Zmiany w prawie oświatowym – wybrane zagadnienia
Kuratorium Oświaty w Olsztynie
Ustawa z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
Przepisami ustawy z dnia 29 grudnia 2015 r. ustawodawca na nowo określił wiek szkolny.
Nowelizacja dotyczy głównie dzieci, które rozpoczną naukę w roku szkolnym 2016/2017
Z dniem 1 września 2016 r. wejdzie w życie znowelizowany zapis art. 14 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci od początku roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 3 lata, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat.
Wychowanie przedszkolne jest realizowane w przedszkolach, w innych formach wychowania przedszkolnego (punktach przedszkolnych, zespołach wychowania przedszkolnego) oraz do dnia 31 sierpnia 2019 r. także w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych.
Ustawa z dnia 29 grudnia 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
Od 1 września 2016 r. wszystkie dzieci 6-letnie oraz wszystkie chętne dzieci 5-letnie i 4-letnie mają mieć zapewnione miejsce realizacji wychowania przedszkolnego.
Z kolei od dnia 1 września 2017 r. gmina ma obowiązek zapewnienia miejsca realizacji wychowania przedszkolnego każdemu dziecku 3-letniemu.
- art. 14 ustawy zmieniającej.
Obowiązek szkolny
Z dniem 1 września 2016 r. wejdzie w życie znowelizowany zapis art. 15 ust. 2 u.s.o., zgodnie z którym obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.
Dziecko urodzone w roku 2009 będzie mogło w roku szkolnym 2016/2017 kontynuować naukę w klasie I szkoły podstawowej.
Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy zmieniającej dzieci urodzone w roku 2009, które w roku szkolnym 2015/2016 rozpoczęły naukę w klasie I szkoły podstawowej, na wniosek rodziców, złożony w terminie do dnia 31 marca 2016 r., mogą w roku szkolnym 2016/2017 kontynuować naukę w klasie I szkoły podstawowej.
Złożenie przez rodziców wniosku o kontynuację nauki w klasie pierwszej jest dla dyrektora wiążące.
Obowiązek szkolny
Dziecko urodzone w roku 2010, które w roku szkolnym 2015/2016 korzysta z wychowania przedszkolnego. Do dnia 31 sierpnia 2016 r. realizuje obowiązkowe przygotowanie przedszkolne.
Od dnia 1 września 2016 r., dziecko 6-letnie zobowiązane jest odbyć roczne przygotowanie przedszkolne.
Rodzice będą jednak mogli zdecydować o rozpoczęciu przez dziecko nauki w klasie pierwszej szkoły podstawowej.
Zgodnie z art. 16 ust. 1 i 1a u.s.o., w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2016 r., na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 6 lat.
Odroczenie rozpoczęcia obowiązku szkolnego
Odroczeniu podlega dziecko objęte obowiązkiem szkolnym.
Od dnia 1 września 2016 r. będzie to dziecko 7-letnie.
Zgodnie z art. 16 ust. 2 u.s.o. w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 września 2016 r., dyrektor publicznej szkoły podstawowej, w obwodzie której dziecko mieszka, na wniosek rodziców, odracza rozpoczęcie spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego o jeden rok szkolny.
Rodzice składają wniosek o odroczenie obowiązku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat, nie później niż do dnia 31 sierpnia.
Odroczenie dotyczy roku szkolnego, w którym dziecko ma rozpocząć spełnianie obowiązku szkolnego.
Odroczenie rozpoczęcia obowiązku szkolnego
Z kolei, dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego mają możliwość dwukrotnego odroczenia spełniania obowiązku szkolnego.
Odroczenie nie może trwać dłużej niż do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 9 lat.
Zgodnie z art. 16a u.s.o. (obowiązującym od dnia 1 września 2016 r.), w przypadku dzieci posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego może być odroczone nie dłużej niż do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 9 lat.
Decyzję o odroczeniu rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego podejmuje dyrektor publicznej szkoły podstawowej. Wniosek składa się w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat.
Wniosek można ponownie złożyć w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 8 lat.
Wniosek należy złożyć nie później niż do dnia 31 sierpnia.
