Posoborowe prawodawstwo kościelne : 8. Dekret Penitencjarii Apostolskiej promulgujący nowy "Wykaz Odpustów"

(1)

Edward Sztafrowski

Posoborowe prawodawstwo

kościelne : 8. Dekret Penitencjarii Apostolskiej promulgujący nowy

"Wykaz Odpustów"

Prawo Kanoniczne : kwartalnik prawno-historyczny 12/1-2, 307-316

1969

(2)

possint a die 15 a u g u sti 1968, festo A ssum ptionis B. M . V.

I n te rp re ta tio n e s a u te m p o p u lares e o ru n d em tex tu u m , a C o n feren tiis E p isco p alib u s a d n o rm am C o n stitu tio nis co nsiliaris „ S acrosanctum C o n c i

liu m ” (a rt. 36, §§ 3 e t 4) n e cn o n In stru c tio n is „ In te r O e cu m en ic i” (nn.

29 e t 30) a p p ro b e n tu r, a c ta vero ab A p o sto lica Sede p ro b a n d a seu c o n fir

m a n d a , u n a cu m iisdem in te r p r e ta tio nibus, a d m e m o ratu m C o n siliu m de m ore m itta n tu r.

C o n tra riis q u ib u slib e t m in im e o b sta n tibus.

R o m ae, die 23 m aii 1968, in festo A scensionis D om ini.

B E N N O C a rd . G U T S. R . C. P ra efectu s et „C onsilii”

Paeses

f F e rd in a n d u s A n to n elli A rch iep . tit. Id icren sis

S. R . C. a Secretis

o b rząd k u łacińskiego od 15 g ru d n ia 1968 r., czyli od W n iebow zięcia N M P .

T łu m a c z e n ia zaś pow yższych tek stó w n a języki n a ro d o w e w in n y być za

tw ierdzone przez K o n fe re n c je B isku

pie, zgodnie z przepisem K o n s ty tu c ji soborow ej „ S a crosanctum C o n c iliu m ”' (a rt. 36, §§ 3 i 4 ) o raz In s tru k c ji

„ In te r O e cu m en ic i” (n n . 29 i 3 0 ),.

a a k ta w in n y być przesłane, łąc zn ie z tłu m a cz en ia m i do w sp o m n ian ej R a dy, d la za tw ierd z e n ia przez S to licę A p.

Bez w zględu n a jakiekolw iek p rz e ciw ne zarządzenia.

R zym , d n ia 23 m a ja 1968 r., w św ię

to W n ie b o w stą p ie n ia Pańskiego.

B E N N O K a rd . G U T

P re fe kt K . O. i P rzew o d n iczą cy „ R a d y ”'

f F e rd y n a n d A n to n e lli A rc b p ty t. I d y k r y

S e k r eta rz K . O.

D E K R E T P E N I T E N C J A R I I A P O S T O L S K IE J p ro m u lg u ją cy n o w y „W ykaz O d p u stó w ” S A C R A P A E N IT E N T IA R IA A P O S T O L IC A

D E C R E T U M

N o v u m „E n ch irid ion In d u lg e n tia r u m ” e d itu r (A A S 60 (1968) 413— 419)

I n C o n stitu tio n e A p o sto lica In d u l

g en tia ru m d o c trin a d iei 1 ia n u a rii 1967 le g itu r: „ U t a u te m ipse in d u lg e n tia ru m usus a d m aio rem d ig n ita te m et aestim atio n e m p ro v e h a tu r, a liq u id in n o v a n d u m s a n c ta M a te r E cclesia o ppor- tu u m d u x it in e a ru m discip lin a, no- vasque n o rm as tra d e n d a s d e c re v it” .

E t in n o rm a 13 eiu sd em C o n stitu -

W K o n s ty tu c ji A postolskiej „ I n d u l

g en tia ru m d o ctrin a ” z d n ia 1 stycznia 1967 r. czy tam y : „A żeby zaś sam a p ra k ty k a o d p u stó w zo stała p o d n iesio n a d o większej godności i ceny — św ięta M a tk a K ościół uw aża za w skazane d o k o n a ć w nich p e w nych zm ian oraz p o sta n o w iła w y d ać now e przep isy ” .

A w p rzepisie 13 tejże K o n s ty tu c ji.

(3)

tio n is s ta tu itu r : „ E n c h irid io n in d u l

g e n tia ru m reco g n o sc etu r eo consilio u t ta n tu m p ra e c ip u a e preces e t p ra e c i

p u a o p e ra p ieta tis, c a rita tis e t p a en i- te n tia e in d u lg en tiis d ite n tu r ” .

O b s e c u ta S u m m i Pontificis v o lu n ta ti, q u a m sive p e r C o n stitu tio n em I n  d u lg e n tia ru m do ctrin a sive p e r novas dispositiones Ipse sig n ificav erat, h aec S a c ra P a e n ite n tia ria n o v u m E n c h iri

d io n in d u lg e n tia r u m sedulo c o m p a ra n  d u m cu rav it.

