Andrzej Wiśniewski
Przegląd wydawnictw prawniczych
Palestra 8/6(78), 57-61
4. C h a ra k te r fu n k c ji p rze w o d n ic z ą c e g o g ro m a d z k ie j ra d y n a ro d o w e j W w y r o k u z 11.1.1963 r. I I K 130/62 (O S N K W 1/64, poz. 11) S ą d N a jw y ż s z y u s ta li ł, ż e o k o lic z n o ść , iż f u n k c ja p rz e w o d n ic z ą c e g o g ro m a d z k ie j r a d y n a ro d o w e j j e s t f u n k c j ą sp o łe c z n o -p o lity c z n ą , n ie z w a ln ia go od o d p o w ie d z ia ln o ś c i z a n ie w y k o n y w a n ie o b o w ią z k u k o n tr o li w z a k r e s ie p ra w id ło w e g o f u n k c jo n o w a n ia a p a r a t u r a d y . W p r z e k o n a n iu S.N . o b o w ią z e k p o w y ż sz y w y n ik a z w ła sz c z a z p rz e p is ó w a r t . 57 p k t 3 i 4 u s t a w y z d n ia 25.1.1958 r . o r a d a c h n a r o d o w y c h (Dz. U . N r 5, p o z. 16), k tó r e u s t a la j ą , że p rz e w o d n ic z ą c y c z u w a n a d w y k o n y w a n ie m u c h w a ł r a d y i p r e z y d i u m o ra z w y ty c z n y c h o rg a n ó w n a d r z ę d n y c h i j e s t s łu ż b o w y m p rz e ło ż o n y m k ie r o w n ik ó w i in n y c h p r a c o w n ik ó w w y d z ia łó w . J a k k o lw ie k z a s p r a w n e fu n k c jo n o w a n ie i z o rg a n iz o w a n ie a p a r a t u g r o m a d z k ie j r a d y n a ro d o w e j o d p o w ie d z ia ln y je s t b e z p o ś re d n io s e k r e ta r z te j ra d y , to je d n a k w y m ie n io n e w y ż e j o b o w ią z k i p rz e w o d n ic z ą c e g o n ie z w a ln ia ją go o d o d p o w ie d z ia ln o ś c i n ie ty lk o p o lity c z n e j , le c z ró w n ie ż p r a w n o k a r n e j za ic h n ie w y k o n y w a n ie . (o p ra c o w a ł L . K u b ic k i) P R Z E G L Ą D W Y D A W N I C T W P R A W N I C Z Y C H A . K u n i c k i : Z a s ie d z e n ie w p r a w ie p o ls k im . W y d . P r a w n ., W a r s z a w a 1964 r., s. 168. P r a k t y k a s ą d o w a w y k a z u je p o w a ż n ą lic z b ę s p r a w z z a k r e s u s t w ie r d z e n ia z a s ie d z e n ia w ła sn o ś c i. N ie k ie d y — j a k p is z e a u to r — in s ty tu c ją z a s ie d z e n ia p o s łu g u ją s ię p o s ia d a c z e , k tó r y c h ty t u ły s ą p ra w d o p o d o b n e , le c z t r u d n e do u s ta le n ia . S ta n t a k i p o w s ta je n a jc z ę ś c ie j w w y n ik u d z ia łó w d o b ro w o ln y c h . P o z a ty m w ie le w n io s k ó w o s tw ie r d z e n ia z a s ie d z e n ia d o ty c z y n ie ru c h o m o ś c i n a b y ty c h w d ro d z e a k tó w n ie f o r m a ln y c h . J a k z te g o w id a ć , in s ty t u c ja z a s ie d z e n ia w p r a k t y c e w y b ie g a p o z a r a m y sw e g o u s ta w o w e g o p rz e z n a c z e n ia i p e łn i ro lę w y g o d n e g o ś r o d k a z m ie rz a ją c e g o do u p o r z ą d k o w a n ia w ła sn o ś c i.
