może dodać obietnicę, zaznaczyć stan jej re- alizacji i przypisać ją do już istniejącego lub samodzielnie dodawanego polityka.
Ranking zapisów RPO dotyczących modernizacji energe- tycznej budynków i energetyki prosumenckiej wskazuje, że najbardziej postępowe w tych obszarach jest województwo małopolskie i podlaskie, a najgorzej wypada województwo śląskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie. Ocenie pod- legało priorytetowe traktowanie energetyki prosumenckiej, dążenie do wykorzystania pełnego potencjału oszczędności energetycznej w budynku, konieczność przeprowadzenia audytu, uwzględnienie działań na rzecz podniesienia świa- domości w zakresie oszczędności energii oraz możliwość stosowania różnych instrumentów finansowych, zarówno dotacji, jak i pożyczek.
List otwarty Koalicji Klimatycznej CEE Bankwatch Network do Wicepremier, Minister Infrastruktury i Rozwoju, Elżbiety Bieńkowskiej oraz do Marszałków Województw:
http://ekoprojekty.pl/wp-content/uploads/2014/04/list_otwar- ty.pdf Anna Drążkiewicz Przed opublikowaniem nowy rekord jest sprawdzany przez Zespół i ... już. Zalogowani użytkownicy mają wię- cej możliwości: komentowania, oceniania, otrzymywania powiadomień i inne. W najbliższych tygodniach te op- cje będą systematycznie zwiększane. Przewodniczącym Rady Eksperckiej portalu, będącej w fazie formowania jest Tomasz Gackowski.
Szczegółowy opis metody, którą stosujemy przy sprawdzaniu realizacji deklaracji znajdziesz w dziale „Jak rozliczamy”.
Andrzej Mikołajewski Głównodowodzący portalu
OBYWATELE rozliczają
Po 12 miesiącach przygotowań wystartował portal www.obywatelerozliczają.pl Na portalu znajdziesz zwiększającą się każdego dnia bazę polskich polityków i ich obietnic. Powstaje ona także dzięki Tobie - każdy użytkownik może dodać nową obietnicę lub nowego polityka do bazy.
Mamy ambicje wspólnie i konsekwentnie rozliczać polityków z realizacji składanych deklaracji.
6 nr 132-133/2014 nr 132-133/2014 AKTUALNOŚCI
CHINY mogą być odnawialne
Chiny mogą przejść na energię odnawialną do 2050 roku i ten rodzaj energetyki może stanowić nawet 80 procent całego sektora energetycznego w tym kraju. Odnawialny scenariusz będzie kosztował Chiny mniej niż pozostanie przy węglu – dowodzi nowy raport przygotowany przez międzynarodową organi- zację ekologiczną WWF.
- Jeżeli Chiny przestawią się na OZE, zmniejszą jednocześnie emisję gazów cieplarnianych o 90 procent wobec dotychcza- sowych prognoz na rok 2050, przy założeniu, że nie wdro- żyłyby tego scenariusza – tłumaczy Tobiasz Adamczewski z WWF Polska. – Jednocześnie warto zauważyć, że nie odbę- dzie się to kosztem gospodarki i nie spowolni rozwoju eko- nomicznego.
Raport China’s Future Generation został przygotowany przez Energy Transition Research Institute (Entri) na zlecenie orga- nizacji WWF. W raporcie znalazły się cztery scenariusze, w tym przewidujące wysoką efektywność energetyczną i wy- soki udział energetyki odnawialnej w miksie energetycznym Chin. Entri uwzględnił też rosnące zapotrzebowanie na ener- gię elektryczną Chin.
- Chiny mogą stać się liderem energetycznej ewolucji – mówi Adamczewski. – Niezbędna będzie jednak dobra wola chiń- skich polityków i decyzje o zdecydowanym ograniczeniu węgla z miksu energetycznego w ciągu następnych 30 lat.
Oprócz inwestycji w OZE, Chiny powinny jednocześnie zwiększać efektywność energetyczną. Wprowadzenie stan- dardów energooszczędności mogłoby zmniejszyć zapotrze- bowanie na energię o prawie połowę w 2050 roku.
Dlatego Pekin musi podjąć decyzje w tym zakresie, powo- łując jednocześnie instytucje odpowiedzialne za wdraża- nie ambitnych celów energetycznych. Jedno jest pewne.
Raport WWF dowodzi, że Chiny stać na te przemiany.
www.wwf.pl
8 nr 132-133/2014 nr 132-133/2014
AKTUALNOŚCI AKTUALNOŚCI
BILANS DEKADY W UNII:
BRAK REALIZACJI PRIORYTETOWYCH CELÓW I OGROMNE MARNOTRAWSTWO ENERGII
POWSTAJE PIERWSZY RANKING Nieefektywnych Inwestycji Unijnych
10 lat członkostwa w UE i zakończenie okresu budżetowania 2007–2013 to najwyższy czas na wnioski i sporządzenie bilansu. Rząd już ogłosił wielki sukces wykorzystania funduszy pomocowych. Wielu ekonomistów, przyrodników czy ekologów ma jednak inne zdanie.
Zdecydowanie zabrakło pomysłów, które w bezpośredni spo- sób zwiększyłyby potencjał rozwojowy, efektywność ekono- miczną i energetyczną gmin oraz przedsiębiorstw. Liczne nieefektywne inwestycje unijne wręcz pogrążyły i tak mocno obciążone zadaniami budżety jednostek samorządowych. Je- śli tego nie poprawimy, to w nowej perspektywie finansowej zmarnujemy znacznie więcej pieniędzy, tak cennej energii i zasobów środowiska naturalnego. Takie są chociażby gorz- kie i zaskakujące wnioski z raportu pt. „Ocena efektywności wykorzystania pomocy finansowej Unii Europejskiej, jako instrumentu polityki spójności społeczno-gospodarczej oraz poprawy warunków życia”. To pierwsze takie kompleksowe podsumowanie pierwszych lat Polski w UE autorstwa Jana Misiąga, Wojciecha Misiąga i Marcina Tomalaka.