S u m m u s a u te m P o n tifex P au lu s V I, 'in frascrip to C a rd in a li P a e n ite n tia rio M taiore in A u d ie n tia d iei 14 iu n ii ver- tensis a n n i re fe re n te , n o v u m E nch iri-

■ dion in d u lg e n tia r u m , typis V a tic an is im p ressu m , die 15 eiu sd em m ensis ad- p ro b a v it e t u t a u th e n tic u m h a b e ri m a n d a v it , a b ro g atis g en eralib u s in d u lg e n tia r u m concessionibus in id em E n ch iri

d io n n o n re la tis e t a b ro g a tis in su p er o rd in a tio n ib u s C odicis lu ris C anonici, L itte r a r u m A p o sto licaru m e tia m m o tu 'p ro p rio d a ta ru m e t D e c re to ru m S an c

t a e Sedis d e in d u lg e n tiis, q u a e in fra in N o rm is de in d u lg e n tiis n o n re ce n se n tu r.

C o n tra riis q u ib u slib e t e tia m sepciali m e n tio n e dignis m in im e o b stan tib u s.

D a tu m R o m ae, ex e a d e m S a c ra P a e

n ite n tia r ia A postolica, die 29 iu n ii 1968, in festo c an c to ru m A po sto lo ru m P e tri e t P auli.

t J O S E P H U S C a rd . F E R R E T T O E p isco p u s tit. E cclesiae su b u rb . Sa- b in en sis e t M an d elen sis

P a en iten tia riu s M a io r

J O A N N E S E S S O L O , R eg en s

p o sta n aw ia się: „W y k az o d p u stó w zo

stan ie p rz e jrz a n y w te n sposób, aby o d p u sta m i by ły ob d arzo n e jed y n ie w ażniejsze m o d litw y i w ażniejsze dzieła pobożności, m iłosierdzia i pokuty.

W y p e łn ia ją c w olę P ap ieża, u ja w n io n ą czy to w K o n s ty tu c ji A postolskiej

„In d u lg e n tia r u m d o ctrin a ”, czy też w now ych Je g o zarząd zen iach , Peni- te n c ja ria A postolska p ilnie zatroszczyła się o p rzygotow anie now ego W y k a zu o dpustów .

P apież zaś P aw eł V I , po p rz e d sta w ieniu sp raw y przez p o d p isan eg o niżej K a rd y n a ła W ielkiego P e n ite n c ja rz a n a a u d ie n c ji w d n iu 14 czerw ca b r., d n ia 15 tegoż m iesiąca zatw ierd ził i p olecił u w ażać za a u te n ty cz n y „ W y k a z o d p u  stó w ” o d b ity w d ru k a rn i W aty k ań sk iej, u n iew aż n ia jąc ogólne zezw olenia d o ty czące o dpustów , a nie zam ieszczone w niniejszym W ykazie oraz znosząc po n a d to przep isy K o d ek su P ra w a K a n o nicznego, Pism A postolskich, w y d an y ch n aw et z w łasnej w oli i D e k retó w S to licy Św iętej, a dotyczące odpustów , k tó re nie są w yliczone w zam ieszczo

ny ch p oniżej n o rm a c h o o d p u stach . Bez w zględu n a jakiekolw iek p rz e ciw ne zarządzenia, chociażby były god

ne sp ecjaln ej w zm ianki.

D a n w R zym ie przez P e n ite n c ja rię A postolską, d n ia 29 czerw ca 1968 r., w uroczystość św. A postołów P io tra i Paw ła. .

f J Ó Z E F K a rd . F E R R E T T O Biskup ty t. K o ścioła podm . S ab in y i M agdaleny.

W ie lk i P en iten cja rz

J A N S E S S O L O , Se kre ta rz

(4)

R e fe r u n tu r heic ex E n c h irid io in d u l

g e n tia ru m 36 N o rm a e quae una co m  p reh en sio n e et o rd in a lim e x p o n u n t o m nes generales dispositiones quae circa in d u lg en tia s in p ra ese n ti vigent.

Z a m ieszcza się tu ta j z W y k azu o d  p u stó w 36 N o rm , p rz ed s ta w ia ją cy c h w je d n y m u jęc iu i w sposób u p o rzą d  k o w a n y w szystkie ogólne p rzep isy obo

w ią zu ją ce obecnie w o dniesieniu d o odp u stó w .

P r z e p isy d o tyczące od p u stów N orm ae de in d u lg e n tiis

1. In d u lg e n tia est rem issio coram D eo p o en ae tem p o ralis p ro peccatis, a d c u lp a m q u o d a ttin e t, ia m deletis, q u a m ch ristifid elis a p te dispositus et certis ac defitis co n dicionibus, conse

q u itu r ope E cclesiae q u ae, u t m in istra re d em p tio n is, th e s a u ru m satisfactio n u m C h risti e t S a n c to ru m a u c to rita - tive d isp en sat e t a p p l i c a t 1.

2. In d u lg e n tia est p a rtia lis vel p le

n a ria p ro u t a p o e n a te m p o rali p ro p eccatis d e b ita lib e ra t ex p a rte a u t ex to to 2.

3- N em o in d u lg e n tia s acq u iren s p o test eas aliis v ita m d eg en tib u s a p p li

care 3.

4. In d u lg e n tia e sive p a rtia le s sive p le n a ria e p o ssu n t sem per d efu n ctis a p p lic a ri in m o d u m s u ffra g ii4.

5. In d u lg e n tia e p a rtia lis concessio his ta n tu m verbis s ig n ific a tu r: „ in d u l

g e n tia p a rtia lis ” , n u lla a d d ita d ieru m vel a n n o ru m d e te rm in a tio n e 5.