A u to r szczeg ó ło w o o m a w ia z a s ie d z e n ie w ła s n o ś c i, w s p ó łw ła s n o ś c i, o g ra n ic z o n y c h p r a w rz e c z o w y c h , w ła s n o ś c i n a p rz e d m io c ie d z ie r ż e n ia o ra z c h a r a k t e r i s k u t k i p r a w n e n a b y c ia p r a w a p rz e z z a s ie d z e n ie . W k o n k lu z ji ty c h ro z w a ż a ń a u to r p o d k r e ś la , że n a b y w c a w ła s n o ś c i p r a e te r i c o n tr a ta b u la s n ie o d p o w ia d a z a z o b o w ią z a n ia w ła ś c ic ie la d o ty c z ą c e n ie ru c h o m o ś c i — n ie z a le ż n ie od te g o , czy p r a w a i ro s z c z e n ia o so b is te , b ę d ą c e k o r e la te m ty c h z o b o w ią z a ń , z o s ta ły u ja w n io n e w k s ię d z e w ie c z y s te j, c z y te ż n ie. N ie o d p o w ia d a w szczeg ó ln o ści z a d łu g i, ja k ie c ią ż ą n a n ie r u c h o m o ś c i, g d y o d p o w ia d a ją c a im w ie rz y te ln o ś ć n ie z o s ta ła z a b e z p ie c z o n a h ip o te k ą . P o s ia d a c z n a b y w a je d n a k n ie r u c h o m o ś ć z o b c ią ż e n ia m i w y n i k a ją c y m i z w p is a n y c h do k s ię g i w ie c z y s te j o g ra n ic z o n y c h p r a w rz e c z o w y c h . W ra z z w ła s n o ś c ią g a s n ą p r a w a z t y t u ł u p rz y m u s o w y c h u b e z p ie c z e ń o ra z ro s z c z e n ia w o b e c o só b tr z e c ic h , w y n ik a ją c e ze sz k ó d w y rz ą d z o n y c h n a p rz e d m io c ie p o s ia d a n ia . W y ją tk o w o je d n a k n a b y w c a p rz e z z a s ie d z e n ie o d p o w ia d a z a z o b o w ią z a n ia b y łe g o w ła ś c ic ie la , je ż e li c h o d z i o n ie r u c h o m o ś c i ro ln e , o b c ią ż o n e n a le ż n o ś c ią P a ń s tw o w e g o F u n d u s z u Z ie m i lu b B a n k u R o ln e g o z t y t u ł u n a b y c ia w d ro d z e n a d a n ia i s p r z e d a ż y a lb o n a le ż n o ś c ią b. F u n d u s z u O b ro to w e g o R e f o r m y R o ln e j — b e z w z g lę d u n a to , czy n a le ż n o ś ć j e s t u ja w n io n a w k s ię d z e w ie c z y s te j l u b w z b io r z e d o k u m e n tó w — g d y n ie ru c h o m o ś ć t a j e s t p rz e d m io te m z a s ie d z e n ia .