Te regiony otrzymały największe wsparcie, jednak wzro- sły najsłabiej (podlaskie tylko o 27%). Natomiast najwię- cej wzbogacili się ci, co już wcześniej byli najzamożniejsi.
Nawet dwukrotnie więcej - woj.mazowieckie o 54% oraz te, które dostały najmniej funduszy (śląskie i małopolskie).
Zdecydowanie zabrakło więc zrównoważonego rozwoju.
Dlaczego tak wyszło? Fundusze UE wydajemy w sposób da- lece nieefektywny. Wiele z projektów zamiast przyczyniać się do tworzenia miejsc pracy generuje tylko ogromne koszty ich utrzymania, głównie w zasilanie energetyczne i pozorne funkcjonowanie. Ze śmiałym rozmachem powstawały nato- miast ogromne i kosztochłonne obiekty służące igrzyskom, zabawie, rekreacji czy kulturze. Rozpaczliwa potrzeba rzą- dzących, by wykazać się jakimikolwiek osiągnięciami po- wodowała, że nie myślano nad celowością i sensem wielu projektów.
To, że przedsięwzięcie można zrealizować ze środków eu- ropejskich nie jest niestety jednoznaczne z tym, że jest ono faktycznie potrzebne czy rozwojowe. Dla wielu samorządów nowy unijny budżet na lata 2014-2020 właściwie niewiele znaczy. Ze względu na zbyt skrajnie wysoki poziom zadłu- żenia i cięgle rosnące koszty stałe (wydatki bieżące) nie będą w stanie udźwignąć ciężaru kolejnych inwestycji.
Nie mniej istotna jest także ingerencja w środowisko na- turalne, wywołana przez projekty robione pod fundusze, w pośpiechu, na podstawie szybko wykonywanych ekspertyz i pochopnych decyzji politycznych.
Tymczasem z kampanii reklamowej rzą- du dotyczącej bilansu członkostwa w UE możemy się dowiedzieć zupełnie czegoś odwrotnego. Cytujemy: „Fundusze Euro- pejskie korzystnie wpływają na dynamikę wzrostu PKB, zwiększają konkurencyj- ność naszej gospodarki, pomagają roz- wijać przedsiębiorczość i tworzyć nowe miejsca pracy. Zrealizowano 171 839 inwestycji”.
W reakcji na tę zasadniczą sprzeczność i narastający problem powstaje pierwszy ogólnopolski Ranking Nieefektywnych Inwestycji Unijnych. Wszyscy mogą zgłaszać swoje propozycje i przyłączyć się do jego współtworzenia: ranking.
unijnych.bubli@gmail.com. Będziemy cyklicznie prezentowali konkretne przy- kłady bezmyślnie wydanych pieniędzy, a przede wszystkim diagnozowali i wskazywali tego przyczy- ny. Będzie to jedno z podsumowań całej dekady członko- stwa Polski w UE.
STRATEGICZNYCH CELÓW NIE OSIĄGNĘLIŚMY
Raport wykazał, że dwóch priorytetowych celów polityki Unii Europejskiej nie udało się zrealizować: poprawy spój- ności społeczno-gospodarczej oraz wzrostu gospodarczego na poziomie 5,2% w latach 2007–2013. Wiele innych wnio- sków jest mocno zaskakująca. Wyższym kwotom pomocy UE towarzyszy przeciętnie niższe tempo wzrostu gospodarczego.
Widoczne jest to szczególnie na przykładzie województw Polski Wschodniej.
Dotyczy to szczególnie największych przedsięwzięć infra- strukturalnych, powodujących ogromną ingerencję w przy- rodę, przeciwko czemu licznie protestują organizacje ekolo- giczne i społeczności lokalne (np. Dolina Rospudy)
Rozpoczynamy wyszczególnianie konkretnych nieefektyw- ności i przyczyn ich powstawania.
Pierwsza przyczyna: Brak jasnych priorytetów
1. To kluczowe pytanie: Czy mamy ustalone priorytety będą- ce motorami napędowymi rozwoju i czy są one właściwe (np.
proekologiczne)? Województwo podlaskie otrzymało najwię- cej środków z UE per capita (głównie na dopłaty bezpośred- nie). Tymczasem najbiedniejszy i najwolniej rozwijający się region w Unii postawił na operę i filharmonię, a nie np. da- jące pracę w odnawialne źródła energii. Za to, ma drugą pod względem wielkości scenę w kraju, mogącą pomieścić nawet 700 widzów, amfiteatr 500 i organy. A wszystko to za ćwierć miliarda złotych. Ale przecież Unia płaci, więc stać nas…
Ciąg dalszy nastąpi… W następnym artykule będzie o ogrom- nych ambicjach małych miasteczek, arogancji władzy, zim- nych termach, wielkiej potrzebie panowania na niebie, czy inkubatorach wymagających reanimacji.
Marcin Piasek marcin.piasek@vp.pl Filharmonia w Białymstoku
Port lotniczy w Świdniku k. Lublina
źródło: www.wxca.pl źródło: www.biznes.interia.pl
10 nr 132-133/2014 nr 132-133/2014 11 Kategoria - za budowę i rozbudowę infrastruktury
wodniackiej:
Miasto Brzeg - za stworzenie nowoczesnej przystani służącej wodniakom i żegludze pasażerskiej.
Krystyna i Grzegorz Borkowscy z Chorzępowa nad Wartą - za inwestycję rozwijającą Szlak Pętli Wielkopol- skiej.
Dom Warmiński - za stworzenie sieci stanic kajako- wych na Łynie, wzbogacając szlak wodny największej rzeki Warmii i Mazur.
Miasto Kamień Pomorski - za konsekwentny rozwój in- frastruktury żeglarskiej i budowę największego portu jach- towego w regionie.
Miasto Łomża - za budowę przystani na Narwi wzbo- gacającej szlak z Wisły na Wielkie Jeziora Mazurskie, podnoszące standard popularnego szlaku wodnego.