6. C h ristifid e li qui, corde saltem c o n tritu s, p e ra g it opus in d u lg e n tia p a rtia li d ita tu m , trib u itu r ope E ccle-

1. O d p u s t je s t d a ro w an ie m w obec B oga k a ry doczesnej, należn ej za grze

chy odpuszczone ju ż co do w iny, k tó re w ie rn y — odp o w ied n io p rz y g o to w an y i w ypełniw szy pew ne określone w a ru n k i — o trzy m u je p rz y p o m o cy K o ś

cioła, k tó ry ja k o służebnica o d k u p ie

n ia, a u to ry ta ty w n ie u d ziela i a p lik u je ze sk a rb c a zadośćuczynień C h ry stu sa i św iętych 1.

2. O d p u s t je s t cząstkow y lu b zu p eł

ny, w zależności od tego, czy w części lu b całości u w a ln ia od k a ry doczesnej należn ej za grzechy 2.

3. N ik t nie m oże p rz ek azać in n y m ży jący m o dpustów , k tó re sam zyskuje

4. O d p u s ty czy to cząstkow e czy zu p e łn e, m o g ą b y ć zawsze a p lik o w a n e za zm a rły c h n a sposób w s ta w ie n n ic tw a 4.

5. U d zielen ie o d p u stu cząstkow ego oznacza się tylko słow am i: „ o d p u st cząstkow y” , bez określenia d n i lu b ' la t 5.

6. W iern y , k tó ry p rz y n ajm n ie j z ser

cem skruszonym , w y k o n u je czynność o b d a rzo n ą o d p u stem cząstkow ym , o trzy -

1 N . 1 In d u lg . doctr. ( = N o rm a ł C o n stit. In d u lg e n tia r u m d o c tr in a ).

2 N . 2 In d u lg . doctr.

3 Cf. can. 930 C. I. C.

4 N. 3 In d u lg . doctr.

5 Cf. N. 4 In d u lg . doctr.

(5)

sia ę ta n ta d e m p o en ae tem p o ralis re m issio, q u a n tu m ipse actio n e iam p e r

c ip it 6.

7. D ivisio in d u lg e n tia ru m in perso n a le s, reales e t locales, n o n am p liu s a d h ib e tu r, q u o clariu s c o n stet in d u l

g e n tiis d ita ri c h ristifid e liu m actiones, q u a m v is cu m re vel loco in te rd u m c o n iu n g a n tu r 7.

8. P ra e te r R o m a n u m P o n tificem , c u ius to tiu s sp iritu alis E cclesiae th es au ri a C h risto D o m in o com m issa est dis

p e n sa tio , ii ta n tu m p o ssu n t p o tes ta te o rd in a ria in d u lg e n tia s e la rg iri, q u ib u s id expresse a iu re concessum e s t 8.

9. I n R o m a n a C u ria, S a c rae d u m ta x a t P a e n ite n tia ria e d e m a n d a n tu r ea

■quae s p e c ta n t a d concessionem e t usum In d u lg e n tia ru m ; salvo ta m e n iu re C on

g re g atio n is p ro D o c trin a F id ei v idendi e a q u a e d o c trin a m d o g m atica m circa easd em in d u lg e n tia s a ttin g u n t 9.

10. In ferio res R o m a n o P o n tifice n e

q u e u n t :

1° F a c u lta te m co n ced en d i in d u lg e n tias aliis c o m m ittere, nisi id eis a Sede A p o sto lica expresse fu e rit in d u ltu m ;

2 ° E id em operi, cui iam a Sede A p o s to lica vel ab alio in d u lg e n tia co n cessa sit, a lia m ad iu n g e re, nisi no

v a e co n d itio n es a d im p le n d a e p ra esc ri

b a n tu r 10.

11. E p isco p i dioecesani aliiq u e in iu re ipsis a e q u ip a ra ti, ab in ito p asto ra li m u n ere , ius h a b e n t:

§ 1. C o n c ed e n d i in d u lg e n tia m p a r-

m u je p rz y pom ocy K o ścio ła tyle d a ro w a n ia k a ry doczesnej, ile o trzy m u je jej ju ż sam przez sw oją c z y n n o ś ć 8.

7. N ie m a w ięcej zastosow ania p o d ział o d p u stó w n a osobowe, rzeczow e i m iejscow e, przez co w yraźniej się p o d k reśla, że o d p u sta m i są obdarzone czynności w iern y ch , chociażby łączyły się z jak ą ś rzeczą lu b m iejscem 7.

8. O p ró cz B isk u p a R zym skiego, k tó re m u C h ry stu s pow ierzył ro z d aw n ic

tw o całego duchow ego sk a rb u K ościo

ła, ci tylko n a m ocy zw yczajnej w ładzy m ogą ud zielać odpustów , k tó ry m p r a wo w yraźnie n a to z e z w a la 8.

9. W K u rii R zym skiej tylko Peni- te n c ja rii zleca się to, co dotyczy u d zie

la n ia i p ra k ty k i odpu stó w , z z achow a

n iem je d n a k u p ra w n ie n ia K o n g re g ac ji N a u k i W ia ry do ro z p a try w a n ia tego, co m a n a uw adze n a u k ę dog m aty czn ą o o d p u sta c h °.