R o z p a tr u j ą c z a g a d n ie n ie p r z e s ła n e k z a s ie d z e n ia , do k tó r y c h n a le ż y z a lic z y ć : o d p o w ie d n i p r z e d m io t z a s ie d z e n ia , p o s ia d a n ie , u p ły w c zasu , d o b rą w ia r ę i w p is do k s ię g i w ie c z y s te j — a u t o r p o św ię c a w ie le m ie js c a p ro b le m o w i, czy k o n k r e t n e d o b r o m a t e r i a l n e m o że b y ć p r z e d m io te m p o s ia d a n ia o ra z czy p o r z ą d e k p r a w n y d o p u s z c z a , b y o so b a fiz y c z n a m o g ła b y ć w ła ś c ic ie le m d a n e g o d o b ra . A u to r z a z n a cza, ż e je ś l i p o r z ą d e k p r a w n y w y łą c z a p e w n ą k a te g o r ię rz e c z y sp o d o b r o tu c y w iln e g o , n ie d o p u s z c z a ją c n a ty c h rz e c z a c h o d rę b n y c h p r a w p o d m io to w y c h (i to b ą d ź ze w z g lę d u n a c h a r a k t e r rz e c z y , b ą d ź ze w z g lę d u n a o so b ę p o sia d a c z a ), to m im o że t a k a rz e c z m o ż e b y ć p r z e d m io te m p o s ia d a n ia , n ie d o p u s z c z a ln e j e s t z a s ie d z e n ie p r a w a n a ty c h rz e c z a c h . T y lk o w ię c ta k a rz e c z n a d a je się do z a s ie d z e n ia , k t ó r a n ie je s t w y ję ta sp o d o b r o tu z e w z g lę d u n a je j c h a r a k t e r lu b o so b ę p o s ia d a c z a . D o g r u p y rz e c z y w y ję ty c h s p o d o b ro tu n ie n a le ż ą je d n a k te rz e c z y , co d o k tó r y c h is tn i e je p rz e jś c io w y z a k a z a li e n a c ji lu b k tó r y c h o b r ó t je s t o g ra n ic z o n y ze w z g lę d u n a s z c z e g ó ln ą w ła ś c iw o ś ć rzeczy . O g ó ln a te z a o n ie d o p u s z c z a ln o ś c i z a s ie d z e n ia j e s t do p r z y ję c ia je d y n ie w ty c h w y p a d k a c h , g d y c h a r a k t e r rz e c z y w y łą c z a m o ż liw o ść in d y w id u a ln e g o u ż y w a n ia czy u ż y tk o w a n ia . A u to r p o d k r e ś la , że d o ty c z y to m . in . g o s p o d a r s tw ro ln y c h , w o b e c , k tó r y c h d a le k o id ą c e o g ra n ic z e n ia w s to s o w a n iu in s ty t u c ji z a s ie d z e n ia w p r o w a d z a u s ta w a z dn. 29 c z e rw c a 1963 r . o o g ra n ic z e n iu p o d z ia łu g o s p o d a r s tw ro ln y c h . O g ra n ic z e n ia t e z o s ta ły w p r a c y szczeg ó ło w o p rz e d s ta w io n e .
W k s ią ż c e o m ó w io n e są te ż z a g a d n ie n ia z w ią z a n e ze s tw ie r d z e n ie m z a s ie d z e n ia . * J . F r a n z : N ie k t ó r e p o d a tk i i o p ła ty te r e n o w e . T e k s t y i o b ja ś n ie n ia . W y d . P r a w n ., W a r s z a w a 1964 r., s. 256. N in ie js z e o p ra c o w a n ie p rz e p is ó w o p o d a tk a c h te r e n o w y c h s ta n o w i s y s te m a ty c z n y p o d rę c z n ik , w k tó r y m p o z a te k s te m je d n o lity m d e k r e t u o n ie k tó r y c h p o d a tk a c h i o p ła ta c h te r e n o w y c h z a m ie sz c z o n e s ą ta k ż e te k s ty w s z y s tk ic h z w ią z a n y c h z d e k r e t e m ro z p o r z ą d z e ń i o k ó ln ik ó w . K s ią ż k a z a w ie r a p o n a d to u rz ę d o w ą w y k ła d n ię p rz y to