Powiat Nakielski - za rozwój szlaku Noteci i budowę nowoczesnej przystani miejskiej. tworząc nowe, niezwy- kle potrzebne, miejsce dla wodniaków.
Miasto Puławy - za budowę nowoczesnej przystani wzbogacającej szlak Wisły pomiędzy Warszawą a Krako- wem.
Stowarzyszenie Związku Portów i Przystani Jachtowych Lokalnej Organizacji Turystycznej Zachodniopomorskie- go Szlaku Żeglarskiego - za stworzenie sieci portów na europejskim poziomie budujących nową jakość turystyki wodnej.
Miasto Ślesin - za wzorowe wykorzystanie środków unijnych na budowę Przystani Wodnej przyjaznej środo- wisku wodniaków.
Miasto Zalewo - za zaangażowanie w rozbudowę szla- ku wodnego Jezioraka i budowę nowoczesnej mariny.
Kategoria - za popularyzację i promowanie turystyki wodnej:
ALMA PRESS - za 25 lat konsekwentnej budowy pol- skiego rynku książki dla wodniaków. Przyjazna oficyna stworzyła niemal od podstaw rynek książki żeglarskiej i potrafiła skupić wokół siebie najlepszych polskich auto- rów, wydając publikacje niezwykle potrzebne wszystkim wodniakom.
BIZNES & EKOLOGIA - za konsekwentne wspieranie problematyki polskich wód i turystyki wodnej. Redakcja magazynu „B&E” potrafi dostrzec istotne zagadnienia nie tylko w wąskich dziedzinach, ale - dążąc do syntezy - umiejętnie popularyzuje i wspiera turystykę wodną.
Pomorski Krajobraz Rzeczny - za opracowanie założeń i tworzenie warunków dla rozwoju turystyki regionu o du- żym potencjale.
Subiektywny Serwis Internetowy - za wieloletnie i kon- sekwentne budowanie opiniotwórczego i niezależnego serwisu informacyjnego dla żeglarzy.
B&E WŚRÓD LAUREATÓW
NAGRODY PRZYJAZNEGO BRZEGU wręczone
Na Stadionie Narodowym podczas targów „Wiatr i Woda” rozstrzygnięto X edycję Nagrody
Przyjaznego Brzegu zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i Polski Związek Żeglarski przy współpracy z Ministerstwem Sportu i Turystyki. Ceremonia miała szczególny charakter ze względu na udział zaproszonych gości i uroczystą oprawę.
Po raz dziesiąty uhonorowano twórców infrastruktury dla wodniaków, samorządy, osoby i instytucje szczególnie aktywne w promowaniu turystyki wodnej, a wśród nich BIZNES & EKOLOGIA. Prowadzący ceremonię Nagrody Przyjaznego Brzegu wręczone 09 kwietnia 2014
Prowadzący ceremonię Andrzej Gordon, wiceprezes PTTK, pomysłodawca nagrody oraz przewodniczący jury podkreślił, że nagroda ma wartość inspirująca dla lokalnych społeczno- ści, a także zwrócił uwagę na fakt przyznania tegorocznych nagród laureatom rozsianym na terenie całego kraju.
Nagrody Specjalne w konkursie Nagrody Przyjaznego Brzegu:
Mirosław Czerny - za 10 lat twórczej i rzetelnej pra- cy w jury Konkursu Nagroda Przyjaznego Brzegu. Laureat wniósł wiele zaangażowania w działalność jury, dosko- nale wypełniał swoją rolę koordynując codzienną pracę sekretariatu konkursu.
Wojciech Górski - za wyszkolenie kilku pokoleń że- glarzy uczonych kompetentnie i życzliwie. Kapitan Górski przez lata stał się człowiekiem-instytucją, niezastąpionym na swym stanowisku, doskonale wypełniając swoją rolę, dbając przy tym o wysokie standardy prawne i etyczne.
Marek Halter - za niezwykłe zaangażowanie i ogromny wkład w promocję szlaków wodnych całej Polski. przez lata wypracowywał własny styl w dziennikarstwie wod- niackim, zgromadził ogromną wiedzę, którą chętnie dzieli się z kolejnymi pokoleniami czytelników.
Jarosław Kałuża - za organizację i prowadzenie Wiśla- nych Flisów Królewskich oraz inne inicjatywy dla Wisły.
Codzienną pracą pokazuje, że Wisła to nie tylko królowa polskich rzek, ale także sposób na barwne życie i dziele- nie się swym bogatym doświadczeniem.
Elżbieta Marszałek - za wiele lat poświęconych Odrze i dokonania na jej rzecz. Swoimi działaniami udowadnia, że pasja i twórcze podejście to doskonała podstawa do tworzenia rzeczy wielkich, choć na co dzień często nie- docenianych.
Roman Zamyślewski - za serię unikatowych przewod- ników – albumów map dróg wodnych. Dzięki pracy auto- ra szlaki odkrywane są na nowo, stają się bezpieczniejsze i bardziej przyjazne dla użytkowników.
Laury X lecia Nagrody Przyjaznego Brzegu:
Dąbrowa Górnicza - za systematyczny rozwój oferty turystycznej nad unikatowym kompleksem jezior Pogo- ria.
Nowa Sól - za rolę lidera w turystycznym zagospodaro- wywaniu Odry i rozbudowę infrastruktury.
Województwo Zachodniopomorskie - za integrowanie i wspieranie licznych projektów wodniackich o randze europejskiej.
Związek Miast i Gmin Nadnoteckich - za konsekwen- tne rozwijanie szlaku wodnego Noteci oraz nowoczesne i spójne inwestycje.
Dyplomy od Ministerstwa Sportu i Turystyki otrzymali:
Andrzej Gordon, Wojciech Skóra, Stanisław Latek, Miro- sław Czerny, Leszek Mulka, Zygmunt Babiński, Elżbieta Marszałek, Edward Kozanowski, Zbigniew Ptak.
Redaktor Nagrodę Przyjaznego Brzegu redaktorce Aleksandrze Wójtowicz wręczają Andrzej Gordon wiceprezes PTTK
oraz Wojciech Skóra dyrektor Centrum Turystyki Wodnej PTTKw obecności Katarzyny Sobierajskiej wiceminister Sportu i Turystyki.