10. N iżsi od P a p ieża nie m o g ą:

1° pow ierzać in n y m w ładzy u d z ie la n ia o dpustów , chyba że S to lic a Ap.

w yraźnie n a to im zezw oliła;

2° D o łączać do tej sam ej czynności, z k tó rą S to lica A p. lu b ktoś in n y zw ią

zał ju ż o d p u st — innego o d p u stu , chy

b a że przep isan e są now e w a ru n k i do w y p ełn ien ia 10.

11. Biskupi d iecezjaln i oraz in n i w p raw ie im p rzy ró w n an i, m a ją w ła

dzę, od czasu o b jęcia pastersk iej p o sługi :

§ 1. U d z ie la n ia o d p u stu cząstkow e-

8 C an . 912 С. I. C.

9 Cf. C onst. A post. R e g im in i Ecclesiae universae, 15 aug. 1967, n. 113:

A . A. S., 59 (1967) s. 923.

18 C f. c a n 913 C. I. C.

(6)

tia lem personis vel in locis suae iuris- dictio n is ;

§ 2. B en ed ictio n em P a p a l em cum in d u lg e n tia p le n a ria , secu n d u m p ra e sc rip ta m fo rm u la m , im p e rtie n d i in sua q uisq u e dioecesi ter in a n n o , festis sol

lem nibus ab ipsis designandis, e tiam si iid em M issae sollem ni a d sista n t ta n tu m u .

12. M e tro p o lita e p o ssu n t in d u lg e n tia m p a rtia le m in dioecesibus suffra- ganeis sicu t in p ro p ria dioecesi co n ce

d ere 12.

13. P a tria rc h a e p o ssu n t in d u lg e n tia m p a rtia le m co n ced ere in singulis lo

cis sui p a tria rc h a tu s , etsi exem ptis, in ecclesiis sui ritu s e x tra term inos p a tria rc h a tu s , e t u b iq u e p ro fidelibus sui ritus. Id e m co n ced ere p o ssu n t A rchie- pisco p i M a io r e s 13.

14. C a rd in a le s fa c u lta te g a u d e n t c o n cen d i in d u lg e n tia m p a rtia le m in locis vel in stitu tis a c p ro personis suae iu risd ic tio n is vel p ro te c tio n is ; item in aliis locis, sed a p ra ese n tib u s solum - m odo, singulis vicibus, a c q u ire n d a m u . 15. § 1. In d u lg e n tia ru m lib ri om nes, libelli fo lia etc., in q u ib u s e aru m con

cessiones c o n tin e n tu r, ne e d a n tu r sine lic e n tia O rd in a rii vel H ie ra rc h a e loci.

§ 2. R e q u iritu r vero expressa lic e n tia Sedis A p ostolicae u t typis ed ere lic e at, quovis id io m a te , collectionem a u th e n tic a m p re cu m p io ru m q u e ope-

go osobom lu b w m iejscach podleg ły ch ich ju ry s d y k c ji;

§ 2. U d z ielan ie B łogosław ieństw a P a pieskiego z o d p u stem zupełnym , w e

d łu g p rzep isa n ej fo rm u ły , k ażd y w swo

jej diecezji, trzy razy w ro k u w św ięta uroczyste, przez n ich określone, ch o ciażby sam i tylko uczestniczyli we M szy św. uroczystej 41.

12. M e tro p o lic i m ogą w d iecezjach n a le żący ch do ich m etro p o lii ta k sam o ud z ie lać o d p u stu cząstkow ego ja k we w łasnej d ie c e z ji12.

13. P a tria rch o w ie m ogą ud zie lać o d p u s tu cząstkow ego w e w szystkich m ie j

scach swego p a tr ia r c h a tu , n a w e t w y

ję ty c h , w k ościołach swego o b rząd k u poza g ra n ic a m i p a tr ia r c h a tu o raz wszę

dzie w ie rn y m sw ojego ob rząd k u . T o sam o m o g ą a rcy b isk u p i w ię k s ils.

14. K a rd y n a ło w ie m a ją w ład zę u d zie

la n ia o d p u stu cząstkow ego w m iejscach lub in s ty tu ta c h o raz osobom n a d k tó ry m i m a ją ju ry sd y k c ję albo o p ie k ę ; tak sam o w in n y ch m iejscach , lecz od p u st m oże być uzyskany, za poszcze

gólnym razem , tylko przez o b e c n y c h 14.

15. § 1. Bez zezw olenia o rd y n ariu sza m iejsca lu b h ie ra rh c y m iejsc a nie w ol

n o w ydaw ać książek, książeczek, k a r tek z o d p u sta m i z p o d a n ie m ich u d zie

lenia.

§ 2. W y raźn e zaś zezw olenie S to li

cy A p. je s t p o trzeb n e n a ogłaszanie

11 § 1. Cf. can. 349, § 2, 2° C. I. C .; M o tu p ro p rio C leri sa n c tita ti, 2 iun.

1957, can. 396, § 2, 2 ° ; can. 364, § 3, 3 ° ; can . 367, 2, 1° e t can. 391: A. A. S., 49 (1957) ss. 541.

§ 2 Cf. can . 914 C. I. C .; cf. e tia m M o tu p ro p rio S u b u rb ica riis sedibus, 11 ap r. 1962, I I , 2 : A. A. S., 54 (1962) s. 255.

12 Cf. can. 274 C. I. C .; cf. M o tu p ro p rio C leri sa n c tita ti, can. 319, 6° et can. 320, § 1, 4°.

13 Cf. M o tu p ro p rio C leri sa n c tita ti, can. 283, 4 ° ; cf. ibid. can. 326, § 1, 10°

(can . 319, 6 °) e t § 2.