c z o n y c h w p o d rę c z n ik u p rz e p is ó w , k tó r ą w m ia r ę p o tr z e b y u z u p e łn ia ja s n y k o m e n ta r z a u to r a . D o p o d a tk ó w i o p ła t te r e n o w y c h , k tó r e są p rz e d m io te m o p ra c o w a n ia a u t o r s k ie g o , n a le ż ą : p o d a tk i o d n ie ru c h o m o ś c i, o d lo k a li, od p o s ia d a n ia p só w , o d s p o ż y c ia w n o c n y c h lo k a la c h ro z r y w k o w y c h , o p ła ta od ś r o d k ó w tr a n s p o r to w y c h o ra z o p ła t a ta r g o w a i u z d ro w is k o w a . A u to r , po p r z e d s ta w ie n iu k ró tk ie g o z a r y s u r o z
w o ju d a n in te r e n o w y c h , o m a w ia szczeg ó ło w o p o w s ta n ie i w y g a ś n ię c ie w y m ie n io n y c h w y ż e j o b o w ią z k ó w , ic h p rz e d m io t, z w o ln ie n ia o d ty c h o b o w ią z k ó w , s ta w k i p o d a tk o w e itp . W k s ią ż c e z a m ie sz c z o n o p o z a ty m n ie k tó r e p rz e p is y d e k r e t u o p o s tę p o w a n iu p o d a tk o w y m o r a z p rz e p is y w s p r a w ie w y k o n a n ia te g o d e k r e t u w części d o ty c z ą c e j in k a s a p o d a tk u od lo k a li i s k ła d a n ia w y k a z ó w d la c e ló w p o d a tk o w y c h . * J . J e n d r o ś k a : Z a g a d n ie n ia p r a w n e w y k o n a n ia a k tu a d m in is tr a c y jn e g o . P race W r o c ła w s k ie g o T o w a r z y s tw a N a u k o w e g o . S e r ia A . N r 87. W r o c ła w 1963 r., s. 148. K a ż d a d y s c y p lin a n a u k o w a m a p e w n ą p o d s ta w o w ą p r o b le m a ty k ę p rz e d m io tu . D o t a k i e j p o d s ta w o w e j p r o b l e m a t y k i n a u k i p r a w a a d m in is tr a c y jn e g o n a le ż ą
n ie w ą tp liw ie z a g a d n ie n ia d o ty c z ą c e a k tu a d m in is tr a c y jn e g o . J e d n a k ż e w b o g a te j l i t e r a t u r z e z z a k r e s u a k t u a d m in is tr a c y jn e g o s to s u n k o w o n ie w ie le m ie js c a p o św ię c o n o z a g a d n ie n iu w y k o n a n ia te g o a k tu . T y m c z a s e m , j a k w s k a z u je a u t o r p r a cy, w y k o n a n ie a k t u a d m in is tr a c y jn e g o je s t z ja w is k ie m o z ło żo n e j p r o b le m a ty c e . W b re w b o w ie m ro z p o w s z e c h n io n y m w n a u c e tr a d y c y jn e j p o g lą d o m n ie ty lk o a k t a d m i n is tr a c y j n y w y w o łu je s k u tk i p r a w n e , a le s k u t k i t e w y w o łu je r ó w n ie ż w y k o n a n ie a k tu . S k u t k i te m o g ą w y s tę p o w a ć z a ró w n o w s f e rz e p r a w a a d m i n i s tr a c y jn e g o , j a k i k a r n e g o , c y w iln e g o , fin a n s o w e g o itd . S k u tk ie m w y k o n a n ia a k t u a d m in is tr a c y jn e g o j e s t p o w s ta n ie j a k i e jś n o w e j s y t u a c ji w o b ro c ie p r a w n y m , k tó r a z k o le i m o ż e w y w o ły w a ć ró ż n o r o d n e k o n s e k w e n c je . W y k o n a n ie b o w ie m a k t u a d m i n is tr a c y jn e g o to n ie ty lk o c z y n n o ść o r g a n u a d m i n is tr a c y j n e g o (e g z e k u c ja ), a le p r z e d e w s z y s tk im cz y n n o ść p o d m io tu z o b o w ią z a n e g o .