X-lecie nagrody stanowiło także okazję do dokonania podsu- mowań dotychczasowego dorobku i uhonorowania nagroda- mi okolicznościowymi instytucje i samorządy konsekwentnie rozwijające ofertę turystyczną dla wodniaków.
GRAND PRIX- Camping Marina PTTK w Szczecinie
Za stworzenie uniwersalnej oferty turystycznej w żeglarskim Szczecinie. Laureat postawił na wszechstronność propozycji skierowanej w stronę turystów zyskując sobie należne uzna-
nie w oczach użytkowników. Więcej treści i zdjęć nie tylko o konkursie można znaleźć
na: www.polskieszlakiwodne.pttk.pl
12 nr 132-133/2014 nr 132-133/2014 13 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
Na zaproszenie Narodowej Rady ds. Mediów Zjednoczonych Emiratów Arabskich (National Media Council) dziennikarze z całego świata odwiedzili Abu Dhabi z okazji 42. rocznicy powstania federacji.
Redakcja B&E reprezentowała polskie media wśród grona opiniotwórczych dziennikarzy zajmujących się problematyką Bliskiego Wschodu. Wizyta zbiegła się w czasie z momentem ogłoszenia Dubaju jako organizatora Światowej Wystawy EXPO 2020. Prezentujemy Czytelnikom najnowsze projekty energetyczne znad Zatoki Perskiej.
GORĄCZKA ZŁOTA
Zjednoczone Emiraty Arabskie należą do grupy najbogat- szych krajów świata. Od czasu powstania federacji w 1971 podstawą gospodarki i głównym źródłem dochodów państwa jest wydobycie i eksport ropy naftowej: w początku lat 70.
sektor naftowy dostarczał 75% produktu krajowego brutto, a potem jego udział systematycznie zmniejszał się na rzecz usług (zwłaszcza handlu) i obecnie wynosi poniżej 30%.
Ogromne dochody z wydobycia ropy naftowej pozwoliły zrealizować najśmielsze wizje architektoniczne.
Szejk Nahyan bin Mubarak Al Nahyan - Minister ZEA ds. Kultury, Młodzieży i Rozwoju Społecznego zapew- nił, że światowy kryzys nie wpłynął w gruncie rzeczy na realizację planów inwestycyjnych w emiracie Abu Zabi, w którym powstaje większość produktu globalnego ZEA.
Na ten emirat przypada m.in. 95% wydobycia ropy naf- towej i gazu ziemnego całej federacji. Zasobność finan- sowa Abu Dhabi (gdzie zarejestrowane są największe na
ENERGIA z 1001 nocy
świecie fundusze majątku państwowego) stanowi obecnie filar, na którym opiera się system gospodarczy Emiratów i regulująca go polityka gospodarcza.
Gubernator Banku Centralnego ZEA – Sułtan bin Nasser Al Suwaidi podkreślił w rozmowie z dziennikarzami, że główne cele polityki gospodarczej państwa koncentrują się wokół dywersyfikacji struktury gałęziowej gospodarki oraz nadaniu systemowi gospodarczemu cech nowoczesności.
Zgodnie z oficjalnymi planami strategicznymi priorytety te mają Emiratom zapewnić do roku 2030 uniezależnienie się od koniunktury na światowym rynku ropy naftowej oraz opar- cie struktury gospodarczo-społecznej państwa na dynamicz- nych gałęziach działających prorozwojowo: nowoczesnym przemyśle przetwórczym, wykorzystującym własne zasoby energetyczne i surowcowe (petrochemia, hutnictwo żelaza i aluminium, przemysł materiałów budowlanych) oraz sze- roko rozumianych usługach (hotelarstwo, turystyka, transport morski i lotniczy, usługi finansowe), zdolnych do konkuro- wania na skalę międzynarodową.
NOWY RAPORT WWF
SKOŃCZMY Z MITAMI na temat słońca i wiatru
Energetyka odnawialna nie kosztuje nas więcej niż ta, która jest oparta na węglu.
Dzięki jej rozwojowi moglibyśmy zahamować przyszły wzrost cen energii, a także zapewnić niezależność energetyczną. Z mitami na temat odnawialnych źródeł energii (OZE) rozprawia się najnowszy raport przygotowany przez międzynarodową organizację ekologiczną WWF.
Polski rząd, ale też spora część parlamentarnej opozycji, uparcie bronią energetyki konwencjonalnej, opartej na wę- glu – mówi Tobiasz Adamczewski z WWF Polska. – Tym sa- mym podtrzymują mity na temat OZE, twierdząc na przekór faktom, że zwiększenie udziału energetyki odnawialnej jest nieopłacalne. Dowodem tego jest przyjęcie przez Radę Mini- strów projektu ustawy o OZE, który zamiast promować czystą energię będzie wspierać spalanie biomasy z węglem i będzie dyskryminował energetykę obywatelską. Wciąż brakuje do- brej woli w zakresie transformacji polskiej energetyki w kie- runku OZE, i ten scenariusz nie jest brany na poważnie pod uwagę. Można odnieść wrażenie, że duża grupa polskich po- lityków wręcz postanowiła obrzydzić opinii publicznej ener- getykę odnawialną. Dlatego postanowiliśmy w odpowiedzi na te zarzuty, przygotować polską wersję raportu w sprawie OZE, w którym znalazły się też analizy Instytutu Energetyki Odnawialnej (IEO). Fakty mówią same za siebie.
Świat ma bogate zasoby energii odnawialnej. Szacuje się, że całkowity potencjał techniczny tej energii może stokrotnie przekraczać obecne światowe zapotrzebowanie na energię.
W zależności od źródła, około 95% tego potencjału stanowią technologie słoneczne, tj. fotowoltaika (PV) i skoncentrowa- na energia słoneczna (CSP), a 2% energia wiatrowa.
