Marek Dutkiewicz
Konferencja naukowa "Przeszłość,
teraźniejszość i przyszłość Polaków
na Wschodzie" zorganizowana przez
Światową Radę Badań nad Polonią,
Gorzów Wielkopolski - 8 i 9 maja
2001 r.
Piotrkowskie Zeszyty Historyczne 4, 307-308
Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, T. 4 (2002)
M arek Dutkiewicz
KONFERENCJA NAUKOW A „PRZESZŁOŚĆ, TERAŹNIEJSZOŚĆ I PRZYSZŁOŚĆ POLAKÓW N A WSCHODZIE”
ZORGANIZOWANA PRZEZ ŚWIATOWĄ RADĘ
BADAŃ NAD POLONIĄ, GORZÓW WIELKOPOLSKI - 8 1 9 MAJA 2001 R.
K onferencja, która odbyła się w G orzow ie W ielkopolskim , była siódm ym z kolei spotkaniem om aw iającym problem atykę em igracyjną i polonijną. W trakcie dotych czasow ych posiedzeń nie pośw ięcano jed n ak dostatecznej uwagi problem om P ola ków zam ieszkałych w państw ach, które pow stały lub odrodziły się w w yniku rozpa du ZSSR. P rojekt konferencji w yłonił się po rozm ow ach przeprow adzonych we w rześniu 2000 r. przez prof. dr. E dw arda Szczepanika, ostatniego prem iera rządu RP na uchodźstw ie w Londynie, prezesa Światowej R ady B adań nad Polonią, z przedstaw icielam i Polaków z Litwy, Republiki C zeskiej, Rum unii i C horw acji.
D orobek konferencji w postaci ponad 40 referatów opublikow any został w po staci VII tom u „Prac N aukow ych Światowej R ady B adań nad P olonią” . N a 620 stronach, przedstaw iono prace autorstw a krajow ych i polonijnych badaczy z ośrod ków naukow ych z: B ydgoszczy, Gdańska, G orzow a W ielkopolskiego, K alam azoo (USA), K atow ic, K ijow a, K ielc, Krakowa, Lille, Londynu, Lublina, Łodzi, M ielca, O pola, O rchard Lake (USA), Piotrkow a Trybunalskiego, Poznania, W arszaw y, W il na, W rocław ia i Zielonej Góry.
R ozdziały opublikow anego tomu określiły problem atykę przedstaw ionych refe ratów (w naw iasach ilość prac):
- Problem y ogólne (3);
- Losy Polaków w Rosji i ZSRR, aspekty historyczno-praw ne (16); - Życie codzienne Polaków na W schodzie (17);
- Polska em igracja na Zachodzie wobec Polaków na W schodzie (12).
Celem przedstaw ionych referatów była z jednej strony prezentacja w yników in dyw idualnych badań oraz określenie potrzeb i kierunków dalszej pracy badaw czej, z drugiej strony - sprecyzow anie w niosków dla w ładz państw ow ych i instytucji spo łecznych m ających w pływ na popraw ę losu Polonii.
Instytut Historii Filii AŚ w Piotrkowie Trybunalskim reprezentowało sześć osób z na stępującymi referatami (w nawiasach strony tomu na których wydrukowano prace):
1. dr W anda K. Rom an - Internowanie polskich żołnierzy na Łotw ie w okresie
wrzesień 1939 — czerw iec 1940, w św ietle ówczesnego p ra w a m iędzynarodow ego
(s. 91-110);
S p r a w o z d a n i a w ZSRR w latach 1941-1942 (s. 137-167);
3. dr M arek D utkiew icz - P ersonel m edyczny ze Wschodnich K resów II R zeczypo
spolitej - ofiary zbrodni katyńskiej (s .183-191);
4. m gr D ariusz R ogut - Łagry kontrolno-filtracyjne d la obyw ateli polskich z Wi-
leńszczyzny w Związku Sowieckim w latach 1945-1947 (s. 245-215);
5. d r A rkadiusz A dam czyk - Losy Polaków p o d adm inistracją ZSRR w publicystyce
„londyńskich ”pilsudczyków w latach 1942-1947 (s. 493-506);
6. prof. dr hab. R afał Stobiecki - O braz K resów Wschodnich w em igracyjnych syn
tezach dziejów Polski p o 1945 roku (s. 595-604).
Poza bezpośrednim udziałem w obradach i dysk usją nad referatam i ważnym do robkiem konferencji stanow iły osobiste spotkania z przedstaw icielam i innych ośrodków naukow ych, które zaow ocują w spólnym i pracam i i publikacjam i.