A u to r p r a c y p o s ta w ił so b ie d w a z a d a n ia : 1) p rz e p r o w a d z e n ie a n a liz y o b o w ią z u ją c e g o u s ta w o d a w s tw a d o ty c z ą c e g o w y k o n a n ia a k t u a d m in is tr a c y jn e g o o r a z 2) p o d d a n ie — n a p o d s ta w ie te j a n a liz y — r e w iz ji d o ty c h c z a s o w y c h p o ję ć i k o n s t r u k c j i p r a w n y c h w ty m z a k re s ie . S tą d te ż w p r a c y w y s tę p u j ą z a ró w n o e le m e n ty a n a lity c z n e , j a k i p o ró w n a w c z e i k ry ty c z n e .
P o d s ta w o w y m w n io s k ie m w y n ik a ją c y m z p r a c y j e s t to , że w y k o n a n ie a k t u a d m in is tr a c y jn e g o — d o b ro w o ln e czy p rz y m u s o w e , d o k ła d n e czy n ie d o k ła d n e — j e s t z a w sz e z ja w is k ie m p r a w n y m , m ia n o w ic ie f a k t e m a d m in is tr a c y j n o p r a w n y m , k t ó r y n a le ż y o d ró ż n ić od c z y n n o śc i a d m i n is tr a c y j n o p r a w n e j, ja k ą j e s t a k t a d m i-. n is tr a c y j n y . P r a w n y c h a r a k t e r w y k o n a n ia a k t u a d m in is tr a c y jn e g o w id z i a u t o r w ty m , ż e j e s t o n o p r z e w id z ia n e p rz e z p ra w o (a n a w e t j e s t n ie r a z sz c z e g ó ło w o u r e g u lo w a n e ) o ra z że w y w o łu je s k u t k i p r a w n e . S k u tk i t e w y w o łu je w y k o n a n ie a lb o n ie w y k o n a n ie a k t u , p r z y cz y m m o g ą o n e w y s tę p o w a ć w r ó ż n y c h d z ie d z in a c h p r a w a . W y k o n a n ia a k t u a d m in is tr a c y jn e g o n ie m o ż n a te ż — z d a n ie m a u to r a — z a c ie ś n ia ć z p u n k t u w id z e n ia p r a w a je d y n ie do p rz y m u s o w e j re a liz a c ji. W p ra w d z ie w ła ś n ie p r z y m u s o w a r e a l iz a c ja je s t p rz e d m io te m ż y w e g o z a in te r e s o w a n ia p iś m ie n n ic tw a i u s ta w o d a w s tw a , je d n a k ż e n ie w y c z e r p u je o n a c a łe j p r o b l e m a t y k i p r a w n e j w y k o n a n ia a k t u a d m in is tr a c y jn e g o , do k tó r e j n a le ż y ta k ż e d o b ro w o ln e w y k o n a n ie . A u to r p o d ją ł te ż w s w e j p r a c y p ró b ę ro z w ią z a n ia s p o rn e g o p r o b le m u s to s o w a n ia e g z e k u c ji a d m i n is tr a c y j n e j w o b e c je d n o s te k p a ń s tw o w y c h . N ie w id z i o n p r z e s z k ó d do s to s o w a n ia e g z e k u c ji a d m i n is tr a c y j n e j w o b e c o r g a n u a d m i n is tr a c j i p a ń s tw o w e j w s p r a w a c h d o ty c z ą c y c h b e z p o ś re d n ie g o z a r z ą d z a n ia w y d z ie lo n y m m ie n ie m p a ń s tw o w y m , a ta k ż e w o b e c p o z o s ta ły c h je d n o s te k p a ń s tw o w y c h , p r z e d s i ę b io r s tw i z a k ła d ó w , p r z y z a ło ż e n iu is tn ie n ia ic h o so b o w o ści p r a w n e j.