Energia odnawialna nie likwiduje, ale tworzy miejsca pra- cy. Ponad 5,7 milionów ludzi na całym świecie pracuje w sektorze bezpośrednio lub pośrednio związanym z branżą energii odnawialnej. Fotowoltaika oraz energetyka wiatro- wa odpowiadają za 40% zatrudnienia w sektorze energii ze źródeł odnawialnych. Największe rynki pracy w tym sekto- rze znajdują się w Chinach (1,7 mln), Unii Europejskiej (1,2 mln), Brazylii (0,8 mln) i Stanach Zjednoczonych (0,6 mln).
W porównaniu z paliwami kopalnymi, energia odnawialna stwarza około 1,5 do 7,9 razy więcej miejsc pracy rocznie na jednostkę wytworzonej energii (tj. GWh) i 1,9-3,2 razy więcej miejsc pracy na każdy zainwestowany milion dolarów ame- rykańskich.
Przeciwnicy OZE często poddają w wątpliwość niezawod- ność energetyki odnawialnej. Raport WWF przypomina, że optymalizowany miks wytwarzania energii ze źródeł odna- wialnych oraz technologie jej magazynowania mogą zagwa- rantować niezawodność dostaw energii. Rozwój technologii
umożliwia łączenie różnych rodzajów energetyki z OZE, przez co, można wyeliminować ryzyko przerwy w dosta- wach prądu do sieci.
Polska stoi teraz przed wielką szansę przejścia na energetykę odnawialną – konkluduje Adamczewski. – Jest to ostatni mo- ment, kiedy rząd po latach ignorowania OZE, może zmienić swoją politykę w tym zakresie. Stawką są ceny za energię, które jeśli pozostaniemy przy węglowym scenariuszu będą rosły, podobnie jak w przypadku zbudowania kosztownej elektrowni atomowej. Na uchwalenie czeka ustawa o OZE, która w swoim ostatecznym kształcie powinna się zmienić i uwzględnić głosy ekspertów, wskazujących na konieczność wsparcia producentów czystej energii, w tym przede wszyst- kim prosumentów, osób, które mogą same produkować ener- gię, a jej nadwyżki sprzedawać.
Energetyka odnawialna stwarza szansę na oddanie jej w ręce obywateli. Pozostaje pytanie, czy polskim władzom zależy na interesie społecznym, czy też koncernów węglowych bądź potencjalnych inwestorów w energetykę atomową.
Red.
źródło: wordpress.com
BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
nr 132-133/2014 1
1 nr 132/2014
Barakh Nuclear Plant w budowie
Shams 1 – największa na świecie elektrownia słoneczna
Źródło: www.enec.gov.ae/
źródło: www.inhabitat.com
dr Cezary Tomasz Szyjko Redaktor Działu Międzynarodowego Elektrownia Shuweihat 3 o mocy 1600 MW
źródło: www.hilaliya.com
ATOM DLA POKOJU
Zdaniem dr. Mohammeda Omar Abdullah – Podsekreta- rza Stanu w Departamencie Rozwoju Ekonomicznego Abu Zabi, do dziedzin tych dołączą również m.in. przemysł lotniczy i informatyka oraz - co znamienne - energetyka
jądrowa oraz energetyka oparta na odnawialnych źród- łach energii. Dzisiaj ZEA przeżywają wielki boom inwe- stycji energetycznych: trwa budowa nowych elektrowni cieplnych, opalanych gazem, rzadziej mazutem; unowo- cześniane są i rozbudowywane wielkie kombinaty rafine- ryjno-petrochemiczne, a także zakłady skraplania gazu.
W związku z tym dziennikarze odwiedzili jedną z naj- większych inwestycji energetycznych ZEA: Shuweihat 3, o mocy 1600 MW. Jak podkreślił Suhail Mohammed Faraj Al Mazroui – Minister ZEA ds. energii, jest to już dziewią- ta prywatna elektrownia w Abu Zabi. W przeciwieństwie do obecnej inwestycji, każda z poprzednich obejmowa- ła również budowę odsalarni wody morskiej, której po- zyskanie pochłania ogrom energii. Od roku 1998, kiedy rozpoczęto przekazywanie produkcji energii prywatnym inwestorom, także zagranicznym, wartość tych inwestycji osiągnęła, zdaniem Ministra, poziom 65 mld dolarów.
Rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną skłoni- ło Emiraty Arabskie do szukania możliwości w energetyce jądrowej. W 2017 roku zostanie oddana do użytku pierw- sza na Półwyspie Arabskim elektrownia jądrowa Barakh Nuclear Plant. Projekt jest realizowany przez konsorcjum z Korei Południowej, a wartość inwestycji wyniesie po- nad 40 miliardów dolarów. W sumie powstaną 4 elek- trownie atomowe, każda o mocy 1400 MW: pierwsza (z dwoma reaktorami) ma zostać oddana do użytku w 2017 r. a pozostałe w roku 2020.
Minister Prac Publicznych – dr Abdullah Belhaif Al Nuaimi zapewnił, że mimo niekorzystnej koniunktu- ry światowej na energię atomową związaną z katastrofą w Japonii, Zjednoczone Emiraty Arabskie z determina- cją dążą do realizacji własnego cywilnego programu nu- klearnego. Atom ciągle postrzegany jest przez ZEA jako
„sprawdzone, ekologicznie obiecujące i konkurencyjne w aspekcie komercyjnym” źródło energii elektrycznej.
Zdaniem Ministra 4 elektrownie o łącznej mocy 5,6 GW pokryją ok. 14% przewidywanego zapotrzebowania ZEA na energię elektryczną, które w 2020 r. wyniesie ok 41000 MW.
SOCZEWKI NA PIASKU
Dr Mohammed Anwar Gargash - Minister Spraw Zagra- nicznych ZEA podkreślił, że: światowy kryzys nie za- chwiał gospodarką ZEA w takim stopniu, jak uczynił to w Europie, wobec czego możliwości intratnych inwesty- cji istnieją i istnieć będą jeszcze przez długi okres czasu.