Odroczenie rozpoczęcia obowiązku szkolnego
Przepisy przejściowe ustawy zmieniającej zachowały możliwość odroczenia obowiązku szkolnego dzieci posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego do 10.
roku życia.
Odroczenie spełniania obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2016/2017 dotyczy dzieci urodzonych w 2007 r., którym odroczono spełnianie obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2015/2016 i którym powtórnie będzie można odroczyć spełnianie obowiązku szkolnego w roku szkolnym 2016/2017.
Wniosek składa się w roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 9 lat.
Odroczenie rozpoczęcia obowiązku szkolnego
W powyższych przypadkach dzieci posiadające orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, którym odroczono spełnianie obowiązku szkolnego na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują to prawo do końca okresu, na jaki zostało udzielone.
Jeśli rodzice chcą się ubiegać o odroczenie obowiązku szkolnego dziecka w roku szkolnym 2016/2017, powinni złożyć wniosek nie później niż do dnia 31 sierpnia 2016 r.
W razie potrzeby odroczenia obowiązku szkolnego dziecka także w roku szkolnym 2017/2018, należy ponownie złożyć wniosek w terminie nie później niż do dnia 31 sierpnia 2017 r.
Ustalenie sieci publicznych przedszkoli
oraz innych form wychowania przedszkolnego
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy zmieniającej w latach szkolnych 2016/2017-2018/2019 sieć publicznych przedszkoli wraz z publicznymi innymi formami wychowania
przedszkolnego (…), powinna zapewniać zamieszkałym na obszarze gminy:
1) dzieciom objętym obowiązkowym rocznym przygotowaniem przedszkolnym - możliwość spełniania rocznego obowiązku przygotowania przedszkolnego;
2) dzieciom czteroletnim i pięcioletnim, a od dnia 1 września 2017 r. także dzieciom trzyletnim - możliwość realizowania wychowania przedszkolnego.
Ustalenie sieci publicznych przedszkoli
oraz innych form wychowania przedszkolnego
Na podstawie art. 15 ustawy zmieniającej w okresie do dnia 31 sierpnia 2019 r.
ustalenie sieci następuje po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty.
Z dniem 1 września 2019 r. wejdzie w życie zapis art. 14a ust. 2a u.s.o.
Ustalenie sieci publicznych przedszkoli
oraz innych form wychowania przedszkolnego
Do dnia 31 sierpnia 2019 r. w strukturach systemu oświaty będą mogły funkcjonować oddziały przedszkolne.
Art. 2 ustawy zmieniającej wprowadził w tym zakresie zmiany w treści art. 5 ust. 1 ustawy o zmianie u.s.o. z 2013 r.
W świetle nowych uregulowań oddziały przedszkolne staną się przedszkolem z dniem 1 września 2019 r. – a nie jak zakładano w wersji pierwotnej z dniem 1 września 2016 r.
Ustawa z dnia 18 marca 2016 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw
„likwidacja godzin karcianych”
Zakres wprowadzonych zmian obejmuje m.in. art. 42 ust. 2 pkt 2 KN.
Przepis ten określał obowiązek realizacji - w ramach czasu pracy nauczyciela - tzw. „godzin karcianych”.
Wprowadzona nowela przewiduje zniesienie obowiązku prowadzenia „godzin karcianych”
w ramach innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły.
Wejście w życie wprowadzonych zmian stanowi powrót do zapisów KN obowiązujących przed 1 września 2009 r.
Likwidacja „godzin karcianych” nie oznacza, że dyrektor nie będzie mógł zobowiązać nauczyciela do realizacji innych zajęć i czynności wynikających z zadań statutowych szkoły – w ramach 40-godzinnego tygodnia pracy.
Zmiana wejdzie w życie z dniem 1 września 2016 r. (art. 13 pkt 1 w zw. z art. 1 pkt 5 ustawy zmieniającej).
Ustawa z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
W dniu 6 lipca 2016 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 23 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
Większość wprowadzonych zmian wejdzie w życie z dniem 1 września 2016 r.
Zmiany dotyczą przede wszystkim obszaru związanego z przeprowadzaniem sprawdzianów i egzaminów, postępowania rekrutacyjnego, konkursu na dyrektora szkoły oraz dotowania szkół i placówek prowadzonych przez podmioty prywatne.