14 Cf. c a n 239 C. I. C. e t M o tu p ro p rio C leri sa n c tita ti, can. 185, § 1, 24°.

(7)

ru m q u ib u s Sedes A p o sto lica in d u lg e n tias a n n e x u i t 15.

16. Q u i a S um m o P o n tifice im p e tra v e rin t in d u lg e n tia ru m concessiones p ro om nibus fidelibus, o b ligatione te n e n tu r, sub poena, n u llita tis g ra tia e o b ten ta e, a u th e n tic a e x m p la ria e a ru n d e m co n cessionum a d S a c ra m P a e n ite n tia ria m d e f e r e n d ile.

17. In d u lg e n tia , alicu i festo a d n ex a , tra n s la ta in te llig itu r in eum d iem quo h u iu sm o d i festu m vel eiu sd em e x te rn a so llem n itas leg itim e tra n s fe rtu r 17.

18. A d lu c ra n d a m in d u lg e n tia m a li

c u i d iei affix am , si v isitatio ecclesiae vel o ra to rii re q u ira tu r, h a e c fie ri p o test a m erid ie d iei p ra ec ed e n tis usq u e ad m ed ia m n o c te m q u a e s ta tu tu m diem c l a u d i t ls.

19. C h ristifid elis q u i p ieta tis obiecto (cru cifix o vel cruce, co ro n a, sc a p u la ri, n u m is m a te ) a quovis sacerd o te rite b e

n ed icto , p ia u titu r m en te, co n se q u itu r in d u lg e n tia m p a rtiale m .

S i a u te m p ieta tis o b iec tu m a S um m o P o n tifice a u t a q u o lib e t E p isco p o fu e r it b e n ed ictu m , ch ristifid elis eodem ob iecto p ia u ten s m en te, asseqüi p o test e tia m in d u lg e n tia m p le n a ria m die fes

to s a n c to ru m A p o sto lo ru m P e tri e t P auli, a d d ita tam en , q u a lib e t le g itim a fo rm u la , fid ei professione ie.

20. § 1. In d u lg e n tia e a d n ex a e visi

ta tio n i ecclesiae non cessant, si ecclesia fu n d itu s e v e rta tu r ru rsu sq u e in tr a q u in q u a g in ta an n o s a e d ific e tu r in eo-

d ru k iem w jak im k o lw ie k języku, a u ten ty czn y ch zbiorów m o d litw i poboż

n y ch uczynków , d o k tó ry ch S to lica Ap.

przy w iązała o d p u sty ls.

16. Ci, k tó rzy uzyskali od S tolicy A p. m ożność n a d a w a n ia o d pustów w szystkim w iernym , o bow iązani są, p o d sa n k c ją niew ażności o trzy m an ej łaski, p rzesłać d o P e n ite n c ja rii a u te n ty cz n e odpisy dotyczące u d zielen ia o d p u

stów 16.

17. O d p u s t zw iązany z jak im ś św ię

tem u w aża się za p rzeniesiony n a ten dzień, n a k tó ry p raw n ie przenosi się sam o św ięto lu b p rz y n ajm n ie j ze

w n ę trzn ą jeg o uroczystość 17.

18. Jeżeli do uzy sk an ia o d p u stu zw iązanego z jak im ś dniem , byłoby w y m ag an e n aw ied zen ie ' kościoła lub k a p licy , to m oże się ono o dbyć od p o łu d n ia d n ia p o p rz ed n ieg o do północy, k tó ra zam yka d zień o z n a c z o n y 1S.

19. W iern y , k tó ry pobożnie używ a p rz e d m io tu pobo żn o ści (krucyfiksu, krzyża, ró żań c a, sz k a p le rza ), pośw ięco

nego w łaściw ie przez jakiegokolw iek k a p ła n a u z yskuje o d p u st cząstkow y.

Jeżeli zaś p rz e d m io t pobożności zo

stał pośw ięcony p rzez P a p ieża lu b przez jakiegokolw iek b iskupa, w te d y w iern y u ż y w ając go pobożnie, m oże uzyskać n a w e t o d p u st zu p ełn y w uroczystość św iętych A postołów P io tra i Paw ła, d o d a ją c je d n a k jak ą ś zatw ierd zo n ą p ra w n ie fo rm u łę w y z n an ia w i a r y 19.

« Cf. can. 1388 C. I. C.

18 C an . 920 C. I. C.

17 Cf. can. 922 C. I. C .; cf. e tia m C o d e x R u b ric a r u m , nn. 356— 9 ; A A S., 52 (1960) s. 657.

ie C an . 923 C . I. C.

(8)

dem vel fere eodem loco e t sub eodem titulo.

§ 2. In d u lg e n tia a d n e x a u su i p ie ta tis o b iecti tu n c ta n tu m cessat, cu m id em o b iec tu m p ro rsu s d e sin at esse vel ven

d a tu r 20.

21. P ia M a te r E cclesia, de fidelibus d efu n ctis q u a m m axim e sollicita, q u o lib e t p rivilegio h a c de re ab ro g ato , iisdem d e fu n ctis am plissim e su ffra g ari c o n s titu it quovis M issae s a c rific io 21.