Jako przykład inwestycji przyszłościowych zaprezento- wano pierwszą w ZEA siłownię słoneczną Shams 1.
Władze chcą, aby w 2020 roku ze źródeł odnawialnych pochodziło 7 % energii zużywanej w kraju. Shams 1 o mocy 100 MW jest największą na świecie słoneczną elektrownią, powstała koło miejscowości Madinat Zayed - ok. 120 km na południowy-zachód od Abu Dabi i ma powierzchnię 285 boisk piłkarskich. Elektrownia, której budowa kosztowała 600 mln dolarów, dostarcza energię elektryczną do 20 tys. domów. Farma wyposażona jest w 768 parabolicznych kolektorów energii zbudowanych z systemu luster i soczewek, a nie jak w przypadku in- nych elektrowni słonecznych na świecie z ogniw foto- woltaicznych.
PĘPEK ŚWIATA
Miasto Dubaj od dawna konkuruje z Abu Dhabi i ma aspi- racje by stać się centrum islamskich finansów, renomo- wanym ośrodkiem naukowym i lotniczym pępkiem świa- ta. Uwieńczeniem tych starań jest właśnie wybór Dubaju na gospodarza wystawy World Expo 2020. Organizacja Wystaw Światowych ma ponad stuletnią historię, jednak do tej pory międzynarodowe wydarzenie nigdy nie od- było się w żadnym z krajów Bliskiego Wschodu. Szejk Mohammed bin Rashid al Maktoum Książę Duba- ju, premier i wiceprezydent Zjednoczonych Emiratów
Arabskich, polityk, poeta, działacz społeczny jest mało znany w świecie Zachodu, za to podziwiany i szanowany na Bliskim Wschodzie. Emir Dubaju wyraził swoje zado- wolenie z wyniku konkurencji o organizację międzyna- rodowego wydarzenia w 2020 roku i obiecał, że Expo 2020 zadziwi cały świat i odświeży wizerunek Bliskiego Wschodu jako rejonu, gdzie zachodzą gwałtowne prze- miany społeczne i realizowane są pilotażowe projekty infrastrukturalne.
Opisany przykład Zjednoczonych Emiratów Arabskich pokazuje z jednej strony, że jest możliwe pokojowe wy- korzystanie energii atomu na Bliskim Wschodzie oraz osiągnięcie imponujących sukcesów w obszarze OZE, a z drugiej, że oba te źródła mogą ciągle stanowić alter- natywę dla paliw kopalnych. Warto to sobie uświadomić, w kontekście planów budowy polskiej elektrowni ato- mowej, ale również kolejnych projektów polskiej ustawy OZE, a także toczącej się na te tematy
debaty publicznej.
16 nr 132-133/2014
WYDARZENIA
nr 128/2013 1
WYDARZENIA
PROJEKT EUREMPLUS - KRAJOWA IZBA GOSPODARCZA KOSZTY ENERGII W PRZEDSIĘBIORSTWIE DO CIĘCIA
PROGRAM KSZTAŁCENIA menedżerów energii
Przedstawiamy zainicjowany w UE system szkolenia i kurs w sieci Europejskich Menedżerów Energii dla osób z kadry technicznej, odpowiedzialnej za zarządzanie energią w firmie, które będą zobowiązane zarządzać energią w zakładzie tak efektywnie, jak to tylko możliwe. W sieci powstało już dziesiątki projektów oszczędności i wiele z nich służy jako świetne przykłady do naśladowania lub powielania w innych firmach i krajach.
Program szkolenia menedżerów energii o nazwie EUREM zyskał dofinansowanie z funduszy UE dla projektu EU- REMplus, promującego to kształcenie według europejskich standardów w kolejnych krajach, w tym w Polsce.
W ramach projektu Krajowa Izba Gospodarcza zorganizo- wała kurs według standardów programu EUREM dotyczący inżynierii energii i optymalizacji jej zużycia. Uczestnik tego kursu będzie mógł zdobyć certyfikat EUROPEJSKIEGO MENE- DŻERA ENERGII. Nabyta wiedza i kompetencje mają umożli- wić działania na rzecz poprawy efektywności energetycznej, które ograniczą zużycie energii średnio conajmniej o 300 MWh rocznie na macierzysty zakład każdego uczestnika.
Po udanych konferencjach EUREM, które odbyły się w Norym- berdze ( 2009 i 2013), Wiedniu ( 2010) i Pradze (2011), bę- dzie miała miejsce kolejna 5-ta Międzynarodowa Konferencja EUROPEJSKI MENEDŻER ENERGII w dniach 14 i 15 maja 2014 w Wiedniu w siedzibie Izby Gospodarczej Austrii.
Konferencja jest dedykowana uczestnikom, ekspertom wykła- dowcom oraz organizatorom kursów szkoleniowych EUREM na całym świecie, jak również wszystkim zainteresowanym w dołączeniu do międzynarodowej sieci Europejskich Mene- dżerów Energii. Uczestnicy tego wydarzenia będą mieli okazję skorzystać z doświadczeń stale rosnącej społeczności, liczącej około 3500 członków, tej sieci.
Na Konferencji zostaną zaprezentowane najnowsze rozwiąza- nia i przykłady najlepszych praktyk podczas 12-tu tematycz- nych sesji warsztatowych, których omówienie nastąpi na sesji plenarnej oraz na imprezach towarzyszących stanowiących okazję do dzielenia się doświadczeniami.
Spektakularnym wydarzeniem Konferencji będzie wręczenie nagrody EUREM 2014 w kategoriach - małych i średnich oraz dużych przedsiębiorstw. Językiem konferencji będzie niemiecki z symultanicznym tłumaczeniem na język angielski. Więcej in- formacji oraz rejestracja poprzez stronę www.energymanager.eu
Obecny kurs zgromadził 23 osoby z wyższej i średniej kadry technicznej - dużych, średnich i kilku mniejszych - energo- chłonnych zakładów przemysłowych z całej Polski, którzy zawodowo pracują z instalacjami zużywającymi energię.