Rezygnacja z przeprowadzania sprawdzianu po klasie szóstej szkoły podstawowej
Jedną z najistotniejszych zmian jest rezygnacja z przeprowadzania sprawdzianu po klasie szóstej szkoły podstawowej.
- skreślenie art. 3 pkt 21a ustawy o systemie oświaty, zawierającego definicję sprawdzianu.
- modyfikacja art. 9 ust. 1 pkt 1 u.s.o., zgodnie z którym jednym z typów publicznych i niepublicznych szkół jest sześcioletnia szkoła podstawowa.
W dotychczasowym brzmieniu była to sześcioletnia szkoła podstawowa, w której w ostatnim roku nauki przeprowadza się sprawdzian.
Zmiana polegająca na zniesieniu obowiązku przeprowadzania sprawdzianu wejdzie w życie z dniem 1 września 2016 r.
Możliwość złożenia odwołania od ustalonego wyniku weryfikacji sumy punktów do Kolegium Arbitrażu
Egzaminacyjnego
Z dniem 1 stycznia 2017 r. zmianie ulegnie art. 44zzz u.s.o., zgodnie z którym absolwent będzie mógł wnieść odwołanie od wyniku weryfikacji sumy punktów z części pisemnej egzaminu maturalnego do Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego.
Odwołanie będzie wnoszone za pośrednictwem dyrektora okręgowej komisji egzaminacyjnej, w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji o wyniku weryfikacji sumy punktów.
Podstawy działania niezależnego Kolegium Arbitrażu Egzaminacyjnego przy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej zostały uregulowane w dodawanych z dniem 1 września 2016 r.
art. 9ca-9cc u.s.o.
Listy arbitrów będą podawane do publicznej wiadomości na stronie internetowej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Możliwość wykonania fotografii pracy egzaminacyjnej
Wprowadzono także możliwość wykonania fotografii swojej pracy egzaminacyjnej podczas dokonywania wglądu.
Możliwość ta dotyczy:
- egzaminu gimnazjalnego, - egzaminu maturalnego,
- egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie.
(art. 44zzz ust. 2 oraz art. 44zzzt ust. 2a u.s.o.)
Zmiany w tym zakresie weszły w życie z dniem 12 lipca 2016 r.
Zmiany w zakresie rekrutacji
Z uwagi na rezygnację z przeprowadzania sprawdzianu w klasie VI szkoły podstawowej wynik tego sprawdzianu został zastąpiony nowym kryterium, tj. ocenami z języka polskiego, matematyki i języka obcego nowożytnego wymienionymi na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej.
Zmiany wejdą w życie z dniem 1 września 2016 r.
Z dniem 1 września 2016 r. dodany zostanie także art. 20wa u.s.o.
Art. 20 wa
1. Terminy przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego i postępowania uzupełniającego, w tym terminy składania dokumentów, do:
1) publicznych przedszkoli, publicznych innych form wychowania przedszkolnego i klas pierwszych publicznych szkół podstawowych - określa do końca stycznia organ prowadzący odpowiednio publiczne przedszkole, publiczną inną formę wychowania przedszkolnego lub publiczną szkołę podstawową;
2) publicznych szkół podstawowych dla dorosłych, klas pierwszych publicznych gimnazjów, klas pierwszych publicznych szkół ponadgimnazjalnych i na semestr pierwszy publicznych szkół policealnych - określa do końca stycznia właściwy kurator oświaty.
Art. 20 wa
2. Dyrektor publicznej szkoły do końca lutego, a w przypadku publicznych szkół, w których zajęcia dydaktyczno- wychowawcze rozpoczynają się w pierwszym powszednim dniu lutego - do końca września, podaje do publicznej wiadomości szczegółowy termin:
1) przeprowadzenia sprawdzianu uzdolnień kierunkowych, o którym mowa w art. 20f ust. 5 u.s.o., oraz termin podania do publicznej wiadomości listy kandydatów zawierającej imiona i nazwiska kandydatów, którzy uzyskali pozytywny wynik tego sprawdzianu,
2) przeprowadzenia sprawdzianu uzdolnień lub predyspozycji przydatnych w danym zawodzie, o którym mowa w art. 20g ust. 1a i art. 20k ust. 1a u.s.o., oraz termin podania do publicznej wiadomości listy kandydatów zawierającej imiona i nazwiska kandydatów, którzy uzyskali pozytywny wynik tego sprawdzianu,
3) przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, o której mowa w art. 20k ust. 5 u.s.o.