22. § 1. U t quis c a p a x sit sibi lu c ra n d i in d u lg e n tia s, d e b et esse b a p ti- zatus, n o n ex co m m u n ic atu s, in sta tu g ra tia e saltem in fine o p e ru m p ra e scrip to ru m , su b d itu s concedentis.

§ 2. U t vero su b iectu m c ap a x eas re v e ra lu c re tu r, h a b ere d e b e t in te n tio nem saltem g en eralem eas a cq u ire n d i e t o p e ra in iu n c ta im p le re s ta tu to tem po re a c d e b ito m odo secu n d u m co n cessionis ten o re m 22.

23. N isi a liu d ex concessionis ten o re a p p a re a t, in d u lg e n tia s a b E piscopo concessas lu c ra ri p o ssu n t tu m su b d iti e x tra te rrito riu m , tu m p ere g rin i, vagi, om nesque e x em p ti in te rrito rio d e g en tes 23.

24. § 1. In d u lg e n tia p le n a ria sem el ta n tu m in die a c q u iri potest.

§ 2. C h ristifid elis tam e n consequi p o te rit in d u lg e n tia m p le n a ria m in a rti

culo m o rtis, etia m si eodem die in d u l

g e n tia m p le n a ria m iam acq u isiv erit.

§ 3. P a rtia lis v ero in d u lg e n tia p lu ries in die 'a c q u ir i p o test, nisi a liu d expresse n o te tu r 24.

25. O p u s p ra e sc rip tu m a d a c q u ire n d a m in d u lg e n tia m p le n a ria m ecclesiae

20. § 1. O d p u s ty zw iązane z n aw ie

d zeniem kościoła nie w y g asają w w y

p a d k u całkow itego zniszczenia kościoła i ponow nego w zniesienia go w tym sa

m ym lub p raw ie w ty m sam ym m ie j

scu i p o d tym sam ym ty tu łem .

§ 2. O d p u s t zw iązany z używ aniem p rz e d m io tu pobożności w te d y tylko w y

gasa, g d y tenże p rz ed m io t p rzestaje całkow icie istn ie ć lu b zostanie sprze

d a n y 20.

21. Ś w ięta M a tk a K ościół, w y raża

ją c ja k n ajw iększą troskę o zm arłych, znosząc jakikolw iek p rzyw ilej w tej m a te rii, stw ierdza, że zm arły m p rzy chodzi się z p o m o cą w najw yższym sto p n iu przez sam ą M szę ś w .21.

22. § 2. A b y ktoś b ył w stan ie uzy

skać o d p u st m usi b y ć : ochrzczony, w olny od ekskom uniki, w stan ie łaski, p rz y n ajm n ie j p o d k o n iec w y p ełn ien ia n a k az an y c h dzieł, p o d d a n y u d z ie la ją cego.

§ 2. Ż eb y zaś p o d m io t zdolny do uzyskania, rzeczyw iście o d p u st uzyskał, m usi m ieć p rz y n a jm n ie j ogólną in te n cję zyskiw ania o raz w y k o n ać w okreś

lonym czasie n a k az an e d zieła i to w n a leży ty sposób w ed łu g b rzm ien ia n a d a n ia 22.

23. O ile co innego nie w y n ik a z treści n a d a n ia , o d p u sty u d zielan e przez b isk u p a m ogą uzyskać zarów no jeg o p o d w ła d n i poza tery to riù m , ja k i p o d ró żn i, osoby bez m ie jsc a zam iesz

k a n ia oraz wszyscy w yjęci — przeby

w a ją c y n a d an y m tery to riu m 23.

24. § 1. O d p u s t z u p ełn y m o żn a uzy

skać w ciąg u d n ia tylko je d e n raz.

20 Cf. can, 924 C. I. C.

22 C an . 925 C. I. C .; cf. e tia m cam 2262 C. I. C.

23 C an . 927 C. I. C.

24 N. 6 In d u lg . doctr.·, cf. e tia m N. 18 In d u lg . doctr.

(9)

vel o ra tio a d iu n c ta m est eiu sd em p ia v isitatio, in q u a re c ita n tu r o ra tio D o m in ic a e t fidei sym bolum (P a le r et C redo ) 25.

26. A d in d u lg e n tia m p le n a ria m asse

q u e n d a m re q u ir u n tu r ex secutio operis in d u lg e n tia d ita ti e t im p le tio triu m co n d itio n u m , q u ae s u n t: sa cram en ta lis confessio, co m m u n io e u c h a ris tic a e t o ra tio a d m en te m S u m m i Pontificis.

R e q u iritu r in su p e r u t e x lu d a tu r om nis affectu s e rg a q u o d e u m q u e p e cc atu m

e tia m veniale.

Si p le n a h u iu sm o d i dispositio desit vel p ra e d ic ta e c o nditiones, salvis p ra es

crip tis N. 34 e t N. 35 p ro ,.im p e d itis” , n o n im p le a n tu r, in d u lg e n tia e r it ta n tu m p a r ti a l i s 26.

27. T re s co n d itio n es p e rfic i possunt p lu rib u s d iebus a n te vel p o st p ra e sc rip ti operis exsecutionem ; co n v en it tam e n u t com m u n io e t o ra tio ad m en te m S u m m i Pontificis p e ra g a n tu r ipso die q u o in s titu itu r opus -7.