Zarządy / właściciele tych firm chcą mieć ludzi, którzy po przeszkoleniu będą przygotowani do profesjonalnego za- rządzania energią i będą odpowiadać za działania energo- oszczędne.
Projekt EUREMplus bazuje na już uprzednio zrealizowanych 2 projektach w programie UE Inteligentna Energia Europa, których efektem jest wystandaryzowany program szkolenia Europejskich Menedżerów Energii o nazwie EUREM. Obecny projekt ma na celu uczynić ten program szkolenia przystęp- nym dla większej liczby przedsiębiorstw - zwłaszcza tych mniejszych lub średnich - z sektora produkcji, aby umożliwić im poprawę efektywności energetycznej i wzrost konkuren- cyjności. Jego celem jest także rozszerzyć program na 6 no- wych krajów – Bułgarię, Cypr, Chorwację, Macedonię, Pol- skę i Rumunię (dzięki wsparciu) - poprzez przeprowadzenie kursu pilotowego, jak i zdobycie rangi i akredytacji szkolenia na szczeblu krajowym.
Inauguracja kursu nastąpiła 7. kwietnia br. w siedzibie KIG w Warszawie. Kierownik projektu EUREMplus KIG Katarzyna Grzejszczyk przedstawiła program i cele szkolenia zaplanowanego na 160 godzin (w 3-dniowych sesjach), po- dzielonych na moduły tematyczne obejmujące wykłady, ćwi- czenia, obliczenia i analizy, studia przypadku oraz pracę w la- boratorium. Program przewiduje też samodzielnie wykonaną, pod okiem konsultanta/eksperta, koncepcję oszczędności ener- gii w reprezentowanym przez uczestnika przedsiębiorstwie.
Kurs zostanie zakończony uzyskaniem Certyfikatu Europej- skiego Menedżera Energii pod warunkiem systematycznego udziału w seminariach, opracowania i przedstawienia projektu oszczędności energii w firmie, zaprezentowania go przed jury ekspertów i zaliczenia pisemnego egzaminu końcowego.
Barbara Koszułap, Wiceprezes NFOŚiGW zaprezento- wała programy sprzyjające efektywności energetycznej i rozwojowi zielonej gospodarki, jakie prowadzi Fundusz na dzień dzisiejszy oraz systemy finansowego wspierania przedsiębiorstw w formie dotacji i nisko oprocentowanych kredytów.
Artur Łazicki, dyrektor Polsko Japońskiego Centrum Efektyw- ności Energetycznej KAPE S.A. omówił ramowe, obejmują- ce 20 modułów cele edukacyjne. Umożliwią one kursantom zdobycie kompetencji zarządczych takich jak: przetwarzanie danych o zużyciu energii, ekonomika energii, optymalizacja zużycia i zakupów oraz handlu energią i pozwoleniami na emisję, osiągnięcie zdolności analizy stanu energetyczne- go w przedsiębiorstwie i opracowywania strategii (projektu) oszczędności energii w aspekcie technicznym, ekonomicz- nym, ekologicznym i społecznym, z zachowaniem bezpie- czeństwa energetycznego.
Podkreślał również, jak niezbędna jest dla menedżera energii umiejętność prezentowania i argumentacji wobec zarządu koncepcji poprawy efektywności energetycznej, inicjowanie i koordynowanie projektów, zwrotu nakładów na inwestycje energooszczędne.
Omawiał także kompetencje takie, jak poznanie i posłu- giwanie się standardami EUREM, ocenianie postępów w realizacji projektów pro-efektywnościowych w energetyce firmy, w procesach technologicznych z uwzględnieniem do- stępnych BAT.
W części szkoleniowej dr inż. Piotr Danielski wygłosił ciekawy, kilkugodzinny wykładu na temat rynku energii i prawa ekologicznego w aspektach ekonomicznym, tech- nicznym, prawnym i polityczno-społecznym. W szcze- gólności zostały omówione takie kwestie jak: koncesje i taryfy, urządzenia, instalacje, sieci i ich eksploatacja, kary pieniężne, dyrektywy UE, handel emisjami zanieczyszczeń, kolorowe certyfikaty- pozyskiwanie i handel.
Projekt EUREMplus przewiduje także przeprowadzenie badań wśród absolwentów kursu. Pytania dotyczyć będą udoskonalenia kursu, wdrożenia działań energooszczęd- nych zaprojektowanych przez uczestnika kursu, potrzeb i oczekiwań w polityce energetycznej i zarządzaniu energią w biznesie.
Ma to zwiększyć atrakcyjność i użyteczność kursu, w szczególności dla MŚP, przez: dodanie opcji nauki na odległość, co pozwoli oszczędzić koszty szkolenia i czas podróżowania. Przewidywane jest przeprowadze- nie konkursu z nagrodą EUREM dla MŚP oraz nakręcenie
„video-clipu” w firmie, która odniosła korzyści z zarządzania zużyciem energii.
Zadaniem realizatorów projektu jest też ułatwić dostęp do istniejących informacji branżowych, narzędzi oraz
„benchmark’ów” z dziedziny efektywności energetycznej, jak również wypracować nowe. Ważnym celem projektu na poziomie UE jest wypracować opcje właściwego przy- szłego umocowania (prawnego, organizacyjnego, finan- sowego) Konsorcjum EUREM, aby zapewnić kierowanie i kontrolę jakości kursów organizowanych po zakoń- czeniu projektu oraz nadać temu programowi szkole- nia wysoką rangę wśród oferowanych w Europie szkoleń w zarządzaniu energią.
Więcej szczegółów nt. projektu i kursu na krajowym portalu (http://pl.eurem.net ), na który można też wejść poprzez euro- pejską stronę EUREM - www.energymanager.eu. Klikając na polską flagę znajdziemy się na polskim portalu zawierającym podstawowe informacje o projekcie EUREMplus i informacje o kursie.