– biorąc pod uwagę terminy określone przez właściwego kuratora oświaty zgodnie z powołaną powyżej regulacją.
Art. 36a
Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły
- zmiany w zakresie powierzania stanowiska dyrektora – w tym obowiązek uzgadniania z organem sprawującym nadzór pedagogiczny osoby kandydata na dyrektora – w przypadku, gdy do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata;
- zmiany w składzie komisji konkursowej.
Art. 36a ust. 4
Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły
PRZED:
Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu przez siebie kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
PO:
Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu, w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny, kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej.
Art. 36a ust. 6 i 7
Konkurs na stanowisko dyrektora szkoły
W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę powołuje komisję konkursową w składzie:
1) po trzech przedstawicieli:
a) organu prowadzącego szkołę lub placówkę,
b) organu sprawującego nadzór pedagogiczny, ( było: 2 przedstawicieli) 2) po dwóch przedstawicieli: ( było: po 1 przedstawicielu)
a) rady pedagogicznej, b) rady rodziców,
3) po jednym przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych będących jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego albo jednostkami organizacyjnymi organizacji związkowych wchodzących w skład organizacji związkowych reprezentatywnych w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszających nauczycieli, przy czym przedstawiciel ten nie może być zatrudniony w szkole lub placówce, której konkurs dotyczy
- z zastrzeżeniem ust. 7.
7. Łączna liczba przedstawicieli organów, o których mowa w ust. 6 pkt 1, nie może być mniejsza niż łączna liczba przedstawicieli, o których mowa w ust. 6 pkt 2 i 3.
Art. 19 ustawy zmieniającej
UWAGA!
Zgodnie z art. 19 ustawy zmieniającej do konkursów
na stanowiska dyrektorów szkół lub placówek oraz dyrektorów
zespołów szkół lub placówek wszczętych i niezakończonych
przed dniem 1 września 2016 r. stosuje się przepisy
dotychczasowe.
Arkusze organizacji publicznych szkół i placówek
Ustawa zmieniająca wprowadziła także modyfikację w zakresie zadań Kuratora Oświaty.
Zgodnie z przyszłym brzmieniem art. 31 ust. 1 pkt 10b Kurator Oświaty będzie opiniował arkusze organizacji publicznych szkół i placówek, z wyjątkiem szkół i placówek prowadzonych przez ministrów, w zakresie ich zgodności z przepisami, przedstawiane przez organy prowadzące szkoły i placówki przed zatwierdzeniem arkuszy; (dodany przez art. 1 pkt 30 lit. b ustawy zmieniającej)
Zmiany wejdą w życie z dniem 1 września 2016 r., jednakże zgodnie z art. 17 ustawy zmieniającej będą miały zastosowanie do arkuszy organizacji publicznych przedszkoli, szkół i placówek na rok szkolny 2017/2018.
Kurator Oświaty nie opiniuje aneksów do arkuszy organizacji publicznych przedszkoli, szkół i placówek na rok szkolny 2016/2017.
Art. 5 ust. 7 pkt 5 u.s.o.
W art. 5 ustawy o systemie oświaty dodano także zapis, iż:
Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy w stosunku do dyrektora szkoły lub placówki.
Karta Nauczyciela
Przepisy ustawy zmieniającej wprowadziły również zmiany w innych aktach prawnych – w tym przepisach ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela.
Zmiany dotyczą art. 6a ust. 6 KN – a konkretnie właściwości organu dokonującego oceny pracy dyrektora szkoły oraz nauczyciela, któremu czasowo powierzono pełnienie obowiązków dyrektora szkoły.
Z dniem 1 stycznia 2017 r. oceny pracy dokonywać będzie organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, a w przypadku gdy organ prowadzący szkołę jest jednocześnie organem sprawującym nadzór pedagogiczny – oceny dokonuje ten organ.