28. U n ic a sa c ra m e n ta li confessione p lu res in d u lg e n tia e p le n a ria e a c q u iri p o ss u n t; u n ic a v ero co m m u n io n e e u c h a ristic a e t u n ic a o ra tio n e ad m e n tem S u m m i P o ntificis u n a ta n tu m in d u l

g e n tia p le n a ria a c q u iritu r 2S.

29. C o n d itio p re c a n d i a d m en te m S u m m i P o n tificis p lan e im p le tu r, si re c ita n tu r a d E iu sd em m en te m semel P a ter e t A v e ; d a ta tam e n fa c u lta te sin

gulis fidelibus q u a m lib e t a lia m o ra tio n em re c ita n d i iu x ta u n iu scu iu sq u e p ie

ta te m e t d ev o tio n em 20.

30. N o rm a e de in d u lg e n tiis p len ariis

§ 2. Je d n a k że c h rześcijan in będzie m ógł uzyskać w m o m en c ie śm ierci o d  p u st zupełny, chociażby tego d n ia uzy

skał ju ż o d p u st zupełny.

§ 3. N a to m ia st o d p u st cząstkow y m o żn a uzyskać w ięcej razy d ziennie, o ile co in n eg o nie je s t w yraźnie za

znaczone 24.

25. D zieło przep isan e d la uzyskania o d p u stu zupełnego, zw iązanego z koś

ciołem lub k a p lic ą, o b e jm u je ich p o bożne n aw iedzenie, w czasie któ reg o n ależy odm ów ić m o d litw ę P ańską i w y  znanie w ia ry ( O jc ze nasz i W ie r zę J 25.

26. D o uzy sk an ia o d p u stu zupełnego w y m a g a się w y k o n an ia dzieła o b d arzo nego o d p u stem o raz w y p e łn ie n ia trzech w aru n k ó w , k tó ry m i są : sa k ra m e n ta ln a spow iedź, K o m u n ia św. i m o d litw a w in te n c ja c h P apieża. W y m ag a się p o n a d to w y k lu czen ia wszelkiego przy w ią

za n ia do jakiegokolw iek g rzechu, n a w et pow szedniego.

Jeżeli b ra k u je p ełnej tego ro d z aju dyspozycji, alb o nie zo sta ją w ypełnione w sp o m n ian e w aru n k i, o d p u st będzie tylko cząstkow y — z zach o w an iem je d n a k w o d n iesien iu do „przeszkodzo- n y c h ” przepisów N. 34 i N. 3 5 26.

'27. T rz y określone w a ru n k i m ogą być w y p e łn io n e w ró żn y ch d n iac h p rz ed lub po w y k o n an iu p rzepisanego dzieła. W y p a d a je d n a k , b y K o m u n ia św i m o d litw a w in te c ja c h P a p ieża były w ypełnione w ty m d n iu , w k tó ry m wy-' k o n u je się w sp o m n ia n e d z ie ło 27.

28. Po je d n e j spow iedzi sa k ram e n taln ej m o żn a uzyskać k ilk a odpustów

26 N. 7. In d u lg . doctr.

23 N . 10. In d u lg . do ctr

(10)

e d itae, p ra e se rtim e a q u a e in N . 24,

§ 1 re ce n se tu r, a p p lic a n tu r e tia m in d u lg en tiis p len a riis, q u a e „ to ties q u o ties” usq u e a d h u c a p p e lla ri consueve

r a n t 30.

31. O p e re, c u i p ra e s ta n d o aliq u is le

ge a u t p ra e c e p to o b lig a tu r, n e q u it in d u lg e n tia lu crifieri, nisi in eiusdem concessione a liu d expresse d ic a tu r; qui tam e n p ra e s ta t opus sibi in sacram en - talem p a e n ite n tia m in iu n c tu m e t in d u lg en tiis fo rte d ita tu m , p o te s t sim ul e t p a e n ite n tia e satisfacere e t in d u lg e n

tias lu c ra ri 31.

32. In d u lg e n tia alic u i o ra tio n i a d n ex a a c q u iri p o tes t q u o c u m q u e idio- m ate o ra tio re c ite tu r, d u m m o d o de fi

d e lita te versionis co n stet ex d e c la ra tio ne vel S ac rae P a e n ite n tia ria e vel u n iu s ex O rd in a riis vel H ie rac h iis lo co ru m u b i vulg aris est lin g u a in q u a m v ersa est o ra tio 32.

33. A d in d u lg e n tia ru m a cq u isitio n em satis est o ra tio n em a lte rn is cu m socio re c ita re , a u t m en te eam pro seq u i, d u m ab alio re c ita tu r 33.

34. C onfessarii c o m m u tare possu n t sive opus p ra e s c rip tu m sive con d itio n es p ro iis qui, leg itim o d e te n ti im p e d i

m en to , ead e m p ra e s ta re n e q u e a n t34.

35. O rd in a rii vel H ie ra rc h a e loco

ru m p o ssu n t in su p e r co n ced ere fid e li

bus, in quos a d n o rm a m iu ris e x ercen t a ù c to rita te m , si in locis v e rse n tu r u b i nu llo m odo vel saltem a d m o d u m d iffi

cile a d confessionem vel co m m u n io n em acced ere possint, u t ipsi q u e a n t in d u l

g en tiam p le n a ria m consequi absque

zupełn y ch . Je d n a k że po jed n e j K o m u n ii św. i p o je d n e j m o d litw ie w in te n c ja c h O jc a św. zyskuje się je d e n tylko o d p u st z u p ełn y 28.