* O. S . J o f f e , M. D. S z a r g o r o d s k i . Z a g a d n ie n ia te o r ii p ra w a . P W N . W a r s z a w a 1963 r., s. 344. P r z e k ła d u k s i ą ż k i n a j ę z y k p o ls k i d o k o n a li: J ó z e f N o w a c k i i J e r z y W r ó b le w s k i. A u to r z y p o d ję li w s w e j p r a c y p r ó b ę p r z e d s ta w ie n ia w ę z ło w y c h z a g a d n ie ń t e o r i i p a ń s t w a i p r a w a o r a z d y s c y p lin p r a w a p o z y ty w n e g o . P u n k te m w y jś c ia óK d o k o n a n ia u o g ó ln ie ń te o r e ty c z n y c h są d o ś w ia d c z e n ia , ja k i e a u to r z y z g ro m a d z ili.
p ro w a d z ą c b a d a n ia w z a k re s ie d y s c y p lin p r a w a p o z y ty w n e g o . S tą d te ż p o r u s z a n e p r o b le m y i ic h ro z w ią z a n ia p o b u d z a ją do te o r e ty c z n y c h r e f le k s j i n ie ty l k o ty c h , k tó r z y i n t e r e s u j ą s ię z a g a d n ie n ia m i te o r ii p a ń s tw a i p r a w a , a le ró w n ie ż i ty c h , k tó r z y u z n a ją p o tr z e b ę te o r e ty c z n y c h b a d a ń w p o sz c z e g ó ln y c h d y s c y p lin a c h p r a w a . A u to rz y p o k a z u ją w s w e j p r a c y d ro g ę p r z e n ik a n ia p r o b l e m a t y k i t e o r ii p a ń s t w a i p r a w a do ró ż n y c h d y s c y p lin p r a w a , w s k a z u ją c je d n o c z e ś n ie , że b e z w y k o r z y s t a n ia d o r o b k u ty c h d y s c y p lin n ie je s t m o ż liw y ro z w ó j o g ó ln e j te o r ii.
P r a c a n ie m a c h a r a k t e r u s y s te m a ty c z n e g o w y k ła d u . A u to rz y p r e c y z u ją w n ie j s w ó j p u n k t w id z e n ia ty lk o n a n ie k tó r e z a g a d n ie n ia te o r e ty c z n e , ta k i e m i a n o w i cie, j a k p o ję c ie i z a d a n ia te o r ii p a ń s t w a i p r a w a , is to t a p r a w a , n o r m a p r a w n a , s t o s u n e k p r a w n y , p ra w o rz ą d n o ś ć i p o r z ą d e k p r a w n y , p o ję c ie o d p o w ie d z ia ln o ś c i p r a w n e j, s y s te m p ra w a . N ie sp o s ó b w k r ó tk im o m ó w ie n iu p r z e d s ta w ić ty c h w s z y s tk ic h z a g a d n ie ń , w a r to j e d n a k p o d k re ś lić tw ie r d z e n ie a u to r ó w , że k a ż d y , k to z a jm u je się b a d a n ie m sz c z e g ó ło w y c h p ro b le m ó w p r a w n y c h , p o w in ie n m ie ć m o ż n o ść p o s łu g iw a n ia s ię is tn i e ją c y m i ju ż o g ó ln o te o re ty c z n y m i tw ie r d z e n ia m i.
*
K o d e k s d r o g o w y . W y d . IV . W y d . P r a w n . W a r s z a w a 1964 r., s. 224.