Ze statystyki koncepcji energooszczędności opracowa- nych przez uczestników dotychczas przeprowadzonych kursów EUREM w różnych krajach UE wynika, iż statystyczny Europejski Menedżer Energii osiąga:
oszczędności zużycia energii w zakładzie: 750 MWh/rok redukcję kosztów: 30 000 EURO/rok
redukcję emisji CO2 – 200 ton/rok okres zwrotu inwestycji: 3-4 lata
75% z opracowanych projektów zostaje wdrożone
Za zawartą tu treść wyłączną odpowiedzialność ponoszą autorzy i niekoniecznie odzwierciedla ona opinię Unii Europejskiej. Komisja Europejska nie ponosi żadnej odpowiedzialności za wykorzystanie zawartej tu informacji.
opracował Henryk Oleksy
18 nr 132-133/2014 nr 132-133/2014 1
NOWA PLATFORMA LOTOSU JUŻ NA BAŁTYKU
WIĘCEJ WĘGLOWODORÓW z własnych źródeł
Do Polski dotarła nowo zakupiona platforma spółki LOTOS Petrobaltic, która jako jedyna prowadzi poszukiwania i wydobycie węglowodorów w polskiej strefie Morza Bałtyckiego. W finansowaniu zakupu jednostki uczestniczyła Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. we współpracy z Nordea Bank Polska S.A.
– Bezpośrednio po otrzymaniu zgody na dopuszczenie do ruchu, wydawanej przez Wyższy Urząd Górniczy, „LOTOS Petrobaltic”, bo taką nazwę otrzyma platforma, rozpocznie prace na Bałtyku – komentuje Zbigniew Paszkowicz, wice- prezes Grupy LOTOS S.A. ds. poszukiwań i wydobycia oraz prezes LOTOS Petrobaltic S.A. – Będą to wiercenia na kon- cesji Gotlandia, a zamierzamy je rozpocząć jeszcze w mar- cu. Działania te bezpośrednio wpisują się w konsekwentnie realizowaną strategię Grupy LOTOS związaną z pełnym roz- poznaniem potencjału Morza Bałtyckiego, ze wzrostem wy- dobycia węglowodorów z własnych źródeł.
Nowo zakupiona jednostka to czwarta platforma spółki LO- TOS Petrobaltic. Jest to platforma typu „jack-up” (samopod- nośna), zbudowana w 1989 r. w Singapurze. Jej dotychcza- sowym właścicielem była firma Transocean Offshore Gulf of Guinea Ltd. Z wód zachodniej Afryki, gdzie do niedawna pracowała, platforma trafiła na Bałtyk na pokładzie statku m/v „Target”.
– Chcemy, aby nową rolą Agencji Rozwoju Przemysłu S.A.
było wspieranie innowacyjnych projektów, które podnoszą konkurencyjność polskiej gospodarki na rynkach między- narodowych – mówi Wojciech Dąbrowski, prezes Zarządu ARP S.A. – Do takich rozwojowych projektów zaliczamy za- kup platformy „LOTOS Petrobaltic”. Projekt ten wpisuje się w strategię rozwoju sektora związanego z wydobyciem ropy i gazu z dna morskiego. Ten kierunek inwestycyjny wspiera polski sektor stoczniowy, na czym bardzo nam zależy. Dla- tego zdecydowaliśmy się wesprzeć zakup platformy, udziela- jąc pożyczki w wysokości 100 mln zł. To świetny przykład na to, w jaki sposób państwowe firmy mogą ze sobą efektywnie współpracować dla dobra całej gospodarki.
„LOTOS Petrobaltic” może prowadzić wiercenia na wodach o głębokości 350 ft. (105 m). Przeprowadzone przed zaku- pem analizy techniczne wykazały, że istnieje możliwość przedłużenia nóg platformy o 50 stóp, co pozwoli jej na pra- cę na wodach nawet o głębokościach do 120 metrów.
Źródło: www.lotos.pl
– W ubiegłym roku wykonaliśmy ponad 1000 km kw. ba- dań sejsmicznych 2D i 3D na koncesjach poszukiwawczych – wymienia Krzysztof Sułecki, wiceprezes ds. poszukiwań i wydobycia LOTOS Petrobaltic S.A. – Wyniki tych badań pozwolą wytypować obiekty, w których mogą znajdować się kumulacje węglowodorów. Trzeba podkreślić, że te poten- cjalne obiekty złożowe są zlokalizowane pod dnem morza o głębokości wody powyżej 90 m, a więc w obszarze opera- cyjnym nowej platformy.
Plan prac nowej platformy obejmuje wiercenie kilkunastu ot- worów oraz liczne prace związane z rekonstrukcją otworów już istniejących. Jeśli wiercenia poszukiwawcze potwierdzą występowanie kolejnych złóż, ich zagospodarowanie będzie wymagać następnych wierceń – otworów eksploatacyjnych i zatłaczających – oraz budowy centrów produkcyjnych.
Realizacja tych zadań będzie wymagała zakupu kolejnych platform w przyszłości.
Dodatkowo w połowie tego roku LOTOS Petrobaltic rozpo- cznie przebudowę posiadanej platformy wiertniczej „Petro- baltic” na platformę eksploatacyjną. Po zakończeniu inwesty- cji platforma „Petrobaltic” stanie się centrum produkcyjnym na złożu B8, a całość prac wiertniczych przejmie platforma
„LOTOS Petrobaltic”. Uruchomienie komercyjnej produkcji ze złoża B8 planowane jest na koniec 2015 r. Jego poten- cjał wydobywczy oszacowano na 3,5 mln ton ropy naftowej.
LOTOS Petrobaltic zakłada pozyskiwanie z tego złoża ok.
220 tys. ton ropy rocznie.
Warto przypomnieć, że 7 października ub. r. LOTOS Petro- baltic i Polskie Inwestycje Rozwojowe zawarły porozumienie dotyczące finansowania projektu inwestycyjnego związane- go właśnie z zagospodarowaniem złoża B8. Inwestycja ma być realizowana poprzez spółkę specjalnego przeznaczenia.
Po podpisaniu finalnych umów projekt będzie współfinan- sowany przez podmioty zewnętrzne, w tym m.in. PIR oraz banki komercyjne. Redaktor