29. W aru n e k d otyczący m o d litw y w in te n c ja c h P a p ieża w y p e łn ia się cał

kow icie, jeżeli się o d m aw ia w tej in te n c ji „ O jcze n a sz” i „ Z drow aś”. Po

zostaw ia się je d n a k poszczególnym w iern y m m ożność o dm ów ienia ja k ie j

kolw iek in n ej m o d litw y zgodnie z czcią i szacunkiem żyw ionym przez każdego w zględem P a p ież a 2e.

30. N o rm y w y d an e o o d p u sta c h zu

pełn y ch , zw łaszcza p o d a n a w N. 24

§ 1, m a ją być ap lik o w an e także d o o d pustów , k tó re d o tą d zw ykło się nazy

w ać „ to ties q u o tie s” 30.

31. Przez dzieło do k tó reg o w y k o n a

n ia ktoś je s t zobow iązany n a p o d staw ie p ra w a lu b n ak azu , nie m o żn a zyskać o d p u stu , c h y b a że co in n eg o je s t p o w iedziane w n a d a n iu tego o d p u stu . K to je d n a k w y p e łn ia dzieło nałożone m u ja k o s a k ra m e n ta ln a p o k u ta , a je d nocześnie ob d arzo n e o d p u sta m i, może jed n o cześn ie zadośćuczynić pokucie

i uzyskać o d p u sty 31.

32. O d p u s t d o łączo n y do ja k ie jś m o

d litw y m oże być uzyskany, bez w zglę

d u n a to, w ja k im języku o d m aw ian a je s t m o d litw a, b yleby w iad o m o było o w iern y m jej przekładzie n a p o d sta wie stw ie rd zen ia albo P e n ite n c ja rii albo jed n e g o z o rd y n ariu szó w lu b h ie ra rc h ó w m iejsca, gdzie je s t w użyciu język, n a k tó ry przełożono m o d litw ę 32.

33. A by uzyskać o d p u sty w ystarczy

« C an . 932 С. I. C.

32 Cf. caó. 934 § 2 С. Г. C.

33 C an . 934 § 3 C. I. C.

34 Cf. can. 935 C. I. C.

(11)

a c tu a li confessione e t com m unione, d u m m o d o sin t corde c o n triti e t a d p ra e d ic ta sa c ra m en ta , cu m p rim u m p o te ru n t, a cced ere p r o p o n a n t 35.

36. M u ti lu c ra ri p o ssu n t in d u lg e n tias a d n ex a s pub licis p recibus, si u n a c u m ceteris fidelibus in eo d em loco o ra n tib u s m en te m ac pios sensus a d D e u m a tto lla n t; e t si a g itu r de p r i

vatis o ra tio n ib u s, satis est u t eas m en te re c o la n t signisve p a te fa c ia n t vel ta n tu m m o d o oculis p e rc u rra n t 3β.

o d m aw iać m o d litw ę n a p rz e m ia n z to w arzyszem alb o śledzić ją w m yśli, gdy ktoś in n y j ą w y p o w ia d a 33.

34. Sp o w ied n icy m ogą z am ien iać czy to p rzep isa n e pobożne dzieło, czy też w a ru n k i tym , k tó rzy p ra w n ie przeszko- dzeni, nie m og lib y czegoś w y k o n a ć 34.

35. O rd y n a riu sze lu b h iera rch o w ie m ie jsc a m o g ą p o n a d to zezw alać w ier

nym , w sto su n k u do k tó ry ch m a ją zgodnie z p ra w em w ładzę, a k tó rzy za

m ie szk u ją okolice, gdzie nie m o żn a w ż ad e n sposób alb o jed y n ie z w ie lk ą tru d n o śc ią w y sp o w iad ać się lu b p rzy stą p ić do K o m u n ii św., ab y m ogli uzy

skać o d p u st z u p ełn y bez a k tu a ln e j spo

w iedzi i K o m u n ii św., b yleby tylko w zbudzili żal dosk o n ały i m ieli p o sta now ienie p rz y stąp ien ia do ty ch sak ra

m en tó w św iętych, skoro tylko n a d a rz y się o k azja 35.

36. N iem i m ogą zyskiw ać o d p u sty zw iązane z p u b liczn y m i m o d litw am i, g d y razem z w iern y m i, k tó rzy się m o d lą n a tym sam ym m iejscu, w znoszą do B oga m yśl i pobożne u czucia. J e żeli zaś chodzi o p ry w a tn e m o d litw y , to w ystarcza, ab y m yślą je rozw ażali, czy w y rażali z n ak am i lu b przebiegali je tylko o c z a m i3S.

9.

P E N IT E N C J A R IA A P O S T O L S K A (S e k c ja o d p u stó w N r 193— 68-R )

O dpust zu p ełn y za u c z e stn ic tw o w „G orzkich Ż a la ch ” (Z A k t P r y m a s a P o l s k i )

B eatissim e P ater O jcze Ś w ię ty

S te p h a n u s C a rd . W yszyński, A rch ie- S te fa n K a rd . W yszyński, A rcybiskup piscopus P rim as V arsoviensis h u m ilite r P rym as W arszaw ski, p o k o rn ie prosi

35 Cf. N. 11 In d u lg . doctr.

33 C an . 936 С. I. C.