U k a z a ło s ię k o le jn e , c z w a rte ju ż , u z u p e łn io n e w y d a n ie „ K o d e k s u d ro g o w e g o ” . W y d a n ie to , p o z a u s ta w ą o b e z p ie c z e ń s tw ie i p o r z ą d k u r u c h u n a d r o g a c h p u b lic z n y c h i r o z p o r z ą d z e n ie m M in is tró w K o m u n ik a c ji i S p r a w W e w n ę trz n y c h w s p r a w i e r u c h u n a d ro g a c h p u b lic z n y c h , z a w ie r a ta k ż e u s ta w ę o d ro g a c h p u b lic z n y c h , z a m ie sz c z o n ą o b e c n ie w p e łn y m b rz m ie n iu . P o z a ty m i a k ta m i w z b io rz e , w y d a n y m w p r z y je m n e j, p la s ty k o w e j o k ła d c e , z n a jd u j ą się : z a rz ą d z e n ie M in is tra S p r a w W e w n ę trz n y c h w s p r a w ie k o n tr o li r u c h u n a d ro g a c h p u b lic z n y c h , r o z p o r z ą d z e n ie M in is tr a Z d ro w ia i O p ie k i S p o łe c z n e j w s p r a w i e b a d a n ia k ie r u ją c y c h p o ja z d a m i, p o d e jr z a n y c h o z n a jd o w a n ie się w c z a sie p ro w a d z e n ia p o ja z d u w s t a n ie w s k a z u ją c y m n a u ż y c ie a lk o h o lu lu b in n e g o p o d o b n ie d z ia ła ją c e g o ś r o d k a , z a r z ą d z e n ie M in is tró w K o m u n ik a c ji i S p r a w W e w n ę trz n y c h w s p r a w i e s y g n a łó w i o z n a k o w a n ia p o ja z d ó w sa m o c h o d o w y c h w r u c h u o ra z z a rz ą d z e n ie M in is tró w K o m u n ik a c ji i S p r a w W e w n ę trz n y c h w s p r a w ie u s ta le n i a te r m i n u , o d k tó r e g o o b o w ią z u je u ż y w a n ie h e łm ó w o c h ro n n y c h p rz e z o so b y ja d ą c e n a n ie k tó r y c h r o d z a ja c h m o to c y k li. * K . K o r a n y i: P o w s z e c h n a h is to r ia p a ń s tw a i p r a w a . T o m 11. Ś r e d n io w ie c z e . C z ę ś ć 1. P W N W a r s z a w a 1963 r., s. 388. T o m p ie r w s z y z a k ro jo n e j n a c z te r y części p r a c y p ro f . K o ra n y ie g o u k a z a ł się w 1961 r . W y d a n a o b e c n ie część p ie r w s z a to m u d ru g ie g o o b e jm u je h is to r ię p a ń s t w a i p r a w a c e s a r s tw a rz y m s k ie g o z o k r e s u d o m in a tu w c z e s n o b iz a n ty ń s k ie g o , u s t r o j u i p r a w a G e rm a n ó w p rz e d ic h o s ie d le n ie m się n a te r y to r i u m c e s a r s tw a , p o s z c z e g ó ln y c h p a ń s t w sz c z e p o w y c h (W izy g o tó w , O s tro g o tó w , W a n d a ló w , B u r g u n d ó w , L o n g o b a rd ó w i F ra n k ó w ), A n g lii w o k re s ie a n g lo s a s k im , w re s z c ie S ło w ia n w s c h o d n ic h i p a ń s t w a k ijo w s k ie g o . N a sz c z e g ó ln e p o d k r e ś le n ie z a s łu g u je f a k t, że p o ra z p ie r w s z y w n a s z e j l i t e r a tu r z e h is to r y c z n o p r a w n e j p r z e d s ta w io n e zo
s t a ł y s y s te m a ty c z n ie i o b s z e r n ie in s ty t u c je p r a w a p r y w a tn e g o , p ro c e s o w e g o i k a rn e g o . Ź ró d ło w y c h a r a k t e r p r a c y i o b s z e r n a w y k o r z y s ta n a l i t e r a t u r a c z y n i z k s ią ż k i w y c z e r p u ją c y s y s te m , z n a c z n ie p r z e k r a c z a ją c y r a m y p o d rę c z n ik a u n iw e r s y te c kiego. A . W i ś n ie w s k i P M E G L Ą D P R A S Y P R A W H U C Z E J
C z y p o z e w z w ró c o n y p rz e ry w a bieg p rz e d a w n ie n ia ?
W n u m e r z e 2 (1964) „ P a ń s t w a i P r a w a ” o p u b lik o w a n y z o s ta ł a r t y k u ł Z o fii G a - w r o ń s k i e j- W a s i 1 k o w s k i e j n a p o w y ż sz y t e m a t ’*. A u to r k a , o m a w ia ją c z a g a d n ie n ie n a tle h is to ry c z n e g o ro z w o ju te j in s ty tu c ji, w y c h o d z i z z a ło ż e n ia że p r z e p is y p r a w a m a te r ia ln e g o w s k a z u ją w y r a ź n ie n a to, iż k a ż d y p o z e w , a w ię c ta k ż e z w ró c o n y i c o fn ię ty , p r z e r y w a b ie g p r z e d a w n ie n ia , p r z e p is zaś a r t . 137 k.p .c., z a w ie r a j ą c y tr e ś ć śc iśle fo r m a ln ą , m a z n a c z e n ie ty lk o w z a k r e s ie s k u tk ó w n ie u s u n ię c ia b r a k ó w p ro c e s o w y c h , n a to m ia s t n ie o d n o s i się d o k w e s tii p r z e r w a n i a b ie g u p r z e d a w n ie n ia . S ta n o w is k o r e p r e z e n to w a n e p rz e z a u to r k ę z g o d n e j e s t z z a s a d ą u c h w a lo n ą p rz e z S ą d N a jw y ż s z y w s k ła d z ie 7 sę d z ió w (O SN , zesz. 3/1959, poz. 61).W n rz e 3 (1964) m ie s ię c z n ik a „ P a ń s tw o i P r a w o ” A le k s a n d e r W o l t e r p o le m iz u je z p o g lą d a m i w y r a ż o n y m i p rz e z Z. G a w ro ń s k ą -W a s ilk o w s k ą . A u to r z a jm u je w rę c z o d w r o tn e s ta n o w is k o tw ie r d z ą c , że p o z e w z w ró c o n y n ie p r z e r y w a b ie g u p r z e d a w n ie n ia . W y n ik a to m ię d z y in n y m i z tr e ś c i a r t. 111 p k t 2 p.o.p.c., k tó r y sta n o w i, że „ b ie g p r z e d a w n ie n ia p r z e r y w a się p r z e z k a ż d ą c z y n n o ś ć p r z e d s ię w z ię tą w c e lu d o c h o d z e n ia ro s z c z e n ia p r z e d są d e m lu b in n ą p o w o ła n ą d o te g o w ła d z ą alb o p rz e d są d e m p o lu b o w n y m ” . P r z e p is t e n n ie w y lic z a n a w e t p r z y k ła d o w o ty c h c z y n n o śc i, co w s k a z u je — z d a n ie m a u to r a — n a to, że p r a w o m a t e r i a l n e o d s y ła k w e s tię , o j a k ą m ia n o w ic ie c z y n n o ś ć t u t a j ch o d zi, d o p r z e p is ó w p r o c e d u r a l n y c h , i to n ie ty lk o d o p rz e p is ó w z z a k r e s u p o s tę p o w a n ia są d o w e g o . C z y n n o śc i, o k tó r y c h m o w a w a r t . 111 p k t 2 p.o.p.c., s ą c z y n n o ś c ia m i ty p u p r o c e d u r a ln e g o , z k tó r y c h p r a w o m a t e r i a l n e k o r z y s ta do s w o ic h c e ló w (p r z e r w a n ie b ie g u p r z e d a w n ie n ia ). R e a s u m u ją c , a u to r w y r a ż a z a p a tr y w a n ie , że „ n ie m o ż n a m ó w ić o p o z w ie , k tó r y je s t » d obry« z p u k t u w id z e n ia p r a w a m a te r ia ln e g o , a le »zły« z p u n k tu w id z e n ia p r a w a p ro c e s o w e g o
